6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunu'nda DüzenlenenBilgi Suistimali ve Piyasa Dolandırıcılığı Suçları
- | Ekonomik Suçlar ve Sermaye Piyasası Suçlarının Yeri |
- | Sermaye Piyasası Suçlarının Özellikleri |
- | Bilgi Suistimali Suçunun Unsurları ve Özel Görünüş Biçimleri |
- | Kamuyu Aydınlatma Yükümlülüğü |
- | İçeriden Öğrenen Kavramı |
- | Piyasa Dolandırıcılığı Suçunun Unsurları ve Özel Görünüş Biçimleri |
- | Sermaye Piyasası Suçlarının Muhakemesi |
- | Yazılı Başvuru |
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Sunuş 7
Sunuş 9
Önsöz 11
Kısaltmalar 21
GİRİŞ 25
BİRİNCİ BÖLÜM
SERMAYE PİYASASI VE CEZAİ YAKLAŞIM
I. SERMAYE PİYASASI 27
A. Sermaye Piyasası Kavramı 27
B. Sermaye Piyasasının Özellikleri 28
1. Doğrudan Finansman Sağlaması 28
2. Yatırım Araçlarının Çeşitli Olması 29
3. Öz Sermaye ve Borçlanma Yoluyla Finansman Sağlanabilmesi 29
C. Sermaye Piyasasının Kapsamı 29
D. Sermaye Piyasası Türleri 31
1. Birincil Piyasalar 32
2. İkincil Piyasalar 33
3. Organize (Örgütlenmiş) Piyasalar 33
4. Organize Olmayan (Serbest) Piyasalar 33
II. SERMAYE PİYASASI HUKUKU 34
III. SERMAYE PİYASASI HUKUKUNA CEZAİ YAKLAŞIM 36
A. Ekonomik Suçlar ve Sermaye Piyasası Suçlarının Yeri 36
1. Ekonomi ve Ceza Hukuku Korumasının Gerekliliği 36
2. Ekonomik Suça Ekonomik Ceza İlkesi 43
a. Ekonomik Cezalar 43
b. Ekonomik Suça Ekonomik Ceza İlkesi 45
c. Ekonomik Suçların Sermaye Piyasası Suçları ile İlişkisi 51
3. Ekonomi Ceza Hukukunun Tarihsel Gelişimi 52
a. Eski dönemler ve Ortaçağ 52
b. Yeni Zamanlar 55
c. 20. Yüzyıl ve Günümüz 56
4. Ekonomi Ceza Hukukuna Hâkim Olan Kavramlar 60
a. Ekonomik Suçlar 60
aa. Kriminolojik–Sosyolojik Değerlendirme Yapan Yaklaşım 61
ab. Ceza Yargılaması Kurallarını Esas Alan Yaklaşım 62
ac. Suçla Korunan Hukuksal Yararı Esas Alan Yaklaşım 63
ad. Ara Sonuç 64
b. Beyaz Yaka Suçları 66
c. Ticari Suçlar 70
d. Sermaye Piyasası Suçları 71
da. Kavram 71
db. 6362 Sy. SPK’da Düzenlenen Suçlar 73
dc. Sermaye Piyasası Suçlarının Özellikleri 74
dca. Genel Özellikler 74
dcb. Sermaye Piyasası Hukukuna İlişkin Özellikler 75
dcc. Ceza Muhakemesi Hukukuna İlişkin Özellikler 75
dd. Ceza Hukukunun Genel İlkeleri Kapsamında Sermaye Piyasası Suçlarının Değerlendirilmesi 76
dda. Kanunilik İlkesi 76
ddb. Kusurluluk İlkesi 82
ddc. Şahsilik İlkesi 85
B. Sermaye Piyasası Hukukunda Suçlara Yer Verilmesinin Gerekliliği 89
İKİNCİ BÖLÜM
BİLGİ SUİSTİMALİ SUÇU
I. BİLGİ SUİSTİMALİ SUÇUNUN UNSURLARI VE SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ 91
A. Genel Olarak 91
1. Kamuyu Aydınlatma Yükümlülüğü ile İlişkisi 96
a. Kamuyu Aydınlatma Yükümlülüğüne İlişkin Türk Hukukundaki Düzenlemeler 96
aa. 6362 sy. Sermaye Piyasası Kanunu 96
ab. Özel Durumlar Tebliği 99
aba. Erteleme 100
abb. İçsel Bilgilere Erişimi Olan Kişiler Listesi 102
abc. İdari Sorumluluğu Olan Kişilerin İşlemlerinin Açıklanması 102
abd. Sermaye Yapısındaki ve Yönetimdeki Değişikliklerin Açıklanması 103
abe. Olağan Dışı Fiyat ve Miktar Hareketlerinin Açıklanması 104
abf. Özel Durumlar Rehberi 104
b. Yükümlülük ve Değerlendirme 106
2. Piyasa Bozucu Eylemler Tebliği 107
3. 4046 Sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun 111
B. Korunan Hukuksal Değer 113
1. Yatırımcıların Korunması 114
2. Sermaye Piyasasının Güvenilirliği 114
3. Sermaye Piyasasının Etkinliği 115
C. Tipikliğin Maddi Unsurları 115
1. Fail 115
a. Genel Olarak 115
b. İçeriden Öğrenen Kavramı 118
ba. Birincil İçeriden Öğrenenler 121
bb. İkincil İçeriden Öğrenenler 121
c. Bilgi Suistimali Suçu Bakımından Fail 122
ca. İhraççıların ya da Bunların Bağlı veya Hâkim Ortaklıklarının Yöneticileri 122
cb. İhraççıların veya Bunların Bağlı veya Hâkim Ortaklıklarında Pay Sahibi Olmaları Nedeniyle Bu Bilgilere Sahip Olan Kişiler 127
cc. İş, Meslek ve Görevlerinin İcrası Nedeniyle Bu Bilgilere Sahip Olan Kişiler 128
cca. İş İcrası Nedeniyle Bu Bilgilere Sahip Olan Kişiler 129
ccb. Meslek İcrası Nedeniyle Bu Bilgilere Sahip Olan Kişiler 130
ccc. Görevlerinin İcrası Nedeniyle Bu Bilgilere Sahip Olan Kişiler 132
ccd. İçsel Bilgileri Suç İşlemek Suretiyle Elde Eden Kişiler 133
cce. Sahip Oldukları Bilginin Bu Fıkrada Belirtilen Nitelikte Olduğunu Bilen veya İspat Edilmesi Halinde Bilmesi Gereken Kişiler 134
2. Mağdur 136
3. Suçun Konusu 140
4. Hareket 141
a. Genel Olarak 141
b. İçsel Bilgi 147
ba. Genel Olarak 147
bb. Tanım 148
bc. İçsel Bilginin Özellikleri 150
bca. Sermaye Piyasası Araçları veya İhraççılarla İlgili Olma 150
bcb. Sermaye Piyasası Araçlarının Fiyatlarını, Değerlerini veya Yatırımcıların Kararlarını Etkileyebilecek Nitelikte Olma 156
bcc. Kamuya Açıklanmamış Olma 160
bcd. Kesin Olma 162
c. Bilgi Suistimali Suçu Bakımından Hareket 164
ca. Alım Emri Vermek 164
cb. Satım Emri Vermek 165
cc. Emri Değiştirmek 167
cd. Emri İptal Etmek 168
d. Netice (Menfaat Temin Etmek) 169
D. Tipikliğin Manevi Unsuru 173
E. Hukuka Uygunluk Nedenleri 176
1. 5237 sy. TCK Kapsamında 176
2. 6263 sy. SerPK Kapsamında 177
a. Genel Olarak 177
b. Para Politikası İşlemleri 177
c. Geri Alım Programları 179
d. Fiyat İstikrarı İşlemleri 180
F. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 181
1. Teşebbüs 181
2. İçtima 184
3. İştirak 187
II. YAPTIRIM VE MUHAKEME 189
A. Ceza ve Güvenlik Tedbirleri 189
1. SerPK’da Düzenlenen Cezalar 189
2. Güvenlik Tedbirleri 192
3. Suç Siyaseti Bakımından Değerlendirmesi 197
B. İdari Yaptırım 199
C. Muhakeme 203
1. Muhakeme Şartı Olarak Yazılı Başvuru (Usulü) 203
a. Genel Olarak 203
b. SerPK m. 115 Bakımından 204
2. Görevli Mahkeme 211
3. Yetkili Mahkeme 213
4. İspat Sorunu 214
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
PİYASA DOLANDIRICILIĞI SUÇU
I. PİYASA DOLANDIRICILIĞI SUÇUNUN UNSURLARI VE ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ 219
A. Korunan Hukuksal Değer 223
B. Tipikliğin Maddi Unsurları 225
1. Fail 225
2. Mağdur 227
3. Konu 228
4. Hareket 229
a. İşleme Dayalı Piyasa Dolandırıcılığı Suçu Bakımından Hareket 229
aa. Genel Olarak 229
ab. Emir Vermek, Emri İptal Etmek, Emri Değiştirmek 231
ac. Alım veya Satım Yapmak 233
ad. Hesap Hareketleri Gerçekleştirmek 236
ae. Klasik Piyasa Dolandırıcılığı İşlem Kalıpları 237
b. Bilgiye Dayalı Piyasa Dolandırıcılığı Suçu Bakımından Hareket ve Netice 241
ba. Hareket 241
baa. Bilgi Vermek 244
bab. Söylenti Çıkarmak 245
bac. Haber Vermek 246
bad. Yorum Yapmak 247
bae. Rapor Hazırlamak 250
baf. Bilgiye Dayalı Piyasa Dolandırıcılığı Amaçlı Gerçekleştirilen Eylemleri Yaymak 251
bb. Netice: Menfaat Sağlamak 252
C. Manevi Unsur 258
D. Hukuka Uygunluk Nedenleri 265
1. 5237 sy. TCK Kapsamında 265
2. 6263 sy. SerPK Kapsamında 266
a. Genel Olarak 266
b. Para Politikası İşlemleri 267
c. Geri Alım Programları 267
d. Fiyat İstikrarı İşlemleri 268
E. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 269
1. Teşebbüs 269
2. İçtima 272
3. İştirak 277
F. İşleme Dayalı Piyasa Dolandırıcılığı Suçu Bakımından Etkin Pişmanlık 281
II. YAPTIRIM VE MUHAKEME 288
A. Ceza ve Güvenlik Tedbirleri 288
1. SerPK’da Düzenlenen Cezalar 288
2. Güvenlik Tedbirleri 290
3. Suç Siyaseti Bakımından Değerlendirmesi 291
B. İdari Yaptırım 293
C. Muhakeme 295
Sonuç 299
Kaynakça 309
Kavram Dizini 327