Adaletin Gizli Katili "Hukuk"
Av. Ahmet Nesil SARIKAYA
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 5
ÖZET . 7
ABSTRACT 9
KISALTMALAR 11
İÇİNDEKİLER . 13
GİRİŞ . 17
BİRİNCİ BÖLÜM
TOPLUMSAL YAPIDA HUKUK, ADALET VE
YARGISAL OTORİTE
1.1. Genel Anlamıyla Hukuk 21
1.2. Hukuk ve Hukuk Felsefesİ 24
1.3. Adalet 28
1.4. Yargısal Otorİte 30
1.5. Toplumsal Yapının Bu Kavramlarla Olan İlİşkİsİ . 33
1.5.1. Toplum ve Hukuk İlİşkİsİ . 35
1.5.2. Toplum ve Adalet İlİşkİsİ 39
1.6. MAX WEBER'İN ADALET VE HUKUK KURAMI 41
1.6.1. Neden Weber? . 41
1.6.2. Weber'e Göre Hukukİ Normların Ortaya Çıkışı ve
Oluşturulması 42
1.6.3. Hukuk ve Yargılama Tarİhİnİn Toplumsal Aktörlerİ . 45
1.6.4. Hukukçu Olmayan Hâkİmlerİn Adaletİ 47
İKİNCİ BÖLÜM
HUKUK TOPLUM İLİŞKİSİNİN TARİHSELLİĞİ
2.1. Hukuk-Tarİh İlİşkİsİ 49
İçindekiler
14
2.2. Çeşİtlİ Toplumların Hukuk ve Adalet Gelİşİmİ . 51
2.2.1. Nİl Vadİsİ Toplumları . 52
2.2.2. Mezopotamya Toplumları 56
2.2.2.1. Sümerler . 57
2.2.2.2. Akadlar . 60
2.2.2.3. Babİl . 61
2.3. Roma İmparatorluğunda Hukuk ve Toplum, Akdenİz
Havzası Toplumları . 64
2.3.1. Senatuslar Aracılığıyla Toplumun Hukuka Katılımı 65
2.3.2. Magİstralar ve Hesap Verİlebİlİrlİk 66
2.3.3. Halk Meclİslerİ . 67
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MERKEZİ SİYASAL BİRLİKLERİN (MODERN
DEVLETLERİN) OLUŞUMUNDAN SONRA HUKUK
VE HUKUKUN KÜRESELLEŞMESİ
3.1. Modern Sosyal ve Sİyasal Yapıların Hukuk İhtİyacı 71
3.2. Toplumdakİ Dezavantajlı Grupların Adalet Beklentİsİ:
Sosyal Adalet . 73
3.3. Adaletİn Hukuk Elİyle Tesİs Edİlmesİnİn Zorunluluğu 75
3.4. Adalet ve Hukuk Ayrımının Toplumlarda Fark Edİlmesİ 77
3.5. Adalet Nedİr ve Hukuk Ne Değİldİr? 80
3.6. Hukuk ve Adaletİn Farkları . 81
3.6.1. Hİtler Almanya’sında Hukuk ve Adalet Ayrımı 83
3.7. Küreselleşmenİn Etkİsİ . 84
3.8. Adalet ve Sosyal Adalet Kavramı . 88
3.8.1. Adalet Kavramı. 89
3.8.2. Sosyal Adalet Kavramı . 91
Ahmet Nesil SARIKAYA
15
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TOPLUMSAL ADALETİ SAĞLAMADA YARGISAL
OTORİTELERİN ETKİN HALE GELMESİ
4.1. Yargısal Otorİtelere Toplumun İhtİyaç Duymasının
Sebeplerİ 93
4.1.1. Modern Devletİn, Toplumsal Meşruİyetİnİ Arttırma
İhtİyacı 93
4.1.2. Gelİşmİş ve Karmaşıklaşmış Toplumsal İlİşkİlerİn
Düzenlenmesİnde Sİyasİ Otorİtenİn Yetersİz Kalması . 96
4.2. Kendİlİğİnden Adalet . 97
4.3. Onarıcı Adalet Anlayışı İle Uzlaştırma Kurumunun
Tarİhsel Gelİşİmİ 98
4.4. Doğal (Tabİİ) Hukuk Kavramı 99
4.4.1. Doğal Haklar: Hobbes, Locke ve Rousseau . 100
4.4.2. Doğal Hukukun Yükselİşİ ve Düşüşü . 101
4.4.3. Doğal Hukukun Toplumsal Adalette Karşılığı . 101
4.5. Normlar Olarak Hukuk: Hans Kelsen . 102
4.6. Tüm Anlatılar Işığında Yargısal Otorİtelerİn Adaletİ
Sağlamada Yetersİz Kalmaları ve Toplumsal Paydaşlara
Dönüş 103
SONUÇ 107
KAYNAKÇA . 11 İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 5
ÖZET . 7
ABSTRACT 9
KISALTMALAR 11
İÇİNDEKİLER . 13
GİRİŞ . 17
BİRİNCİ BÖLÜM
TOPLUMSAL YAPIDA HUKUK, ADALET VE
YARGISAL OTORİTE
1.1. Genel Anlamıyla Hukuk 21
1.2. Hukuk ve Hukuk Felsefesİ 24
1.3. Adalet 28
1.4. Yargısal Otorİte 30
1.5. Toplumsal Yapının Bu Kavramlarla Olan İlİşkİsİ . 33
1.5.1. Toplum ve Hukuk İlİşkİsİ . 35
1.5.2. Toplum ve Adalet İlİşkİsİ 39
1.6. MAX WEBER'İN ADALET VE HUKUK KURAMI 41
1.6.1. Neden Weber? . 41
1.6.2. Weber'e Göre Hukukİ Normların Ortaya Çıkışı ve
Oluşturulması 42
1.6.3. Hukuk ve Yargılama Tarİhİnİn Toplumsal Aktörlerİ . 45
1.6.4. Hukukçu Olmayan Hâkİmlerİn Adaletİ 47
İKİNCİ BÖLÜM
HUKUK TOPLUM İLİŞKİSİNİN TARİHSELLİĞİ
2.1. Hukuk-Tarİh İlİşkİsİ 49
İçindekiler
14
2.2. Çeşİtlİ Toplumların Hukuk ve Adalet Gelİşİmİ . 51
2.2.1. Nİl Vadİsİ Toplumları . 52
2.2.2. Mezopotamya Toplumları 56
2.2.2.1. Sümerler . 57
2.2.2.2. Akadlar . 60
2.2.2.3. Babİl . 61
2.3. Roma İmparatorluğunda Hukuk ve Toplum, Akdenİz
Havzası Toplumları . 64
2.3.1. Senatuslar Aracılığıyla Toplumun Hukuka Katılımı 65
2.3.2. Magİstralar ve Hesap Verİlebİlİrlİk 66
2.3.3. Halk Meclİslerİ . 67
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MERKEZİ SİYASAL BİRLİKLERİN (MODERN
DEVLETLERİN) OLUŞUMUNDAN SONRA HUKUK
VE HUKUKUN KÜRESELLEŞMESİ
3.1. Modern Sosyal ve Sİyasal Yapıların Hukuk İhtİyacı 71
3.2. Toplumdakİ Dezavantajlı Grupların Adalet Beklentİsİ:
Sosyal Adalet . 73
3.3. Adaletİn Hukuk Elİyle Tesİs Edİlmesİnİn Zorunluluğu 75
3.4. Adalet ve Hukuk Ayrımının Toplumlarda Fark Edİlmesİ 77
3.5. Adalet Nedİr ve Hukuk Ne Değİldİr? 80
3.6. Hukuk ve Adaletİn Farkları . 81
3.6.1. Hİtler Almanya’sında Hukuk ve Adalet Ayrımı 83
3.7. Küreselleşmenİn Etkİsİ . 84
3.8. Adalet ve Sosyal Adalet Kavramı . 88
3.8.1. Adalet Kavramı. 89
3.8.2. Sosyal Adalet Kavramı . 91
Ahmet Nesil SARIKAYA
15
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TOPLUMSAL ADALETİ SAĞLAMADA YARGISAL
OTORİTELERİN ETKİN HALE GELMESİ
4.1. Yargısal Otorİtelere Toplumun İhtİyaç Duymasının
Sebeplerİ 93
4.1.1. Modern Devletİn, Toplumsal Meşruİyetİnİ Arttırma
İhtİyacı 93
4.1.2. Gelİşmİş ve Karmaşıklaşmış Toplumsal İlİşkİlerİn
Düzenlenmesİnde Sİyasİ Otorİtenİn Yetersİz Kalması . 96
4.2. Kendİlİğİnden Adalet . 97
4.3. Onarıcı Adalet Anlayışı İle Uzlaştırma Kurumunun
Tarİhsel Gelİşİmİ 98
4.4. Doğal (Tabİİ) Hukuk Kavramı 99
4.4.1. Doğal Haklar: Hobbes, Locke ve Rousseau . 100
4.4.2. Doğal Hukukun Yükselİşİ ve Düşüşü . 101
4.4.3. Doğal Hukukun Toplumsal Adalette Karşılığı . 101
4.5. Normlar Olarak Hukuk: Hans Kelsen . 102
4.6. Tüm Anlatılar Işığında Yargısal Otorİtelerİn Adaletİ
Sağlamada Yetersİz Kalmaları ve Toplumsal Paydaşlara
Dönüş 103
SONUÇ 107
KAYNAKÇA . 11