^{Suç Genel Teorisi Işığında}Vergi Kaçakçılığı Suçları

Dr. Adnan ÇAVUŞ

Konu Başlıkları

-Genel Olarak Ceza Hukukunda ve Vergi Hukukunda Suç ve Ceza

-Vergi Kaçakçılığı Suçu ve Cezası

-Vergi Kaçakçılığı Suçunun Özel Beliriş Şekilleri

-Vergi Kaçakçılığında Davayı ve Cezayı Düşüren Haller

İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ. iii
İÇİNDEKİLER .v
KISALTMALAR . xxxi
GİRİŞ 1
BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL OLARAK CEZA HUKUKUNDA VE
VERGİ HUKUKUNDA SUÇ VE CEZA
§ 1- CEZA HUKUKUNDA SUÇ VE CEZA 7
I- KAVRAM VE TANIM. .7
1- Suç Kavramı 8
2- Ceza Kavramı 9
II- SUÇUN UNSURLARI. 10
1- Maddi Unsur. 10
a- Hareket10
b- Netice12
c- Tipiklik yada Kanunilik Unsuru 12
d- Nedensellik Bağı. .13
2- Hukuka Aykırılık.14
3- Manevi Unsur14
a- Kusur Yeteneğini Kaldıran ve Azaltan Haller14
aa- Yaş14
bb- Akıl Hastalığı14
cc- Sağır-Dilsizlik. 15
viii Vergi Kaçakçılığı Suçları
dd- Diğer Kusur Yeteneğini Kaldıran Haller15
b- Kusur Çeşitleri.15
c- Kusuru Kaldıran ve Azaltan Sebepler .16
d- Hukuka Uygunluk Sebepleri17
III- SUÇ TİPİNİN DIŞINDA CEZALANDIRMAYA ETKİLİ
OLAN ŞARTLAR .17
1- Kovuşturma Şartları.17
a- İzin. .17
b- Talep18
2- Objektif Cezalandırma Şartları 18
§ 2- VERGİ HUKUKUNDA SUÇ VE CEZA 18
I- VERGİ HUKUKUNDA SUÇ. .18
1- Kavram ve Tanım.18
2- Mali Nitelikteki Suç ve Cezaları.22
3- Adli Nitelikteki Vergi Suç ve Cezaları 24
a- Adli Nitelikteki Vergi Suçları .24
b- Adli Nitelikteki Vergi Suçlarının Unsurları.26
aa- Maddi Unsur. .26
bb- Hukuka Aykırılık27
cc- Manevi Unsur.27
II- VERGİ HUKUKUNDA CEZA27
1- Kavram ve Tanım.27
2- Vergi Cezalarına Hakim İlkeler28
a- Yasallık İlkesi. 29
b- Ceza Yaptırımının Kişiselliği İlkesi.29
c- “Non Bis İn İdem” İlkesi30
İKİNCİ BÖLÜM
VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇU VE CEZASI
§ 1- VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇUNUN TARİHÇESİ.33
I- CUMHURİYET ÖNCESİ DÖNEMİ33
1- Tanzimat Öncesi Dönem.33
İçindekiler ix
2- Tanzimat Sonrası Dönem. .34
II- CUMHURİYET DÖNEMİ34
1- 1950 Öncesi Dönem. 34
2- 1950 Sonrası Dönemi35
a- 5432 Sayılı Kanunda Kaçakçılık Suçları.35
b- 5815 Sayılı Kanunda Kaçakçılık Suçu36
c- 6094 Sayılı Kanunda Kaçakçılık Suçu36
d- 213 Sayılı Kanunda Kaçakçılık Suçu37
aa- 2365 Sayılı Kanunun 213 Sayılı V.U.K’nda Yaptığı
Vergi Kaçakçılığına İlişkin Değişiklikler37
bb- 3505, 4008 ve 4108 Sayılı Kanunlarla 213 Sayılı
Kanunda Yapılan Vergi Kaçakçılığına İlişkin Değişiklikler.37
cc- 4369 Sayılı Kanunla Yapılan Değişiklikler 39
dd- 5728 Sayılı Kanun ile Yapılan Değişiklikler 41
aaa- Kaçakçılık Suçları ile İlgili Değişiklikler41
bbb- Kaçakçılık Suçuna İştirak İle İlgili Değişiklikler43
ccc- Vergi Mahremiyetinin İhlali Halinde Uygulanacak
Ceza İle İlgili Değişiklik 44
ddd- Mükellefin Özel İşlerini Yapmak Suçu ile
İlgili Değişiklik.44
eee- Kaçakçılık Suçlarının Cezalandırılmasında
Uygulanacak Usul İle İlgili Değişiklik 45
fff- Vergi Mahremiyeti İle İlgili Düzenleme45
§ 2- VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇU KAVRAMI VE TANIMI,
ÖZELLİKLERİ, FAİLİ VE MAĞDURU. .46
I- KAVRAM VE TANIM. .46
1- Kavram46
2- Tanım49
II- VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇUNUN ÖZELLİKLERİ50
1- Suçun Tamamlanmasının Vergi Zıyaı İle İlgisi .50
2- Vergi Kaçakçılığı Suçu Seçimlik Hareketli Bir Suçtur.50
3- Vergi Kaçakçılığı Suçu Tamamlandıktan Sonra Bile Bazı
Hallerde Ceza Verilemez. .51
4- Vergi Kaçakçılığı Suçu, Suçluların İadesi Anlaşmalarına
Konu Olmamaktadır52
x Vergi Kaçakçılığı Suçları
5- Vergi Kaçakçığı Suçunda Cumhuriyet Savcısı, Doğrudan
Doğruya Kamu Davası Açamaz .53
6- Bazı Vergi Yasalarındaki Özel Düzenlemeler Vergi
Kaçakçılığı Suçunun Oluşmasını Önler .54
III- TÜRK CEZA KANUNUNDA YER ALAN VERGİ
KAÇAKÇILIĞI SUÇUNA BENZER SUÇLAR55
1- Özel Evrakta Sahtecilik (TCK.md.207) .55
2- Resmi Evrakta Sahtecilik (TCK.md.204).58
3- Resmi Belge Düzenlenmesinde Yalan Beyan (TCK.md.206)62
4- Resmi Belgeyi Bozmak, Yok Etmek veya Gizlemek (TCK.md.205) .63
5- Özel Belgeyi Bozmak, Yok Etmek veya Gizlemek (TCK.md.208)65
IV- VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇUNUN FAİLİ .66
1- Gerçek Kişilerde Faillik Durumu .66
a- Genel Olarak. 66
aa- Vergi İdaresi Tarafından Verilen Para Cezalarından
Sorumluluk. .66
bb- Ceza Mahkemesi Tarafından Verilen Hürriyeti Bağlayıcı
Cezalarda Sorumluluk 70
b- Küçük ve Kısıtlılarda Faillik .76
aa- Küçük ve Kısıtlılarda İdari Para Cezalarından
Sorumluluk 76
bb- Küçük ve Kısıtlılarda Hürriyeti Bağlayıcı Cezalardan
Sorumluluk 76
2- Tüzel Kişilerde Faillik Durumu78
a- Vergi İdaresince Verilen Para Cezalarından Sorumluluk .78
aa- Anonim Şirketlerde.79
bb- Limited Şirketlerde. 80
cc- Kollektif Şirketlerde81
dd- Komandit Şirketlerde81
b- Hürriyeti Bağlayıcı Cezalardan Tüzel Kişilerin Sorumluluğu 81
V- VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇUNUN MAĞDURU85
§ 3- VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇUNDA DEFTER KAYIT VE BELGELERİN
TUTULMASI, SAKLANMASI VE İBRAZ MECBURİYETİ.86
I- KAVRAM 86
II- DEFTER TUTMA MECBURİYETİ OLANLAR.87
İçindekiler xi
III- TUTULMASI MECBURİ OLAN DEFTERLER.90
1- V.U.K.’nun 182 inci Maddesine Göre Tutulacak Defterler.90
2- İşletme Hesabına Göre Tutulacak Defterler91
IV- SUÇ KONUSU OLABİLECEK KAYIT VE BELGELER .91
1- Kayıtlar91
2- Belgeler92
IV- MUHAFAZA VE İBRAZ MECBURİYETİ 94
1- Muhafaza Mecburiyeti.94
2- İbraz Mecburiyeti 94
§ 4- VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇUNUN UNSURLARI95
I- MADDİ UNSUR95
1- Hareket .95
a- VUK 359 uncu Maddenin (a) Fıkrasındaki Kaçakçılık Fiilleri .96
aa- Birinci Bentte Yer Alan Kaçakçılık Fiilleri 96
aaa- Defter ve Kayıtlarda Hesap ve Muhasebe
Hileleri Yapmak .96
bbb- Gerçek Olmayan ya da Kayda Konu İşlemlerle
İlgisi Bulunmayan Kişiler Adına Hesap Açmak 100
ccc- Defterlere Kaydı Gereken Hesap ve İşlemleri
Vergi Matrahının Azalması Sonucunu Doğuracak
Şekilde Tamamen veya Kısmen Başka Defter,
Belge veya Diğer Kayıt Ortamlarına Kaydetmek 101
aaaa- Vergi Kanunlarına Göre Tutulması Mecburi
Bir Defter Olmalıdır101
bbbb- Defterlere Kaydı Gereken Hesap ve İşlemler,
Tamamen ya da Kısmen Başka Defter,
Belge veya Diğer Kayıt Ortamlarına
Kaydedilmiş Olmalıdır 101
cccc- Yapılan İşlemler Vergi Matrahını Azaltıcı
Nitelikte Olmalıdır103
bb- İkinci Bentte Yer Alan Kaçakçılık Fiilleri.104
aaa- Defter, Kayıt ve Belgeleri Tahrif Etmek 104
bbb- Defter, Kayıt ve Belgeleri Gizlemek110
aaaa- Defter, Kayıt ve Belgelerin Vergi İncelemesine
Yetkili Kimselerce İstenmiş Olması110
xii Vergi Kaçakçılığı Suçları
bbbb- İnceleme İçin Yasanın Öngördüğü Kurallara
Uyulması.111
aaaaa- İşyerinde İnceleme Kuralı 112
bbbbb- Dairede İnceleme ve
Mükellefe/Sorumluya Bildirim 113
ccccc- Tebligat Yasaya Uygun Olmalıdır 116
ddddd- Mali Tatil de İnceleme İstisnası119
cccc- Defter, Kayıt ve Belgelerin İbraz ve
Saklama Zorunluluğu Olmalıdır120
dddd- Defter, Kayıt ve Belgelerin Varlığı Sabit
Olmalıdır 121
eeee- Defter, Kayıt ve Belge İbraz Edilmemiş
Olmalıdır 122
ffff- Defter, kayıt ve belgelerin mücbir sebeple
ibraz edilmemesi .123
ccc- Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge
Düzenlemek ya da Bu Belgeleri Kullanmak 125
aaaa- Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge
Düzenlemek 126
bbbb- Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belgeyi
Kullanmak.129
b- VUK 359 uncu Maddenin (b) Fıkrasındaki Kaçakçılık Fiilleri .133
aa- Defter, Kayıt ve Belgeleri Yok Etmek 133
bb- Defter Sayfalarını Yok Ederek Yerine Başka Yapraklar
Koymak veya Hiç Yaprak Koymamak .135
cc- Sahte Belge Düzenlemek ya da Kullanmak136
aaa- Sahte Belge Düzenlemek 137
bbb- Sahte Belge Kullanmak 140
ccc- Genel Sahtecilik Suçlarında İğfal Kabiliyetinin
Vergi Kaçakçılığı Suçlarında Yeri 141
c- VUK 359 uncu Maddenin (c) Fıkrasındaki Kaçakçılık Fiilleri .143
aa- Maliye Bakanlığı İle Anlaşması Olmadığı Halde Belge
Basmak.144
bb- Basılmış Belgeleri Kullanmak145
2- Netice145
a- Genel Olarak .145
b- 4369 Sayılı Yasa Değişikliği Öncesi Netice, “Vergi Zıyaı”.148
İçindekiler xiii
aa- Verginin Zamanında Tahakkuk Ettirilmemesi.149
bb- Verginin Noksan Tahakkuk Ettirilmesi .150
cc- Haksız Yere Verginin Geri Verilmesini Sağlamak.151
3- İlliyet (Nedensellik) Bağı151
II- HUKUKA AYKIRILIK. 152
1- Hakkın İcrası.153
2- Mağdurun Rızası. 153
3- Kanunun Hükmünü ya da Yetkili Merciin Emrini İfa154
4- Meşru Müdafaa. 154
5- Zorunluluk Hali 154
III- MANEVİ UNSUR 155
1- İsnat Yeteneği.155
a- Küçük ve Kısıtlılarda İsnat Yeteneği .157
b- Tüzel Kişilerde İsnat Yeteneği.158
2- Kusurluluk.159
a- Kast. 160
aa- Kaçakçılık Filini İşleyen Kimse, Vergi İdaresine
Yanlış Bir Fikir Verdirdiğini Bilmelidir161
bb- Kaçakçılık Fiilini İşleyen Kimse, 359 uncu
Maddede Sayılan Fiillerin Unsurunu Bilmeli ve
İstemelidir.161
cc- Failin Menfaat Kastının Aranıp Aranmayacağı Sorunu161
b- Kastı Kaldıran Haller. 163
aa- Kaza ve Tesadüf.163
bb- Cebir, İkrah ve Tehdit.163
cc- Vergi Usul Kanununda Belirtilen Mücbir Sebepler164
dd- Hukuku Bilmeme ve Yanılma .167
§ 5- VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇUNDA CEZA .169
I- KAVRAM. .169
II- VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇUNDA SORUŞTURMA VE
KOVUŞTURMA.169
1- Kavram169
2- Cumhuriyet Savcılığı ve Ceza Hakiminin Tutumu.171
3- Kaçakçılık Fiilinin Cumhuriyet Savcılığına Bildirilmesi .174
xiv Vergi Kaçakçılığı Suçları
a- Doğrudan Doğruya Savcılığa Suç Duyurusunda
Bulunabilecekler 175
b- Dolaylı Olarak Savcılığa Suç Duyurusunda Bulunacaklar.175
4- Ceza Mahkemesi İle Vergi İdaresi ve Vergi Mahkemesi
Kararlarının Birbirine Etkisi 177
a- Ceza Mahkemesi Kararları ile Vergi İdaresi Kararlarının
Birbirine Etkisi 177
b- Ceza Mahkemesi Kararları İle Vergi Mahkemesi
Kararlarının Birbirine Etkisi.178
III- HÜRRİYETİ BAĞLAYICI CEZA.179
IV- VERGİ ZIYAI CEZASI.180
V- CEZANIN ERTELENMESİ 181
VI- VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇLARINDA VE İDARİ VERGİ
CEZALARINDA TEKERRÜR .183
1- Vergi Kaçakçılığı Suçlarında Tekerrür.183
2- İdari Vergi Cezalarında Tekerrür 185
VII-VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇUNDA HÜKMÜN
AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI 187
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇUNUN ÖZEL
BELİRİŞ ŞEKİLLERİ
§ 1- GENEL AÇIKLAMA.189
§ 2- VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇUNDA İŞTİRAK189
I- KAVRAM. .189
II- İŞTİRAK KURALLARININ UYGULANMASININ ŞARTLARI.191
1- Birden Çok Fail Tarafından Yapılan Birden Çok Hareket
Olmalıdır.191
2- Yapılan Hareketler İlli Bir Değer Taşımış Olmalıdır.191
3- Şerikler Arasında İştirak İradesi Bulunmalıdır 192
4- Bir Suçun İcrasına Başlanması ve Bunun Bütün Şerikler İçin
Aynı Olması Gerekir192
III- İŞTİRAK ŞEKİLLERİ. 193
İçindekiler xv
1- Faillik. .194
a- Doğrudan (Müşterek) Faillik .194
aa- Suçun İşlenişi Üzerinde Hakimiyet Kurulması195
bb- Birlikte Suç İşleme Kararı .197
b- Dolaylı Faillik 198
2- Azmettirme200
3- Yardım Etme202
4- Suça İştirakte Bağlılık Kuralı203
5- İştirak Halinde İşlenen Suçlarda Gönüllü Vazgeçme 205
IV- V.U.K.’NUN 360 INCI MADDE KAPSAMINDA “MENFAAT”
KAVRAMI VE CEZADA İNDİRİM 206
1- 5728 S.K. Öncesi VUK 360 ıncı madde uygulaması206
2- 5728 S.K. Sonrası VUK 360 ıncı madde uygulaması .208
§ 3- VERGİ KAÇAKÇILIĞINDA SUÇ VE CEZANIN İÇTİMAI 211
I- KAVRAM. .211
II- VERGİ KAÇAKÇILIĞINDA SUÇLARIN İÇTİMAI.212
1- Vergi Kaçakçılığı Suçlarında Fikri İçtima Hali .212
a- Vergi Kaçakçılığı Suçlarında Fikri İçtima .212
b- Vergi Kaçakçılığı Suçları ile İdari Vergi Suçları Arasında
Fikri İçtima214
2- Vergi Kaçakçılığında Zincirleme (Müteselsil) Suç.217
III- VERGİ KAÇAKÇILIĞINDA CEZALARIN İÇTİMAI 224
1- 765 Sayılı TCK Döneminde Cezaların İçtiması .224
2- 5237 Sayılı TCK Döneminde Cezaların İçtimaı.225
§ 4- VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇUNA TEŞEBBÜS .226
I- GENEL OLARAK.226
II- VERGİ KAÇAKÇILIĞI FİİLLERİNDE TEŞEBBÜS DURUMU 228
1- Teşebbüse Elverişli Olmayan Vergi Kaçakçılığı Fiilleri228
a- Genel Olarak .228
b- Çift Defter Kullanmak Suçunun Teşebbüse Elverişli
Olup Olmadığı. .229
2- Teşebbüse Elverişli Fiiller .230
a- Belgeleri Maliye Bakanlığı İle Anlaşması Olmadığı
Halde Basmak230
xvi Vergi Kaçakçılığı Suçları
b- Maliye Bakanlığı İle Anlaşması Olmadığı Halde Basılan
Belgeleri Bilerek Kullanmak.232
c- Maliye Bakanlığı İle Anlaşmalı Matbaada Sahte Belge Basmak.232
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
VERGİ KAÇAKÇILIĞINDA DAVAYI VE
CEZAYI DÜŞÜREN HALLER
§ 1- GENEL OLARAK VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇUNU VE
CEZASINI DÜŞÜREN HALLER.235
I- KAVRAM. .235
II- ŞÜPHELİNİN, SANIĞIN VE HÜKÜMLÜNÜN ÖLÜMÜ .236
III- AF. .238
IV- ŞİKAYETTEN VAZGEÇME. .241
V- ZAMANAŞIMI. 241
1- Vergi Kaçakçılığı Suçunda Dava Zamanaşımı 242
a- Genel Olarak .242
b- Zamanaşımının Kesilmesi ve Durması .243
c- İdari Para Cezalarında Zamanaşımı245
d- Zamanaşımının Başladığı Tarih245
aa- Vergi Usul Kanunu’nun 359/a Maddesinde Yazılı Fiiller.246
aaa- Defter, Kayıt ve Belgeleri Gizleme246
bbb- Hesap ve Muhasebe Hilesi Yapmak 248
ccc- Gerçek olmayan veya kayda konu işlemlerle
ilgisi bulunmayan kişiler adına hesap açmak 248
ddd- Yasal defterlere kaydı gereken hesap ve işlemleri
vergi matrahının azalması sonucunu doğuracak
şekilde tamamen veya kısmen başka defter,
belge veya diğer kayıt ortamlarına kaydetmek 248
eee- Defter, kayıt ve belgeleri tahrif etmek ve tahrif
edilen kayıtları kullanmak 249
fff- Muhteviyatı İtibarı ile Yanıltıcı Belge
Düzenlemek ve Kullanmak.249
bb- Vergi Usul kanununun 359/b Maddesinde Yazılı Fiiller 249
aaa- Defter ve Belgeleri Yok Etmek, Sayfalarını
Değiştirmek .249
İçindekiler xvii
bbb- Sahte Belge Düzenlemek ve Kullanmak250
cc- Vergi Usul Kanununun 359/c Maddesinde Yazılı Fiiller250
2- Vergi Kaçakçılığında Ceza Zamanaşımı251
VI- HAK YOKSUNLUKLARI. .252
§ 2- PİŞMANLIĞIN VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇU VE CEZASINA
ETKİSİ.252
I- KAVRAM 252
II- PİŞMANLIĞIN KAPSAMI.253
III- PİŞMANLIĞIN ŞARTLARI. 254
1- Mükellef Kendiliğinden Bir Dilekçe İle Haber Vermelidir .254
2- Haber Verme Tarihinden Önce İhbar Yapılmamış Olmalıdır .255
3- Haber Verme Tarihinden Önce İncelemeye Başlanmamış ya da
Taktir Komisyonuna Başvurulmamış Olmalıdır.256
4- Hiç Verilmemiş Olan Vergi Beyannamesi Verilmiş Olmalıdır 256
5- Eksik veya Yanlış Verilen Vergi Beyannamesi,
Tamamlanmış ya da Düzeltilmiş Olmalıdır257
6- Haber Verilen Vergilerden Ödeme Süresi Geçmiş Olanlar,
Zamlı Olarak Ödenmiş Olmalıdır .257
IV- PİŞMANLIĞIN ETKİSİ. 257
1- Pişmanlık Şartlarına Uyulmuşsa.257
2- Pişmanlık Şartlarına Uyulmamışsa.257
§ 3- VERGİ HUKUKUNA ÖZGÜ, VERGİ SUÇU VE CEZASINI
DÜŞÜREN BAZI HALLERİN VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇU VE
CEZASINA ETKİSİ. .258
I- KAVRAM 258
II- VERGİ HUKUKUNDA YANILMANIN VERGİ
KAÇAKÇILIĞINA ETKİSİ. .258
1- Yetkili Makamların, Mükellefin Kendisine Yazı İle Yanlış
İzahat Vermiş Olmaları 258
2- İdarenin Görüşünde Değişiklik Olması260
3- Yargı Organının İçtihadında Değişiklik Olması .260
III- VERGİ HUKUKUNDA HATANIN VERGİ KAÇAKÇILIĞINA
ETKİSİ261
IV- MÜCBİR SEBEBİN VERGİ KAÇAKÇILIĞINA ETKİSİ262
xviii Vergi Kaçakçılığı Suçları
V- TARHİYAT ÖNCESİ UZLAŞMA MÜESSESESİNİN VERGİ
KAÇAKÇILIĞINA ETKİSİ 262
1- Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Müessesesinin Kapsamı262
2- Tarhiyat Öncesi Uzlaşmanın Kaçakçılık Suçuna Etkisi.263
VI- TARHİYAT SONRASI UZLAŞMANIN VERGİ KAÇAKÇILIĞINA
ETKİSİ264
§ 4- CMK 231. MADDENİN VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇLARINDA
UYGULANMASI.265
I- KAVRAM 265
II- HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASININ
ŞARTLARI 267
1- Suça İlişkin Şartlar .268
2- Sanığa İlişkin Şartlar 268
III- HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI
KARARI VE SONUÇLARI. .268
IV- VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇLARI BAKIMINDAN KAMUNUN
UĞRADIĞI ZARAR KAVRAMI 269
1- Kamunun Uğradığı Zarar Kavramı269
2- “Kamunun Uğradığı Zarar” Kavramının Vergi Kaçakçılığı
Suçları Açısından Değerlendirilmesi 271
SONUÇ.275
VERGİ KAÇAKÇILIĞI VE DİĞER VERGİ SUÇLARIYLA
İLGİLİ YARGI KARARLARI
(KONUYA GÖRE TASNİFLİ)
EK-1 : AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ KARARLARI.283
1- Başkasının ödemekle yükümlü olduğu KDV’den sorumlu tutulmanın
malvarlığına haksız müdahale olduğu, (Bulves/Bulgaristan Kararı)283
2- Mükellefin yurtdışı servetiyle ilgili beyanda bulunmadığı durumda, başka
şekilde kanıt elde etme imkanı varken, mükellefin zorlama hapsine tabi
tutulmasının hak ihlali olduğu, (Funke-Fransa Kararı)283
3- İzlenen meşru amaçla alınan önlem arasında adil bir denge kurulamadığı,
hak ihlali olduğu, (Yukos-Rusya Kararı)284
İçindekiler xix
4- Yasanın koyduğu bir yükümlülüğün yerine getirilmesini sağlamak için
bir kimsenin usulüne uygun olarak yakalanması veya tutulması,
(Benham-İngiltere Kararı).285
5- Hapsen Tazyik kararları, (Soumaré – Fransa Kararı)286
6- Dosya içeriği ve oluşa göre; belge temin edilmemesinin, savunma hakkı
veya silahların eşitliği ilkesinin ihlaline yol açmadığı,
(Bendenoun / Fransa Kararı).287
7- Önalım hakkının ifasında mağdura “bireysel ve aşırı yük” getirildiği,
bu tedbire etkin biçimde itiraz edebileceği bir imkan tanınmadığı,
“mülkiyet hakkının korunması ile kamu çıkarı arasında adil bir denge”
kurulamadığı, (Hentrich - Fransa Kararı)288
8- Vergi borçlarına ilişkin icra işlemlerinde vergi mercilerine ticari borç
alacaklılarına nazaran daha fazla yetki verilip verilmeyeceğinin, verilecekse
bu yetkinin hangi düzeyde olacağının tayininde yasama organına geniş
bir takdir hakkı tanınması gerektiği, (Gasus Dosier- und Fördertechnik
GmbH / Hollanda Kararı)289
9- Ceza gerektiren bir suç işlemiş bireyin cezai sorumluluğunun ölümünden
sonra devam etmeyeceği, (A.P., M.P. ve T.P. / İsviçre Kararı)290
10- Kamu yararına ilişkin olarak özel ve tüzel şahısların yeni bir vergi rejimine
geçiş sürecinde haksız yere nemalanmalarının ve vergi mevzuatındaki bazı
kasıtsız kusurları bahane ederek Hazine gelirlerini inkar etmelerinin önünü
kamu yararına alma gerekçesi ve bu tedbirin amacının meşru olduğu,
(Ulusal ve İl Yapı Kooperatifi, Leeds Kalıcı Yapı Kooperatifi ve Yorkshire
Yapı Kooperatifi / Birleşik Krallık Kararı) .290
11- Çekişmeli Yargılama hakkının ihlal edildiği, (J.J. / Hollanda Davası)291
12- Yetkili mercilerin başvuranı, kendisine yönelik vergi kaçakçılığı suçlamasıyla
neticelenebilecek belgeleri teslim etmeye zorlamalarının, Sözleşmenin
6.maddesinin 1.fıkrasının ihlali anlamına geleceği, (J.B. / İsviçre Kararı) 292
13- Vergi ihtilaflarının medeni hak ve yükümlülükler kapsamı dışında
bulunduğu, (Ferrazzini / İtalya Kararı)292
14- Mülkiyet hakkına yönelik müdahalenin kamu çıkarının korunmasına
yönelik olmadığı ve ölçüsüz olduğu, (S.A. Dangeville / Fransa Kararı) 293
15- Mahkemeye erişim hakkının etkin olarak sağlanmaması, (Janosevic / İsveç
ve Vastberga Taxi Aktiebolag ve Vulic / İsveç Kararlırı)294
16- Vergi iadesi ödemelerinde ölçüsüz gecikmelerin Sözleşme’nin Ek 1 No.lu
Protokol’ün 1. maddesinin ihlal ettiği, (Tasfiye halinde olan Buffalo Sri / İtalya
Kararı) 295
xx Vergi Kaçakçılığı Suçları
17- Haksız yere ödenmiş verginin, başvuran şirketin talebinden uzun süre sonra
geri ödenmesi ve vergi mercilerinin bu kadar uzun süre için gecikme faizi
ödemeyi reddetmesinin, Sözleşme’ye Ek 1 No.lu Protokol’ün 1. maddesini
ihlal ettiği, (Eko-Elda Avee / Yunanistan Kararı) .295
18- Uzun süre devam ettirilen bu seyahat yasağı güdülen amaçla, yani söz
konusu verginin ödenmesini temin amacıyla, orantılı olmadığından,
Sözleşme’ye Ek 4 No.lu Protokol’ün 2. maddesinin ihlal edildiği,
(Riener / Bulgaristan Kararı).296
19- Devletlerin, farklı varis kategorileri ile ilgili veraset vergisi muafiyeti
konusunda farklı politikalar benimseyebilecekleri ve ilke olarak
vergilendirme politikaları çerçevesinde farklı kurallar tesis edebilecekleri,
(Burden / Birleşik Krallık Kararı)297
20- Vergi kaçakçılığına yönelik işyerinde yapılan aramanın, etkili yargı
denetimi olmadığı gerekçesiyle Sözleşmenin 6. maddenin 1. fıkrasının
(mahkemeye erişim hakkı) ile arama ve el koyma faaliyetlerinin güdülen
amaçla orantısız olduğundan sözleşmenin 8. maddenin ihlal edildiği,
(André ve Diğerleri / Fransa Kararı).297
21- Aynı fiil nedeniyle mükerrer ceza uygulanması, (Ruosalainen / Finlandiya
Kararı) 298
22- Başvuran derneğe yapılan bağışların vergilendirilmesinin vergi denetimi
yapılmasına bağlı olduğu, ancak vergi kanununun muğlak ifade içermesi
ve kanunun hangi konuda uygulanacağının öngörülebilmesinin mümkün
olmaması karşısında, bu kanun uyarınca başvurana vergi denetimi
uygulanması ve buna istinaden ödenen vergilerin haksız olduğu,
Sözleşmenin 9. maddesinin (din özgürlüğü) ihlal edildiği, (Yehova Şahitleri
Derneği – Fransa Davası)299
23- Para cezasının ödenmemiş verginin belli bir oranı baz alınarak belirlendiği,
vergi uyuşmazlıklarının kendine özgü niteliğini ve ceza oranını dikkate
alarak, Sözleşmenin 6. maddenin 1. fıkrasının ihlal edilmediği,
(Segame Sa / Fransa Kararı) 300
24- Üç şirket tarafından ortak olarak kullanılan bir bilgisayar sistemindeki
tüm bilgilerin birer kopyasının vergi denetçilerine sunulmasına ilişkin
vergi makamları tarafından verilen kararın, vergi makamlarının işlerinin
kısıtlanmaması gerektiğinden, Sözleşmenin 8.maddesine aykırı olmadığı,
(Bernh Larsen Holding As ve Diğerleri / Norveç Kararı).300
25- İşten çıkarılmasından 10 hafta önce yürürlüğe giren bir kanun kapsamında
kıdem tazminatının bir kısmına uygulanan yüzde doksan sekiz oranında
bir verginin, mülkiyet hakkından haksız bir şekilde alıkoyduğu, Sözleşme’ye
İçindekiler xxi
Ek 1 No.lu Protokol’ün 1. Maddesini ihlal edildiği,
(N.K.M. / Macaristan Kararı).301
26- İdari para cezası, amacı caydırma ve cezalandırma olan bir kural
çerçevesinde verildiğinde, bunun suça cezai bir nitelik kazandırdığı,
(Jussila/Finlandiye Kararı).301
27- Vergi kaçakçılığı suçunun kasten işlenebilen bir suç olduğu ve bu yönüyle
kurucu unsurlarının diğer mali suçlardan farklı olduğu, bundan dolayı ceza
mahkemelerince verilen cezaların yanında vergi idaresince ayrıca ceza verilip
uygulanmasının hak ihlali olmadığı, (Ponsetti ve Chesnel/Fransa Kabul
Edilemezlik Kararı).302
28- Başvurucuya uygulanan iki ayrı cezanın amaçlarının farklı olduğu, hak ihlali
olmadığı, (Rosenquit/İsveç Kararı)302
29- Cezanın biri başvurucuya diğeri ise tüzelkişiliğe kesilmiş olması halinde,
ortada iki ayrı hukuki kişilik bulunduğundan çifte ceza yasağının ihlali
söz konusu olmadığı, (Isaksenn/Norveç Kararı) 303
30- Mükellefin belge vermeyi reddetmesi, aradan geçen uzun zaman sonra
ikinci kez çağrıya cevap vermemesinden dolayı kesilen cezanın, iki
aleyhte karar aynı fiile dayanmadığından, hak ihlali olmayacağı,
(J.B./İsviçre Kararı).303
31- Aynı fiilden çifte ceza verilmesi, yaptırım cezai nitelikte olmakla birlikte
temel unsurları bakımından farklı olduklarından hak ihlali olmayacağı,
(Manasson/İsveç Kararı) .303
32- Geçmişe yürümezlik ilkesinin ihlali, (Veeber/ Estonya Kararı) 304
EK-2 : ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI 307
1- VUK 367.maddesi uyarınca, vergi idaresinden mütalaa alınması şartının
Anayasaya aykırı olmadığı.307
2- Vergi ziyaı cezasının, Bakanlar Kurulunca belirlenen gecikme zammı
oranları dikkate alınarak hesaplanmasının, Anayasa’nın 2. ve 38.
maddelerine aykırı olduğu 312
3- 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun Vergi Ziya Cezası başlıklı 344.
maddesinin 2. fırkasında “.bu fiillere iştirak edenlere ise bir kat.”
ibaresinin Anayasanın 2. ve 38. maddelerine aykırı olduğu iddiasının
incelenmesi ve talebin reddine dair .320
4- Kanuni temsilcilerin kusursuz sorumluluğunun bulunmadığı .328
xxii Vergi Kaçakçılığı Suçları
5- Vergi kaçakçılığı suçuna verilen cezaların paraya çevrilmesinde,
kısa süreli hürriyeti bağlayıcı cezalarda uygulanacak ceza ve önlemleri
belirleyen 647 sayılı Yasa’nın 4. maddesinden farklı kurallar konulmasının,
Anayasa’nın 10. maddesindeki eşitlik ilkesine aykırı olmadığı .337
6- Vergi Usul Kanunu’nun 359. maddesinin (a) fıkrasının 2. bendi uyarınca
mükellefin, defter ve belgelerini vergi denetimi sırasında ibraz etmemesi
nedeniyle oluşan eyleminin suç kabul edilmesinin, Anayasa’nın
38. maddesine ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin altıncı
maddesine aykırı olmadığı 340
7- 213 sayılı “Vergi Usul Kanunu”nun 4369 sayılı Yasa ile değiştirilen 359.
maddesinin (a) bendinin son paragrafında yer alan “.hüküm tarihinde.”
sözcüklerinin Anayasa’ya aykırı olduğu .346
ANAYASA MAHKEMESİNİN VERGİSEL UYUŞMAZLIKLA İLGİLİ
BİREYSEL BAŞVURU KARARI (ÖRNEK)354
EK-3 : YARGITAY CEZA GENEL KURULU VE YARGITAY CEZA DAİRE
KARARLARI.369
YARGITAY CEZA GENEL KURULU KARARLARI.369
A- Mütalaa şartı, iddianamenin kapsamı, “sahte belge kullanmak” ve
“muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullanmak” suçlarının unsurları
ve farkları, “kısmen sahte belge” kavramı, soruşturma ve
kovuşturma usulü .369
B- Defter ve belgelerin kaybolduğu iddiası halinde, işyerinde inceleme
zorunluluğu olmadığı ve usulüne uygun tebligat yapılmasının
aranmayacağı 376
C- Sahte belge düzenleme ve kullanma suçlarının birbirinden ayrı ve
her takvim yılında işlenen suçların da bağımsız suçlar olduğu .377
YARGITAY CEZA DAİRE KARARLARI.380
I- DEFTER VE BELGELERİ GİZLEME380
A- Sanığın Mücerret Mücbir Sebep Savunması 380
B- Diğer kaçakçılık fiillerinde olduğu gibi “Defter ve Belgeleri Gizleme”
suçunda da suçun oluşması için vergi zıyaının aranmayacağı.382
İçindekiler xxiii
C- Belgelerin kaybolması, çalınması, ulaşılamaması halinde işyerinde
inceleme zorunluluğunun olmadığı, sanığın işyerinin incelemeye
müsait olmadığına dair beyanı 382
D- Sanığın mücbir sebep savunmasının kabulü veya bu savunmanın
araştırılması gerektiği 385
E- Defter ve belgelerin çalındığı-kaybolduğu-bulunamadığı ileri sürülerek
ibrazından kaçınılması halinde, VUK’nın 139. maddesinde belirtilen
usulüne uygun tebligatın aranmayacağı.386
F- İşyerinde inceleme zorunluluğu, bu zorunluluğun bulunmadığına
dair istisnai durumun usulüne uygun tespiti .387
G- Aynı yıla ait defter ve belgelerin ikinci kez istenmesi yeni suç
oluşturmaz389
H- Farklı yıllara ait defter ve belgelerin ayrı tarihlerde istenmesi halinde
iki ayrı suç oluşur390
I- Farklı takvim yıllarına ait defter ve belgelerin aynı yazı ile istenmesi
halinde tek suç oluşur .391
J- Gizleme fiiline konu defter ve belgelerin, noter tasdik kayıtları veya
sair surette varlığının sabit olması gerektiği .391
K- Defter ve belgelerin ibrazına dair tebligatın usulüne uygun olması
gerektiği392
L- İleri sürülen soyut mücbir sebebe dayanılarak beraat kararı
verilemeyeceği.393
M- Defter, kayıt ve belgeleri saklama ve ibraz yükümlülüğünün mükellefe
ait olduğu .394
N- Defter ve belgeleri gizleme suçunun oluşması için bunların vergi
incelemesi için istenilmesi gerektiği.395
O- Anlaşmalı matbaada basılmış belge bilgilerinin tespit edilmesi
gerektiği396
II- SAHTE BELGE DÜZENLEME VE KULLANMA SUÇU.396
A- Sahte faturanın niteliği ve sanığın suç işleme kastı.396
B- Sahte fatura düzenlemek suçunun niteliği, suçun işlendiği zaman,
suçun oluşması için vergi zıyaının oluşmasının aranmayacağı397
C- Sahte fatura kullanma suçunda, faturaları düzenleyen hakkında dava
olup olmadığının araştırılması ve karşılaştırmalı bilirkişi incelemesi
yapılması gerektiği 397
xxiv Vergi Kaçakçılığı Suçları
D- Sahte fatura düzenleme ve kullanmak suçlarının birbirinden bağımsız
olduğu ve her takvim yılı için ayrı değerlendirilmesi gerektiği .399
E- Faturanın Yasada belirtilen şekil şartlarını taşıması gerektiği399
III- SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMA ŞARTI OLAN “MÜTALAA”
İLE İLGİLİ KARARLAR .400
A- Dava şartı mütalaanın verilmediği/verilmeyeceğinin anlaşılması halinde
“düşme” kararı verilmesi gerektiği .400
B- VUK 367.madde gereğince dava şartı olan mütalaanın alınması
gerektiği401
C- Hakkında mütalaa verilmeyen (veya olmayan) sanık(lar) hakkında
mütalaa alınmadan karar verilemeyeceği .402
D- Sahte fatura düzenlemek ve kullanmak suçlarının birbirinden bağımsız
olduğu, ek iddianame ile dava açılan sanık hakkında kullanmak
suçundan mütalaa olmaksızın karar verilemeyeceği .403
E- Sahte fatura düzenlemek ve kullanmak suçlarının birbirinden bağımsız
olduğu, mütalaa olmayan fiil için, mütalaa alınmaksızın davaya devamla
hüküm kurulamayacağı.403
F- Hükmün konusunun, duruşmanın neticesine göre iddianamede
gösterilen fiilden ibaret olduğu404
G- Vergi Dairesinin inceleme raporuna dayanmayan şikayeti veya vergi
dairesi müdürünün ifadesinin mütalaa yerine geçmeyeceği405
H- Mütalaada belirtilmeyen fiilden dava açılamayacağı ve karar
verilemeyeceği.405
I- VUK 367. Maddesinde belirtilen, vergi idaresinin mütalaa vermeye
yetkili elemanları 406
IV- ZAMANAŞIMI ve DAVAYI DÜŞÜREN SEBEPLER İLE İLGİLİ
KARARLAR.407
A- Sanık hakkında, suç tarihinde yürürlükte bulunan ve lehine düzenleme
içeren yasada belirlenen zamanaşımı süresinin uygulanması gerektiği.407
B- Suç tarihinin tespiti ile zamanaşımı süresinin hesaplanması, birden
fazla fatura düzenlenmesi/kullanılması halinde, son faturanın
düzenlendiği/kullanıldığı tarihin suç tarihi olacağı 407
C- Sanığın ölümü halinde düşme kararı verilmesi gerektiği408
V- SUÇLARIN İÇTİMASI.408
İçindekiler xxv
A- Sahte fatura düzenlemek ve sahte fatura kullanmak suçlarının
birbirinden bağımsız olduğu, aynı takvim yılı içinde birden fazla
sahte fatura düzenlenmesinin zincirleme, farklı takvim yıllarında
sahte fatura düzenlenmesinin ayrı suç oluşturacağı408
B- Sanık hakkında TCK 43 ve 58. Maddelerinin uygulanması 410
C- Aynı takvim yılında çok sayıda sahte fatura kullanması
(veya düzenlenmesi) halinde, sanığa verilecek temel cezada alt sınırdan
uzaklaşılması gerektiği.410
D- Farklı takvim yıllarında işlenen aynı mahiyette fiiller ayrı, aynı
takvim yılında işlenen aynı mahiyette fiiller zincirleme suç oluşturur 411
E- Sahte belge ve muhteviyatı İtibariyle yanıltıcı belge düzenlemek ve
kullanmak suçlarının birbirinden bağımsız suçlar olduğu412
VI- İŞTİRAK ve SUÇU İŞLEYENİN TESPİTİ .412
A- Tüzel kişiler nezdinde işlenen kaçakçılık suçlarında suçu işleyenin ve
şeriklerin tespitine dair412
B- Suça iştirakin belirlenmesi.414
C- Failin ve iştirak durumunun tespitine yönelik imza incelemesi
ve/veya karşıt inceleme yapılması gerektiği415
D- Gerçek failin tespitine yönelik tanık dinlenmesi ve/veya karşıt
inceleme yapılması gerektiği415
E- Cezaların şahsiliği ilkesi gereğince suçu işleyen gerçek failin belirlenmesi
gerektiği418
F- Sanığın şirketle ilgisinin bulunmadığı savunmasının ispatlanamadığı
durumda ceza verilmesi gerektiği 419
G- Suç tarihinde, tüzel kişilerde temsil yetkisinin kimde olduğu, temsil
yetkisinin bölüşümündeki ağırlık ve sınırların araştırılarak failin
tespiti gerektiği .420
H- Şirket hissesinin devri halinde, failin tespitine yönelik araştırma
yapılması gerektiği 420
I- Serbest muhasebecinin suça iştirakinin açıklanması, iştirakinin tespiti
halinde VUK 360. Madde gereğince menfaat elde edip etmediğinin
belirlenmesi gerektiği421
VII- PİŞMANLIK İLE İLGİLİ KARARLAR .421
A- Pişmanlık uygulamasının şartları ve pişmanlık hükümlerinin
uygulanmasının kaçakçılık suçuna etkisi .421
xxvi Vergi Kaçakçılığı Suçları
B- Sanığın pişmanlık hükümlerinden yararlandığı ve şartları
gerçekleştirdiği savunmasının araştırılması gerektiği422
VIII- SAHTE BELGELERİ ÖZEL GİDER İNDİRİMİNDE KULLANMAK.422
A- Sahte belgelerin özel gider indiriminde kullanılması fiili, özel yasa
ile suç olmaktan çıkarılmıştır 422
IX- SUÇTAN ZARAR GÖRME VE DAVAYA KATILMA423
A- Vergi idaresine davaya katılma (CMK 234/1-b uyarınca) olanağı
sağlanmalıdır 423
B- İştirak halinde işlenen suçlarda sanıkların vekalet ücreti ve yargılama
masraflarından ayrı ayrı sorumlu oldukları424
X- TABELA ŞİRKETİ ÜZERİNDEN VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇU
İŞLEME.424
A- Komisyon karşılığı sahte fatura ticareti yapmak amacıyla şirket
kurma halinin tespiti.424
B- Komisyon karşılığı sahte fatura ticareti amacıyla şirket kurma ve
sahte fatura düzenleme halinde iştirak durumunun tespiti için gerekli
araştırmaların yapılması gerektiği425
C- Sahte fatura ticareti amacıyla kurulan şirkette failin kastının
belirlenmesi 425
XI- VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇLARININ İŞLENDİĞİ TARİHİN
BELİRLENMESİ.426
A- Suç Tarihinin beyanname tarihine göre tespiti.426
B- Defter ve belge gizlemek fiilinde suç tarihi426
C- Defter ve Belgelerin ibrazı için mükellefe ek süre verilmişse,
ek sürenin bitiminin suç tarihi olduğu 427
D- Zincirleme halde sahte fatura düzenlemek fiilinde, son faturanın
düzenlendiği tarihin suç tarihi olduğu.428
E- Mükellefçe idareye, defter ve belgeler çalındığından ibraz edilemediğinin
belirtilmesi durumunda, mükellefin beyanının tutanağa geçirildiği
tarihin suç tarihi olduğu .428
F- Maliye Bakanlığı ile anlaşması olmadığı halde sahte fatura basmak
suçunda suç tarihinin, faturaların ele geçirildiği tarih olduğu 428
G- Sahte belge kullanmak fiilinde suç tarihinin belgenin kullanıldığı
tarih olduğu429
İçindekiler xxvii
H- Aynı yıla ait defter ve belgelerin ibrazı için iki tebligat yapıldığı
taktirde, suç tarihinin ilk tebligat tarihine göre belirleneceği .429
XII- “SOMUT ZARAR” KAVRAMI VE HÜKMÜN AÇIKLANMASININ
GERİ BIRAKILMASI429
A- Defter ve belgeleri gizleme fiilinde somut zarar kavramı ve
HAGB uygulaması429
B- Vergi ve cezaların kaçakçılık fiilinden doğan zarar olmadığı 431
C- HAGB uygulamasında, objektif ve subjektif koşullarla somut kamu
zararının belirlenmesi ve cezanın somutlaştırılması gerektiği .432
D- HAGB şartlarının oluşup oluşmadığının değerlendirilmesi zorunludur.433
E- Vergi barışı dönemlerinde vergi borcunun takside bağlanması halinde
HAGB uygulaması433
XIII- SANIK LEHİNE DÜZENLEMENİN UYGULANMASI.433
A- Hapis cezasının para cezasına çevrilmesinde lehe düzenlemenin
uygulanması gerektiği .433
B- Değişiklikten önceki ve sonraki tüm hükümlerinin olaya ayrı ayrı
uygulanarak ortaya çıkan sonuçların birbirleriyle karşılaştırılması
suretiyle lehe Yasanın tespiti gerektiği434
XIV- HAK YOKSUNLUKLARI.435
A- Erteli hapis cezasında hak yoksunluğu uygulaması 435
B- TCK 53.madde uygulaması 435
XV- BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ ve KARŞI İNCELEME436
A- Suçun sübutu yönünden bilirkişi incelemesi yapılması gerektiği436
B- Sahte fatura kullanma suçunda, faturayı düzenleyenler yönünden
araştırma ve gerektiğinde bilirkişi incelemesi yapılması gerektiği 437
XVI- MÜSADERE .437
A- Suça konu faturaların dosyada delil olarak saklanması gerektiği.437
XVII-SUÇ KASTININ DEĞERLENDİRİLMESİ .437
A- Sanığın suç kastının bulunmadığı .437
B- Defter ve belge isteme yazısının tebliğinin usule aykırı olması halinde
beraat kararı verilebileceği.438
XVIII-TARHİYAT ÖNCESİ VE SONRASI UZLAŞMANIN SUÇA ETKİSİ438
A- Tarhiyat öncesi uzlaşmanın suçu ortadan kaldırmayacağı 438
xxviii Vergi Kaçakçılığı Suçları
XIX- TEBLİGAT438
A- Önceki tebligatın bila dönmesi veya usulüne uygun tebligat
yapılmaması halinde Tebligat Kanunu 35 e göre tebligat
yapılamayacağı438
B- Usulüne uygun tebligat.439
XX- VERGİ KAÇAKÇILIĞI FİİLLERİNİN TESPİTE YÖNELİK VUK
142 VE DEVAMI MADDELERİ UYARINCA ARAMALI İNCELEME
USULÜ439
A- VUK 142 ve devamı maddelerine göre arama yapılmaması halinde,
elde edilen deliller ve bu delillere dayanılarak hazırlanan vergi suçu
raporu hukuka aykırı olduğundan hükme esas alınamayacağı439
B- Aramanın VUK 142 ve devamı maddelerine göre yapılıp yapılmadığının
araştırılması gerektiği 442
XXI- MALİ TATİL .442
A- Mali tatilde inceleme yapılamayacağı ve inceleme için defter ve
belgelerin istenemeyeceği 442
XXII-SAHTE FATURA BASMAK 443
A- Matbaada sahte fatura basmak 443
XXIII-YARGITAYA GÖRE VERGİ ZIYAININ ARANACAĞI
KAÇAKÇILIK FİİLİ443
A- “Defterlere Kaydı Gereken Hesap ve İşlemleri Vergi Matrahının
Azalması Sonucunu Doğuracak Şekilde Tamamen veya Kısmen Başka
Defter, Belge veya Diğer Kayıt Ortamlarına Kaydetmek” suçu yönünden
eylemin “vergi matrahının azalması sonucunu doğurması” şartının
muhafaza edildiği443
XXIV-CEZA MAHKEMESİ İLE VERGİ MAHKEMESİ KARARLARININ
ETKİLEŞİMİ.444
A- Ceza mahkemesinin (gerektiğinde) vergi mahkemesi kararını
değerlendirmesi gerektiği 444
EK-4 : DANIŞTAY KARARLARI 445
A- Sadece faturayı düzenleyen şirketler hakkında düzenlenen vergi inceleme
raporlarına dayalı olarak, faturaların tamamının sahte olduğu görüşüne
varılamayacağı.445
İçindekiler xxix
B- Davacının (Mükellefin) fatura içeriği emtiaları gerçekten adı geçen kişilerden
aldığı ve katma değer vergisini ödediği sonucuna ulaşıldığı durumda,
bunun aksinin davalı İdarece ispat edilmesi gerektiği.446
C- İçeriği itibarıyla yanıltıcı olduğu sonucuna varılan faturalarla ilgili, faturaları
veren şirket hakkında vergi idaresince yapılan işlemler, yargı kararları ve
sair işlemlerin araştırılmadan davanın reddine karar verilemeyeceği.446
D- Mükelleflerin mal ve hizmet alımları karşılığında aldıkları fatura ve
benzeri belgelerin sahte olup olmadığı konusunda yeterli kanıt ve somut
belgeler ortaya konması gerektiği 447
E- Mali tatil süresince dava açma sürelerinin işlemeyeceği449
F- Mükelleflerin uzlaşma, dava açma ve savunma gibi yasal haklarını
kullanabilmeleri için tarhiyatın dayanağı olan ve tarhiyatın yapılma
nedeniyle matrah farkının tespitine ilişkin hesaplamaların nasıl yapıldığına
dair açıklamaları içeren takdir komisyonu kararının, vergi inceleme
raporunun ve tarhiyata dayanak alınan mükellef adına düzenlenmiş vergi
tekniği raporunun ihbarnameye eklenmesi gerektiği, aksinin hak arama
hürriyetini kısıtlayacağı.450
G- Kanuni temsilcilerin ve sermaye şirketi ortaklarının vergisel ödevlerden
sorumluluğu .451
H- Faturaların müşterilere verilen asılları ile işletmede kalan örneklerinin farklı
miktar ve tutarlarda düzenlenmesi 452
I- Faturaların, gerçek emtia teslimi karşılığı olduğunun ispatlanamaması453
İ- Kaçakçılığa iştirak eyleminden dolayı ceza kesmeye yetkili dairenin,
eylemine iştirak edilen vergi yükümlüsünün bağlı bulunduğu vergi dairesi
olduğu, yetkili olmayan dairenin düzenlediği ceza ihbarnamesine karşı dava
açılmamış olmasının, cebren takip edilebilir bir borç yaratmayacağı453
J- Defter ve belgelerini ibrazdan kaçınması nedeniyle, harcamalarını
belgelendiremeyen davacı adına yapılan vergilendirmede, kayıtlı giderlerin
yasaya uygunluğu incelenerek karar verilmesi gerektiği454
K- Ölüm halinde vergi cezasının düşeceği455
L- Vergi kaçakçılığına yardım fiilinin cezası .455
M- Vergiyi doğuran olayın gerçek mahiyetinin, yemin hariç her türlü delille
ispatlanabileceği; ancak, bu olayla ilgisi tabii ve açık bulunmayan şahit
ifadesinin ispatlama vasıtası olarak kullanılamayacağı; iktisadi, ticari ve
teknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine göre normal ve mutat
olmayan bir durumun iddia olunması halinde, ispat külfetinin bunu
iddia eden tarafa ait olduğu.456
xxx Vergi Kaçakçılığı Suçları
N- Cezayı gerektiren fiilin tüm unsurları tamam olmadan failin
cezalandırılamayacağı yolundaki ceza hukuku ilkesinin idari cezalar için de
geçerli olduğu, bu nedenle varsayım ya da kıyas yoluyla ceza
uygulanamayacağı.458
O- Mali müşavirin kaçakçılık fiiline iştiraki459
P- Sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı olan, ancak bu faturayı kasıtlı ve
kötü niyetli olarak kullanmadığı anlaşılan mükellefler adına kesilecek vergi
ziyaı cezasının bir kat olarak uygulanması gerektiği.459
KAYNAKLAR463