Ceza Muhakemesi Hukuku
Prof. Dr. Ahmet Gökcen
Prof. Dr. Murat Balcı
Doç. Dr. Mehmet Emin Alşahin
Dr. Öğt. Üyesi Kerim Çakır
İÇİNDEKİLER
6 BASKIYA ÖNSÖZ 5
5 BASKIYA ÖNSÖZ 7
4 BASKIYA ÖNSÖZ 8
ÖNSÖZ 9
İÇİNDEKİLER 11
BİRİNCİ BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİNE GİRİŞ,
CEZA MUHAKEMESİNİN TARİHÇESİ VE KAYNAKLARI
§1- CEZA MUHAKEMESİNE GİRİŞ 31
I- Tanım, Terim31
II- Ceza Muhakemesinin Amacı32
III- Hukuk Sistematiğindeki Yeri 33
§2- CEZA MUHAKEMESİNİN TARİHÇESİ 33
I- Genel Açıklamalar33
II- Avrupa’daki Tarihi Gelişim, İtham, Tahkik ve İşbirliği Sistemleri 33
III- Türk Ceza Muhakemesi Hukukunun Tarihi Gelişimi 39
1- Genel Açıklamalar ve Türklerin Müslüman Olmalarından Önceki
Dönem 39
2- Türklerin Müslüman Olması, İslam Ceza Muhakemesi Hukuku40
3- Osmanlı Devleti Mahkeme Teşkilatı ve Sistemi 42
A- Genel Açıklamalar ve Tanzimat’ın İlanına Kadar Olan Dönem42
B- Şer’iye Mahkemeleri ve Diğer Yargılama Organları 43
a- Şer’iye Mahkemeleri ve Kadı 43
b- Adli Teşkilatta Kadı’lardan Başka Görevli Olan Şahıslar44
c- Diğer Yargı Organları 45
aa- Divan-ı Hümayun45
bb- Paşa Divanları 45
cc- Muhtesiplik46
dd- Kazaskerlik46
C- Zimmilere Ait Cemaat Mahkemeleri46
D- Konsolosluk Mahkemeleri 48
E- Tanzimat’ın İlanından Cumhuriyet’in Kuruluşuna Kadar Olan
Dönem 48
a- Mehakim-i Nizamiyenin Teşkilatı Kanunu ile Usul-ı
Muhakemat-ı Cezaiye Kanunu’nun Yürürlüğe Girmesine
Kadar Olan Gelişmeler49
12 İçindekiler
b- Mehakim-i Nizamiyenin Teşkilatı Kanunu ile Usul-ı
Muhakemat-ı Cezaiye Kanunu’nun Yürürlüğe Girmesi 51
aa- Mehakim-i Nizamiyenin Teşkilatı Kanunu’nun Yürürlüğe
Girmesi 51
bb- Usul-i Muhakemat-ı Cezaiyye Kanunu’nun Yürürlüğe
Girmesi 54
4- Cumhuriyet Dönemi 56
§3- CEZA MUHAKEMESİNİN KAYNAKLARI 58
İKİNCİ BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİ KURALLARININ YORUMU,
UYGULAMA ALANLARI, YÜRÜYÜŞÜ VE ŞARTLARI
§1- CEZA MUHAKEMESİ KURALLARININ YORUMU 61
I- Genel Açıklamalar61
II- Kıyas 62
§2- CEZA MUHAKEMESİ KURALLARININ UYGULANMASI 64
I- Ceza Muhakemesi Kurallarının Yer Bakımından Uygulanması 64
II- Ceza Muhakemesi Kurallarının Zaman Bakımından Uygulanması64
§3- CEZA MUHAKEMESİNİN YÜRÜYÜŞÜ 69
§4- CEZA MUHAKEMESİNİN ŞARTLARI 71
I- Genel Açıklamalar71
II- Dava Şartları 72
1- Genel Açıklamalar72
A- Şikâyet 72
B- Dava Süresi77
C- İzin 78
D- Talep79
E- Yargı Bulunmaması80
F- Açık Dava Bulunmaması 80
G- Önödemenin Yerine Getirilmemesi81
H- Uzlaştırmanın Sonuçsuz Kalması 87
İ- Seri Muhakeme Usulünün Kabul Edilmemesi92
2- Dava Şartlarının Gerçekleşmemesinin Sonuçları 96
III- Yargılama Şartları 97
1- Genel Açıklamalar97
A- Sanığın Hazır Bulunması 97
a- Gaiplik (m244, 246) 97
b- Sanığın Yokluğu Halleri98
aa- Genel Açıklamalar 98
bb- Sanığın Mahkemeden Uzaklaşması (m194) 99
İçindekiler 13
cc- Sanık Gelmese Bile Duruşma Yapılabilen Haller (m195)100
dd- Sanığın Duruşmadan Vareste (Bağışık) Tutulması
(m196) 100
ee- Sanığın Duruşmadan Çıkarılabileceği Haller
(m200, 203, 204) 101
c- Kaçaklık103
aa- Genel Açıklamalar103
bb- Kaçaklara Özgü Koruma Tedbirleri 104
aaa- Kaçaklar Hakkında Tutuklama 104
bbb- Güvence (Teminat) Belgesi104
ccc- Özel Elkoyma 108
cc- Sanığın Müdafii Gönderme Hakkı109
d- Eski Hale Getirme 109
B- Sanığın Akıl Hastası Olmaması 110
C- Bekletici Meselenin Çözümü 110
D- Geçici Yasama Dokunulmazlığının Bulunmaması111
2- Yargılama Şartlarının Gerçekleşmemesinin Sonuçları 112
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİNİN İLKELERİ
§1- CEZA MUHAKEMESİNDE İLKELER 113
I- Genel Açıklamalar113
II- Hukuk Devleti İlkesi - Oranlılık İlkesi 114
III- İnsan Haysiyetinin Dokunulmazlığı İlkesi 117
IV- Adil Yargılanma İlkesi119
V- Hakim Önünde Meramını Anlatabilme İlkesi 123
VI- Maddî Gerçeğin Araştırılması İlkesi 124
VII- Şüpheden Sanık Yararlanır (İn Dubio Pro Reo) İlkesi 125
VIII- Bağımsız ve Tarafsız Hâkim İlkesi127
IX- Davasız Yargılama Olmaz İlkesi 129
X- Özel Hayatın Gizliliği İlkesi 131
XI- Halka Açıklık (Aleniyet) İlkesi 134
XII- Vasıtasızlık (Doğrudan Doğruyalık) İlkesi 135
XIII- Sözlülük-Yazılılık İlkesi136
XIV- Kovuşturma Mecburiyeti İlkesi-Maslahata Uygunluk İlkesi 137
XV- Masumiyet İlkesi (Karinesi)138
14 İçindekiler
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİ TEŞKİLATI
§1- MAHKEMELER VE HÂKİMLİKLER 141
I- Mahkemeler 141
II- Hakimlikler143
III- Adalet Komisyonu144
§2- CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI 145
§3- BÖLGE ADLİYE MAHKEMELERİ 145
§4- YARGITAY 146
BEŞİNCİ BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİNE KATILAN KİŞİLER
§1- HÂKİM 149
I- Kavram 149
1- Kanuni Hâkim İlkesi 150
2- Tabiî Hâkim İlkesi150
II- Hâkimde Bulunması Gereken Nitelikler152
1- Tarafsızlık156
A- Genel Açıklamalar 156
B- Hâkim Tarafsızlığının Güvenceleri 158
a- Hâkimin Davaya Bakamayacağı Haller 158
b- Hâkimin Reddi ve Ret Muhakemesi 163
c- Hâkimin Çekinmesi ve İnceleme Mercii 165
2- Bağımsızlık 165
A- Genel Açıklamalar 165
B- Uluslararası Sözleşmelerde Hâkim Bağımsızlığı166
C- Hâkim Bağımsızlığının Güvenceleri167
a- Yasama Organına Karşı Bağımsızlığın Güvenceleri 167
b- Yürütme Organına Karşı Bağımsızlığın Güvenceleri167
c- Diğer Organlara Karşı Bağımsızlığın Güvenceleri170
III- Hâkim Çeşitleri172
IV- Hâkimin (Mahkemenin) Yetkileri172
1- Madde (Görev) Bakımından Yetki 172
A- Asliye ve Ağır Ceza Mahkemeleri 173
B- Sulh Ceza Hâkimliği 174
C- Madde Bakımından Yetkisizlik İddiası ve Yetki Uyuşmazlığı176
D- Madde Bakımından Yetkide İstisnai Haller178
a- İşin Yanlışlıkla Madde Bakımından Yetkisiz Mahkemeye
Gelmesi 178
İçindekiler 15
b- Bağlantı178
aa- Genel Olarak178
bb- Bağlantının Çeşitleri178
aaa- Sübjektif-Objektif Bağlantı 178
bbb- Dar-Geniş Bağlantı179
cc- Bağlantının Sonuçları179
aaa- Birleştirme 179
bbb- Nisbi Muhakeme 184
ccc- Bekletici Mesele 185
2- Yer Bakımından Yetki187
A- Genel Olarak 187
B- Yetki Uyuşmazlığı ve Yetkiye İtiraz189
C- Yer Bakımından Yetkide İstisnai Haller 191
a- İstinabe191
b- Davanın Nakli192
c- Bağlantı193
3- Kişi Bakımından Yetki194
A- Genel Olarak 194
B- Kişi Bakımından Yetkide İstisna: Bağlantı 194
§2- SAVCI 195
I- Kavram195
II- Savcılık Teşkilatı 197
1- Genel Açıklamalar197
2- Cumhuriyet Başsavcılığı 197
3- Cumhuriyet Başsavcısı 198
4- Cumhuriyet Başsavcı Vekili 199
5- Cumhuriyet Savcısı199
A- 5235 sayılı Teşkilat Kanunundaki Görevleri 199
B- 5271 sayılı CMK’daki Görevleri 200
a- Soruşturma Aşamasındaki Görevleri 200
b- Kovuşturma Aşamasındaki Görevleri207
C- 5275 sayılı CGTİHK’daki Görevleri208
D- İdari Görevleri209
E- Özel Hukuktaki Görevleri209
III- Savcılık Makamının Hukuki Niteliği 210
1- Genel Açıklamalar210
2- İdari Makam Olduğu Görüşü 211
3- Adli Makam Olduğu Görüşü211
4- Karma Görüş 212
16 İçindekiler
5- Kanaatimiz212
IV- Savcı Bağımsızlığı 212
V- Savcının Tarafsızlığı214
VI- Savcının Yetkisi 215
VII- Savcılar Arasında Yetki Uyuşmazlığı217
VIII- Savcının Reddi veya Çekinmesi221
§3- MÜDAFİ 223
I- Kavram 223
II- Müdafiin Hukuki Konumu224
1- Genel Açıklamalar224
2- Müdafiin Hukuki Konumuna İlişkin Görüşler225
A- Müdafiin Şüphelinin/Sanığın Temsilcisi Olduğu Görüşü225
B- Müdafiin Şüphelinin/Sanığın Yardımcısı Olduğu Görüşü225
C- Müdafiin Hem Mahkemenin Hem de Şüphelinin/Sanığın
Yardımcısı Olduğu Görüşü 226
D- Müdafiin Bağımsız Bir Adli Organ Olduğu Görüşü226
E- Kanaatimiz226
III- Müdafi Olabilme Şartları227
IV- Müdafilik Yapılamayacak Haller ile Müdafiin Görevden Yasaklanması 228
V- Zorunlu Müdafilik, İhtiyari Müdafilik230
VI- Müdafi Sayısı 231
VII- Müdafiin Yetkileri 232
1- Dosyayı İnceleme Yetkisi 232
A- Genel Açıklamalar 232
B- İncelenecek Dosyanın İçeriği 234
C- İncelemenin Serbestliği 235
D- Dosyayı İnceleme Yetkisinin Sınırlandırılması237
E- İncelenmesi Sınırlandırılamayan Belgeler 240
F- Dosyanın İnceleneceği Yer ve Süre241
G- Kovuşturma Evresinde Dosya İnceleme Yetkisi 242
2- Dosyadan Örnek Alma Yetkisi243
3- Hazır Bulunma Yetkisi244
4- Doğrudan Soru Sorma Yetkisi245
5- Şüpheli ve Sanıkla Haberleşme Yetkisi 246
6- Kanun Yoluna Başvurma Yetkisi 247
VIII- Müdafiin Ödevleri247
§4- ŞÜPHELİ-SANIK 248
§5- MAĞDUR, SUÇTAN ZARAR GÖREN, KATILAN 252
I- Genel Açıklamalar252
II- Katılan255
İçindekiler 17
§6- ADLİ KOLLUK 258
I- Genel Açıklamalar258
II- Adli Kolluk Kavramı 259
III- Savcı-Adli Kolluk İlişkisi 261
§7- ZABIT KATİBİ 262
ALTINCI BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİ İŞLEMLERİ
§1- TANIM265
§2- İŞLEM ÇEŞİTLERİ 265
§3- İŞLEMLERİN SÜRELERİ 268
I- Genel Olarak 268
II- Sürelerin Hesaplanması 268
III- Eski Hale Getirme269
§4- İŞLEMLERİN BİLDİRİLMESİ 271
§5- İŞLEMLERDEKİ HUKUKA AYKIRILIKLAR273
§6- İŞLEMLERDEKİ HUKUKA AYKIRILIKLARIN GİDERİLMESİ 275
YEDİNCİ BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİNDE İSPAT
§1- CEZA MUHAKEMESİNDE İSPAT VE ESASLARI277
§2- İSPAT ARACI OLARAK DELİLLER: ÖZELLİKLERİ VE ÇEŞİTLERİ278
I- Genel Açıklamalar, Delilin Özellikleri ve Çeşitleri278
II- Sanık Açıklamaları ve İkrar282
1- Genel Açıklamalar282
2- İfade ve Sorgunun Tarzı 282
3- İfade Alma ve Sorguda Yasak Usuller284
III- Tanık Açıklamaları289
1- Genel Açıklamalar289
2- Tanıkların Çağrılması291
3- Tanıklıktan Çekinme 292
4- Meslek ve Sürekli Uğraşıları Sebebiyle Tanıklıktan Çekinme 293
5- Devlet Sırrı Niteliğindeki Bilgilerde Tanıklık 294
6- Kendisi veya Yakınları Aleyhine Tanıklıktan Çekinme 296
7- Tanığın Yemini ve Dinlenmesi297
IV- Sanık ve Tanıktan Başka Kişilerin Açıklamaları (m50/1-c)304
V- Yazılı Açıklamalar (Belgeler)304
VI- Görüntü ve Ses Kaydeden Araçlarla Açıklamalar308
VII- Belirti Delilleri (Maddi Deliller, İz)309
18 İçindekiler
§3- DELİLLERİN MUHAFAZA VE TOPLANMASINDA YETKİLİ MAKAM 310
§4- MADDİ DELİLLER; MUHAFAZASI, TOPLANMASI, AMBALAJLANMASI 313
I- Maddi Deliller (İz) ve Çeşitleri313
II- Maddi Delillerin Muhafaza Altına Alınması, Toplanması, Ambalajlanması 314
1- Olay Yeri İncelemesi, Muhafaza Altına Alma314
2- Maddi Delillerin (İz) Toplanması316
3- Maddi Delillerin Ambalajlanması 316
4- Delillerin Gönderileceği Yerler, Kriminal Polis Labaratuvarı ve
Bölümleri 317
A- Balistik Bölümü319
B- Sahtecilik Bölümü319
C- Patlayıcı Maddeler Bölümü 320
D- Kimya Bölümü 321
E- Teknik Fotoğraf Bölümü 321
F- Araştırma ve Geliştirme Bölümü 321
§5- DELİLLERİN İKAMESİ 322
§6- DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ 328
§7- DELİL YASAKLARI (DELİL ELDE ETME ve DEĞERLENDİRME YASAKLARI) 333
I- Genel Açıklamalar333
II- Mutlak Değerlendirme Yasağı 338
III- Nisbi Değerlendirme Yasağı346
IV- Değerlendirme347
§8- BİLİRKİŞİ 348
I- Kavram 348
II- Bilirkişinin Hukuki Niteliği351
III- Uzman Mütalaası-Teknik Müşavir 352
IV- Bilirkişinin Görevlendirilmesi354
V- Bilirkişinin Görev ve Yetkileri356
VI- Bilirkişinin Görevini Yerine Getirmemesi358
VII- Bilirkişinin Reddi ve Çekinmesi 359
VIII- Bilirkişiye Başvurulması Gerekli Haller 360
1- Bilirkişiye Başvurulabilecek Haller 360
2- Bilirkişiye Başvurulması Zorunlu Haller 362
A- Sahte Para ve Değerler Üzerinde Yapılacak İncelemeler (m 73) 362
B- Şüpheli veya Sanığın Bilincinin İncelenmesi (Müşahade-Gözlem
Altına Alma, m74)363
C- Şüpheli veya Sanığın Beden Muayenesi ve Vücudundan Örnek
Alınması364
a- Genel Olarak364
b- Hukuki Niteliği ve Amacı365
c- Dış Beden Muayenesi366
İçindekiler 19
d- İç Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alma 366
e- Diğer Kişilerin Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alınması 368
D- Moleküler Genetik İncelemeler 369
E- Fizik Kimliğin Tespiti370
F- Ölü Muayenesi ve Otopsi373
a- Ölü Muayenesi373
b- Otopsi 373
3- Bilirkişiye Başvurulabilecek Diğer Bazı Haller 375
§9- KEŞİF 375
§10- TEŞHİS 378
I- Teşhisin Aşamaları 379
II- Teşhisin Şekilleri379
III- Teşhise Katılacak Olan Kişiler381
IV- Teşhise Hazırlık İşlemleri ve İcrası381
V- Teşhiste Müdafiin Konumu383
§11- YÜZLEŞTİRME 384
SEKİZİNCİ BÖLÜM
KORUMA TEDBİRLERİ
§1- KAVRAM 387
I- Terim, Tanım, Önleyici Tedbirlerden Farkı387
II- Koruma Tedbirlerinin Ortak Özellikleri 389
1- Genel Açıklamalar389
2- Hükümden Önce Temel Bir Hakkı Sınırlama 390
3- Geçici Olma391
4- Kanuni Dayanak Bulunması 391
5- Gecikmede Tehlike (Sakınca) Bulunması 392
6- Oranlılık (Ölçülülük) Bulunması 392
7- Suç Şüphesinin Belirli Bir Yoğunlukta Olması394
A- Şüphe Kavramı394
B- Basit Şüphe (Başlangıç Şüphesi) 395
C- Makul Şüphe396
D- Yeterli Şüphe 398
E- Kuvvetli Şüphe 398
§2- KORUMA TEDBİRLERİNİN ÇEŞİTLERİ 398
I- Yakalama (m90) 398
1- Genel Açıklamalar, Önleme Yakalaması, Koruma Altına Alma,
Durdurma, Kimlik Sorma398
2- Hukuki Niteliği 401
3- Yakalamanın Şartları 403
A- Herkes Tarafından Yapılan Yakalama403
20 İçindekiler
a- Suçüstü Halinin Bulunması 404
b- Failin Kaçma Tehlikesinin Bulunması veya Hemen Kimliğinin
Belirlenememesi 405
B- Kolluk Görevlileri Tarafından Yapılan Yakalama 405
4- Şikâyete Bağlı Suçlarda Yakalama406
5- Yakalama Emri Üzerine Yakalama (Müzekkereli Yakalama) 407
6- Yeniden Yakalama Yasağı 408
7- Yakalanan Kişi Hakkında Yapılacak İşlemler 409
A- Yakalanan Kişiye Yasal Haklarının Bildirilmesi 409
B- Yakalanan Kişinin Durumunun Cumhuriyet Savcısına Bildirilmesi410
C- Yakalanan Kişinin Durumunun Yakınlarına Bildirilmesi 411
D- Yakalanan Kişi İle İlgili Alınacak Önlemler 412
II- Gözaltı (m 91) 413
1- Genel Açıklamalar413
2- Şartları 414
3- Gözaltı Süresi415
4- Gözaltı Kararı Üzerine Yapılacak İşlemler 417
5- İtiraz ve Denetim 419
III- Tutuklama (m 100) 420
1- Genel Açıklamalar420
2- Tutuklamanın Şartları 423
A- Kuvvetli Suç Şüphesini Gösteren Somut Delillerin Varlığı 424
B- Tutuklama Nedenlerinin Varlığı425
C- Tedbirin Orantılı Olması 426
D- Tutuklama Yasağı Bulunan Haller427
3- Tutuklama Kararı 429
4- Tutuklama Kararına İtiraz 430
5- Tutuklamada Geçecek Süre431
6- Tutuklama Kararının Geri Alınması ve Salıverilme Talepleri436
7- Salıverilenin Yükümlülükleri 437
8- Tutuklamanın Yakınlara Bildirilmesi 437
9- Tutukluluğun İncelenmesi 437
10- Tutuklama Nedeniyle Tazminat438
IV- Adli Kontrol (m 109) 439
1- Genel Açıklamalar439
2- Kavram ve Tanım440
3- Adli Kontrol Yükümlülükleri442
4- Adli Kontrolün Uygulanma Şartları445
A- Tutuklama Koşullarının Gerçekleşmiş Olması445
B- Bir Suç Dolayısıyla Yürütülen Soruşturma veya Kovuşturmanın
Bulunması445
İçindekiler 21
5- Karar Verecek Merci 446
6- Adli Kontrol Altında Geçen Süre 448
7- Adlî Kontrol Kararının Kaldırılması448
8- Adli Kontrol Tedbirlerine Uymama 450
9- Güvence Gösterilmesi451
V- Zorla Getirme (m 146) 453
1- Genel Açıklamalar453
2- Şüpheli ve Sanığın Zorla Getirilmesi 454
3- Tanık ve Bilirkişilerin Zorla Getirilmesi454
4- Mağdur ve Şikâyetçilerin Zorla Getirilmesi455
5- Karar Verecek Merci 456
6- Süresi 456
7- Tedbirin İcrası 457
VI- Arama (m 116) 457
1- Genel Açıklamalar, Adli–Önleme Araması Ayrımı457
2- Hukuki Niteliği 461
3- Aramanın Şartları461
A- Genel Olarak, İlgilinin Rızası461
B- Makul Şüphe462
C- Hakim Kararı veya Yetkili Merciin Yazılı Emri463
D- Aramaya Maruz Kalan Kişiye İlişkin Şartlar466
a- Genel Olarak466
b- Şüpheli veya Sanık Nezdinde Yapılacak Arama467
c- Diğer Kişiler Nezdinde Yapılacak Arama 467
E- Aramanın Yapılacağı Zamana İlişkin Şartlar 467
F- Arama Yapılacak Yere İlişkin Şartlar468
a- Üstte Arama 468
b- Eşyada Arama 469
c- Konutta Arama 469
d- İşyerinde Arama 471
e- Avukat Bürolarında Arama 471
f- Araçta Arama472
4- Arama Kararı veya Emri473
5- Aramanın İcrası473
6- Bilgisayarlarda, Program ve Kütüklerinde Arama 475
VII- Elkoyma (m 123) 477
1- Genel Açıklamalar477
2- Elkoymanın Amacı, Hukuki Niteliği ve Müsadereden Farkı 478
3- Elkoyma İçin Aranan Şartlar480
A- Elkoymaya Müracaat Edebilmek İçin Aranan Şüphe 480
22 İçindekiler
B- Kişi Bakımından Şartlar480
C- Madde Bakımından Şartlar481
4- Elkonulamayacak Eşya483
A- İçeriği Devlet Sırrı Niteliğindeki Belgeler 483
B- Elkonulamayacak Mektuplar ve Belgeler 483
C- Basın Araçları485
5- Elkoyma Kararını Verme Yetkisi485
6- Elkoyma Kararının Yerine Getirilmesi 486
7- Elkonulan Eşyanın İadesi 487
8- Elkonulan Eşyanın Muhafazası veya Elden Çıkarılması488
9- Elkoyma Sırasında Tesadüfen Elde Edilen Deliller 489
10- Özel Elkoyma Çeşitleri 490
A- Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma (m 128) 490
B- Postada Elkoyma (m 129)492
C- Avukat Bürolarında Elkoyma (m 130)494
D- Bilgisayarlarda Elkoyma (m 134) 495
E- Kaçaklarla İlgili Elkoyma (m 248) 497
F- Basılmış Eserlere Elkoyma (Basın K m25) 498
11- İtiraz ve Denetim 499
12- Sona Ermesi499
VIII- Şirket Yönetimine Kayyım Tayini (m 133)499
1- Genel Açıklamalar499
2- Tedbirin Amacı ve Hukuki Niteliği501
3- Tedbire Karar Verme Yetkisi502
4- Tedbirin Uygulanma Şartları502
A- Tedbirin Gerekli Olması502
B- Kuvvetli Suç Şüphesinin Varlığı503
C- Katalog Suç Olması 504
D- Tedbirin Uygulanmasının Ölçülü Olması 504
IX- Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi (m 135) 506
1- Genel Açıklamalar506
2- Tedbirin Hukuki Niteliği 507
3- Tedbirin Uygulanma Şekilleri508
4- Tedbirin Uygulanabileceği Suçlar 510
5- Tedbirin Uygulanabilme Şartları514
6- Tedbirin Uygulanma Süresi515
7- Tedbirin Uygulanabileceği Kişiler 516
8- Tedbire Karar Verecek Mercii518
9- İletişimin Denetlenmesi Yasağı519
A- Tanıklıktan Çekinme Yönünden519
İçindekiler 23
B- Müdafi Yönünden 520
a- Sorunun Ortaya Konulması520
b- Çözüm Önerileri521
10- İletişimin Denetlenmesi Tedbiri İçin Tazminat Talebinin
Değerlendirilmesi526
11- Tedbir Sonucunda Elde Edilen Bilgilerin İmha Edilmesi 527
12- Şüpheli veya Sanığın Üçüncü Kişilerle Yaptığı Görüşmelerin Delil
Değeri 528
13- İletişimin Önleme Amaçlı Denetlenmesinin Uygulanabileceği Suç
Tipleri530
14- İletişimin Önleme Amaçlı Olarak Denetlenmesi Konusunda Verilen
Yazılı Emrin Hâkimin Onayına Sunulması Sırasında Gerekli İşlemler 530
15- Önleme Amaçlı Gerçekleştirilen İletişimin Tespitinin Delil Değeri532
16- Önleme Amaçlı Gerçekleştirilen İletişimin Tespiti Sonucu Elde Edilen
Bilgilerin Mahkûmiyet Hükmünde Kullanılması533
X- Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesi (m 139) 534
1- Genel Açıklamalar ve Kışkırtıcı Ajan Kavramı534
2- Tedbirin Uygulanma Şartları 537
3- Gizli Soruşturmacının Görev ve Yetkileri 539
4- Tedbire Karar Verecek Merci ve Tedbirin Süresi 543
5- Tesadüfen Elde Edilen Deliller 543
XI- Teknik Araçlarla İzleme (m140) 544
1- Genel Açıklamalar544
2- Tedbirin Uygulanma Şartları ve Kapsamı545
3- Tedbire Karar Verecek Merci ve Tedbirin Süresi 546
4- Tesadüfen Elde Edilen Deliller 547
XII- Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat (m 141)548
1- Genel Açıklamalar548
2- Tazminat Nedenleri 549
3- Tazminatın Kapsamı560
4- Tazminat İsteminin Kabulü ve Karar Verecek Merci562
5- Tazminatın Geri Alınması565
6- Tazminat İstenemeyecek Haller565
DOKUZUNCU BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİNİN YÜRÜYÜŞÜ
§1- GENEL AÇIKLAMALAR567
§2- SORUŞTURMA EVRESİ 567
I- Kavram, Soruşturma Evresinde Yetkili Olanlar 567
II- Delillerin Toplanması ve Muhafaza Altına Alınması573
III- Soruşturmanın Gizliliği, Lekelenmeme Hakkı574
IV- Soruşturmanın Sona Ermesi574
24 İçindekiler
1- İddianamenin Düzenlenmesi575
2- Soruşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar578
3- Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (Takipsizlik Kararı) ve
Denetimi580
§3- ARA MUHAKEME EVRESİ 582
I- Genel Açıklamalar582
II- İddianamenin Değerlendirilmesi 583
1- İddianamenin Kabulü 583
2- İddianamenin İadesi 583
§4- KOVUŞTURMA EVRESİ 587
I- Duruşma Hazırlığı Evresi 587
II- Duruşma Devresi 590
1- Genel Açıklamalar590
2- Duruşmada Yapılacak İşlemler 591
3- Duruşmada Bulunması Zorunlu Olan Kimseler593
4- Sanığın Duruşmadan Bağışık Tutulması594
5- Delillerin Ortaya Konulması ve Tartışılması595
A- Duruşmada Anlatılması Zorunlu Belge ve Tutanaklar 597
B- Duruşma Tutanağı 597
6- Doğrudan Soru Yöneltme, Çapraz Sorgu 598
7- Tercüman Bulundurulması 599
III- Hüküm Devresi 600
1- Genel Açıklamalar600
A- Hüküm - Kesin Hüküm - Kesinleşmiş Hüküm601
B- Karar603
2- Hükmün Oluşumu603
A- Müzakereye Katılacak Hâkimler 604
B- Müzakerede Görüşülecek Konular ve Müzakere Yönetimi 606
C- Gerekli Oy Sayısı ve Oyların Toplanması 609
3- Hükmün Unsurları 613
A- Genel Açıklamalar 613
B- Hükmün Şekli Unsurları614
a- Hükmün Türk Milleti Adına Verilmesi 614
b- Muhakemeye Katılanların Kimlikleri 615
c- Suçun İşlendiği Yer ve Zaman617
d- Hürriyeti Kısıtlayıcı Haller 618
e- Gerekçe 620
f- İmza621
C- Hükmün Esasa İlişkin Unsurları 623
a- Verilen Hükmün Çeşidi 623
İçindekiler 25
b- Uygulanan Kanun Maddeleri 624
c- Ceza Miktarı625
d- Kanun Yolları626
e- Tazminat İsteme İmkanı 629
4- Hüküm Fıkrasının Değiştirilmesi ve Düzeltilmesi 630
5- Gerekçe631
6- Hükmün Konusu 633
A- Genel Açıklamalar633
B- Fiil ve Failin İddianamede Gösterilmesi 635
a- Fiilin (Maddi Olayın) İddianamede Açıklanması 637
b- Failin İddianamede Açıklanması 638
7- Hükmün Açıklanması 639
A- Hükmün Tefhimi 639
B- Hükmün Tebliği641
8- Hüküm Çeşitleri 641
A- Genel Açıklamalar641
B- Beraat 644
a- Suçun Unsurlarına İlişkin Beraat645
b- Sübuta İlişkin Beraat645
C- Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı 646
a- Kusurun Bulunmaması Dolayısıyla Ceza Verilmesine Yer
Olmadığı Hükmü646
b- Faile Ceza Verilememesi Sebebiyle Ceza Verilmesine Yer
Olmadığı Hükmü647
D- Mahkumiyet 647
E- Güvenlik Tedbirlerine Hükmedilmesi 648
F- Davanın Reddi648
G- Davanın Düşmesi 649
H- Adli Yargı Dışındaki Bir Yargı Merciine Yönelik Görevsizlik Kararı650
9- Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması 652
A- Genel Olarak 652
B- Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasının Şartları654
a- Suça İlişkin Şartlar (Objektif Şartlar) 654
b- Faile İlişkin Şartlar (Sübjektif Şartlar)654
C- Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasının Yasak Olduğu Haller 657
D- Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararının Uygulanması 657
E- Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasının Sonuçları 658
F- Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararının Kanun Yolu
Denetimi 658
10- Basit Yargılama Usulü 660
26 İçindekiler
ONUNCU BÖLÜM
KANUN YOLLARI
§1- GENEL AÇIKLAMALAR 663
I- Terim, Tanım 663
II- Amacı663
III- Kanun Yolunun Öngörülmüş Olması664
IV- Kanun Yollarının Konusu664
V- Başvuru Şartı Olarak Hukuki Yararın İhlal Edilmesi665
VI- Kanun Yollarına Gidebilecekler665
1- Genel Açıklamalar665
2- Cumhuriyet Savcısı 666
3- Şüpheli veya Sanık 667
4- Katılan (Müdahil)667
5- Yasal Temsilci ve Eş 668
6- Müdafi veya Katılan Vekili Olarak Avukat669
7- Diğer Kişiler 670
VII- Kanun Yoluna Başvurmanın Etkisi 670
1- Aktarma670
2- Yayılma 671
3- Durdurma 671
VIII- Başvuruda Yanılma672
IX- İstem672
X- Başvurudan Vazgeçme ve Başvurunun Geri Alınması 674
XI- Aleyhe Değiştirme Yasağı 675
XII- Çeşitleri 676
§2- İTİRAZ 676
I- Tanım676
II- İtirazın Konusu677
III- İtiraz Sebepleri678
IV- İtiraz Kanun Yoluna Başvurabilecek Kişiler 678
V- İtiraz Süresi 679
VI- İtirazı İnceleyecek Merci679
VII- İtiraz İncelemesi680
§3- İSTİNAF 682
I- Genel Açıklamalar682
II- İstinafa Tabi Kararlar 685
1- Resen İstinafa Tabi Kararlar685
2- Talep Üzerine İstinafa Tabi Kararlar 686
III- İstinafa Tabi Olmayan Kararlar 686
İçindekiler 27
IV- Doğrudan Temyize Tabi Kararlar 688
V- İstinaf Sonrası Kesinleşen Kararlar688
VI- Başvuru Hakkı Olanlar690
VII- Başvuru Süresi 690
VIII- Başvuru Şekli690
IX- İstinaf Başvurusunun Hükmü Veren Mahkeme Tarafından Reddi692
X- İstinaf Talebinin Tebliği ve Cevabı692
XI- Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Başsavcılığının Görevleri 693
XII- Bölge Adliye Mahkemesi Ceza Dairesinin Görevi693
1- Dosya Üzerinde Ön İnceleme 693
2- İnceleme 694
3- Duruşma Hazırlığı695
4- İstinaf Duruşması695
5- Görevsizlik Kararlarını İnceleme 696
6- Koruma Tedbirlerine Müracaat 697
XIII- Başvurunun Etkisi 697
XIV- Aleyhe Bozma ve Direnme Yasağı698
XV- Bölge Adliye Mahkemesi Ceza Dairelerinin Verdikleri Kararlar Arasındaki
Uyuşmazlığın Giderilmesi699
XVI-İstinaf Sonrası Kanun Yolu 699
§4- TEMYİZ699
I- Genel Açıklamalar699
II- Temyiz Mercii Olarak Yargıtay 700
1- Ceza Muhakemesinde Olay ve Hüküm Mahkemesi Ayrımı 702
2- Yargıtay’ın Görev Alanı 706
A- Yargıtay’ın Görev Alanının Ceza Muhakemesi İlkeleriyle
Sınırlandırılması 710
B- Yargıtay’ın Görev Alanının Hukuki Tanımlama İle Sınırlandırılması 713
III- Temyiz Kanun Yolu714
IV- Temyiz İncelemesinin Konusu717
1- Genel Bilgiler717
2- 24 Ekim 2019 tarihinde Yürürlüğe Giren 7188 sayılı Kanunla Getirilen
istisnalar 720
V- Temyiz İncelemesinin Kapsamı 721
VI- Temyiz Sebepleri723
1- Hukuk Kuralının Uygulanmaması veya Yanlış Uygulanması725
2- Hukuka Kesin Aykırılık Hâlleri 727
A- Mahkemenin kanuna uygun olarak teşekkül etmemiş olması (m
289/1-a)727
28 İçindekiler
B- Hâkimlik görevini yapmaktan kanun gereğince yasaklanmış
hâkimin hükme katılması (m 289/1-b) 728
C- Geçerli şüphe nedeniyle hakkında ret istemi öne sürülmüş olup
da bu istem kabul olunduğu hâlde hâkimin hükme katılması veya
bu istemin kanuna aykırı olarak reddedilip hâkimin hükme
katılması (m 289/1-c) 728
D- Mahkemenin kanuna aykırı olarak davaya bakmaya kendini
görevli veya yetkili görmesi (m 289/1-d)729
E- Cumhuriyet savcısı veya duruşmada kanunen mutlaka hazır
bulunması gereken diğer kişilerin yokluğunda duruşma yapılması
(m 289/1-e) 730
F- Duruşmalı olarak verilen hükümde aleniyet kuralının ihlâl
edilmesi (m 289/1-f)730
G- Hükmün 230 uncu maddede gösterilen şekilde gerekçeyi
içermemesi (m 289/1-g)731
H- Hüküm için önemli olan hususlarda mahkeme kararı ile savunma
hakkının sınırlandırılmış olması (m 289/1-h)732
İ- Hükmün hukuka aykırı yöntemlerle elde edilen delile dayanması
(m 289/1-i) 732
VII- Temyiz İstemi ve Süresi 733
VIII- Temyiz Gerekçesi733
IX- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının Görevi 734
X- Temyiz İncelemesi Sonunda Verilen Kararlar 734
XI- Temyiz İsteminin Esastan Reddi veya Hükmün Bozulması 740
XII- Yargıtay Kararının Gönderileceği Merci741
XIII- Hükmün Bozulmasının Diğer Sanıklara Sirayeti741
§5- KANUN YARARINA BOZMA 741
I- Genel Açıklamalar741
II- Başvuracak Merci 744
III- Bozma Nedenleri ve Karar Çeşitleri 745
§6- CUMHURİYET BAŞSAVCISININ OLAĞANÜSTÜ İTİRAZI 746
I- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının İtiraz Yetkisi746
1 Genel Açıklamalar746
2 İtiraz Üzerine Yapılacak İnceleme748
3 Başvuru Usulü749
II Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Başsavcısının İtiraz Yetkisi 751
§7- YARGILAMANIN YENİLENMESİ 751
I- Genel Açıklamalar751
II- Yargılamanın Yenilenmesi İsteminde Bulanabilecekler 752
III- Yargılamanın Yenilenmesinde Süre 753
IV- Yargılamanın Yenilenmesinin Kabul Edilmeyeceği Hâl 753
İçindekiler 29
V- Yargılamanın Yenilenmesi Sebepleri753
1- Yargılamanın Hükümlü Lehine Yenilenmesi Sebepleri754
2- Yargılamanın Hükümlü Aleyhine Yenilenmesi Sebepleri 762
VI- Yenileme İsteminin Kabule Değer Olup Olmadığı Kararı763
§8- ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU765
I- Genel Açıklamalar765
II- Bireysel Başvuru Hakkının Konusu767
III- Bireysel Başvuru Hakkının Amacı767
IV- Bireysel Başvurunun Kabul Edilebilirlik Şartları 768
1- Kişi Bakımından Yetki768
2- Yer Bakımından Yetki769
3- Zaman Bakımından Yetki 769
4- Konu Bakımından Yetki770
A- Başvuruya Konu Olabilecek Eylem ve İşlemler 770
B- Başvuruya Konu Olamayacak Eylem ve İşlemler 770
V- Olağan Kanun Yollarının Tüketilmesi 771
VI- Başvuru Süresi 772
VII- Hukuki Yarar Bulunması772
VIII- İhlal İddiasının Açıkça Dayanaktan Yoksun Olmaması 772
IX- Başvurunun İncelenmesi773
1- Öninceleme773
2- Kabul Edilebilirlik İncelemesi 773
3- Esas Hakkında İnceleme774
KAYNAKÇA779