AİLENİN KORUNMASI VE KADINA KARŞI ŞİDDETİN ÖNLENMESİNE DAİR KANUN
Av. Mehmet Şerif SAĞIROĞLU
AİLENİN KORUNMASI VE KADINA KARŞI ŞİDDETİN ÖNLENMESİNE DAİR KANUN 23
GENEL GEREKÇE 25
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Temel İlkeler ve Tanımlar 28
Amaç, kapsam ve temel ilkeler 28
Madde 1 28
I- AÇIKLAMA 28
A- Kanunun Amacı 28
1- Kadın 29
2- Çocuk 29
3- Aile Bireyleri 30
a- Dar anlamda aile 31
b- Geniş anlamda aile 31
c- En geniş anlamda aile 31
4- Tek Taraflı Israrlı Takip Mağduru 33
B- Kanunun Uygulanmasında ve Gereken Hizmetlerin Sunulmasında Uyulması Gereken Temel İlkeler 35
1- Anayasa 35
2- Uluslararası Sözleşmeler 35
a- Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi 35
aa- Sosyal ve Kültürel Davranış Modellerinin Değişimini Sağlamak 37
bb- Resmi Müfredatın Belirlenmesi 37
cc- Medya ve Özel Sektör 37
dd- Bilinen Dilde Bilgi Verme 37
ee- Zorla Evlendirmenin Suç Sayılması 37
ff- Yardım ve Yataklığın Suç Sayılması 38
gg- Ceza Sorumluluğunun Azaltılmaması 38
hh- Uyuşmazlığın Alternatif Yollarla Çözüm Yasağı 38
b- Diğer Uluslararası Sözleşmeler ve Belgeler 39
aa- Birleşmiş Milletler 39
bb- Avrupa 43
aaa- Avrupa Birliği İlerleme Raporları 2011 - 2012 43
bbb- Avrupa Konseyi 47
ccc- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (Opuz / Türkiye) Kararı 48
IV- İç Hukuktaki Gelişmeler 50
II- Hükümet Gerekçesi 54
III- Adalet Komisyonu Değişiklik Gerekçesi 54
Tanımlar 55
Madde 2 55
I- AÇIKLAMA 55
A- Şiddet 56
B- Şiddet Türleri 58
1- Aile - Ev İçi Şiddet 58
a. Fiziksel şiddet 58
b. Cinsel şiddet 58
c. Duygusal istismar 58
d. İhmal 58
e. Ekonomik istismar 59
2- Kadına Yönelik Şiddet 59
a- Kadına Yönelik Şiddet Türleri 61
aa- Sözel Şiddet 61
bb- Fiziksel Şiddet 61
cc- Psikolojik Şiddet 62
dd- Ekonomik Şiddet 62
ee- Cinsel Şiddet 62
ff- Kontrol İçerikli Şiddet 62
b- Kadına Yönelik Şiddetin Nedenleri 62
a- Bireysel Nedenler 65
bb- Ailede Şiddet Öyküsü 65
cc- Alkol Kullanma 65
dd- Kişilik Bozuklukları 65
ee- İlişkinin Biçimi ile İlgili Faktörler 65
ff- Toplumsal Faktörler 66
gg- Kültürel Etkenler 66
hh- Medya 67
II- Hükümet Gerekçesi 71
III- Adalet Komisyonu Değişiklik Gerekçesi 71
IV- TBMM - Önerge Değişiklik Gerekçesi 71
İKİNCİ BÖLÜM
Koruyucu ve Önleyici Tedbirlere İlişkin Hükümler 72
Mülkî amir tarafından verilecek koruyucu tedbir kararları 72
Madde 3 72
I- Açıklama 72
A- Mülkî Amir Tarafından Verilecek Koruyucu Tedbir Kararları 73
1- Mülkî Amir 73
2- Koruyucu Tedbir Kararları 74
a- Barınma yeri 74
b- Maddi yardım 78
c- Rehberlik ve danışmanlık hizmeti 79
d- Koruma altına alma 79
e- Kreş imkanı 80
C- Kolluk Amiri Tarafından Verilecek Koruyucu Tedbir Kararları 80
1- Kolluk Amiri 80
2- Gecikmesinde Sakınca Bulunan Hâl 81
3- Koruyucu Tedbir Kararları 81
4- Mülkî Amir Onayı 82
5- İngiltere’den Bir Uygulama Örneği 82
Polis 82
Polisin Tutumu 83
Enformasyon Teknolojisi 84
Değerlendirme 85
II- Hükümet Gerekçesi 86
III- Adalet Komisyonu Değişiklik Gerekçesi 86
IV- TBMM – Önerge Değişiklik Gerekçesi 86
Hâkim tarafından verilecek koruyucu tedbir kararları 87
Madde 4 87
I- Açıklama 87
A- Hâkim Tarafından Verilecek Koruyucu Tedbir Kararları 87
1- İşyerinin değiştirilmesi 87
2- Ayrı yerleşim yeri belirlenmesi 88
3- Aile konutu şerhi konulması 88
4- Tanık Koruma Kanunu hükümlerine göre kimlik ve ilgili diğer bilgi ve belgelerinin değiştirilmesi 90
II- Hükümet Gerekçesi 91
III- Adalet Komisyonu Değişiklik Gerekçesi 91
IV- TBMM – Önerge Değişiklik Gerekçesi 91
Hâkim tarafından verilecek önleyici tedbir kararları 92
Madde 5 92
I- Açıklama 93
A- Hâkim Tarafından Verilecek Önleyici Tedbir Kararları 93
1- Şiddet mağduruna yönelik önleyici tedbirler 93
2- Çocuk Koruma Kanununda yer alan koruyucu ve destekleyici tedbirler 95
3- Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre velayet, kayyım, nafaka ve kişisel ilişki kurulması hususları 96
a- Velâyet 96
b- Kayyım 99
c- Nafaka 99
d- Kişisel ilişki kurulması 100
3- Tedbir Nafakası 100
B- Kolluk Amiri Tarafından Verilecek Önleyici Tedbir Kararları 101
C- Tedbirlerin Kaldırılması 102
II- Hükümet Gerekçesi 102
III- Adalet Komisyonu Değişiklik Gerekçesi 102
Suçlara ilişkin saklı tutulan hükümler 103
Madde 6 103
I- Açıklama 103
II- Hükümet Gerekçesi 103
İhbar 104
Madde 7 104
I- Açıklama 104
II- Hükümet Gerekçesi 105
III- Adalet Komisyonu Ekleme Gerekçesi 105
Tedbir kararının verilmesi, tebliği ve gizlilik 106
Madde 8 106
I- Açıklama 106
A- Tedbir Kararının Verilmesi 106
1- Tedbir talebi 106
2- Tedbir kararının süresi 107
3- Delillerin değerlendirilmesi 107
a- Koruyucu tedbir kararlarında 107
b- Önleyici tedbir kararlarında 107
B- Tedbir Kararının Tefhim veya Tebliği 107
C- Gizlilik 107
D- Eşya ve Belgelerin Teslimi 108
II- Hükümet Gerekçesi 108
III- Adalet Komisyonu Değişiklik Gerekçesi 108
IV- TBMM – Önerge Değişiklik Gerekçesi 109
İtiraz 110
Madde 9 110
I- Açıklama 110
II- Hükümet Gerekçesi 110
Tedbir kararlarının bildirimi ve uygulanması 111
Madde 10 111
I- Açıklama 111
II- Hükümet Gerekçesi 112
III- Adalet Komisyonu Değişiklik Gerekçesi 113
IV- TBMM – Önerge Değişiklik Gerekçesi 113
Kolluk görevleri 114
Madde 11 114
I- Açıklama 114
II- Hükümet Gerekçesi 114
III- Adalet Komisyonu Değişiklik Gerekçesi 114
Teknik yöntemlerle takip 114
Madde 12 114
I- Açıklama 114
II- Hükümet Gerekçesi 115
III- TBMM – Önerge Değişiklik Gerekçesi 115
Tedbir kararlarına aykırılık 116
Madde 13 116
I- Açıklama 116
II- Hükümet Gerekçesi 116
III- Adalet Komisyonu Değişiklik Gerekçesi 117
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Merkezlerin Kurulması, Destek Hizmetleri ve 118
Kurumlararası Koordinasyon 118
Şiddet önleme ve izleme merkezlerinin kurulması 118
Madde 14 118
I- Açıklama 118
II- Hükümet Gerekçesi 118
III- Adalet Komisyonu Değişiklik Gerekçesi 118
Destek hizmetleri 119
Madde 15 119
I- Açıklama 120
A- Şiddetin Önlenmesi ve Tedbir Kararları ile İlgili Olarak Verilecek Destek Hizmetleri 120
B- Korunan Kişilerle İlgili Olarak Verilecek Destek Hizmetleri 120
C- Şiddet Uygulayanla İlgili Olarak Verilecek Destek Hizmetleri 121
D- Şiddet Mağduru ile Şiddet Uygulayana Yönelik Hizmetler 121
I- Hükümet Gerekçesi 121
II- Adalet Komisyonu Değişiklik Gerekçesi 121
Kurumlararası koordinasyon ve eğitim 122
Madde 16 122
I- Açıklama 122
II- Hükümet Gerekçesi 123
III- Adalet Komisyonu Değişiklik Gerekçesi 123
IV- TBMM – Önerge Değişiklik Gerekçesi 123
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Mali Hükümler 124
Geçici maddi yardım yapılması 124
Madde 17 124
I- Açıklama 124
II- Hükümet Gerekçesi 124
III- TBMM – Önerge Değişiklik Gerekçesi 125
Nafaka 125
Madde 18 125
I- Açıklama 125
II- Hükümet Gerekçesi 126
Sağlık giderleri 126
Madde 19 126
I- Açıklama 126
II- Hükümet Gerekçesi 127
II- TBMM – Önerge Değişiklik Gerekçesi 127
Harçlar ve masraflardan, vergilerden muafiyet ve davaya katılma 127
Madde 20 127
I- Açıklama 128
II - Hükümet Gerekçesi 128
III- Adalet Komisyonu Değişiklik Gerekçesi 128
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler 129
Kadrolar 129
Madde 21 129
I- Açıklama 129
II- Hükümet Gerekçesi 129
Yönetmelik 129
Madde 22 129
I- Açıklama 129
II- Hükümet Gerekçesi 129
III- TBMM – Önerge Değişiklik Gerekçesi 130
Yürürlükten kaldırılan hükümler ve atıflar 130
Madde 23 130
I- Açıklama 130
II- Hükümet Gerekçesi 130
Şiddet önleme ve izleme merkezlerinin faaliyete geçmesi 130
Geçici Madde 1 130
I - Açıklama 131
II - Hükümet Gerekçesi 131
II - Adalet Komisyonu Değişiklik Gerekçesi 131
Yürürlük 131
Madde 24 131
I- Hükümet Gerekçesi 131
Yürütme 131
Madde 25 131
I- Hükümet Gerekçesi 131
ULUSAL MEVZUAT 133
6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanuna İlişkin Uygulama Yönetmeliği 134
Kadın Konukevlerinin Açılması ve İşletilmesi Hakkında Yönetmelik 154
6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanunun Uygulaması Hakkında Genelge 179
T.C. İçişleri Bakanlığı Jandarma Genel Komutanlığı İle Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü Arasında Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Kapsamında Sunulan Hizmetlerde Kurumsal Kapasitenin Geliştirilmesine, İşbirliği Yapılmasına ve Eşgüdümün Artırılmasına Dair Protokol 183
Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun 187
Çocuk Koruma Kanunu 191
Çocuk Koruma Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usûl ve Esaslar Hakkında Yönetmelik 206
Çocuk Koruma Kanununa Göre Verilen Koruyucu ve Destekleyici Tedbir Kararlarının Uygulanması Hakkında Yönetmelik 224
Tanık Koruma Kanunu 241
Cumhuriyet Başsavcılıkları ve Mahkemelerce Alınacak Tanık Koruma Tedbirlerine İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik 251
(Yürürlükten Kaldırılan / Mülga) Ailenin Korunmasına Dair Kanun 262
ULUSALÜSTÜ MEVZUAT 265
İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi 266
İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerinin Korunmasına
İlişkin Sözleşme 271
İşkenceye ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı veya Onur Kırıcı Muamele veya Cezaya Karşı Sözleşme 286
Kadınlara Karşı Her Türlü Ayırımcılığın Önlenmesi Uluslararası Sözleşmesi 299
Birleşmiş Milletler Kadınlara Karşı Ayrımcılığın Önlenmesi Komitesi Genel Tavsiye Kararları 19 No’lu Tavsiye Kararı (11. Oturum, 1992) 310
Kadınlara Karşı Şiddetin Tasfiye Edilmesine Dair Bildiri 316
Çocuk Haklarına Dair Sözleşme 321
Pekin Deklarasyonu ve Eylem Platformu Dördüncü Dünya Kadın Konferansı 330
52/86 Sayılı Genel Kurul İlke Kararı: Kadınlara Yönelik Şiddetin Tasfiyesi İçin Suç Önleme ve Ceza Adaleti Tedbirleri 455
Cinsel Sömürü Amacıyla İnsan Ticareti Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin 19 Mayıs 2000 Tarihinde Kabul Ettiği R (2000) 11 Sayılı Karar ve İzahat Belgesi 466
Pekin+5 Sonuç Belgesi 474
Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Tasfiye Edilmesine Dair Sözleşmeye İlişkin Seçmeli Ek Protokol 487
Çocuk Haklarının Kullanılmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi 492
30 Nisan 2002’de Kabul Edilen, Bakanlar Komitesi’nin Üye Devletlere Kadınların Şiddete Karşı Korunmasına İlişkin Tavsiye Kararı Rec(2002)5 ve İzahat Belgesi 501
Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesine İlişkin İhtiyari Protokol 514
Genel Kurul Tarafından Kabul Edilen Karar [Üçüncü Komite Raporu Üzerine (A/63/425)] 519
Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi 526
AİHM – YCGK KARARLARI 553
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Üçüncü Daire Opuz – Türkiye 555
T.C. Yargıtay Ceza Genel Kurulu 596
TBMM TUTANAKLARI 623
Komisyon Raporları 625
Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu Raporu 625
Adalet Komisyonu Alt Komisyon Raporu 631
Adalet Komisyonu Raporu 639
Dünya Kadınlar Günü Üzerine Yapılan Konuşmalar 653
Tasarının Tümü Üzerinde Yapılan Görüşmeler 660
BİRİNCİ BÖLÜM (MADDE 1 – 13) ÜZERİNDE YAPILAN GÖRÜŞMELER 695
1. Madde Üzerinde Yapılan Görüşmeler 714
2. Madde Üzerinde Yapılan Görüşmeler 718
3. Madde Üzerinde Yapılan Görüşmeler 723
4. Madde Üzerinde Yapılan Görüşmeler 728
5. Madde Üzerinde Yapılan Görüşmeler 735
6. Madde Üzerinde Yapılan Görüşmeler 739
7. Madde Üzerinde Yapılan Görüşmeler 741
8. Madde Üzerinde Yapılan Görüşmeler 743
9. Madde Üzerinde Yapılan Görüşmeler 749
10. Madde Üzerinde Yapılan Görüşmeler 754
11. Madde Üzerinde Yapılan Görüşmeler 757
12. Madde Üzerinde Yapılan Görüşmeler 759
13. Madde Üzerinde Yapılan Görüşmeler 765
İKİNCİ BÖLÜM (MADDE 14 - 25) ÜZERİNDE YAPILAN GÖRÜŞMELER 769
14. Madde Üzerinde Yapılan Görüşmeler 783
15. Madde Üzerinde Yapılan Görüşmeler 788
16. Madde Üzerinde Yapılan Görüşmeler 792
17. Madde Üzerinde Yapılan Görüşmeler 800
18. Madde Üzerinde Yapılan Görüşmeler 805
19. Madde Üzerinde Yapılan Görüşmeler 807
20. Madde Üzerinde Yapılan Görüşmeler 809
21. Madde Üzerinde Yapılan Görüşmeler 811
22. Madde Üzerinde Yapılan Görüşmeler 813
23. Madde Üzerinde Yapılan Görüşmeler 818
Geçici Madde 1 Üzerinde Yapılan Görüşmeler 820
Yeni Madde İhdasına Dair Önergeler Üzerinde Yapılan Görüşmeler 821
