Anonim Ortaklıkta Payın Devri

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Dördüncü Basıya Önsöz 7
Üçüncü Basıya Önsöz 9
İkinci Basıya Önsöz 11
Birinci Basıya Önsöz 13
Kısaltmalar 27
GİRİŞ
§1. PAY KAVRAMI VE PAYIN ÇEŞİTLİ ANLAMLARI 29
I. Pay Kavramı 29
II. Payın Çeşitli Anlamları 31
A. Sermayenin Bir Parçası Olarak Pay 31
B. Pay Sahipliği Mevkii Olarak Pay 33
C. Hakların ve Borçların Kaynağı Olarak Pay 34
D. Pay (Hisse) Senedi ile Eş Anlamlı Pay 36
§2. PAYIN KAZANILMASI 38
I. Aslen Kazanma Kavramı ve Türleri 38
II. Devren Kazanma 39
A. Devren Kazanma Kavramı 39
B. Devren Kazanma Türleri 41
1. Payın Sözleşme ile Kazanılması 41
a. Devrin Tarafları 42
b. Devir Türleri 43
2. Cebrî İcra Yolu ile Kazanma 44
3. Pay Sahibinin Temerrüt Nedeni ile Iskatı Sonucunda Kazanma 46
4. Küllî Halefiyet Yolları ile Kazanma 49
a. Miras Yolu ile Kazanma 49
b. Ticaret Ortaklıklarının Birleşmesi veya Bölünmesi yahut Ticari İşletmenin Devri Neticesinde Kazanma 51
5. Mahkeme Kararı ile Kazanma 52
6. Eşler Arasındaki Mal Rejimi Hükümleri ile Kazanma 53
Birinci Bölüm
PAYIN DEVREDİLEBİLİRLİĞİ İLKESİ VE
DEVREN KAZANMA İLE İLGİLİ ÖNGÖRÜLEN SINIRLAMALAR
§3. PAYIN DEVREDİLEBİLİRLİĞİ İLKESİ 55
I. İlkenin Tarifi ve Ortaklık Türleri Bakımından Geçerliliği 55
II. İlkenin Anonim Ortaklıklar Bakımından Önemi 56
§4. DEVREN KAZANMA İLE İLGİLİ ÖNGÖRÜLEN İRADÎ VE KANUNÎ SINIRLAMALAR VE YÜKÜMLÜLÜKLER 57
I. Kavram ve Genel Bilgiler 57
II. Devren Kazanma ile İlgili Öngörülen İradî Sınırlamalar 59
A. Ana Sözleşmede Yer Alan Bağlam Hükümleri Vasıtasıyla Sınırlama 59
B. Pay Sahipleri veya Üçüncü Kişiler Lehine Sözleşme ile Tanınan ve Paylar Üzerinde Satım İlişkisi Doğuran Haklar 59
1. Genel Olarak 59
2. Uygulamada Sıklıkla Rastlanan Çeşitli Sözleşmesel Düzenlemeler 60
a. Pay Satın Alma Hakkı (Call Option) – Pay Satma Hakkı (Put Option) 61
b. Satın Almada Öncelik Hakkı [Right of First Refusal (ROFR) / Right of First Offer (ROFO)] 62
c. Birlikte Satma Hakkı / Birlikte Satmaya Zorlama Hakkı (Tag Along Right / Drag Along Right) 64
3. Üçüncü Kişilere veya Ortaklığa Karşı İleri Sürülebilme 65
III. Devren Kazanma ile İlgili Kanunî Sınırlamalar 69
A. Payın Devredilmesini Engelleyen veya Kısıtlama Getiren Düzenlemeler 69
1. Anonim Ortaklığın Kendi Payını Devralması 69
a. Düzenlemenin Kaynağı 70
b. Düzenlemenin Amacı Hakkında Değerlendirmeler 71
aa. Ortaklık Malvarlığının ve Alacaklılarının Korunması Düşüncesi 71
bb. Pay Sahiplerinin Eşit İşleme Tâbi Tutulmaları 72
cc. Borsa Spekülasyonlarının Önlenmesi 73
dd. Diğer Amaçlar 74
c. Düzenlemenin Kapsamı ve Kanuna Karşı Hile 75
aa. Düzenlemenin Bağlı Ortaklık İlişkisi Dahilinde Uygulama Alanı ve Karşılıklı İştirak Kavramı 75
bb. Kanuna Karşı Hile (TTK m.380) 76
aaa. Genel Olarak 76
bbb. Hükmün Kapsamı 77
aaaa. Anonim Ortaklığın Kendi Payının Devralınması İçin Finansal Destek Sağlaması 77
bbbb. Anonim Ortaklığın Kendi Paylarını Dolaylı Temsil Yoluyla Devralması 78
d. Anonim Ortaklığın Kendi Paylarını Devralmasının Esasları 79
aa. Genel Kurulun Yönetim Kurulunu Yetkilendirmesi 79
aaa. Kural 79
bbb. İstisna: Yönetim Kurulunun Genel Kurulun Yetkilendirmesi Olmaksızın Ortaklığın Kendi Paylarını Devralması İmkânı 81
bb. Devralınan Payların Toplam Tutarının Esas Sermayenin veya Çıkarılmış Sermayenin Onda Birini Aşmaması 83
cc. Devir İşlemi Nedeniyle Ortaklığın Bağlı Malvarlığının Azalmaması 84
aaa. Koşulun Amacı ve Malvarlığının Korunması İlkesi ile Bağlantısı 84
bbb. Bağlı Malvarlığının Kapsamı 85
aaaa. Kanunen Bağlı Malvarlığı 85
bbbb. Ana Sözleşme ile Bağlı Malvarlığı 86
dd. Devir Bedeli Tutarında Yedek Akçe Ayrılması 87
ee. Sadece Bedeli Tamamen Ödenmiş Payların Devre Konu Teşkil Etmesi 88
ff. Devralma Sonucunda Ortaklığın En Az Bir Pay Sahibinin Mevcut Bulunması 89
e. Düzenlemenin İstisnaları 89
aa. Genel Olarak 89
bb. Payların, Ortaklığın Esas veya Çıkarılmış Sermayesinin Azaltılmasına İlişkin Bir Genel Kurul Kararı Gereğince Devralınması 89
aaa. Sermayenin Azaltılmasının Sebepleri ve Anonim Ortaklığın Kendi Paylarını Devralması ile Bağlantısı 90
bbb. Anonim Ortaklığın Kendi Paylarını Devralması Yöntemi ile Sermaye Azaltmasının Esasları 91
cc. Payların Devralınmasının Küllî Halefiyet Kuralının Gereği Olması 93
dd. Payların Devralınmasının, Bir Kanunî Satın Alma Yükümü Gereği Olması 95
ee. Payların, Ortaklığın Pay Sahibinden Bir Alacağının Tahsil Edilmesi Amacıyla Devralınması 95
aaa. İstisnanın Uygulanma Koşulları 95
aaaa. Ortaklığın Devreden Pay Sahibinden Bir Alacağının Bulunması 95
aaaaa. Genel Prensip 95
bbbbb. Söz Konusu Alacağın Sermaye Taahhüdü Dışında Bir Sebeple Doğmuş Olması 96
bbbb. Ortaklığın Kendi Payını Devralmasının, Pay Sahibinden Söz Konusu Alacağının Tahsili Amacına Yönelmiş Olması 96
cccc. Devre Konu Olan Payların Bedelinin Tümünün Ödenmiş Olması 97
dddd. Devrin Cebrî İcra Yolu ile Gerçekleşmesi 97
bbb. İstisnanın Tasfiye Halindeki Anonim Ortaklıklarda Uygulanma Kâbiliyeti 98
ff. Kendi Paylarını Devralan Ortaklığın Menkul Kıymetler Ortaklığı Olması 99
gg. Edinmenin İvazsız Olması 100
f. Anonim Ortaklığın Devraldığı Paylara Bağlı Pay Sahipsel Hakların Durumu 101
g. Anonim Ortaklığın Kendi Paylarını Devralmasına İlişkin Hükümlerin İhlâli ve Sonuçları 103
aa. Kanunun Yaklaşımı 103
bb. Kesin Hükümsüzlük 103
cc. Elden Çıkartma veya Yok Etme Yükümlülüğü 105
aaa. Genel Esaslar 105
bbb. Elden Çıkarma veya Yok Etme İşleminin Gerçekleştirilmesi 105
aaaa. Payların Elden Çıkarma Esasları 105
bbbb. Payların Sermayenin Azaltılması Yolu ile Yok Edilmesinin Esasları 106
dd. Yönetim Kurulunun Sorumluluğu 107
h. Halka Açık Ortaklıkların Kendi Paylarını Devralmasına Uygulanacak Özel Düzenlemeler 108
aa. Genel Bakış 108
bb. SPK’nın Basın Açıklamaları ile Uygulamaya Konulan Sistem 109
2. Kuruluşun veya Sermaye Artırımının Tescilinden Önce Yapılan Devirler 111
3. Karşılığı Tamamen İfa Edilmemiş Olan Payın Devri 111
B. Pay Devralma Yükümlülüğü Doğuran Düzenlemeler 113
1. Zorunlu Pay Alım Teklifi Yoluyla Ortaklık Paylarının Toplanması (SPKan. m.26) 113
a. Genel Açıklamalar 113
b. Pay Alım Teklifinde Bulunma Zorunluluğunun Ortaya Çıkışı 116
aa. Yönetim Kontrolünün Elde Edilmesi 116
aaa. Pay Sahipliğinde Değişiklik Vasıtasıyla 116
bbb. Pay Sahipleri Arasında Özel Anlaşmalar Vasıtasıyla 117
bb. SPKan.’da Öngörülen Bazı Ayrık Hallerin Gerçekleşmesi 118
cc. Pay Alım Teklifinde Bulunma Yükümlülüğünün Doğmadığı Haller ve Pay Alım Teklifinde Bulunma Zorunluluğundan Muafiyet Halleri 119
aaa. Pay Alım Teklifinde Bulunma Yükümlülüğünün Doğmadığı Haller 119
bbb. Pay Alım Teklifinde Bulunma Zorunluluğundan Muafiyet Halleri 121
c. Zorunlu Pay Alım Teklifine İlişkin Prosedür 122
d. Zorunlu Pay Alım Teklifi Fiyatı 123
aa. Temel Düşünce 123
bb. Yönetim Kontrolünün Doğrudan Değişikliğe Uğraması Halinde 124
cc. Yönetim Kontrolünün Dolaylı Değişikliğe Uğraması Halinde 124
dd. Ortaklıkta Birden Fazla Pay Grubunun Bulunması Halinde Zorunlu Pay Alım Teklifi Fiyatının Tespitine İlişkin Esaslar 125
ee. Zorunlu Pay Alım Teklifi Fiyatına İlişkin Sair Hususlar 126
e. Zorunlu Pay Alım Tekifine İlişkin Düzenlemelere Aykırılığın Çeşitli Hukukî Sonuçları 126
f. Önemli Nitelikteki İşlemler Nedeniyle Yapılacak Zorunlu Pay Alım Teklifinin Özellikleri 127
2. Halka Açık Anonim Ortaklıklarda Pay Sahibinin Satma Hakkı (SPKan. m.27 f.2) 127
3. Hâkim Ortaklığın Hâkimiyetini Hukuka Aykırı Kullanması Halinde Doğabilecek Bağlı Ortaklık Pay Sahiplerinin Paylarını Devralma Yükümlülüğü (TTK m.202 f.1, f.2) 129
a. Hâkim Ortaklığın Pay Devralma Yükümlülüğünün Koşulları 129
aa. TTK m.202 f.1 Hükmü Bakımından Özel Koşullar 129
aaa. Hâkim Ortaklığın Bağlı Şirketin Kaybına Sebep Olması 129
bbb. Kayba Yol Açan İşlemin Özen Borcuna Aykırı Olması 131
ccc. Kaybın Hâkim Ortaklık Tarafından Denkleştirilmemiş Olması 131
ddd. Bağlı Ortaklık Pay Sahiplerinin Hâkim Pay Sahibine Tazminat Davası Açması 132
bb. TTK m.202 f.2 Hükmü Bakımından Özel Koşullar 133
aaa. Karşı Çıkılan İşlemin Açıkça Anlaşılabilir Haklı Bir Sebebinin Bulunmaması 133
bbb. Bağlı Ortaklık Pay Sahiplerinin İtirazlarını Kanunda Öngörülen Şekilde İleri Sürmeleri 134
ccc. Bağlı Ortaklık Pay Sahiplerinin Paylarının Devralınmasını Mahkeme Aracılığı ile Talep ve Dava Etmeleri 134
b. Payları Devralma Bedeli 136
4. Önemli Nitelikteki İşlemlere Muhalif Kalan Pay Sahibinin Ayrılma Hakkı (SPKan. m.24) 136
a. Halka Açık Anonim Ortaklıklarda Önemli Nitelikteki İşlemlerin Tâbi Oldukları Hukuksal Rejime Genel Bakış 136
b. Ayrılma Hakkının Düzenlenişi 139
aa. Genel Esaslar 139
bb. Hakkın Kullanılması ve Bedelin Tespiti 139
cc. Ayrılma Hakkının Doğmadığı Durumlar 140
C. Pay Devretme Yükümlülüğü Doğuran Düzenlemeler 141
1. Genel Bilgiler 141
2. Hâkim Ortaklığın Azınlığı Ortaklıktan Çıkarma Hakkı (TTK m.208) 142
a. Genel Bilgiler 142
b. Hakkın Kullanılmasının Koşulları 143
aa. Doğrudan veya Dolaylı Olarak Ortaklık Paylarının ve Oy Haklarının Yüzde Doksanına Sahip Olmak 143
aaa. Sahip Olunan Payların Hesaplanmasına İlişkin Esaslar 143
bbb. Sahip Olunan ve Kullanılabilen Oy Haklarının Hesaplanmasına İlişkin Esaslar 143
ccc. Ortaklığın İktisap Ettiği Kendi Paylarının Hesaplama Üzerindeki Etkisi 144
ddd. Dolaylı Olarak Sahip Olunan Paylar ve Oy Hakları 144
bb. Azınlığın Ortaklığın Çalışmasını Engellemesi, Dürüstlük Kuralına Aykırı Davranması, Fark Edilir Sıkıntı Yaratması veya Pervasızca Hareket Etmesi 145
c. Hakkın Kullanılması Usulü ve Payları Devralma Bedeli 146
4. Halka Açık Anonim Ortaklıklarda Hâkim Pay Sahibinin Azınlığı Ortaklıktan Çıkarma Hakkı (SPKan. m.27 f.1) 147
a. Genel Bilgiler 147
b. Hakkın Doğumu 148
c. Hakkın Kullanımı 149
3. Birleşme Halinde Pay Sahibinin Ortaklıktan Ayrılma Hakkı veya Çıkarılması (Sell Out / Squeeze Out Merger) (TTK m.140) 151
a. Genel Bilgiler 151
b. Hüküm ve Koşulları 151
aa. Ortaklıktan Çıkma Hakkı Bakımından 151
bb. Ortaklıktan Çıkarma İmkânı Bakımından 154
c. Ortaklıktan Çıkma veya Çıkarılma Karşılığında Ödenecek Ayrılma Akçesi 155
aa. Ayrılma Akçesinin Cinsi 155
bb. Ayrılma Akçesinin Miktarı 156
D. Payın Devrinin Resmî İzine Bağlanmış Olduğu Haller 156
1. Payın Devrinin Sermaye Piyasası Kurulunun İznine Tâbi Olduğu Haller 156
a. İzine Tabi Olan Ortaklıklar 156
aa. Aracı Kurumlar 156
bb. Portföy Yönetim Ortaklıkları 157
cc. Yatırım Ortaklıkları 157
dd. Borsalar ve Merkezi Kayıt Kuruluşları 158
ee. Konut ve Varlık Finansmanı ile İpotek Finansmanı Kuruluşları 158
ff. Pay Sahibi Konumundaki Ortaklıklar 158
b. İzne Tâbi Olan Devirler 158
aa. Aracı Kurumlar Bakımından 158
aaa. Borsada İşlem Görmeyen Payların Devri 158
bbb. Borsada İşlem Gören Payların Devri 159
ccc. Aracı Kurumda Pay Sahibi Olan Tüzel Kişilerin Kendilerine Ait Payların Devri 160
ddd. Aracı Kurumların Pay Devirlerinde Uygulama Alanı Bulacak Ortak Prensipler 161
bb. Portföy Yönetim Ortaklıkları Bakımından 162
cc. Yatırım Ortaklıkları Bakımından 162
dd. Borsalar ve Merkezi Kayıt Kuruluşları Bakımından 164
ee. Konut ve Varlık Finansmanı ile İpotek Finansmanı Kuruluşları Bakımından 164
c. İznin Kapsamı ve Niteliği 165
d. İzin Alınmamasına Bağlanan Hukukî Yaptırım 166
aa. İzne Tabi Olan Ortaklıklar Bakımından 166
bb. İzne Tabi Olan Ortaklıkların Tüzel Kişi Pay Sahiplerinin Kendilerine Ait Olan Pay Devirleri Bakımından 166
2. Payın Devrinin Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunun İznine Tâbi Olduğu Haller 167
a. Genel Bakış 167
b. Bankacılık Kanununun Öngördüğü İzin Yükümlülüğü 168
aa. İzne Tâbi Olan Devirler 168
aaa. Banka Pay Devirleri Bakımından 168
bbb. Bankanın Tüzel Kişi Pay Sahiplerinin Kendi Pay Devirleri Bakımından 169
bb. İznin Kapsamı ve Niteliği 170
cc. İzin Alınmamasına Bağlanan Hukukî Yaptırım 172
c. Finansal Kiralama, Faktöring ve Finansman Şirketleri Kanununun Öngördüğü İzin Yükümlülüğü 172
aa. İzne Tâbi Olan Devirler 172
bb. İznin Kapsamı ve İzin Alınmamasına Bağlanan Hukukî Yaptırım 174
d. Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanunun Öngördüğü İzin Yükümlülüğü 175
e. Varlık Yönetim Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmeliğin Öngördüğü İzin Yükümlülüğü 176
3. Payın Devrinin Rekabet Kurulunun İznine Tâbi Olduğu Haller 178
a. İzin Alma Yükümlülüğünün Ortaya Çıkması 179
aa. Kontrolde Kalıcı Değişiklik Meydana Getirecek Şekilde bir Birleşme veya Devralmanın Gerçekleşmesi 179
aaa. Kontrol Kavramı ve Kontrol Değişikliği 179
bbb. Kontrol Değişikliğinin Kalıcı Olması 181
ccc. Birleşme ve Devralma Sayılmayan ve Bu Çerçevede İzne Tâbi Olmayan Haller 182
aaaa. Grup İçi Birleşmeler 182
bbbb. Miras ile İktisap 183
cccc. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İktisap 183
bb. İşlem Taraflarının Ciroları Kıstası 183
aaa. Tebliğ’de Belirtilen Eşikler 183
bbb. Etkilenen Bir Pazarın Varlığı Koşulu 184
b. İzne Tâbi Olan Devirlerin Değerlendirilme Esasları 184
c. İzin Yükümlülüğüne Aykırılığın Yaptırımları 185
4. Payın Devrinin Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun İznine Tâbi Kılındığı Haller 186
a. Elektrik Piyasasında Lisans Sahibi Anonim Ortaklıkların İzne Bağlı Pay Devirleri 186
b. Doğal Gaz Piyasasında Lisans Sahibi Anonim Ortaklıkların İzne Bağlı Pay Devirleri 189
5. Payın Devrinin Hazine Müsteşarlığının İznine Tâbi Olduğu Haller 190
6. Payın Devrinin Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun İznine Tâbi Olduğu Haller 192
a. Elektronik Haberleşme Sektörü İşletmecilerinin Pay Devirleri Bakımından 192
b. Posta Sektörü Hizmet Sağlayıcısılarının Pay Devirleri Bakımından 193
7. Payın Devrinin Resmî İzne Bağlanmış Olduğu Diğer Çeşitli Haller 194
IV. Payın Devri ile İlgili TTK’da Öngörülen Bildirim, Tescil ve İlân Yükümlülükleri 195
A. Genel Bilgi 195
B. Kapsam ve Uygulanma Şekli 196
1. Yükümlülüğe Tabi Olanlar 196
a. Pay Edinen Teşebbüs 196
b. Teşebbüs ve Sermaye Şirketinin Yönetim Kurulu Üyeleri ve Yöneticileri 197
2. Bildirimin Şekli ve Süresi 198
C. Yükümlülüğün Yerine Getirilmemesinin Hukukî Sonuçları 199
İkinci Bölüm
PAYIN DEVİR PROSEDÜRÜ VE
PAYIN DEVRİNİN HUKUKİ SONUÇLARI
§5. PAY SENEDİNE BAĞLI PAYIN DEVİR PROSEDÜRÜ 201
I. Genel Olarak 201
II. Pay Senetlerinin Devrine İlişkin Müşterek Esaslar 201
A. Pay Senetlerinin Devrinde Borçlandırıcı İşlem – Tasarruf İşlemi Ayırımı 201
1. Borçlandırıcı İşlem 201
2. Tasarruf İşlemi 202
B. Pay Senetlerinin İllîliği (Sebebe Bağlılığı) 202
III. Hamiline Yazılı Pay Senetlerinin Devri 205
A. Hamiline Yazılı Pay Senetlerinin Önemi ve Çıkarılma Şartları 205
1. Önemi 205
2. Çıkarılma Şartları 206
a. Ortaklık Ana sözleşmesinde Hüküm Bulunması 206
b. Pay Bedelinin Tamamen Ödenmiş Olması 206
3. Çıkarılma Şartlarına Aykırılığın Sonuçları 207
4. Çıkarılma Zorunluluğu 208
B. Devir Prosedürü 208
1. Temel Kural 208
a. Senet Zilyetliğinin Devri 208
aa. Senet Zilyetliğinin Teslim Yolu ile Devri 210
bb. Senet Zilyetliğinin Teslimsiz Devri 211
aaa. Kısa Elden Teslim 211
bbb. Hükmen Teslim 212
ccc. Zilyetliğin Havalesi 214
b. Mülkiyeti Geçirmek Amacı 217
c. Zilyetliği Devredenin Mülkiyeti Devretmeye Yetkili Olması 217
2. İstisnaî Devir Şekilleri 219
C. Hamiline Yazılı Pay Senetlerinin Serbestçe Devir Edilebilirliği 221
1. Anlamı 221
2. Hamiline Yazılı Pay Senedinin Nama Yazılı Pay Senedine Dönüştürülmesi Sorunu 222
a. Genel Olarak 222
b. Pay Senedinin Türü Üzerindeki Hakkın Niteliği 222
IV. Nama Yazılı Pay Senetlerinin Devri 223
A. Nama Yazılı Pay Senetlerinin Hukukî Niteliği Sorunu 223
1. Genel Olarak 223
2. Konunun Mukayeseli Olarak İncelenmesi 224
3. Türk Hukukundaki Durum 226
a. Tarihsel Süreç İçerisindeki Gelişim 226
aa. Cumhuriyet Öncesi Dönem 226
bb. Cumhuriyet Dönemi 227
aaa. 865 Sayılı Ticaret Kanunu 227
bbb. 6762 Sayılı Türk Ticaret Kanunu 228
ccc. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu 228
b. Doktrindeki Görüşler 229
aa. TTK. m.490’da Öngörülen “Ciro”nun, Pay Senetlerinin Nama Yazılı Olma Niteliğini Değiştirmediği Yönündeki Görüş 229
bb. TTK m.490’da Öngörülen “Ciro”nun Nama Yazılı Kıymetli Evrak Niteliğini Taşıyan Pay Senetlerine Tanınan İstisnaî Bir Devir Şekli Olduğu Görüşü 231
cc. TTK m.490’da Öngörülen “Ciro”nun Pay Senetlerini Kanunen Emre Yazılı Hale Getirdiği Yönündeki Görüş 232
c. Yargıtay’ın Konuya Yaklaşımı 234
4. Değerlendirmemiz 235
B. Devir Prosedürü 240
1. Ciro ve Zilyetliğin Devri 240
a. Senedin Ciro Edilmesi 240
aa. Cironun Niteliği ve Özellikleri 240
bb. Cironun Türleri 242
cc. Cironun Şekli 244
aaa. Tam Ciro ile Devir 244
bbb. Beyaz Ciro ile Devir 244
dd. Cironun Fonksiyonları 245
aaa. Temlik Fonksiyonu 246
bbb. Teşhis Fonksiyonu 249
b. Senet Zilyetliğinin Devri 251
c. Devralana Karşı İleri Sürülebilecek Def’iler 251
aa. Geçersizlik Def’ileri 251
bb. Senet Metninden Anlaşılan Def’iler 253
cc. Şahsî Def’iler 254
2. Nama Yazılı Pay Senetlerinin Alacağın Temliki Yolu ile Devri 255
a. Mukayeseli Hukuktaki Durum 255
b. Türk Hukukundaki Durum 256
c. Değerlendirmemiz 257
C. Pay Sahibi Sıfatının Kazanılması Açısından Pay Defterine Kayıt Sorunu 258
1. Genel Olarak Pay Defterine Kayıt Kuralı 259
a. Pay Defteri ve Hukukî Niteliği 259
b. Kayıt Bildirimi 260
c. Ortaklık Tarafından Yapılacak İnceleme ve Kayıttan Kaçınılabilecek Haller 262
2. Pay Defterine Kaydın Hukukî Niteliği 264
3. Kaydın Reddi Halinde Başvurulabilecek Hukuk Yolu 266
4. Kanuna veya Ana sözleşmeye Aykırı Kayıt Halinde Başvurulabilecek Hukuk Yolu 267
5. Pay Defterinden Kaydın Silinmesi 267
V. Bağlı Nama Yazılı Pay Senetlerinin Devri 269
A. Genel Olarak 269
1. Bağlı Nama Yazılı Pay Senedi Kavramı 269
2. Bağlı Nama Yazılı Pay Senedinin Hukukî Niteliği 271
3. Bağlam Kavramı 272
a. Bağlamın Amaçları 272
aa. Anonim Ortaklığın Özgün Yapısını Korumak 272
bb. Yabancılaşmanın Önlenmesi 274
cc. Ekonomik Gücün Merkezileştirilmesi 275
b. Bağlama Konu Edilebilen Anonim Ortaklık Payları 276
4. Bağlamın Öngörülmesi ve Kaldırılması 277
a. Aslî Bağlam 277
b. Bağlamın Sonradan Öngörülmesi 278
c. Bağlamın Kaldırılması 278
B. Bağlı Nama Yazılı Pay Senetlerinin Devrinin Hüküm ve Koşulları 279
1. Ciro ve Zilyetliğin Geçirilmesi 279
2. Ortaklığın Onayı ve Pay Defterine Kayıt 280
3. Borsaya Kote Edilmemiş Bağlı Nama Yazılı Pay Senetleri Bakımından, Ortaklığın Onay Vermekten Kaçınabileceği Haller 282
a. Konu Hakkında 6102 Sayılı TTK ile Getirilen Bazı Önemli Değişiklikler 282
b. Ana Sözleşmede Yer Alan Önemli Sebeplere Dayanarak Onaydan Kaçınılması 284
aa. Önemli Sebeplerin Ana Sözleşmede Somut ve Açık Bir Biçimde Gösterilmesi Koşulu 284
bb. Ortaklığın Devre Onay Vermekten Kaçınırken Dayanabileceği Önemli Sebepler 285
aaa. Ortaklığın İşletme Konusunun Gerçekleştirilmesi Amacına Yönelik Olarak Dayanılabilecek Önemli Sebepler 285
aaaa. Rakiplerin Ortaklığa Girmesinin Engellenmesi 286
bbbb. Pay Sahiplerinin Bazı Kişisel Niteliklere Sahip Olmaları Koşulu 287
cccc. Yabancılara Yönelik Getirilebilecek Sınırlamalar 289
bbb. Ortaklığın Ekonomik Bağımsızlığının Muhafaza Edilmesi Amacına Yönelik Olarak Dayanılabilecek Önemli Sebepler 290
aaaa. Rakiplerin Ortaklığa Girmesinin Engellenmesi 290
bbbb. Pay Devirlerine Getirilecek Yüzdelik ve Sayısal Sınırlamalar 291
cccc. Bir Ortaklıklar Topluluğuna Dahil Olunmasına Karşı Korunma 293
c. Ortaklığın Devir Konusu Payları Kendi Hesabına veya Bir Pay Sahibi yahut Üçüncü Bir Kişi Hesabına Satın Almayı Önermesi 294
aa. Genel Bilgiler 294
bb. Kullanım Şartları 295
aaa. Borsaya Kote Edilmemiş Bağlı Nama Yazılı Payların Devre Konu Olması 295
bbb. Ortaklık Tarafından Satın Alma Teklifinde Bulunulması 296
ccc. Payların Satın Alınması 297
aaaa. Payların Kimin Hesabına Satın Alınabileceği 297
aaaaa. Payların Ortaklığın Kendi Hesabına Satın Alınması 297
bbbbb. Payların Başka Bir Pay Sahibi Yahut Üçüncü Bir Kişi Hesabına Satın Alınması 298
bbbb. Payları Satın Alma Bedeli 299
d. Devralanın Payları Kendi Adı ve Hesabına Devralmış Olduğunu Beyan Etmemesi 300
4. TTK Uyarınca Borsaya Kote Edilmiş Bağlı Nama Yazılı Paylar Bakımından, Ortaklığın Onay Vermekten Kaçınabileceği Haller 301
a. Uygulanabilirlik Sorunu 301
b. Genel Bilgiler 302
c. Ana Sözleşmede Öngörülmüş Olan Yüzdelik Üst Sınırının Aşılması 303
aa. Düzenlemenin Kapsamı ve Amacı 303
bb. Yüzdelik Sınırın Ana Sözleşmede Öngörülmesi ve Uygulanmasına İlişkin Esaslar 303
d. Devralanın Payları Kendi Adı ve Hesabına Devralmış Olduğunu Beyan Etmemesi 305
5. Onay Verilmemesinin Hukukî Sonuçları 305
a. Genel Bilgiler ve Konu ile İlgili Öğretide İleri Sürülmüş Olan Teoriler 305
aa. Bölünme Teorisi 306
bb. Birlik Teorisi 307
b. Borsaya Kote Edilmemiş Nama Yazılı Paylar Bakımından 308
c. Borsaya Kote Edilmiş Nama Yazılı Paylar Bakımından 309
6. Bağlı Nama Yazılı Payların Devrinde Pay Sahipliğinden Doğan Hakların Geçişi 311
a. Borsaya Kote Edilmemiş Nama Yazılı Paylar Bakımından 311
b. Borsaya Kote Edilmiş Nama Yazılı Paylar Bakımından 313
7. Bağlamın Etkisini Kaybetmesi 314
a. Kavram 314
b. Bağlamın Etkisini Kaybettiği Haller 314
aa. Pay Sahibinin Ortaklığın İşletme Konusunun Değişmesi veya İmtiyazlı Pay Oluşturulmasına İlişkin Genel Kurul Kararına Olumsuz Oy Vermesi 314
bb. Ortaklığın Tasfiyeye Girmiş Olması 316
cc. Payların Miras, Mirasın Paylaşımı, Eşler Arasındaki Mal Rejimi Hükümleri veya Cebrî İcra Gereği İktisap Edilmiş Olmaları 316
aaa. Genel Bilgiler 316
bbb. Bağlamın Etkisiz Hale Geldiği İktisap Halleri 317
aaaa. Kanunda Sayılan İktisap Hallerinin Sınırlı Sayıda Olmadığı 317
bbbb. Miras veya Mirasın Paylaştırılması Yolu ile İktisap 318
cccc. Eşler Arasındaki Mal Rejimi Hükümleri Doğrultusunda İktisap 319
dddd. Cebrî İcra Yolu ile İktisap 319
ccc. Borsaya Kote Edilmiş Olmayan Bağlı Nama Yazılı Paylar Bakımından Ortaklık Lehine Tanınan Satın Alma Hakkı 320
aaaa. Satın Alma Hakkının Amacı 320
bbbb. Satın Alma Hakkına Sahip Olanlar 321
cccc. Satın Alma Değeri ve Satın Alma Hakkının Tâbi Olduğu Süre 321
dddd. Bağlamın Etkisini Kaybettiği Durumlarda Pay Sahipliğine Bağlı Haklarının Geçişi 321
VI. Kaydî Pay Senetlerinin Devri 322
A. Genel Olarak 322
B. Pay Senetlerinin Kaydîleştirilme Aşamaları 324
1. Pay Senetlerinin Toplu Saklanması 324
2. Toplu (Global) Senet 326
3. Kaydî Kıymetli Evrak 327
C. Türk Hukukunda Pay Senetlerinin Kaydîleştirmesi 328
1. 558 Sayılı KHK ve SPK Seri: IV N.22 Tebliği ile Getirilen Düzenleme 328
2. 4487 Sayılı Kanun ile 2499 sayılı önceki SPKan.’a Eklenen m.10/A Düzenlemesi 330
3. SPK Seri: IV No: 28 Tebliği ile Getirilen Düzenleme ve 6362 sayılı SPKan. Çerçevesindeki Mevcut Durum 331
D. Kaydî Sistemin Esasları 332
1. Merkezi Kayıt Kuruluşu 332
2. Kayıtlar 334
a. Kaydîleştirilebilecek Menkul Kıymetler 334
b. Kaydî Sisteme Tâbi Olan Anonim Ortaklıklar 334
c. Kaydî Sistemin İşleyişine ilişkin Temel Bilgiler 335
3. Kaydileştirilmiş Anonim Ortaklık Paylarının Devir Prosedürü 336
a. Alım Satım İşlemlerinin Kaydı 336
b Kaydın Hukukî Niteliği 337
c. TTK m.499’un Uygulanması 338
4. Kaydileştirilmiş Anonim Ortaklık Paylarının Küllî Halefiyet ve Cebrî İcra Yolu ile Kazanılması Prosedürü 339
§6. İLMÜHABERE BAĞLI PAYIN DEVİR PROSEDÜRÜ 340
I. İlmühaber Kavramı ve Yasal Düzenlemenin İncelenmesi 340
II. Pay Senetlerinin Yerini Tutmak Üzere Çıkarılan İlmühaberlerin Devri 342
§7. SENEDE BAĞLANMAMIŞ ÇIPLAK PAYIN DEVİR PROSEDÜRÜ 343
I. Senede Bağlanmamış Payın Devredilebilirliği 343
II. Bedelinin Tamamı Ödenmiş Çıplak Payın Devri 344
III. Bedeli Tam Olarak Ödenmemiş Çıplak Payın Devri 344
Sonuç 349
Kaynaklar 353
Kavramlar Dizini 365