^{Alım veya Satım Konusunda}Komisyon Sözleşmesi

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Kısaltmalar 17
Giriş 19
Birinci Bölüm
KOMİSYON SÖZLEŞMESİNİN
GENEL ÖZELLİKLERİ
I. TANIMI VE UNSURLARI 25
A. Tanım 25
B. Komisyon Sözleşmesinin Unsurları 26
1. Ücret 26
2. Sözleşmenin Konusu 27
a. Genel Olarak 27
b. Kıymetli Evrakın Alımı veya Satımı 29
c. Taşınırların Alımı veya Satımı 30
3. Komisyoncunun Kendi Adına Vekâlet Veren Hesabına Üçüncü Kişilerle İşlem Yapması 31
a. Genel Olarak Temsil Yetkisi 31
b. Dolaylı Temsil İlişkisi 33
aa. Genel Olarak Dolaylı Temsil 33
bb. Dolaylı Temsil İlişkisinin Unsurları 35
aaa. Dolaylı Temsil Yetkisi 35
bbb. Dolaylı Temsilcinin Hukuki İşlemi Vekâlet Veren Hesabına Yapması 36
ccc. Dolaylı Temsilcinin Hukuki İşlemi Kendi Adına Yapması 38
ddd. Dolaylı Temsil İlişkisinin Tarafları 41
4. Komisyoncunun Komisyonculuk Faaliyetini Meslek Edinmiş Olması 41
II. HUKUKİ NİTELİĞİ 42
III. UYGULANACAK HÜKÜMLER 45
A. Komisyon Sözleşmesinin Bir İş Görme Sözleşmesi Olması 45
B. Vekâlet Sözleşmesinin Uygulanabilir Hükümleri 47
IV. KOMİSYON SÖZLEŞMESİNİN UYGULAMA ALANI 48
A. Ticaret Hukuku Açısından Komisyon Sözleşmesi 48
B. Sermaye Piyasası Hukuku Açısından Komisyon Sözleşmesi 51
C. Diğer Komisyon İşleri 52
V. SÖZLEŞMENİN KURULMASI VE ŞEKLİ 53
A. Kurulması 53
B. Şekli 55
VI. KOMİSYON SÖZLEŞMESİNİN BENZER HUKUKİ İLİŞKİLERDEN AYIRT EDİLMESİ 56
A. Ticari Temsilci 56
B. Ticari Vekil 62
C. Simsarlık 65
D. Acentelik 69
E. Taşıma İşleri Komisyoncusu 77
F. Gümrük Komisyoncusu 80
G. Satış İçin Bırakma Sözleşmesi 81
H. Tek Satıcılık 86
I. Pazarlamacılık Sözleşmesi 89
İkinci Bölüm
KOMİSYON SÖZLEŞMESİNİN HÜKÜMLERİ
I. KOMİSYONCUNUN BORÇLARI 93
A. Komisyoncunun İş Görme Borcu 93
B. Komisyoncunun İşi Bizzat Yapma Borcu 97
1. Genel Olarak 97
2. Komisyoncunun Yerine Başkasını Koymasının Çeşitleri ve Sorumluluk Sistemi 100
a. Genel Olarak 100
b. Komisyoncunun Yetkisi Olduğu Halde Yerine Başkasını Koyması Durumunda Sorumluluk 102
c. Komisyoncunun Yetkisi Olmadığı Halde Yerine Başkasını Koyması Durumunda Sorumluluk 105
d. Vekâlet Verenin Alt Komisyoncuya Karşı Sahip Olduğu Doğrudan Doğruya Talep Hakkı 107
C. Bilgi Verme Borcu 110
1. Genel Olarak 110
2. Bilgi Verme Borcunun Kapsamı 111
3. Sözleşme ile Bilgi Verme Borcuna İlişkin Düzenleme Yapılması 113
4. Bilgi Verme Borcunun Yerine Getirilmemesi Halinde Yaptırım 113
D. Malı Sigorta Ettirme Borcu 115
1. Malın Sigorta Ettirilmesi 115
2. Riskin Üstlenilmesi 116
3. Sigorta Ettirme Borcunun Yerine Getirilmemesi Halinde Sorumluluk 117
E. Komisyoncunun Eşyaya Özen Gösterme Borcu 118
1. Genel Olarak 118
2. Komisyoncunun Eşyanın Açıkça Ayıplı Olması Durumundaki Yükümlülükleri 119
3. Komisyoncunun Eşyanın Kısa Sürede Bozulabilecek Olması Durumundaki Yükümlülükleri 123
4. Eşyaya Özen Borcunun İhlali Halinde Yaptırım 124
F. Komisyoncunun Talimatları Yerine Getirme Borcu 125
1. Genel Olarak 125
2. Talimat Çeşitleri ve Talimattan Ayrılma 129
3. Komisyoncunun Talimatlara Uyma Borcuna Aykırı Davranması ve Sonuçları 131
4. Komisyoncunun Vekâlet Verenin Belirlediği Bedel Konusunda Talimatlara Uyma Borcu 132
a. Genel Olarak 132
b. Belirlenen Bedel ile Bağlı Olma 133
c. Bedele İlişkin Talimata Uyulmamasının Sonuçları 135
d. Komisyoncunun Elde Ettiği Diğer Gelirlerin Hesaba Katılması Yükümlülüğü 136
5. Komisyoncunun Veresiye Mal Satmama ve Malı Teslim Almadan Bedelini Ödememe Borcu 137
G. Komisyoncunun İşi Sadakat ve Özenle Yapma Borcu 139
1. Sadakat Borcu 139
2. Sır Saklama Borcu 142
3. Özen Borcu 145
a. Genel Olarak 145
b. Özenin Ölçüsünü Belirleyen Hükümler ve Etkenler 149
c. Özen Borcuna Aykırılığın Sonuçları 154
d. Komisyoncunun Özen Borcundan Doğan Sorumluluğunun Sınırlandırılması ve Kaldırılması 155
H. Komisyoncunun Garanti Borcu (Delceredere–Stehen) 156
1. Genel Olarak 156
2. Garanti Borcunun Hukuki Niteliği 158
3. Garanti Veren Komisyoncunun Ücreti 161
I. Hesap Verme Borcu 161
1. Genel Olarak 161
2. Hesap Verme Borcunun Hukuki Niteliği ve Kapsamı 162
3. Hesap Verme Borcunun Yerine Getirilmemesinin Sonuçları 164
4. Hesabın Onaylanması, Bakiyenin Tanınması ve İbra 165
J. Komisyoncunun Komisyon Sözleşmesi Çerçevesinde Aldıklarını Verme Borcu 166
1. Alınanları Verme Borcunun Hukuki Niteliği 166
2. Alınanları Verme Borcunun Konusu 167
3. Alınanları Verme Borcunun Yerine Getirilmesi 168
4. Alınanları Verme Borcuna Karşı İleri Sürülebilecek Başlıca İtiraz ve Defiler 169
5. Alınanları Verme Borcunun Yerine Getirilmemesinin Sonuçları 170
II. VEKÂLET VERENİN BORÇLARI 171
A. Ücret Ödeme Borcu 171
1. Genel Olarak 171
2. Komisyon Ücreti 173
3. Komisyon Ücreti Talebinin Şartları 178
4. Başka Sebeplerle İşin Yapılmaması Halinde Ücret Ödeme Borcu 181
5. Komisyon Ücreti Alacağının Sona Ermesi 182
a. Genel Olarak 182
b. Komisyoncunun Dürüstlük Kuralına Aykırı Davranışının Sonuçları 184
B. Komisyoncu Tarafından Yapılan Giderleri ve Verilen Avansları Ödeme Borcu 185
1. Genel Olarak 185
2. İade Borcunun Şartları 186
a. Geçerli Bir Komisyon Sözleşmesinin Varlığı 186
b. Komisyoncunun Gider Yapması veya Avans Vermesi 187
c. İş Görme Borcunun Gereği Gibi İfa Edilmiş Olması 188
C. Komisyoncunun Uğradığı Zararları Giderme Borcu 189
1. Genel Olarak 189
2. Tazminat Borcunun Şartları 191
D. Komisyoncuyu Komisyon Sözleşmesi Nedeni ile Yüklendiği Borçlardan Kurtarma Borcu 193
1. Genel Olarak 193
2. Borçtan Kurtarma Borcunun Şartları 194
3. Borçtan Kurtarma Şekilleri ve Borcun Muacceliyeti 194
E. Komisyoncuya Avans Verme ve Karşılık Sağlama Borcu 196
F. Birden Fazla Kişinin Komisyoncu ve Vekâlet Veren Olması 197
1. Birden Fazla Kişinin Komisyoncu Olması ve Hükümleri 197
a. Genel Olarak 197
b. Hükümleri 197
2. Birden Fazla Vekâlet Veren Olması ve Hükümleri 198
III. KOMİSYON SÖZLEŞMESİNDE ÖZEL DURUMLAR 199
A. Komisyoncunun Alacakları Kanunen Vekâlet Verene Temliki ve Vekâlet Verenin Ayırma Hakkı 199
1. Kanuni Temlik 199
a. Genel Olarak 199
b. Kanuni Temlikin Şartları 202
c. Kanuni Temlikin Hükümleri 204
aa. Taraflar ve Külli Halefleri Bakımından 204
bb. Üçüncü Kişiler Bakımından 205
2. Vekâlet Verenin Ayırma Hakkı 206
a. Genel Olarak 206
b. Ayırma Hakkının Şartları 207
c. Ayırma Hakkının Hukuki Niteliği ve Kullanılması 209
B. Komisyoncunun Kendisi ile İşlem Yapması 210
1. Genel Olarak 210
2. Komisyoncunun Kendisi ile İşlem Yapmasının Hukuki Niteliği 213
3. Komisyoncunun Kendisi ile İşlem Yapmasının Şartları 215
a. Malın ya da Kıymetli Evrakın Piyasa ya da Borsa Fiyatının Olması 215
b. Vekâlet Verenin Yasaklamamış Olması 216
4. Komisyoncunun Kendisi ile İşlem Yapmasının Sonuçları 217
5. İşlemi Kendisiyle Yapmış Sayılma 219
6. Komisyoncunun Kendisiyle İşlem Yapma Hakkının Düşmesi 220
C. Komisyon Konusu Malın Açık Artırma ile Satılması 220
1. Genel Olarak 220
2. Malın Açık Artırma ile Satılmasının Şartları 222
3. Malın Paraya Çevrilmesi 222
D. Komisyoncunun Hapis Hakkı 223
1. Genel Olarak 223
2. Hapis Hakkının Koşulları 225
a. Alacaklının Taşınıra veya Kıymetli Evraka Borçlunun Rızası ile Zilyet Olması 225
b. Geçerli ve Muaccel Bir Alacağın Bulunması 226
c. Eşya ile Alacak Arasında Doğal Bir Bağlantı Olması 226
d. Hapis Olunan Şeylerin Nakde Çevrilebilmesi 227
e. Hapis Hakkının Bertaraf Edilmemiş Olması 228
3. Komisyoncunun Hapis Hakkı 228
a. Satım Komisyoncusunun Hapis Hakkı 229
b. Alım Komisyoncusunun Hapis Hakkı 230
Üçüncü Bölüm
KOMİSYON SÖZLEŞMESİNİN
SONA ERMESİ
I. KOMİSYON SÖZLEŞMESİNİN GENEL SEBEPLERLE SONA ERMESİ 233
A. Genel Olarak 233
B. İkale Sözleşmesi ile Komisyon Sözleşmesinin Sona Erdirilmesi 234
C. Komisyon Sözleşmesinin İş Görme Borcunun İfası ile Sona Ermesi 235
D. İş Görme Borcunun, Borcu ve Borç İlişkisini Sona Erdiren Genel Sebeplerle Sona Ermesi 236
1. Genel Olarak 236
2. İbra 237
3. Yenileme 238
4. Alacaklı ve Borçlu Sıfatlarının Birleşmesi 239
5. İfa İmkânsızlığı 239
6. Takas 240
7. Zamanaşımı 241
II. KOMİSYON SÖZLEŞMESİNİN VEKÂLET SÖZLEŞMESİNE ÖZGÜ SEBEPLER İLE SONA ERMESİ 242
A. Genel Olarak 242
B. Sözleşmeyi Tek Taraflı Olarak Sona Erdirme 243
1. Genel Olarak 243
2. Tek Taraflı Sona Erdirme Hakkının Kullanılması, Şekli ve İçeriği 245
3. Tek Taraflı Sona Erdirme Hakkı ile İlgili Hükmün Emrediciliği 247
4. Tek Taraflı Sona Erdirmenin Şartları ve Etkileri 249
a. Şartları 249
b. Etkileri 250
5. Uygun Olmayan Zamanda Sözleşmenin Sona Erdirilmesi ve Sonuçları 254
a. Genel Olarak 254
b. Tazminat Talebinin Hukuki Dayanağı ve Kapsamı 256
c. Sona Erdirmede Özel Durumlar 258
C. Komisyon Sözleşmesinin Ölüm, Ehliyetin Kaybı ve İflas Sebebiyle Sona Ermesi 260
1. Ölümün Komisyon Sözleşmesini Sona Erdirmesi 260
a. Genel Olarak 260
b. Ölüme Rağmen Vekâletin Devam Etmesi 262
c. Geçici Olarak İş Görmeye Devam Yükümlülüğü 263
d. Ölümün Komisyon Sözleşmesini Sona Erdirmesinin Hükümleri 265
e. Ölüme Benzeyen Sona Erme Halleri 266
2. Ehliyetin Kaybedilmesinin Komisyon Sözleşmesini Sona Erdirmesi 267
a. Vekâlet Verenin Ehliyetini Kaybetmesi 267
b. Komisyoncunun Ehliyetini Kaybetmesi 269
3. İflas 270
a. Genel Olarak 270
b. Vekâlet Verenin İflası 272
c. Komisyoncunun İflası 273
Sonuç 275
Kaynakça 285
Kavramlar Dizini 303