Anahtar Teslim İnşaat Sözleşmesi

Dr. İpek Betül Aldemir TOPRAK

İÇİNDEKİLER

İçindekiler
Kısaltmalar 17
GİRİŞ
§ 1. KONUNUN TAKDİMİ, ÖNEMİ VE SINIRLANDIRILMASI 21
I. Konunun Takdimi 21
II. Konunun Önemi 25
III. Konunun Sınırlandırılması 30
Birinci Kısım
ANAHTAR TESLİM KAVRAMI, SÖZLEŞMENİN TANIMI,
UNSURLARI, TARAFLARI, ÇEŞİTLERİ, NİTELİKLERİ,
BENZER SÖZLEŞMELERDEN FARKI
§ 2. ANAHTAR TESLİM KAVRAMI 35
§ 3. SÖZLEŞMENİN TANIMI 38
§ 4. ANAHTAR TESLİM İNŞAAT SÖZLEŞMESİNİN UNSURLARI 41
I. İNŞAATIN ANAHTAR TESLİM ŞEKLİNDE TAMAMLANMASI 41
A. İnşaat (Yapı) ve Tesis Kavramı 41
B. Anahtar Teslim Şeklinde Tamamlama 44
II. ÜCRET ÖDEME 46
III. TARAFLARIN ANLAŞMASI 48
A. Genel Olarak 48
B. Sözleşmenin Şekli 48
§ 5. SÖZLEŞMENİN TARAFLARI 53
I. GENEL OLARAK 53
II. YÜKLENİCİ 53
A. Genel Olarak 53
B. Yüklenici Türleri 54
1. Genel Yüklenici 54
2. Tam Yüklenici 55
3. Alt Yüklenici 57
4. Diğer Ayrımlar 59
C. Adi Ortaklık Şeklindeki Birleşmeler 61
1. Genel Olarak 61
2. Joint Venture 62
3. Konsorsiyum 64
III. İŞ SAHİBİ 66
A. Genel Olarak 66
B. Müşavir Mühendis 68
§ 6. ANAHTAR TESLİM İNŞAAT SÖZLEŞMESİNİN ÇEŞİTLERİ 70
I. GENEL OLARAK 70
II. BASİT ANAHTAR TESLİM İNŞAAT SÖZLEŞMESİ 71
III. ÜRÜN TESLİM İNŞAAT SÖZLEŞMESİ 71
§ 7. ANAHTAR TESLİM İNŞAAT SÖZLEŞMESİNİN NİTELİKLERİ 74
I. BİR BORÇ SÖZLEŞMESİDİR 74
II. TAM İKİ TARAFA BORÇ YÜKLEYEN BİR SÖZLEŞMEDİR 74
III. İVAZLI BİR SÖZLEŞMEDİR 75
IV. RIZAÎ BİR SÖZLEŞMEDİR 75
V. ANΖSÜREKLİ EDİM KARMAŞIĞI BİR SÖZLEŞMEDİR 76
§ 8. SÖZLEŞMENİN HUKUKÎ NİTELİĞİ 81
I. TİPİK–ATİPİK AYRIMI BAKIMINDAN 81
II. İSİMLİ–İSİMSİZ SÖZLEŞME AYRIMI BAKIMINDAN 82
A. Genel Olarak 82
B. Anahtar Teslim İnşaat Sözleşmesi Bakımından 84
III. UYGULANACAK HÜKÜMLERİN TESPİTİ 90
A. Genel Olarak 90
B. FIDIC ve Benzeri Kurallar 95
§ 9. ANAHTAR TESLİM İNŞAAT SÖZLEŞMESİNİN BENZER SÖZLEŞMELERDEN FARKI 99
I. SATIŞ SÖZLEŞMESİNDEN 99
II. HİZMET SÖZLEŞMESİNDEN 100
III. VEKÂLET SÖZLEŞMESİNDEN 101
IV. DİĞER İNŞAAT SÖZLEŞMESİ TÜRLERİNDEN 102
A. Genel Olarak 102
B. Genel Nitelikteki İnşaat Sözleşmesinden 103
C. Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden 104
D. Gelir Paylaşımlı İnşaat Sözleşmesinden 105
E. İşletme Hakkı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden 107
V. MÜŞAVİR MÜHENDİSLİK SÖZLEŞMESİNDEN 110
İkinci Kısım
ANAHTAR TESLİM İNŞAAT SÖZLEŞMESİNDE TARAFLARIN BORÇLARI VE BUNLARIN YERİNE GETİRİLMEMESİNİN
HÜKÜM VE SONUÇLARI
Birinci Bölüm
YÜKLENİCİNİN BORÇLARI VE BUNLARI YERİNE GETİRMEMESİNİN HÜKÜM VE SONUÇLARI
§ 10. GENEL OLARAK YÜKLENİCİNİN BORÇLARI 115
§ 11. TESİSİ ANAHTAR TESLİM ŞEKLİNDE KURMA BORCU 118
I. BİR TESİS KURMA BORCU 118
A. Genel Olarak 118
B. Tesisi Kendi Yönetimi Altında Meydana Getirme Borcu 118
1. Genel Olarak 118
2. Yüklenicinin Tesisi Kendi Yönetimi Altında Meydana Getirme Borcuna Aykırı Davranması 122
II. YÜKLENİCİNİN İŞE ZAMANINDA BAŞLAMA VE DEVAM BORCU 122
A. Genel Olarak 122
B. Yüklenicinin İşe Zamanında Başlama ve Yürütme Borcuna Aykırı Davranmasının Sonucu 125
III. ARAÇ GEREÇ SAĞLAMA BORCU 127
IV. MALZEME SAĞLAMA BORCU 128
V. GEREKLİ LİSANS VE İZİNLERİ SAĞLAMA BORCU 130
A. Gerekli Lisansları Sağlama Borcu 130
B. Gerekli İzinleri Alma Borcu 131
VI. TESİSİN TASARIMINI ÜSTLENME, PLÂN VE PROJELERİ HAZIRLAMA BORCU 133
§ 12. TESİSİSİN SORUNSUZ ÇALIŞABİLMESİ İÇİN GEREKLİ OLAN BORÇLAR 136
I. GENEL OLARAK 136
II. KNOW–HOW’IN İŞ SAHİBİNE AKTARILMASI BORCU 137
A. Genel Olarak 137
B. Know–How’ın Aktarılması Borcunun Gereği Gibi İfa Edilmemesi 139
III. TESİSİ İŞLETECEK PERSONELİN EĞİTİLMESİ BORCU 141
IV. TESİSİN YÖNETİMİNİ BELİRLİ BİR SÜRE GERÇEKLEŞTİRME BORCU 144
V. TESİSTEN ÜRÜN ELDE EDİLMESİNİ GARANTİ BORCU 145
VI. TESİSİN SÖZLEŞMEYE GÖRE KURULDUĞUNUN İŞLEVSELLİK TESTLERİYLE KANITLANMASI BORCU 147
A. Genel Olarak İşlevsellik Testi Gerçekleştirme Borcu 147
B. İşlevsellik Testinin Çeşitleri 148
1. Mekanik Tamamlama Testi 148
2. Deneme Çalışması Testi 149
3. Performans Testi 149
C. İşlevsellik Testlerinin Başarısız Olmasının Sonuçları 150
VII. TESİSİN BAKIMINI ÜSTLENME VE YEDEK PARÇA TEMİNİ 152
§ 13. İNŞA ESERİNİ TESLİM BORCU 154
I. GENEL OLARAK TESLİM BORCU 154
II. TESLİM BORCUNUN İFASI ŞEKLİ 155
III. TESLİM BORCUNUN İFASI ZAMANI 157
IV. TESLİM BORCUNUN İFA YERİ 158
V. TESLİM BORCUNUN İFA EDİLMEMESİNİN HUKUKÎ SONUÇLARI 158
A. Temerrüdün Şartları 158
B. Temerrüdün Sonuçları 160
1. Yüklenicinin Temerrüdünün Genel Olarak Sonuçları 160
2. Aynen İfa ve Gecikme Tazminatının İstenmesi 162
3. Aynen İfadan Vazgeçerek Müspet Zararın İstenmesi 165
4. Sözleşmeden Dönerek Menfi Zararın İstenmesi 166
§ 14. ÖZEN GÖSTERME VE SADAKAT BORCU 167
I. ÖZEN GÖSTERME BORCU 167
A. Yüklenicinin Özen Borcunun Derecesi 167
B. Özen Borcunun Görünüm Türleri 168
C. Özen Borcuna Aykırı Davranış 170
II. SADAKAT BORCU 170
§ 15. YÜKLENİCİNİN AYIPTAN DOĞAN SORUMLULUĞU 171
I. GENEL OLARAK AYIPTAN SORUMLULUK 171
II. AYIPTAN DOĞAN SORUMLULUĞUN ŞARTLARI 173
III. İŞ SAHİBİNİN İNŞAATIN AYIPLI OLMASINDAN DOĞAN HAKLARI 180
A. Genel Olarak 180
B. İnşa Eserinin Onarılmasını İsteme Hakkı 182
C. Bedelden İndirim Yapılmasını İsteme Hakkı 185
D. Sözleşmeden Dönme Hakkı 186
E. Tazminat Talebi 186
IV. AYIPTAN DOĞAN SORUMLULUĞUN SÜRESİ 188
V. TESİSİN AYIPLI OLACAĞININ KURULUM AŞAMASINDA ANLAŞILMASI 188
İkinci Bölüm
İŞ SAHİBİNİN BORÇLARI VE BUNLARI YERİNE GETİRMEMESİNİN HÜKÜM VE SONUÇLARI
§ 16. GENEL OLARAK İŞ SAHİBİNİN BORÇLARI 191
§ 17. BEDEL ÖDEME BORCU 192
I. GENEL OLARAK BEDEL ÖDEME BORCU 192
II. BEDELİN BELİRLENMESİ 194
A. Bedelin Sabit Belirlenmemesi 194
1. Bedelin Önceden Belirlenmemiş Olması 194
2. Yaklaşık Bedel 195
B. Bedelin Sabit Belirlenmesi 197
1. Genel Olarak Götürü Bedel 197
2. Götürü Bedelin Kapsamı 199
a. Genel Olarak Götürü Bedelin Kapsamı 199
b. Ek İş, İş Değişikliği ve Ek Ücret 201
aa. Ek İş ve İş Değişikliği 201
bb. Ek İş ve İş Değişikliğinin Bedel Ödeme Borcuna Etkisi 206
c. İşin Kapsamının Daralması 208
3. Götürü Bedel Türleri 210
a. Toptan (Yalın) Götürü Bedel 210
b. Global (Değişken) Götürü Bedel 211
c. Birim Fiyat Şeklinde Belirlenen Götürü Bedel 212
4. Götürü Bedelin Uyarlanması 214
a. Genel Olarak 214
b. Uyarlamanın Şartları 215
c. Sözleşmenin Uyarlanması ve Sona Erdirilmesi 219
aa. Sözleşmenin Uyarlanması 219
bb. Sözleşmenin Sona Erdirilmesi 220
III. BEDELİN İFA ZAMANI VE ÖDENMEMESİ 221
A. İfa Zamanı 221
1. Genel Olarak İfa Zamanı 221
2. Avans (Ön Ödeme) 222
3. Kısmî Ödeme ve Hak Ediş Usulü 223
B. İş Sahibinin Temerrüdü 225
§ 18. İŞ SAHİBİNİN TESİSİ TESLİM ALMASI VE KABULÜ 226
I. GENEL OLARAK TESLİM ALMA VE KABUL 226
II. İŞ SAHİBİNİN TESİSİ TESLİM ALMASI 227
A. Teslim Almanın Hukukî Niteliği 227
B. Teslim Almanın Gerçekleştirilmesi 228
III. İŞ SAHİBİNİN TESİSİ KABULÜ 231
A. Kabulün Şartları 231
B. Kabul Türleri 233
1. Geçici Kabul 233
2. Kesin Kabul 234
IV. TESLİM ALMA VE KABULÜN HUKUKÎ SONUÇLARI 235
§ 19. İŞ SAHİBİNİN İŞ BİRLİĞİ EYLEMLERİNİ GERÇEKLEŞTİRME BORCU 237
I. GENEL OLARAK İŞ BİRLİĞİ EYLEMLERİ 237
II. İŞ SAHİBİNİN İŞ BİRLİĞİ EYLEMLERİNİN TÜRLERİ 240
III. İŞ BİRLİĞİ EYLEMLERİNİN YERİNE GETİRİLMEMESİNİN SONUÇLARI 243
§ 20. SADAKAT BORCU 244
Üçüncü Kısım
ANAHTAR TESLİM İNŞAAT SÖZLEŞMESİNİN
SONA ERMESİ
§ 21. GENEL OLARAK 245
§ 22. SÖZLEŞMENİN İFA SEBEBİYLE SONA ERMESİ 247
§ 23. SÖZLEŞMENİN ANLAŞMA İLE SONA ERDİRİLMESİ 248
§ 24. SÖZLEŞMENİN İMKÂNSIZLIK SEBEBİYLE SONA ERMESİ 249
I. GENEL OLARAK İMKÂNSIZLIK 249
II. İMKÂNSIZLIĞIN, TESİSİN BEKLENMEDİK BİR OLAY SONUCU YOK OLMASINDAN KAYNAKLANMASI 249
A. İmkânsızlığın Şartları 249
B. İmkânsızlığın Hukukî Sonuçları 252
III. İMKÂNSIZLIĞIN İŞ SAHİBİNE YÜKLETİLEN BİR SEBEPTEN KAYNAKLANMASI 255
A. İmkansızlığın İş Sahibinin Sağladığı Arsanın Ayıbından veya Yanlış Talimatlarından Kaynaklanması 255
1. Genel Olarak 255
2. Şartları 255
3. Hukukî Sonuçları 257
B. İmkânsızlığın İş Sahibi ile İlgili Beklenmedik Bir Olaydan Kaynaklanması 258
1. Şartları 258
2. Hukukî Sonuçları 260
IV. İMKÂNSIZLIĞIN YÜKLENİCİNİN ÖLMESİ VEYA YETENEĞİNİ KAYBETMESİNDEN KAYNAKLANMASI 262
A. Genel Olarak 262
B. İmkânsızlığın Şartları 263
C. Hukukî Sonuçları 266
§ 25. SÖZLEŞMENİN İPTALİ 267
§ 26. SÖZLEŞMEDEN DÖNME 270
I. GENEL OLARAK SÖZLEŞMEDEN DÖNME HAKKI 270
II. SÖZLEŞMEDEN DÖNMENİN HÜKÜM VE SONUÇLARI 273
A. Dönmenin Sözleşmenin Geçerliliğine Etkisi 273
1. Klâsik Dönme Görüşü 273
2. Kanunî Borç İlişkisi Görüşü 274
3. Aynî Etkili Dönme Görüşü 275
4. Yeni Dönme (Dönüşüm) Görüşü 276
5. Görüşlerin Değerlendirilmesi ve Kanaatimiz 278
B. Dönmenin Hüküm ve Sonuçları 280
1. Henüz İfa Edilmeyen Edimlerin Sona Ermesi 280
2. Yerine Getirilen Edimlerin İadesi 281
3. Menfi Tazminat Talep Edilmesi 284
III. ANAHTAR TESLİM İNŞAAT SÖZLEŞMESİNDE DÖNME 286
A. Dönme Hakkı Veren Sebepler ve Bunların Sonuçları 286
1. Genel Olarak 286
2. Yüklenicinin Temerrüdü Sebebiyle İş Sahibinin Sözleşmeden Dönmesi 288
a. Yüklenicinin Eseri Teslim Borcunda ve Diğer Edimlerin İfasında Gecikmesi 288
b. Yüklenicinin İşe Zamanında Başlama ve Yürütme Borcunda Gecikmesi 289
3. İş Sahibinin Ayıp Sebebiyle Sözleşmeden Dönmesi 293
4. Yaklaşık Bedelin Aşılması Sebebiyle İş Sahibinin Sözleşmeyi Sona Erdirme Hakkı 295
5. İşin Götürü Bedelle Yapılmasının Mümkün Olmaması Durumunda Sözleşmeden Dönme 296
6. İş Sahibinin Borçlu Temerrüdüne Düşmesi Sebebiyle Yüklenicinin Sözleşmeden Dönmesi 298
B. Anahtar Teslim İnşaat Sözleşmesinde Dönmenin Hüküm ve Sonuçları 300
1. Anahtar Teslim İnşaat Sözleşmesinde Bazı Durumlarda Dönme Hakkı Yerine Fesih Hakkının Tanınması 300
a. Genel Olarak 300
b. Anahtar Teslim İnşaat Sözleşmesinin İleriye Etkili Sona Ermesi 302
2. Sözleşmenin Sona Ermesi Halinde İleri Sürülebilecek Talepler 308
§ 27. SÖZLEŞMENİN FESHİ 312
I. GENEL OLARAK 312
II. SÖZLEŞMENİN TEK TARAFLI SONA ERDİRİLMESİ 314
III. SÖZLEŞMENİN TAZMİNAT KARŞILIĞI FESHİ 317
A. Genel Olarak 317
B. Feshin Şartları 320
C. Feshin Sonuçları 322
IV. HAKLI SEBEPLE FESİH 326
A. Genel Olarak 326
B. Feshin Şartları 329
C. Feshin Sonuçları 332
V. YAKLAŞIK BEDELİN AŞILMASI SEBEBİYLE SÖZLEŞMENİN FESHİ 332
§ 28. İFLÂS SEBEBİYLE SÖZLEŞMENİN SONA ERDİRİLMESİ 333
I. GENEL OLARAK 333
II. İŞ SAHİBİNİN İFLÂSININ SÖZLEŞMEYE ETKİSİ 337
III. YÜKLENİCİNİN İFLÂSININ SÖZLEŞMEYE ETKİSİ 339
Sonuç 343
Bibliyografya 351
Madde Dizini 365
Kavram Dizini 373