Anayasa Hukuku Genel Esaslar Türk Anayasa Hukuku

— ANAYASA HUKUKU –I– Genel Esaslar21
— ÖNSÖZ .23
1.Anayasa Hukukunun Tanımı ve Konusu .25
2.Anayasa Hukukunun Önemi 25
3.Anayasa Kavramı .26
a.Maddi Anlamda Anayasa 26
b.Şekli Anlamda Anayasa 26
4.Anayasa Çeşitleri .26
A. Yazılı Olup Olmadıklarına Göre Anayasalar26
a.Yazılı Anayasalar .26
b.Yazısız Anayasalar 27
B. Yapılışlarına Göre Anayasalar 28
a.Monarşik Anayasalar .28
aa. Ferman Şeklinde Anayasalar 28
bb. Misak Şeklinde Anayasalar28
b.Demokratik Anayasalar .28
aa. Konvensiyon veya kurucu meclisler tarafından yapılan anayasalar .29
bb. Parlamento tarafından yapılan anayasalar 29
cc. Referandumla yürürlüğe giren anayasalar 29
C. Değiştirilmelerine Göre Anayasalar .29
a.Esnek Anayasalar .29
b.Sert Anayasalar 30
5.Anayasa Hukukunun Diğer Hukuk Dalları ile İlişkisi .32
A. Hukuk Kavramı .32
B. Özel Hukuk .33
C. Kamu Hukuku .34
6.Anayasa Hukukunun Kaynakları .34
A. Hukuk ve Anayasa 34
B. Hukuki İşlemlerin Maddi ve Şekli Ölçüleri 36
a.Maddi ölçü36
b.Organik ve şekli ölçü38
C. Kanunlar .38
a.Kanunda Bulunması Gereken Özellikler .40
aa. Şekli Özellikler 40
bb. İçerik bakımından özellikler40
aaa. Kanunun Genelliği.40
bbb. Kanunun Mecburiliği 40
ccc. Kanunun Sürekliliği.41
ddd. Kanunun Objektifliği 41
b.Kanun Teklifi .41
c.Kanunların Kabulündeki Yeter Sayı 42
d.Kanunların Yayınlanması 44
e.Kanunların Yürürlüğe Girmesi. 45
f.Kanunların Yürürlükten Kaldırılması .45
g.Kanunların Hükümsüzlüğü veya Yok Sayılması .47
h.Etkisizlik 48
D. Kanun Hükmünde Kararnameler (KHK) 48
a.Olağan Dönem KHKları 48
b.Olağan Dönemdeki KHK ların Yargı Denetimi 51
c.Olağanüstü Dönemdeki KHKlar 52
d.Olağanüstü Dönemdeki KHK lar İçin İlkeler .52
e.Olağanüstü Dönem KHK ları için Yargı Denetimi . 52
E. İçtüzük.53
F. Yürütme İşlemleri .54
a.Tüzükler .55
b.Yönetmelikler 55
G. Anayasal Örf (Anayasa Teamülleri) .56
H. Mahkeme Kararları .58
J. Doktrin .59
K. Kurallar Hiyerarşisi 59
7.Devlet ve Devlet Türleri.60
A. Devletin Tanımı 60
B. Devletin Nitelikleri .60
C. Devletin Meydana Geliş Sebeplerini Ortaya Koyan Görüşler 62
D. Devletin Unsurları 66
a.Ülke Unsuru .66
b.İnsan Unsuru (Millet).67
aa. Milleti Meydana Getiren Objektif Değerler .68
bb. Milleti Meydana Getiren Subjektif Değerler .70
c.Devletin Egemenlik Unsuru .71
d.Devletin Şahsiyetinin Devamlılığı Unsuru 71
E. Osmanlı Devleti Sona Ermiş midir? Türkiye Cumhuriyeti Yeni Kurulmuş
Bir Devlet midir? 72
F. Hukuki ve Sosyolojik Vatandaşlık 74
G. Devlet Türleri .75
a.Monarşik Devlet.76
b.Demokratik Devlet .76
c.Federal Devlet 76
d.Konfederasyon Devlet .78
e.Tek Oluşumlu Devlet .78
f.Bağımsız Devlet .79
g.Yarı Bağımlı Devlet .79
8.Egemenlik veya Siyasi İktidar .80
A. Egemenlik, İktidar, siyasi iktidar, kuvvet kavramları .80
B. Egemenliğin Özellikleri 82
C. Egemenliğin Siyasileşmesi .82
D. Egemenliğin Meşruluğu .82
E. Egemenliğin Sınırsız Olmayışı .83
F. Egemenliğin Kaynağı 83
a.İlahi Görüşler .84
b.Demokratik Görüşler .84
aa. Halk Egemenliği 84
bb. Millet Egemenliği 85
cc. Halk Egemenliği ve Millet Egemenliği Arasındaki Fark .85
G. Halk Egemenliğinde ve Milli Egemenlikte Seçmen ve Temsilci İlişkileri . 86
a.Emredici Vekalet86
b.Temsili Vekalet 87
9.Egemenliğin Kullanılması 88
A. Temsili (Hükümet) Demokrasi . 88
a.Yarı Temsili (Hükümet) Demokrasi 89
b.Yarı Doğrudan (Hükümet) Demokrasi 91
B. Doğrudan Demokrasi . 93
C. Asli Kurucu İktidar 94
D. Tali Kurucu İktidar 96
10.Siyasi Partiler Hukuku ve Baskı Grupları 96
A. Siyasi Partiler 96
B. Siyasi Partilere İlişkin İlkeler 97
C. Siyasi Parti Çeşitleri 97
a.Disiplinli Partiler - Serbest Partiler 97
b.Kadro Partisi - Kitle Partisi 98
c.Dayanışmasız Partiler - Dayanışmalı Partiler 98
D. Parti Ortamları veya Parti Pazarları . 99
a.Tek Partili Ortamlar (Tek Partili Pazarlar) . 99
b.İki Partili Ortamlar (İki Partili Pazarlar) 99
c.Çok Partili Pazar (Çok Partili Pazarlar) .100
E. Siyasi Partilerin Denetimi .100
a.Mali Denetim .100
b.Yargısal Denetim .100
aa. Kapatma100
aaa. Anayasada Yer Alan Kapatma Nedenler 101
bbb. Siyasi Partiler Kanununda Yer Alan Kapatma Nedenleri.103
bb. Kapatma Yerine Yardımdan Yoksun Bırakma 104
cc. SPK’da Düzenlenen Devlet Yardımından Yoksun Bırakma
Nedenleri .104
aaa. Başsavcının İsteminin Yerine Getirilmemesi .105
bbb. Diğer Sebeplerle Yardımdan Yoksun Kalma 105
dd. Kapatılmanın Sonuçları .106
11.Baskı Grupları 106
12.Seçim Hukuku108
A. Seçimin Tanımı .108
B. Seçimlerle İlgili İlkeler 108
a.Seçimlerin Serbest Olması .108
b.Seçimlerin Eşit Olması .109
aa. Yaşa Göre Eşitsizlik 109
bb. Servete Göre Eşitsizlik 109
cc. Öğrenim Durumuna Göre Eşitsizlik 109
dd. İş ve İkamete Göre Eşitsizlik .109
ee. Aileye Göre Eşitsizlik 110
ff. Cinsiyete Göre Eşitsizlik 110
c.Seçimlerin Genelliği İlkesi 110
aa. Servete Göre Oy 110
bb. Cinsiyete Göre Oy .111
cc. Irka Göre Oy 111
d.Seçimlerin Genelliği İlkesi ile İlgili Şartlar .111
aa. Vatandaş Olmak 111
bb. Seçme ve Seçilme Yaşı .112
cc. Seçmen Kütüğüne Yazılı Olmak .112
dd. Kısıtlı Olmamak 112
ee. Kamu Hizmetlerinden Yoksun Olmamak .112
ff. Seçim Günü Oy Kullanamamak .112
e.Seçimlerin Tek Dereceli-İki veya Çok Dereceli Oluşu 112
f.Tek Turlu ve İki Turlu Seçim .113
g.Seçimlerin Gizli Olması .113
h.Sayımın Açık Olması .113
j.Seçimlerin Bağımsız Yargının Yönetim ve Denetiminde Yapılması .113
k.Temsilde Adalet ve Yönetimde İstikrar İlkesi .114
C. Seçim Çeşitleri.114
a.Parlamento Seçimleri .114
b.Yerel Yönetim Seçimleri .114
aa. Belediye Seçimleri .114
bb. İl Genel Meclisi Seçimleri .115
cc. Köy ve Mahalle Muhtarları ile İhtiyar Heyeti Seçimleri 115
D. Seçimlerin İdaresiyle Görevli Kurullar .115
a.Sandık Kurulu 115
b.İlçe Seçim Kurulu 115
c.İl Seçim Kurulu 115
d.Yüksek Seçim Kurulu 115
E. Seçimlerle İlgili Kavramlar116
a.Seçim Kanunu 116
b.Seçmen.116
c.Seçmen Kütükleri.116
d.Sandık Listeleri 117
e.Seçmen Kartı117
f.Seçim Çevresi .117
g.Seçim Bölgesi 117
h.Sandık Bölgesi .117
i.Aday .117
j.Seçim Propagandası 117
k.Oy Verme Süresi118
l.Oy Pusulası .118
m.Seçim Tutanakları .118
n.Seçim Suçları .119
o.Seçimlere İtiraz ve Sonuçları . 119
F. Seçim Sistemleri 119
a.Çoğunluk Sistemi .119
aa. Çoğunluk Sisteminin Çeşitleri119
aaa. Mutlak Çoğunluk .119
bbb. Basit Çoğunluk 120
ccc. Vasıflı Çoğunluk 120
bb. Çoğunluk Sisteminin Yarar ve Sakıncaları 120
aaa. Çoğunluk Sisteminin Yararları 120
bbb. Çoğunluk Sisteminin Sakıncaları 120
b.Nisbi Temsil Sistemi 121
aa. Nisbi Temsil Sisteminin Çeşitleri.122
aaa. En Kuvvetli Artık Oy Sistemi . 122
bbb. En Kuvvetli Ortalama Sistemi .122
ccc. Milli Bakiye Sistemi 122
ddd. D’Hondt Sistemi 123
bb. Nisbi Temsil Sisteminin Yarar ve Sakıncaları . 125
aaa. Nisbi Temsil Sisteminin Yararları .125
bbb. Nisbi Temsil Sisteminin Sakıncaları .125
c.Türkiye’de Uygulanan Seçim Sistemi.125
d.Türkiye Milletvekilliği Önerisi .126
13.Siyasi Rejimler veya Hükümet Modelleri 130
A. Kuvvetler Birliği130
a.Yürütme Lehine Birlik 131
b.Yasama Lehine Birlik=Meclis Hükümeti Rejimi . 132
B. Kuvvetler Ayrılığı Rejimi 134
a.Başkanlık Rejimi (Amerikan Sistemi) .134
b.Parlamenter Rejim-İngiltere Örneği.139
c.Parlamentarizmden Sapmalar . 140
d.Yarı Başkanlık Rejimi141
— ANAYASA HUKUKU –II– TÜRK ANAYASA HUKUKU .143
— ÖNSÖZ .145
1.Osmanlı Anayasa Hukuku Dönemi 147
A. Senedi İttifak .147
B. 1839 Gülhane Hattı Hümayunu = Tanzimat Fermanı 151
C. Senedi İttifak Ve Tanzimat Fermanı Arasındaki Fark Nedir? .152
D. 1856 Islahat Fermanı .153
2.1876 Anayasası 153
A. Anayasayı Hazırlayan İç Olaylar .153
B. Anayasayı Hazırlayan Dış Olaylar.155
C. 1876 Anayasasının Hazırlanışı 155
D. 1876 Anayasasına Genel Bakış ve Organları 156
a.Yürütme 156
b.Yasama . 157
c.Yargı Organı .159
d.1876 Anayasasında Özgürlükler ve Güvencesizliği160
E. 1909 Değişiklikleri ve Getirdiği Yenilikler .160
F. 1876 Anayasasındaki Siyasi Rejimler 163
3.1921 Anayasası 165
A. Ulusal Egemenliği Hazırlayan Olaylar 165
B. 1921 Anayasasının Organları.168
C. 1921 Anayasasının 29 Ekim 1923 Yılında Değiştirilmesi .169
D. 1921 Anayasasındaki Siyasi Rejim .170
E. İkili Anayasa Yürürlüğü 171
4.1924 Anayasası 171
A. 1924 Anayasasının Rejim Ruhu (Karma Rejim) .171
B. 1924 Anayasasının Organları.172
a.Yasama172
b.Yürütme 172
c.Yargı .173
C. 1924 Anayasasında Hak ve Özgürlükler173
D. 1924 Anayasasındaki Siyasi Rejim (Karma Rejim) 174
E. 1924 Anayasasının Uygulanma Dönemi175
F. 1924 Anayasasının Özellikleri .177
5.1961 Anayasası Temel Nitelikleri Ve Hazırlanması 179
A. Hazırlanması179
B. 1961 Anayasasının Nitelikleri .180
C. 1961 Anayasasındaki Siyasi Rejim182
6.1982 Anayasası 183
A. Hazırlanması.183
B. 1961 ve 1982 Anayasalarının Hazırlanmasındaki Benzerlik ve
Farklılıklar 184
C. 1982 Anayasasının Özellikleri 185
D. 1982 Anayasasına Göre Devletin Özellikleri .190
a.Anayasanın Rakamsız Maddesi (Giriş İlkeleri) .190
b.Cumhuriyetçi Devlet 192
c.Atatürk Milliyetçiliği .193
d.Laik Devlet 194
e.Demokratik Devlet .199
f.Hukuk Devleti 201
g.Sosyal Devlet .204
h.Eşitlik . 205
j.Hak ve Özgürlükler Devleti veya İnsan Haklarına Saygılı Devlet .205
E. 1982 Anayasasının Organları ve Konuları 206
a.Yasama Organı ve Genel İlkeler 206
— Seçilme Yeterliliği 207
— Seçim Başlangıcı.207
— Meclisin Temsili .208
— Milletvekili Andının Önemi208
— Başkanlık Divanı.208
— Üyelikle Bağdaşmama Durumu 209
Yasama Sorumsuzluğu .210
Yasama Dokunulmazlığı 210
Dokunulmazlığın Kaldırılmasında Usul .211
Üyeliğin Düşmesi .212
Dokunulmazlığın Kaldırılması ve Üyeliğin Düşmesinin
Denetlenmesi 212
Meclisin Toplanması ve Tatili 213
Toplantıya Çağrı.213
Toplantı ve Karar yeter sayısı.213
aa. TBMM Görev Ve Yetkileri 215
bb. Yasama Faaliyeti 215
aaa. Kanun Yapma .215
bbb. İçtüzük .216
ccc. Anayasa Değişikliği Yapmak .217
cc. Hükümetin Denetlenmesi . 218
b.Yürütme Organı .221
aa. Cumhurbaşkanı (seçimi) 221
bb. Cumhurbaşkanına vekillik .222
cc. Cumhurbaşkanının Siyasal Sorumluluğu .224
dd. Cumhurbaşkanının İmzalama Zorunluluğu .225
ee. Cumhurbaşkanının Hukuki ve Cezai Sorumluluğu226
ff. Cumhurbaşkanının görev ve yetkileri (mad. 104).227
aaa. Yasamaya ilişkin yetkileri 227
bbb. Yürütmeye ilişkin yetkileri 227
ccc. Yargıya ilişkin görevleri .228
cc. Başbakan ve Bakanlar Kurulu228
Geçici Bakanlar ve Geçici Bakanlar Kurulu 229
Güvenoyu .230
Bakanların Siyasi Sorumluluğu 230
Hükümetin Cezai Sorumluluğu 231
Hukuki Sorumluluk 231
c.1982 Anayasasında Siyasi Rejim 233
d.İdari Yapı 235
e.Mali ve Ekonomik Yükümlülükler .236
f.Olağanüstü Yönetim (1982 AY. mad. 119, 120, 121, 122) .236
aa. Olağanüstü Hal Çeşitleri.237
bb. Olağanüstü Hallerde Yargı Güvencesi .238
g.Temel Hak ve Özgürlükler239
aa. Hak ve Özgürlük Kavramı239
bb.Temel Hak ve Özgürlüklerin Sınırlandırılması . 242
cc. Doğal Sınırlama Nedeni 243
dd. Sınırlamanın Sınırı=Sınırlamanın Aşılmaması 243
ee. Temel Hak ve Özgürlüklerin Kötüye Kullanılmaması 247
ff. Temel Hak ve Özgürlüklerin Durdurulması .247
gg. Durdurma-Sınırlama Farkı 248
hh. Yabancılar .249
jj. Kişi Dokunulmazlığı .249
kk. Kişi Güvenliği .249
ll. Özel Hayatın Gizliliği .249
mm. Düşünce, Düşünceyi Açıklama, Bilgiye Ulaşma Özgürlüğü 250
h.Yargı .251
aa. Yargıya Ait İlkeler .252
aaa. Yargı Bağımsızlığı .252
bbb. Yargıya Ait Teminatlar 252
bb. Yargı Organları 252
j.Anayasa Yargılama Hukuku 253
aa. Anayasa Yargılamasında Mahkemeler ve Anayasa Mahkemesi 255
bb. Anayasa Mahkemesinin Görevleri .257
cc. Anayasa Mahkemesi Neleri Denetleyecektir? 258
dd. Anayasa Mahkemesi Denetimi Neye Göre Yapacaktır? Ölçü
Normları Nelerdir? .260
ee. Anayasa Denetiminin İçeriği 262
aaa. Esas Bakımından Denetim 262
bbb. Şekil Bakımından Denetim 263
ff. Anayasa Denetim Çeşitleri 265
aaa. Soyut Norm Denetimi-İptal Davası .265
aaaa. İptal Davasını Açmaya Yetkili Olanlar 265
bbbb. İptal Davası Açılma Süresi .266
cccc. Davanın Açılması 266
bbb. Somut Norm Denetimi-Defi veya İtiraz .266
aaaa. Somut Norm Denetimi İçin Koşullar .268
bbbb. Somut Norm Denetiminin İşleyişi ve Sonucu .271
ccc. Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru 272
aaaa. Bireysel Başvuruda Anayasa Mahkemesi’nin Yapısı 272
bbbb. Bireysel Başvurunun Kabul Edilebilirlik Şartları .273
cccc. Bireysel Başvuruların İncelenmesi 276
ddd. Yüce Divan Yargılaması .279
gg. Anayasa Mahkemesi’nde Karar Alma Usulü.280
hh. Anayasa Mahkemesi Kararlarının Özellikleri 281
jj. Anayasa Yargılamasında Yürütmenin Durdurulması 283
kk. Anayasanın Doğrudan Uygulanması284
ÖRNEK OLAYLAR .285
— OLAY I 285
— OLAY II .285
— OLAY III 286
— OLAY IV . 287
— KAYNAKLAR.289