Anonim Ortaklıklar Hukukunda İlişkili Taraf İşlemleri
Rifat Cankat
Anonim ortaklıklar hukukunda ilişkili taraf işlemleri denildiği zaman hem halka açık ortaklıklara hem de kapalı anonim ortaklıklara işaret edilir. Kavramın sermaye piyasası hukukundaki yerleşik konumu bu gerçeği göz ardı etmek için yeterli değildir. Zira "ilişki", "taraf" ve "işlem" kelimelerinin soyutluğu karşısında dahi ilişkili taraf işlemleri tüm anonim ortaklıklar için somut bir gerçeklik olarak karşımıza çıkar. Bu görüşü takip eden çalışmamız, ilişkili taraf kavramını pozitif hukuka sirayet eden anlamıyla ele almış ve belli bir bütün içinde incelemeye gayret etmiştir. Böylece bütünün anonim ortaklığı çevreleyen menfaatler karşısındaki konumunu ve onlara etkisini tespite çalışılmıştır. Çalışmaya yön veren ise Türk Ticaret Kanunu ile Sermaye Piyasası Kanunu'nun ilişkili taraf işlemlerini odak alan düzenlemeleri olmuştur.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
İLİŞKİLİ TARAF İŞLEMLERİNİN KAVRAMSAL ÇERÇEVESİ
I. KAVRAMA GENEL BAKIŞ
A. Türk Ticaret Hukukunda İlişkili Taraf Kavramı
B. TMS 24
II. İLİŞKİLİ TARAF KAVRAMI VE İLİŞKİLİ TARAF İŞLEMLERİ
A. İlişkili Gerçek Kişiler Yönünden Şartlar
B. İlişkili İşletmeler
C. Kapsam Dışında Bırakılan Haller
D. İşlem Cephesinden İlişkili Taraf İşlemleri
E. Değerlendirme ve Önerilerimiz
İKİNCİ BÖLÜM
İLİŞKİLİ TARAF İŞLEMLERİNDE KURAMSAL ALTYAPI VE DÜZENLEME YÖNTEMLERİ
I. HUKUK POLİTİKASI OLARAK İLİŞKİLİ TARAF İŞLEMLERİ
A. Düzenleme İhtiyacının Altında Yatan Sebepler
B. Ortaklıklar Hukukunun Temel İlkeleriyle İlişkisi
C. Temel Düzenleme Politikaları
II. İLİŞKİLİ TARAF İŞLEMLERİNİ DÜZENLEME YÖNTEMLERİ
A. Yöntemlere Genel Bakış
B. Karşılaştırmalı Hukukta Görünüm Biçimleri
III. VERGİ HUKUKU YAKLAŞIMI
A. Hukuki Çerçeve
B. Hukuka Aykırı Transfer Fiyatlandırmasının Unsurları
C. Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımının Sonuçları
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ÖZEL KARAR ALMA SÜREÇLERİ
I. GENEL KURULDA OY HAKKINDAN YOKSUNLUK
A. Genel Kurul
B. Yoksunluk Düzenlemesinin Kapsamı
C. Oy Hakkından Yoksunluğun İşletilmesi
II. YÖNETİM KURULU ÜYESİ İLE YAPILACAK İŞLEMLER
A. Yönetim Kurulu
B. Müzakereye Katılma Yasağı
C. Şirketle İşlem Yapma Yasağı
III. HALKA AÇIK ANONİM ORTAKLIKLARDA İLİŞKİLİ TARAF İŞLEMLERİNE UYGULANACAK ÖZEL KARAR ALMA SÜREÇLERİ
A. Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyarınca Karar Alınması
B. Belirli Genel Kurul Kararlarında Farklılaştırılmış Yetersayı ve Oy Hakkından Yoksunluk
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İLİŞKİLİ TARAF İŞLEMLERİNDE GEÇERSİZLİK VE HUKUKİ SORUMLULUK
I. ZARARLI İLİŞKİLİ TARAF İŞLEMLERİ
A. Uygulanacak Hükümlerin Tespiti
B. Unsurları
C. Zararlı İlişkili Taraf İşlemlerinde Karşılaşılacak Sakatlıklar
D. İşlemin Zararlı Yapısının (ve Sakatlığın) Hukuki Sonuçları
II. İLİŞKİLİ TARAFLARIN ORTAKLIĞA BORÇLANMASI
A. Pay Sahiplerinin ve Yakınlarının Ortaklığa Borçlanması Sorunu
B. Yönetim Kurulu Üyeleri ile Yakınlarının Borçlanma Yasağı
C. Yasağa Aykırılığın Sonuçları
III. SERMAYE PİYASASI HUKUKUNDA ÖRTÜLÜ KAZANÇ AKTARIMI
A. Kapsam
B. Denetimin Unsurları
C. Yasağa Aykırılık Halinde Yaptırımlar
D. Topluluk İçi İşlemlerle Kazanç Aktarımı
SONUÇ
KAYNAKÇA