Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi

Yrd. Doç. Dr. Özlem İlbasmış HIZLISOY

Konu Başlıkları

- Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi

- Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshinde Haklı Sebep Kavramı Ve Haklı Sebep Teşkil Edebilecek Hâller

- Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davası

- Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasında Mahkeme Tarafından Verilmesi Muhtemel Kararlar

"Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk (Ticaret Hukuku) Anabilim Dalında Prof. Dr. İsmail Kırca danışmanlığında doktora tezi olarak hazırladığım Anonim Şirketin Haklı Sebeple Feshi başlıklı çalışmam, 19. 11. 2015 tarihinde Prof. Dr. Sabih Arkan, Prof. Dr. İsmail Kırca, Prof. Dr. İsmail Kayar, Prof. Dr. Levent Gönenç ve Doç. Dr. Çağlar Manavgat’tan oluşan jüri önünde savunularak oybirliği ile kabul edilmiştir. Tez çalışmamın kitap olarak basılması sürecinde, jüri üyesi sayın hocalarımın değerli önerileri doğrultusunda ufak bazı düzeltmeler yapılmış olmakla birlikte esas itibariyle tezlerin savunulduğu şekliyle basılması geleneğine sadık kalınmıştır." (Önsözden)

İçindekiler

• ÖNSÖZ-V
• İÇİNDEKİLER-VII
• KISALTMALAR-XV
• GİRİŞ-1
• BİRİNCİ BÖLÜM
• ANONİM ŞİRKETİN HAKLI SEBEPLE FESHİ
• HAKKINDA GENEL BİLGİLER
• 1. HAKLI SEBEP KAVRAMININ ÖNEMİ-5
• 2. ŞİRKETLER HUKUKUNDA HAKLI SEBEP KAVRAMI VE UYGULAMA ALANI-10
• I. GENEL OLARAK-10
• II. ŞİRKETLERİN HAKLI SEBEPLE FESHİ-11
• 3. TÜRK HUKUKUNDA ANONİM ŞİRKETLERİN HAKLI SEBEPLE FESHİ KURUMUNUN TARİHİ GELİŞİMİ-15
• I. 865 SAYILI TK-15
• II. 6762 SAYILI TTK-16
• III. 6102 SAYILI TTK-20
• 4. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA ANONİM ŞİRKETLERİN HAKLI SEBEPLE FESHİ-22
• I. İSVİÇRE HUKUKU-22
• II. ALMAN HUKUKU-24
• III. İNGİLİZ HUKUKU-27
• IV. AMERİKAN HUKUKU-32
•  
• 5. ANONİM ŞİRKETİN HAKLI SEBEPLE FESHİ DAVASININ İŞLEVLERİ-35
• I. PAY DEVRİNİN GÜÇ OLDUĞU DURUMLARDA AZINLIĞA ŞİRKET İLİŞKİSİNDEN KURTULMA İMKÂNI SAĞLAMAK-35
• II. ÇOĞUNLUĞUN GÜCÜNÜ KÖTÜYE KULLANMASINA KARŞI AZINLIĞI KORUMAK-37
• III. ŞİRKETİN İŞLEYİŞİNİ VE TEMEL YAPISINI KORUMAK-39
• 6. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASINA İLİŞKİN KANUNİ DÜZENDEN ESAS SÖZLEŞMEYLE SAPILIP SAPILAMAYACAĞI SORUNU-41
• I. TTK MADDE 531’İN EMREDİCİ NİTELİĞİ-41
• II. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASI AÇMA HAKKININ ESAS SÖZLEŞMEYLE GENİŞLETİLMESİ-44
• III. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASI AÇMA HAKKININ ESAS SÖZLEŞMEYLE SINIRLANDIRILMASI VEYA ORTADAN KALDIRILMASI-52
•  
• İKİNCİ BÖLÜM
• ANONİM ŞİRKETİN HAKLI SEBEPLE FESHİNDE
• HAKLI SEBEP KAVRAMI VE
• HAKLI SEBEP TEŞKİL EDEBİLECEK HÂLLER
• 7. HAKLI SEBEP KAVRAMI VE ÖZELLİKLERİ-61
• I. HAKLI SEBEBİN KUSUR İLE İLİŞKİSİ-62
• A. Haklı Sebebin Ortaya Çıkışının Çoğunluk Pay Sahiplerinin Kusurlarının Varlığı Şartına Bağlı Olup Olmaması-62
• B. Davacı Pay Sahiplerinin Kusursuz Olmaları Şartının Aranıp Aranmayacağı veya Davacı Pay Sahiplerinin Kusurunun Davaya Etkisi-64
• II. HAKLI SEBEBİN ÖNGÖRÜLEBİLİRLİK İLE İLİŞKİSİ-68
• III. HAKLI SEBEP OLARAK İLERİ SÜRÜLEBİLECEK DURUMLARIN ZAMAN BAKIMINDAN SINIRLANDIRILMASI-70
• IV. HAKLI SEBEBİN TAKDİRİNDE HÂKİM TARAFINDAN DİKKATE ALINMASI GEREKEN HUSUSLAR-71
• A. Somut Olayın Şartları-74
• B. Menfaatlerin Tartılması-74
• C. Hukuki Sonuç-77
• D. Değerlendirme-80
•  
• 8. HAKLI SEBEP TEŞKİL EDEBİLECEK HÂLLER-83
• I. ÇOĞUNLUĞUN GÜCÜNÜ KÖTÜYE KULLANMASI-84
• A. Çoğunluk İlkesinin Sınırları-85
• 1. Müktesep ve Vazgeçilmez Haklar-86
• 2. Pay Sahiplerini Koruyucu İlkeler-88
• a. Eşit İşlem İlkesi-88
• b. Hakların Sakınılarak Kullanılması İlkesi-91
• c. Haklı Görülmeyecek Şekilde Yararlandırmama ve Kayba Uğratmama Kuralı-92
• B. Çoğunluğun Gücünü Kötüye Kullanmasına Dayalı Haklı Sebeplerin Şartları-92
• 1. Çoğunluğun Kötüye Kullanım Teşkil Eden Karar veya Fiillerinin Varlığı-93
• 2. Kötüye Kullanımın Süreklilik Arz Etmesi-95
• 3. Kötüye Kullanımın Fiilen Mevcudiyeti-99
• C. Kötüye Kullanımın Görünüm Biçimleri-99
• 1. Malvarlıksal Hakların İhlâlinde-100
• a. Kâr Payı Hakkının İhlâli-100
• aa. Genel Olarak-100
• bb. Kâr Payı Hakkının Yedek Akçe Ayrılması Yoluyla İhlâli-108
• cc. Kâr Payı Hakkının Yönetim Kurulu Üyelerine Tanınan Mali Haklarla İhlâli-110
• dd. Kâr Payı Hakkının Şirketin Taraf Olacağı Hukuki İşlemlerle Örtülü Kazanç Aktarımı Yapılması Suretiyle İhlâli-115
• b. Tasfiye Payı Hakkının İhlâli-123
• c. Rüçhan Hakkının ve Önerilmeye Muhatap Olma Hakkının İhlâli-126
• d. Diğer Malvarlıksal Hakların İhlâli-129
• 2. Katılma Haklarının İhlâlinde-129
• a. Genel Kurula Katılma, Konuşma, Öneride Bulunma Hakkının İhlâli-129
• b. Oy Hakkının İhlâli-137
• 3. Aydınlatıcı Hakların İhlâlinde-141
• II. HAKLI SEBEP OLUŞTURABİLECEK DİĞER HÂLLER-146
• A. Şirket Amacına Ulaşılmasının İmkânsızlığı-147
• 1. Genel Olarak-147
• 2. Şirketin İşletme Konusunun Gerçekleşmesinin Subjektif İmkânsızlığı-150
• 3. Şirketin Kâr Elde Etme ve Paylaştırma Amacının Gerçekleşmesinin (Subjektif veya Objektif) İmkânsızlığı-153
• B. Sermaye Kaybı-154
• C. İşletme Konusunun Değiştirilmesi-156
• D. Genel Kurul veya Yönetim Kurulunun İşlevsizliği-164
• E. Kötü Yönetim-169
• III. KİŞİSEL NEDENLERİN HAKLI SEBEP NİTELİĞİ-173
• A. Genel Olarak-173
• B. Haklı Sebep Teşkil Edebilecek Kişisel Nedenlerin Görünüm Biçimleri-178
• 1. Pay Sahibinin İş Göremez Hâle Gelmesi veya Şirketten Ayrılması yahut Ölmesi-178
• 2. Pay Sahipleri Arasındaki Kişisel Uyuşmazlıklar-179
• a. Genel Olarak-179
• b. Pay Sahiplerinin Kişisel Farklılıklarından Kaynaklanan Sebepler-182
• c. Pay Sahiplerinin Kendi Aralarında Akdettikleri Sözleşmelerin İhlâlinden Kaynaklanan Sebepler-182
• d. Pay Sahiplerinden Birinin (veya Onun Yakınının) Diğer Bir Pay Sahibine Haksız Fiil İka Etmesinden Kaynaklanan Sebepler-183
• 3. Pay Sahipleri Sözleşmelerinin İhlâli-185
• 4. Şirket ile Pay Sahipleri Arasında Akdedilen Sözleşmelerin İhlâli-188
•  
• ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
• ANONİM ŞİRKETİN
• HAKLI SEBEPLE FESHİ DAVASI
• 9. DAVANIN YARGILAMA HUKUKUNA İLİŞKİN ÖZELLİKLERİ-191
• I. DAVANIN NİTELİĞİ-191
• II. DAVANIN TARAFLARI-194
• A. Davacı-194
• 1. Azınlık Pay Sahipleri-195
• a. Azınlığa İlişkin Oranlar-200
• b. Kanunda Düzenlenen Oranların Esas Sözleşmeyle Değiştirilip Değiştirilemeyeceği Sorunu-204
• c. Pay Üzerinde Birlikte Mülkiyet Bulunması-204
• 2. Pay Üzerinde Sınırlı Ayni Hak Sahiplerinin Davacı Olup Olamayacağı Sorunu-207
• a. Pay Üzerinde İntifa Hakkı Sahibinin Durumu-207
• b. Pay Üzerinde Rehin Hakkı Sahibinin Durumu-210
• B. Davalı: Anonim Şirket-214
• III. DAVA AÇMA SÜRESİ-219
• IV. TALEP VE TALEPLE BAĞLILIK İLKESİ-222
• V. YETKİLİ VE GÖREVLİ MAHKEME-229
• VI. TAHKİM YOLUNA BAŞVURMA İMKÂNI-233
• VII. YARGILAMA USULÜ-238
• VIII. İSPAT YÜKÜ-238
• IX. YARGILAMA GİDERLERİ-241
• X. KÖTÜNİYETLE AÇILMIŞ DAVA NEDENİYLE ŞİRKETİN UĞRAYACAĞI ZARARLARDAN SORUMLULUK VE TEMİNAT MESELESİ-247
• XI. İHTİYATİ TEDBİRLER-250
• 10. DAVANIN TALİ NİTELİĞİ-253
• I. DAVANIN AZINLIĞIN BAŞVURABİLECEĞİ DİĞER HUKUKİ YOLLAR KARŞISINDA TALİ NİTELİĞİ-254
• II. MAHKEME BAKIMINDAN FESİH KARARININ TALİ NİTELİĞİ-256
• III. DAVANIN DİĞER SONA ERME SEBEPLERİ KARŞINDAKİ DURUMU-257
•  
• DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
• ANONİM ŞİRKETİN HAKLI SEBEPLE FESHİ DAVASINDA
• MAHKEME TARAFINDAN VERİLMESİ MUHTEMEL KARARLAR
• 11. ŞİRKETİN FESHİ-261
• I. FESİH KARARININ NİTELİĞİ VE TESCİLİ-261
• II. ŞİRKETİN MAHKEME KARARIYLA FESHİNDE TASFİYEYE İLİŞKİN ÖZELLİKLER-264
• 12. ALTERNATİF ÇÖZÜMLER-272
• I. ALTERNATİF ÇÖZÜMLER İÇİN ARANAN ŞARTLAR-275
• A. TTK m. 531’de Belirlenen Şartlar-275
• 1. Duruma Uygun Düşme-277
• 2. Kabul Edilebilir Olma-278
• B. Diğer Şartlar-281
• II. ALTERNATİF ÇÖZÜM ÖRNEKLERİ-284
• A. Davacı Pay Sahiplerinin Paylarının Gerçek Değerleri Karşılığında Şirketten Ayrılmaları-284
• 1. Terminoloji Sorunu-284
• 2. Davacı Pay Sahiplerine Paylarının Gerçek Değerinin Ödenmesi-290
• a. Ödeyecek Kişi-290
• aa. Davanın Tarafı Olmayan Pay Sahiplerince Ödenip Ödenemeyeceği Meselesi-291
• aaa. Genel Olarak-291
• bbb. Açık Artırma İle Satış İmkânının Bulunup Bulunmadığı-295
• ccc. Şarta Bağlı Olarak Fesih Kararı Verilip Verilemeyeceği-297
• bb. Şirket-298
• b. Payların Gerçek Değerlerinin Belirlenmesi ve Ödenmesi-313
• aa. Payların Gerçek Değerlerinin Hesaplanması-313
• aaa. Karar Tarihine En Yakın Tarihteki Gerçek Değerin Esas Alınması-314
• bbb. Kullanılacak Yöntem ve Dikkate Alınacak Hususlar-322
• bb. Ödenme Biçimi ve Zamanı-325
• B. Genel Kurulun Yetki Alanına Giren Konularda Karar Alınmasını Gerektiren Alternatif Çözümler-331
• 1. Kâr Dağıtma Zorunluluğu Getirilmesi-335
• 2. Azınlık Temsilcisinin Yönetim Kurulu Üyesi Olarak Tayin Edilmesi-337
• 3. Yönetim Kurulu Üyelerinin Azli-339
• 4. Esas Sözleşme Değişikliği-339
• C. Yönetim Kurulunun Yetki Alanına Giren Konularda Karar Alınmasını Gerektiren Alternatif Çözümler-345
• D. Yapısal Değişikliklerle İlgili Olanlar-352
• 13. DAVANIN REDDİ-362
•  
• SONUÇ-365
• KAYNAKÇA-373
• ÖZET-389
• ABSTRACT-390