Anti-Demokratik Sistemlerde Anayasacılık ve Meşruiyet Olgusu
Dr. Onur HAMURCU
İÇİNDEKİLER
SUNUŞ.7
ÖNSÖZ VE TEŞEKKÜR .9
İÇİNDEKİLER. 13
SİMGELER VE KISALTMALAR LİSTESİ. 19
BİRİNCİ BÖLÜM
ANTİ-DEMOKRATİK SİSTEMLERİN BELİRLENMESİ
Genel Hatlarıyla Demokrasi Kavramı 21
İdeal Demokrasi ve Ampirik Demokrasi Ayrımı. 27
Egemenliğin Kullanım Biçimine Göre Demokrasi Türleri: Doğrudan,
Yarı-Doğrudan, Temsili ve Yarı-Temsili Demokrasi 30
Westminster Tipi (Çoğunlukçu) ve Oydaşmacı Demokrasi Anlayışı 31
Demokratik Sistemlerin Belirlenmesinde Seçimlerin Yeri . 33
III. Demokratik Bir Sistemin Varlığı İçin Gerekli Anayasal Ölçütler . 36
Anti-Demokratik Sistemlerin Belirlenmesi Olgusu 39
Anti-Demokratik Sistemler 40
Anti-Demokrasi Kavramı ve Benzer Kavramlarla İlişkisi 40
Anti-Demokrasi – Otokrasi İlişkisi 42
Anti-Demokrasi – Diktatörlük ve Tiranlık İlişkisi 44
Otoriter Sistemler 46
Otoriter Sistemlere İlişkin Genel Özellikler . 47
Otoriter Sistemlere Dair Gri Alan Algısı ve Hibrid Sistemler 48
Juan Linz’den Hareketle Otoriter Sistemlerin Sınıflandırılması . 49
Askeri ve Etnik Sistemler 50
Demokrasi ve Bağımsızlık Sonrası Sistemler. 51
Totalitarizm Öncesi ve Sonrası Sistemler . 52
Geleneksel ve Sultancı Sistemler 53
Şeflik Sistemleri 55
Modern Monarşilere İlişkin Bir Değerlendirme 56
14 İçindekiler
VII. Totaliter Sistemler .58
Totaliterizmin Anlamı 60
İdeoloji Kavramı ve Totaliter İdeolojiler 62
Marksist İdeoloji ve Komünist Devlet Sistemi. 66
Diyalektik Materyalizm. 67
Komünizmde Birey ve Toplum . 70
Marksist Düşüncenin Tezahürleri Olarak Leninizm ve Stalinizm71
Faşist İdeoloji 73
Faşizmin Kabulleri ve Korporatif Devlet . 74
Faşizmin Bir İdeoloji Olarak Kabul Edilmesinin Eleştirisi 77
Neo-Faşizm. 78
Nasyonal Sosyalist İdeoloji (Nazizm). 79
Nasyonal Sosyalizmin Irk Anlayışı. 81
Ulusal Topluluk ve Lider Kültü (Volksgemeinschaft ve Führer) 82
Alman Nasyonal Sosyalizmi ve İtalyan Faşizmine Karşılaştırmalı Bir
Bakış. 83
Totaliter Sistemlerde Siyasi Partiler. 85
VIII. Totaliter ve Otoriter Sistemlerin Karşılaştırması .87
Kavramsal ve Sosyolojik Açıdan . 87
İstikrar Açısından . 89
İKİNCİ BÖLÜM
ANTİ-DEMOKATİK SİSTEMLERDE ANAYASACILIĞIN
ANLAMI VE MEŞRUİYET OLGUSU
Anayasacılık Kavramı ve Demokratik Devletlerde Anayasacılık.93
Anayasacılık – Demokrasi Çatışması.98
III. Anayasacılığın Başlıca Türleri .100
Suistimalci Anayasacılık . 100
Otoriter Anayasacılık . 103
Militan Demokrasi Anayasacılığı 103
Anti-Demokratik Sistemlerde Anayasacılık Kavramı ve Meşruiyet Olgusu.105
Anti-Demokratik Sistemlerde Anayasacılık Kavramı 105
Anti-Demokratik Sitemlerde Meşruiyet . 106
Meşruiyet Kavramı 106
İçindekiler 15
Meşruiyetin Kaynağı 111
(1) Easton’a Göre Meşruiyet . 111
(2) Weber’e Göre Meşruiyetin Kaynağı. 112
Meşruiyet, Hukukilik ve Adalet İlişkisi . 113
Meşruiyete İlişkin Ayrımlar. 115
Hukuki Meşruiyet. 115
(1) Hukuki Meşruiyetin Sağlanmasında Kuvvetler Ayrılığı. 116
(2) Kuvvetler Birliği Sistemleri Açısından Hukuki Meşruiyet . 117
(3) Hukuki Meşruiyetin Sağlanmasında Hukuk Devleti . 118
(4) Anayasal Devlette Hukukun Meşruluğu ve Hukukla
Sağlanan Güvenlik Ortamının Özgür Toplum Düzeni ile
İlişkisi 120
(5) Anti-Demokratik Sistemlerin Hukuki Meşruiyet Arayışı. 122
Tanrısal Meşruiyet . 123
(1) Meşruiyet Sağlama Aracı Olarak Din 125
(3) Tanrısal Meşruiyet Krizi 126
Siyasi Meşruiyet ve Siyasi İktidarın Meşruiyeti 127
(1) Siyasi Meşruiyetin Sağlanmasında Propaganda
Kavramının Önemi . 132
(2) Anti-Demokratik Sistemlerde Siyasi İktidarın Meşruiyeti 134
Demokratik Meşruiyet. 135
Anayasal Meşruiyet ve Gerekleri . 137
(1) Seçimlerin Varlığı, İktidarın Sorumluluğu ve Şeffaf
Yönetim 139
(3) İktidarın Değişebilmesi ve Muhalefet 141
(4) Otorite ve Kullanım Şekli. 142
(4) Temel Hak ve Özgürlüklerin Kullanımı, Sınırlanması ve
Durdurulması . 143
(5) Anayasal Sistemin İstikrarı . 144
Meşruiyetin Sağlanmasında Anayasa Yargısının Önemi. 145
Anayasal Demokrasilerde Anayasa Yargısının Gerekliliği ve
İşlevi. 145
(1) Hukuki Uyuşmazlıkların Çözümü 148
(2) Temel Hak ve Özgürlüklerin Korunması. 148
(3) Siyasi İktidarın Sınırlandırılması . 149
16 İçindekiler
Anayasa Yargısının Meşruiyeti . 150
(1) Anayasa Yargısında Sınırın Aşılması 152
(2) Yasama Faaliyeti Yerine Geçen Anayasal Yorum Sorunsalı 153
(3) Yargısal Aktivizm. 154
Hukukun Siyasallaşması Kavramı 156
Anti-Demokratik Sistemlerde Anayasacılığın Sistemin Meşruiyetine
Katkısı .157
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ANAYASACILIĞIN VE MEŞRUİYET OLGUSUNUN
ANTİ-DEMOKRATİK SİSTEMLERDE VE TÜRKİYE’DE GÖRÜNÜŞÜ
Totaliter Sistemlerde Anayasacılık ve Meşruiyet 159
Sovyet Rusya’da Anayasal Gelişmeler ve Sosyo-Politik Hayat . 159
Sosyalist Devletin Doğuşu . 159
S.S.C.B.’de Anayasacılık. 162
İtalyan Faşizminin Doğuşu . 164
Roma Yürüyüşü ve İktidarın Ele Geçirilmesi 164
Mussolini Dönemi İtalyan Anayasacılık Anlayışı ve Meşruiyet
Olgusu . 166
Nazi Almanyası. 168
Hitler’in Yükselişi ve Sosyo-Politik Hayat 168
Anayasacılığa Duyulan İhtiyaç: Weimar Anayasasının Getirdikleri . 170
Totalitarizmin Güncel Yansımalarında Anayasacılık 172
Yaşayan Distopya Kuzey Kore . 172
Juche İdeolojisi ve Kuzey Kore’de Sosyo-Politik Hayat. 172
Kuzey Kore’de Anayasal İlkeler. 175
Küba Sosyalist Devlet Sistemi . 177
Küba’da Sosyalist İdeoloji ve Sosyo-Politik Hayat 177
Küba’da Anayasal İlkeler 178
Çin Devlet Sistemi . 182
Otoriter Sistemlerde Anayasacılık ve Meşruiyet .186
Rusya Devlet Sistemi 186
Franco Dönemi İspanya Devlet Sistemi . 189
Baas Partisi Dönemi ve Irak Devlet Sistemi . 191
Mısır Devlet Sistemi . 195
İçindekiler 17
İran Devlet Sistemi 199
Ürdün Devlet Sistemi 202
Suudi Arabistan Devlet Sistemi . 206
Latin Amerika Ülkeleri . 209
İ. Afrika Ülkeleri 214
Türki Cumhuriyetler 220
III. Türkiye’de Anayasacılık Faaliyetlerinin Meşruiyet ve Demokratiklik
Tartışmaları Ekseninde Değerlendirilmesi 228
Türk Hukukunda Anayasacılığın Gelişim Süreci. 228
Kanun-i Esasi Döneminde Sistemin Demokratikliği ve Meşruiyeti 230
1921 ve 1924 Anayasaları Döneminde Sistemin Demokratikliği ve
Meşruiyeti . 234
1961 Anayasası Döneminde Sistemin Demokratikliği ve Meşruiyeti 238
1982 Anayasası Dönemi ve Güncel Tartışmalar 241
SONUÇ 247
KAYNAKÇA 255