https://cdn2.dokuzsoft.com/u/legalkitabevi/img/b/9451.jpg
https://cdn2.dokuzsoft.com/u/legalkitabevi/img/c/9451.jpg
https://cdn2.dokuzsoft.com/u/legalkitabevi/img/b/t/u/turk-is-hukukunda-iscinin-sadakat-borcua75d823a7d4752461f3e29b53e56b421.jpg
https://cdn2.dokuzsoft.com/u/legalkitabevi/img/c/t/u/turk-is-hukukunda-iscinin-sadakat-borcua75d823a7d4752461f3e29b53e56b421.jpg
https://cdn2.dokuzsoft.com/u/legalkitabevi/img/b/t/u/turk-is-hukukunda-iscinin-sadakat-borcuc44bbfa8033a7581534f8f95602cb183.jpg
https://cdn2.dokuzsoft.com/u/legalkitabevi/img/c/t/u/turk-is-hukukunda-iscinin-sadakat-borcuc44bbfa8033a7581534f8f95602cb183.jpg
Türk İş Hukukunda İşçinin Sadakat Borcu
Basım Tarihi
2010-10
Sayfa Sayısı
381
Basım Yeri
İstanbul
Stok Kodu
9786055865207
Baskı
1
"TÜRK İŞ HUKUKUNDA İŞÇİNİN SADAKAT BORCU
Yrd. Doç. Dr. Arzu ARSLAN ERTÜRK ( Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Anabilim Dalı
Öğretim Üyesi )
-İşçi İle İşveren Arasındaki Bireysel Hukuki İlişkinin Temelini Oluşturan İş Sözleşmesinin, Yapılması Ve Sona Ermesine İlişkin Konular Dışında,Asıl Olarak, İfası Sırasında Ciddi Tartışma Ve Uyuşmazlıkları Beraberinde Getirdiği Görülmektedir.
-Gerçekten, Tam İki Tarafa Borç Yükleyen (Sinallagmatik) Sözleşmeler Kategorisi İçerisinde Yer Alan İş Sözleşmesi, İşçi Açısından Asli Edim Olarak İş Görme, İşveren Açısından Da Ücret Ödeme Borcunu Öngörmektedir.
-Ancak Tarafların Bu Asli Borçları Dışında, Yan Yükümlülükleri De Söz Konusudur. Gerek Asli Gerekse Yan Edim Yükümlülüklerinin İfası, Belirli Hukuki Esas Ve Yaptırımlara Bağlanmıştır.
-İş Sözleşmesinin Tarafı Olarak, İşçinin İş Görme Edimini İfa Ederken Bu Kurallar Çervesinde Hareket Etmesi Kaçınılmazdır.
-İşte İşçinin Asli Edimi Olan İş Görme Borcunu Gerektiği Gibi İfasına Hizmet Eden Temel Hukuki Esaslardan Birisi De Sadakatle Davranma Yükümlülüğüdür.
-Sadakat Borcunun, İşçinin İş Görme Borcunun Yanında Yer Alan Önemli Bir Yan Yükümlülüğü Olması Ve Uygulamada Da Pek Çok Yargı Kararına Konu Olması Bizi Tezde Bu Konuyu İncelemeye Sevk Etmiştir.
ÖNSÖZ VE TEŞEKKÜRLER............................................................................ v
İÇİNDEKİLER......................................................................................................ix
K ISA LTM A LA R.................................................................................................x xi
§1. GİRİŞ................................................................................................................1
I. KONUNUN ÖNEMİ...........................................................................1
II. İNCELEME YÖNTEMİ......................................................................3
Birinci Bölüm
SADAKAT BORCUNUN HUKUKİ NİTELİĞİ
VE SÖZLEŞMELER HUKUKUNDAKİ YERİ
§2. SADAKAT, SADAKAT BORCU KAVRAMI VE HUKUKİ
NİTELİĞİ .......................................................................................................7
I. GENEL OLARAK.................................................................................7
II. SADAKAT KAVRAMI VE BU KAVRAMDAN
TÜREYEN SADAKAT BORCUNUN TANIMI.........................8
1. Sadakat Kavramı ..............................................................................8
a. Ahlaki bir kural olarak sadakat..............................................9
b. Hukuki bir kavram olarak sadakat......................................11
2. Sadakat Borcunun Tanımı ...........................................................12
III. SADAKAT BORCUNUN HUKUKİ NİTELİĞİ.......................13
İÇİNDEKİLERx
1. Genel Olarak ...................................................................................13
2. Genel Bir Ölçüt Olarak “İyi Ahlak” ve Sadakat Borcu..........15
3. Dar Anlamıyla Sadakat Borcu ve Bu Borcun Kuramsal
Temel ler i...........................................................................................17
a. Sadakat borcu ve sözleşmesel sadakat
(vertragstreue)..........................................................................18
b. Sadakat borcu ile doğruluk ve güven ilkesi .......................19
aa. Genel olarak.......................................................................19
bb. Medeni Kanun m. 2 hükmü anlamında
“doğruluk ve güven ilkesi”..............................................21
aaa. Medeni Kanun m. 2 hükmünün hukuk düzeni
içerisindeki yeri ...................................................... 24
bbb. Medeni Kanun m. 2 hükmünün uygulama
alanı........................................................................... 25
cc. Sadakat borcunun Medeni Kanun m. 2 hükmü
ile ilişkilendirilmesi.........................................................27
c. Sadakat borcu ve menfaatlerin korunması........................31
§3. SÖZLEŞMELER HUKUKUNDA SADAKAT BORCU.................32
I. GENEL OLARAK...............................................................................32
II. KONUSU İŞ GÖRME OLAN SÖZLEŞMELERDE
SADAKAT BORCU ........................................................................... 34
1. Vekalet Sözleşmesi........................................................................ 34
2. Tellallık Sözleşmesi....................................................................... 38
3. Tek Satıcılık Sözleşmesi................................................................42
III. ŞİRKET SÖZLEŞMELERİNDE VE TİCARET
ŞİRKETLERİNDE SADAKAT BORCU..................................... 44
1. Genel Olarak ................................................................................. 44
2. Adi Şirket..........................................................................................45
3. Kollektif Şirket................................................................................47
4. Komandit Şirket .............................................................................52
5. Anonim Şirket.................................................................................55
6. Limited Şirket .................................................................................61xi
IV. FRANCHISE SÖZLEŞMESİNDE SADAKAT BORCU.........65
İkinci Bölüm
İŞÇİNİN İŞ SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN
SADAKAT BORCU
§4. İŞ SÖZLEŞMESİ VE SADAKAT BORCU......................................... 69
I. GENEL OLARAK.............................................................................. 69
II. İŞ SÖZLEŞMESİ KAVRAMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ..........70
1. Genel Olarak ...................................................................................70
2. Hizmet Sözleşmesi-İş Sözleşmesi Terminolojisi ................... 72
3. İş Sözleşmesinin Tanımı ve İş İlişkisi .......................................76
a. Tanımı........................................................................................76
b. İş sözleşmesi ve iş ilişkisi .......................................................78
4. İş Sözleşmesinin Hukuki Niteliği ..............................................81
a. Özel hukuk sözleşmesi olması..............................................81
b. Tam iki tarafa borç yükleyen bir sözleşme olması.......... 82
c. Sürekli borç ilişkisi doğuran bir sözleşme olması .......... 82
d. İşçinin şahsına bağlı olması................................................. 83
5. İş Sözleşmesinin Unsurları ......................................................... 84
a. Bir işin görülmesi ....................................................................85
b. İşin (hizmetin) görülmesinin bir ücret (ivaz)
karşılığında olması................................................................. 86
III. İŞ SÖZLEŞMESİNİN BELİRLEYİCİ UNSURU
VE SADAKAT BORCUNUN TEMELİ OLARAK;
BAĞIMLILIK UNSURU.................................................................. 87
1. Genel Olarak .................................................................................. 87
2. Bağımlılık Unsurunun Varlığını Belirleyen Ölçütler........... 94
a. Ekonomik bağımlılık..............................................................95
b. Teknik bağımlılık................................................................... 96
c. Kişisel/Hukuki bağımlılık................................................... 97xii
aa. Genel olarak...................................................................... 97
bb. Hukuki bağımlılık ilişkisi hakkındaki ölçütler.......101
aaa. Başkasının iş ya da hizmet organizasyonu içinde
iş yapma ...................................................................101
bbb. Başkasının işyerine katılma ve başkasının
yararına iş yapma.................................................. 104
ccc. Başkasının çalışmasına müdahale.................... 105
3. Bağımlılık Unsuru ve İşçinin Sadakat Borcu
Hakkındaki Değerlendirmemiz.............................................. 105
§5. İŞÇİNİN SADAKAT BORCUNUN TARİHİ GELİŞİMİ
VE HUKUKİ DAYANAKLARI.......................................................... 108
I. TARİHİ GELİŞİM SÜRECİNE BAKIŞ .................................... 108
1. İlk Çağlarda ve Özellikle Roma Hukukunda İş
Sözleşmesi ve İşçinin Sadakat Borcu...................................... 108
2. Batı Avrupada İş Sözleşmesinin Gelişimi ve İşçinin
Sadakat Borcu ...............................................................................110
3. Türk Hukukunda İş Sözleşmesi ve İşçinin Sadakat
Borcu.............................................................................................. 115
II. İŞÇİNİN SADAKAT BORCUNUN HUKUKİ
DAYANAKLARI ...............................................................................117
1. İşçinin Sadakat Borcuna Kuramsal Yaklaşım .......................117
a. Genel Olarak ..........................................................................117
b. Organizasyon ve hakimiyet görüşü ..................................118
c. Sadakat borcunun işverenin koruma borcunun
karşılığı olduğuna dair görüş.............................................120
d. Geleneksel menfaat topluluğu görüşü............................. 121
aa. “Menfaat topluluğu” kavramı
(Interessengemeinschaft)............................................ 121
bb. Geleneksel öğretiye ilişkin değerlendirmeler......... 123
e. Kişiler hukukuna ilişkin topluluk ilişkisi görüşü ......... 127
aa. Kişiler hukukuna ilişkin topluluk ilişkisi
kavramı ............................................................................128xiii
bb. Kişiler hukukuna ilişkin topluluk ilişkisi
görüşüne yöneltilen eleştiriler.................................... 130
f. Bugünkü görünümüyle işçinin sadakat borcu............... 132
2. İşçinin Sadakat Borcunun Yasal Dayanakları ...................... 134
a. Borçlar Kanunundaki düzenlemeler................................ 135
b. İş Kanunlarındaki düzenlemeler...................................... 137
aa. 4857 sayılı İş Kanunu hükümleri .............................. 137
bb. 5953 sayılı Basın İş Kanunu ve 854 Sayılı
Deniz İş Kanunu hükümleri ....................................... 138
§6. İŞÇİNİN SADAKAT BORCUNUN TANIMI HUKUKİ
NİTELİĞİ VE BENZER KAVRAMLARLA İLİŞKİSİ................. 139
I. GENEL OLARAK............................................................................ 139
II. İŞÇİNİN SADAKAT BORCUNUN TANIMI VE
NİTELİKLERİ .................................................................................. 140
1. İşçinin Sadakat Borcunun Tanımı.......................................... 140
2. Nitelikleri...................................................................................... 144
a. İşverenin iş sözleşmesi ile hedeflediği amaca
ulaşmasına hizmet eden bir borçtur ................................ 144
b. İşçinin iş görme borcu ile bağlantılı bir borçtur........... 145
c. İşverenin haklı menfaatlerini korumaya yönelik bir
borçtur .................................................................................... 146
d. Olumlu ve olumsuz davranış yükümlülüklerini
içeren bir borçtur.................................................................. 148
3. İşçinin Sadakat Borcunun İş Hukukundaki
Görünümü: Doğruluk ve Bağlılığa Uymayan Davranış.... 150
a. Doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışın
kapsamı................................................................................... 151
b. Doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışın tespiti
açısından zarar unsuru ve işverenin fesih hakkı ........... 159
c. İşçinin doğruluk ve bağlılığa uymayan
davranışının suç teşkil etmesi ........................................... 164xiv
III. İŞÇİNİN SADAKAT BORCUNUN HUKUKİ
NİTELİĞİ............................................................................................ 169
1. Esas ve Yan Yükümlülükler....................................................... 169
2. Yan Yükümlülük Olarak İşçinin Sadakat Borcu.................. 172
IV. İŞÇİNİN SADAKAT BORCUNUN BENZER
KAVRAMLARLA İLİŞKİSİ...........................................................175
1. İşçinin Sadakat Borcunun İşverenin Gözetme Borcu
İle Olan İlişkisi..............................................................................175
2. Sadakat Borcunun Sürekli Borç İlişkisi Kavramı ile
Olan Bağı....................................................................................... 177
3. İşçinin Sadakat Borcunun Güven İlişkisi ile Olan Bağı......178
4. İşçinin Sadakat Borcu ve İtaat Kavramı..................................178
§7. SADAKAT BORCUNUN İŞ GÖRME BORCU
ÇERÇEVESİNDE KAPSAMI VE BU BORCUN
KAPSAMINI BELİRLEYEN ÖLÇÜTLER..................................... 180
I. SADAKAT BORCUNUN İŞ GÖRME BORCU
ÇERÇEVESİNDE KAPSAMI....................................................... 180
II. İŞÇİNİN SADAKAT BORCUNUN KAPSAMINI
BELİRLEYEN ÖLÇÜTLER.......................................................... 182
1. İşçinin İşyerindeki Görevi ....................................................... 183
2. Görülen İşin Niteliği .................................................................. 184
3. İşyerinin Niteliği......................................................................... 185
§8. SADAKAT BORCUNUN TARAFLARI VE SÜRESİ ................ 186
I. SADAKAT BORCUNUN TARAFLARI.................................. 186
1. Borçlu Taraf: İşçi ......................................................................... 186
2. Alacaklı Taraf: İşveren .............................................................. 188
a. Gerçek kişi işveren ............................................................... 188
b. Tüzel kişi işveren.................................................................. 189
3. Geçici İş İlişkisinde İşçinin Sadakat Borcu ...........................191
a. İşçinin asıl işverene karşı sadakat borcu..........................191
b. İşçinin geçici işverene karşı sadakat borcu..................... 194
II. SADAKAT BORCUNUN SÜRESİ............................................. 196xv
1. Sadakat Borcunun Başlangıcı................................................... 196
a. İş sözleşmesi kurulmadan önce ........................................ 197
b. İş sözleşmesinin kurulmasından sonra ..........................203
aa. İş sözleşmesinin kurulmasından sonra ancak
işe başlamadan önce .....................................................203
bb. İşe başladıktan sonra ....................................................205
2. Sadakat Borcunun Sona Ermesi...............................................205
a. Genel olarak...........................................................................205
b. İş sözleşmesinin işverence süreli fesih bildirimi ile
sona erdirilmesi halinde .....................................................207
aa. İş güvencesi kapsamı dışındakiler için.....................207
bb. İş güvencesi kapsamındakiler için.............................209
c. İş sözleşmesinin süresiz fesih bildirimi ile sona
erdirilmesi halinde (haklı nedenle derhal fesih) .......... 212
d. Belirli süreli iş sözleşmelerinde sadakat borcunun
sona ermesi..............................................................................214
III. GEÇERSİZ İŞ SÖZLEŞMELERİNDE SADAKAT
BORCU................................................................................................ 215
§9. İŞÇİNİN SADAKAT BORCUNUN SINIRLARI VE
BORCA AYKIRILIĞIN SONUÇLARI..............................................217
I. İŞÇİNİN SADAKAT BORCUNUN SINIRLARI...................217
1. Genel Olarak .................................................................................217
2. İşçinin Sadakat Borcunun Taraflarca Düzenlenmesi......... 218
3. Sadakat Borcunun Kişilik Hakkından Kaynaklanan
Sınırları..........................................................................................226
a. Genel olarak kişilik hakkı kavramı ..................................226
b. Kişilik hakkına ilişkin sınırlamaların işçinin
sadakat borcu üzerindeki etkisi ........................................230
c. İşyerinde yapılan kapı kontrolü ve işçinin kişilik
hakkı........................................................................................233
4. Sadakat Borcunun Anayasal Temel Haklardan
Kaynaklanan Sınırları................................................................238xvi
a. Anayasal temel hakların özel hukuk alanındaki
geçerliliği................................................................................238
b. Anayasal temel haklar ve işçinin sadakat borcu............ 239
c. Düşünce özgürlüğü ve sadakat borcu..............................240
d. Yerleşme ve seyahat özgürlüğü ve sadakat borcu..........244
e. Çalışma ve sözleşme özgürlüğü ile sadakat borcu........247
f. Sendika özgürlüğü ve sadakat borcu................................ 251
g. Grev hakkı ve sadakat borcu.............................................. 253
II. SADAKAT BORCUNA AYKIRILIĞIN SONUÇLARI........ 255
1. Sadakat Borcuna Aykırılığın Hukuki Sonuçları.................. 255
a. İş sözleşmesinin feshi.......................................................... 255
b. Zararların tazmini................................................................ 257
c. İşveren tarafından çalışma belgesi verilmesi ................. 259
d. Sır saklama ve rekabet etmeme borçlarına özgü
sonuçlar...................................................................................260
2. Sadakat Borcuna Aykırılığın Cezai Sonuçları...................... 261
Üçüncü Bölüm
SADAKAT BORCUNDAN DOĞAN
YÜKÜMLÜLÜKLER
§10. İŞÇİNİN ÖZEN BORCU VE SADAKAT BORCU İLE
OLAN İLİŞKİSİ ......................................................................................264
I. İŞÇİNİN ÖZEN BORCU...............................................................264
1. Genel Olarak ................................................................................264
2. İşçinin Özen Borcuna İlişkin Kanuni Düzenlemeler.........265
3. İşçinin İşini Özenle Yapması ve Özen Derecesinin
Tespiti.............................................................................................266
a. İşçinin işini özenle yapması...............................................266
b. İşçiden beklenebilecek özen derecesinin tespiti ........... 267
4. İşçinin Özen Borcunun İş Kanunundaki Görünümleri .... 270xvii
a. İşçinin görevini yapmaması............................................... 270
aa. İşçinin ödevli bulunduğu görevini yapmaması...... 270
bb. İşçiye görevinin hatırlatılması.................................... 272
cc. İşçinin görevini gereği gibi ifa etmemesi................. 273
b. İşçinin iş güvenliğini tehlikeye düşürmesi ile
makinaları, tesisatı, eşya ve maddeleri hasara/
kayba uğratması.................................................................... 274
aa. İşçinin iş güvenliğini tehlikeye düşürmesi ............. 274
bb. İşçinin işverene zarar vermesi .................................... 277
5. İşçinin Özensiz İfadan Doğan Sorumluluğu........................ 279
II. İŞÇİNİN ÖZEN BORCUNUN HUKUKİ NİTELİĞİ
VE SADAKAT BORCU İLE İLİŞKİSİ .......................................280
1. İşçinin Özen Borcunun Hukuki Niteliği...............................280
a. Özen yükümlülüğünü tali bir yükümlülük olarak
kabul eden görüş...................................................................280
b. Özen yükümlülüğünü sadakat borcunun
somutlaşması olarak kabul eden görüş............................ 281
c. Özen yükümünü edim yükümünün bir parçası
olarak kabul eden görüş...................................................... 281
d. Özen yükümünü bir edim yükümü ve yan
yükümlülük olarak kabul etmeyen görüş....................... 281
2. İşçinin Özen Borcu ile Sadakat Borcunun İlişkisi ..............282
§11. İŞÇİNİN SIR SAKLAMA BORCU....................................................285
I. SIR SAKLAMA BORCUNA İLİŞKİN KANUNİ
DÜZENLEMELER..........................................................................285
II. İŞ SIRRI KAVRAMI........................................................................287
1. Genel Olarak ................................................................................287
2. Sırrın Unsurları ...........................................................................289
a. Sır niteliği (Bilinmezlik) ....................................................289
b. Sırrın iş ile bağlantılı olması.............................................. 291
c. İşverenin sır saklama iradesi.............................................. 291
d. İşverenin haklı bir menfaatinin varlığı ........................... 292xviii
III. SIR SAKLAMA BORCUNUN SÜRESİ VE GEÇERSİZ
İŞ SÖZLEŞMELERİNDE SIR SAKLAMA BORCU ............. 294
1. Başlangıcı ...................................................................................... 294
2. Sona Ermesi.................................................................................. 295
3. Hükümsüz İş Sözleşmelerinde İşçinin Sır Saklama
Borcu.............................................................................................. 296
§12. İŞÇİNİN İŞVERENİ BİLGİLENDİRME BORCU....................... 297
I. GENEL OLARAK............................................................................ 297
II. İŞÇİNİN BİLGİLENDİRME BORCUNUN KAPSAMI..... 298
III. İŞÇİNİN BİLGİLENDİRME BORCUNUN
GÖRÜNÜMLERİ ...........................................................................299
1. İşçinin Açıklama Yükümlülüğü (Offenbarungspflicht)....299
2. İşçinin İhbar Yükümlülüğü (Anzeigepflicht) ...................... 301
3. Hesap Verme ve İade Yükümlülüğü .......................................304
IV. BİLGİLENDİRME BORCUNUN BAŞLANGICI VE
SONA ERMESİ ................................................................................. 305
1. Bilgilendirme Borcunun Başlangıcı........................................ 305
2. Bilgilendirme Borcunun Sona Ermesi.................................... 305
§13. İŞÇİNİN YAN FAALİYETTE BULUNMA YASAĞI VE
REKABET ETMEME BORCU ...........................................................306
I. GENEL OLARAK............................................................................306
II. İŞÇİNİN YAN İŞ (FAALİYET) TUTMA YASAĞI................307
1. Genel Olarak ................................................................................307
2. Yan İş Kavramı ve Bir İşin “Yan İş” Olarak Kabulü İçin
Gereken Şartlar............................................................................307
a. Yan iş kavramı .......................................................................307
b. Bir işin “yan iş”olarak kabulü için gereken şartları .......309
aa. İşçi için devam eden bir asıl iş ilişkisinin
mevcut olması.................................................................309
bb. Asıl iş ilişkisinin baskın süreyi kapsaması................310
cc. İşçinin bir başka iş için de sözleşme yapması ..........311xix
dd. Yan iş tutmayı yasaklayan bir kayıt
bulunmaması.................................................................. 313
ee. Asıl ve yan işe ait çalışma sürelerinin azami iş
süresini aşmaması ......................................................... 313
ff. Yan işin niteliğinin asıl iş ile bağdaşması..................314
3. Yan İş İlişkisinin Hukuken Geçerliliği ...................................316
4. Yan İş Tutmanın Taraflarca Sınırlandırılması veya
Ortadan Kaldırılması..................................................................318
5. İşçinin Yan İş Tutmama Borcunun Sadakat Borcu
Açısından Değerlendirilmesi.................................................... 321
III. İŞÇİNİN REKABET ETMEME BORCU................................. 322
1. Genel Olarak ................................................................................ 322
2. Rekabet Kavramı ve Rekabet Yasağı....................................... 323
a. Rekabet kavramı................................................................... 323
b. Rekabet yasağı.......................................................................324
3. İşçinin Rekabet Yasağına İlişkin Yasal Düzenlemeler ....... 325
4. İşçinin Rekabet Etmeme Borcunun Kapsamı...................... 328
a. Konu bakımından kapsamı................................................ 328
b. Kişiler bakımından kapsamı .............................................330
5. Rekabet Etmeme Borcunun Sona Ermesi ............................. 332
§14. RÜŞVET ALMA VE TALEP ETME YASAĞI................................. 333
I. Genel Olarak ....................................................................................... 333
II. Rüşvetin Tanımı ve Nitelikleri .......................................................334
1. Tanım.............................................................................................334
2. Rüşvetin Nitelikleri.................................................................... 335
a. Rüşvetin işçiye maddi menfaat sağlaması ...................... 335
b. Rüşvetin belirli bir amaç için verilmesi ..........................336
c. İşçiden rüşvet karşılığı beklenecek davranışın
gelecekte meydana gelmesi ................................................ 337
III. Hediye ve Bahşiş Kabulünün Rüşvet Alma İle Olan Sınırı ..... 337
1. Hediye Kabulünün Rüşvetle Olan Sınırı .............................. 337xx
2. Bahşişin Kabulünün Rüşvetle Olan Sınırı............................ 338
IV. Rüşvetin Sadakat Borcu İle Olan İlişkisi...................................... 338
§15. İŞÇİNİN SADAKAT BORCUNDAN KAYNAKLANAN
DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLERİ............................................................340
I. İŞÇİNİN İŞVERENE ZARAR VEREN AÇIKLAMA,
İHBAR VE İSNADLARDAN KAÇINMA
YÜKÜMLÜLÜĞÜ...........................................................................340
1. Genel Olarak ................................................................................340
2. İşçinin İşverenin Şeref ve Namusuna Dokunucak Söz
ve Davranışlarda Bulunması..................................................... 341
3. Yapılan Açıklama ve İsnatların “Asılsız” ve “Şeref ve
Haysiyet Kırıcı” Olması.............................................................343
4. Açıklamadan Kaçınma Yükümlülüğünün Anayasal
Düşünce Açıklama Hakkı ve Şikayet Hakkı
Karşısındaki Durumu ................................................................ 345
II. İŞÇİNİN İŞ DÜZENİNİ BOZMAMA
YÜKÜMLÜLÜĞÜ........................................................................... 347
1. İşçinin İşverene yahut İşverenin Başka İşçisine
Sataşması.......................................................................................348
2. İşçinin İş Kanunu m. 84 Hükmüne Aykırı
Davranışları.................................................................................. 350
3. İşçinin Diğer İşçileri Kışkırtması............................................ 352
4. İşçinin İşyerinde Ahlak Dışı Davranışlarda Bulunması
ve İşverenin Başka İşçisine Cinsel Tacizde Bulunması...... 353
III. İŞÇİNİN KANUN DIŞI GREV VE DİRENİŞE
KATILMAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ ............................................354
§16. GENEL DEĞERLENDİRME VE SONUÇ...................................... 357
KAYNAKÇA ......................................................................................................363
"
Yrd. Doç. Dr. Arzu ARSLAN ERTÜRK ( Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Anabilim Dalı
Öğretim Üyesi )
-İşçi İle İşveren Arasındaki Bireysel Hukuki İlişkinin Temelini Oluşturan İş Sözleşmesinin, Yapılması Ve Sona Ermesine İlişkin Konular Dışında,Asıl Olarak, İfası Sırasında Ciddi Tartışma Ve Uyuşmazlıkları Beraberinde Getirdiği Görülmektedir.
-Gerçekten, Tam İki Tarafa Borç Yükleyen (Sinallagmatik) Sözleşmeler Kategorisi İçerisinde Yer Alan İş Sözleşmesi, İşçi Açısından Asli Edim Olarak İş Görme, İşveren Açısından Da Ücret Ödeme Borcunu Öngörmektedir.
-Ancak Tarafların Bu Asli Borçları Dışında, Yan Yükümlülükleri De Söz Konusudur. Gerek Asli Gerekse Yan Edim Yükümlülüklerinin İfası, Belirli Hukuki Esas Ve Yaptırımlara Bağlanmıştır.
-İş Sözleşmesinin Tarafı Olarak, İşçinin İş Görme Edimini İfa Ederken Bu Kurallar Çervesinde Hareket Etmesi Kaçınılmazdır.
-İşte İşçinin Asli Edimi Olan İş Görme Borcunu Gerektiği Gibi İfasına Hizmet Eden Temel Hukuki Esaslardan Birisi De Sadakatle Davranma Yükümlülüğüdür.
-Sadakat Borcunun, İşçinin İş Görme Borcunun Yanında Yer Alan Önemli Bir Yan Yükümlülüğü Olması Ve Uygulamada Da Pek Çok Yargı Kararına Konu Olması Bizi Tezde Bu Konuyu İncelemeye Sevk Etmiştir.
ÖNSÖZ VE TEŞEKKÜRLER............................................................................ v
İÇİNDEKİLER......................................................................................................ix
K ISA LTM A LA R.................................................................................................x xi
§1. GİRİŞ................................................................................................................1
I. KONUNUN ÖNEMİ...........................................................................1
II. İNCELEME YÖNTEMİ......................................................................3
Birinci Bölüm
SADAKAT BORCUNUN HUKUKİ NİTELİĞİ
VE SÖZLEŞMELER HUKUKUNDAKİ YERİ
§2. SADAKAT, SADAKAT BORCU KAVRAMI VE HUKUKİ
NİTELİĞİ .......................................................................................................7
I. GENEL OLARAK.................................................................................7
II. SADAKAT KAVRAMI VE BU KAVRAMDAN
TÜREYEN SADAKAT BORCUNUN TANIMI.........................8
1. Sadakat Kavramı ..............................................................................8
a. Ahlaki bir kural olarak sadakat..............................................9
b. Hukuki bir kavram olarak sadakat......................................11
2. Sadakat Borcunun Tanımı ...........................................................12
III. SADAKAT BORCUNUN HUKUKİ NİTELİĞİ.......................13
İÇİNDEKİLERx
1. Genel Olarak ...................................................................................13
2. Genel Bir Ölçüt Olarak “İyi Ahlak” ve Sadakat Borcu..........15
3. Dar Anlamıyla Sadakat Borcu ve Bu Borcun Kuramsal
Temel ler i...........................................................................................17
a. Sadakat borcu ve sözleşmesel sadakat
(vertragstreue)..........................................................................18
b. Sadakat borcu ile doğruluk ve güven ilkesi .......................19
aa. Genel olarak.......................................................................19
bb. Medeni Kanun m. 2 hükmü anlamında
“doğruluk ve güven ilkesi”..............................................21
aaa. Medeni Kanun m. 2 hükmünün hukuk düzeni
içerisindeki yeri ...................................................... 24
bbb. Medeni Kanun m. 2 hükmünün uygulama
alanı........................................................................... 25
cc. Sadakat borcunun Medeni Kanun m. 2 hükmü
ile ilişkilendirilmesi.........................................................27
c. Sadakat borcu ve menfaatlerin korunması........................31
§3. SÖZLEŞMELER HUKUKUNDA SADAKAT BORCU.................32
I. GENEL OLARAK...............................................................................32
II. KONUSU İŞ GÖRME OLAN SÖZLEŞMELERDE
SADAKAT BORCU ........................................................................... 34
1. Vekalet Sözleşmesi........................................................................ 34
2. Tellallık Sözleşmesi....................................................................... 38
3. Tek Satıcılık Sözleşmesi................................................................42
III. ŞİRKET SÖZLEŞMELERİNDE VE TİCARET
ŞİRKETLERİNDE SADAKAT BORCU..................................... 44
1. Genel Olarak ................................................................................. 44
2. Adi Şirket..........................................................................................45
3. Kollektif Şirket................................................................................47
4. Komandit Şirket .............................................................................52
5. Anonim Şirket.................................................................................55
6. Limited Şirket .................................................................................61xi
IV. FRANCHISE SÖZLEŞMESİNDE SADAKAT BORCU.........65
İkinci Bölüm
İŞÇİNİN İŞ SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN
SADAKAT BORCU
§4. İŞ SÖZLEŞMESİ VE SADAKAT BORCU......................................... 69
I. GENEL OLARAK.............................................................................. 69
II. İŞ SÖZLEŞMESİ KAVRAMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ..........70
1. Genel Olarak ...................................................................................70
2. Hizmet Sözleşmesi-İş Sözleşmesi Terminolojisi ................... 72
3. İş Sözleşmesinin Tanımı ve İş İlişkisi .......................................76
a. Tanımı........................................................................................76
b. İş sözleşmesi ve iş ilişkisi .......................................................78
4. İş Sözleşmesinin Hukuki Niteliği ..............................................81
a. Özel hukuk sözleşmesi olması..............................................81
b. Tam iki tarafa borç yükleyen bir sözleşme olması.......... 82
c. Sürekli borç ilişkisi doğuran bir sözleşme olması .......... 82
d. İşçinin şahsına bağlı olması................................................. 83
5. İş Sözleşmesinin Unsurları ......................................................... 84
a. Bir işin görülmesi ....................................................................85
b. İşin (hizmetin) görülmesinin bir ücret (ivaz)
karşılığında olması................................................................. 86
III. İŞ SÖZLEŞMESİNİN BELİRLEYİCİ UNSURU
VE SADAKAT BORCUNUN TEMELİ OLARAK;
BAĞIMLILIK UNSURU.................................................................. 87
1. Genel Olarak .................................................................................. 87
2. Bağımlılık Unsurunun Varlığını Belirleyen Ölçütler........... 94
a. Ekonomik bağımlılık..............................................................95
b. Teknik bağımlılık................................................................... 96
c. Kişisel/Hukuki bağımlılık................................................... 97xii
aa. Genel olarak...................................................................... 97
bb. Hukuki bağımlılık ilişkisi hakkındaki ölçütler.......101
aaa. Başkasının iş ya da hizmet organizasyonu içinde
iş yapma ...................................................................101
bbb. Başkasının işyerine katılma ve başkasının
yararına iş yapma.................................................. 104
ccc. Başkasının çalışmasına müdahale.................... 105
3. Bağımlılık Unsuru ve İşçinin Sadakat Borcu
Hakkındaki Değerlendirmemiz.............................................. 105
§5. İŞÇİNİN SADAKAT BORCUNUN TARİHİ GELİŞİMİ
VE HUKUKİ DAYANAKLARI.......................................................... 108
I. TARİHİ GELİŞİM SÜRECİNE BAKIŞ .................................... 108
1. İlk Çağlarda ve Özellikle Roma Hukukunda İş
Sözleşmesi ve İşçinin Sadakat Borcu...................................... 108
2. Batı Avrupada İş Sözleşmesinin Gelişimi ve İşçinin
Sadakat Borcu ...............................................................................110
3. Türk Hukukunda İş Sözleşmesi ve İşçinin Sadakat
Borcu.............................................................................................. 115
II. İŞÇİNİN SADAKAT BORCUNUN HUKUKİ
DAYANAKLARI ...............................................................................117
1. İşçinin Sadakat Borcuna Kuramsal Yaklaşım .......................117
a. Genel Olarak ..........................................................................117
b. Organizasyon ve hakimiyet görüşü ..................................118
c. Sadakat borcunun işverenin koruma borcunun
karşılığı olduğuna dair görüş.............................................120
d. Geleneksel menfaat topluluğu görüşü............................. 121
aa. “Menfaat topluluğu” kavramı
(Interessengemeinschaft)............................................ 121
bb. Geleneksel öğretiye ilişkin değerlendirmeler......... 123
e. Kişiler hukukuna ilişkin topluluk ilişkisi görüşü ......... 127
aa. Kişiler hukukuna ilişkin topluluk ilişkisi
kavramı ............................................................................128xiii
bb. Kişiler hukukuna ilişkin topluluk ilişkisi
görüşüne yöneltilen eleştiriler.................................... 130
f. Bugünkü görünümüyle işçinin sadakat borcu............... 132
2. İşçinin Sadakat Borcunun Yasal Dayanakları ...................... 134
a. Borçlar Kanunundaki düzenlemeler................................ 135
b. İş Kanunlarındaki düzenlemeler...................................... 137
aa. 4857 sayılı İş Kanunu hükümleri .............................. 137
bb. 5953 sayılı Basın İş Kanunu ve 854 Sayılı
Deniz İş Kanunu hükümleri ....................................... 138
§6. İŞÇİNİN SADAKAT BORCUNUN TANIMI HUKUKİ
NİTELİĞİ VE BENZER KAVRAMLARLA İLİŞKİSİ................. 139
I. GENEL OLARAK............................................................................ 139
II. İŞÇİNİN SADAKAT BORCUNUN TANIMI VE
NİTELİKLERİ .................................................................................. 140
1. İşçinin Sadakat Borcunun Tanımı.......................................... 140
2. Nitelikleri...................................................................................... 144
a. İşverenin iş sözleşmesi ile hedeflediği amaca
ulaşmasına hizmet eden bir borçtur ................................ 144
b. İşçinin iş görme borcu ile bağlantılı bir borçtur........... 145
c. İşverenin haklı menfaatlerini korumaya yönelik bir
borçtur .................................................................................... 146
d. Olumlu ve olumsuz davranış yükümlülüklerini
içeren bir borçtur.................................................................. 148
3. İşçinin Sadakat Borcunun İş Hukukundaki
Görünümü: Doğruluk ve Bağlılığa Uymayan Davranış.... 150
a. Doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışın
kapsamı................................................................................... 151
b. Doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışın tespiti
açısından zarar unsuru ve işverenin fesih hakkı ........... 159
c. İşçinin doğruluk ve bağlılığa uymayan
davranışının suç teşkil etmesi ........................................... 164xiv
III. İŞÇİNİN SADAKAT BORCUNUN HUKUKİ
NİTELİĞİ............................................................................................ 169
1. Esas ve Yan Yükümlülükler....................................................... 169
2. Yan Yükümlülük Olarak İşçinin Sadakat Borcu.................. 172
IV. İŞÇİNİN SADAKAT BORCUNUN BENZER
KAVRAMLARLA İLİŞKİSİ...........................................................175
1. İşçinin Sadakat Borcunun İşverenin Gözetme Borcu
İle Olan İlişkisi..............................................................................175
2. Sadakat Borcunun Sürekli Borç İlişkisi Kavramı ile
Olan Bağı....................................................................................... 177
3. İşçinin Sadakat Borcunun Güven İlişkisi ile Olan Bağı......178
4. İşçinin Sadakat Borcu ve İtaat Kavramı..................................178
§7. SADAKAT BORCUNUN İŞ GÖRME BORCU
ÇERÇEVESİNDE KAPSAMI VE BU BORCUN
KAPSAMINI BELİRLEYEN ÖLÇÜTLER..................................... 180
I. SADAKAT BORCUNUN İŞ GÖRME BORCU
ÇERÇEVESİNDE KAPSAMI....................................................... 180
II. İŞÇİNİN SADAKAT BORCUNUN KAPSAMINI
BELİRLEYEN ÖLÇÜTLER.......................................................... 182
1. İşçinin İşyerindeki Görevi ....................................................... 183
2. Görülen İşin Niteliği .................................................................. 184
3. İşyerinin Niteliği......................................................................... 185
§8. SADAKAT BORCUNUN TARAFLARI VE SÜRESİ ................ 186
I. SADAKAT BORCUNUN TARAFLARI.................................. 186
1. Borçlu Taraf: İşçi ......................................................................... 186
2. Alacaklı Taraf: İşveren .............................................................. 188
a. Gerçek kişi işveren ............................................................... 188
b. Tüzel kişi işveren.................................................................. 189
3. Geçici İş İlişkisinde İşçinin Sadakat Borcu ...........................191
a. İşçinin asıl işverene karşı sadakat borcu..........................191
b. İşçinin geçici işverene karşı sadakat borcu..................... 194
II. SADAKAT BORCUNUN SÜRESİ............................................. 196xv
1. Sadakat Borcunun Başlangıcı................................................... 196
a. İş sözleşmesi kurulmadan önce ........................................ 197
b. İş sözleşmesinin kurulmasından sonra ..........................203
aa. İş sözleşmesinin kurulmasından sonra ancak
işe başlamadan önce .....................................................203
bb. İşe başladıktan sonra ....................................................205
2. Sadakat Borcunun Sona Ermesi...............................................205
a. Genel olarak...........................................................................205
b. İş sözleşmesinin işverence süreli fesih bildirimi ile
sona erdirilmesi halinde .....................................................207
aa. İş güvencesi kapsamı dışındakiler için.....................207
bb. İş güvencesi kapsamındakiler için.............................209
c. İş sözleşmesinin süresiz fesih bildirimi ile sona
erdirilmesi halinde (haklı nedenle derhal fesih) .......... 212
d. Belirli süreli iş sözleşmelerinde sadakat borcunun
sona ermesi..............................................................................214
III. GEÇERSİZ İŞ SÖZLEŞMELERİNDE SADAKAT
BORCU................................................................................................ 215
§9. İŞÇİNİN SADAKAT BORCUNUN SINIRLARI VE
BORCA AYKIRILIĞIN SONUÇLARI..............................................217
I. İŞÇİNİN SADAKAT BORCUNUN SINIRLARI...................217
1. Genel Olarak .................................................................................217
2. İşçinin Sadakat Borcunun Taraflarca Düzenlenmesi......... 218
3. Sadakat Borcunun Kişilik Hakkından Kaynaklanan
Sınırları..........................................................................................226
a. Genel olarak kişilik hakkı kavramı ..................................226
b. Kişilik hakkına ilişkin sınırlamaların işçinin
sadakat borcu üzerindeki etkisi ........................................230
c. İşyerinde yapılan kapı kontrolü ve işçinin kişilik
hakkı........................................................................................233
4. Sadakat Borcunun Anayasal Temel Haklardan
Kaynaklanan Sınırları................................................................238xvi
a. Anayasal temel hakların özel hukuk alanındaki
geçerliliği................................................................................238
b. Anayasal temel haklar ve işçinin sadakat borcu............ 239
c. Düşünce özgürlüğü ve sadakat borcu..............................240
d. Yerleşme ve seyahat özgürlüğü ve sadakat borcu..........244
e. Çalışma ve sözleşme özgürlüğü ile sadakat borcu........247
f. Sendika özgürlüğü ve sadakat borcu................................ 251
g. Grev hakkı ve sadakat borcu.............................................. 253
II. SADAKAT BORCUNA AYKIRILIĞIN SONUÇLARI........ 255
1. Sadakat Borcuna Aykırılığın Hukuki Sonuçları.................. 255
a. İş sözleşmesinin feshi.......................................................... 255
b. Zararların tazmini................................................................ 257
c. İşveren tarafından çalışma belgesi verilmesi ................. 259
d. Sır saklama ve rekabet etmeme borçlarına özgü
sonuçlar...................................................................................260
2. Sadakat Borcuna Aykırılığın Cezai Sonuçları...................... 261
Üçüncü Bölüm
SADAKAT BORCUNDAN DOĞAN
YÜKÜMLÜLÜKLER
§10. İŞÇİNİN ÖZEN BORCU VE SADAKAT BORCU İLE
OLAN İLİŞKİSİ ......................................................................................264
I. İŞÇİNİN ÖZEN BORCU...............................................................264
1. Genel Olarak ................................................................................264
2. İşçinin Özen Borcuna İlişkin Kanuni Düzenlemeler.........265
3. İşçinin İşini Özenle Yapması ve Özen Derecesinin
Tespiti.............................................................................................266
a. İşçinin işini özenle yapması...............................................266
b. İşçiden beklenebilecek özen derecesinin tespiti ........... 267
4. İşçinin Özen Borcunun İş Kanunundaki Görünümleri .... 270xvii
a. İşçinin görevini yapmaması............................................... 270
aa. İşçinin ödevli bulunduğu görevini yapmaması...... 270
bb. İşçiye görevinin hatırlatılması.................................... 272
cc. İşçinin görevini gereği gibi ifa etmemesi................. 273
b. İşçinin iş güvenliğini tehlikeye düşürmesi ile
makinaları, tesisatı, eşya ve maddeleri hasara/
kayba uğratması.................................................................... 274
aa. İşçinin iş güvenliğini tehlikeye düşürmesi ............. 274
bb. İşçinin işverene zarar vermesi .................................... 277
5. İşçinin Özensiz İfadan Doğan Sorumluluğu........................ 279
II. İŞÇİNİN ÖZEN BORCUNUN HUKUKİ NİTELİĞİ
VE SADAKAT BORCU İLE İLİŞKİSİ .......................................280
1. İşçinin Özen Borcunun Hukuki Niteliği...............................280
a. Özen yükümlülüğünü tali bir yükümlülük olarak
kabul eden görüş...................................................................280
b. Özen yükümlülüğünü sadakat borcunun
somutlaşması olarak kabul eden görüş............................ 281
c. Özen yükümünü edim yükümünün bir parçası
olarak kabul eden görüş...................................................... 281
d. Özen yükümünü bir edim yükümü ve yan
yükümlülük olarak kabul etmeyen görüş....................... 281
2. İşçinin Özen Borcu ile Sadakat Borcunun İlişkisi ..............282
§11. İŞÇİNİN SIR SAKLAMA BORCU....................................................285
I. SIR SAKLAMA BORCUNA İLİŞKİN KANUNİ
DÜZENLEMELER..........................................................................285
II. İŞ SIRRI KAVRAMI........................................................................287
1. Genel Olarak ................................................................................287
2. Sırrın Unsurları ...........................................................................289
a. Sır niteliği (Bilinmezlik) ....................................................289
b. Sırrın iş ile bağlantılı olması.............................................. 291
c. İşverenin sır saklama iradesi.............................................. 291
d. İşverenin haklı bir menfaatinin varlığı ........................... 292xviii
III. SIR SAKLAMA BORCUNUN SÜRESİ VE GEÇERSİZ
İŞ SÖZLEŞMELERİNDE SIR SAKLAMA BORCU ............. 294
1. Başlangıcı ...................................................................................... 294
2. Sona Ermesi.................................................................................. 295
3. Hükümsüz İş Sözleşmelerinde İşçinin Sır Saklama
Borcu.............................................................................................. 296
§12. İŞÇİNİN İŞVERENİ BİLGİLENDİRME BORCU....................... 297
I. GENEL OLARAK............................................................................ 297
II. İŞÇİNİN BİLGİLENDİRME BORCUNUN KAPSAMI..... 298
III. İŞÇİNİN BİLGİLENDİRME BORCUNUN
GÖRÜNÜMLERİ ...........................................................................299
1. İşçinin Açıklama Yükümlülüğü (Offenbarungspflicht)....299
2. İşçinin İhbar Yükümlülüğü (Anzeigepflicht) ...................... 301
3. Hesap Verme ve İade Yükümlülüğü .......................................304
IV. BİLGİLENDİRME BORCUNUN BAŞLANGICI VE
SONA ERMESİ ................................................................................. 305
1. Bilgilendirme Borcunun Başlangıcı........................................ 305
2. Bilgilendirme Borcunun Sona Ermesi.................................... 305
§13. İŞÇİNİN YAN FAALİYETTE BULUNMA YASAĞI VE
REKABET ETMEME BORCU ...........................................................306
I. GENEL OLARAK............................................................................306
II. İŞÇİNİN YAN İŞ (FAALİYET) TUTMA YASAĞI................307
1. Genel Olarak ................................................................................307
2. Yan İş Kavramı ve Bir İşin “Yan İş” Olarak Kabulü İçin
Gereken Şartlar............................................................................307
a. Yan iş kavramı .......................................................................307
b. Bir işin “yan iş”olarak kabulü için gereken şartları .......309
aa. İşçi için devam eden bir asıl iş ilişkisinin
mevcut olması.................................................................309
bb. Asıl iş ilişkisinin baskın süreyi kapsaması................310
cc. İşçinin bir başka iş için de sözleşme yapması ..........311xix
dd. Yan iş tutmayı yasaklayan bir kayıt
bulunmaması.................................................................. 313
ee. Asıl ve yan işe ait çalışma sürelerinin azami iş
süresini aşmaması ......................................................... 313
ff. Yan işin niteliğinin asıl iş ile bağdaşması..................314
3. Yan İş İlişkisinin Hukuken Geçerliliği ...................................316
4. Yan İş Tutmanın Taraflarca Sınırlandırılması veya
Ortadan Kaldırılması..................................................................318
5. İşçinin Yan İş Tutmama Borcunun Sadakat Borcu
Açısından Değerlendirilmesi.................................................... 321
III. İŞÇİNİN REKABET ETMEME BORCU................................. 322
1. Genel Olarak ................................................................................ 322
2. Rekabet Kavramı ve Rekabet Yasağı....................................... 323
a. Rekabet kavramı................................................................... 323
b. Rekabet yasağı.......................................................................324
3. İşçinin Rekabet Yasağına İlişkin Yasal Düzenlemeler ....... 325
4. İşçinin Rekabet Etmeme Borcunun Kapsamı...................... 328
a. Konu bakımından kapsamı................................................ 328
b. Kişiler bakımından kapsamı .............................................330
5. Rekabet Etmeme Borcunun Sona Ermesi ............................. 332
§14. RÜŞVET ALMA VE TALEP ETME YASAĞI................................. 333
I. Genel Olarak ....................................................................................... 333
II. Rüşvetin Tanımı ve Nitelikleri .......................................................334
1. Tanım.............................................................................................334
2. Rüşvetin Nitelikleri.................................................................... 335
a. Rüşvetin işçiye maddi menfaat sağlaması ...................... 335
b. Rüşvetin belirli bir amaç için verilmesi ..........................336
c. İşçiden rüşvet karşılığı beklenecek davranışın
gelecekte meydana gelmesi ................................................ 337
III. Hediye ve Bahşiş Kabulünün Rüşvet Alma İle Olan Sınırı ..... 337
1. Hediye Kabulünün Rüşvetle Olan Sınırı .............................. 337xx
2. Bahşişin Kabulünün Rüşvetle Olan Sınırı............................ 338
IV. Rüşvetin Sadakat Borcu İle Olan İlişkisi...................................... 338
§15. İŞÇİNİN SADAKAT BORCUNDAN KAYNAKLANAN
DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLERİ............................................................340
I. İŞÇİNİN İŞVERENE ZARAR VEREN AÇIKLAMA,
İHBAR VE İSNADLARDAN KAÇINMA
YÜKÜMLÜLÜĞÜ...........................................................................340
1. Genel Olarak ................................................................................340
2. İşçinin İşverenin Şeref ve Namusuna Dokunucak Söz
ve Davranışlarda Bulunması..................................................... 341
3. Yapılan Açıklama ve İsnatların “Asılsız” ve “Şeref ve
Haysiyet Kırıcı” Olması.............................................................343
4. Açıklamadan Kaçınma Yükümlülüğünün Anayasal
Düşünce Açıklama Hakkı ve Şikayet Hakkı
Karşısındaki Durumu ................................................................ 345
II. İŞÇİNİN İŞ DÜZENİNİ BOZMAMA
YÜKÜMLÜLÜĞÜ........................................................................... 347
1. İşçinin İşverene yahut İşverenin Başka İşçisine
Sataşması.......................................................................................348
2. İşçinin İş Kanunu m. 84 Hükmüne Aykırı
Davranışları.................................................................................. 350
3. İşçinin Diğer İşçileri Kışkırtması............................................ 352
4. İşçinin İşyerinde Ahlak Dışı Davranışlarda Bulunması
ve İşverenin Başka İşçisine Cinsel Tacizde Bulunması...... 353
III. İŞÇİNİN KANUN DIŞI GREV VE DİRENİŞE
KATILMAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ ............................................354
§16. GENEL DEĞERLENDİRME VE SONUÇ...................................... 357
KAYNAKÇA ......................................................................................................363
"
Yorumlar
Yorum yaz
Bu kitaba henüz yorum yapılmamış.