İnternet, Gazete, Televizyondaki Hukuka Aykırı Yayınlara Karşı Başvuru Usul ve Esasları
Asım EKREN ( Cumhuriyet Savcısı )
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 5
İÇİNDEKİLER 7
KISALTMALAR . 15
GİRİŞ .17
BİRİNCİ BÖLÜM
KAVRAMLAR, MEVZUAT VE İŞLEMLERİN NİTELİĞİ
TEMEL KAVRAMLAR 33
Yayın Kavramı. 33
Düşünce, İfade ve Basın Özgürlüğü Kavramları 34
a) Düşünce Özgürlüğü Kavramı . 35
b) İfade Özgürlüğü Kavramı. 38
c) Basın Özgürlüğü Kavramı 39
İfade (Basın) Özgürlüğünün Kapsamı ve Sınırları . 41
a) İfade (Basın) Özgürlüğünün Kapsamı 42
b) İfade (Basın) Özgürlüğünün Sınırları 49
İnternet Kavramı ve İnternetin Türkiye’deki Yasal Süreci 54
a) Genel Olarak İnternet Kavramı . 54
b) İnternetin Türkiye’deki Yasal Süreci ve Mevcut Durum 58
Kişilik Hakkı Kavramı 62
Mevzuattaki Tanımlar 66
İLGİLİ MEVZUAT. 70
Ulusal Mevzuat 71
Uluslararası Mevzuat . 83
Başvuranın-Talep Edenin İddiasına Dayanak Mevzuat 91
Yayın Yetkilisinin Savunmasına Dayanak Mevzuat. 93
Hukuki Kaynakların Karşılaştırılması (Eleştirisi) 95
a) Kanunların Karşılaştırılması. 97
b) Başvuru Yöntemlerinin Karşılaştırılması 98
c) Başvuru Hakkına Sahip Olanların Karşılaştırılması 98
d) Başvuru Sürelerinin Karşılaştırılması. 98
8 İçindekiler
e) Müracaat Makamlarının Karşılaştırılması 99
f) Kanun Yollarının Karşılaştırılması.99
g) Yaptırımların Karşılaştırılması 100
BASIN YAYINLA İLGİLİ TALEP VE KARARLARIN GENEL DURUMU101
Basın Yayınla İlgili Kararların Hukuktaki Yeri ve Hukuki Niteliği101
Talep ve Kararlarda Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar110
İKİNCİ BÖLÜM
BAŞVURU USULÜ VE ESASLARI İLE YAPTIRIMLAR
İNTERNET-SOSYAL MEDYA YAYINLARI .118
Kişilik Hakkını İhlal Eden İnternet Yayınları.118
a) İnternet Haber Sitesinde Düzeltme ve Cevap Hakkı 120
a.1) Başvuranın İddiası ve İçerik .125
a.2) Başvuruya Dayanak Mevzuat 125
a.3) Yayın Yetkilisinin Savunması126
a.4) Yayın Yetkilisinin Savunmasına Dayanak Mevzuat126
a.5) Başvuru Hakkına Sahip Olanlar .126
a.6) Başvuru Süresi.127
a.7) Başvuru Makamı, Yöntemi ile Görevli ve Yetkili Hakimlik.127
a.8) İşlem ve Yayımlama Şekli 128
a.9) Kanun Yolu (İtiraz ve Süresi)128
a.10) Aynı İçeriğin Başka İnternet Sitesinde Paylaşılması.128
a.11) Yayına Birden Fazla Kişinin Konu Edilmesi Halinde Talep129
a.12) Karar Gereğinin Yapılmamasının Yaptırımı129
a.13) İnternet Yayınlarında Düzeltme-Cevap İnceleme Tablosu 130
b) İnternet İçeriğinin Çıkarılması ve/veya Erişimin Engellenmesi 130
b.1) Başvuranın İddiası ve İçerik .131
b.2) Başvuruya Dayanak Mevzuat 132
b.3) Yayın Yetkilisinin Savunması133
b.4) Yayın Yetkilisinin Savunmasına Dayanak Mevzuat133
b.5) Başvuru Hakkına Sahip Olanlar .133
b.6) Başvuru Süresi.134
b.7) Başvuru Makamı, Yöntemi ile Görevli ve Yetkili Hakimlik.135
b.8) İşlem ve Yayımlama Şekli 138
b.9) İsmin İnternet Adresleriyle İlişkilendirilmemesi Kararı .140
b.10) Kanun Yolu (İtiraz ve Süresi)141
b.11) Aynı İçeriğin Başka İnternet Sitesinde Paylaşılması.142
İçindekiler 9
b.12) Yayına Birden Fazla Kişinin Konu Edilmesi Halinde Talep. 143
b.13) Birden Fazla Yayınla İlgili Kararların 24 Saatte Verilmesi
Sorunu 143
b.14) Karar Gereğinin Yapılmamasının Yaptırımı. 145
b.15) İçeriğin Çıkarılması-Erişimin Engellenmesi İnceleme Tablosu 148
Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Eden İnternet Yayınları 149
a) Başvuranın İddiası ve İçerik. 150
b) Başvuruya Dayanak Mevzuat 151
c) Yayın Yetkilisinin Savunması . 151
d) Yayın Yetkilisinin Savunmasına Dayanak Mevzuat 151
e) Başvuru Hakkına Sahip Olanlar . 152
f) Başvuru Süresi. 152
g) Başvuru Makamı, Yöntemi ile Görevli ve Yetkili Hakimlik. 152
h) İşlem ve Yayımlama Şekli 154
ı) Kanun Yolu (İtiraz ve Süresi) 155
i) Aynı İçeriğin Başka İnternet Sitesinde Paylaşılması 156
k) Yayına Birden Fazla Kişinin Konu Edilmesi Halinde Talep . 157
l) Karar Gereğinin Yapılmamasının Yaptırımı . 157
m) İnternette Özel Hayatın Gizliliğinin İhlali İnceleme Tablosu 159
Unutulma Hakkı Kapsamındaki İnternet Yayınları . 159
a) Kavram ve Genel Şartlar 162
b) Başvuranın İddiası ve İçerik. 164
c) Başvuruya Dayanak Mevzuat 164
d) Yayın Yetkilisinin Savunması . 164
e) Yayın Yetkilisinin Savunmasına Dayanak Mevzuat 165
f) Başvuru Hakkına Sahip Olanlar . 165
g) Başvuru Süresi. 166
h) Başvuru Makamı, Yöntemi ile Görevli ve Yetkili Hakimlik. 166
ı) İşlem ve Yayımlama Şekli 166
i) İsmin İnternet Adresleriyle İlişkilendirilmemesi Kararı . 167
k) Kanun Yolu (İtiraz ve Süresi) 167
l) Aynı İçeriğin Başka İnternet Sitesinde Paylaşılması 167
m) Yayına Birden Fazla Kişinin Konu Edilmesi Halinde Talep . 168
n) Karar Gereğinin Yapılmamasının Yaptırımı . 168
o) İnternette Unutulma Hakkı İnceleme Tablosu 169
Belli Suçları Barındıran İnternet Yayınları 169
a) Başvuranın İddiası ve İçerik. 170
10 İçindekiler
b) Başvuruya Dayanak Mevzuat.171
c) Yayın Yetkilisinin Savunması 172
d) Yayın Yetkilisinin Savunmasına Dayanak Mevzuat 172
e) Başvuru Hakkına Sahip Olanlar 172
f) Başvuru Süresi .172
g) Başvuru Makamı, Yöntemi ile Görevli ve Yetkili Hakimlik .173
h) İşlem ve Yayımlama Şekli.174
ı) Kanun Yolu (İtiraz ve Süresi) 175
i) Aynı İçeriğin Başka İnternet Sitesinde Paylaşılması .177
k) Karar Gereğinin Yapılmamasının Yaptırımı 177
l) İnternette Belli Suçların İşlenmesine Dair İnceleme Tablosu 178
Genel Güvenliği İhlal Eden İnternet Yayınları .179
a) Başvuranın İddiası ve İçerik179
b) Başvuruya Dayanak Mevzuat.179
c) Yayın Yetkilisinin Savunması 180
d) Yayın Yetkilisinin Savunmasına Dayanak Mevzuat 180
e) Başvuru Hakkına Sahip Olanlar 180
f) Başvuru Süresi .181
g) Başvuru Makamı, Yöntemi ile Görevli ve Yetkili Hakimlik .181
h) İşlem ve Yayımlama Şekli.181
ı) Kanun Yolu (İtiraz ve Süresi) 182
i) Aynı İçeriğin Başka İnternet Sitesinde Paylaşılması .182
k) Karar Gereğinin Yapılmamasının Yaptırımı 182
l) İnternette Genel Güvenliğin İhlali İnceleme Tablosu 183
Fikir ve Sanat Eseri Hakkını İhlal Eden İnternet Yayınları183
a) Başvuranın İddiası ve İçerik185
b) Başvuruya Dayanak Mevzuat.185
c) Yayın Yetkilisinin Savunması 186
d) Yayın Yetkilisinin Savunmasına Dayanak Mevzuat 186
e) Başvuru Hakkına Sahip Olanlar 186
f) Başvuru Süresi .187
g) Başvuru Makamı ve Yöntemi .187
h) İşlem ve Yayımlama Şekli.188
ı) Kanun Yolu (İtiraz ve Süresi) 189
i) Aynı İçeriğin Başka İnternet Sitesinde Paylaşılması .189
k) Yayına Fazla Kişi-Eser Hakkının Konu Edilmesi Halinde Talep189
l) Karar Gereğinin Yapılmamasının Yaptırımı 189
İçindekiler 11
m) İnternette Fikir-Sanat Eseri Hakkının İhlali İnceleme Tablosu. 190
Yardım Toplama Kanunu’nu İhlal Eden İnternet Yayınları . 190
a) Başvuranın İddiası ve İçerik. 190
b) Başvuruya Dayanak Mevzuat 192
c) Yayın Yetkilisinin Savunması . 192
d) Yayın Yetkilisinin Savunmasına Dayanak Mevzuat 192
e) Başvuru Hakkına Sahip Olanlar . 193
f) Başvuru Süresi. 193
g) Başvuru Makamı, Yöntemi ile Görevli ve Yetkili Hakimlik. 193
h) İşlem ve Yayımlama Şekli 195
ı) Kanun Yolu (İtiraz ve Süresi) 196
i) Aynı İçeriğin Başka İnternet Sitesinde Paylaşılması 196
k) Karar Gereğinin Yapılmamasının Yaptırımı . 197
l) İnternette İzinsiz Yardım Toplama İnceleme Tablosu . 198
Futbol Müsabakaları Yayın Hakkını İhlal Eden İnternet Yayınları. 198
a) Başvuranın İddiası ve İçerik. 199
b) Başvuruya Dayanak Mevzuat 200
c) Yayın Yetkilisinin Savunması . 200
d) Yayın Yetkilisinin Savunmasına Dayanak Mevzuat 200
e) Başvurulabilen Haller 201
f) Başvuru Hakkına Sahip Olanlar . 201
g) Başvuru Süresi. 201
h) Başvuru Makamı . 201
ı) İşlem ve Yayımlama Şekli 202
i) Kanun Yolu (İtiraz ve Süresi) 202
k) Karar Gereğinin Yapılmamasının Yaptırımı . 203
l) İnternette Futbol Müsabakası Yayın Hakkı İhlali Tablosu . 203
SÜRELİ YAYINLAR (GAZETE-DERGİ-İNTERNET HABER SİTESİ) 204
Süreli Yayınlarda Düzeltme ve Cevap Hakkı. 205
a) Başvuranın İddiası ve İçerik. 205
b) Başvuruya Dayanak Mevzuat 207
c) Yayın Yetkilisinin Savunması . 208
d) Yayın Yetkilisinin Savunmasına Dayanak Mevzuat 208
e) Başvurulabilen Haller 209
f) Başvuru Hakkına Sahip Olanlar . 210
g) Başvuru Süresi. 211
h) Başvuru Makamı, Yöntemi ile Görevli ve Yetkili Hakimlik. 211
12 İçindekiler
ı) İşlem ve Yayımlama Şekli.213
i) Yayına Birden Fazla Kişinin Konu Edilmesi Halinde Talep 216
k) Karar Gereğinin Yapılmamasının Yaptırımı 217
l) Kanun Yolu (İtiraz ve Süresi) 217
m) Süreli Yayınlarda Düzeltme ve Cevap Hakkı İnceleme Tablosu218
Süreli Yayınlarda Düzeltme ve Cevabın Yayınlanmaması .218
a) Başvuranın İddiası ve İçerik219
b) Başvuruya Dayanak Mevzuat.220
c) Yayın Yetkilisinin Savunması 220
d) Yayın Yetkilisinin Savunmasına Dayanak Mevzuat 223
e) Başvuru Halleri ve Koşulları .224
f) Başvuru Hakkına Sahip Olanlar 226
g) Suçun Faili226
h) Muhakeme Şartı Olarak Dava Süresi ve Şikayet 228
ı) Başvuru Makamı, Yöntemi ile Görevli ve Yetkili Mahkeme .233
i) Suçun Cezası, Güvenlik Tedbiri ve Sair Usul Hükümleri.235
k) Yayına Birden Fazla Kişinin Konu Edilmesi Halindeki Ceza.243
l) Kanun Yolu.246
m) İlanın İki İnternet Haber Sitesinde ve Gazetede Yayınlatılması
Meselesi.249
Süreli Yayınlarda Kanun Yolu Kapsamı ve Tebligat Sorunu.254
RADYO VE TELEVİZYON YAYINLARI 274
Yayın Kaydının Muhafazası ve Bir Kopyasının İstenmesi 275
a) TRT Yayınının Saklanması ve Bir Kopyanın İstenmesi 277
b) Özel Radyo-Televizyon Yayınının Muhafazası-Kopyanın İstenmesi .277
TRT Yayınlarında Düzeltme ve Cevap Hakkı278
a) Başvuranın İddiası ve İçerik278
b) Başvuruya Dayanak Mevzuat.279
c) Yayın Yetkilisinin Savunması 279
d) Yayın Yetkilisinin Savunmasına Dayanak Mevzuat 279
e) Başvurulabilen Haller.280
f) Başvuru Hakkına Sahip Olanlar 281
g) Başvuru Süresi .283
h) Başvuru Makamı, Yöntemi ile Görevli ve Yetkili Hakimlik .283
ı) Muhakeme Şartı Olarak Dava Süresi .284
i) TRT Personelinin Yayın Nedeniyle Sorumluluğu 284
k) İşlem ve Yayımlama Şekli.285
İçindekiler 13
l) Kanun Yolu (İtiraz ve Süresi) 286
m) Düzeltme ve Cevabın Yayınlanmamasının Yaptırımı. 287
n) TRT Yayınlarında Düzeltme ve Cevap Hakkı İnceleme Tablosu. 288
Özel Radyo-Televizyon Yayınlarında Düzeltme-Cevap Hakkı . 288
a) Başvuranın İddiası ve İçerik. 288
b) Başvuruya Dayanak Mevzuat 289
c) Yayın Yetkilisinin Savunması . 289
d) Yayın Yetkilisinin Savunmasına Dayanak Mevzuat 289
e) Başvurulabilen Haller 290
f) Başvuru Hakkına Sahip Olanlar . 290
g) Başvuru Süresi. 291
h) Başvuru Makamı, Yöntemi ile Görevli ve Yetkili Hakimlik. 291
ı) İşlem ve Yayımlama Şekli 292
i) Kanun Yolu (İtiraz ve Süresi) 293
k) Düzeltme ve Cevabın Yayınlanmamasının Yaptırımı. 294
l) Radyo-Televizyon Yayınlarında Tekzip İnceleme Tablosu . 297
YAYIN YASAĞININ YASAL DAYANAĞI VE YAPTIRIMI 297
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
BASIN YAYIN MENSUBUNUN SAVUNMA ARGÜMANLARI
YAYINLARDA HUKUKA UYGUNLUK NEDENLERİ. 302
BASIN İÇİ VE DIŞI BİR EYLEMİN KARŞILAŞTIRILMASI 308
İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ İLE HAKKIN ÇATIŞMASI-KARŞILAŞTIRILMASI . 310
Adil Denge ve Orantılılık. 312
Ağırlık Düzeyi 314
Kaba Söz veya Ağır Eleştiriler . 315
Politikacılar, Kamu Görevlileri ve Ünlü Kişiler 315
Görünür Gerçeklik 315
Kamu Yararı 315
Cevap veya Tartışmalar 316
POLİTİKACILAR, KAMU GÖREVLİLERİ VE ÜNLÜ KİŞİLER. 317
YARGI MENSUBUNUN-MAHKEME KARARININ ELEŞTİRİLMESİ . 322
Kamu Görevlisi - Yargı Mensubu Kavramları 323
Yüksek Mahkeme Kararlarında Yargı Mensupları 324
a) Anayasa Mahkemesi Kararlarında Yargı Mensupları 324
b) Yargıtay Kararlarında Yargı Mensupları. 325
c) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında Yargı Mensupları. 327
14 İçindekiler
İdari Görev Yapan Yargı Mensuplarının Durumu 334
RAHATSIZ EDİCİ VE ABARTILI YAYINLAR.336
OLGU VE DEĞER YARGISI YÖNÜNDEN YAYINLAR.339
İNTERNET YAYINLARIYLA İLGİLİ ANAYASA MAHKEMESİ KARARI .341
İptal Edilen Maddeler ve Uygulama341
İlgili Karar, Yürürlük ve Olası Etkisinin Özeti .343
İptal Kararının Gerekçe Özeti345
Kararın Değerlendirilmesi (Eleştirisi) 346
SONUÇ.361
EKLER VE TABLOLAR.379
EK-1: TÜM YAYINLAR İÇİN GENEL İNCELEME TABLOSU 379
EK-2: BAŞVURU VE KARAR ÖRNEKLERİ387
Düzeltme ve Cevap (Tekzip) Talepleri.388
a) Gazete ve Dergi Sorumlu Müdürüne Talep .388
b) İnternet Haber Sitesi Sorumlu Müdürüne Talep .391
c) Süreli Yayınlar Nedeniyle Sulh Ceza Hâkimliğine Talep .393
d) Radyo ve Televizyon Yayın Kaydının Kopyasını İstemek 396
e) Radyo ve Televizyon Yayınları Nedeniyle Hâkimliğe Talep 397
f) Düzeltme ve Cevabın Yayınlanmaması Nedeniyle Şikayet.400
g) Fikir ve Sanat Eseri Hakkının İhlali Nedeniyle Talep.403
İnternet İçeriğinin Çıkarılması-Erişimin Engellenmesi Talepleri405
a) Kişilik Hakkının İhlali Nedeniyle Talep405
b) İnternet Yayınında Unutulma Hakkı Nedeniyle Talep408
Sulh Ceza Hakimliği Kararları 411
a) Sulh Ceza Hâkimliğinin Kabul Kararı 411
b) Sulh Ceza Hakimliğinin Ret Kararı 415
KAYNAKÇA.417
-
-
-
-
%1325,00 TL321,75 TL
-
-
-
-
-
-
-