Aşırı Sözleşme Cezasının İndirilmesi
Av. Ayşe Merve DOVAN KARACIĞAN
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ .5
KISALTMALAR11
GİRİŞ13
BİRİNCİ BÖLÜM:
CEZA KOŞULU KAVRAMI VE SÖZLEŞME CEZASININ AŞIRILIĞI
CEZA KOŞULU KAVRAMI 15
Ceza Koşulunun Tanımı16
Ceza Koşulunun Hukuki Niteliği .17
III. Ceza Koşulunun Unsurları18
Geçerli Bir Asıl Borcun Varlığı18
Asıl Borçtan Ayrı Bir Edim Olması .21
Ceza Koşulunun Fer’i Bir Borç Olması .22
Ceza Koşulunun Sağlar Arası Bir Sözleşme ile Kararlaştırılmış Olması 25
Ceza Koşulunun Amacı.26
Borçlunun İfaya Zorlanması 27
Tazminatın Önceden ve Götürü Olarak Tespit Edilmesi28
Borçlunun Sorumluluktan Kurtarılması.29
Borçlunun Her Türlü Zarardan Sorumlu Tutulması .30
Ceza Koşulunun Türleri ve Dönme Cezası31
İfa Yerine İstenilebilecek Ceza (Seçimlik Ceza Koşulu)32
İfa ile Birlikte İstenebilecek Ceza (İfaya Eklenen Ceza Koşulu)33
Dönme Cezası (İfayı Engelleyen Ceza).34
Ceza Koşulunun Benzer Kavramlarla Karşılaştırılması .37
Seçimlik Borç, Seçimlik Yetki ve Ceza Koşulu 37
Pey Akçesi, Pişmanlık Akçesi ve Ceza Koşulu 38
İçindekiler 9
Götürü Tazminat ve Ceza Koşulu 41
Temerrüt Faizi ve Ceza Koşulu . 45
VII. Ceza Koşulu ile Kusur ve Zarar İlişkisi 47
Kusur ile İlişkisi . 47
Zarar ile İlişkisi 48
SÖZLEŞME CEZASININ AŞIRILIĞI.50
Aşırılık (Fahişlik) Kavramı 50
Aşırılığın Tespitinde Kullanılan Başlıca Ölçütler 51
Alacaklının Menfaatleri 52
Borcun İhlalinin Ağırlığı 54
Borçlunun Kusurunun Ağırlığı. 55
Tarafların Ekonomik Durumları 56
III. Aşırılığın Tespitinde Dikkate Alınması Gereken An . 57
İKİNCİ BÖLÜM:
AŞIRI SÖZLEŞME CEZASININ İNDİRİLMESİ
İNDİRİMİN AMACI .62
İNDİRİMİN HUKUKİ NİTELİĞİ63
Butlan Niteliğinde Olması . 63
Fesih Niteliğinde Olması 66
Sebepsiz Zenginleşme Niteliğinde Olması. 67
Ortalama Yaptırım Niteliğinde Olması 68
Yenilik Doğuran Hak Niteliğinde Olması 68
Kanaatimiz. 70
SÖZLEŞME CEZASININ İNDİRİLMESİNİN KOŞULLARI71
Geçerli Ceza Koşulunun Varlığı 72
Ceza Koşulunun Muaccel Hale Gelmesi 73
III. Cezanın İfa Edilmemiş Olması . 76
Cezanın Aşırı (Fahiş) Yüksek Olması 77
Borçlunun Talebine İlişkin Tartışmalar 78
10 İçindekiler
İNDİRİMİN SINIRI: TACİR SIFATINI HAİZ BORÇLU BAKIMINDAN CEZANIN
İNDİRİLEMEMESİ .80
TTK m. 22’deki İndirim Engeli 80
İstisna Olarak: Taahhüt Edilen Cezanın Tacirin Ekonomik Mahvına Sebep
Olması ve Tacirin Korunması .84
TMK m. 23 Hükmü Kapsamında Tacirin Korunması 86
TBK m. 27 Hükmü Kapsamında Tacirin Korunması .87
SÖZLEŞME CEZASININ İNDİRİLMESİNE İLİŞKİN USULİ İŞLEMLER.89
Genel Olarak 89
İndirim İçin Yetkili Makam: Mahkeme ve Tahkim90
Mahkeme90
Tahkim 92
III. İndirimin Yapılış Yöntemi.92
Bölünebilir Edimler Açısından İndirim Şekli 94
Bölünemez Edimler Açısından İndirim Şekli95
İndirim Kararının Hukuki Niteliği96
Yargılama Giderleri 97
SONUÇ.99
KAYNAKÇA.105