Avrupa Birliği İlkeleri Işığında Türk İş Hukukunda Toplu İş Sözleşmesi Yapma Yetkisi
İpek Kocagil Ersoy
Toplu iş sözleşmesi hakkı, başta Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve ILO sözleşmeleri olmak üzere, insan haklarına ilişkin uluslararası sözleşmelerde koruma altına alınan temel bir haktır. Her ülkenin, kendi ekonomik şartlarını göz önüne alarak etkili bir toplu iş sözleşmesi sistemi kurması uluslararası camiada hem bir yükümlülük hem de prestij konusu haline gelmiştir. Türkiye'nin Avrupa Birliği müktesebatına uyum sağlaması sendikal hakların uluslararası hukukta kabul edilen ilkelere uygun hale getirilmesi ile mümkündür. Türk Hukuku'nda da Anayasa'nın 53. maddesi toplu iş sözleşmesi hakkını düzenlemektedir. Bu hakkın kullanılmasında toplu iş sözleşmesi yetki sistemi büyük önem taşımaktadır. Toplu iş sözleşmesi yapmak için işçi sendikasında aranan yetki koşulları 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun sekizinci bölümünde düzenlenmiştir. Çalışmamızda, toplu iş sözleşmesi hakkının uluslararası hukuk ve Türk Hukuku'nda dayanaklarına yer verilmiş, ehliyet ve yetki kavramları açıklanmıştır. Toplu iş sözleşmesi yapmak için aranan yetki koşulları çalışmamızın odak noktasını oluşturmaktadır. Son olarak, işçi sendikasının toplu iş sözleşmesi yetkisinin tespiti ve bu tespite itiraz prosedürü incelenmiştir.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
I. Konunun Önemi
II. Konunun Sınırlandırılması
BİRİNCİ BÖLÜM
ANAYASA VE ULUSLARARASI BELGELERDE TOPLU SÖZLEŞME KAVRAMI VE TOPLU İŞ HUKUKUNA İLİŞKİN TEMEL BİLGİLER
§ 1. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KAVRAMI VE TOPLU İŞ HUKUKUNA İLİŞKİN TEMEL ESASLAR
I. Toplu İş Sözleşmesi Kavramı
II. Toplu İş Sözleşmesinin Türleri
III. Çerçeve Sözleşme
IV. Toplu İş Sözleşmesi Yapma Ehliyeti
V. Toplu İş Sözleşmesi Yapma Yetkisi
VI. Toplu İş Sözleşmesi Yapma Yetkisinin Ehliyetten Farkı
§ 2. ANAYASA'DA TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ HAKKI VE ÖZERKLİĞİ
I. Toplu İş Sözleşmesi Hakkı
II. Toplu İş Sözleşmesi Özerkliği
§ 3. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ HAKKININ ULUSLARARASI DAYANAKLARI
I. Uluslararası Belgelerde Toplu İş Sözleşmesi Hakkı
II. Türkiye'nin Taraf olduğu Uluslararası Sözleşmelerin Toplu İş Sözleşmesi Hakkı Bakımından İç Hukuk Kurallarına Etkisi
İKİNCİ BÖLÜM
TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ YAPMA EHLİYETİ VE YETKİ KOŞULLARI
§ 4. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ YAPMA EHLİYETİNİN KOŞULLARI
I. İşçi Sendikaları Açısından Ehliyet Koşulları
II. İşveren Açısından Toplu İş Sözleşmesi Ehliyet Koşulları
III. Toplu İş Sözleşmesi Yapma Ehliyetinin Sadece Sendikalara Tanınmasının Anayasa'ya Uygunluğunun Değerlendirilmesi
IV. Ehliyetsizliğin Yapılan Toplu İş Sözleşmesine Etkisi
§ 5. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ YAPMA YETKİSİNİN KOŞULLARI
I. Genel Olarak
II. İşkolunda Yüzde Bir Üyeye Sahip Olma Koşulu (İşkolu Barajı)
III. İşyerinde Belirli Sayıda Üyeye Sahip Olma
§ 6. İŞKOLUNDA ÖRGÜTLENME VE İKİLİ BARAJ SİSTEMİNİN ANAYASAYA, AVRUPA BİRLİĞİ İLKELERİNE VE ILO SÖZLEŞMELERİNE UYGUNLUĞUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. İşkolunda Örgütlenme Zorunluluğunun Değerlendirilmesi
II. İkili Baraj Sistemine İlişkin Doktrinde ve Uluslararası Çalışma Örgütü'nün Uzmanlar Komitesi Tarafından Getirilen Öneriler
III. Toplu İş Sözleşmesi Yetkisi için Aranan Çifte Baraj Koşulunun Değerlendirilmesi
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ YAPMA YETKİSİNİN TESPİTİ VE BU YETKİ TESPİTİNE İTİRAZ
§ 7. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ YAPMA YETKİSİNİN TESPİTİ
I. Genel Olarak
II. Yetki Tespit Prosedürü
§ 8. YETKİ TESPİTİNE İTİRAZ
I. Genel Olarak
II. Bakanlığın Olumlu Yetki Tespitine İtiraz
III. Bakanlığın Olumsuz Yetki Tespitine İtiraz
IV. Yetki Tespitine İtiraz Prosedürü
§ 9. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ YETKİSİNİN KAZANILMASI, KAYBEDİLMESİ VE YETKİ BELGESİNİN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ
I. Toplu İş Sözleşmesi Yetkisinin Kazanılması
II. Yetki Belgesinin Hükümsüzlüğü
III. Yetkinin Kaybedilmesi
SONUÇ
KAYNAKÇA