Avrupa Birliği’nde Şirketlerin Sınıraşan Hareketliliği

Dr. Etem KARA

- Şirketlerin Sınıraşan Hareketliliği ve Bu Hareketliliğe Bağlı Teorik İhtilaflar
- Avrupa Birliği Adalet Divanı Kararlarında Şirketlerin Sınıraşan Hareketliliği
- ABAD Kararlarının Hukuk Sistemleri Üzerinde Etkisi

İçindekiler

Önsöz5

• saltmalar11

Özet13

Giriş15

«onunun Takdimi15

K nceleme Planı ve Konunun Sınırlandırılması.18

Birinci Bölüm ŞİRKETLERİN SINIRAŞAN HAREKETLİLİĞİ VE BU HAREKETLİLİĞE BAĞLI TEORİK İHTİLAFLAR

GENEL OLARAK ŞİRKETLERİN SINIRAŞAN HAREKETLİLİĞİ.23

"EORİK İHTİLAFLAR VE MEVCUT TEORİLER ÇERÇEVESİNDE 5 RKETLERİN SINIRAŞAN HAREKETLİLİĞİNİN GÖRÜNÜMLERİ.25

1 Teorik İhtilaflar25

1. idare Merkezi Teorisi (Real Seat Theory)26

2- Kuruluş Yeri Teorisi (The Incorporation Theory).30

E -er İki Teori Çerçevesinde Şirketlerin Sınıraşan Hareketliliğinin

Görünümleri33

1 Dışarıya Göçler (Emigration).33

a idare Merkezinin Muhafaza Edilerek Sicil (Tescil) Yerinin Taşınması34

b. Sicil (Tescil) Yerinin Muhafaza Edilerek idare Merkezinin Taşınması.34

Z çeriye Göçler (immigration).35

a. idare Merkezinin Muhafaza Edilerek Sicil (Tescil) Yerinin Taşınması35

3. Sicil (Tescil) Yerini Muhafaza Edilerek İdare Merkezinin Taşınması.36

¿3 HUKUKUNDA ŞİRKETLERİN SINIRAŞAN HAREKETLİLİĞİ37

- ï nncil Mevzuat (Kurucu Anlaşmalar).39

. - /rupa Birliği'nde Şirketlerin Yerleşme Özgürlüğü (Freedom of

Establishment)41

a. Yerleşme Özgürlüğünün Kapsamı.41

aa. Kişi Bakımından42

bb. Konu Bakımından43

b. Yerleşme Özgürlüğünün Tipleri44

aa. Birincil Yekleşme Özgürlüğü (Primary Establishment).45

bb. İkincil Yerleşme Özgürlüğü (Secondary Establishment)46

B. İkincil Mevzuat.48

1. Avrupa Anonim Şirketi (Societas Europaea)49

a. Genel Olarak.49

b. SE'nin Genel Yapısı52

aa. Şirketin Kurulması.53

aaa. Birleşme Yoluyla.54

bbb. Avrupa Holding Şirketi Yoluyla.55

ccc. Bağlı Kuruluş Yoluyla.56

ddd. Mevcut Bir Anonim Şirketin Avrupa Şirketine Dönüştürülmesi Yoluyla57

bb. SE'nin Organları57

aaa. Genel Kurul57

bbb. ikili veya Tekli Yönetim Sistemi58

aaaa. İkili Yönetim Sistemi.59

bbbb. Tekli (Monist) Yönetim Sistemi60

cccc. Müşterek Hükümler61

ccc. işçilerin Yönetime Katılımı62

c. SE'nin Sicil Yeri ve Tabi Olduğu Hukuk63

d. SE'nin İdare Merkezinin ya da Sicil Yerinin Bir Başka Üye Ülkeye

Taşınması65

2. Sınırötesi Birleşme Yönergesi (Cross Border Merger Directive)67

a. Genel Olarak.67

b. Kapsamı ve Uygulaması69

c. Birleşme Tipleri ve Sonuçları.69

d. Birleşme Prosedürü71

e. işçilerin Yönetime Katılması74

f. Sicil Yeri ve İdare Merkezinin Taşınması74

İkinci Bölüm AVRUPA BİRLİĞİ ADALET DİVANI KARARLARINDA ŞİRKETLERİN SINIRAŞAN HAREKETLİLİĞİ

I. AVRUPA BİRLİĞİ ADALET DİVANI KARARLARI.77

A. Şirketlerin Sınıraşan Hareketliliği Konusunda Kilometre Taşı Olan

Kararlar79

1. Daily Mail Kararı79

a. Maddi Vakıalar79

b. Mahkemenin Kararı81

c. Kararın Şirketlerin Sınıraşan Hareketi ği Üzerindeki Etkileri84

2 Centros Kararı88

a. Maddi Vakıalar88

b. Mahkemenin Kararı91

c. Kararın Şirketlerin Sınıraşan Hareketliliği Üzerindeki Etkileri94

aa. Genel Olarak94

bb. Centros ve idare Merkezi Teorisinin Çöktüğü İddiası96

cc. Gebhard Testi: Posta Kutusu Şirketler.98

3 Überseering Kararı100

a. Maddi Vakıalar100

b. Mahkemenin Kararı101

c. Kararın Şirketlerin Sınıraşan Hareketliliği Üzerindeki Etkileri106

aa. Genel Olarak106

bb. Sınıraşan Faaliyetlerde Bulunan Şirketlerin Tanınması.107

cc. Gebhard Testi: Kamu Yararı Ağır Basan Ulusal Düzenlemeler.109

- Inspire Art Kararı.110

a. Maddi Vakıalar110

b. Mahkemenin Kararı112

c Kararın Şirketlerin Sınıraşan Hareketliliği Üzerindeki Etkileri117

aa. Genel Olarak117

bb. Yerleşme Özgürlüğünün Kapsamını Genişletmesi Açısından118

cc. Gebhard Testi: Maddi Şirketler Hukuku.120

5 Sevic Kararı121

a. Maddi Vakıalar121

b. Mahkemenin Kararı122

c Kararın Şirketlerin Sınıraşan Hareketliliği Üzerindeki Etkileri124

aa. Genel Olarak124

bb. Yerleşme Özgürlüğü Bakımından125

cc. Sınırötesi Birleşme Yönergesi ve Sınırötesi İşlemlere Etkisi.127

5 Cartesio Kararı.129

a. Maddi Vakıalar129

c Mahkemenin Kararı131

c Kararın Şirketlerin Sınıraşan Hareketliliği Üzerindeki Etkileri134

aa. Genel Olarak134

bb. Dışa Göçler Açısından135

Üçüncü Bölüm

iBAD KARARLARININ HUKUK SİSTEMLERİ ÜZERİNDE ETKİSİ

13AD KARARLARININ BİRLİK HUKUKUNA ETKİSİ141

i ta. -c l Mevzuat Açısından141

B. İçe Göçler ve Dışa Göçler Açısından.141

1. içe Göçler Açısından142

2. Dışa Göçler Açısından143

C. ABAD Kararları Anlamında Avrupa Şirketi.144

II. ABAD KARARLARININ HUKUK SİSTEMLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ.145

A. Şirketler Hukuku Varışı (Regulatory Competition).146

1. ABD Örneğinde Delaware Hukuku Etkisi.147

2. Yaşanan Gelişmelerin Avrupa'da Yol Açtığı Sonuçlar ve Hukuk

Sistemlerinde Esas Alınan Yaklaşımın İlgisi.149

a. idare Merkezi Teorisini Benimseyen Hukuk Sistemleri ve Almanya.150

aa. Genel Olarak150

bb. Alman Limited Şirketlerinin Modernleştirilmesi ve İhlallerle Mücadele

Kanunu (MoMİG)151

aaa. MoMİG'le Birlikte Ingiliz Şirketlerine Karşı Oluşturulan mini-GmbH'ler.151

bbb. MoMİG ile Birlikte idare Merkezi Teorisinin Terkedilmesi153

b. Kuruluş Yeri Teorisini Benimseyen Hukuk Sistemleri ve Avrupa'nın

Delaware'si Olarak Görülen İngiltere155

aa. Genel Olarak155

bb. Avrupa'da İngiliz Şirketlerinin Tercih Edilme Nedenleri156

cc. Company Act 2006.157

Sonuç161

Yararlanılan Kaynaklar.169

Kavramlar Dizini183