Eserin konusu, kişinin temel haklarının başında yer alan mülkiyet hakkına bir sınırlama veya müdahale niteliğinde olan kamulaştırmasız el atmadır. Eserde İmar Kanunu, DOP, Kamulaştırma Kanunu ve Uluslararası Sözleşmeler kapsamında mülkiyet hakkı kısıtlamalarına yer verilmiştir. Kamulaştırmasız el atma kapsamında Yargıtay'ın, Danıştay'ın ve AİHM'nin konuya yaklaşımları yer almıştır. Son bölümde kamulaştırmasız el atmaya karşı mağduriyetin giderilmesine ilişkin dava yoluna, uzlaşma yoluna ve bireysel başvuru yollarına yer verilmiştir. Ayrıca eserde 2019 yılında İmar Kanunu'nda yapılan değişiklikler ve güncel kararlarda yer almaktadır.
İÇİNDEKİLER KİTAP HAKKINDA III ÖZET V ABSTRACT VII KISALTMALAR XIII GİRİŞ 1
I. BÖLÜM MÜLKİYET HAKKI VE MÜDAHALE ÇEŞİTLERİ
1.1. Mülkiyet Hakkı Kavramı ve Gelişimi 3 1.2. Ulusal Mevzuat İle Mülkiyet Hakkının Kısıtlanması 8 1.2.1. İmar Kanunu İle Mülkiyet Hakkının Kısıtlanması 10 1.2.1.1. İmar Planları 10 1.2.1.1.1. Nazım İmar Planı 11 1.2.1.1.2. Uygulama İmar Planı 11 1.2.1.2. İmar Programları 13 1.2.1.3 İmar Planları İle Mülkiyet Hakkının Kısıtlanması 13 1.2.2. DOP İle Mülkiyet Hakkının Kısıtlanması 16 1.2.3. Kamulaştırma Kanunu İle Mülkiyet Hakkının Kısıtlanması 19 1.2.3.1. Kamulaştırma 19 1.2.3.2. Kamulaştırmasız El Atma 21 1.2.4. Maden Kanunu İle Mülkiyet Hakkının Kısıtlanması 23 1.3. Uluslararası Sözleşmeler İle Mülkiyet Hakkının Kısıtlanması 25
II. BÖLÜM MÜLKİYET HAKKINA MÜDAHALE ÇEŞİTLERİ
2.1. Kamulaştırmasız El Atma Kavramı ve Türleri 29 2.1.1. Kamulaştırmasız El Atmanın Unsurları 30 2.1.1.1. El Atılan Taşınmazın Özel Mülkiyete Ait Olması 30 2.1.1.2. Kamulaştırma Yetkisine Sahip İdare Tarafından Kamulaştırma Yapılmaksızın Fiilen El Konulması 32 2.1.1.3. El Atmanın Kamu Yararı Amacıyla Yapılması 33 2.1.1.4. El Atmanın Hukuka Aykırı ve Kalıcı Olması 34 2.2. Hukuka Aykırı Kamulaştırmasız El Atma 35 2.2.1. Fiili El Atma 36 2.2.2. Hukuki El Atma 37 2.2.3. Görevli Mahkeme 39 2.2.4. Yargıtay'ın Konuya Bakışı 39 2.2.5. Danıştay'ın Konuya Yaklaşımı 40 2.2.6. AİHM'nin Konuya Yaklaşımı 47 2.2.6.1. AİHM'ye Göre Mülkiyet Hakkının İçeriği ve Kapsamı 50 2.2.6.2. AİHM'nin Mülkiyet Hakkı İle İlgili U,yuşmazlıklarda Uyguladığı Üç Kural Prensibi 53 2.2.6.2.1. Birinci Kural: Mal ve Mülk Dokunulmazlığına Saygı Gösterilmesi Hakkı 56 2.2.6.2.2. İkinci Kural: Mal ve Mülkten Yoksunluk 58 2.2.6.2.3. Üçüncü Kural:Mal ve Mülkün Kullanımının Kontrolü 61 2.2.7. AİHS'ne Göre Mülkiyet Hakkına Müdahalenin Şartları 64 2.2.7.1. Yasallık 64 2.2.7.2. Kamu Yararı 67 2.2.7.3. Uluslararası Hukukun Genel İlkelerine Uygun Olması 69 2.2.7.4. Ölçülülük 70 2.2.7.5. İçtihadi Kriter: Yoksun Bırakmadan Dolayı Tazminat Ödenmesi 74 2.2.8. AİHM Kararlarında Devletin Yükümlülükleri 78 2.2.8.1. Negatif Yükümlülük 78 2.2.8.2. Pozitif Yükümlülük 78 2.3. Hukuka Uygun Kamulaştırmasız El Atma 80 2.3.1. Düzenleme Ortaklık Payı 80 2.3.1.1. Genel Olarak 82 2.3.1.2. Ulusal ve Uluslararası Düzlemde DOP'un Tarihsel Gelişimi 85 2.3.1.3. Düzenleme Ortaklık Payının Tanımı ve Dayanağı 88 2.3.2. Düzenleme Ortaklık Payının Şartları 90 2.3.3. DOP Oranı ve Hesabı 97 2.3.4. DOP'un Mülkiyet Hakkına ve Anayasa'ya Aykırılığı Sorunu 99
III. BÖLÜM KAMULAŞTIRMASIZ EL ATMAYA KARŞI MAĞDURİYETİN GİDERİLMESİ
3.1. Kamulaştırmasız El Atmaya Karşı Dava Yolu 105 3.1.1. El Atmanın Önlenmesi Davası 107 3.1.1.1. Davacı ve Davalı Kavramı 109 3.1.1.2. Süre 109 3.1.1.3. Görevli ve Yetkili Mahkeme 109 3.1.2. Bedel Davası 109 3.1.2.1. Davacı ve Davalı Kavramı 121 3.1.2.2. Süre 121 3.1.2.3. Görevli ve Yetkili Mahkeme 121 3.1.3. Tazminat Davası 122 3.1.3.1. Davacı ve Davalı Kavramı 123 3.1.3.2. Süre 123 3.1.3.3. Görevli ve Yetkili Mahkeme 123 3.1.4. Ecrimisil Davası 123 3.1.4.1. Davacı ve Davalı Kavramı 125 3.1.4.2. Süre 125 3.1.4.3. Görevli ve Yetkili Mahkeme 125 3.2. Kamulaştırmasız El Atmaya İlişkin Yüksek Mahkeme İçtihatları 125 3.2.1. 1956/1 ESAS, 1956 KARAR, 16.05.1956 Tarihli Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı 125 3.2.2. 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun İptal Edilen 38. Maddesi 126 3.3. Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru 128 3.4. AİHM' ne Bireysel Başvuru 131 3.5. Kamulaştırmasız El Atmaya Karşı Uzlaşma Yolu 135 3.5.1. Tanımı ve Yasal Dayanağı 135 3.5.2. Bedel Tespiti 137 3.5.3. Ödeme Yöntemi Olarak İmar Hakkının Kullandırılması 139 3.5.4. Ödeme 141 SONUÇ 145 KAYNAKÇA 151 ÖZGEÇMİŞ 161
