Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Devletin Pozitif Sorumlulukları
Prof. Dr. Hayri KESER
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ V
KISALTMALAR .VII
İÇİNDEKİLER. IX
GİRİŞ .1
BİRİNCİ BÖLÜM
DEVLETİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ, HAK VE HÜRRİYET KAVRAMI,
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ, AVRUPA İNSAN HAKLARI
MAHKEMESİNİN YAPISI VE İŞLEVLERİ İLE AVRUPA İNSAN HAKLARI
MAHKEMESİNE BAŞVURU
DEVLETİN POZİTİF VE NEGATİF YÜKÜMLÜLÜKLERİ . 7
HAK VE HÜRRİYET KAVRAMI . 12
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ 16
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİNİN BELİRGİN (TEMEL)
ÖZELLİKLERİ . 27
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİNDE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER 30
11 No’lu Protokol . 31
14 No’lu Protokol . 37
15 ve 16 Sayılı Protokollerde Öngörülen Yenilikler 46
AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİNİN YAPISI. 48
Mahkemenin Genel Teşkilat Yapısı 58
Mahkemenin Çalışma Yeri 59
Yargıçlar 59
Ad Hoc Yargıçlar . 62
Mahkeme Başkanlığı 62
Mahkeme Yazı İşleri Müdürlüğü 63
Mahkemenin İdari Organları 65
Genel Kurul. 65
Bölümler. 65
İ. Mahkemenin Yargılama Organları . 66
X İçindekiler
Tek Yargıç Düzeni66
Komiteler 69
Daireler .71
Büyük Daire.72
AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİNİN İŞLEVLERİ74
AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİNİN YARGI YETKİSİNİN KAPSAMI.75
Konu Bakımından Mahkemenin Yetkisi 75
Yer bakımından Mahkemenin yetkisi .76
Kişi Bakımından Mahkemenin Yetkisi .78
Zaman Bakımından Mahkemenin Yetkisi79
AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİNE BAŞVURULAR VE
MAHKEMENİN YARGISAL İŞLEYİŞİ81
Devlet Başvurusu 82
Bireysel Başvuru .84
Başvuruların Kabul Edilebilirlik Şartları.88
İç Hukuk Yollarının Tüketilmesi90
Başvuruda Süre Şartı .91
Başka Bir Uluslararası Yargı Organına Aynı Konuda
Başvurulmamış Olması 92
Şikâyet Konusunun Sözleşme Hükümleriyle Çelişkili Olmaması92
Başvuru Konusunun Daha Önceden Mahkemece İncelenmemiş
Olması92
Başvurunun Açıkça Dayanaktan Yoksun Olmaması.93
Başvuru Hakkının Kötüye Kullanılmaması .93
Başvurunun Esas Bakımından İncelenmesi.93
Olayların Tespiti.94
Dostane Çözüm95
Esas Hakkında Karar verilmesi .98
İKİNCİ BÖLÜM
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ İLE GÜVENCEYE BAĞLANAN
HAK VE HÜRRİYETLER VE DEVLETİN POZİTİF YÜKÜMLÜLÜKLERİ
YAŞAM HAKKI (AİHS, M. 2) 99
İŞKENCE VE KÖTÜ MUAMELE YASAĞI (AİHS, M. 3)110
İçindekiler XI
KÖLELİK VE ZORLA ÇALIŞTIRMA YASAĞI (AİHS, M 4). 122
KİŞİ HÜRRİYETİ VE GÜVENLİĞİ HAKKI (AİHS, M. 5) 127
ADİL YARGILANMA HAKKI (AİHS, M. 6) . 135
SUÇ VE CEZALARIN KANUNİLİĞİ İLKESİ (AİHS, M. 7) 144
ÖZEL HAYATA VE AİLE HAYATINA SAYGI HAKKI (AİHS, M. 8) 145
DÜŞÜNCE, VİCDAN VE DİN HÜRRİYETİ (AİHS, M. 9) 156
İFADE HÜRRİYETİ (AİHS, M. 10). 161
TOPLANTI VE ÖRGÜTLENME HÜRRİYETİ (AİHS, M. 11) . 173
AİLE HAYATI VE EVLENME HAKKI (AİHS, M. 12) 179
ETKİLİ BAŞVURU HAKKI (AİHS, M. 13) . 186
AYRIMCILIK YASAĞI (AİHS, M. 14) . 189
OLAĞANÜSTÜ DURUMDA YÜKÜMLÜLÜKLERİ ASKIYA ALMA (AİHS, M. 15) 192
YABANCILARIN SİYASİ FAALİYETLERİNİN SINIRLANDIRILMASI (AİHS, M. 16) 195
HAKLARI KÖTÜYE KULLANMA YASAĞI (AİHS, M 17) . 196
HAKLARA GETİRİLECEK SINIRLAMALARIN SINIRLANDIRILMASI
(AİHS, M.18) 198
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ KARARLARININ ÖZELLİKLERİ,
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ'NİN TÜRK HUKUKUNDAKİ YERİ VE
1982 ANAYASASI İLE AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ İLİŞKİSİ
AVRUPA İNSAN HAKLAR MAHKEMESİ KARARLARININ NİTELİĞİ,
BAĞLAYICILIĞI VE UYGULANMASI. 203
TÜRKİYE AÇISINDAN AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ VE AVRUPA
İNSAN HAKLARI MAHKEMESİNİN TÜRK HUKUKUNDAKİ YERİ VE ÖNEMİ 213
1982 ANAYASASININ AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ İLE İLİŞKİSİ 215
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ 219
KAYNAKÇA 231