Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi KapsamındaYabancıların Taşınmaz Üzerindeki Haklarının Korunması
Av. Erdal DAYIOĞLU
GİRİŞ-1
I. -EGEMENLİK ANLAYIŞINDA DEĞİŞİM-3
II. -AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ-7
A. -SÖZLEŞMENİN HUKUKİ NİTELİĞİ-7
B. -SÖZLEŞMENİN GENEL ÖZELLİKLERİ-8
1)-Bireyi Uluslararası Hukukta Hak Sahibi Yapması-8
2)-Bir Denetim Sistemi Kabul Etmiş Olması-9
3)-Devletin Egemenliğini Sınırlaması-9
4)-Karşılıklılık İlkesine Dayanmaması-11
5)-Sağlanan Haklardan Yabancıların da Yararlanması-15
6)-Devletin Yetki Alanının Esnek Olması-16
III. -AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ-19
A. -MAHKEMENİN KURULUŞU-19
B. -MAHKEMEYE BAŞVURU TÜRLERİ-21
1)-Devlet Başvurusu-21
2)-Bireysel Başvuru-23
C. -BİREYSEL BAŞVURU-24
1)-Başvuru Formu-24
a)-Başvurucu-25
b)-Temsilci-25
c)-Aleyhine Başvuru Yapılan Devlet-26
d)-Başvuru Konusu-27
aa)-Olaylara İlişkin Açıklama-27
bb)-Öne Sürülen İhlallere ve Dayanaklarına İlişkin Açıklama-27
cc)-AİHS'nin 35/1. Maddesine İlişkin Açıklama-27
e)-Diğer Uluslararası İşlemlere İlişkin Açıklama-28
f)-Belgeler Listesi-28
g)-Bildirim ve İmza-29
3)-Başvuru İle İlgili Diğer Konular-29
a)-Kimliğin Gizli Tutulması-29
b)-Muhatabın Bildirilmesi-29
c)-Geçici Önlem Talebi-29
d)-Başvuru ve Yargılama Gideri-30
e)-Adli Yardım-30
f)-Başvuruya Eklenen Belgeler-31
g)-Başvurunun Kaydı-32
h)-Adres Değişikliğinin Bildirimi-33
D. -KABUL EDİLEBİLİRLİK İNCELEMESİ-33
1)-Kabul Edilebilirlik Koşulları-34
a)-İç Hukuk Yollarının Tüketilmesi-34
aa)-Kuralın Amacı-35
bb)-Esnek Uygulama-35
cc)-İç Hukuk Kurallarına Saygı-36
dd)-İç Hukukta Dolaylı İddianın Yeterli Olması-36
ee)-Tüketilen İç Hukuk Yolunun Mevcut ve Etkin Olması-36
ff)-İç Hukuk Yolunu Tüketmenin Zorunlu Olmadığı Durumlar-38
aaa)-İç Hukuk Yolunun Etkisiz Olması-38
bbb)-Açık Bir Kanun Hükmünün Olması-38
ccc)-Yerleşmiş Bir Yargı İçtihadının Bulunması-39
ddd)-Yerleşmiş İdari Uygulamalar-39
eee)-Davanın Sürüncemede Kalması-39
fff)-Engelleme-39
gg)-İspat Yükü-40
hh)-Pilot Niteliğinde Karardan Sonra Yeni Başvuru Yolları Oluşturulması-41
ıı)-Türk Hukuku Yönünden İç Hukuk Yollarının Tüketilmesi-45
aaa)-İstinaf-45
bbb)-Temyiz-46
ccc)-Karar Düzeltme-46
ddd)-Yargılamanın Yenilenmesi-46
eee)-Kanun Yararına Temyiz-47
fff)-Anayasa Mahkemesi'ne Bireysel Başvuru-47
ggg)-Adalet Bakanlığı İnsan Hakları Tazminat Komisyonuna Başvuru-51
b)-Altı Aylık Süre Kuralı-57
aa)-Kuralın Amacı-57
bb)-Sürenin İşlemeye Başladığı Tarih-58
aaa)-Kararın Tebliği-58
aaaa)-Başvuru Sahibine Tebliğ-59
bbbb)-Avukata Tebliğ-59
cccc)-Kararın Tebliğ Edilmemesi-59
bbb)-Kararın Tefhimi-60
cc)-İç Hukuk Yolunun Mevcut Olmaması-61
dd)-Süregelen İhlal-61
ee)-İç Hukuk Yolunun Başvurudan Sonra Tüketilmesi-62
ff)-Başvurunun Yapıldığı Tarih-62
aaa)-Başvurunun Niteliği-62
bbb)-Yazılma Tarihi ile Postaya Verilme Tarihi Arasındaki Süre-62
ccc)-İlk Yazışma ile Başvurunun Yapılması Arasındaki Süre-63
gg)-Daha Sonra İleri Sürülen Şikâyetler-64
c)-Başvurucunun Kimliğinin Belirli Olması-64
d)-Başvurunun Daha Önce İncelenmemiş Olmaması-65
e)-Aynı Konunun Başka Bir Uluslararası Makama Sunulmamış Olması-66
f)-Başvurunun AİHS İle Bağdaşır Olması-66
aa)-Konu Bakımından Yetki-66
bb)-Kişi Bakımından Yetki-67
aaa)-Kimler Başvurma Hakkına Sahiptir?-67
bbb)-Başvuru Kime Karşı Yapılır?-69
cc)-Yer Bakımından Yetki-70
dd)-Zaman Bakımından Yetki-71
g)-Başvurunun Açıkça Temelden Yoksun Olmaması-73
h)-Başvuruda Hakkın Açıkça Kötüye Kullanılmaması-73
ı)-Başvurucunun Önemli Bir Zarar Görmüş Olması-74
2)-Kabul Edilemezlik Kararı-75
3)-Kabul Edilebilirlik Kararı-76
E. -ESAS BAKIMINDAN İNCELEME-77
1)-Barışçıl Çözüm-77
2)-Olayların Tespiti-77
3)-Adil Tazmin Talebi-77
a)-Şekle İlişkin Şartlar-78
aa)-Talep-78
bb)-Süre-79
cc)-İspat Yükü-79
b)-Esasa İlişkin Şartlar-80
aa)-İhlalin Varlığı-80
bb)-Zararın Varlığı-80
aaa)-Maddi zarar-80
bbb)-Manevi zarar-81
ccc)-Giderler-81
cc)-İlliyet Bağının Varlığı-82
4)-Duruşmalar-83
5)-Tanık ve Uzmanların Dinlenmesi-84
6)-Son Kararlar-86
a)-Düşme Kararı-87
b)-Esasa İlişkin Karar-88
7)-Yargılamanın Büyük Daireye Taşınması-89
a)-Dairenin Taşıması-89
b)-Tarafların Taşıma Talebi-89
8)-Son Kararların Kesinleşmesi-90
9)-Son Kararların Yayımlanması-90
10)-Son Kararın Yorumlanması-91
11)-Son Kararın Düzeltilmesi-91
12)-Kararlardaki Hataların Giderilmesi-92
F. -KARARLARIN HUKUKİ NİTELİĞİ-92
G. -KARARLARIN İÇ HUKUKA ETKİSİ-93
IV. -AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİNDE MÜLKİYET HAKKI-99
A. -MÜLKİYET KAVRAMI-100
B. -MÜLKİYET HAKKININ KAPSAMI-102
1)-Mevcut Mülk-102
2)-Meşru Beklenti-103
V. -YABANCILARIN MÜLK ÜZERİNDEKİ HAKLARININ KORUNMASI-105
A. -HAK ÖZNESİ OLAN YABANCILAR-105
B. -YABANCILARIN MÜLK ÜZERİNDE HAKLARI-111
1)-Mülk Edinme Hakları-113
a)-Sağlar Arası Tasarruflar Yoluyla Edinim-113
aa)-Mevcut Mülk Yönünden-113
bb)-Meşru Beklenti Yönünden-116
b)-Miras Yoluyla Edinim-119
aa)-Potansiyel Mirasçı-119
aaa)-Saklı paya sahip olan mirasçılar-120
bbb)-Saklı paya sahip olmayan mirasçılar-121
bb)-Ölüme Bağlı Tasarruflar-121
cc)-Kanuni Miras-123
2)-Edinilen Mülk Üzerinde Haklar-129
a)-Mevcut Mülk-129
b)-Meşru Beklenti-131
C. -MÜLKİYET HAKKININ KORUNMASI-132
1)-Devletin Negatif Yükümlülükleri-132
2)-Devletin Pozitif Yükümlülükleri-133
a)-Pozitif Yükümlülük Kavramı-133
b)-Pozitif Yükümlülüklerin Kapsamı-136
aa)-Yükümlülüğün Niteliğine Göre-136
aaa)-Esas Yönünden Yükümlülükler-137
bbb)-Usul Yönünden Yükümlülükler-137
bb)-Yükümlülüğün Türüne Göre-139
aaa)-Hukuki Çerçeve Oluşturma-139
bbb)-Koruma ve Zarar Görmesini Engelleme-140
ccc)-Kullanma ve Yararlanmayı Sağlama-141
ddd)-Etkin Bir Soruşturma ve Yargılama-142
eee)-Tazminat Ödeme-143
fff)-Yargı Kararlarının Yerine Getirilmesi-143
c)-Pozitif Yükümlülüklerde Takdir Hakkı-144
d)-Pozitif Yükümlülüklerin Sınırı-145
3)-Sözleşmenin Yatay Uygulaması ve Pozitif Yükümlülükler-146
D. -YABANCILARIN MÜLK ÜZERİNDEKİ HAKLARINA MÜDAHALE ŞEKİLLERİ-149
1)-Müdahale Şekilleri-149
a)-Mal ve Mülk Dokunulmazlığı İlkesinin İhlali-150
b)-Mal ve Mülkten Yoksun Bırakma-151
c)-Mal ve Mülkün Kullanımının Kontrol Edilmesi-151
2)-Yabancıların Mülk Üzerindeki Haklarına Müdahale Şekilleri-153
a)-Mülk Edinme Hakkı Yönünden-153
aa)-Miras Hakkının Tanınmaması-153
aaa)-Yabancı Gerçek Kişiler Yönünden-153
bbb)-Yabancı Tüzel Kişiler Yönünden-154
aaaa)-Yabancı Ticaret Şirketleri-154
bbbb)-Yabancı Vakıflar-155
cccc)-Yabancı Dernekler-156
bb)-Miras Haklarının Tasfiyesi-156
cc)-Yabancılara Devir Yasağı-159
dd)-Edinimi Sınırlama, Durdurma ve Yasaklama-162
b)-Edinilen Mülk Üzerindeki Haklar Yönünden-164
aa)-Kamulaştırma-164
bb)-Kamulaştırmasız El Atma-167
cc)-Tasfiye-170
dd)-Edinilen Hakları Sınırlama, Durdurma ve Yasaklama-175
ee)-Karşı İşlem (Mukabele Bil-misil)-176
E. -MÜDAHALELERDE BULUNMASI GEREKEN ŞARTLAR-180
1)-Kamu Yararı ve Genel Yarar-180
a)-Devletlerin Takdir Hakkı-187
b)-Takdir Yetkisinin Aşılması-191
2)-Hukuk Tarafından Öngörülme-193
a)-Ulaşılabilirlik-196
b)-Öngörülebilirlik-197
c)-Keyfi Uygulamadan Kaçınma-201
d)-Hukuki Güvenliğin Sağlanmış Olması-202
e)-Yetki Kurallarına Uygunluk-204
f)-Yargı Kararlarının Uygulanması-205
3)-Uluslararası Hukukun Genel İlkelerine Uygun Olma-206
4)-Orantılılık-212
a)-Müdahalenin Niteliği-214
b)-Tazminat Ödenmesi-215
c)-İdarenin Tutumu-228
d)-Malikin Davranışları-230
5)-Ölçülülük-232
SONUÇ-239
KAYNAKÇA-249
YAZARIN ÖZGEÇMİŞİ-255
YAZARIN DİĞER ÇALIŞMALARI-257