Avukatlık ve Noterlik Hukuku
Av. Süleyman ÇETİN
Doç. Dr. Derya ATEŞ
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Önsöz 6
Kısaltmalar 19
AVUKATLIK HUKUKU
Birinci Ünite
HAK VE ADALET KAVRAMLARI
I. GENEL OLARAK 23
A. Hak 23
B. Adalet Kavramı 23
II. SAVUNMA HAKKI 24
BİRİNCİ ÜNİTE ÖZETİ 26
ÜNİTE SORULARI 27
İkinci Ünite
AVUKATLIK MESLEĞİ VE TARİHÇESİ
I. AVUKATLIĞIN TANIMI 29
II. AVUKATLIK MESLEĞİNİN TARİHÇESİ 30
III. AVUKATLIK MESLEĞİNİN NİTELİKLERİ 32
A. Serbest Meslek Niteliği 32
B. Bağımsızlık Niteliği 32
C. Kamu Hizmeti Niteliği 36
D. Tekel Niteliği 36
İKİNCİ ÜNİTE ÖZETİ 40
ÜNİTE SORULARI 41
Üçüncü Ünite
AVUKATLIK MESLEĞİNE KABULÜN KOŞULLARI
I. ÖN (OLUMLU) KOŞULLAR 43
II. OLUMSUZ KOŞULLAR 46
A. Mutlak Olumsuz Koşullar 47
B. Nispi Olumsuz Koşullar 49
ÜÇÜNCÜ ÜNİTE ÖZETİ 52
ÜNİTE SORULARI 53
Dördüncü Ünite
AVUKATLIK SÖZLEŞMESİ
I. GENEL OLARAK 55
A. Temsil ve Temsil Yetkisi 55
B. Avukatlık Sözleşmesinin Yasal Dayanağı 57
II. AVUKATLIK SÖZLEŞMESİ 58
A. Avukatlık Sözleşmesinin Tanımı 58
B. Avukatlık Sözleşmesinin Tarafları 58
C. Avukatlık Sözleşmesinin Nitelikleri 59
D. Avukatlık Sözleşmesinin Benzer Sözleşmelerle Karşılaştırılması. 59
E. Avukatlık Ücretinin Kararlaştırılması 60
F. Avukatlık Sözleşmesinin Sona Ermesi 61
DÖRDÜNCÜ ÜNİTE ÖZETİ 62
ÜNİTE SORULARI 63
Beşinci Ünite
AVUKATIN HAKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
I. AVUKATIN HAKLARI 65
A. Mesleki Çalışmalar Yönünden 65
1. Tekel Hakkı 65
2. İşi Reddetme Hakkı 66
3. Dosya İnceleme ve Örnek Alma Hakkı 68
4. Tebligat Yapabilme Hakkı 70
5. İşi Stajyerle ve Sekreterle Takip Hakkı 71
6. Tanıklıktan Çekinme Hakkı 72
7. Duruşmayı Terk Hakkı 74
8. Avukata Karşı İşlenen Suçlarda Hâkimlere Uygulanan Hükümlerden Yararlanma Hakkı 76
B. İş Sahibi (Müvekkil) İle İlişkiler Yönünden 76
1. Ücret Hakkı 76
a. Avukatlık Kanununa Göre Ücret Hakkı 77
b. Ücret Sözleşmesinin Koşulları 79
c. Çekilme Halinde Ücret 80
d. Azil Edilme Halinde Ücret 81
e. Peşin Ücret, Avans ve Masraf İsteme 82
f. Tevkil Durumunda Ücret 83
g. Sulh Durumunda Ücret 84
h. Feragat veya Kabul Durumunda Ücret 84
ı. Davanın Usul (Görevsizlik, Yetkisizlik, Husumet vb.) Yönünden Reddi Halinde Ücret 85
i. Ceza Davalarında Ücret 86
j. Mahkemelerce Hükmedilen Karşı Vekâlet Ücreti 87
k. Vekâlet Ücretinde Müteselsil Sorumluluk 88
l. Hapis ve Rüçhan Hakkı 89
m. Ücret Alacaklarında Zamanaşımı 90
2. Çekilme Hakkı 91
3. Başka Bir Avukatla Takip Etme Hakkı 93
4. İşin Başka Bir Avukatla Takibine “Olur” Vermeme Hakkı 94
C. Meslek Kuruluşları Yönünden 96
1. Baro Genel Kuruluna Katılma Hakkı 96
2. Baro Organlarına Seçme ve Seçilme Hakkı 96
3. Baro Organlarında Hakkındaki Soruşturmalarda Kendisini Savunma Hakkı 97
D. Sağlık ve Sosyal Yardımlaşma Sandıklarına Girme Hakkı 98
II. AVUKATIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 99
A. Mesleki Faaliyetlerinden Kaynaklanan Yükümlülükler 99
1. Özen Yükümlülüğü 99
2. Sır Saklama Yükümlülüğü 102
3. İşi Red Yükümlülüğü 104
4. Bildirim Yükümlülüğü 106
5. Dosya Tutma ve Saklama Yükümlülüğü 107
6. Büro Edinme Yükümlülüğü 108
7. Çekişmeli Hakları Edinmeme veya Bunların edinilmesine Aracılık Etme Yasağı 110
8. Aracı Kullanmama Yükümlülüğü 111
9. Reklam Yasağı 113
10. İlk Avukata Yazılı Bilgi Verme Yükümlülüğü 115
11. Kılık Kıyafet Yükümlülüğü 116
12. Düşüncelerini Açıklama Yükümlülüğü 117
B. İş Sahibine Karşı Yükümlülükler 118
1. İşin Takibi Yükümlülüğü 118
2. Büroda Görüşme Yapma Yükümlülüğü 118
C. Meslektaşlarına Karşı Yükümlülükler 119
1. Mesleki Dayanışma İçinde Bulunma Yükümlülüğü 119
2. Dilekçe ve Belge Örneğini Verme Yükümlülüğü 122
3. Vekil İle Takip Edilen İşlerde Avukat İle Görüşme Yükümlülüğü 122
4. Meslektaşları Hakkında Küçük Düşürücü Görüş Açıklamama Yükümlülüğü 122
D. Meslek Birliklerine Karşı Yükümlülükler 123
1. Baro Levhasına Yazılma Yükümlülüğü 123
2. Baroya Bilgi ve Belge Verme Yükümlülüğü 125
3. Baro Tarafından Verilen Görevleri Yapma Yükümlülüğü 127
4. Aidat Ödeme Yükümlülüğü 128
5. Baro Genel Kuruluna Katılma Yükümlülüğü 129
E. Diğer Kurumlara Karşı Yükümlülükler 129
1. Vergi Dairesine Karşı Yükümlülükler 129
2. Sosyal Güvenlik Kurumlarına Karşı Yükümlülükler 130
BEŞİNCİ ÜNİTE ÖZETİ 131
ÜNİTE SORULARI 132
Altıncı Ünite
AVUKATIN HUKUKİ SORUMLULUĞU
I. GENEL OLARAK 135
II. HUKUKSAL SORUMLULUK 135
III. CEZAİ SORUMLULUK 137
A. Suç sayılan Eylemler 137
B. Cezai Soruşturma ve Kovuşturma 139
IV. DİSİPLİN SORUMLULUĞU 141
A. Disiplin Yargılamasına Konu Eylemler 141
B. Disiplin Yargılamasının Yöntemi 142
C. Disiplin Soruşturması 142
D. Disiplin Kovuşturması 145
E. Disiplin Cezaları 147
F. Zamanaşımı 148
ALTINCI ÜNİTE ÖZETİ 150
ÜNİTE SORULARI 151
Yedinci Ünite
MESLEK KURULUŞLARI
I. BAROLAR 153
A. Baroların Tarihçesi 153
B. Baroların Nitelikleri ve Kuruluşu 154
C. Baroların Organları 157
1. Baro Genel Kurulu 158
2. Baro Yönetim Kurulu 159
3. Baro Başkanlığı 161
4. Baro Başkanlık Divanı 162
5. Baro Disiplin Kurulu 162
6. Baro Denetleme Kurulu 163
D. Baroların Denetimi 164
II. TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ 164
A. Türkiye Barolar Birliği’nin Kuruluşu 164
B. Türkiye Barolar Birliği’nin Organları 166
III. ULUSLARARASI MESLEK KURULUŞLARI 167
YEDİNCİ ÜNİTE ÖZETİ 168
ÜNİTE SORULARI 169
KAYNAKÇA 171
NOTERLİK HUKUKU
Birinci Ünite
NOTER, NOTERLİK KAVRAMLARI VE NOTERLİK HUKUKU
I. GİRİŞ 175
II. TANIM VE ÖNEMİ 175
III. TARİHSEL SÜREÇTE NOTERLİK VE NOTERLİK SİSTEMLERİ 176
IV. NOTERLİK HUKUKU 178
A. Tanım ve Diğer Hukuk Dallarıyla İlişkisi 178
B. Kaynakları 179
BİRİNCİ ÜNİTE ÖZETİ 180
ÜNİTE SORULARI 181
İkinci Ünite
NOTERLİKLERİN KURULMASI
I. GİRİŞ 185
II. NOTERLİK KURULMASI 185
III. NOTERLİKLERİN YETKİ ÇEVRESİ 186
A. Genel ve Özel Yetki Kuralları 186
B. Noterlik Yetki Çevresinin Genişlemesi 187
C. Yetkisiz Noterlikte Yapılan İşlemler 187
IV. NOTERLİKLERİN VE NOTERLERİN SINIFLANDIRILMASI 188
A. Noterliklerin Sınıflandırılması 188
B. Noterlerin Sınıflandırılması 189
İKİNCİ ÜNİTE ÖZETİ 190
ÜNİTE SORULARI 191
Üçüncü Ünite
NOTERLİK MESLEĞİNE GİRİŞ VE SONA ERME
I. GİRİŞ 195
II. MESLEĞE GİRİŞ 195
A. Mesleğe Giriş Şartları 195
B. Noterlik Stajı 196
1. Noterlik Stajı Şartları ve Staj Başvurusu 196
2. Staja Tabi Olmayanlar 199
3. Stajyerin Hak ve Yükümlülükleri 199
a. Stajyerin Hakları 199
b. Stajyerin Yükümlülükleri 201
c. Stajyerin Sorumluluğu 202
d. Stajın Tamamlanması 203
III. NOTERLİĞE ATAMA VE GÖREVE BAŞLAMA 205
A. Noterliğe Atama 205
B. Noterin Göreve Başlaması 207
C. Noterlik Görevinin Sona Ermesi 208
ÜÇÜNCÜ ÜNİTE ÖZETİ 209
ÜNİTE SORULARI 210
Dördüncü Ünite
NOTERLERİN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
I. GİRİŞ 213
II. NOTERLERİN HAKLARI 213
A. Ücret Hakkı 213
1. Noterlik Gelirleri 213
a. Ücret Gelirleri 213
b. Noter Hissesi Geliri 216
c. Ortak Cari Hesap Geliri 216
2. Noterlik Giderleri 217
B. İzin Hakkı 217
1. Genel Olarak İzin Hakkı ve Mazeret İzni 217
2. Hastalık İstirahatı 218
III. NOTERLERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 219
A. Yemin Etmek 219
B. Teminat Yatırmak 220
C. İmza ve Mühür Örnekleri Göndermek 221
D. Harç ve Vergi Toplamak 221
E. Bildirimde Bulunmak 222
F. Kâtip ve Hizmetlileri Sigorta Ettirmek 223
G. Sır Saklamak 223
H. Emredici Hükümlere Uymak 224
I. Yasaklı Olunan İşleri Yapmamak 224
İ. Çalışma Saatlerine Uymak 224
J. Tatilde İş Yapma Yasağına Uymak 225
DÖRDÜNCÜ ÜNİTE ÖZETİ 226
ÜNİTE SORULARI 227
Beşinci Ünite
NOTERLİK KURULUŞ VE İŞLEYİŞLERİ İLE
MESLEK KURULUŞLARI
I. GİRİŞ 231
II. NOTERLİK DAİRELERİ 231
A. Noterlikte Tutulan Defterler 232
B. Noterlik Dairesi Çalışanları 235
C. Noterliğin Boşalması ve Noterlik Dairesinin Devri 238
1. Noterliğin Boşalma Sebepleri 238
a. Noterliğin Kesin Olarak Boşalması 238
b. Noterliğin Geçici Olarak Boşalması 238
c. Noterliğin Engel Nedeniyle Boşalması 238
2. Noterliğin Boşalmasının Sonuçları 239
III. NOTER ODALARI 241
A. Noter Odalarının Görevleri 241
B. Noter Odası Başkanı 242
C. Noter Odası Yönetim Kurulu 242
D. Noter Odası Genel Kurulu 243
IV. TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ 243
A. Türkiye Noterler Birliği’nin Görevleri 243
B. Türkiye Noterler Birliği’nin Organları 245
1. Türkiye Noterler Birliği Başkanı 245
2. Türkiye Noterler Birliği Başkanlık Divanı 245
3. Türkiye Noterler Birliği Yönetim Kurulu 246
4. Türkiye Noterler Birliği Disiplin Kurulu 248
5. Türkiye Noterler Birliği Kongresi 248
BEŞİNCİ ÜNİTE ÖZETİ 250
ÜNİTE SORULARI 251
Altıncı Ünite
NOTER İŞLEMLERİ
I. GİRİŞ 255
II. NOTER İŞLEM TÜRLERİ 255
A. Noterlerin Genel Olarak Yapacakları İşler 255
1. Örnek Çıkarma 256
2. Çeviri İşlemleri 258
3. İmza Sirküleri 259
4. Protesto İşlemleri 259
5. Tescil İşlemleri 259
B. Noterlerin Özel Olarak Yapacakları İşler 260
1. Tespit İşleri 260
2. Taşınmaz Satış Sözleşmesi 261
3. Emanet İşleri 262
4. Vasiyetname ve Ölüme Bağlı Tasarruflarla İlgili İşlemler 263
5. Tebligat İşleri 264
III. NOTER İŞLEMLERİNDE ŞEKİL 265
A. Düzenleme Yoluyla Yapılan Senetler 265
B. Onaylamak Yoluyla Yapılan Senetler 266
IV. NOTER İŞLEMLERİNDE GENEL HÜKÜMLER 267
A. İşlem İlgilisi 267
B. Noterlik İşlemlerinden Yasaklılık 269
C. Başkaları Adına İşlem Yaptırılması 270
D. Fotoğraf Yapıştırılması 270
E. Noter İşlemlerinde Çıkıntı, Değiştirme, Fesih, İptal ve Düzeltme 271
F. Noter İşleminin Yapılacağı Yer 272
G. Noter İşlemlerinin Hüküm ve Sonuçları 272
V. YABANCI ÜLKELERDE NOTERLİK İŞLEMLERİ 272
ALTINCI ÜNİTE ÖZETİ 274
ÜNİTE SORULARI 276
Yedinci Ünite
NOTERLERİN SORUMLULUĞU VE DENETİMİ
I. GİRİŞ 279
II. NOTERLERİN HUKUKİ SORUMLULUĞU 279
A. Hukuki Sorumluluğun Şartları 280
1. Fiil 280
2. Hukuka Aykırılık 280
3. Zarar 280
4. İlliyet Bağı 281
B. Hüküm ve Sonuçları 281
C. Sorumluluk Teminatı (Güvencesi) 282
III. NOTERLERİN CEZAİ SORUMLULUĞU 284
A. Noterlik Kanunu Kapsamındaki Suçlar 285
1. Noter İşlemlerinde Tahrifat 285
2. Yasaklara Aykırı Hareket 285
3. Noterlikler Ortak Cari Hesabıyla İlgili Yükümlülüklerin Yerine Getirilmemesi 286
4. Gözetim ve Denetim Görevinin İhlali 287
5. Notere ve Noter Görevlerine Karşı İşlenen Suçlar 287
B. Noter Hakkında Soruşturma ve Kovuşturma 287
1. Soruşturma 287
2. Kovuşturma 288
3. Geçici Olarak İşten El Çektirme 289
IV. NOTERLERİN DİSİPLİN SORUMLULUĞU 289
A. Disiplin Cezasını Gerektirin Suçlar 290
B. Disiplin Cezaları 290
C. Disipline İlişkin Usul ve Esaslar 291
V. NOTERLİKLERİN DENETİMİ 293
YEDİNCİ ÜNİTE ÖZETİ 295
ÜNİTE SORULARI 296
KAYNAKÇA 299
Kavramlar Dizini 301
