Dr. Aydın Alber Yüce
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ III
KISALTMALAR XXXI
§1. GİRİŞ 1
I. TİCARET VE TİCARET HUKUKU KAVRAMLARI 1
II. DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE TİCARET HUKUKUNUN KISA TARİHÇESİ 3
III. TİCARET HUKUKUNUN DÜZENLENMESİNDE SİSTEMLER 5
IV. TİCARET HUKUKUNUN DİĞER ALANLARLA İLİŞKİSİ 7
A. Ticaret Hukukunun Medenî Hukuk ve Borçlar Hukukuyla İlişkisi . 7
B. Ticaret Hukukunun Kamu Hukukuyla İlişkisi 8
V. TİCARET HUKUKUNUN KAYNAKLARI . 9
A. Genel Olarak . 9
B. Yazılı Kaynaklar . 10
1. Kanunlar 10
2. Kanun Dışındaki Düzenlemeler 11
C. Yazılı Olmayan Kaynaklar . 12
1. Ticarî Örf ve Adet Hukuku . 12
2. Ticarî Teamül 12
D. Yardımcı Kaynaklar . 13
VI. TİCARET HUKUKUNUN BAZI KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ . 13
A. Koruyucu Hükümlerin Medenî Hukuk ve Borçlar Hukukuna Göre Daha Az Olması 14
B. Ticarî Hayatın Hukukî İşlemlerde Belirli Bir Hız Gerektirmesi . 14
C. Hukukî İşlemlerde Tacirin Edimlerinin Parasal Nitelikte Bir Karşı Edim Gerektirmesi 15
D. Yasal Kapsamın Belirlediği Esaslara Güvenin Korunması 15
§2. TİCARÎ İŞLETME . 17
I. İŞLETME KAVRAMI . 17
II. TİCARÎ İŞLETMENİN TANIMI VE ÖZELLİKLERİ 18
A. Tanım 18
B. Ticarî İşletmenin Özellikleri . 19
1. Esnaf Faaliyetine Dair Sınırların Aşılması 19
a. Koşul 19
b. Esnaf ve Tacir Ayrımı . 19
i. Esnafın Tanımı 19
ii. Tacir ve Esnaf Ayrımına Dair Bakanlar Kurulu Kararnamesi . 20
2. Gelir Sağlamanın Hedef Tutulması . 22
a. Genel Olarak 22
b. Gelir Sağlamanın Bir Şart Değil Hedef Olması Gerektiği 22
c. Hukuka Aykırı Gelirlerin Değerlendirilmesi . 23
3. Devamlı (Süreğen) Bir Faaliyet Olması 24
4. Bağımsız Bir Şekilde Yürütülmesi 26
5. Özel Hukuk Hükümlerine Tabi Olunması . 28
6. Piyasa Aktörü Olarak Faaliyet Gösterilmesi . 28
7. Serbest Meslek Faaliyeti Şeklinde Yürütülmemesi . 29
III. TİCARÎ İŞLETMENİN OLUŞUMU VE HUKUKÎ NİTELİĞİ . 30
A. Ticarî İşletmenin Oluşumu . 30
1. Bütünlük İlkesi 30
2. Kişi Unsuru 30
3. Malvarlığı Unsuru . 30
a. Maddî Unsurlar 30
b. Maddî Olmayan Unsurlar 31
B. Ticarî İşletmenin Hukukî Niteliği . 31
IV. TİCARÎ İŞLETMEDE MERKEZ VE ŞUBE KAVRAMLARI . 32
A. Ticarî İşletmede Merkez Kavramı 32
B. Ticarî İşletmede Şube Kavramı 33
1. Tanım . 33
2. Şubenin Unsurları 34
a. İç İlişkide Tabiiyet . 34
b. Dış İlişkide Bağımsızlık 35
c. Yer ve Yönetim Açısından Ayrılık 36
3. Şubenin Ticarî İşletmeye Ait Yeni Bir Şube Açması 37
C. Şube Olmanın Hukukî Sonuçları 37
1. Ticaret Unvanının Kullanımı Açısından . 37
2. Temsil Yetkisinin Sınırlandırılabilmesi Açısından . 38
3. Ticarî İşletmenin Bütününü Konu Alan İşlemlerde Kapsam Açısından . 38
4. Sicile Tescil Açısından 38
a. Genel Olarak 38
b. Şubenin Tescilinde Yer Alacak Olgular 39
c. Şubenin Ticaret Siciline Tescilinin Hukukî Niteliği 39
5. Usul Hukuku Açısından 39
V. TİCARÎ İŞLETMEYİ BİR BÜTÜN OLARAK KONU EDİNEN BAZI HUKUKÎ İŞLEMLER. 40
A. Ticarî İşletmenin Devri . 40
1. Kavram, Kanunî Düzenleme ve Kaynağı 40
a. Kavram . 40
b. Kanunî Düzenleme ve Kaynağı . 41
2. Ticarî İşletmenin Devrinde Kapsam 42
a. Aktifler . 42
b. Pasifler . 42
i. Genel Olarak . 42
ii. Ticarî İşletmenin Devriyle Dahi Devralana Geçmeyecek Borçlar 44
c. Ticaret Unvanı ve İşletme Adının Durumu . 45
d. Sadece Aktiflerin ya da Sadece Pasiflerin Devrine Yönelik Sözleşmeler 45
3. Ticarî İşletmenin Devri Sözleşmesi 46
4. Ticarî İşletmenin Devrinin Alacaklılara Bildirilmesi ve Duyurulması 47
a. Bildirim ve Duyurunun Şekli . 47
b. Bildirim ve Duyurunun İçeriği 48
5. Ticarî İşletmenin Devrinin İşletmenin Borçları Açısından Sonuçları 48
a. TBK Açısından Borcun Nakli ve Ticarî İşletme Hukukuyla İlişkisi 48
b. Devir Anına Kadar Doğmuş Borçlar Açısından 49
c. Devir Anından Sonraki Borçlar Açısından 49
d. İş Sözleşmesinden Doğan Borçlar Açısından İş Kanunu m. 6 50
6. Ticarî İşletmenin Devrinde Rekabet Hukuku Açısından Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar . 50
7. Ticarî İşletmenin Devrinin Tescilinden Sonraki İşlemler . 51
B. Ticarî İşletmenin Rehni 52
1. Taşınır Rehnine İlişkin Genel Hükümler ve 6750 Sayılı Kanun’a Duyulan İhtiyaç 52
2. Rehin Sözleşmesinin Tarafları 54
3. Rehin Hakkının Kurulması 56
a. Ticarî İşletmenin Rehni Sözleşmesi 56
i. Sözleşmenin Şekli . 56
ii. Sözleşmenin İçeriği . 57
b. Rehnin Üçüncü Kişiler Açısından Hüküm İfade Etmesi 58
4. Rehnin Kapsamı ve Rehin Konusu Olabilecek Taşınırlar . 58
a. Rehnin Kapsamı . 58
b. Rehin Konusu Olabilecek Taşınırlar . 58
i. Genel Olarak . 58
ii. İşletmenin ya da Belirli Bir Varlık Grubunun Tamamı Üzerinde Rehin Kurulması 60
iii. Müstakbel Varlık ve Alacaklar . 60
c. Rehin Konusu Unsurların Değerinin Tespiti . 61
d. Rehin Konusu Olamayacak Unsurlar 61
5. Rehinli Taşınır Sicili . 61
6. Rehin Sözleşmesi Taraflarının Hakları ve Yükümlülükleri . 62
a. Genel Olarak 62
b. Rehin Verenin TİTRK m. 16 Anlamındaki Yükümlülükleri 63
c. Borçlunun Temerrüdü Sonrası Alacaklının Hakları 63
7. Ticarî İşletme Rehninin Sona Ermesi 65
C. Ticarî İşletmelerin Birleşmesi . 65
