Vesayet Kurumu ve Vasinin Sorumluluğu

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Teşekkür 7
İkinci Baskıya Önsöz 9
Önsöz 11
Kısaltmalar 19
1. GİRİŞ 21
2. VESAYET KAVRAMI, VESAYET TÜRLERİ VE VESAYET KURUMUNUN VELAYET İLE KARŞILAŞTIRILMASI 27
2.1 GENEL OLARAK VESAYET KAVRAMI 27
2.1.1 Tanım 27
2.1.2 Türk Vesayet Hukukunun Hukuk Sistemimizdeki Yeri 29
2.1.3 Türk Medeni Kanunu’nun Kaynağı Olan İsviçre Medeni Kanunu’nda Vesayet 30
2.1.4 Türk Vesayet Hukukunun Kapsamı ve İlkeleri 34
2.2 VESAYET TÜRLERİ 37
2.2.1 Kamu Vesayeti 37
2.2.1.2 Vesayet Organları 38
2.2.1.2.1 Vesayet Daireleri 38
2.2.1.2.2 Vasi 40
2.2.1.2.3 Kayyım 40
2.2.1.3. Yasal Danışman 43
2.2.1.4 Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanması 46
2.2.1.4.1 Ergin Kişilerin Koruma Amacıyla Özgürlüğünün Kısıtlanması 46
2.2.1.4.2 Küçüklerin Koruma Amacıyla Özgürlüğünün Kısıtlanması 50
2.2.1.5 Vasi ile Kayyım Arasındaki Farklar 51
2.2.1.6 Vasi ile Yasal Danışman Arasındaki Farklar 53
2.2.2 Özel Vesayet (Aile Vesayeti) 54
2.3 VESAYET KURUMUNUN VELAYET İLE KARŞILAŞTIRILMASI 56
3. VESAYETİ GEREKTİREN HALLER, VASİNİN ATANMASI, VASİNİN HAKLARI VE GÖREVLERİ 61
3.1 VESAYETİ GEREKTİREN HALLER 61
3.1.1 Küçüklük 61
3.1.2 Kısıtlama 65
3.1.2.1 Tanımı 65
3.1.2.2 Kanun Gereği Kısıtlama Sebepleri 66
3.1.2.2.1 Akıl Hastalığı veya Akıl Zayıflığı 67
3.1.2.2.2 Savurganlık, Alkol veya Uyuşturucu Madde Bağımlılığı, Kötü Yaşama Tarzı, Kötü Yönetim 71
3.1.2.2.2.1 Savurganlık 73
3.1.2.2.2.2 Alkol veya Uyuşturucu Madde Bağımlılığı 74
3.1.2.2.2.3 Kötü Yaşama Tarzı 76
3.1.2.2.2.4 Kötü Yönetim 77
3.1.2.2.3 Özgürlüğü Bağlayıcı Ceza 78
3.1.2.2.4 İstek Üzerine Kısıtlama 79
3.1.2.2.4.1 Yaşlılık 82
3.1.2.2.4.2 Engellilik 83
3.1.2.2.4.3 Deneyimsizlik 84
3.1.2.2.4.4 Ağır Hastalık 84
3.1.3 Yargılama Usulü, Görev ve Yetki 85
3.1.3.1 Yargılama Usulü 85
3.1.3.1.1 Kanun Gereği Kısıtlamada Uygulanacak Olan Yargılama Usulü 88
3.1.3.1.2 İstek Üzerine Kısıtlamada Uygulanacak Olan Yargılama Usulü 90
3.1.3.2 Görev ve Yetki 90
3.2 VASİNİN ATANMASI, HAKLARI VE GÖREVLERİ 92
3.2.1 Vasinin Atanması İçin Gerekli Koşullar 92
3.2.1.1 Genel Olarak 92
3.2.1.2 Eşin ve Hısımların Önceliği 94
3.2.1.3 Vasi Atanmasında Kısıtlının, Ana veya Babanın Gösterdiği Kimselerin Önceliği 95
3.2.1.4 Vasiliği Kabul Etme Zorunluluğu Olanlar 95
3.2.1.5 Vasilikten Kaçınma Sebepleri 96
3.2.1.6 Vasiliğe Engel Olan Sebepler 97
3.2.2 Atama Usulü 97
3.2.2.1 Vasinin Atanması 98
3.2.2.2 Vasi Atanmadan Önce Geçici Önlem Alınması 99
3.2.2.3 Vasi Atama Kararının Tebliği ve İlanı 100
3.2.2.4 Vasilikten Kaçınma ve İtiraz 101
3.3 VASİNİN HAKLARI 102
3.3.1 Vasilikten Kaçınma Hakkı 102
3.3.2 Ücret ve Masraf Talep Etme Hakkı 103
3.4 VASİNİN GÖREVLERİ 103
3.4.1 Göreve Başlama 104
3.4.2 Defter Tutma 104
3.4.3 Değerli Şeylerin Saklanması 105
3.4.4 Taşınırların Satılması 106
3.4.5 Paraların Yatırılması 107
3.4.6 Ticarî ve Sınaî İşletmeler 108
3.4.7 Taşınmazların Satılması 108
3.4.8 Vesayet Altındaki Kişinin Bakımı, Eğitimi ve Gözetimi 110
3.4.9 Özen Yükümlülüğü ve Temsil 111
3.4.10 Malvarlığının Yönetilmesi 114
4. VESAYET ALTINDAKİ KİŞİNİN HUKUKİ DURUMU VE VASİNİN SORUMLULUĞU 115
4.1 VESAYET ALTINDAKİ KİŞİNİN HUKUKİ DURUMU 115
4.1.1 Tam ve Sınırlı Ehliyetsizlerin Hukuki Durumu 115
4.1.1.1 Tam Ehliyetsizler Bakımından 115
4.1.1.1.1 Hukuki İşlem Ehliyeti 115
4.1.1.1.2 Haksız Fiilden Sorumluluk Ehliyeti 117
4.1.1.1.3 Taraf ve Dava Ehliyeti 117
4.1.1.1.4 Hak ve Tasarruf Ehliyeti 119
4.1.1.2 Sınırlı Ehliyetsizler Bakımından 120
4.1.1.2.1 Vesayet Altındaki Kişinin Görüşünün Alınması 120
4.1.1.2.2 Tek Başına Yapabilecekleri İşlemler 121
4.1.1.2.3 Vasinin Rızasıyla Yapabileceği İşlemler 122
4.1.1.2.3.1 Vasi Tarafından Verilen Rızanın Geçerliliği 123
4.1.1.2.3.2 Hukuki İşleme Rıza Verilmesinin Sonuçları 123
4.1.1.2.3.3 Vasi Tarafından Onam Verilmeyen İşlemin Hukuki Durumu 124
4.1.1.2.4 Vesayet Altındaki Kişinin Bir Meslek veya Sanat İcra Etmesi 125
4.1.1.2.5 Vesayet Altındaki Kişinin Serbest Mallarının Yönetimi 125
4.1.2 Yasak İşlemler 125
4.1.3 Vasinin İzin Alarak Yapabileceği İşlemler 128
4.2 VASİNİN SORUMLULUĞU 132
4.2.1 Vasi Açısından Sorumluluk 132
4.2.2 Devlet Açısından Sorumluluk 136
4.2.3 Tazminat Davası 138
4.2.3.1 Görevli ve Yetkili Mahkeme 138
4.2.3.2 Davanın Tarafları 139
4.2.4 Rücu Davası 140
4.2.4.1 Davanın Tarafları 140
4.2.5 Sorumluluk Davasında Zamanaşımı 141
4.2.5.1 Olağan Zamanaşımı 141
4.2.5.2 Olağanüstü Zamanaşımı 143
4.2.6 Vesayet Altındaki Kişinin Alacağı 143
5. VASİLİK SIFATINI SONA ERDİREN HALLER 145
5.1 VASİNİN ÖLÜMÜ 145
5.2 VASİNİN FİİL EHLİYETİNİ KAYBETMESİ 145
5.3 VASİLİK SÜRESİNİN SONA ERMESİ VE UZATILMAMASI 146
5.4 VASİNİN KASITLI BİR SUÇ NEDENİYLE MAHKÛMİYETİNE KARAR VERİLMESİ 146
5.5 VASİNİN GÖREVDEN ÇEKİLMESİ 146
5.5.1 Vasiliğe Engel Bir Durumun Ortaya Çıkması 146
5.5.2 Vasilikten Kaçınma Sebebinin Ortaya Çıkması 147
5.6 VASİNİN GÖREVE DEVAM ETME ZORUNLULUĞU 147
5.7 VASİNİN GÖREVDEN ALINMASI 147
5.7.1 Vasinin Görevden Alınma Sebepleri 147
5.7.1.1 Görevi Savsaklamada Bulunma 148
5.7.1.2 Yetkiyi Kötüye Kullanma 148
5.7.1.3 Güven Sarsıcı Davranışta Bulunma 148
5.7.1.4 Borç Ödemede Acze Düşme 148
5.7.1.5 Görevi Yapmada Yetersizlik Hali 148
5.7.2 Usul 149
5.7.2.1 Görevli ve Yetkili Mahkeme 149
5.7.2.2 Başvuru, İnceleme ve Karar Verilmesi 149
5.7.2.3 Geçici ve Gerekli Önlemlerin Alınması 150
5.7.2.4 İtiraz Edilmesi 150
6. SONUÇ 153
DİLEKÇE ÖRNEKLERİ 159
EK – I: Velayet Altında Bulunmayan Küçüğe Vasi Atanması Talepli Dilekçe 161
EK – II: Yaşlılık Sebebiyle Vasi Atanması Talepli Dilekçe Örneği 162
YEREL MAHKEME KARARLARI 165
EK – III: Kısıtlılığın Kaldırılmasına İlişkin Mahkeme Kararı Örneği 167
EK – IV: Pazarlıkla Satışa İzin Vesayet Makamı Kararı 169
EK – V: Husumete İzin Vesayet Makamı Kararı 172
EK – VI: Süre Uzatımı–Kısıtlı Adına Vesayet Hesabı Açılması–Hesabın Altın Olarak Değerlendirilmesi–İzin Kararı 174
EK – VII: Araç Alımı İçin İzin Verilmesine Dair Vesayet Makamı Kararı 176
EK – VIII: Vasinin Değiştirilmesi Vesayet Makamı Kararı 178
Kaynaklar 181
Kavramlar Dizini 189
Kararlar Dizini 197