Sigortanın Temel Prensipleri

"SİGORTANIN TEMEL PRENSİPLERİ



Ayşe Gül BÖLÜKBAŞI, E. Baturalp PAMUKÇU



- Sigortacılıkta Fiyatlandırma

- Sigorta Şirketlerinin Yatırım Araçları

- Sigorta İşletmelerinde Organizasyon

- Sigorta Branşları

- Yangın Sigortalan, Kaza Sigortalan,

- Nakliyat Sigortalan, Tarım Sigortalan,

- Sağlık Sigortalan, Hayat Sigortalan,

- Deprem Sigortalan, Hukuksal Koruma Sigortalan,

- Kredi Sigortaları

- Reasürans

- Reasürans Anlaşmaları

- Sigortacılıkta Hasar

- Hasar Karşılıkları

- Cari Rizikolar Karşılığı, Ibner

- Sigortacılıkta Mali Oranlar

- Sigortacılıkta Sermaye Yeterliği



1 Bölüm

Sigortacılıkta Temel Kavramsal Açıklamalar

I. Sigorta Kavramı 1

II. Sigortanın İşlevleri 2

III. Sigortacılıkta Risk Kavramı ve Sınıflandırılması 2

IV. Sigorta İşlemlerinde Risklerin Sınıflandırılması 4

A. Teknik Riskler: 5

B. Yatınm Riskleri

143 Teknik Olmayan Riskler 6

V. Uluslararası Aktüerler Birliğinin (IAA) Risk Sınıflandırması 6

a) Teknik Risk 6

b) Kredi Riski 7

c) Piyasa Riski 7

154 Faaliyet Riski 8

a) Likidite Riski 9

b) Olay Riski 9

VI. Sigorta Mevzuatında Risk Sınıflandırması ,,,10

VII. Diğer Bir Risk Sınıflandırılması 12

VIII. Geleneksel Risk Yönetim Metodları 17

IX. Risk Analizi 18

X. Sigortacılıkla İlgili Tanımlar 21

XI. Sigortanın Temel Prensipleri 25

112 Sigorta İşlemlerinde Fiyatlandırma Kavramı 33

113 Sigorta Şirkederinin Yatırım Araçları 35

114Sigortacılıkta Tahkim 41

115 Güvence Hesabı 44

116 Sigorta İşletmelerinin Organizasyon 46

II, Sigorta İşletmesinin Fonksiyon Esasına Göre Organizasyonu 47

III, Genel Yönetim Bölümü ve Görevleri

IV, Yardımcı Bölümler ve Görevleri 49

V, Sigorta İşletmesinin Üretim Esasına Göre Organizasyonu;

Aktif Servisler 53

117Dünyada Sigortanın Tarihsel Gelişimi 54

1171 Avrupa Birliği’nde Sigortanın Tarihsel Gelişimi 56

1472 Türkiye’de Sigortanın Tarihsel Gelişimi 61

2. Bölüm Sigorta Branşları

I. Yangın ve Doğal Afet Sigortalan 67

A. Yangın Sigortasında Teminatlar 68

B. Yangın Sigortasında Riziko 70

C. Türk Ticaret Kanununa ve Genel Şartlara Göre

Yangın Sigortası Teminatının Kapsamı 71

D. Yangın Sigortası Genel Şartlarında Teminat Dışı Kalan Riskler 76

E. Yangın Sigortalarında Hasar ve Tazminat 77

a) Yangın Sigortalarında Hasarın Tespiti 78

b) Yangın Sigortalarında Tazminat Hesaplanması 79

F. Yangın Sigortalarında Fiyatlandırma 81

a) Fiyatlandırmada Dikkate Alınan Faktörler 86

G. Yangın Sigortasında Muafiyetler 86

H. Zorunlu Deprem Sigortası 88

II. Doğal Afet Sigortalan Kurumu (DASK) 89

II, Deprem Sigortasının Tanımı ve Kapsamı 93

III, Deprem Sigortası Teminat Kapsamı 95

IV, Deprem Sigortası Prim Hesaplamaları 96

III. Nakliyat Sigortalan 96

A. Nakliyat Sigortası Türleri 97

a) Emtia Nakliyat ve Kıymet Nakliyat Sigortalan 97

b) Tekne Sigortalan 105

B. Denizcilik Sigortalannda Sıkça Kullanılan Kavramlar ...110

C. Nakliyat Sigortalarında Fiyatlandırma 112

2.3.3.1 Emtia Sigortalannda Fiyatlandırma 112

2.3.3.2 Tekne Sigortalannda Fiyatlandırma 114

2.3.3.3 Tekne İnşaat Sigortaları Fiyatlandırması 121

2.3.3.4 Navlun Sigortalan Fiyatlandırması 122

2.3.3.5 Sorumluluk (CMR) Sigortasının Fiyatlandırması 123

D. Nakliyat Sigortalannda Fiyatlandırma Örnekleri 124

IV. Kaza Sigortaları 126

2.4.1 Oto Kaza ve Zorunlu Oto Kaza Sigortalan 126

2.4.1.1 Karayolu Motorlu Taşıtlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası 126

2.4.1.2 İsteğe Bağlı (İhtiyari) Mali Sorumluluk Sigortası 130

2.4.1.3 Kasko Sigortalan 131

2.4.1.3.1 Kasko Fiyatlandlfılması 134

2.4.1.4 Oto Dışı Kaza Sigortalan 138



I. Sorumluluk Sigortalan... 139

II. Motorlu Kara Taşıt Araçları Sorumluluk Sigortası 140

III. Genel Sorumluluk Sigortası 143

IV. Sorumluluk Sigortasının Diğer Sigorta Türlerinden

Farkları 159

V. Sorumluluk Sigortasının Hukuki Yapısı 159

A. Oto Sigortalarında Fiyatlandırmanın Önemi 162

B. Hasarın Gerçekleşmesi 166

a) Sigorta Şirketleri Tarafından Kasko Hasarında

İstenen Belgeler 168

C. Hasar Dosyalarının İncelenmesi 170

a) Mühendislik Sigortalan 174

II, Makine Kırılması Sigortası 175

III, Montaj Sigortası 176

IV, Elektronik Cihaz Sigortalan 179

V, İnşaat Bütün Riskler Sigortası 186

VI, Mühendislik Sigortalannın Kapsamı 190

VII, Mühendislik Sigortalannda Risk Tespiti, Fiyatlandırma ve Uygulaması 192

A. Makine Kınlması Sigortası ve Elektronik Cihaz Sigortasında Risk Tespiti 192

B. İnşaat Bütün Sigortası ve Montaj Bütün Riskler Sigortasında Risk Tespiti 193

C. Makine Kınlması Sigortası ve Elektronik Cihaz Sigortasın da Fiyatlandırma 195

D. İnşaat Bütün Riskler Sigortası ve Montaj Bütün

Riskler Sigortasında Fiyatlandırma 195

b) Tanm Sigortalan 195

a) Tanm Sigortasının Tanımı ve Özellikleri 197

b) Tanm Sigortalan Havuz İşletmesi A.Ş (Tarsim) 198

c) Tanm Sigortalan ile Verilen Teminatlar 199

2.3.3.1 Bitkisel Ürün Sigortası 201

2.3.3.2 Tanm Ürünleri Dolu Sigortası 204

2.3.3.3 Hayvan Hayat Sigortası 205

2.3.3.4 Sera Sigortası 211

d) Tanm Sigortalannda Prim Hesaplaması 213

e) Tanm Sigortalannda Hasar Oranlanmn Saptanması 215

2.4.1.1 Bitkisel Üretimde Hasar Oranlanmn Saptanması 216

2.4.1.2 Hayvansal Üretimde Hasar Gfanlannın Saptanması 217

2.6.5.3 Üretimde Kullanılan Tarımsal Varlıklarda Hasar

Oranlarının Saptanması 218

I. Sağlık Sigortalan 219

A. Özel Sağlık Sigortası ve Ürünleri: 219

a) Grup Sağlık Sigortalan ve Çeşitleri: 220

b) Bireysel Sağlık Sigortalan 221

B. Teminatlanna Göre Sağlık Sigortaları 221

C. Limitlerine Göre Sağlık Sigortaları 221

D. Geçerli Olduğu Coğrafi Bölgeye Göre Sağlık Sigortalan 222

E. Ödeme Öranlanna Göre Poliçeler 222

F. Primlerin ve Tazminatlann Ödendiği Para Birimine Göre Poliçeler 222

II. Hukuksal Koruma Sigortası 232

a) Hukuksal Koruma Sigortası Teminatlannm Kapsamı 232

b) Hukuksal Koruma Sigortasının Uygulanması Açısından Riziko 239

b) Kredi Sigortalan 242

b) İhracat Kredi Sigortası 243

b) Kredi Riski ve Kredi Sigortaları 250

b) Kredi Sigortalarının Kapsamı 252

b) Sigorta Priminin Ödenmesi ve Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması 258

b) Hayat Sigortalan 260

b) İştira - Satın Alma 262

b) İkraz - Borç Verme (Sigortacı açısından) / İstikraz - Borç Alma (Sigortalı açısından) 263

b) Tenzil-Sigortanın Dondurulması 263

b) Hayat Sigortası Poliçelerinin Devri 264

b) Hayat Sigortalannda Teminatlar 265

b) Karşılıklar 267

b) Matematik Karşılıklar 267

b) Aktüeryal matematik karşılıklar 267

b) Kar Payı Karşılıklan 267

b) Sigorta Şirketlerinin Varlıklannın Yönetilmesi 270

3. Bölüm Reasürans ve Reasürans Metodları

II, Reasürans ve Tarihsel Gelişimi 273

III, Reasüransın Tanımı 275

IV, Reasürans Anlaşmalanmn Temel Prensipleri 275

I. Reasürans Anlaşmalarının Sağladığı Avantajlar 277

3$ Reasürans Yöntemleri 279

A. İhtiyari Reasürans 279

a) Orantılı İhtiyari Reasürans Metodu 281

b) Orantısız İhtiyari Reasürans Metodu 286

B. Trete (Mecburi) Resürans Anlaşmaları 286

a) Orantılı Anlaşmalar 287

II, Orantısız Reasürans Anlaşmaları 294

A. Reasürans Komisyonu 298

a) Reasürans Komisyonunun Belirlenmesinde Yöntemler 298

3.5.14 Sabit Oranlı Komisyon... 298

2.3.3.1 J Eşel Komisyon 298

3.5.1.3 Kar Komisyonu 302

B. Finansal Reasürans Anlaşmaları 304

2.4.1.1 Finansal Reasüransın Anlaşma Çeşitleri 306

3.6.1.1 Hasar Portföy Transferi 307

3.6.1.2 Ters Gelişme Teminatları (ADC’s) 308

3.6.1.3 Zaman ve Mesafe Kontratları (TD’s) 309

3.6.1.4 Sınırlı Kot-Par (Finite Quota Share) 310

3.6.1.5 Geleceğe Yönelik Toplam Hasar Fazlası 310

3.6.1.6 Yuvarlamalar 311

3.6.1.7 Beta 312

3.6.1.8 Makro ... 313

3.6 J»9 Karma Yöntemler 314

3.6-1,10 Sigorta Türevleri Yoluyla Menkul Kıymetleştirme 315

4. Bölüm Hasar ve Hasar Karşılıkları

4.1 Hasar Tanımı 319

4.1.1 'Haşam Özellikleri ve Çeşitleri 319

4.1.2 Sigorta İşletmelerinde Hasar Maliyetleri ve Saptanması 320

4.1.3 Hasar Maliyetlerinin Hesaplanması ve Ödenmesi 321

4.2 Hasarlarla İlgili Ayrılan Karşılıklar. 323

4.2.1 Prim Karşılıkları 323

4.2.l.İ Kazanılmamış primler karşılığı 323

4.2.1.2 Cari Rizikolar Karşılığı (Devam eden riskler karşılığı)... 327

4.2.1.3 Dengeleme Karşılığı (Katastrofik Riskler) 328

4.2.1.4 Matematik Karşılıklar 329

4.2.1.5 Muallak Hasar Karşılığı 330

I. İkramiyeler ve İndirimler Karşılığı 332

II. IBNR (Gerçekleşmiş Fakat Rapor Edilmemiş

Hasar Karşılıkları) 332

A. Hasar Karşılıklarının Ayrılma Nedenleri 338

B. Hasar Karşılıklarını Etkileyen Faktörler 340

a) Veri Üçgenleri 341

b) Chain Ladder Yöntemi (Zincir Yöntemi) 343

c) Beklenen Hasar Oranı Yöntemi 346

d) Bomhuetter-Ferguson Yöntemi 348

5 Bölüm

Sigorta Şirketlerinde Mali Yeterlilik

a) Sigorta Şirketlerinin Mali Yapısının İncelenmesi 365

b) Sigorta Şirketlerinin Mali Değerlendirilmesi 366

II, Sigorta Şirketlerinde Mali Yeterlilik 372

c) Solvency ü’nin Çıkış Nedenleri 373

A. Mali Yeterlik, Solvency ll’nin Özellikleri 377

B. Mali Yeterlik II Projesinin Sonuçlan 380

d) Mali Yetersizlik 386

e) Mali Yeterlilikle İlgili Rasyolar 387

Sonuç 397

Sözlük 401

Kaynakça 419

"