Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi

ANONİM ORTAKLIĞIN HAKLI SEBEPLE FESHİ

Yrd. Doç. Dr. Ayşe ŞAHİN

- Sürekli Borç İlişkilerinde ve Ortaklıklar Hukukunda Haklı Sebeple Fesih

- Davanın Maddi Hukuka İlişkin Koşulu: " Haklı Sebepler "

- Haklı Sebeple Fesih Davasına Özgü Prensip ve Özellikler

- Haklı Sebeple Fesih Davasında Mahkemenin Alabileceği Kararlar

 İÇİNDEKİLER




I. BÖLÜM


SÜREKLİ BORÇ İLİŞKİLERİNDE VE
ORTAKLIKLAR HUKUKUNDA
HAKLI SEBEPLE FESİH



§ 1 SÜREKLİ BORÇ İLİŞKİLERİNDE VE ORTAKLIKLAR
HUKUKUNDA HAKLI SEBEPLE FESİH 9
I-) Sürekli Borç İlişkilerinin Haklı Sebeple Feshi 10
II-) Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshinin
Kişi Ortaklıklarının Haklı Sebeple Feshinden Ayrılması 13
III-) Ortaklıklar Hukukunda Haklı Sebeple Fesih Hakkına İlişkin
Ortak Özellik ve Prensipler 18
IV-) Kişi Ortaklıklarının Haklı Sebeple Feshi 20
A-) Adi Ortaklık 21
1-) Genel Olarak 21
2-) Ortak Girişim ve Konsorsiyumlarda
Haklı Sebep Kavramı 24
B-) Kollektif Ortaklık 27
C-) Adi Komandit Ortaklık 30
V-) Sermaye Ortaklıklarının Haklı Sebeple Feshi 31
A-) Limited Ortaklık 31
B-) Paylı Komandit Ortaklık 35
C-) Kooperatif Ortaklık 35
§ 2 ANONİM ORTAKLIKTA HAKLI SEBEPLE
FESİH HAKKI 35
I-) Terminoloji 35
II-) Türk Hukukunda Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple
Feshine İlişkin Yasal Düzenlemeler 36
A-) 6762 sayılı Eski Türk Ticaret Kanunu 36
1-) 6762 s. eTTK Çerçevesinde Anonim Ortaklığın
Haklı Sebeple Feshi Davasının Uygulama Alanı
Bulmadığı Görüşü 36
2-) 6762 s. eTTK Çerçevesinde Anonim Ortaklığın
Haklı Sebeple Feshi Davasının Uygulama Alanı
Bulduğu Görüşü 40
3-) Kişisel Görüşümüz 42
B-) 6102 sayılı TTK m.531 Hükmüne İlişkin
Eleştiri ve Öneriler 44
C-) 6102 sayılı TTK m.531 Hükmünün
Zaman Yönünden Uygulanması Sorunu 49
III-) Fesih Davasının Anlam ve Amacı 50
IV-) Haklı Sebeple Fesih Davasının Hukuki Niteliği
ve Diğer Azınlık Haklan Arasındaki Yeri 55
V-) Haklı Sebeple Fesih Davasının Hukuki Temeli 58
A-) Dürüstlük Kuralı Işığında Sürekli Borç
İlişkilerinin Haklı Sebeple Feshi 58
B-) Sözleşmenin Değişen Şartlara Uyarlanması 61
C-) Çoğunluk Prensibine Dayalı Yönetim
Mekanizmasının İşlemez Hale Gelmesi 64
VI-) Dava Hakkının Koşullan 67
A-) Hak Sahibine İlişkin Koşullar 68
1-) Payların Sermayenin Onda Birini
Temsil Etmesi Koşulu 68
2-) Halka Açık Anonim Ortaklıklarda Payların
Sermayenin Yirmide Birini Temsil Etmesi
Koşulunun Yerindeliği Sorunu 69
3-) Hakkın Yasada Ortaksal Dava Hakkı
Olarak Düzenlenmesinin
Gerekli Olup Olmadığı Sorunu 71
B-) Haklı Sebebin Varlığı 72
C-) Diğer Azınlık Haklarının Tüketilmiş Olması
Gerekliliği Sorunu 73
VII-) Davanın Anonim Ortaklığın Korporatif Yapısına
Uygunluğu ve Anonim Ortaklıkta Davaya Duyulan
İhtiyaç 76
§3 KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA ANONİM
ORTAKLIĞIN HAKLI SEBEPLE FESHİ 81
I-) İSVİÇRE HUKUKU 81
A-) Genel Olarak 81
B-) İsviçre Federal Mahkeme Kararlarında
Haklı Sebep Kavramı 84
II-) ALMAN HUKUKU 86
A-) Genel Olarak 86
B-) Haklı Sebep Kavramı 88
1-) Ortaklar Arasındaki Uyuşmazlıklar 89
2-) Objektif Sebepler 91
C-) Davanın Son Çare Niteliğinin Alman Limited
Ortaklığında Görünümü 93
III-) FRANSIZ HUKUKU 95
A-) Haklı Sebep Kavramı 95
B-) Davaya İlişkin Özellikler 96
IV-) ANGLO-SAKSON HUKUK SİSTEMİ 97
A-) Davanın Uygulanma Alanı 97
B-) Mahkemenin Diğer Çözümlere Karar
Verme Yetkisi 100



II. BOLUM


DAVANIN MADDİ HUKUKA İLİŞKİN KOŞULU: "HAKLI SEBEPLER"



§ 1 ANONİM ORTAKLIKTA HAKLI SEBEP KAVRAMI 105
I-) Haklı Sebep Kavramı 105
A-) Genel Olarak 105
B-) Tanım 106
1-) Haklı Sebeplerin Takdire Bağlı Bir
Kavram Oluşu 106
2-) Haklı Sebep Kavramının Genel
Olarak Tanımı 106
3-) Anonim Ortaklıkta Haklı Sebep
Kavramının Tanımı 108
C-) Medeni Hukukta Haklı Sebep Kavramının
Unsurları 111
1-) Genel Olarak 111
2-) Objektif Olgu Kavramının Anonim Ortaklığın
Haklı Sebeple Feshi Bakımından Görünümü 111
D-) Anonim Ortaklıkta Haklı Sebep Kavramının
Unsurları 112
1 -) Pay Sahibinin Haklarının İhlali ve Meşru
Menfaatlerinin Zarar Görmesi 113
2-) Ortaklığın Devamının Azınlık Pay Sahibi
İçin Çekilmez Hale Gelmesi 116
a-) Sistematik Olarak Uygulanma:
"Süreklilik" 118
b-) Çekilmezliğin Belirlenmesinde Esas
Alınabilecek Diğer Kıstaslar 121
II-) Hâkime Tanınan "Diğer Çözümlere" Karar
Verme Yetkisinin Haklı Sebep Kavramının
Kapsamına Etkisi 123
III-) Haklı Sebeplerin Belirlenmesinde
Hâkimin İzlemesi Gereken Aşamalar 126
IV-) Haklı Sebep Kavramının Belirlenmesinde
Çatışan Menfaatlerin Karşılaştırılması 127
A-) Davada Üstün Gelen Menfaatlerin Belirlenmesi 127
B-) Menfaatler Karşılaştırması 129
1-) Azınlık Pay Sahibinin Ortaklığın
Feshine İlişkin Menfaatleri 131
a-) Azınlık Pay Sahibi Kavramı 131
b-) Azınlık Pay Sahibinin Menfaatleri 133
2-) Ortaklığın Devamına İlişkin Menfaatler 135
§ 2 HAKLI SEBEPLERİN GÖRÜNÜM BİÇİMLERİ 137
I-) ÇOĞUNLUK GÜCÜNÜN KÖTÜYE
KULLANILMASINA İLİŞKİN SEBEPLER 140
A-) Çoğunluk Pay Sahibi Kavramı 141
B-) Kötüye Kullanımı Belirleyen Unsurlar 143
C-) Kötüye Kullanımın Görünüm Biçimleri 151
1-) Azınlık Pay Sahiplerinin Korunmasına
İlişkin Temel Prensiplerin İhlali 151
a-) Eşitlik Prensibi 152
b-) Hakların Sakınılarak Kullanılması Prensibi 155
2-) Pay Sahipliği Haklarını İhlal
Eden Karar ve İşlemler 156
a-) Pay Sahibinin Malvarlıksal Haklarının İhlali 157
aa-) Genel Olarak 157
ab-) Kâr Payı Hakkı 158
i-) Yıllık Kâr Payı Hakkı 158
ii-) Yıllık Kâr Payı Hakkı İhlalinin
Haklı Sebep Niteliği 159
iii-) Mutlak Kâr Payı Hakkı İhlalinin
Haklı Sebep Niteliği 161
ac-) Tasfiye Payı Hakkı 168
ad-) Rüçhan Hakkı 170
b-) Yönetime Katılma Haklarının İhlali 173
ba-) Genel Kurula Katılma Hakkı 173
bb-) Oy Hakkı 175
be-) Bilgi Alma Hakkı 177
c-) Azınlık Haklarının İhlali 179
d-) Kötüye Kullanıma Dayanan Haklı
Sebeplere İlişkin Ara Sonuç 182
II-) KİŞİSEL SEBEPLER 183
A-) Anonim Ortaklık Tipolojisi Çerçevesinde
Kişisel Olguların Haklı Sebep Niteliği 183
B-) Kişisel Sebeplerin İstisnai Olarak
Uygulanma Alanı Bulması 188
C-) Kişisel Sebeplerin Görünüm Biçimleri 190
1-) Kişisel Uyuşmazlıklar 190
2-) Pay Sahibinin Şahsında Gerçekleşen Sebepler 194
a-) Pay Sahibinin İflası, Ölümü, Kısıtlanması 194
b-) Pay Sahibinin Şahsında Gerçekleşen
Diğer Sebepler 196
c-) Ortaksal Yükümlülüklerin İhlali 198
d-) Pay Sahibinin Sadakat Borcunun İhlali 201
3-) Pay Sahipleri Sözleşmesinin İhlali 207
a-) Ortaklığın Taraf Olmadığı
Pay Sahipleri Sözleşmeleri 207
b-) Ortaklığın Taraf Olduğu
Pay Sahipleri Sözleşmeleri 210
III-) ORTAKLIĞA İLİŞKİN SEBEPLER 211
A-) Genel Olarak 211
B-) Kötü Yönetim 213
1-) Kötü Yönetim Kavramı 213
2-) Kötü Yönetimin Haklı Sebep Niteliği 214
C-) Yönetim Kurulunun ve Genel Kurulun
Karar Alma İşlevini Yitirmesi 218
1-) Haklı Sebeple Fesih Çerçevesinde Ele Alınan
Karar Alma İşlevinin Yitirilmesi Kavramının
Organ Eksikliğinden Ayrılması 219
2-) Genel Kurulun Karar Alma İşlevini Yitirmesi 224
a-) Genel Kurulun Karar Almamamasma
Bağlı Olarak Kilitlenmesi 225
b-) Ağırlaştırılmış Yeter Sayılara Bağlı Kararlarda
Azınlığın Veto Hakkını Kullanması 230
3-) Yönetim Kurulunun Karar Alma İşlevini
Yitirmesi 232
D-) Ortaklık Amacının Elde Edilmesinin
Önemli Ölçüde Güçleşmesi 236
1-) İşletme Konusunun Elde Edilmesinin
Önemli Ölçüde Güçleşmesi 239
2-) Nihai Amacın Elde Edilmesinin Önemli
Ölçüde Güçleşmesi veya İmkânsız Hale
Gelmesi: "Sürekli Nitelikte Kârlılık Kaybı" 243
E-) Sermayenin Karşılıksız Kalması 247
F-) Ortaklığa İlişkin Yapısal Değişiklikler 250
1-) Birleşme, Bölünme ve Tür Değişikliği İşlemleri 250
a-) Ticaret Ortaklıklarının Birleşmeleri 253
b-) Ticaret Ortaklıklarının Bölünmeleri 255
ba-) Bölünme Kavramı ve
Bölünme Türleri 255
bb-) Bölünmenin Haklı Sebep Niteliği 257
c-) Tür Değiştirme 260
d-) Birleşme, Bölünme ve Tür Değişikliği
İşlemlerinin Haklı Sebep Niteliği
Konusunda Ara Sonuç 261
2-) İşletme Konusunun Değiştirilmesi 262
IV-) HAKLI SEBEPLERE İLİŞKİN ARA SONUÇ 265
V-) HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASININ DİĞER
FESİH VE İNFİSAH DAVALARINDAN AYRILMASI 267
A-) Haklı Sebeple Fesih Davasının
Organ Eksikliği Davasından Ayrılması 270
B-) Haklı Sebeple Fesih Davasının
Kuruluştaki Hukuka Aykırılıklar Sebebine
Dayanan Fesih Davasından Ayrılması 274
C-) Haklı Sebeple Feshin Diğer Sona Erme
Sebepleri ile Bağlantısı 276
§ 3 HAKLI SEBEP KAVRAMININ KAPSAM VE SINIRLARI 277
I-) Anonim Ortaklık Tipolojisi Yönünden 277
A-) Kişisel Unsurların Ağırlık Taşıdığı
Anonim Ortaklıklar 278
1-) Kişisel Unsurların Belirlenmesi 278
2-) Kişisel Unsurların Ağırlık Taşıdığı
Anonim Ortaklıklarda Haklı Sebeplerin
Görünüm Biçimleri 280
3-) Davanın Tek Pay Sahipli ve İki Pay Sahipli Anonim
Ortaklıklarda Uygulanmasına İlişkin Özellikler 282
B-) Katı Sermaye Ortaklığı Niteliğindeki
Anonim Ortaklıklar 283
1-) Katı Sermaye Ortaklığı Niteliğinin
Belirlenmesi 283
2-) Davanın Halka Açık Anonim Ortaklıklarda
Uygulanma Olanağı 284
a-) Davanın Halka Açık Anonim Ortaklıklarda
Uygulanmasının Yerinde Olmadığı Görüşü 285
b-) Davanın Halka Açık Anonim Ortaklıklarda
Uygulanmasının Yerinde Olduğu Görüşü 288
c-) Kişisel Görüşümüz 288
3-) Halka Açık Anonim Ortaklıklarda
Haklı Sebeplerin Görünüm Biçimleri 293
a-) Kişisel Olguların Haklı Sebepler Kapsamı
Dışında Kalması 294
b-) Azınlığın Malvarlıksal Hak ve Menfaatlerinin
İhlaline Dayanan Haklı Sebepler 294
c-) Azınlığın Yönetime İlişkin Hak ve Menfaatlerinin
İhlaline Dayanan Haklı Sebepler 296
d-) Ortaklığa İlişkin Haklı Sebepler 297
C-) Şirketler Topluluğunda Haklı Sebeple Fesih 300
II-) Haklı Sebeple Fesih Davası Hakkına İlişkin
Esas Sözleşmesel Düzenlemeler 305
A-) TTK m.531 Hükmünün Emredici Niteliği 305
B-) Haklı Sebep Kavramına İlişkin
Esas Sözleşmesel Düzenlemeler 307
1-) Haklı Sebep Kavramının Kapsamını
Genişleten Düzenlemeler 307
2-) Haklı Sebep Kavramının Kapsamını
Sınırlandıran Düzenlemeler 310
a-) Haklı Sebepler Sınırlı Sayıda Öngörülmek
Suretiyle Sınırlandırma 310
b-) Belirli Bazı Sebeplerin Haklı sebep
Niteliğinin Bulunmadığı Öngörülmek
Suretiyle Sınırlandırma 311
C-) Haklı Sebeple Fesih Davası Açma Hakkının
Tamamen Kaldırılması 313
D-) Dava Hakkının Kullanılmasına
İlişkin Esas Sözleşmesel Düzenlemeler 315
1-) Genel Olarak 315
2-) Esas Sözleşmede Pay Sahibine Tek Taraflı
Fesih Hakkı Tanınması Olanağı? 316
3-) Esas Sözleşmede Haklı Sebeplerin Varlığı
Koşuluna Bağlı Tek Taraflı Fesih Hakkı
Tanınması Olanağı? 318
E-) eTTK Hükümleri Çerçevesinde Esas
Sözleşmesel Düzenlemelerin Geçerliliği 320




III. BÖLÜM



HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASINA ÖZGÜ PRENSİP VE ÖZELLİKLER



§ 1 DAVAYA HAKİM OLAN PRENSİPLER 323
I-) Davanın Son Çare (Ultima Ratio) Niteliği 324
A-) Haklı Sebep Kavramının Belirlenmesi
Yönünden Davanın Son Çare Niteliği 326
1-) Son Çare Niteliğinin Genel Olarak Anlamı 326
2-) Haklı Sebeple Fesih Davasının
Birincil Hukuki Araçlarla Bağlantısı 328
B-) Hâkimin Karar Yetkisine Etkileri Bakımından
Davanın Son Çare Niteliği 335
II-) Ölçülülük Prensibi 337
§ 2 HÂKİMİN TAKDİR YETKİSİ 339
I-) Hakkaniyet İlkesi Işığında Karar Verilmesinin Anlamı 339
II-) Haklı Sebeplerin Belirlenmesinde Hâkimin
Takdir Yetkisi 341
II1-) Diğer Çözümlerin Belirlenmesi
Konusunda Takdir Yetkisi 343
1V-) Hâkimin Takdir Yetkisini Sınırlandıran Unsurlar 343
§ 3 HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASININ USUL
HUKUKUNA İLİŞKİN ÖZELLİKLERİ 345
1-) Davanın Tarafları 345
A-) Davacı 345
1-) Azınlık Pay Sahipleri 345
2-) Paylar üzerinde Rehin veya İntifa Hakkı
Bulunduğu Takdirde Hak Sahibi 350
3-) İntifa Senedi Sahipleri ve
Katılma İntifa Senedi Sahipleri 351
B-) Davalı: Anonim Ortaklık 352
1I-) Davaya Fer'i Müdahale Yoluyla Katılma Olanağı 354
I1I-) Görevli ve Yetkili Mahkeme 356
IV-) Dava Zamanaşımı 358
V-) Kusurun Dava Hakkına Etkisi 360
VI-) Pay Senetlerini Bankaya Tevdii Etme
ve Teminat Gösterme Yükümlülüğü 362
VI1-) Davanın Kötü Niyetle Açılması
ve Tazmin Yükümlülüğü 364
V1II-) İspat Yükü 366
IX-) İhtiyati Tedbirler 369
X-) Tahkime Başvurma Olanağı 371
XI-) Yargılama Giderleri ve Dava Harcı 373
XII-) Usul Hukukuna İlişkin Diğer Sorunlar
Özellikle Sulh, Kabul ve Feragat 376



IV. BOLÜM




HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASINDA MAHKEMENİN ALABİLECEĞİ KARARLAR



§1 ANONİM ORTAKLIĞIN FESHİ VE DAVANIN REDDİ 382
I-) Anonim Ortaklığın Feshi 382
A-) Feshe Karar Verilmesinin Koşulları 382
B-) Ortaklığın Tasfiyesi ve Haklı Sebeple Fesihte
Tasfiyeye İlişkin Özellikler 383
1-) Ticaret Siciline Tescil 384
2-) Tasfiye Memurlarının Tayin Edilmesi 384
3-) Tasfiye Memurlarının Azli 386
4-) Fesih Kararının Kesinleşmesinden Sonra
Ortaklığın Devam Ettirilmesi Olanağı 388
I1-) Davanın Reddi 390
§ 2 PAY SAHİBİNİN ORTAKLIKTAN AYRILMASI 390
I-) Pay Sahibinin Ayrılmasına İlişkin Düzenlemenin
Amaç ve Anlamı 390
II-) Ayrılma Kavramı ve Hukuki Niteliği 394
III-) Pay Sahibine Ayrılma Hakkı Veren Pozitif
Düzenlemeler 397
A-) Anonim Ortaklıkta Ayrılma Hakkı 397
B-) Diğer Ortaklıklarda Ayrılma Hakkı 400
IV-) Esas Sözleşmesel Ayrılma Hakkı 401
A-) Esas Sözleşmede Ayrılma Hakkının
Öngörülmesi Sorunu 401
B-) Esas Sözleşmesel Ayrılma Hakkına
İlişkin Özellikler 404
V-) TTK m.531 Çerçevesinde Söz Konusu Olan Ayrılma
Hakkının Benzer Kavramlardan Ayırt Edilmesi 407
A-) Iskat 407
B-) Pay Sahibinin Ortaklıktan Çıkarılması 409
1-) Anonim Ortaklıkta Pay Sahibinin Çıkarılmasına
İlişkin Pozitif Düzenlemeler 410
2-) Anonim Ortaklıkta Pay Sahibinin Çıkarılmasına
İlişkin Esas Sözleşmesel Düzenlemeler 414
V1-) Pay Sahibinin Ayrılması Kararına İlişkin Özellikler 416
A-) Paylan Satın Alacak Kişinin Belirlenmesi ve
Davaya Taraf Olmayan İlgililere Etki Eden
Karar Alınması Sorunu 416
B-) Mahkemenin Aşamalı Olarak
Şarta Bağlı Karar Vermesi Sorunu 424
C-) Davaya Taraf Olmayan Pay Sahiplerine Ait Payların Davacı Tarafından Satın Alınmasına
Karar Verilmesi Sorunu 425
D-) Ortaklık veya Çoğunluk Pay Sahiplerinin Payları
Satın Alma Talebinde Bulunması 426
E-) Davacının Talebini Ayrılma İstemi veya
Fesih İstemi ile Sınırlandırması Sorunu 428
V1I-) Mahkemenin Davacının Ayrılmasına Karar Verme
Yetkisinin Sınırlan 430
A-) Pay Sahibinin Ayrılmasına
Karar Verilebilmesinin Koşulları 430
B-) Haklı Ayrılma Sebepleri 432
V11I-) Pay Sahibinin Ayrılmasına Karar Verilmesinin
Hukuki Sonuçları 436
A-) Pay Sahibinin Ayrılmasına Karar Verilmesinin
Ortaklık Yönünden Hukuki Sonuçlan 436
1 -) Ayrılma Akçesini Ödeme
Yükümlülüğünün Doğması 436
a-) Ayrılma Akçesinin Ödenmesi İçin Gerekli
Tedbirlerin Alınması 436
b-) Ayrılma Akçesinin Finansman Kaynakları 437
ltılmasının Zorunlu
Olup Olmadığı Sorunu 441
d-) Finansman Kaynağını Belirleme Yetkisi 443
2-) Davacıya Ait Payların Tâbi Olduğu
Hukuki Rejim 445
3-) Ayrılmanın Ortaklıktaki Pay Sahibi
Sayısına Etkileri 445
B-) Ayrılma Akçesinin Finansman Kaynaklan 446
1-) Ayrılma Akçesinin Ortaklık Öz Varlıklarından
Karşılanması 446
a-) Payların Ortaklık Tarafından
İktisap Edilmesi Sorunu 447
b-) Payların Ortaklık Tarafından İktisap
Edilmesinin Koşulları 448
aa-) Yüzde Onluk İktisap Sınırı 448
ab-) Genel Kurulun Yönetim Kurulunu
Yetkilendirmesi 451
ac-) Ortaklığın Serbestçe Tasarruf Edebildiği
Net Aktiflerinin Bulunması Şartı 452
ad-) Payların Bedellerinin Ödenmiş Olması 454
2-) Payların Diğer Pay Sahiplerine veya Üçüncü
Kişilere Satılarak Paraya Çevrilmesi 455
3-) Esas Sermayenin Azaltılması 458
a-) Genel Olarak 458
b-) Ayrılma Akçesinin Ödenmesi Amacıyla
Gerçekleştirilen Sermaye Azaltılmasına
İlişkin Özellikler 459
ba-) Kurucu Sermaye Azaltılması 459
bb-) Payların İtfası Yoluyla
Sermaye Azaltılması 459
be-) Asgari Sermaye Kuralından Doğan
Sınırlama 460
bd-) Serbest Öz Varlıkların
Yetersiz Kalması 460
C-) Pay Sahibinin Ayrılmasına İlişkin Mahkeme Kararının
Pay Sahibi Yönünden Hukuki Sonuçları 460
1-) Pay Sahibi Sıfatının Sona Ermesi 460
2-) Ayrılma Akçesi Alacağının Doğması 461
a-) Ayrılma Akçesinin Hesabında
Esas Alınacak Ölçüler 462
aa-) "Karar Tarihine En Yakın Tarihteki
Gerçek Değer" Esası 462
ab-) Gerçek Değer Esasının Emredici
Niteliği 465
b-) Ayrılma Akçesinin Hesaplanması 466
ba-) Payların Gerçek Değerinin
Hesaplanması 466
bb-) Ortaklığın "İşletme Değerinin"
Hesaplanması 469
be-) Ortaklık Değerlemesinden Hareketle
Payların Gerçek Değerinin
Hesaplanması 471
bd-) Payların Gerçek Değerinin
Hesaplanmasında Usul Hukukuna
İlişkin Özellikler 474
3-) Ayrılma Akçesinin Ödenmesi 475
a-) Ayrılma Akçesinin Ödenme Biçimi 475
b-) Ayrılma Akçesinin Ödenme Zamanı:
"Muacceliyet" 478
c-) Ödemenin Takside Bağlanması ve
Faiz Öngörülmesi 480
d-) Ayrılma Akçesi Talebinin İcrası 481
IX-) Pay Sahibinin Ayrılması Konusunda Doktrinde
Söz Konusu Olan Yaklaşımlar ve Kişisel Görüşümüz 482
§ 3 UYGUN DÜŞEN VE KABUL EDİLEBİLİR
DİĞER ÇÖZÜMLER 486
I-) Anlam ve Amacı 486
1I-) Mahkemenin Diğer Çözüme Karar Verme
Yetkisine İlişkin Özellikler 489
A-) Genel Olarak 489
B-) Taleple Bağlılık Kuralı Yönünden 491
III-) Davacı Azınlığın Talep Hakkına İlişkin Özellikler 494
IV-) Diğer Çözümlere Karar Verilebilmesinin Koşulları 500
A-) Diğer Çözümlere Karar Verilebilmesinin Maddi
Hukuka İlişkin Koşulu:"Haklı Sebepler" 500
B-) Diğer Çözümlere Karar Verilebilmesinin İktisadi
Koşulu: "Ortaklığın Yaşatılmasının Ekonomik ve
Rasyonel Açıdan Daha Doğru Olması" 501
V-) Diğer Çözümlerin Tâbi Olduğu Şartlar 502
A-) Genel Olarak 502
B-) Duruma Uygun Düşme Şartı 503
C-) Kabul Edilebilir Nitelikte Olma Şartı 505
1-) İlgili Kavramı 505
2-) Kabul Edilebilir Nitelikte Olma 506
D-) Kararın İcra Edilebilir Nitelikte Olması 508
E-) Hâkimin Diğer Çözümü Belirlerken
Dikkate Alması Gereken Temel Prensipler 509
VI-) Mahkemenin Ortaklığın Karar Mekanizmalarına
Müdahalesinin Sınırları 511
A-) Genel Olarak Anonim Ortaklıklarda Mahkemenin
Ortaklık Yerine Geçerek Karar Verebilmesi Sorunu 511
B-) Mahkemenin Diğer Çözümler Konusunda
Müdahale Sınırlarım Belirleyen Kıstaslar 514
C-) Mahkemenin Müdahale Olanağının Niteliği 518
VI1-) Mahkemeye Diğer Çözümler Konusunda Karar Yetkisi
Tanınmış Olmasının Anonim Ortaklıklar Hukuku
Yönünden Uygunluğu Sorunu 518
VIII-) Mahkemenin Karar Verebileceği Diğer Çözümler 522
A-) Genel Olarak 522
B-) Diğer Çözümler 525
1-) Pay Sahibinin Çıkarılması 525
2-) Kâr Dağıtımına İlişkin Çözümler 527
a-) Mahkemenin Kârın veya Yedek Akçelerin
Dağıtılmasına Karar Verme Olanağı 527
b-) Mahkemenin Esas Sözleşmede Kâr Dağıtımına
İlişkin Hükümler Öngörülmesine
Karar Verme Olanağı 530
c-) Kişisel Görüşümüz 532
3-) Esas Sermaye Azaltılması 533
a-) Genel Olarak 533
b-) Haklı Sebeple Fesih Davasında
Esas Sermaye Azaltılması 534
c-) Sermaye Azaltılmasına İlişkin Mahkeme
Kararının Özellikleri 537
4-) Azınlık Pay Sahipleri Temsilcisinin
Yönetim Kurulu Üyesi Olarak Tayin Edilmesi 539
a-) Genel Olarak 539
b-) Doktrinde Söz Konusu Olan Yaklaşımlar ve
Kişisel Görüşümüz 540
5-) Mahkemenin Genel Kurul Kararı Yerine
Geçecek Şekilde Karar Vermesi 541
a-) Genel Olarak 541
b-) Yönetim Kurulu Üyelerinin Seçimi ve Azli 543
c-) Genel Kurul Kararı Yerine Geçen Mahkeme
Kararma İlişkin Özellikler 545
d-) Doktrinde Söz Konusu Olan Yaklaşımlar ve
Kişisel Görüşümüz 546
6-) Mahkemenin Yönetim Kurulu Kararı Yerine
Geçecek Şekilde Karar Vermesi 547
a-) Genel Olarak 547
b-) Mahkemenin Devredilmez Yetkiler Alanına
Müdahale Olanağı 550
c-) Yönetim Yetkilerinin Devri ve
Geri Alınmasına İlişkin Kararlar 551
d-) Temsil Yetkilerinin Devri ve
Geri Alınmasına İlişkin Kararlar 553
e-) Kişisel Görüşümüz 555
7-) Esas Sözleşme Değişiklikleri 556
a-) Genel Olarak 556
b-) Karşılaştırmalı Hukukta Mahkemenin Esas
Sözleşme Değişikliklerine Karar Verebileceğini
Kabul Eden Yaklaşım 557
c-) Türk Hukuku Yönünden Kişisel Görüşümüz 560
d-) Azınlık Pay Sahibinin Korunmasına Yönelik
Esas Sözleşme Değişiklikleri 562
da-) Azınlık Haklarının Kapsamının
Genişletilmesine Yönelik
Esas Sözleşmesel Düzenlemeler 562
db-) Genel Kurul Yeter Sayılarına
İlişkin Esas Sözleşme Değişiklikleri 564
de-) Azami Oy Sınırına İlişkin
Esas Sözleşme Değişikliği 568
dd-) Esas Sözleşmede Yönetim Kurulunda
Temsil Edilme Hakkının Tanınması 569
de-) Esas Sözleşmede Birikimli Oy Sistemi
Öngörülmesi 571
e-) Diğer Esas Sözleşme Değişiklikleri 572
ea-) Genel Olarak 572
eb-) Üstün Oy Hakkı Öngörülmesi 573
8-) Yapısal Değişiklikler 575
a-) Genel Olarak 575
b-) Haklı Sebeple Fesih Davasında
Diğer Çözüm Olarak Bölünme 577
SONUÇ 583
I. Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi Davasına
İlişkin Temel Esaslar 583
II. TTK m.531 Hükmüne İlişkin Yorum,
Eleştiri ve Öneriler 589
KAYNAKÇA 599
Anonim Ortaklığın Haklı Sebeple Feshine İlişkin
İsviçre Federal Mahkeme ve Diğer Mahkeme Kararları 622