Uluslararası Deniz Hukukunda Düzensiz Göç Halinde Devletlerin Arama ve Kurtarma Yükümlülüğü
Ayşegül DURSUN
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ. 5
İÇİNDEKİLER 7
KISALTMALAR DİZİNİ. 11
GİRİŞ . 15
KONUNUN AMACI VE İÇERİĞİ . 19
KONUNUN SINIRLANDIRILMASI 21
LİTERATÜR TARAMASI. 22
TEMEL KAVRAMLAR 25
BİRİNCİ BÖLÜM
DEVLETLERİN DENİZ ALANLARINA GÖRE YETKİLERİ VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
GENEL OLARAK 39
YETKİ. 41
III. DENİZ ALANLARI 42
İç Sular. 42
Kıyı Devletinin İç Sulardaki Yetkileri . 43
Kıyı Devletinin Düzensiz Göç Durumunda Limanları Kapatma Hakkı
var mıdır? 46
Karasuları. 47
Zararsız Geçiş Hakkı 48
Kıyı Devletinin Zararsız Geçişe Engel Olmama Yükümlülüğü . 48
Göçmen Taşıyan Gemilerin Geçişi Zararsız Geçiş midir? . 50
Kıyı Devletinin Zararsız Geçişi Düzenleme Yetkisi 53
Kıyı Devletinin Yabancı Gemiler Üzerinde Yargı Yetkisi 54
Bitişik Bölge . 55
Kıta Sahanlığı . 57
Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) 57
Açık Deniz 59
Açık Denizlerde Yetki ve Bayrak Devleti İlkesi 60
8 İçindekiler
Bayrak Devleti İlkesinin İstisnaları. 63
Sıcak Takip Hakkı (Kesintisiz Takip Hakkı). 63
Ziyaret Hakkı. 64
Deniz Haydutluğu . 66
Köle Ticareti 69
Uyuşturucu Madde Kaçakçılığı . 72
İzinsiz Yayın 73
DENİZDE MÜDAHALE.74
Devletlerin Mutlak Egemenliği Altındaki Denizler . 76
Devletlerin Sınırlı Egemenliği Altındaki Denizler 78
Egemenliğe Tabi Olmayan Denizler (Açık Denizler) . 79
Ziyaret Hakkı . 79
Tabiiyetsiz Gemiler Söz Konusu Olduğunda Ziyaret Hakkının
Kullanımı. 79
Köle Ticareti Durumunda Ziyaret Hakkının Kullanımı. 83
Deniz Haydutluğu Durumunda Ziyaret Hakkının Kullanımı 83
Diğer Devletlerin İzin Vermesi Durumunda Yapılan Müdahaleler 84
Sıcak Takip Hakkı. 84
Etkin Kontrol Ölçütü 85
İKİNCİ BÖLÜM
DÜZENSİZ GÖÇ HALİNDE ARAMA VE KURTARMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
GENEL OLARAK89
ULUSLARARASI İNSAN HAKLARI HUKUKUNDA, ULUSLARARASI MÜLTECİ
HUKUKUNDA VE SINIRAŞAN ÖRGÜTLÜ SUÇLARA İLİŞKİN ULUSLARARASI
HUKUKTA ARAMA VE KURTARMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ91
III. ULUSLARARASI DENİZ HUKUKUNDA DÜZENSİZ GÖÇ HALİNDE ARAMA VE
KURTARMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ95
Arama ve Kurtarma Yükümlülüğünün Uluslararası Deniz Hukukundaki
Yasal Çerçevesi. 97
1982 Tarihli Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi (BMDHS)
(United Nations Convention on the Law of the Sea (UNCLOS)) 97
1979 Tarihli Denizde Arama ve Kurtarma Uluslararası
Konvansiyonu (SAR Konvansiyonu) (International Convention on
Maritime Search and Rescue- SAR Convention) . 99
İçindekiler 9
1974 tarihli Denizde Can Emniyeti Uluslararası Konvansiyonu
(SOLAS Konvansiyonu) (International Convention for the Safety of
Life at Sea- SOLAS Convention) 101
Diğer Kaynaklar. 103
1910 tarihli Brüksel Konvansiyonu ve 1989 tarihli Uluslararası
Kurtarma Konvansiyonu (International Convention on Salvage) 103
2004 tarihli IMO Denizde Kurtarılan Kişilere Yapılacak
Muamele Hakkında Kılavuz İlkeleri (Guidelines on the
Treatment of Persons Rescued at Sea) 104
2009 tarihli Denizde Kurtarılanların Karaya Çıkarılmasına İlişkin
IMO İlkeleri (Principles Relating to Administrative Procedures
for Disembarking Persons Rescued at Sea) . 106
1999 tarihli IAMSAR El Kitabı (Uluslararası Havacılık ve
Denizcilik Arama ve Kurtarma El Kitabı) (International
Aeronautical And Maritime Search And Rescue Manual) . 106
Uluslararası Örgütlerin Arama ve Kurtarma Yükümlülüğü 107
Avrupa Birliği ve Frontex 109
NATO (Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (North Atlantic Treaty
Organisation)). 116
Hükümetler Dışı Uluslararası Örgütler (HDÖ). 119
Devletlerin Arama ve Kurtarma Yükümlülüğü. 121
Bayrak Devletinin Arama ve Kurtarma Yükümlülüğü . 122
Bayrağını Taşıyan Geminin Kaptanının Tehlike Durumunda
Kişilerin Olduğu Bilgisi Alındığında Hızla Yardım Etmesini
Garanti Etme Yükümlülüğü 123
(1) Tehlike (Distress) Terimi 123
(2) Coğrafi Kapsam . 130
(3) Kişi Kapsamı 131
(4) Uygulama 134
(5) Kurtarma mı Yardım Etme mi? 136
(6) Kaptan ve Düzensiz Göç 138
(7) Arama ve Kurtarma Yükümlülüğünün İstisnaları 140
(8) Gemi Türü . 142
Bayrak Devleti’nin Özen Yükümlülüğü (Due Diligence) . 145
Kıyı Devletinin Arama ve Kurtarma Yükümlülüğü. 148
Arama ve Kurtarma Hizmetleri Verme Yükümlülüğü. 150
10 İçindekiler
(1) Kurtarma Koordinasyon Merkezi (Rescue Coordination
Center) ve Kurtarma Alt Merkezi (Rescue Sub-Center).153
(2) Coğrafi Kapsam 154
(a) Arama ve Kurtarma Bölgesi (AKB) (Search and Rescue
Region (SRR)) 156
(3) Kişi Kapsamı. 162
Koordinasyon (Coordination) ve İş Birliği (Cooperation)
Yükümlülüğü. 162
Güvenli Bir Yerde Karaya Çıkarma 167
(1) Güvenli Yer (Place of Safety) . 168
(2) Karaya Çıkarma (Disembarkation). 170
Devletlerin Arama ve Kurtarma Yükümlülüğü Bağlamında Türkiye
Örneği 176
Genel Olarak . 176
Karadeniz’de . 179
Ege Denizi’nde. 179
Doğu Akdeniz’de . 183
SONUÇ.187
KAYNAKÇA.199