Banka Genel Kredi Sözleşmesinde İpotek

Dr. Mehmet IŞIK

İÇİNDEKİLER

TEŞEKKÜR v

İÇİNDEKİLER  vii

KISALTMALAR LİSTESİxv

GİRİŞ 1

BİRİNCİ BÖLÜM

BANKA GENEL KREDİ SÖZLEŞMESİ,

TEMİNAT VE İPOTEK

• 1 GENEL OLARAK BANKA GENEL KREDİ SÖZLEŞMESİ 5

I- Kavram ve Tanım 5

II- Hukukî Nitelik Tespiti 8

1. A) Genel Olarak 8
2. B) Hukuki Niteliği Hakkında Görüşler8
3. C) Rızai Sözleşme Oluşu Ve Şekli15
4. D) Karşılıklı Borç Yükleyen Sözleşme Oluşu15
5. E) Güvene Dayalı Sözleşme Oluşu16
6. F) İsimsiz Sözleşme Oluşu 16
7. G) Genel İşlem Şartlı Sözleşme Oluşu20
8. H) Uyuşmazlıklarda Uygulanacak Hükümler 21

1 Sözleşme hükümleri ve sözleşmenin geçerlilik sorunu 21

2 Kıyas yolu21

3 Boşluk doldurma22

III- Banka Genel Kredi Sözleşmesinin Hükümleri23

1. A) Genel Olarak 23
2. B) Müşterinin Yükümlülükleri23

1 Genel olarak23

2 Karşılık ödeme yükümlülüğü 26

1. a) Komisyon veya kredi tahsis ücreti ödeme borcu 26
2. b) Ödüncün konusunu iade borcu27
3. c) Faiz ödeme yükümlülüğü28

3 Teminat verme yükümlülüğü30

4 Bilgi ve belge verme yükümlülüğü 32

5 Diğer yükümlülükler33

1. C) Bankanın Yükümlülükleri34

1 Kredi kullandırma yükümlülüğü 34

2 Makbuz verme veya makbuz yerine geçen işlem yapma yükümlülüğü 35

3 Alınan belgelerin ve senetlerin iadesi yükümlülüğü37

4 Teminatların iadesi yükümlülüğü37

5 Diğer yükümlülükler38

1. D) Banka Genel Kredi Sözleşmesinin Sona Ermesi38

1 Genel olarak38

2 Sözleşmenin doğrudan sona ermesi39

1. a) Sürenin dolması 39
2. b) Kişiliğin sona ermesi ve fiil ehliyetinin kaybedilmesi 40

3 Sözleşmenin dolaylı sona ermesi41

1. a) Ödemeden acz ve iflâs41
2. b) Tarafların anlaşması42
3. c) Fesih43

• 2 GENEL OLARAK TEMİNAT VE İPOTEK KAVRAMLARI46

I- Teminat Kavramı 46

1. A) Tanımı 46
2. B) Hukuki Niteliği47

1. C) Konusu 49

1 Aynî teminatlar49

2 Şahsî teminatlar 50

II- İpotek Kavramı 50

1. A) Genel Olarak 50
2. B) Tanımı, Amacı ve Hukukî Niteliği52

1 Tanım52

2 Amaç52

3 Nitelik 53

1. C) Kurulması, Şekli ve Geçerliliği55
2. D) Çeşitleri 57

1 Anapara ipoteği57

2 Üst sınır ipoteği 58

1. E) Kapsamı61

1 Teminat altına alınan alacak bakımından kapsamı61

2 İpotek konusu taşınmaz bakımından kapsamı62

1. F) İpotekte Sabit Derece Sistemi 66
2. G) İpoteğin Alacağa Bağlı Fer’î Bir Hak Olmasının Sonuçları70

1 İpoteğin kurulmasında alacağa bağlılığın hukukî sonuçları70

2 Hakkın kullanılmasında alacağa bağlılığın hukukî sonuçları72

3 Temlikte alacağa bağlılığın hukukî sonuçları72

4 Tapu siciline güvenin korunmasında alacağa bağlılığın hukukî sonuçları 73

5 İpoteğin sona ermesinde alacağa bağlılığın hukukî sonuçları74

1. H) İpoteğin Sona Ermesi 75

1 Genel olarak75

2 Terkin76

3 Mahkeme kararı77

4 Cebri icra yoluyla satış78

5 Kamulaştırma78

6 Taşınmazın yok olması79

7 Sürenin dolması 80

İKİNCİ BÖLÜM

BANKA GENEL KREDİ SÖZLEŞMESİ DOLAYISIYLA ALINAN İPOTEKTE ESASA İLİŞKİN ÖZELLİK GÖSTEREN DURUMLAR

• 3 BORÇ İLİŞKİSİNİN SÜREKLİLİĞİNİN İPOTEK AÇISINDAN SONUÇLARI 83

I- Genel Olarak 83

II- Hukukî Sorun83

III- Yargıtay Kararlarının Değerlendirilmesi 84

• 4 AİLE KONUTU ÜZERİNDE İPOTEK KURULMASI86

I- Genel Olarak 86

II- Hukukî Sorun88

III- Yargıtay Kararlarının Değerlendirilmesi 88

• 5 İPOTEK KONUSU TAŞINMAZ ÜZERİNDEKİ MÜLKİYET İLİŞKİSİNİN DEĞİŞMESİ94

I- İpotekli Taşınmazın Devredilmesi94

1. A) İpotekli Taşınmazın Kredi Müşterisi Tarafından Devredilmesi 95
2. B) İpotekli Taşınmazın İpotek Veren Üçüncü Kişi Tarafından Devredilmesi97

II- İpotekli Taşınmazın Bölünmesi 97

III- Hukukî Sorun 98

IV- Yargıtay Kararlarının Değerlendirilmesi 99

• 6 BANKA GENEL KREDİ SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN İPOTEKLİ ALACAĞIN DEVRİ102

I- Genel Olarak Alacağın Devri102

II- İpotekli Banka Alacağının Devri103

• 7 İPOTEKLİ TAŞINMAZ MALİKİNİN RÜCU HAKKI106

I- Genel Olarak 106

II- Kredi Borçlusuna Rücu Hakkı 107

III- Kefillere Rücu Hakkı 108

1. A) İpoteğin Kefaletten Önce veya Kefaletle Aynı Anda Verilmesi Hâlinde Rücu Hakkı 108
2. B) İpoteğin Kefaletten Sonra Verilmesi Hâlinde Rücu Hakkı 109

IV- Hukukî Sorun 111

V- Yargıtay Kararlarının Değerlendirilmesi 112

• 8 İPOTEKLE TEMİNAT ALTINA ALINAN KREDİ BORCUNA AYNI ZAMANDA MÜTESELSİL KEFİL OLUNMASI114

I- Genel Olarak 114

II- Hukukî Sorun114

III- Yargıtay Kararlarının Değerlendirilmesi 114

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

BANKA GENEL KREDİ SÖZLEŞMESİ DOLAYISIYLA ALINAN İPOTEKTE USULE İLİŞKİN ÖZELLİK GÖSTEREN DURUMLAR

• 9 İPOTEK KONUSU TAŞINMAZIN PARAYA ÇEVRİLMESİ 117

I- Genel Olarak 117

II- İpoteğin Paraya Çevrilmesi Yolu ile İlamsız Takip121

III- İpoteğin Paraya Çevrilmesi Yolu ile İlamlı Takip 122

IV- İİK M 45 Hükmünün Uygulama Alanı124

1. A) Genel Olarak 124
2. B) Hukukî Sorun 125
3. C) Yargıtay Kararlarının Değerlendirilmesi 125

V- Ödeme İsteminin Borçtan Şahsen Sorumlu Olmayan Malike Karşı Etkili Olması 127

1. A) Genel Olarak 127
2. B) Hukukî Sorun 129
3. C) Yargıtay Kararlarının Değerlendirilmesi 129

• 10 BANKA GENEL KREDİ SÖZLEŞMESİ DOLAYISIYLA ALINACAK İPOTEĞİN KONKORDATO AÇISINDAN

 DEĞERLENDİRİLMESİ134

I- Genel Olarak Konkordato ve Çeşitleri134

1. A) Yapılışına Göre Konkordato Çeşitleri135

1 Mahkeme dışı konkordato135

2 Mahkeme içi konkordato136

1. B) İçeriğine Göre Konkordato Çeşitleri136

1 Tenzilat konkordatosu 136

2 Vade konkordatosu138

3 Karma konkordato 138

1. C) İflâs Durumuna Göre Konkordato Çeşitleri138

1 İflâs dışı konkordato 138

2 İflâs içi konkordato139

1. D) Amacına Göre Konkordato Çeşitleri139

1 Adi konkordato139

2 Malvarlığının terki suretiyle yapılan konkordato 139

II- Adi Konkordato Süreci 140

1. A) Konkordato Başvurusu140
2. B) Konkordato Mühleti 140

1 Geçici mühlet141

2 Kesin mühlet141

1. C) Alacaklılar Toplantısının Yapılması ve Çoğunluğun Tespiti142
2. D) Konkordatonun Mahkemece İncelenmesi ve Tasdiki 145

III- Konkordato Sebebiyle Ortaya Çıkan Hukuki Sorunlar147

1. A) Mühlet Öncesi Borçlar 148

1 Mühlet öncesi adi borçlar 148

2 Mühlet öncesi rehinli borçlar149

1. a) Konkordato teklif edenin kendi borçları için kendi taşınmazları üzerine tesis ettiği ipoteklerin hukukî durumu 149
2. b) Konkordato teklif edenin borçları için üçüncü kişilerin taşınmazları üzerine tesis edilen ipoteklerin hukukî durumu152
3. c) İpotek veren üçüncü kişinin kredi müşterisi hakkında verilen geçici ya da kesin mühlet kararı içerisinde bankaya borcu ödemesi 159
4. d) Rehinli alacaklılarla müzakere ve borçların yapılandırılması162
5. B) Mühlet İçi Borçlar164

• 11 BANKA GENEL KREDİ SÖZLEŞMESİ DOLAYISIYLA ALINACAK İPOTEKTEN KAYNAKLANAN DAVALAR 168

I- Alacak Davası 168

1. A) Genel Olarak 168
2. B) Dava Şartı Olarak Arabuluculuk 169

II- İtirazın Kaldırılması Davası171

1. A) Genel Olarak 171
2. B) İtirazın Kesin Kaldırılması172
3. C) İtirazın Geçici Kaldırılması174

III- İtirazın İptali Davası176

1. A) Genel Olarak 176
2. B) İtirazın İptali Davasının Şartları179

1 Geçerli bir ilamsız icra takibinin bulunması180

2 Süresinde yapılmış geçerli bir itirazın olması 181

3 Davanın bir yıllık hak düşürücü süre içinde açılması182

1. C) Dava Şartı Olarak Arabuluculuk184

IV- Menfi Tespit Davası187

1. A) Genel Olarak 187
2. B) Dava Şartı Olarak Arabuluculuk 193

V- İpoteğin Kaldırılması Davası 197

1. A) Genel Olarak 197
2. B) Dava Sebepleri 198

1 Alacağın sona ermesi198

2 Alacağın geçersiz olması200

3 İpotek sözleşmesinin geçersiz olması201

4 Tasarruf yetkisinin bulunmaması ya da kısıtlanması203

1. C) Mahkeme Hükmü204

SONUÇ205

KAYNAKLAR 221