Bankacılar İçin Kefalet Hukuku

Av. İbrahim Murat HAZNEDAR

Av. Özay Şule GÜRSES

Bu eser uzun yıllardan bu yana banka hukukçusu olarak görev yapan yazarlar tarafından bankacılık alanında sık karşılaşılan hukuki kavramlardan biri olan kefalet konusunda uygulamaya yönelik pratik çözümler sunmak amacıyla kaleme alınmıştır. Bankacılar için kefalet hukukunu 100 soruda ele alan bu kitap bankacıların vazgeçilmez bir el kitabı olacaktır.

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ III

İÇİNDEKİLER V

KISALTMALAR XIII

1.  Hukuken geçerli bir kefalet için nelere dikkat edilmesi gerekir? 1
2.  Müşterek imza ile temsil edilen şirketler el yazısı koşulunu nasıl yerine getirecektir? 2
3.  El yazısı koşullarından herhangi birinin yerine getirilmemiş olması mutlaka kefalet sözleşmesini geçersiz kılar mı? 3
4.  Okuma yazma bilmeyenler veya el yazısı koşulunu yerine getiremeyecek şekilde uzuv kaybı olanlar kefil olamayacak mıdır? 4
5.  Bir şirket kefil alınacaksa faaliyet konuları arasında kefil olma hususunun yer alması aranmalı mıdır? 4
6.  Kefalet limiti yabancı para olarak gösterilebilir mi? 6
7.  Kefalet limiti gram altın olarak belirlenebilir mi? 6
8. Kefalet limiti kredi limitinden fazla olabilir mi? 7
9. Kefalet sözleşmelerinin elektronik imza ile imzalanması mümkün müdür? 9
10. Kefalet sözleşmesi damga vergisine tabi midir? 9
11. Kefalet sözleşmesi vekaleten imzalanacaksa nelere dikkat etmek gerekir? 10
12. Reşit olmayanların kefil olabilmesi mümkün müdür? 11
13. Kendisine vasi tayin edilmiş kişi kefil olabilir mi? 11
14. Kefil yabancı uyruklu ise kefalet sözleşmesi imzalanırken nelere dikkat etmek gerekmektedir? 11
15. İpotek resmi senetlerinde yer alan kefalet beyanları hukuken geçerli midir? 12
16. Önceden kullanılmış olan bir krediye sonradan kefalet alınabilir mi? 13
17. İcra kefaleti ne anlama gelmektedir? 14
18. Bono üzerinde yazılı olan müteselsil kefil ibaresi neyi ifade etmektedir? 15
19. Gerçek kişiler tarafından verilen avaller için de kefalete ilişkin şekil koşulları aranacak mıdır? 16
20. Kredi sözleşmesine kefalet yerine garantör alınması mümkün müdür? 17
21. Anonim şirketin, yönetim kurulu üyeleri lehine kefil olmasında TTK m.  395 hükmü nasıl bir yasak getirmektedir? 19
22. Yavru şirketin ana şirkete kefil olmasında TTK m.  202 hükmü nasıl bir yasak getirmektedir? 20
23. Anonim şirketin kendi paylarını iktisabında finansal yardım yasağı ne demektir? Kefalet açısından nasıl bir sınırlama getirmektedir? 22
24. Halka açık ve ortaklık payları borsada işlem gören şirketler tarafından verilecek kefaletlerde ilave olarak nelere dikkat etmek 

gerekmektedir? 23

25. Halka açık olan ancak ortaklık payları borsada işlem görmeyen şirketler tarafından verilecek kefaletlerde ilave olarak nelere dikkat etmek gerekmektedir? 24
26. 01. 07. 2012 tarihinden önce imzalanmış olan kefalet sözleşmeleri hukuken geçerliliğini kaybetmiş midir? 25
27. Kefil ödeme yaptıktan sonra kefaletin geçersiz olduğunu ileri sürerek ödediğini geri isteyebilir mi? 25
28. Kefalette şekil eksikliğinin ileri sürülmesinin hakkın kötüye kullanılması olarak kabul edilebileceği haller var mıdır? 26
29. Kefalet sözleşmelerinde de genel işlem koşulu (GİK) denetimi yapılır mı? 27
30.  01. 07. 2012 tarihinde önce imzalanmış olan kefalet sözleşmeleri için de genel işlem koşulu/haksız şart denetimi yapılabilir mi? 29
31. Kredi sözleşmesinin bir örneğinin kefile verilmesi gerekir mi? 30
32. Eş rızasının da el yazısıyla mı alınması gerekir? 31
33. Müşteriye ileride kullandırılacak her türlü kredi için kefilin eşinden baştan genel bir muvafakat alınamaz mı? 32
34. Kefilin eşi herhangi bir neden olmaksızın muvafakat vermekten kaçınıyorsa, kefil mahkemeye başvurarak kefalet sözleşmesi yapmak için izin isteyebilir mi? 33
35. Kefilin eşinin muvafakati sonradan alınabilir mi? 33
36. Kredi sözleşmesine kefil olan kişinin eşinden alınacak rıza beyanının bankaya faks yoluyla iletilmesi hukuken mümkün müdür? 34
37. Kredi müşterisi ile kefilin evli olduğu durumlarda yine de muvafakat aranacak mıdır? 35
38. Limit artırımlarında eş muvakkatine gerek var mıdır? 35
39. Kredi borçlusu kadın ise yine de eşinden muvafakat alınması gerekir mi? 36
40. Kefil ile eşi arasında boşanma davası devam etmekte ise yine de kefilin eşinin muvafakatine ihtiyaç var mıdır? 36
41. Kefilin eşinin yabancı uyruklu olması halinde yine de eş muvafakatine gerek var mıdır? 36
42. Kefilin eşinin muvafakati hangi durumlarda aranmaz? 37
43.  01. 07. 2012 ila 28. 03. 2013 tarihleri arasında imzalanan kefalet sözleşmeleri için eş rızası şartı ne şekilde uygulanacaktır? 38
44.  Kefalet sözleşmesinin imzalanması sırasında eş muvafakati alınmamış olmasına rağmen sonradan kefil eşinden boşanmışsa veya eşi vefat etmiş ise kefalet geçerli hale gelir mi?................................................................39
45. Eş muvafakati eksikliği nedeniyle kefaletin geçersizliğini bizzat kefilin kendisi de ileri sürebilir mi? 39
46. Kredi borcu ödenmediğinde, müteselsil kefilden borcun ödenmesinin talep edilebilmesi için ne gibi şartlar aranır? 40
47. Alacak tamamen rehinle teminat altında ise yine de müteselsil kefile başvurulabilir mi? 42
48. Kefil teminat göstermek suretiyle, kendisi hakkındaki takip işlemlerinin, asıl borçlu hakkındaki takip işlemleri neticeleninceye kadar durdurulmasını isteyebilir mi? 43
49. Kredi borcu ödenmediğinde adi kefilden borcun ödenmesinin talep edilebilmesi için ne gibi şartlar aranır? 44
50. Şirket kredi kartlarına kefalet de kanunen adi kefalet midir? 46
51. Bireysel krediler ve kredi kartlarında, müşteri ile birlikte kefile de temerrüt ihtarı gönderilebilir mi? 46
52.  Asıl borçlu ile imzalanan protokol çerçevesinde asıl borçluya tanınan imkanlardan protokolün tarafı olmayan kefil de yararlanabilir mi?48
53.  Kefil ile imzalanan protokol çerçevesinde kefile tanınan imkanlardan protokolün tarafı olmayan asıl borçlu da yararlanabilir mi? 48
54. Kredi alacağı henüz muaccel hale gelmemiş olmasına rağmen banka kefilin hesabına bloke koyabilir mi? 49
55. Kefil en fazla kefalet limiti kadar mı sorumlu tutulabilir? 52
56. Bankanın kefillerden birinden kısmi ödeme kabul ederek kendisini ibra etmesi, diğer kefillerin sorumluluğunda bir değişikliğe neden olur mu? 52
57. Kredi borçlusu ile borcun tasfiyesine yönelik protokol yapıldığında kefilin de onayının alınması gerekir mi? 54
58. Kefil alacaklıdan kredinin kat edilmesini talep edebilir mi? 56
59. Kefil alacaklıdan icra takibi başlatılmasını talep edebilir mi? 57
60. Kefil kredinin akti faizinden de sorumlu mudur? 58
61. Kefilden gayri nakdi risklerin depo edilmesi istenebilir mi? 59
62. Kredi borçlusu şirket hakkında iflasın ertelenmesi kararı verilmiş olmasının müteselsil kefiller üzerindeki etkisi nedir? 59
63. Kredi müşterisinin iflas etmiş olması kefil üzerinde ne gibi bir etki doğurur? 60
64. Limit artırımında imzası olmayan kefil, sorumluluğunun tamamen sona erdiğini ileri sürebilir mi? 62
65. Kefil şirketin tür veya unvan değiştirmesi halinde nelere dikkat etmek gerekir? 63
66. Kredi müşterisi şirketin tür değiştirmesi halinde kefil açısından nelere dikkat etmek gerekir? 63
67. Kefil şirketin bölünmesi durumunda nelere dikkat etmek gerekir? 64
68. Kredi müşterisi firmanın bir başka firmayla birleşmiş olması, kefil üzerinde ne gibi bir etki doğurur? 65
69. Kredi borçlusu, kefilin ödeme talebinin red edilmesini bankadan isteyebilir mi? 66
70. Kefalet doğmuş doğacak her borçtan sorumluluğu gerektirir mi? 67
71. Kredi sözleşmesi kaybedilmiş veya hiç imzalanmamış ise kefile başvurabilmek mümkün müdür? 69
72. Kefil, lehine kefalet verdiği firmanın bir başka firma için verdiği kefaletten de sorumlu tutulabilir mi? 69
73. Yabancı para üzerinden verilen ipotekler, kefalet borçlarının da güvencesini oluşturabilir mi? 70
74. Banka kredi ilişkisinin devamı sırasında kefili kredinin akıbetiyle ilgili bilgilendirmek zorunda mıdır? 71
75. Kefil tarafından borç ödendiğinde teminatların akıbeti ne olacaktır? 73
76. Kefil veya ipotek veren üçüncü kişi tarafından borç ödendiğinde, istisnasız tüm teminatların kendilerine devri gerekir mi? 74
77. Borç kefil tarafından ödendiğinde, rehinlerin kefile devri bakımından bankanın herhangi bir bildirim yükümlülüğü var mıdır? 74
78. Kefil kısmi ödeme yaptığında teminatların akıbeti ne olacaktır? 75
79. Banka, ödeme yapan kefile rehinleri devretmez veya fek ederse ne olur? 77
80. Teminatın serbest bırakılması halinde kefillerin muvafakatlerinin yanı sıra eşlerinin muvafakatlerinin de alınması gerekir mi? 78
81. Kefilin rücu hakkı kapsamında bulunan bir ipotek, sonradan mahkeme kararıyla eş muvafakati alınmadığı gerekçesiyle fek edilirse banka kefile karşı sorumlu olur mu? 79
82. Alacaklıya ödeme yapan kefil diğer kefillere başvurabilir mi? 79
83. Bankaya ödemede bulunan kefil, bankanın daha önce başlattığı icra takibine devam edebilir mi? 80
84. Kefile alacağın devri (temliki) mümkün müdür? 81
85. Hukuki tereddütlere rağmen yine de kefile alacak temliki yapılmak istenirse nelere dikkat etmek gerekir? 82
86. Kredi Garanti Fonu’nun (KGF) bir kredi sözleşmesine kefil olması ne şekilde gerçekleşir? 82
87. KGF’nin kendi öz kaynağı kapsamında bankalara verdiği kefaletlerde, KGF’den ödeme talep edilebilmesi için ne gibi şartlar aranmaktadır? 84
88. KGF’nin kendi öz kaynağı kapsamında bankalara verdiği kefaletlerde, KGF ye başvuru için kredinin kat edilme sebebinin önemi var mıdır? 85
89. KGF’nin kendi öz kaynağı kapsamında bankalara verdiği kefaletlerde, KGF’nin ödeme sorumluluğu içine hangi alacaklar girer? 86
90. KGF’nin hazine destekli verdiği kefaletlerde, KGF’den ödeme talep edilebilmesi için ne gibi şartlar aranmaktadır? 86
91. KGF’nin Hazine destekli verdiği kefaletlerde, KGF’nin ödeme sorumluluğu içine hangi alacaklar girmektedir? 87
92. Kefalet sözleşmesinin geçerlilik süresinde bir üst sınır var mıdır?.....88
93. 01 Temmuz 2012 tarihinden önce imzalanmış olan sözleşmelerde 10 yıllık süre nasıl hesaplanacaktır? 89
94. Kredinin vadesi 10 yıldan fazla ise kefilin sorumluluğunun akıbeti ne olacaktır? 90
95. Kapanan bir kredide yer alan kefaletlerden mevcut borçlar için faydalanmak mümkün müdür? 90
96. Kefilin kefaletten ayrıldığına dair bankaya ihtarname göndermiş olmasının hukuki sonuçları nelerdir? 91
97. Kefalet borcu kefilin vefat etmesiyle sona erer mi? 93
98. Kefilin mirasçıları mirası reddederse ne olacaktır? 93
99. Kefilin mirasçısı yoksa ne olacaktır? 94
100. Kefilin vefatından sonra kullandırılan kredilerden dolayı kefilin mirasçıları sorumlu tutulabilir mi? 95

TEMEL KAYNAKÇA 97