Bedensel Zarar Bağlamında Ekonomik Geleceğin Sarsılmasından Doğan Zararların Tazmini

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar Dizini 15
Giriş 17
Birinci Bölüm
EKONOMİK GELECEĞİN SARSILMASI VE
BUNDAN DOĞAN ZARARLAR
1.1. EKONOMİK GELECEĞİN SARSILMASI KAVRAMI 19
1.2. TÜRK BORÇLAR KANUNU’NA GÖRE EKONOMİK GELECEĞİN SARSILMASI 19
1.3. KAVRAM 20
1.4. EKONOMİK GELECEĞİN SARSILMASININ HUKUKİ TEMELİ VE NİTELİĞİ 21
1.4.1. Türk Borçlar Kanunu Sistematiğindeki Yeri 22
1.4.1.1. Bedensel Zarar Kavramı 23
1.4.1.2. Bedensel Bütünlüğün İhlalinden Doğan Maddi Zararlar 25
1.4.1.2.1. Tedavi Giderleri 27
1.4.1.2.2. Kazanç Kaybı 28
1.4.1.2.3. Çalışma Gücünün Azalmasından Ya da Yitirilmesinden Doğan Zararlar 30
1.4.1.2.4. Ekonomik Geleceğin Sarsılmasından Doğan Zararlar 30
1.4.2. Bedensel Zararlardan Sorumluluğun Hukuki Temeli 32
1.4.2.1. Haksız Fiil Sorumluluğu 33
1.4.2.2. Kusursuz Sorumluluk 38
1.4.2.2.1. Hakkaniyet Sorumluluğu 39
1.4.2.2.2. Dikkat ve Özen Sorumluluğu 40
1.4.2.2.3. Tehlike Sorumluluğu 42
1.5. EKONOMİK GELECEĞİN SARSILMASINDAN KAYNAKLANAN ZARARLAR 44
1.5.1. Genel Olarak 44
1.5.2. Ekonomik Geleceğin Sarsılmasından Doğan Zararların Niteliği Gereği Özellikleri 44
1.5.2.1. Kişiye İlişkin Zarar 44
1.5.2.2. Maddi Zarar 45
1.5.2.3. Müstakbel Zarar 47
1.5.3. Ekonomik Geleceğin Sarsılmasından Meydana Gelen Zararların Sınıflandırılması 48
1.5.3.1. Mesleğe İlişkin Zararlar 48
1.5.3.1.1. Meslek Kaybı 48
1.5.3.1.2. Meslek Değiştirme 51
1.5.3.1.3. Erken Emekliye Sevk Edilme 52
1.5.3.1.4. Meslekte Kariyer Şansının Azalması 53
1.5.3.1.5. Meslektaşlarına Göre Daha Fazla Efor Sarf Etmek 54
1.5.3.2. Kişisel Özelliklerin Beden Bütünlüğünün İhlali Neticesinde Meydana Getirdiği Zararlar 56
1.5.3.2.1. Yaş 56
1.5.3.2.2. Cinsiyet 59
1.5.3.2.3. Evlenme Şansının Azalması 59
1.5.3.2.4. Zarar Görenin Bedensel Bütünlüğünün İhlali Öncesindeki Sağlık Durumu 60
1.5.3.3. Estetik Zararlar 61
1.5.3.3.1. Kavram 61
1.5.3.3.2. Çeşitleri 61
1.5.3.3.2.1. Beden Şeklinin Önemli Ölçüde Değişmesi 61
1.5.3.3.2.2. Vücut Üzerinde Sabit İz 62
1.5.3.4. Piyasa Faktöründen Meydana Gelen Zararlar 63
1.5.3.4.1. Genel Olarak 63
1.5.3.4.2. Piyasa Faktörlerinin Zarar Meydana Getirebileceği Durumlar 64
1.5.3.4.2.1. Tercih Edilmekte Güçlük Çekmek 64
1.5.3.4.2.2. Beden Bütünlüğünün İhlali Sebebiyle Bazı Olanakların Kaçırılmış Olması 65
1.5.3.5. Ruhsal Bütünlüğün İhlali Sebebiyle Meydana Gelen Zararlar 66
1.5.4. Çalışma Gücünün Azalmasından veya Yitirilmesinden Doğan Zararlarla Karşılaştırılması 68
1.5.4.1. Çalışma Gücünün Azalması veya Yitirilmesi 68
1.5.4.1.1. Kavram 68
1.5.4.1.2. Çalışma Gücünün Kaybı Çeşitleri 69
1.5.4.1.2.1. Çalışma Gücünün Geçici Kaybı 69
1.5.4.1.2.2. Çalışma Gücünün Sürekli Kaybı 70
1.5.4.2. Çalışma Gücünün Kaybı ve Ekonomik Geleceğin Sarsılmasının Ortak Yönleri 72
1.5.4.2.1. Meslek Kaybının Meydana Geldiği Durumlarda Zararın Hesaplanması Yönünden 72
1.5.4.2.2. Terimlerin Kullanımı Bakımından 74
1.5.4.2.3. Hukuki Kaynakları Bakımından 74
1.5.4.3. Çalışma Gücünün Kaybı ve Ekonomik Geleceğin Sarsılmasının Farkları 75
1.5.4.3.1. Düzenlenme Amaçları 75
1.5.4.3.2. Birbirinden Bağımsız Olmaları 76
İkinci Bölüm
EKONOMİK GELECEĞİN SARSILMASINDAN
DOĞAN ZARARLARIN TAZMİNİ
2.1. GENEL OLARAK 79
2.2. ZARARIN İSPATI VE ZARAR MİKTARININ SAPTANMASINDA ESAS ALINACAK AN 80
2.2.1. Zararın İspatı 80
2.2.2. Zarar Miktarının Saptanmasında Esas Alınacak An 81
2.2.2.1. İşlemiş Devre Tazminatı 82
2.2.2.2. İşleyecek Dönem Tazminatı 83
2.2.2.2.1. Aktif Dönem Tazminatı 84
2.2.2.2.2. Pasif Dönem Tazminatı 86
2.3. MESLEĞE İLİŞKİN MEYDANA GELEN EKONOMİK GELECEĞİN SARSILMASINDAN DOĞAN ZARARLARIN TAZMİNİ 88
2.3.1. Çalışma Gücü Kaybı Zararının Hesaplanması 90
2.3.1.1. Kayıp Oranı 90
2.3.1.2. Kayıp Süresi 93
2.3.1.3. Yıllık Kazanç Miktarı 94
2.3.2. Tazminatın Belirlenmesinde Uygulanacak Esaslar 95
2.4. KİŞİSEL FAKTÖRLERİN ETKİLİ OLDUĞU ZARARLARIN TAZMİNİ 95
2.5. GÜÇ KAYBI SEBEBİYLE MEYDANA GELEN ZARARLARIN TAZMİNİ 96
2.5.1. Kavram 96
2.5.2. Güç Kaybı Tazminatının Uygulanmasında Dikkat Edilecek Hususlar 97
2.5.2.1. Çalışanlar ve Kazanç Elde Edenler 98
2.5.2.2. Çalışmayan ve Kazanç Elde Etmeyenler 99
2.5.2.3. Kendi Ev Hizmetlerini Yapan Ev Kadınları 99
2.5.3. Bazı Özel Durumlarda Zararın Hesaplanması ve Yaşam Tablosu 100
2.5.3.1. Zarar Görenin Cenin Olması 100
2.5.3.2. Zararın Çalışma Yaşından Önce Meydana Gelmesi 101
2.5.3.3. Tazminat Hesaplarında Dikkate Alınan Yaşam Tabloları 102
2.5.3.3.1. Yaşam Tablosu Kavramı 103
2.5.3.3.2. Yaşam Süresinin Hesaplanmasında Dikkate Alınan Yaşam Tablo Çeşitleri 104
2.5.3.3.2.1. CSO 1980 104
2.5.3.3.2.2. PMF 1931 104
2.5.3.3.2.3. TRH–2010 104
2.5.3.3.3. Türkiye Ortalama Ömür ve Hukuk Sistemimiz Tarafından Kabul Edilen Yaşam Tablosu 105
2.5.4. Tazminatın Hesaplanmasında Uygulanabilecek İndirimler 106
2.5.4.1. Tazminatta İndirim Sebepleri 107
2.5.4.1.1. Faile Bağlı Sebepler 107
2.5.4.1.2. Zarar Görenin Rızası veya Kusuru 108
2.5.4.1.2.1. Zarar Görenin Rızası 109
2.5.4.1.2.2. Müterafik Kusurun Varlığı 109
2.5.4.1.2.3. Zararı Arttırmama Külfetine Aykırı Davranma 110
2.5.5. Tazminatın Ödenme Şekilleri 111
2.5.5.1. Aynen Tazmin 112
2.5.5.2. Nakden Tazmin 112
2.5.5.2.1. İrat Şeklinde 113
2.5.5.2.2. Sermaye Şeklinde 114
2.5.6. Tazminat Hükmünün İlerde Değiştirilebilmesi 114
2.5.7. Zamanaşımı 116
2.5.7.1. Alt Süre 117
2.5.7.2. Üst Süre 118
2.5.7.3. İstisna Süre 119
2.5.8. Görevli ve Yetkili Mahkeme 119
2.5.8.1. Görevli Mahkeme 119
2.5.8.2. Yetkili Mahkeme 121
Üçüncü Bölüm
EKONOMİK GELECEĞİN SARSILMASINDAN
DOĞAN ZARARLARIN SİGORTA ŞİRKETİNDEN TAZMİNİ
3.1. GENEL OLARAK SİGORTA ŞİRKETİNİN SORUMLULUĞU 123
3.1.1. Sigorta Kavramı 123
3.1.2. Sigorta Sözleşmesi 124
3.1.2.1. Sigorta Sözleşmesinin Tanımı 124
3.1.2.2. Sigorta Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 124
3.1.3. Sözleşmenin Tarafları 125
3.1.4. Sigorta Türleri 126
3.1.4.1. Zarar Sigortaları 126
3.1.4.2. Sorumluluk Sigortaları 127
3.1.4.3. Can Sigortaları 127
3.1.5. Sözleşmenin İçeriğinin Tespiti 129
3.2. SORUMLULUK SİGORTALARI BAKIMINDAN EKONOMİK GELECEĞİN SARSILMASINDAN SİGORTA ŞİRKETİNİN SORUMLULUĞU 130
3.2.1. KTK Kapsamında Sigorta Şirketinin Zarar Görenin Ekonomik Geleceğinin Sarsılmasından Sorumluluğu 131
3.2.1.1. Sigorta Şirketinin Sorumluluğunun Hukuki Niteliği 132
3.2.1.2. Sigorta Şirketinin Sorumluluğunun Kapsamı 133
3.2.1.3. Ekonomik Geleceğin Sarsılmasından Doğan Tazminattan Sorumluluğun Kaynağı Olarak Sigorta Sözleşmesi 139
3.2.1.3.1. Sorumluluğun Şartları 139
3.2.1.3.1.1. Ekonomik Geleceğin Sarsılmasından Doğan Zararın Meydana Gelmesi 139
3.2.1.3.1.2. Zararın Motorlu Aracın İşletilmesinden Doğmuş Olması 140
3.2.1.3.1.3. Motorlu Aracın İşletilmesi Sonucu Meydana Gelen Kaza ile Zarar Arasında İlliyet Bağının Bulunması 141
3.2.1.3.1.4. Sigortacının Sorumluluğunun Kaldıran Nedenlerin Olmaması 141
3.2.1.4. Ekonomik Geleceğin Sarsılmasından Doğan Zararlardan Sorumluluğun Sözleşmede Belirtilmediği Durumlar 144
3.2.1.5. Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasında Zamanaşımı 145
3.2.1.6. Sigortacıya Başvuru Zorunluluğu 146
3.2.1.7. Sigorta Şirketinin Tazminat Ödemesindeki Esaslar 147
3.2.1.8. Görevli ve Yetkili Mahkeme 148
3.2.2. Mesleki Sorumluluk Sigortaları Kapsamında Sigorta Şirketinin Ekonomik Geleceğin Sarsılmasından Sorumluluğu 148
3.2.2.1. Mesleki Sorumluluk Sigortası Kavramı 149
3.2.2.2. Mesleki Sorumluluk Sigortası Sözleşmesi ve Sigorta Şirketinin Sorumluluğunun Hukuki Niteliği 149
3.2.2.3. Sigorta Şirketinin Sorumluluğunun Kapsamı 150
3.2.2.4. Mesleki Sorumluluk Sigortasının Özel Görünümü Olarak Tıbbi Kötü Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası 154
3.2.2.4.1. Kavram 154
3.2.2.4.2. Tıbbi Kötü Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Sözleşmesi 155
3.2.2.4.3. Sigorta Kapsamı 156
3.2.2.4.4. Riziko Konusu 158
3.2.2.4.5. Sigorta Şirketinin Ekonomik Geleceğin Sarsılmasından Sorumluluğu 162
3.2.2.4.6. Zamanaşımı 165
3.3. CAN SİGORTALARI BAKIMINDAN EKONOMİK GELECEĞİN SARSILMASINDAN SİGORTA ŞİRKETİNİN SORUMLULUĞU 165
3.3.1. Kaza Sigortaları Kapsamında Sigorta Şirketinin Zarar Görenin Ekonomik Geleceğinin Sarsılmasından Sorumluluğu 167
3.3.1.1. Ferdi Kaza Sigortası Kapsamında Sigorta Şirketinin Zarar Görenin Ekonomik Geleceğinin Sarsılmasından Sorumluluğu 168
3.3.1.1.1. Ferdi Kaza Sigortası Kavramı 168
3.3.1.1.2. Sigortanın Kapsamı ve Ekonomik Geleceğin Sarsılması İle İlgisi 168
3.3.1.2. Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası Kapsamında Sigorta Şirketinin Ekonomik Geleceğin Sarsılmasından Sorumluluğu 172
3.3.1.2.1. Kavram 172
3.3.1.2.2. Sigortanın Kapsamı ve Ekonomik Geleceğin Sarsılması İle İlgisi 173
3.4. GÜVENCE HESABI KAPSAMINDA EKONOMİK GELECEĞİN SARSILMASI TAZMİNATI 177
Sonuç 181
Kaynakça 185
Kavramlar Dizini 191