Bilişim Teknolojisi İle Globalleşen Dünyadaki Tehlikelerin Önlenmesi ve Ceza Hukuku

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Sunuş 5
Vorwort 11
Kısaltmalar 33
I. BÖLÜM
GİRİŞ – CEZA HUKUKUNUN DEĞİŞİMİ
CEZA HUKUKUNUN SINIRLARI –TEMELLER VE ÖNGÖRÜLER: MAX–PLANCK–ENSTİTÜSÜNDEKİ YENİ CEZA HUKUKU ARAŞTIRMA PROGRAMI
Prof. Dr. Dr. h.c. mult. Ulrich Sieber (Çeviren: Prof. Dr. Feridun Yenisey)
I. Giriş 37
II. Suçluluk, Ceza Hukuku ve Suç Siyaseti Açısından, Toplumda Meydana Gelen Değişiklikler: Risk Altında Yaşayan Bir Toplum Haline Gelmiş Olan “Dünya Halkının Sorunlarının” Kategorik Tasnifi Hakkında. 39
A. Globalleşme, Sınır Aşan Suçluluk ve Ceza Hukukunun Ülkesel Sınırları 40
1. Sınır Aşan Suçluluk (Transnationale Kriminalität) 40
2. Ceza Hukukunun Ülkesel Sınırları 43
3. Somut Araştırmalar: Ceza Hukukunun Uluslararası Alanında Birleştirilmesi Amacıyla, Teorik Alt Yapı Oluşturulması Amacıyla Yapılan Girişimler 45
B. Yeni Riskler, Karmaşık Bir Nitelik Almış Olan Ceza Hukuku ve Ceza Hukukunun Yapısal Sınırları 51
1. Karmaşık Nitelik Kazanmış Olan Suçluluğun Doğurduğu Yeni Riskler 52
2. Ceza Hukukunun Yapısal Sınırları 60
3. Araştırma Projeleri: Ceza Hukukunun Fonksiyonel Sınırlarının Teorik Temelleri Konusunda Araştırmalar 75
C. Sonuçlar 81
III. Yeni Soruların Analizine İlişkin Araştırma Metotları 82
A. Genel Araştırma Metotları 82
1. Sosyal Bilimlerdeki “Alan Araştırması” Yöntemleri 82
2. Yeni Araştırma Çerçevesinin Temelleri ve Analizi 83
3. Ceza Hukuku Dogmatiği 83
4. Mukayeseli Ceza Hukuku ve Sistemlerin Karşılaştırılması 85
B. Araştırma Projelerinin Kapsamı ve Koordinasyonu 87
1. Araştırmaların Koordinasyonunda Güdülen Amaç 87
2. Araştırılan Konularının Yoğunlaştırılması 87
3. Araştırma Alanları ve Araştırma Projeleri 89
C. Max–Planck’ın Mukayeseli Hukuk Uluslararası Araştırma Okulu (International Max–Planck Research School for Comparative Criminal Law) 97
IV. Sonuç 98
II. BÖLÜM
DÜNYADA CEZA HUKUKUNUN GLOBALLEŞMESİ
KÜRESEL DÜNYA’DA HUKUK DÜZENİ: MİLLİ, MİLLETLERARASI VE
ÖZEL NORMLARDAN OLUŞAN PARÇALI SİSTEMİN GELİŞİMİ
Prof. Dr. Dr. h.c. mult. Ulrich Sieber (Çeviren: Dr. Salih Oktar)
I. Hukuki Sorunlar ve Hukuki Düzenleme Konularındaki Değişimler 104
1. Küreselleşen Dünyada Toplumsal Dönüşümler 104
2. Milletlerarası ve Küresel Hukuki Düzenlemelerin Konusu 104
3. Milletlerarası ve Bütün Dünyayı İlgilendiren Olaylarda Temel Hukuki Sorunlar 106
a. Milletlerarası Hukuki Yürürlük ve Yerine Getirme 106
b. Dünya Çapındaki Güçlüklerle İlgili Küresel Düzenlemeler 108
c. Sonuçlar 109
II. Normatif Yönlendirme Sisteminde Dönüşüm 109
1. Milli Devletlerin Hukuk Uygulamasının Sınırları 110
2. Milletlerarası ve Milletler Üstü Hukukun İnşası 110
3. Özel Düzenlemelerin Artması 115
4. Tarihi Gelişim ve Geleceğe Bakış 120
a. Devletçiliğin Değişmesi 120
b. Hukukun Devletsizleştirilmesi ya da Özelleştirilmesi ve Yeni Aktörler 121
c. Hukuki Düzenleme Yapılmasında Çoğulculuk ve Parçalılık 123
d. Temel Gelişmeler ve Perspektifler 124
5. Temel Güçlük: Milli Devletin Ötesinde Meşruiyet ve Denetimi 126
a. Koruyucu Devletin Kaybı 127
b. Meşruiyet ve Denetime İlişkin Temel Düşünceler 128
c. Milletlerarası ve Özel Hukuki Düzenlemelerin Meşruiyet İlkelerinin Daha Geliştirilmesi 129
III. Milletlerarası Çözüm Modelleri 133
1. Hukuki Karşılaştırma ve Uyumlaştırmanın Asli Önemi 133
2. Milli Devletlerin İş Birliği Modelleri 136
3. Milletler Üstü Modeller 137
4. Özel Hukuki Düzenlemeler 140
5. Karma Düzenleme Şekilleri 142
6. Genel Sistemin Düzeni 143
IV. Karşılaşılan Güçlükler 146
1. Araştırma Konusu 146
2. Araştırma Amacı ve Sorunları 148
a. Araştırmanın Amacı 148
b. Araştırma Alanları ve Özel Sorunlar 148
3. Araştırma Yöntemleri 150
4. Araştırma Sonuçları 151
AVRUPA CEZA HUKUKUNUN GELECEĞİ – AVRUPA CEZA HUKUKU SİSTEMİNİN AMAÇ VE MODELLERİ KONUSUNDA YENİ BİR YAKLAŞIM
Prof. Dr. Dr. h.c. mult. Ulrich Sieber (Çeviren: Prof. Dr. Feridun Yenisey)
I. Avrupa Ceza Hukukunun Amaçları 155
A. „Güvenliğin Sağlanması” Bağlamındaki Özel Amaçlar 155
1. Sınır Aşan Suçların Kovuşturulması 155
2. Avrupa Kurumlarının ve Değerlerinin Korunması 157
B. Medeni Hak ve Özgürlüklerin Korunması Konulu Özel Amaçlar 161
1. Bireysel Hak ve Özgürlüklerin Korunması 162
2. Demokrasi Prensibinin ve Diğer Değerlerin Korunması 165
C. Ara Sonuçlar 168
II. Avrupa Ceza Hukukunun Modelleri ve Sistemleri 169
A. Model ve Sistemlerin Yapısı 169
1. Sınır Aşan Ceza Hukuku Modelleri 169
2. Tek Basamaklı ve Çok Basamaklı Sistemler Bağlamındaki Yapılanma 179
3. Sonuçlar 182
B. İş Birliği Modellerinin Değerlendirilmesi ve Optimal Hale Getirilmesi 183
1. İş Birliği Modellerinin Ulusal Bağımsızlık ve İkincilik Prensiplerinin Korunması Açısından Avantajları 183
2. Devletlerarası Kolluk Hizmetleri ile İnsan Haklarının Korunması Arasındaki Çatışma 183
3. Yarışan Hukuk Normları, Çifte Yetkililik ve Yetki İhtilafları Dolayısıyla İnsan Haklarının Kısıtlanması Sorunu 195
4. Devletler Üstü Değerlerin Korunmasının ve Transnasyonal Ceza Kovuşturmalarının Etkin Olmayışı 197
C. Uluslar Üstü Modellerin Değerlendirilmesi ve Optimal Hale Getirilmesi 199
1. Güvenlik ve Özgürlüğü Etkin Bir Şekilde Güvence Altına Almak Açısından, Devletler Üstü Modellerin Olumlu Yanları 199
2. İkincillik ve Milli Bağımsızlık İlkelerinin Korunması ile İlgili Sorunlar ve Olasılıklar 200
3. Demokratik Meşruiyet ve Denetim Problemleri 205
III. Özet ve Müstakbel Reforma İlişkin Görüşler 219
A. Sistematik Yaklaşımın Yararları 219
B. Sistemlerin Değerlendirilmesi 219
C. Karma Modeller Uygulanması Olasılığı ve Avrupa Ceza Hukukunun Geleceği 220
CEZA HUKUKUNDA UYUM SÜRECİNİN
ARDINDA YATAN DİNAMİKLER
Prof. Dr. Dr. h.c. mult. Ulrich Sieber (Çeviren: Dr. Burcu Baytemir Kontacı)
I. Giriş 223
A. Uyumlulaşmanın Farklı Dereceleri 223
B. Ülkesel Egemenliğin Temel Etkisi 224
C. Küreselleşmenin Karşıt Etkisi 225
II. Uyumlulaşmanın İtici Dinamikleri 226
A. Ortak Hukuki Tutumlar 226
1. Evrensel İnsan Hakları ve Ekonomik Özgürlüklerin Ceza Hukukunun Sınırları Üzerindeki Uyumlulaştırıcı Etkisi 226
2. Evrensel İnsan Haklarının ve Diğer Ortak Tutumların Ceza Hukuku Yoluyla Uyumlulaştırılmış Korunması 228
3. Evrensel İnsan Haklarının ve Diğer Ortak Değerlerin Uluslararası Yargısal Makamlar ve Diğer Kuruluşlar Aracılığıyla Hayata Geçirilmesi 230
B. Ulus Ötesi Suçları Kovuşturmadaki Uluslararası Güvenlik Menfaatleri 232
C. Eski ve Yeni Aktörlerin, Uluslararası Bir Hukuk Politikası Geliştirilmesine Etkileri ve Menfaatleri 234
1. Ulus Devletlerin Menfaatleri 235
2. Hükümetler Arası Örgüt ve Kuruluşların Menfaatleri 240
3. Ticaret Sektörünün Menfaatleri 243
4. Sivil Toplumun ve Sivil Toplum Kuruluşlarının Menfaatleri 244
5. Sonuçlar 247
D. Ceza Hukukun Yakınlaşmasında Yeni Hukuki Araçlar 247
1. Hukukun Uyumlulaştırılmasında Kullanılan Esnek Mekanizmalar 248
2. Hukukun Uyumlulaştırılmasında Sert (Bağlayıcı) Uygulama ve İcra Mekanizmaları 249
3. Yasaların Kabulü, Uygulanması ve İcrası İçin Geçerli Olan Mekanizmalar 252
4. Sonuçlar 253
III. Sonuçlar 253
A. Uyumlulaşma Yönündeki Genel Eğilim 253
B. Çeşitli Suç Alanlarındaki Farklılıklar 254
C. Farklılıkların Sebepleri 255
D. Sonuçlar: Parçalanma, Karmaşıklık ve Ceza Hukukunun Küresel Bir Toplumdaki Çatışmaları 256
III. BÖLÜM
BİLGİ TOPLUMUNDA
CEZA HUKUKU VE DİJİTALLEŞME
BİLİŞİM SUÇLARI
Prof. Dr. Dr. h.c. mult. Ulrich Sieber (Çevirenler: Prof. Dr. Feridun Yenisey ve Av. Damla Zaimoğlu)
A. Bilişim Suçları 259
I. Bilgisayar Suçluluğu Kavramı ve Bu Alandaki Suçlar 259
II. Suçların İşlenme Sıklığı Potansiyel Suç Tehdidi ve Önleme Tedbirleri 262
III. Bilişim Suçlarının Özellikleri ve Yeni Hukuki Sorunlar 264
B. Milletlerarası Hukukta Ceza Hukukunun Uyumlu Hale Getirilmesine Bir Bakış 265
I. Maddi Ceza Hukuku – Özel Hükümler 266
1. Bilişim Sistemlerinin Güvenilirliği, Bütünlüğü ve İşlerliğine İlişkin Suçlar 266
2. Dolandırıcılık ve Belgede Sahtecilik 268
3. Çocuk Pornografisi 270
4. Irkçılık ve Yabancı Düşmanlığı İçeren Açıklamalar 271
5. Terör Propagandası ve Sair Terör Fiilleri 272
6. Fikri Haklara İlişkin Suçlar 274
7. Verilerin Korunmasına İlişkin Suçlar 275
II. Maddi Ceza Hukuku – Genel Hükümler (Özellikle Servis Sağlayıcının Sorumluluğu) 276
1. Servis Sağlayıcının Sorumluluğu 276
2. Genel Hükümler Kısmındaki Diğer Düzenlemeler 278
III. Ceza Muhakemesi Hukuku Veri Saklama Yükümü 278
1. Devletin Verilere İlişkin Yetkileri 278
2. Delillerin Değerlendirilmesi 280
3. Veri Saklama Yükümü 280
IV. Ceza Kanunlarının Yer İtibariyle Uygulanması 282
V. Tehlikenin Doğmasını Önleme Hukuku: Çocuk Pornografisine Karşı Erişimin Engellenmesi 284
VI. Uluslararası Adli Yardımlaşma Hukuku 285
1. İade ve Teslim 286
2. Uluslararası Adli Yardım 286
VII. Öz Düzenleme ve Eş Düzenleme 288
VIII. Ara Sonuç 289
C. Avrupa Birliği Ceza Hukukunun Gizlilik ve Bilişim Sistemlerini Dokunulmazlığı ve Kullanıma Hazır Tutulmaları ile İlgili Temel Kuralları 290
I. Avrupa Birliği’nin Yaptığı Düzenlemeler 290
1. Bilişim Sistemlerine Saldırılar ile İlgili 2005 Tarihli Çerçeve Karar 291
2. Bilişim Sistemlerine Saldırı ile İlgili 2010 Tarihli Yönerge Taslağı 293
II. Alman Ceza Hukukundaki Düzenlemeler 297
1. Bilişim Sistemlerine Hukuka Aykırı Erişim (StGB 202a) 297
2. Verilerin Hukuka Aykırı Bir Şekilde İletilirken Ele Geçirilmesi (StGB 202b) 298
3. Bilişim Verilerine ve Bilişim Sistemlerine Hukuka Aykırı Müdahaleler (StGB 303a, 303b) 299
4. Suç Aletleri Bulundurmak, Edinmek ve Başkasının Erişmesini Sağlamak Suçu (StGB 202c) 300
5. Nitelikli ve Ağırlatıcı Haller 301
D. Sonuç 302
SANAL ORTAMDA SINIR ÖTESİ CEZA SORUŞTURMALARINDA EGEMENLİK HAKKI SORUNU
Prof. Dr. Dr. h.c. mult. Ulrich Sieber ve Dr. Carl–Wendelin Neubert (Çevirenler: Prof. Dr. Feridun Yenisey ve Av. Damla Zaimoğlu)
I. Milletlerarası Suçlar ve İnternet Üzerinden Yapılan Sınır Aşan Ceza Soruşturması 304
1. Teknik Zorluklar 304
2. Hukuki Düzenlemeler 306
a. Ceza Soruşturması Bakımından Seçenekler ve Yasal Sınırlar 306
b. Uluslararası Adli Yardımlaşma 308
c. Uluslararası Hukuka Uyulmaması: Hukuk Karmaşasının Ortaya Çıkışı 310
d. Meselenin Temeli Olan Sorun: Siber Ortamın Yasal Yapısı 312
3. Yapacağımız Analizin Amaçları 314
II. Siber Ortamda Ülkesel Egemenlik 315
1. Ceza Soruşturmasının Devletin Ceza Hukuku Alanındaki Yetkilerinin Kullanılması Anlamını Taşıması 316
2. İnternet Üzerinden Yapılan Ceza Soruşturmalarının Ülkesel Bakımdan Yeri 317
a. Teknik Yöntemler ve Veriye Erişimin Doğurduğu Elle Tutulamayan Sonuçlar 317
b. Veriye Erişimin Elle Tutulabilen ve Tutulamayan Sonuçları 318
c. Veriye Erişime İlişkin Fiiller ve Sonuçları 320
d. Kapsayıcı Bir Kavram Olarak Sanal Ortam Kavramı İçerisinde Yarışan Diğer Genel Konseptler 320
e. 'Verinin Bulunduğu Yerin Belirlenememesine' İlişkin Özel Haller 321
f. İhlal Durumunun Söz Konusu Olmadığı Özel Durumlar 323
3. Devletin Ceza Soruşturması Tedbirleri Nedeniyle Sorumlu Tutulabilmesi 324
III. Alenen Açık Olan Verilere Erişimin Haklı Nedenleri 327
1. Sözleşmeler Hukuku 327
a. Avrupa Sanal Ortamda İşlenen Suçlar Sözleşmesi’nin 32/a Maddesindeki Düzenleme 327
b. Bölgesel Diğer Siber Suç Antlaşmalarındaki Hükümler 331
2. Örf ve Adet Hukuku 332
a. Genel Uygulamalar 333
b. Opinio iuris 334
c. Örf ve Adet Hukukunun İçeriği 335
3. Sonuç 336
IV. Yabancı Ülkedeki Aleni Olmayan Verilere Erişim Hakkı 336
1. Sözleşmeler Hukuku 336
a. Sanal Ortamda İşlenen Suçlar Sözleşmesi’nin 32/b Maddesindeki Düzenleme 336
b. Diğer Bölgesel Siber Suç Sözleşmelerindeki Düzenlemeler 340
c. Avrupa Birliği’nin Konu ile İlgili Çerçeve Kararı 340
d. Diğer Gelişmeler 343
2. Örf ve Adet Hukuku 345
a. Genel Uygulama 345
b. Uluslararası Örf ve Adet Kuralları 346
3. Hatalı Uygulamaları Önleyen Haller 348
a. Karşı Önlemler 349
b. Meşru Savunma 352
c. Acil Durumlar: Mücbir Sebep, Cebir ve Iztırar Hali 353
V. ‘Konum Kaybı’ Durumunda Egemenlik Alanlarının Rekabeti 357
1. Bir Egemenlik İhtilafı Olarak ‘Verinin Yerinin Kaybı’ Mevzusu 357
2. Verinin Bulunduğu Yerin Bilinmemesinin Iztırır Hali Oluşturması 358
a. Devletin Temel Çıkarlarının Korunması 359
b. Ağır ve Yakın Tehlike 362
c. Güvenliği Sağlamanın Tek Yöntemi Oluş Unsuru 365
d. Temel Menfaatlerde Ciddi bir Zarar Olmaması 366
e. Pratik Uygulamalar ve Sonuçları 369
3. Sonuç 370
VI. Güncel Durumun Özeti 371
1. İnternet Yoluyla Yapılan Soruşturmalarda Artan Zorluklar 371
2. Siber Ortamdaki Ülkesel Egemenlik Kavramı 372
3. Veriye Doğrudan Sınırötesi Erişimin Haklılığı 372
a. Kamuya Açık Verilere Erişim 372
b. Kamuya Açık Olmayan Veriye Erişim 372
4. Olması Gereken Hukuk Açısından Ulaşılan Sonuçlar 374
VII. Geleceğe İlişkin Görüşler 374
1. İnternet Üzerinden Yapılan Suç Soruşturmalarında Uluslararası Adli Yardım Yöntemlerinin Geliştirilmesi 375
a. İnternete Özgü Bir İş Hukuku Birliği Geliştirilmesi 375
b. Gayri Resmi İş Birliği Ağlarının Uluslararası Kurumlara Dönüştürülmesi 378
2. Sınır Ötesi Hukuka Uygun Kişinin Kavramının Tanımlanması 380
a. Sözleşmeye Dayalı Sınırlama Getiren Yaklaşım 380
b. Sözleşmeye Bağlı Olmayan Evrensel Yaklaşım 383
VIII. Sonuç 384
IV. BÖLÜM
TEHLİKENİN ÖNLENMESİNE YÖNELİK
YENİ GÜVENLİK MİMARİSİ VE CEZA HUKUKU
GÜVENLİK HUKUKUNUN YENİ MİMARİSİ
– GLOBAL RİSK TOPLUMUNDA SUÇ KONTROLÜ–
Prof. Dr. Dr. h.c. mult. Ulrich Sieber (Çeviren: Dr. Erdem İzzet Külçür)
I. Risk Toplumunun Güvenlik Dogması 387
II. Yeni Güvenlik Mimarisinin Hatları 390
A. Önleyici Ceza Hukukunun İyileştirilmesi 390
1. Maddi Hukuk 390
2. Usul Hukuku 391
B. Ceza Hukuku Dışında Kalan Güvenlik Rejimlerinin Genişlemesi 392
1. Ceza Hukukunda Caydırıcılığa Yönelik Geleneksel Önleyici Tedbirler: Önleyici Tutuklama 393
2. Bastırma ve Önleme Arasındaki Sınırda Yer Alan İdari Yaptırımlar: İdari Kabahatler, İdari Yaptırımlar ve Müsadere Yargılamaları 394
3. Tehlikenin Defedilmesi Hukuku: Genel Kolluk Hukuku ve Yabancılar Hukuku 396
4. Bilgilerin Gizli Yollardan Elde Edilmesine İlişkin Özel Rejimler: İstihbarat Hukuku, Kara Paranın Aklanmasına İlişkin Soruşturmalar ve Özel Veri Toplama 399
5. İstisnai Durumlara İlişkin Özel Rejimler: Olağanüstü Hal Hukuku, Hedef Gözeten Yaptırımlar, Silahlı Çatışma Hukuku ve Geçiş Adaleti 403
6. Özel Norm Sistemleri: Uyum Rejimleri ve Kamu–Özel Ortaklıkları 408
4. Hukuk Rejimlerinin Bileşimleri ve Aralarındaki Gerilimler 409
III. Bütüncül İnceleme ve Değerlendirme 409
A. Kontrol Sistemlerinin Çokluğu ve Çeşitliliği 409
B. Önleme Dogmasının Zaferi 410
C. Güvenlik ve Etkinlikteki Artış 413
D. Özgürlüklerin Kaybı 415
1. Risk Toplumunun Yeni Güvenlik Hukukunun Sonuçları 415
2. Bilgi Toplumunun Ek Genişletici Etkileri 417
3. Anayasal Garantilerin Küreselleşme Nedeniyle Ek Tasfiyesi 418
E. Genel Değerlendirme 419
IV. Hukuk Biliminin ve Kriminolojinin Gelecekteki Görevleri 420
A. Disiplinler Arası Bütünleşik Araştırma İhtiyacı 420
B. Bütünleyici Bir Temel Haklar Mimarisine Olan İhtiyaç 421
TERÖR ŞİDDETİNİN ÖN ALANINDA
TEHLİKE SUÇLARININ MEŞRUİYETİ VE SINIRLARI
Prof. Dr. h.c. mult. Ulrich Sieber (Çeviren: Dr. Erdem İzzet Külçür)
I. Giriş 425
A. Terörizmin Risk Toplumunda Yarattığı Zorluklar 425
B. “Devlet Güvenliğini Ağır Bir Şekilde Tehlikeye Sokan Şiddet Suçlarına Hazırlığın Kovuşturulması” Hakkında Kanun Tasarısı 427
C. Temel Sorular 430
II. Temel Esaslar ve Sonuçlar 431
A. Alternatif Çözümler 431
B. “Önleme Odaklı Ceza Hukuku”nun Meşruiyeti 434
C. Önalan Suçlarının Meşruiyeti 437
1. Temel Esaslar 437
2. Cezalandırılabilirliğin Tehlike Suçları Aracılığıyla Öne Alınması 438
3. Cezalandırılabilirliğinin Bireyüstü Hukuki Değerler Aracılığıyla Öne Alınması 449
III. Tasarıya Yönelik Zorunlu Değişiklikler 450
A. StGB 89a Kapsamında Hazırlık Hareketleri 450
B. StGB 89b Kapsamında İlişki Kurma 452
C. StGB 91 Kapsamında Devlet Güvenliğini Ağır Bir Şekilde Tehlikeye Düşüren Bir Şiddet Suçu İşlemek İçin Yönlendirme 453
IV. Özet 455
CEZA HUKUKU VE SAVAŞ HUKUKU ALANLARININ
İÇ İÇE GİRMESİ –İÇ VE DIŞ GÜVENLİK ARAYIŞINDAKİ
ÇABALAR VE ETKİLERİ–
Prof. Dr. h.c. mult. Ulrich Sieber (Çeviren: Dr. Erdem İzzet Külçür)
I. Hukuk Alanlarının İç İçe Girmesi 459
II. Ceza Hukuku İçerisindeki Değişiklikler 462
A. Maddi Ceza Hukukunda Cezai Sorumluluğun Öne Alınması 463
B. Usuli Değişiklikler 464
C. Özel Hukuk Kişilerinin Yükümlülükleri 468
D. Kurumlar Arası ve Uluslararası Görev Güçleri 470
E. “Varsayılan Tehlike” Güvencesini Sınırlayan Tedbirler 472
F. Yeni Güvenlik Hukukunun Doğuşu 474
III. Savaş Hukukunun Uygulanması ve Genişlemesi 476
A. “Savaş Hukuku” Paradigmasının Meşrulaştırılması 479
B. Özel “Savaş Yetkilerinin” Kullanılması 480
C. Usuli Hakların Zayıflatılması 481
D. Özel Tesislerde Özgürlüğün Sınırlanması 482
E. Olağanüstü ve Kural Dışı Sorgulamalar ve Kaçırmalar 484
IV. Gelecekte Yapılan Araştırmalara Yönelik Sonuçlar ve Çıkarımlar 485
A. Geleneksel Hukuk Branşlarının Eş Zamanlı Olarak Uygulanması 486
B. Mevcut Hukuk Branşlarının Geleneksel Sınırların Dışına Çıkması 487
C. Hukuk Kategorilerinin İç İçe Geçmesi 488
D. Sonuçlar 490
ALMAN İDARİ YAPTIRIM HUKUKU
Prof. Dr. Dr. h.c. mult. Ulrich Sieber (Çeviren: Dr. Erdem İzzet Külçür)
1. Giriş 493
1.1. İncelemenin Amacı 493
1.2. İncelemenin Hedefi ve Yapısı 496
2. İdari Ceza Hukukunun Ortaya Çıkışı ve Kapsamı 497
2.1. Tarihsel Gelişim 497
2.2. Kabahatlerin ve Yaptırımların Mevcut Kapsamı 499
2.2.1. Hafif Kitlesel Kabahatler 499
2.2.2. Mega–Ordnungswidrigkeiten’ın Ortaya Çıkışı 500
2.3. Tartışılan Sorular 503
3. Güncel Ordnungswidrigkeiten Hukuku 504
3.1. Kanunlaştırma Konsepti 504
3.2. Maddi Ordnungswidrigkeiten Hukukunun Genel Hükümleri 505
3.3. Genel Yaptırımlar ile Şirketlere Yönelik Para Cezaları 506
3.3.1. Genel Yaptırımlar 506
3.3.2. Şirketlere Yönelik Para Cezaları 507
3.4. Usûl Hukuku 509
3.4.1. Ordnungswidrigkeiten Usûlü ile Ceza Usûlü Arasındaki Benzerlikler 509
3.4.2. İdari Soruşturma, Kovuşturma ve Yaptırımdaki Farklılıklar 509
3.4.3 Süreci Mahkeme Önüne Taşıyan İtiraz ve İstinaf 511
3.4.4. Şirketlere Yönelik Yaptırımlara İlişkin Özel Hususlar, özellikle Nemo Tenetur 512
3.5. Yeni Mega–Ordnungswidrigkeiten İçin Özel Kurallar 513
4. Ordnungswidrigkeiten’ların Niteliği ve Güvenceleri 516
4.1. Ordnungswidrigkeiten’ların Niteliği ve Suçlardan Farkları 516
4.1.1. Haksızlık Bakımından Farklar 517
4.1.2. Hukuki Sonuçlara İlişkin Farklar 517
4.1.3. Diğer Sonuçlar 519
4.1.4. Sonuç 520
4.2. Temel Haklar ve Güvenceler, Özellikle AİHS Kapsamında 520
4.2.1. Maddi Sınırlara ve Güvencelere Olan İhtiyaç 520
4.2.2. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Yaklaşımı 521
4.2.3. Hukuk Politikası ve Açık/Cevapsız Sorular 523
5. Sonuç 525
AVRUPA HUKUKUNDA MAHKUMİYETE DAYANMAYAN MÜSADERE
Jon Petter Rui ve Prof. Dr. Dr. h.c. mult. Ulrich Sieber (Çeviren: Arş. Gör. Mertkan Torun)
I. Giriş 527
II. Mahkumiyet Temeline Dayanmayan Müsadere İçin İlke Odaklı Yaklaşım 532
A. Yöntem 532
B. Ceza Hukuku Modeli: Cezanın Karakteristik Özellikleri Nelerdir? 533
C. Özel Hukuk Modeli: Status Quo Ante Önlemleri ile Ceza Yaptırımları Farkı 535
D. Polis Modeli: Önleyici Tedbirler ile Cezai Yaptırımlar Arasındaki Farklar 538
E. Sonuç 540
III. İlke Odaklı Yaklaşım ile Engel Kriteri Arasındaki Bağlantı 540
A. Giriş 540
B. Engel Kriteri ve Ceza Yaptırımları ile Status Quo Ante Durumu Tesis Eden Tedbirler Arasındaki Farklar 542
C. Engel Kriteri ve Önleyici Tedbirler ile Ceza Yaptırımları Arasındaki Farklar 547
D. Sonuçlar 550
IV. Mahkumiyete Dayalı Olmayan Müsadere Tedbirlerini İlgilendiren İnsan Hakları 552
A. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin Hukuki Yapısı 552
1. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Ek Protokol 1 Madde 1’in Uygulanabilirliği (Mülkiyet Hakkı) 552
2. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Madde 2 Fıkra 1’in Uygulanabilirliği (Adil Yargılama Hakkı) 558
3. Delil Gereksinimleri İçin AİHS Ek Protokol 1 Madde 1’in ve Madde 6 Fıkra 1’in Uygulanabilirliği 560
B. Avrupa Birliğinin Hukuki Yapısı 563
C. Ulusal Anayasa Hukuku Düzenlemeleri 563
D. Sonuçlar 564
V. Avrupa Birliği’nde Mahkumiyete Dayanmayan Müsadere Düzenlemeleri 565
A. Giriş 565
B. Mevzuat Oluşturma Süreci 565
C. Müsadere ile ilgili AB Direktifinin 4. Maddesinin 2. Fıkrası 567
1. Müsadere İçin Gereken Maddi Şartlar 567
2. Gıyaben Yargılamak İçin Gerekli Usul Şartları 569
3. Karar Verme Şekli 570
4. Ceza Adalet Sistemindeki Mevzuat 572
5. Gerekli Karar Nasıl Verilmelidir? 572
D. Yapılması Gereken Düzenlemeler 573
1. Avrupa Birliğindeki Mevcut Durum 573
2. Mahkumiyete Dayalı Olmayan Müsadere Kurallarının Mevzuat ile Uyumlulaştırılması 575
3. Müsadere ve Dondurma Kararlarının Karşılıklı Tanınması İçin Gerekli Usul Mevzuatı 580
4. Ulusal Düzeyde Mahkumiyete Dayalı Olmayan Müsadere Mevzuatının Oluşturulması 582
VI. Yerel Düzenlemeler İçin Öneriler 584
A. Mahkumiyete Dayalı Olmayan Müsaderenin Sınıflandırılması 584
1. Sınıflandırma İhtiyacı 584
2. Ceza Hukuku Modeli 584
3. Önleyici Model 585
4. Yeniden Tesis Etme Modeli 586
B. Yeniden Tesis Etme Modelinin Temel Unsurları: Ortak Hukuk ve Kıta Hukuku Modellerinin Yapıcı Farklılıklarının Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi 588
1. Yeniden Tesis İçin Bağımsız, Cezai Olmayan Müsadere Uygulamasının Oluşturulması 589
2. “Mahkûmiyete Dayalı Olmayan” Müsaderenin Oluşturulması 590
3. Bir Kişiye veya Mülkiyete Yönelik İşlemler 591
4. Ceza Adalet Sisteminde veya Diğer Rejimlerde Mevzuat Oluşturma Süreci 591
5. Sonuçlar ve Yanıtlanması Gereken Sorular 592
C. İspat Standardı 593
D. Sonuç 595
Kaynakça 596
ŞİRKETLER CEZA HUKUKUNDA COMPLIANCE PROGRAMI –
EKONOMİ ALANINDAKİ SUÇLULUĞUN KONTROLÜNDE YENİ BİR YAPI
Prof. Dr. Dr. h.c. mult. Ulrich Sieber (Çeviren: Prof. Dr. Ayşe Nuhoğlu)
I. Giriş 599
II. Hukuki Gerçeklikte Uyum Programı 601
1. Programın Adı ve Genişletilmesi 601
a. Farklı Kavramlar 601
b. Ampirik Çalışmalar 602
2. Programın İçeriği 605
a. Amaç ve Değerler 605
b. Süreç İçerikleri 607
c. Özellikle, Şirket Suçlarını Önlemek İçin Uyum Programları 609
3. Yeni Kurallar Sisteminin Karakteristiği 610
a. Telif Hakkı Sahibi 610
b. Özgürlük ve Düzenleme Şekilleri 611
c. Düzenleyici Sistemler Arasındaki Fonksiyonel Etkileşim 612
III. Yürürlükteki Şirketler Ceza Hukukundaki Uyum Programları 614
1. Şirketler Ceza Hukukunun Esasları 614
a. Şirket Çalışanlarının Bireysel Cezai Sorumlulukları 615
b. Şirketin Düzene Aykırılıktan Dolayı Sorumluluğu 616
2. Yürürlükteki Ceza ve Düzene Aykırılıklar Hukukunda Uyum Programlarının Dikkate Alınması 620
a. Bireysel Sorumluluk İçin Uyum Programlarının Elverişliliği 620
b. Şirket Sorumluluğu İçin Uyum Programlarının Elverişliliği 622
3. Geçici Sonuç 624
IV. Uyum Programları ve Suç Önleme 625
1. Suçu Önleme Açısından Uyum Programlarının Etkinliği 625
a. Kriminolojik Bulgular 625
b. Öz ve Ortak (Eş) Düzenlemenin Avantajları 626
c. Belirli Suç Önleme İçeriği 628
d. Fiili (Gerçek) Sınırlar 628
e. Yasal sınırlar 630
f. Geçici Sonuç ve Tespitler 630
2. Uyum Tedbirlerine İlişkin Yasal Yükümlülükler 631
3. Şirketler Ceza Hukukunda Özendirici (Teşvik) Yapılar 633
V. Özet 635
Kavram Dizini 637