Bir İnsan Hakkı OlarakSu Hakkının Gelişimi ve Türkiye'deki Uygulama
- | Su Hakkının Ortaya Çıkışı |
- | Uluslararası ve Ulusal Hukuk Sistemlerinde Su Hakkı |
- | Türkiye'de Su Hakkı |
HAKKI
1. ULUSLARARASI İNSAN HAKLARI HUKUKUNDA SU HAKKININ GELİŞİMİ 59
1.1. Su Hakkına Açıkça Yer Veren Uluslararası ve Bölgesel Sözleşmeler 59
1.1.1. Cenevre Sözleşmeleri ve Ek Protokolleri 59
1.1.2. BM Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Tasfiye Edilmesine Dair Sözleşme 61
1.1.3. BM Çocuk Hakları Sözleşmesi 61
1.1.4. Afrika Çocuk Hakları ve Esenliği Şartı 62
1.1.5. Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme 63
1.2. Su Hakkına Dolaylı Olarak Yer Veren Uluslararası ve Bölgesel Sözleşmeler 63
1.2.1. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi 63
1.2.2. İnsan Haklarının ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesi 64
1.2.3. Avrupa Sosyal Şartı 64
1.2.4. Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşme 65
1.2.5. BM Uluslararası Kişisel ve Siyasal Haklar Sözleşmesi 65
1.2.6. Amerikan İnsan Hakları Sözleşmesi–San Jose Paktı 66
1.2.7. Afrika İnsan ve Halklarının Şartı 66
1.2.8. Amerikan Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Alanda İnsan Hakları Sözleşmesi Ek Protokolü– San Salvador Protokolü 67
1.2.9. 169 No.lu Bağımsız Ülkelerdeki Yerli ve Kabile Halklarına Dair ILO Sözleşmesi 67
1.3. BM Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Komitesinin Su Hakkı ile ilgili Genel Yorumu 68
1.4. Su Hakkının Bir İnsan Hakkı Olarak BM tarafından Açıkça Tanınması 70
2. SU HAKKININ İÇERİĞİ VE UNSURLARI 75
2.1. Suyun Miktar Bakımından Yeterli Olması 75
2.2. Suyun Güvenli Olması 76
2.3. Suyun Erişilebilir Olması 76
2.3.1. Fiziksel Erişilebilirlik 77
2.3.2. Ekonomik Erişilebilirlik 77
2.3.3. Suya Erişilebilirlikte Ayrım Gözetmeme 78
2.3.4. Bilgiye Erişebilme 79
3. SU HAKKININ ÖZNELERİ 80
3.1. Hak Sahipleri 80
3.1.1. Bireyler 80
3.1.2. Gruplar 81
3.1.3. Gelecek Kuşaklar 83
3.1.4. Devletler 84
3.2. Su Hakkının Yükümlüleri 85
3.2.1. Devletler 85
3.2.2. Bireyler 86
3.2.3. Topluluklar 87
3.2.4. Uluslararası Kuruluşlar 87
3.2.5. Sivil Toplum Örgütleri 88
4. SU HAKKININ ULUSAL HUKUK SİSTEMLERİNE GİRİŞİ 88
5. SU HAKKININ SOSYAL HAK NİTELİĞİ 92
6. SU HAKKININ DİĞER İNSAN HAKLARI İLE İLİŞKİSİ 93
6.1. Yaşam Hakkıyla İlişkisi 93
6.2. Sağlık Hakkıyla İlişkisi 94
6.3. Yeterli Beslenme Hakkıyla İlişkisi 94
6.4. Çevre Hakkıyla İlişkisi 95
6.5. Konut Hakkıyla İlişkisi 95
7. SU HAKKININ DAVA EDİLEBİLİRLİĞİ 96
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRKİYE'DE SU HAKKI
1. TÜRKİYE'DE SU HAKKININ GELİŞİMİ 103
1.1. Türkiye’de Su Hukukunun Geçmişi 103
1.2. Su Hakkına İlişkin Pozitif Hukuk 105
1.2.1. Anayasal Düzenleme 105
1.2.2. Yasal Düzenlemeler 106
2. TÜRKİYE’DE SU HAKKININ DAVA EDİLEBİLİRLİĞİ 111
3. YARGI KARARLARINDA SU HAKKI 115
3.1. Anayasa Yargısında Su Hakkı 115
3.1.1. AYM’nin 26/1/2012 Tarih 2011/6 – 2012/12 Sayılı Kararı 115
3.1.2. AYM’nin 1/2/2018 Tarihli Kararı 117
3.1.3. Mehmet Bolat ve Diğerleri Başvurusu 119
3.1.4. Ahmet Bilgin ve Diğerleri Başvurusu 119
3.1.5. Demirdöven Köyü Tüzel Kişiliği ve Diğerleri Başvurusu 121
3.2. İdari Yargıda Su Hakkı 121
3.3. Adli Yargıda Su Hakkı 125
4. TÜRKİYE’DE SU İLE İLGİLİ KURULUŞLAR 126
4.1. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 127
4.2. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 127
4.3. Su Yönetimi Genel Müdürlüğü 127
4.4. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 128
4.5. Sulama Birlikleri 128
4.6. Sulama Kooperatifleri 129
5. TÜRKİYE’DE SU İLE İLGİLİ SİVİL TOPLUM ÖRGÜTLERİ 129
5.1. Sivil ve Ekolojik Haklar Derneği 129
5.2. TEMA Vakfı 129
5.3. Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF) 130
5.4. Türkiye Su Meclisi 130
5.5. Derelerin Kardeşliği Platformu 131
5.6. Fındıklı Derelerini Koruma Platformu 131
6. TÜRKİYE’DE SU HAKKI İLE İLGİLİ TOPLUMSAL MÜCADELELERDEN ÖRNEKLER 131
SONUÇ 135
Kaynakça 143
Dizin 159