İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ 7 İÇİNDEKİLER 9 ÇİZELGELERİN LİSTESİ 12 KISALTMALAR 13 GİRİŞ 15 BİRİNCİ BÖLÜM SEÇME HAKKININ KAVRAMSAL VE KURAMSAL ÇERÇEVESİ I KAVRAMSAL OLARAK SEÇME HAKKI VE SEÇME HAKKININ HUKUKİ NİTELİĞİ 19 A Kavramsal Olarak Seçme Hakkı 19 B Seçme Hakkının Hukuki Niteliği 21 1 Seçme Yetkisini Hak Sayan Görüş 21 2 Seçme Yetkisini Görev Sayan Görüş 21 3 Değerlendirme 22 II SEÇME HAKKININ TARİHSEL GELİŞİMİ 23 A Siyasi Eşitsizlik: Sınırlı Oy Dönemi 24 1 Servete ve Vergiye Bağlı Oy Hakkı 24 2 Cinsiyete Bağlı Oy Hakkı 25 3 Irka Bağlı Oy Hakkı 29 4 Yeteneğe Bağlı Oy Hakkı 32 B Türk Hukukunda Seçme Hakkının Tarihsel Gelişimi 35 1 Osmanlı Dönemi 35 a Meşrutiyet Dönemi 35 b II Meşrutiyet Dönemi 39 2 Cumhuriyet Dönemi 40 a Tek Partili Dönem 40 b Çok Partili Dönem 42 c 1961 Anayasası Dönemi 43 III DEMOKRASİ VE SEÇME HAKKI 44 A Doğrudan Demokraside Seçme Hakkı 46 B Temsili Demokraside Seçme Hakkı 48 C Yarı Doğrudan Demokrasilerde Seçme Hakkı 49 10 İçindekiler IV SEÇME HAKKININ ULUSLARARASI BELGELERDE GÖRÜNÜMÜ 49 A Bildiriler 49 B Sözleşmeler 52 1 1966 Tarihli Medeni ve Siyasi Haklar Uluslararası Sözleşmesi 52 2 Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Uluslararası Sözleşmesi 53 3 1969 Tarihli Amerikan İnsan Hakları Sözleşmesi 54 4 Afrika Bölgesi Sözleşmeleri 55 a Afrika İnsan Hakları Sözleşmesi 55 b Demokrasi, Seçimler ve Yönetim Üzerine Afrika Sözleşmesi 56 5 Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 56 V AİHM KARARLARINDA SEÇME HAKKININ UYGULAMA ALANI VE ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU YOLUNDA SEÇME HAKKI58 A AİHM Kararlarında Seçme Hakkının Uygulama Alanı 59 B Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Yolunda Seçme Hakkı 63 İKİNCİ BÖLÜM SEÇME HAKKININ ŞARTLARI I SEÇME HAKKININ OLUMLU ŞARTLARI 69 A Vatandaşlık 69 1 Yerleşik Yabancıların Yerel Düzeyde Seçme Hakkı 73 2 Türk Hukukunda Seçme Hakkında Vatandaşlık Şartı 74 B 2 Yaş 76 C Seçmen Kütüğüne Kayıtlı Olma 82 D İkametgâh 87 1 Yurt İçi İkametgâh 90 2 Yurt Dışı İkametgâh ve Yurt Dışında Oy Verme 92 II SEÇME HAKKININ OLUMSUZ ŞARTLARI 100 A Mahkûmlar Bakımından 100 1 Yabancı Mahkeme Kararlarında Mahkûmların Seçme Hakkı 102 2 AİHM Kararlarında Mahkûmların Seçm Hakkı 108 3 Türk Hukukunda Mahkûmların Seçme Hakkı 113 4 Amerika’da Mahkûmların Seçme Hakkı 118 5 Değerlendirme 119 B Kısıtlılar Bakımından 123 C Askerler Bakımından 127 D Kamu Hizmetinden Yasaklı Olanlar Bakımından 130 İçindekiler 11 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM SEÇME HAKKININ İLKELERİ I GENEL OY İLKESİ 135 II EŞİT OY İLKESİ 138 A Seçim Formülünün ve Seçim Barajının Eşit Oy Üzerindeki Etkisi 142 B Seçim Çevresinin Eşit Oy Üzerindeki Etkisi 144 III SEÇİMLERİN SERBESTLİĞİ VEYA SERBEST OY İLKESİ 146 IV MECBURİ OY VE İHTİYARİ OY İLKESİ 150 V DOĞRUDAN VEYA TEK DERECELİ SEÇİM İLKESİ 157 VI GİZLİ OY İLKESİ 159 VII AÇIK SAYIM VE DÖKÜM İLKESİ 164 VIII SEÇİMLERİN YÖNETİMİ VE DENETİMİ İLKESİ 166 A Seçimlerin Yönetimi 168 1 Seçim Yönetimi Modelleri 169 B Seçimlerin Denetimi İlkesi 171 1 Seçim Denetimi Modelleri 171 a Siyasal Denetim 171 b Yargısal Denetim 172 IX BİREYSEL OY İLKESİ 173 X KİŞİSEL OY VEYA ŞAHSİ OY İLKESİ 175 A Oy Sandığında Oy Verme 175 B Mektupla Oy Verme 176 C Gümrük Kapısında Oy Verme 177 D Vekâletle Oy Verme 178 E Bulunulan Yerde Oy İlkesi ve Mobil Sandık 179 F Elektronik Oy 181 G Değerlendirme 183 XI MAKUL ARALIKLARLA SEÇİM İLKESİ 185 XII TEMSİLDE ADALET VE YÖNETİMDE İSTİKRAR İLKESİ 186 XIII SEÇME HAKKI İLKELERİNİN UYGULANMA KOŞULLARI 188 SONUÇ 191 KAYNAKLAR 197 ÇİZELGELERİN LİSTESİ Çizelge 11 Kadınlara Seçme Hakkı Tanınmasının Ülkeler Bazında Kronolojik Sıralaması 27 Çizelge 21 Ülkelerin Seçme Hakkı Yaş Tablosu 80 Çizelge 22 Amerika’da Mahkûmların Oy Kısıtlamaları 119 Çizelge 31 Avusturalya’da Mecburi Oy Görüşünü Savunanlar ve Buna Karşı Çıkanlar 154 Çizelge 32 Mecburi Oy İlkesini Uygulayan Ülkeler 155 Çizelge 33 Türkiye’de Genel Seçimlere Katılma Oranları 156 Çizelge 34 Amerika’da İki Dereceli Seçimlerin Göstergeleri 158 Çizelge 35 Ülkelerin Seçim Yönetimi Modelleri 170
