Bireysel İş Hukuku
Prof. Dr. Fahrettin KORKMAZ
Dr. Öğr. Üyesi Nihat Seyhun ALP
- | Genel Bilgiler |
- | İş Hukukunun Temel Kavramları ve Kapsamı |
- | İş Sözleşmesi |
- | İş Sözleşmesinin Sona Ermesi ve Sonuçları |
- | İşin Düzenlenmesi |
- | İş Sağlığı ve Güvenliği |
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar 21
Birinci Bölüm
GENEL BİLGİLER
§1. İŞ HUKUKU KAVRAMI 23
I. İŞ HUKUKUNUN HUKUK SİSTEMİ İÇİNDEKİ YERİ 23
II. İŞ HUKUKUNUN YAPISI VE ESASLARI 24
III. İŞ HUKUKUNUN KONUSU VE TANIMI 25
IV. İŞ HUKUKUNUN TARİHSEL GELİŞİMİ 26
1. Batı Avrupa’da 26
2. Türkiye’de 27
V. İŞ HUKUKUNA HÂKİM OLAN İLKELER 30
1. İşçinin Korunması 31
a. Genel Olarak 31
b. Anayasal Sınır 32
c. İşçi Lehine Yorum Sınırı 32
2. Statü Koyucu Özelliği 33
3. Özerkliği 33
4. Emredici Özelliği 34
5. Gerçekçiliği 35
6. İstikrarsızlığı 35
7. Gelişmeye Açık Olması 35
8. Genç Bir Hukuk Dalı Olması 36
9. Geniş Kapsamlı Olması 36
10. İdeolojik Özelliği 36
11. İktisadi Özelliği 37
12. Sosyal ve Siyasi Özelliği 37
13. Karma Nitelikte Bir Hukuk Dalı Olması 37
VI. İŞ HUKUKU İLE ANAYASA HUKUKU ARASINDAKİ İLİŞKİ 38
1. Sosyal Devlet İlkesi 38
2. Temel Haklar ve Ödevler 39
3. Emredici Hukuk Kuralları 39
4. İşçi Yararına Yorum İlkesi ve Sınırları 40
§2. İŞ HUKUKUNUN KAYNAKLARI 41
I. İŞ HUKUKUNUN MİLLİ KAYNAKLARI 41
1. Resmi Kaynaklar 41
a. Anayasa 41
b. Kanunlar 42
c. Diğer Tanzimi Tasarrufları 43
d. Yargısal/Bilimsel içtihatlar ve Diğer Kaynaklar 44
da. Adli Yargı Kararları 45
db. Hakem Kararları 45
dc. Yüksek Hakem Kurulu Kararları 46
dd. Arabuluculuk Kararları 46
de. Cumhurbaşkanı’nın Teşmil Kararı 46
2. Özel Kaynaklar 46
a. Toplu İş Sözleşmeleri 46
b. İş Sözleşmeleri 46
c. İç Yönetmelikler 47
d. İşyeri Uygulamaları 48
e. İşverenin Talimat Verme Hakkı 49
II. İŞ HUKUKUNUN ULUSLARARASI KAYNAKLARI 50
1. Uluslararası Çalışma Örgütü 50
2. Birleşmiş Milletler Belgeleri 51
3. Avrupa Konseyi Sözleşmeleri 51
4. Avrupa Birliği İş Hukuku 52
5. İkili Anlaşmalar 53
III. ÇALIŞMA ÖRGÜTLERİ 53
1. Türk Çalışma Örgütü 53
a. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı 53
b. Çalışma Hayatının Denetimi ve Teftişi ile Görevli Merciler 55
2. Uluslararası Çalışma Örgütü 55
a. Kuruluşu ve Amacı 55
b. Organları 56
ba. Uluslararası Çalışma Konferansı 56
bb. Yönetim Kurulu 56
bc. Uluslararası Çalışma Bürosu 56
c. Çalışmaları 57
§3. İŞ HUKUKUNDA YER ALAN YAPTIRIMLAR 58
I. HUKUKİ YAPTIRIMLAR 58
II. İDARİ YAPTIRIMLAR 58
III. CEZAİ YAPTIRIMLAR 59
IV. DİSİPLİN CEZALARI 59
1. Genel Olarak 59
2. Disiplin Cezalarının Uygulanması 60
§4. İŞ HUKUKUNDA CEZAİ ŞART 61
I. KAVRAM OLARAK CEZAİ ŞART 61
II. CEZAİ ŞARTIN UNSURLARI OLUŞUMU VE SONA ERMESİ 61
III. İŞ VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMELERİNDE CEZAİ ŞART 62
1. Belirli Süreli İş Sözleşmelerinde Cezai Şart 63
2. Zincirleme İş Sözleşmelerinde Cezai Şart 63
3. Toplu iş Sözleşmelerinde Cezai Şart 64
İkinci Bölüm
İŞ HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI VE
KAPSAMI
§5. İŞ HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI 67
I. İŞÇİ 67
1. İşçi Kavramı 67
2. Unsurları 68
a. İş Sözleşmesinin Varlığı 68
b. Bir İşverene Bağlı Olarak Çalışma 69
c. Bir İşte Çalışma 69
d. Ücret Karşılığı Çalışma 69
II. SÖZLEŞMELİ PERSONEL 70
III. ÇIRAK 71
1. Genel Olarak 71
2. Çıraklığa İlişkin Çıkarılan Kanunlar ve Bunlar Arasındaki İlişki 72
IV. STAJYER 72
V. İŞVEREN 73
VI. ALT İŞVEREN 74
1. Alt İşveren Kavramı 74
2. Alt İşveren–Asıl İşveren İlişkisinin Şartları ve Bu İlişkinin Meydana Gelişi 76
a. İşyerinde İşçi Çalıştıran Asıl Bir İşverenin Bulunması 76
b. Alt İşveren İşçilerinin Çalışmasını Münhasıran Asıl İşverene Ait İşyerine Tahsis Etmiş Olması 77
c. Alt İşverenin Mal ve Hizmet Üretiminin İşyerinde Yapılan İşe İlişkin Olması 78
d. İşletmenin ve İşin Gereği ile Teknolojik Nedenlerle Uzmanlık Gerektiren Bir Nedenle İşin Alt İşverene Verilmesi 78
e. İşin Asıl İşverene Ait İşyerinde Yapılması 80
3. Alt İşveren– Asıl İşveren Arasında Müteselsil Sorumluluk 80
4. 5510 Sayılı SSGSSK’da Düzenlenen Alt İşveren–Asıl İşveren İlişkisi 81
5. Alt İşveren–Asıl İşveren İlişkisinin Sınırları ve Bunlara Aykırılığın Yaptırımı 81
a. Asıl İşveren İşçilerinin Alt İşveren Tarafından Çalıştırılamaması 82
b. Asıl İşveren Yanında Çalışmış Bir Kişiyle Alt İşveren İlişkisinin Kurulamaması 82
c. Asıl İşin Bölünememesi 83
6. Sınırlamaya Aykırı Davranışın Yaptırımı 83
VII. İŞVEREN VEKİLİ 84
1. Genel Olarak 84
2. İşveren Vekilinin Sorumluluğu 85
VIII. İŞYERİ VE İŞLETME KAVRAMI 86
1. İşyeri 86
a. Genel Olarak İşyeri Kavramı 86
b. İşyerinin Kurulması 87
c. İşyerinin Devri 88
d. İşyerinde İşçinin Hizmet Süresinin Bütünlüğü 90
e. İşyeri Devrinin Sözleşmenin Feshine Etkisi 90
f. İşyerinin Kapatılması 90
g. İşyeri Bildirme Mükellefiyeti 91
ga. Bir İşyerini Kurma 92
gb. Bir İşyerini Devralma 92
gc. İşyerinin Çalışma Konusunu Değiştirme 92
gd. İşyerinde Faaliyetin Durdurulması 92
2. İşletme 93
§6. İŞ HUKUKUNUN KAPSAMI 94
I. GENEL OLARAK 94
1. Kapsama İlişkin Kural 94
2. İstisnalar 94
a. Deniz ve Hava Taşıma İşleri 95
b. Elliden Az İşçi Çalıştıran (Elli dâhil) Tarım ve Orman İşleri 95
c. Aile Ekonomisi Sınırları İçinde Kalan Tarımla İlgili Her Çeşit Yapı İşleri 96
d. Evlerde Yapılan El Sanatları İşleri 96
e. Ev Hizmetleri 97
f. Çıraklar 97
g. Sporcular 97
h. Rehabilite Edilenler 98
i. Esnaf ve Küçük Sanatkârlar Kanunundaki Tanıma Uygun Olarak Üç Kişinin Çalıştığı İşyerleri 98
3. Sanayi, Ticaret, Tarım ve Orman İşlerinin Belirlenmesi 99
II. DENİZ İŞ KANUNUNUN KAPSAMI 99
III. BASIN İŞ KANUNUNUN KAPSAMI 99
IV. SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNUNUN KAPSAMI 100
V. TÜRK BORÇLAR KANUNUNUN KAPSAMI 100
Üçüncü Bölüm
İŞ SÖZLEŞMESİ
§7. İŞ SÖZLEŞMESİ KAVRAMI VE TÜRLERİ 101
I. İŞ SÖZLEŞMESİNİN TANIMI 101
1. İş Görme Unsuru 102
2. İşin Ücret Karşılığında Yapılması Unsuru 102
3. Bağımlılık Unsuru 103
II. İŞ SÖZLEŞMESİNİN NİTELİĞİ 105
III. İŞ SÖZLEŞMESİNİN TÜRLERİ 106
1. Sürekli ve Süreksiz İş Sözleşmeleri 106
2. Belirli Süreli ve Belirsiz Süreli İş Sözleşmeleri 107
3. Deneme Süreli İş Sözleşmeleri 110
4. Tam Süreli ve Kısmi Süreli İş Sözleşmeleri 111
a. Genel Olarak Kısmi ve Tam Süreli Çalışma 111
b. İş Kanununda Düzenlenen Özel Durum 113
c. Kısmi Süreli Sözleşmelere Uygulanacak Kurallar 114
5. Çağrı Üzerine Çalışma 116
6. Uzaktan Çalışma 117
7. Evde Çalışma 117
8. Geçici (Ödünç) İş İlişkisi 120
a. Genel Olarak 120
b. Özel İstihdam Bürosu Aracılığı ile Kurulan Geçici İş İlişkisinin Şartları 121
c. Özel İstihdam Bürosu Aracılığı ile Kurulan Geçici İş İlişkisinde Tarafların Borçları 122
d. Holding Bünyesi İçinde ya da Grup İçi Şirketler Arasında Kurulan Geçici İş İlişkisi 124
e. Toplu İş Hukuku Açısından Geçici İş İlişkisi 125
f. Geçici İş İlişkisine Dair Yasaklar 126
9. Takım Sözleşmesi 127
10. Tele Çalışma 127
§8. İŞ SÖZLEŞMESİNİN MEYDANA GELMESİ 128
I. GENEL OLARAK 128
II. TARAFLARIN EHLİYETİ 129
1. Ehliyet Kavramı 129
2. Sınırları 129
a. Yaş Küçüklüğü 129
b. Cinsiyet 130
c. Sağlık Durumu 130
d. Yabancılık 131
e. Toplu İş Sözleşmesinden Doğan Yasaklar 132
III. İŞ HUKUKUNDA SÖZLEŞME SERBESTİSİNİN SINIRLANDIRILMASI 132
1. Sözleşme Yapma Serbestisinin Sınırları 132
a. İşten Çıkarılanların Yeniden İşe Alınmaları 132
b. Engelli, Eski Hükümlü ve Terör Mağduru Çalıştırma 132
c. Maluliyeti Sona Eren İşçileri Çalıştırma 134
d. Askerlik veya Kanuni Ödevi Bitirenlerin Yeniden İşe Alınmaları 135
e. İşçi Kuruluşlarında Görevleri Bitenlerin Yeniden İşe Alınmaları 135
f. Hastalık Nedeniyle İşten Çıkarılan Gazetecilerin İşe Alınmaları 135
g. Diğer Durumlar 136
2. Sözleşmenin İçeriğini Düzenleme Serbestisinin Sınırları 136
3. Şekil Serbestisi ve Sınırları 136
IV. İŞ SÖZLEŞMESİNİN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ 137
1. İş Sözleşmesinin Butlanı 137
2. İş Sözleşmesinin İptali 139
V. YABANCILIK UNSURU TAŞIYAN İŞ SÖZLEŞMELERİNDE UYGULANACAK HUKUK VE TÜRK MAHKEMELERİNİN MİLLETLERARASI YETKİSİ 139
§9. İŞ SÖZLEŞMESİNİN HÜKÜMLERİ 141
I. İŞÇİNİN BORÇLARI 141
1. İşçinin İşi Şahsen İfa (Yerine Getirme) Borcu 141
2. İşçinin İşini Özenle Yapma Borcu 143
3. İşçinin Çalışma Koşullarına Uyması Borcu 144
4. İşçinin Fazla Çalışma Borcu 144
5. İşçinin Sadakat Borcu 145
6. İşçinin Teslim ve Hesap Verme Borcu 146
7. İşçinin Talimatlara Uyma (İtaat) Borcu 146
8. İşçinin Rekabet Etmeme Borcu 147
9. Özel Haller 149
II. İŞVERENİN BORÇLARI 150
1. İşverenin Ücret Ödeme Borcu 150
a. Ücret Çeşitleri 151
aa. Zamana Göre Ücret 151
ab. Akort Ücret 152
ac. Götürü Ücret 153
ad. Yüzdeye Göre Ödenen Ücret 153
ae. Prim 154
af. İkramiye 154
ag. Komisyon Ücreti 155
ah. Kardan Pay Alma 156
b. Ücretin Ödeme Şekli 157
c. Ücretin Ödendiğinin İspatı 157
d. Ücret Alacaklarında Zamanaşımı 158
e. Ücretin Ödenme Zamanı 159
f. Ücret Miktarı 159
g. Ücret Güvencesi 161
h. Ücretin Ödenmemesi 163
2. İşçiyi Gözetme Borcu 164
a. İş Sağlığı ve Güvenliği Tedbirlerini Alma Borcu 164
b. İşçinin Kişiliğini Koruma Borcu 167
3. Eşit İşlem Yapma Borcu 169
4. Malzeme Temin Etme ve Masrafları Giderme Borcu 172
5. İşverenin Diğer Borçları 173
III. İŞ SÖZLEŞMESİNİN ASKIYA ALINMASI VE ÜCRETSİZ İZİN UYGULAMASI 174
1. Genel Olarak 174
2. İş Sözleşmesinin Askıya Alınmasının Koşulları 175
a. İfanın İmkânsızlaşması 175
b. İfanın Yerine Getirilmemesinin Geçici Olması 176
c. İfanın İmkânsızlığında Kusursuz Olunması 176
3. İş Sözleşmesinin Askıya Alınmasının Hüküm ve Sonuçları 176
4. Sözleşmenin Askıda Kalma Süreleri 178
5. İş Sözleşmesinde Askıya Alınma İşleminin Sona Ermesi 179
Dördüncü Bölüm
İŞ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ VE
SONUÇLARI
§10. İŞ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ 181
I. GENEL OLARAK 181
II. FESİH DIŞI SONA ERME NEDENLERİ 182
1. Tarafların Anlaşması 182
2. Ölüm 183
3. Belirli Sürenin Sona Ermesi 184
III. İŞ SÖZLEŞMESİNİN SÜRELİ FESİH BİLDİRİMİYLE SONA ERMESİ 186
1. Genel Olarak 186
2. Fesih Bildirimi Süreleri 188
3. Yeni İş Arama İzni Verilmesi 189
4. Süreli Feshin Hüküm Doğurma Anı 190
6. Süreli Fesih Hakkının Usulsüz Kullanılması 191
7. Süreli Feshin Hüküm ve Sonuçları 193
a. İş Güvencesi Kapsamı Dışındaki İşçinin İş Sözleşmesinin İşveren Tarafından Feshedilmesi 193
b. İş Güvencesi Kapsamındaki İşçinin İş Sözleşemesin İşveren Tarafından Feshedilmesi 196
ba. İş Güvencesi Kavramı 196
baa. Genel Olarak 196
bab. 158 Sayılı ILO Sözleşmesinde Yer Alan Temel Noktalar 197
bac. Önceki Mevzuatımızda İş Sözleşmesinin Feshine Karşı Korunmayı Öngören Düzenlemeler 199
bad. 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunundaki Düzenlemeler 199
bb. İş Güvencesi Hükümlerinin Şartları 200
bba. İşyerinde Otuz veya Daha Fazla İşçi Çalıştırılması 200
bbb. İş Sözleşmesi Feshedilen İşçinin Kıdeminin En Az 6 Ay Olması 201
bbc. İş Güvencesinden Yararlanmak İsteyen İşçinin Bu Çalışmasını Belirsiz Süreli İş Sözleşmesiyle Yapması 202
bc. Geçerli Fesih Nedenleri 203
bca. İşçinin Yetersizliğinden Kaynaklanan Nedenler 203
bcb. İşçinin Davranışları 205
bcc. İşletmenin, İşyerinin ve İşin Gereklerinden Kaynaklanan Fesih Nedenleri 205
bd. Son Çare İlkesi 207
be. Geçerli Neden Olarak Sayılmayan Haller 208
bf. Geçerli Neden ile Haklı Neden Oluşturan İşçi Davranışları Ayrımı 209
bg. Sözleşmenin Feshinde Usul 212
bh. Fesih Bildirimine İtiraz ve Usulü 213
bı. Geçersiz Sebeple Yapılan Feshin Sonuçları 214
bıa. Genel Olarak 214
bıb. İşverenin İşçiyi İşe Başlatması Durumu 214
bıc. İşverenin İşçiyi İşe Başlatmaması Durumu 215
bıd. Dava Sürerken Ortaya Çıkan Bazı Olgular 217
bıe. İş Sözleşmesinin Sendikal Nedenle Feshi Durumu 218
bj. Düzenlemenin Mutlak Emrediciliği 218
V. İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİNE İLİŞKİN ÖZEL DURUMLAR 219
1. Toplu İşçi Çıkarma 219
2. Çalışma Koşullarında Esaslı Değişiklik 220
3. Askerlik veya Kanundan Doğan Çalışma Ödevi ile Ayrılma 222
VI. HAKLI NEDENLE İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİ (SÜRESİZ FESİH BİLDİRİMİ İLE FESİH) 223
1. İşçi Açısından Haklı Nedenle Fesih Halleri 223
a. Sağlık Sebepleri 223
b. Ahlak ve İyiniyet Kurallarına Uymayan Haller ve Benzerleri 224
ba. İşverenin İşçiyi Yanıltması 224
bb. İşçinin veya Ailesi Üyelerinden Birinin Şeref ve Namusuna Dokunacak Şekilde Sözler Sarfedilmesi ve Cinsel Taciz 224
bc. Sataşma, Tehdit ve Suç İşleme 225
bd. Cinsel Tacize Karşı Gerekli Önlemlerin Alınmaması 225
be. İşçinin Ücretinin Ödenmemesi 226
bf. Eksik İş Verme veya Çalışma Koşullarını Uygulamama 226
c. Zorlayıcı Nedenler 226
2. İşveren İçin Haklı Nedenle Fesih Halleri 227
a. Sağlık Sebepleri 227
b. Ahlak ve İyiniyet Kurallarına Uymayan Haller ve Benzerleri 228
ba. İşçinin İşvereni Yanıltması 228
bb. İşçinin, Şeref ve Namusuna Dokunacak Söz veya Davranışları yahut Şeref ve Haysiyet Kırıcı Asılsız İhbar ve İsnatları 228
bc. İşverenin Başka İşçisine Cinsel Tacizde Bulunma 229
bd. Sataşma, İçki veya Uyuşturucu Madde Kullanma 229
be. İşçinin Sadakat Borcuna Aykırı Davranışları 230
bf. İşçinin Hapis Cezasına Mahkûm Edilmesi 231
bg. İşçinin İşine Devamsızlığı 231
bh. İşçinin İşini Yapmaması 232
bi. İşçinin İş Güvenliğini Tehlikeye Düşürmesi ve İşverenin Malına Zarar Vermesi 233
c. Zorlayıcı Nedenler 234
d. İşçinin Tutuklanması 235
VII. HAKLI NEDENLE FESİH HAKKININ KULLANILMA SÜRESİ 235
VIII. HAKLI NEDENLE FESHİN HUKUKİ SONUÇLARI 237
IX. HAKSIZ FESİH 238
1. Haksız Feshin Sonuçları 239
a. Belirsiz Süreli İş Sözleşmesinin Haksız Feshi 239
b. Belirli Süreli İş Sözleşmesinin Haksız Feshi 240
2. İspat Yükü 241
X. FESİH HAKKININ SINIRLANDIRILMASI 241
1. İşveren Açısından Fesih Hakkının Sınırlandırılması 242
a. Haklı Nedenle Derhal Fesih Hakkının Sınırlandırılması 242
b. Süreli Fesih Hakkının Sınırlandırılması 243
2. İşçinin Fesih Hakkının Cezai Şart Yoluyla Sınırlandırılması 244
XI. İŞ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİNİN HUKUKİ SONUÇLARI 245
1. Çalışma Belgesi Verilmesi 245
2. İbraname Verilmesi 246
3. Kıdem Tazminatı 246
a. Genel Olarak 246
b. Kıdem Tazminatına Hak Kazanma Koşulları 247
ba. İş Kanununa (veya Deniz İş veya Basın İş Kanununa)Tabi İşçi Olmak 247
bb. İşyerinde En Az Bir Yıl Çalışmış Olmak 247
bc. Belirli Fesih Halleri veya İşçinin Ölümü 247
c. İşçinin Kıdeminin Hesaplanması 249
ca. Kıdem Süresinin Başlangıcı ve Sonu 249
cb. Kıdem Süresinden Sayılan Süreler 250
cba. Sözleşmenin Askıda Kaldığı Süreler 250
cbb. Aynı İşverenin Bir veya Değişik İşyerlerinde Devamlı veya Aralıklı Olarak Geçirilen Süreler 250
cbc. İşverenin Değişmesi veya İşyerinin Nakli 251
cbd. Değişik Kamu Kuruluşlarında Geçen Süreler 252
cbe. Kısmi Süreli Çalışan İşçinin Kıdemi 252
cbf. Mevsimlik İşte Çalışan İşçinin Kıdemi 253
cbg. Kamu İhale Kanunu Kapsamında İş Alan Alt İşveren İşçilerinin Kıdemi 253
cc. Kıdem Tazminatının Miktarı 254
cd. Kıdem Tazminatının Tavanı 255
ce. Kıdem Tazminatı Fonu 256
d. Kıdem Tazminatı Miktarını Sınırlayan Düzenlemeler 256
e. Kıdem Tazminatının Tarafları, Gecikme Faizi ve Zamanaşımı 257
4. İşsizlik Sigortası 258
5. Yeni işverenin Sorumluluğu 259
Beşinci Bölüm
İŞİN DÜZENLENMESİ
§11. ÇALIŞMA SÜRELERİ 261
I. GENEL OLARAK 261
II. ÇALIŞMA SÜRELERİ KAVRAMI 261
III. HAFTALIK ÇALIŞMA SÜRELERİ VE GÜNLERE GÖRE DAĞILIMI 263
1. Çalışma Süresinin Günlere Eşit Dağılımı 265
2. Çalışma Süresinin Günlere Farklı Dağılımı 265
a. Her Hafta 45 Saat Çalışma 265
b. Haftalık Ortalama 45 Saat Çalışma (Yoğunlaştırılmış İş Haftası ve Denkleştirme Süreleri) 266
ba. Denkleştirme Esasının Uygulanabildiği Hallerde 266
bb. Denkleştirme Esasının Uygulanamadığı Hallerde 267
bc. Olağanüstü Hallerde Çalışma Süresinin Artırılması 268
IV. ÖZELLİK ARZEDEN ÇALIŞMALAR 268
1. Gece Çalışmaları 269
2. Postalar Halinde İşçi Çalıştırma 270
3. Hazırlama Tamamlama ve Temizleme İşleri 272
4. Günde Yedi Buçuk Saat veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler 273
5. Telafi Çalışması 273
6. Kısa Çalışma 275
7. Yer Altı Maden İşlerinde Çalışma 276
§12. FAZLA SAATLERLE ÇALIŞMALAR 277
I. FAZLA ÇALIŞMA 277
1. Genel Olarak 277
2. Fazla Çalışma Türleri ve Koşulları 278
a. Olağan Fazla Çalışma 278
aa. Olağan Fazla Çalışma ile İlgili Sınırlamalar 279
ab. Fazla Çalışma Karşılığı 280
aba. Fazla Çalışma Ücreti 280
abb. Serbest Zaman Verilmesi 282
b. Zorunlu Nedenlerle Fazla Çalışma 283
c. Olağanüstü Sebeple Fazla Çalışma 284
II. FAZLA SÜRELERLE ÇALIŞMA 284
1. Genel Olarak 284
2. Fazla Süreli Çalışma Karşılığı 285
a. Ücret 285
b. Serbest Zaman 285
§13. DİNLENME VE TATİL HAKKI 287
I. GENEL OLARAK 287
II. ARA DİNLENMESİ 287
III. ÜCRETLİ TATİLLER 289
1. Hafta Tatili 289
a. Genel Olarak 289
b. Hafta Tatili Ücreti 290
2. Ulusal Bayram ve Genel Tatil Ücreti 292
3. Yıllık Ücretli İzin 293
a. Genel Olarak 293
b. Koşulları 294
ba. En Az 1 Yıl Çalışmış Olmak 294
bb. Niteliklerinden Ötürü Bir Yıldan Az Süren Mevsimlik veya Kampanya İşlerinde Çalışmamak 297
c. Yıllık Ücretli İzin Süreleri 297
d. Yıllık Ücreti İzinin Kullanılması 298
e. Yıllık İzin Ücreti 299
f. İş Sözleşmesinin Sona Ermesinden Sonra İzin Ücretine Hak Kazanılması 300
g. Diğer İş Kanunlarında Yıllık Ücretli İzin 301
Altıncı Bölüm
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
§14. GENEL OLARAK 303
I. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN ORTAYA ÇIKIŞI 303
II. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİNİN AMACI 303
III. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİNİN ANAYASAL DAYANAĞI 305
IV. ÜLKEMİZDEKİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HAKKINDAKİ KANUNİ DÜZENLEMELER 305
§15. TARAFLARIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 306
I. DEVLETİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 306
II. İŞVERENİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 306
1. Gerekli Her Türlü Önlemi Alma Yükümlülüğü 306
2. Çalışanları Bilgilendirme Yükümlülüğü 309
3. Denetleme Yükümlülüğü 310
4. İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitiminin Verilmesi 310
5. Risk Değerlendirmesi Yapma ve Yaptırma Yükümlülüğü 311
6. Çalışanların Görüşlerinin Alınması ve Katılımlarının Sağlanması 313
7. Çalışan Temsilcisi Görevlendirme Yükümlülüğü 313
8. İşverenin İş Sağlığı ve Güvenliği ile İlgili Organizasyonları Yapma Yükümlülüğü 314
a. İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu 314
b. İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimleri ile Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri 316
c. İş Güvenliği Uzmanı 317
d. İşyeri Hekimi 319
e. İşyeri Hekimi ve İş Güvenliği Uzmanı ile İlgili Ortak Hükümler 321
9. Sağlık Gözetimini Yaptırma Yükümlülüğü 322
III. İŞÇİNİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 323
§16. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİNE AYKIRILIĞIN YAPTIRIMLARI 325
I. İŞVEREN AÇISINDAN 325
1. Özel Hukuk Yaptırımları 325
2. Kamu Hukuku Yaptırımları 327
a. Genel Olarak 327
b. Cezai ve İdari Yaptırımlar 327
c. İşin Durdurulması 328
3. İşçinin Çalışmaktan Kaçınması veya İş Sözleşmesini Derhal Feshetme Hakkı 329
II. İŞÇİ AÇISINDAN 330
Kaynakça 331
Kavram Dizini 335