Borçlar Hukuku El Kitabı
Nihat YAVUZ (Yargıtay 3. Hukuk Dairesi Onursal Başkanı)
İÇİNDEKİLER
KISALTMALAR LXXIII
BORÇLAR HUKUKUNA GİRİŞ1
A) Yeni Türk Borçlar Kanunu’nun Kaynağı Hakkında Genel Açıklamalar .1
B) Borçlar Hukukunun Genel Kurallarının Bir Kısmına Kaynaklık Eden Roma Hukuku Kuralları 2
C) Sorumluluk Kaynakları.3
D) Marka Hakkına Tecavüzün Önlenmesi / Uzun Süreli Sessiz Kalma Suretiyle Hak Kaybı
/ Marka Hakkının Korunmasında Dürüstlük İlkesi.6
BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL HÜKÜMLER
A) SÖZLEŞMEDEN DOĞAN BORÇ İLİŞKİLERİ
(Sözleşmelerin Kurulması, Şekli, Genel İşlem Koşulları)
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Borç İlişkisinin Kaynakları
BİRİNCİ AYIRIM
Sözleşmeden Doğan Borç İlişkileri
Sözleşmenin kurulması
İrade açıklaması
Genel olarak
MADDE 19
BİRİNCİ BÖLÜM
A) Borçların Kuruluş Nedenleri 10
- Tehlike Sorumluluğu . 10
B) Tabii (Doğal) Borçlar . 11
C) Alacak Haklarının Çatışması (Kollision) 11
D) Sözleşmenin Kurulması - İrade Açıklaması 12
E) İradelerin Birbirine Uygunluğu ve Anlaşması . 15
F) Neden (Causa) 17
G) Malvarlığı İle İlgili Menfaat. 17
H) Üstü Kapalı (Zımni) ve Açık İrade Beyanı 18
I) Sözleşmenin Kurulmasının Özel Şekilleri 18
İKİNCİ BÖLÜM
A) Sözleşme 19
B) Sözleşmenin Tarafları 20
C) İradelerin Karşılıklı ve Birbirine Uygun Olarak Açıklanması 20
D) İrade Açıklaması, Açık veya Örtülü Olabilir 21
E) Hukuki İşlem 21
F) Maddi Sözleşme Adaleti. 22
G) Tarafların Farazi İradesi. 23
H) Bir Haktan Vazgeçmeyi Öngören Beyan ve Sözleşme Hükümleri Dar Yorumlanmalıdır 24
I) Genel Deyimler Sözleşmenin Amacı Dışında Yorumlanamaz veya Sözleşmeyle
Bağlantılı Olarak Yorumlanması Gerekir İlkesi . 24
İ) Edim Yükümlerinden Bağımsız “Davranış-Koruma Yükümleri” ve Bu Arada Yaratılan
Güveni Sarsmadan Ötürü Sorumluluk Sözleşmesel Sorumluluğu. 24
J) İşlem Temelinin Çökmesi. 25
K) Üçüncü Kişiyi Koruyucu Etkili Sözleşme. 32
İkinci derecedeki noktalar
MADDE 2 40
A) Esaslı (Temel) Noktalar - Tali (İkinci Derecedeki) Noktalar. 40
X İçindekiler
İÇİNDEKİLER
B) İspat.40
C) İkinci Derecedeki Noktalarda Uyuşulamaması41
D) Sözleşmelerin Şekline Dair Hükümlerin Saklılığı41
E) Kıyasen Uygulama .41
F) Sözleşme Boşluklarının Hakim Tarafından Doldurulması Sorunu41
Öneri ve kabul
Süreli öneri
MADDE 3 43
A) Öneri 43
B) Süre .43
C) Kendisine Öneride Bulunulan Kimse44
D) Önerinin Ulaşması44
E) Öneriyle Bağlılık (Öneriden Dönememek) 44
F) Öneriyle Bağlılıktan Kurtulma Sorunu44
G) Kabul44
Süresiz öneri
Hazır olanlar arasında
MADDE 4 45
A) Hazır Olanlar Arasında .45
B) Hazır Olma Kavramı.45
C) Doğrudan İletişim46
D) TBK’nun 4/2’nin Kapsamı Dışında Kalanlar.47
Hazır olmayanlar arasında
MADDE 5 47
A) Öneri İle Bağlı Olmanın Süresi47
B) Düşünme Süresi 47
C) Kabul Beyanının Gönderilmesi 47
D) Gecikmiş Kabul Beyanı.48
Örtülü kabul
MADDE 6 48
A) Önerinin Muhataba Ulaşması48
B) Açık Bir Kabulü (Cevabı) Beklemek Gerekmeyen Durumlar .48
C) Örtülü Kabul49
D) Dürüstlük Kurallarına Göre Cevap Verme Yükümlülüğü.49
E) Kesin Karine49
Ismarlanmayan şeyin gönderilmesi
MADDE 7 49
Bağlayıcı olmayan öneri ve herkese açık öneri
MADDE 8 50
A) Bağlamayan Öneri .50
B) İlan 51
C) Fiyatı Gösterilmek Suretiyle Mal Sergilenmesi veya Tarife, Fiyat Listesi ya da
Benzerlerinin Gönderilmesi.51
- Öneri Zorunluluğu .51
D) Bilimsel Dayanaklar .51
a) Yasadan Doğan Eksik Borçlar .51
b) Sözleşmeden Doğan Eksik Borçlar.52
c) Eksik Borç İlişkisinden Dönme 52
d) Eksik Borçlar Güvence Altına Alınabilir mi?.52
e) Menfi Zarar .52
E) Sözleşmeden Dönme Halinde Olumlu Zarar İstenebilir mi? .53
F) Düzenlemenin Değerlendirilmesi.53
İlan yoluyla ödül sözü verme
MADDE 9 54
A) Herhangi Bir Sonucun Gerçekleşmesi İçin Ödül Verme .54
B) İlan Yoluyla Duyuru .54
C) Cayma veya Sonucun Gerçekleşmesini Engelleme54
İçindekiler XI
İÇİNDEKİLER
D) Ödül Sözü Veren, Giderlerinin Ödenmesini İsteyenlerin Beklenen Sonucu
Gerçekleştiremeyeceklerini İspat Ederse, Giderleri Ödeme Yükümlülüğünden Kurtulur. 55
E) Hükümleri. 55
Önerinin ve kabulün geri alınması
MADDE 10 55
A) Geri Alma . 55
B) Niteliği . 56
C) Geri Alma Beyanının (Bildiriminin) Engel İle Karşılaşması . 56
D) İspat Yükü 56
III. Hazır olmayanlar arasında kurulan sözleşmenin hüküm anı
MADDE 11 56
A) Genel Olarak Hukuksal Sonuçlar. 56
B) Culpa In Contrahendo Sorumluluğu 57
Sözleşmelerin şekli
Genel kural
MADDE 12 57
A) Tanım 57
B) İlke ve Gerekleri . 58
C) Geçerlilik Şekli 58
D) Geçersizliğin Hukuksal Sonuçları 58
a) Şekle uygun olmayan işleme dayalı edanın geri alınabilmesi. 58
b) İşlemin görünüş olarak sonradan geçerlilik kazandığı durumlar 58
c) Çevirme (convertion=konversiyon). 59
d) Geçersiz bir sözleşme dava yolu ile geçerli bir sözleşme haline getirilemez 59
e) Menfi zarar talebi 59
Yazılı şekil
Yasal şekil
Kapsamı
MADDE 13 59
A) İlke 59
a) Sözleşmeden dönme . 59
b) Sözleşmenin değiştirilmesi . 60
c) Tamamlayıcı yan hükümlerin değiştirilmesi . 60
B) Bu Kural, Yazılı Şekil Dışındaki Geçerlilik Şekilleri Hakkında da Uygulanır. 61
Unsurları
MADDE 14 61
A) İlke 61
a) İmza 61
b) Metin . 62
c) Yazılı şekil yerine geçen metinler 62
B) Düzenlemenin Değerlendirilmesi 63
İmza
MADDE 15 63
A) Genel Açıklamalar . 63
B) İmza 65
C) Açığa (Beyaza) Atılan İmza 66
İmza yerine geçen işaretler
MADDE 16 67
İradi şekil
MADDE 17 67
A) Tarafların Özel Şekil Belirlemeleri . 67
B) Yasal Yazılı Şekil . 68
Borç tanıması
MADDE 18 68
A) Sebep (Hukuksal Neden) ve Saik Arasındaki Farklar 68
B) Borç Tanıması. 69
XII İçindekiler
İÇİNDEKİLER
Sözleşmelerin yorumu, muvazaalı işlemler
MADDE 19 69
A) Genel Olarak Yorum 70
B) Özel Olarak Sözleşmenin Yorumu .85
C) Muvazaa .88
D) Geçersiz Sebebe Dayanan Alacakların Temliki ve Muvazaadaki Durum 90
E) Muvazaa, İnançlı İşlemler, Nam-ı Müstear Kavramları ve Bunların Arasındaki İlişkiler .91
F) Muvazaa ve Şekil Eksikliği Nedeniyle Meydana Gelen Mutlak Butlan’ın Sonuçları ve
Zamanaşımı 110
G) Alacaklılardan Mal Kaçırmak Amacı İle Yapılan İşlemlerin Hukuken Nitelendirilmesi Sorunu 112
B) YENİ TÜRK BORÇLAR KANUNUNDA
GENEL İŞLEM ŞARTLARI
I- GENEL İŞLEM ŞARTININ TANIMI VE YORUMU 117
Tanım.117
a) Yargıtay’ın yaklaşımı 117
b) Çeşitli tanımlar 117
c) Genel işlem koşullarının (şartlarının) ortak özellikleri 118
B) Yorumda Ölçü .118
C) Yorum Şekli.118
II- GENEL İŞLEM ŞARTLARININ DENETLENMESİ122
Genel Olarak .122
Genel İşlem Şartlarının Geçersizliğine İlişkin Ölçütlerin Bir Bölümü123
Çeşitli Ülkelerde Durum127
Şartların İçerikleri İtibariyle, Tarafların Menfaat Dengeleri Açısından Hakkaniyete
Uygun Olup Olmadıklarını Hâkim Kontrole Yetkili Değildir .129
Sonuç .130
III- UYGULAMADA DURUM.130
Genel İşlem Şartı Olarak Kabul Edilen (Faturaların Tebligat Anlamına Gelmek Üzere
Abonelerin Bağımsız Bölümlerine Bırakılması) Hususu Geçerli midir? .130
Vakıflar Genel Müdürlüğünün Şartnameye Koydurduğu (Yetkili mahkeme; Başmüdürlüğün,
Bölge Müdürlüğünün, İl Müdürlüğünün bulunduğu mahkemelerdir) Şeklindeki Yetki
Şartı Geçerli Sayılmamıştır132
Genel işlem koşulları
Genel olarak
MADDE 20 136
A) Maddenin Unsurları136
B) Bir Sözleşmeye (özellikle bankalarca) Konulan Koşulların Her Birinin Tartışılarak Kabul
Edildiğine İlişkin Kayıtlar, Onları Genel İşlem Koşulu Olmaktan Çıkarmaz.137
C) Tüketiciyi Koruma Amaçlı Yeni Kurallar Getirilmiştir138
D) Genel İşlem Koşullarına İlişkin Düzenlemenin Yürürlüğü.140
Kapsamı
Yazılmamış sayılma
MADDE 21 141
A) Genel Açıklamalar141
B) Maddenin Unsurları141
a) Bilgi verme141
b) Şaşırtıcı kayıtlar .141
C) İlişkilendirme Anlaşması.141
D) Girişimcinin Açık İrade Beyanının Olması .142
E) Olağandışı Kayıtlar.142
F) Şeffaflık İlkesi143
Yazılmamış sayılmanın sözleşmeye etkisi
MADDE 22 144
A) Genel Açıklamalar144
B) Maddenin Unsurları144
C) Bazı Koşulların Sözleşmeye Dahil Olmadığının Kabulü Halinde Sözleşmenin Geri Kalan
Kısmının Durumu.145
D) Eleştirisi145
İçindekiler XIII
İÇİNDEKİLER
III. Yorumlanması
MADDE 23 146
A) Maddenin Unsurları . 146
B) Belirsizlik Halinde Yorum . 146
a) TBK’nun 23. maddesine göre . 146
b) Daraltıcı yorum . 147
Değiştirme yasağı
MADDE 24 147
İçerik denetimi
MADDE 25 148
A) Maddenin Unsurları . 148
B) Genel İşlem Koşullarının İçerik Denetimi. 148
C) Maddi Anlamda Sözleşme Özgürlüğü ve İçerik Denetimi 149
D) Geçersizliğine Karar Verilebilecek Genel İşlem Şartlarına Örnekler 150
Sözleşmenin içeriği
Sözleşme özgürlüğü
MADDE 26 155
Kesin hükümsüzlük
MADDE 27 156
A) Sözleşme Özgürlüğünün Sınırlandırılması 156
B) Kısmi Kesin Hükümsüzlük 163
C) Türk-İsviçre ve Alman Borçlar Hukukunda İmkânsızlığın Düzenlenişinin Değerlendirilmesi. 164
III. Aşırı yararlanma
MADDE 28 166
A) Gabin ve Kısmi Hükümsüzlük (Sosyal Özel Hukuk, Maddi Anlamda Sözleşme Adaleti) 166
B) Karşılıklı Edimler Arasındaki Açık Oransızlık . 168
C) Zorda Kalma. 168
D) Düşüncesizlik veya Deneyimsizlik . 168
E) Yararlanmak. 169
F) Aşırı Yararlanmanın Sonuçları 169
G) Aşırı Yararlanma Hakkının Sınırlandırılması 169
H) Denkleştirici Sözleşme Adaleti 170
I) Düzenlemenin Değerlendirilmesi 174
İ) Gabin Nedeniyle Sözleşme İle Bağlı Olmadığını İleri Süren Taraf Bunu Yalnız Faizin
Aşırı Olan Kısmına İlişkin Sözleşme Hükmüne (Kısmi Butlan) Hasredebilir mi? . 174
a) Ahlaka Aykırılık İddiası. 174
b) Gabin İddiası 175
c) Culpa in Contrahendo Tazminatı İddiası 176
d) Değiştirilmiş Kısmi Butlan İddiası 176
e) Ticari İş Niteliğini Taşıyan Karz Sözleşmelerinde 177
f) Sonuç. 177
aa) Klasik doktrin 177
bb) Değiştirilmiş kısmi butlan (hükümsüzlük) doktrini 178
cc) Değişik kısmi hükümsüzlük (butlan), aşırı bağımlılık. 179
g) Konu İle İlgili Yargıtay Uygulamasından Bir Örnek. 180
Önsözleşme
MADDE 29 182
A) Sözleşme Yapma Vaadi (Önsözleşme) Kavramı . 182
B) Tanım 182
C) Önsözleşmenin Koşulları 182
D) Şekil. 182
E) Sonuçları 182
İrade bozuklukları
Yanılma
Yanılmanın hükümleri
MADDE 30 183
A) Yanılma Kavramı ve Türleri 183
XIV İçindekiler
İÇİNDEKİLER
B) Yanılma Sebebiyle Sözleşmenin İptali185
C) Yanılmada Kusurlu Olan Tarafın Sözleşmenin İptali Sebebiyle Karşı Tarafın Uğradığı
Zararlardan Sorumluluğu185
D) Esaslı Yanılma .187
Yanılma hâlleri
Açıklamada yanılma
MADDE 31 187
Saikte yanılma
MADDE 32 189
A) Saikte Yanılmanın Esaslı Yanılma Sayılmasının Koşulları189
B) Bir Kanun Hükmünün İşleme Bağladığı Sonucunu Bilmemek Temel Yanılması (Hatası)
Oluşturur mu?.190
İletmede yanılma
MADDE 33 190
Yanılmada dürüstlük kuralları
MADDE 34 191
A) Yanılmanın Dürüstlük Kurallarına Aykırı İleri Sürülmesi.191
B) Uygulama Alanı .191
Yanılmada kusur
MADDE 35 191
A) Culpa In Contrahendo Sorumluluğu 191
B) Müspet Zarar - Menfi Zarar Ayırımı .192
C) Tazminat Gerekmeyen Durum 192
D) Menfi Zararı Aşan Tazminat192
Aldatma
MADDE 36 193
A) Kavram.193
B) Aldatmanın Koşulları 193
C) Aldatmanın Tarafları 195
D) Aldatmanın Sonuçları .195
E) Üçüncü Kişinin Aldatması .195
III. Korkutma
Hükmü
MADDE 37 196
A) Kavram.196
B) Koşulları196
C) İlliyet Bağı.197
D) Üçüncü Bir Kişi Aracılığıyla Korkutma 197
Koşulları
MADDE 38 198
A) Tehlike Önemli Olmalıdır 198
B) Tehlike Karşı Tarafın Kişiliğine Veya Yakınlarına Yönelik Olmalıdır .198
C) Tehlike Yakın Olmalıdır 199
D) Bir Hakkın Kullanılacağı Korkutmasıyla Yapılan Sözleşme199
E) İspat.199
İrade bozukluğunun giderilmesi
MADDE 39 199
A) Sözleşmenin Hüküm Kazanması Nasıl Önlenir 199
a) Düzeltilebilir hükümsüzlük199
b) Hükümsüzlüğün niteliği200
c) İptal hakkının kullanılması 200
d) İptal beyanı bir şekle tabi değildir .201
e) Sözleşmenin iptali için dava açılmasına gerek yoktur201
f) TBK. mad. 27/2 hükmünün uygulanması.202
B) Bağlı Olmama Beyanının Süresi 202
C) Tazminat Hakkı .203
İçindekiler XV
İÇİNDEKİLER
D) Hükümsüzlük Beyanının Etkili Olması İçin Bir Yıllık Süre İçinde Karşı Tarafa Ulaşması
Şart Değildir . 203
E) Temsilci Aracılığıyla Yapılan İşlemlerde İrade Sakatlığı. 204
F) Geri Verme Yükümü Ve Tanıkla İspat Olanağı. 204
G) Sakatlanmış Olan Sözleşmenin Reddi 204
H) İcazet (onay) 205
Temsil
Yetkili temsil
Genel olarak
Temsilin hükmü
MADDE 40 206
A) Kavram 206
B) Doğrudan Doğruya Temsilin Koşulları. 207
C) Dolayısıyla Temsilin Sonuçları 208
D) İspat Yükü 209
E) Temsilcinin Kendi Kendisiyle Sözleşme Yapması 209
Temsil yetkisinin içeriği ve derecesi
MADDE 41 209
A) Temsil Yetkisinin Çeşitleri 209
B) Temsil Yetkisinin Kapsamı 209
C) Üçüncü Kişiye Bildirme Durumunda Temsil Yetkisinin Kapsamı. 211
Hukuki işlemden doğan yetki
Yetkinin sınırlanması ve geri alınması
MADDE 42 211
A) Genel Olarak. 211
B) Temsil Yetkisinin Geri Alınması Ve Borçlar Hukukuna Yönelik Hukuksal İlişki . 211
C) Temsil Yetkisinin, Temsil Olunan Kimse Tarafından Üçüncü Kişiye Bildirilmesinden
Sonra Geri Alınması. 212
D) Birden Fazla Kimse Tarafından Ortaklaşa Verilmiş Olan Temsil Yetkisinin Geri Alınması 212
Ölüm, ehliyetsizlik ve diğer durumlar
MADDE 43 212
A) Geri Alma Dışındaki Sona Erme Sebepleri . 212
B) Temsil Yetkisinin, Anlaşma Gereğince veya İşin Niteliği Gereği Uzaması 213
C) Temsil Yetkisinin Sona Ermesinin Üçüncü Kişilere Etkisi . 213
Yetki belgesinin geri verilmesi
MADDE 44 213
A) Yetki Belgesinin Geri Verilmesi . 213
B) İyiniyetli Üçüncü Kişilerin Zararı Giderilmelidir . 214
Yetkinin sona erdiğinin ileri sürülememesi
MADDE 45 215
A) İlke 215
B) Temsilcinin Yetkisinin Sona Erdiğini Bilmemesi 215
C) TBK mad. 44/2’den Ayırt Edilmesi 216
Yetkisiz temsil
Onama hâlinde
MADDE 46 216
A) Kavram 216
B) Temsil Olunanın Onayı 216
C) Onay Vermeye Çağrı . 217
D) Yetkisiz Temsilcinin Sorumluluğu 217
Onamama hâlinde
MADDE 47 218
A) Hukuksal İşlemin Onanmaması Halinde Tazminat 218
B) Sebepsiz Zenginleşmeden Doğan Haklar. 219
C) Yetkisiz Temsil. 219
III. Saklı hükümler
MADDE 48 221
XVI İçindekiler
İÇİNDEKİLER
C) HAKSIZ EYLEMDEN DOĞAN BORÇ İLİŞKİLERİ
İKİNCİ AYIRIM
Haksız Fiillerden Doğan Borç İlişkileri
Sorumluluk
Genel olarak
MADDE 49 222
A) Haksız Eylemin Unsurları222
B) Davanın Tarafları.226
C) Ahlaka Aykırı Eylemle Bir Başkasına Zarar Verme.227
D) Yansıma Zarar.227
Zararın ve kusurun ispatı
MADDE 50 232
A) İspat Yükü 232
B) Uğranılan Zararın Miktarı Tam Olarak İspat Edilemiyorsa232
III. Tazminat
Belirlenmesi
MADDE 51 234
A) Tazmin Tarzını Belirleme 234
B) Tazminat Miktarının Belirlenmesi 235
İndirilmesi
MADDE 52 236
A) Zarar Görenin Rızası 236
B) Zarar Görenin, Zararın Doğmasında veya Artmasında Etkili Olması (Müterafik Kusur).237
C) Tazminat Yükümlüsünün Durumunu Ağırlaştırmak .237
D) Tazminat Yükümlüsünün Yoksulluğa Düşmesi237
E) Kişinin Sosyal Durumuna Göre Özel Bir Sağlık Kurumunda Tedavi Görmesi Doğal
Karşılanmalıdır.237
F) Sözleşmeye (bankaya terhin ve temlik edilmiş senetleri, bankanın tahsile koyup
koymamakta, tahsil edip etmemekte, protesto edip kanuni takip yapılmasında tam bir
serbestiye sahip olduğu, keyfiyeti müşteriye ihbar yükümü bulunmadığı, zamanaşımından
dolayı sorumlu olmayacağı) şeklinde konulan bir kayıt geçerli midir?.239
G) Haksız İcra Takibi Nedeniyle Tazminat 239
Özel durumlar
Ölüm ve bedensel zarar
Ölüm
MADDE 53 240
A) Cenaze Giderleri 240
B) Tedavi Giderleri / Çalışma Gücünün Azalmasından ya da Yitirilmesinden Doğan
Kayıplar 240
C) Destekten Yoksun Kalma Tazminatı 241
D) İndirilmeyecek Sosyal Güvenlik Ödemeleri.243
Bedensel zarar
MADDE 54 245
Belirlenmesi
MADDE 55 247
A) Destekten Yoksun Kalma Zararları İle Bedensel Zararlar, Bu Kanun Hükümlerine (yani
yeni TBK’na) ve Sorumluluk Hukuku İlkelerine Göre Hesaplanır 247
B) Kısmen veya Tamamen Rücu Edilemeyen Sosyal Güvenlik Ödemeleri İle İfa Amacını
Taşımayan Ödemeler, Bu Tür Zararların Belirlenmesinde Gözetilemez; Zarar veya
Tazminattan İndirilemez.247
C) Hesaplanan Tazminat, Miktar Esas Alınarak Hakkaniyet Düşüncesi İle Artırılamaz veya
Azaltılamaz249
D) Bu Kanun Hükümleri, Her Türlü İdari Eylem Ve İşlemler İle İdarenin Sorumlu Olduğu
Diğer Sebeplerin Yol Açtığı Vücut Bütünlüğünün Kısmen veya Tamamen Yitirilmesine
Ya Da Kişinin Ölümüne Bağlı Zararlara İlişkin İstem ve Davalarda da Uygulanır .250
E) Eleştirisi250
İçindekiler XVII
İÇİNDEKİLER
Manevi tazminat
MADDE 56 251
A) Bedensel Bütünlüğün Zedelenmesi Durumunda Manevi Tazminat. 251
B) Ağır Bedensel Zararlarda Zarar Görenin Yakınlarının Manevi Tazminat Talebi 251
C) Ağır Bedensel Zarar veya Ölüm Halinde, Zarar Görenin veya Ölenin Yakınlarına
Manevi Tazminat. 252
Haksız rekabet
MADDE 57 256
Kişilik hakkının zedelenmesi
MADDE 58 257
A) Kişilik Hakkının Zedelenmesinin Koşulları 257
B) Paradan Başka Diğer Giderim Biçimleri . 258
Ayırt etme gücünün geçici kaybı
MADDE 59 260
Sorumluluk sebeplerinin çokluğu
Sebeplerin yarışması
MADDE 60 260
Müteselsil sorumluluk
Dış ilişkide
MADDE 61 263
A) Müteselsil Sorumlulukta Yeni TBK ile Getirilen Değişiklikler Hakkında Genel Açıklamalar 263
a) Müteselsil sorumluluk kavramı ve müteselsil sorumlulukta Türk hukukunda kabul
edilen sistem 263
b) Tam teselsül eksik teselsül ayrımı kaldırılmıştır 264
c) Rücu düzeni 264
d) Rücu ve halefiyet 265
e) İbra . 265
f) Rücu zamanaşımı 266
B) Müteselsil Sorumluluk Kavramı. 267
C) Müteselsil Sorumluluğun Sonuçları . 267
D) Müteselsil Sorumluluğun Kapsamı 267
E) Dava Arkadaşlığı İle İlgili Hükümler 268
İç ilişkide
MADDE 62 269
A) Tazminatın Aynı Zarardan Sorumlu Müteselsil Borçlular Arasında Paylaştırılmasında
Aranacak Hususlar 269
B) Zarar Görenin Haklarına Halefiyet 270
C) Farklı Sebeplerle Aynı Zarara Neden Olunması Durumunda İç İlişkide Öncekinden
Farklı Bir Paylaşım Düzeni Kabul Edilmiştir 270
- Alacaklının haklarına halefiyet 271
- Dış ilişkide bireysel indirim nedenlerinin ileri sürülmesi (farklılaştırılmış teselsül) 271
- Açığı kapama yükümü veya sınırlı talep yığılması kavramı 271
- Rücu zamanaşımı 271
D) Sonuç 272
Hukuka aykırılığı kaldıran hâller
Genel olarak
MADDE 63 275
A) Kanunun Verdiği Yetkiye Dayanan Ve Bu Yetkinin Sınırları İçinde Kalan Bir Fiil, Zarara
Yol Açsa Bile, Hukuka Aykırı Sayılmaz. 275
B) Hukuka Aykırılığı Önleyen Diğer Nedenler . 275
a) Zarar görenin rızası . 275
b) Daha üstün nitelikte özel veya kamusal yarar 276
c) Haklı savunma 277
d) Zorunluluk durumları. 277
Sorumluluk
MADDE 64 277
A) Haklı Savunma 277
XVIII İçindekiler
İÇİNDEKİLER
B) Zorda Kalma (ıztırar hali) .278
C) Hakkını Kendi Gücüyle Koruma.278
Kusursuz sorumluluk
Hakkaniyet sorumluluğu
MADDE 65 279
A) Kusur Aranmayan Sorumluluk 279
B) Ayırtetme Gücü Olmayanların Verdiği Zarar Yönünden .280
Özen sorumluluğu
Adam çalıştıranın sorumluluğu
MADDE 66 282
Hayvan bulunduranın sorumluluğu
Giderim yükümlülüğü
MADDE 67 286
A) Elinde Hayvan Bulunduranın Sorumluluğunun Niteliği.286
B) Sorumluluğun Koşulları 286
C) Kurtuluş Kanıtı.286
D) Rücu Hakkı286
Alıkoyma hakkı
MADDE 68 287
A) Hayvanı Tutma ve Alıkoyma Hakkı287
B) Hayvanı Öldürme Hakkı287
C) Hayvan Sahibine Bilgi Verme Yükümlülüğü288
Yapı malikinin sorumluluğu
Giderim yükümlülüğü
MADDE 69 288
A) Sorumluluğun Esası .288
B) TBK. mad. 69’un Uygulama Alanı288
C) Sorumluluğun Şartları 289
D) Tazminata Ait Esaslar 289
E) Rücu Hakkı289
Zarar tehlikesini önleme
MADDE 70 290
III. Tehlike sorumluluğu ve denkleştirme
MADDE 71 291
A) Tehlike Sorumluluğunun Düzenlenmesi.291
B) Tehlikeli Faaliyetin Ölçütleri292
C) Önemli Ölçüde Tehlike Arz Eden İşletme (Faaliyet) Kavramı .293
D) Gelişim Riski293
E) Önemli Ölçüde Tehlike Arz Eden İşletmenin Faaliyeti Kavramının Ölçütleri.293
F) Tehlike Sorumluluğu ve Denkleştirme .294
G) Sorumluluğun Koşulları 296
H) Hakimin Yapacağı İş 299
Zamanaşımı
Kural
MADDE 72 300
A) TBK. mad. 72’de Öngörülen Zamanaşımı Süreleri.300
B) Eski ve Yeni Borçlar Kanunu’ndaki Farklı Sürelerin Uygulama Alanı302
Rücu isteminde
MADDE 73 305
A) Maddenin Unsurları305
a) Tazminatın tamamının ödenmesi 305
b) Birlikte sorumlu kişinin öğrenilmesi .305
B) Durumun Birlikte Sorumlu Olan Kişilere Bildirilmesi 306
Yargılama
Ceza hukuku ile ilişkisinde
MADDE 74 306
A) Ceza Hukuku Kuralları306
B) Ceza Mahkemesi Kararı306
İçindekiler XIX
İÇİNDEKİLER
Tazminat hükmünün değiştirilmesi
MADDE 75 312
III. Geçici ödemeler
MADDE 76 313
A) Hükmün Unsurları. 313
a) TBK. mad. 76’nın unsurlarını içeren bir örnek 313
b) Faiz sorunu. 313
B) Hükmün Uygulanmasında Dikkate Alınacak Hususlar . 315
C) Haksız Fiillerde Geçici Ödemeler. 315
D) SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME
ÜÇÜNCÜ AYIRIM
Sebepsiz Zenginleşmeden Doğan Borç İlişkileri
Koşulları
Genel olarak
MADDE 77 321
A) Haksız Olarak Başkasının Malvarlığından veya Emeğinden Zenginleşme 321
B) Geri Verme Yükümlülüğünün Başlıca Çeşitleri 322
C) Gerçekleşmeyen Hukuksal Sebebe Dayanılarak Geri Alma 322
D) Başkasının Emeğinden Zenginleşme . 323
a) Vekaletsiz İş Görme (TBK mad. 526 vd.) Hükümlerine Nedensiz Zenginleşme
Hükümlerinin Uygulanması 324
b) Nedensiz Zenginleşme Davasında Temerrüt ve Sonuçları . 326
c) Hukuka veya Ahlaka Aykırı Bir Sonucun Gerçekleşmesi Amacıyla Verilen Şey
Devlete Verilebilir 327
d) Zamanaşımı 327
e) Yersiz ve Yanlış Ödemelerin Tahsili. 328
Borçlanılmamış edimin ifası
MADDE 78 330
A) Borçlanmadığı Edimi Kendi İsteğiyle Yerine Getiren Kimsenin Geri Alma Hakkı 330
B) Zamanaşımına Uğramış Bir Borcun İfasından veya Ahlâki Bir Ödevin Yerine Getirilmiş
Olmasından Doğan Zenginleşmeler Geri İstenemez . 331
C) Edada Bulunan Kimse (veya Mümessili) Borcun Konusu Hakkında Hataya Düşmelidir 331
D) İradi Olarak Tediye . 332
E) İspat Yükü 332
F) TBK. mad. 78’in Kıyas Yoluyla Uygulanacağı Durumlar. 332
G) Aşağıdaki Durumlarda Nedensiz Zenginleşme Davası Açılabilir 332
Geri vermenin kapsamı
Zenginleşenin yükümlülüğü
MADDE 79 335
A) Geri Verme İstemi Kişiseldir. 335
B) Davalının Malvarlığında Oluşan Zenginleşme İstenebilir . 336
C) Eşya Hukuku İlkelerine, Sözleşmeye veya Vekaletsiz İşgörmeye Dayanan Bir İade
(veya İfa) İsteminin Söz Konusu Olmaması Gerekir . 336
D) Nedensiz Zenginleşme Davası Kusura İhtiyaç Göstermez . 336
E) Davacılık Sıfatı 336
F) Geri Vermenin Kapsamı . 337
- Zenginleşenin iade borcunun elde kalanla sınırlanması ilkesi 339
- Hakkaniyet esasına göre sınırlandırma 339
Giderleri isteme hakkı
MADDE 80 341
Geri istenememe
MADDE 81 342
A) Hukuka veya Ahlaka Aykırı Bir Sonucun Gerçekleşmesi Amacıyla Verilen Şey Geri
İstenemez 342
B) Açılan Davada Hakim, Bu Şeyin Devlete Mal Edilmesine Karar Verebilir. 343
XX İçindekiler
İÇİNDEKİLER
Zamanaşımı
MADDE 82 345
A) Zamanaşımı 345
B) Sebepsiz Zenginleşme Defi.346
E) BORÇLARIN İFASI / İFA EDİLMEMESİ
İKİNCİ BÖLÜM
Borç İlişkisinin Hükümleri
BİRİNCİ AYIRIM
Borçların İfası
Genel olarak
Şahsen ifa zorunluluğunun olmaması
MADDE 83 347
İfanın konusu
Kısmen ifa
MADDE 84 348
Bölünemeyen borç
MADDE 85 348
Çeşit borcu
MADDE 86 349
A) Borç Çeşitleri.349
B) Borcun Seçimi .350
C) Borçlunun Seçeceği Edim, Ortalama Nitelikten Daha Düşük Olamaz350
Seçimlik borç
MADDE 87 350
Faiz
MADDE 88 351
A) Faiz Oranının Sözleşmede Kararlaştırılmamış Olması 351
B) Faiz Oranının Sözleşme İle Kararlaştırılması.351
C) Getirdiği Yenilikler .351
D) Maddenin Açıklanması351
İfa yeri
MADDE 89 358
A) İfanın Yapılacağı Yer Taraflarca Kararlaştırılabilir .358
B) Alacaklının Konutunda İfa (götürülecek borçlar).358
C) Malın Bulunduğu Yerde İfa (alınacak borç) 358
D) Borçlunun Yerleşim Yerinde İfa (aranılacak borç).359
İfa zamanı
Süreye bağlanmamış borç
MADDE 90 359
A) İfa Zamanı (kavram)359
B) İfa Zamanının Belirlenmesi.360
Süreye bağlı borç
Aya ilişkin sürelerde vade
MADDE 91 360
A) Sürelerin Hesaplanması360
B) Aylık Süre .361
Diğer sürelerde vade
MADDE 92 361
A) Genel Olarak .361
B) Sözleşmenin Kurulmasından İtibaren Geçecek Bir Sürenin Sonunda İfa Zamanı .362
Tatil günleri
MADDE 93 363
III. İş saatlerinde ifa
MADDE 94 363
İçindekiler XXI
İÇİNDEKİLER
Sürenin uzatılması
MADDE 95 364
Erken ifa
MADDE 96 364
A) Erken İfa 364
B) Borcun İfa Edilebilir Olma Zamanı 365
- Vadeye Bağlı Olan ve Olmayan Borçlar. 365
Karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde
İfada sıra
MADDE 97 366
A) Genel Olarak - İfada Sıra - Def’i Hakkı 367
B) Karşılıklı Borç Yükleyen Sözleşmeler . 367
C) Daha Sonra İfa Etme Hakkı . 367
İfa güçsüzlüğü
MADDE 98 368
Ödeme
Ülke parası ile
MADDE 99 369
A) Ülke Parası İle Ödeme. 369
B) Ülke Parası Dışında Başka Bir Para Birimiyle Ödeme 370
C) Çeşitli Görüşler Işığında Sonuç İle İlgili Özet Bilgiler 370
a) Yabancı para borcu nedir? . 370
b) Gerçek yabancı para borçlarının ifası 371
c) Gerçek olmayan yabancı para borçlarının ifası. 372
d) Sonuç. 373
Mahsup
Kısmen ödemede
MADDE 100 377
A) Genel Olarak. 377
B) Kısmen Ödemede Mahsup . 378
C) Tüketici Tarafından Yapılan Ödemelerin Öncelikle Faiz ve Komisyondan Düşüleceğinin
Kararlaştırılması Sorunu. 378
Birden çok borçta
Borçlu ve alacaklının bildirimine göre
MADDE 101 379
Kanuna göre
MADDE 102 380
A) Alacaklı Tarafından Makbuz Verilmemiş veya Verilen Makbuzda Ödemenin Hangi Borç
İçin Yapıldığı Açıklanmamışsa. 380
III. Makbuz ve senetlerin geri verilmesi
Borçlunun hakkı
MADDE 103 380
A) Borcun Tamamen Ödenmesinde 380
B) Borcun Kısmen Ödenmesinde 381
C) Borç Senedi Alacaklıya Başka Haklar Veriyorsa 381
Hükümleri
MADDE 104 381
A) Senedin Borçluya Geri Verilmesi. 381
B) Anapara İçin Makbuz Verilmiş Olması . 381
C) Dönemsel Edimlerden Biri İçin Makbuz Verilmiş Olması 381
Senedin geri verilememesi
MADDE 105 382
Alacaklının temerrüdü
Koşulları
MADDE 106 383
XXII İçindekiler
İÇİNDEKİLER
Hükümleri
Bir şeyin teslimine ilişkin edimlerde
Tevdi hakkı
MADDE 107 385
Satma hakkı
MADDE 108 385
Tevdi konusunu geri alma
MADDE 109 386
Diğer edimlerde
MADDE 110 387
A) Alacaklı Yüzünden Borcun İfa Edilemediği Diğer İfa Engelleri387
Diğer ifa engelleri
MADDE 111 387
İKİNCİ AYIRIM
Borçların İfa Edilmemesinin Sonuçları
Borcun ifa edilmemesi
Giderim borcu
Genel olarak
MADDE 112 388
A) Borcun İfa Edilmemesi.388
B) Tazminat (zarar giderimi).389
C) İspat.389
D) Hakkında Özel Hüküm Bulunan Ayıplı İfa Hallerinde, Davacının Ayıba Karşı Tekeffül
Hükümleri Yerine Borcun Gereği Gibi İfa Edilmediğine İlişkin Hükümlere (TBK. mad.
112) Dayanabilir mi?389
E) ALİUD’un (başka şeyin) Teslimi Halinde TBK mad. 112 Hükmü Uygulanmalıdır 390
F) Görüşmeler Esnasında (Bankalar Tarafından) Kusurlu Olarak Yanlış Bilgi Verilmesi Sorunu 390
Yapma ve yapmama borçlarında
MADDE 113 391
A) Yapma Borçlarında 391
B) Yapmama Borçlarında392
C) Tazminat Yükümü393
Sorumluluğun ve giderim borcunun kapsamı
Genel olarak
MADDE 114 393
A) Sözleşmesel Kusur.393
B) Zararın Saptanmasında İkinci Ayırımdaki Haksız Fiillerden Doğan Borç İlişkilerine Dair
Hükümlerden Yararlanılacaktır394
C) Dostane Davranışlar Cezalandırılmamalıdır 394
D) Kötü İfa 395
E) Yenileme.395
Sorumsuzluk anlaşması
MADDE 115 396
a) Tanımı ve niteliği.396
b) İki taraflı işlem olması397
c) Şekle bağlı olmaması .397
d) Kurulabileceği zaman sınırı.397
e) Geçersizlik nedenleri397
f) Genel kurtarma kayıtları.398
g) Geçersizliğin esas sözleşmeye etkisi398
h) Anlaşmanın kapsamı398
ı) Özel hükümler.398
i) Sorumsuzluk kaydının “genel işlem şartları”nda yer alması .399
j) Banka genel işlem koşullarında yer alan risk dağılımı klozlarının geçerliliği sorunu399
k) Cismani zararlarda sorumsuzluk anlaşması 400
İçindekiler XXIII
İÇİNDEKİLER
Yardımcı kişilerin fiillerinden sorumluluk
MADDE 116 401
A) Yardımcı Kişiler . 401
B) Maddenin Unsurları . 401
C) Sorumsuzluk Anlaşması . 402
D) TBK 66 ve 116. Maddelerinin Karşılaştırılması 402
Borçlunun temerrüdü
Koşulları
MADDE 117 403
A) Borçlu Temerrüdünün Nedenleri 403
B) Temerrüdün Koşulları 404
C) Muacceliyet 404
D) İhtar 404
E) Borcun İfa Edileceği Gün . 405
F) Usulüne Uygun Bildirim . 405
G) Borçlu Temerrüdünün Sona Ermesi 406
Hükümleri
Genel olarak
Gecikme tazminatı
MADDE 118 408
Beklenmedik hâlden sorumluluk
MADDE 119 409
A) Beklenmedik Halden Sorumluluk 409
B) Sorumluluktan Kurtulmanın Koşulları 409
Temerrüt faizi
Genel olarak
MADDE 120 409
Faizlerde, iratlarda ve bağışlamada temerrüt faizi
MADDE 121 412
Aşkın zarar
MADDE 122 415
A) Aşkın Zarar. 415
a) Temerrüt faiziyle karşılanamayan zararın tazmini 415
b) Aşkın zararın koşulları 416
B) Asıl Davada Aşkın Zararın Derhal Belirlenebilir Halde Bulunması. 417
a) Koşulları oluştuğu takdirde, hakim karar vermekle yükümlüdür 417
b) Munzam zarar kavramı 418
Karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde
Süre verilmesi
MADDE 123 419
Süre verilmesini gerektirmeyen durumlar
MADDE 124 420
Seçimlik haklar
MADDE 125 422
A) Seçimlik Haklar . 422
B) Sözleşmeden Dönmenin Sonuçları 424
C) Yargıtay Uygulamasına Göre Sözleşme Nedeniyle Uğranılan Zarar 425
Sürekli edimli sözleşmelerde
MADDE 126 430
ÜÇÜNCÜ AYIRIM
Borç İlişkilerinin Üçüncü Kişilere Etkisi
Alacaklıya halef olma
MADDE 127 431
A) Rehinden Kurtaran Kişi Lehine Halefiyet . 431
B) Borçlunun Alacaklıya İhbarı İle Halefiyet. 431
C) Halefiyet Kavramı 432
XXIV İçindekiler
İÇİNDEKİLER
Üçüncü kişinin fiilini üstlenme
MADDE 128 433
Üçüncü kişi yararına sözleşme
Genel olarak
MADDE 129 440
a) Kavram.441
b) Üçüncü kişi yararına sözleşmenin tam veya eksik olması 441
c) Taraflar, üçüncü kişinin hakkı üzerinde etkili işlemler yapabilirler mi? 442
d) Borçlunun üçüncü kişiye karşı sahip olduğu savunma olanakları442
e) İfanın üstlenilmesi .442
f) İradelerin yorumu yoluyla üçüncü kişi lehine sözleşme.443
g) Alacaklının (davacının) ifayı talep hakkı .443
h) Borç üstlenme yoluyla üçüncü kişi lehine sözleşme 444
Sorumluluk sigortalarında
MADDE 130 447
F) BORÇ İLİŞKİLERİNİN SONA ERMESİ / ZAMANAŞIMI
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Borçların ve Borç İlişkilerinin Sona Ermesi, Zamanaşımı
BİRİNCİ AYIRIM
Sona Erme Hâlleri
Asıl borca bağlı hak ve borçların sona ermesi
MADDE 131 448
A) Borcu Sona Erdiren Sebeplerin Fer’i Haklara Etkisi .448
B) Faizler ve Ceza Koşulunu İsteme Hakkı .448
C) Özel Hükümlerin Saklılığı449
İbra
MADDE 132 450
Yenileme
Genel olarak
MADDE 133 455
Cari hesaplarda
MADDE 134 459
A) Kavram.459
B) Tanımı ve Şekli459
C) Hükmü459
D) Kalemlerden Birinin Güvencesi459
Birleşme
MADDE 135 461
A) Kavram.461
B) Birleşmenin Sona Ermesi461
C) Genel Kuralın İstisnaları .461
İfa imkânsızlığı
Genel olarak
MADDE 136 462
A) Kavram.462
B) İfa İmkansızlığından Borçlunun Sorumlu Olup Olmaması Sorunu.463
C) Karşılıklı Bir Sözleşmede, Taraflardan Birinin Borcunun İfasının İmkansızlaşması463
D) Borçlunun İmkansızlığı Alacaklıya Bildirme Yükümlülüğü (TBK. mad. 136/son).464
E) Edimin Yerine Geçen Değerlerin Durumu.464
Kısmi ifa imkânsızlığı
MADDE 137 465
III. Aşırı ifa güçlüğü
MADDE 138 466
İçindekiler XXV
İÇİNDEKİLER
Takas
Koşulları
Genel olarak
MADDE 139 472
A) Kavram 472
B) Takasın Şartları. 473
Kefalet hâlinde
MADDE 140 476
Üçüncü kişi yararına sözleşme hâlinde
MADDE 141 477
Borçlunun iflası hâlinde
MADDE 142 477
Hükümleri
MADDE 143 478
- Takasın hükümleri 478
- Karşılıklı alacakların miktar olarak az olanı oranında sona erdirmesi 478
- Takas beyanının geriye etkili olması . 478
III. Alacaklının rızasıyla takas edilebilir alacaklar
MADDE 144 480
Takastan feragat
MADDE 145 481
İKİNCİ AYIRIM
Zamanaşımı
Süreler
On yıllık zamanaşımı
MADDE 146 481
A) İlk Düşünceler: Zamanaşımı Kavramı 481
B) Alacak Hakkı. 485
C) Zamanaşımı Süreleri 485
D) Sözleşmeye Aykırılık Nedeniyle On (10) Yıllık Genel Zamanaşımının Uygulanacağı
Somut Örnekler 485
E) Zamanaşımına Uğramış Bonoya Dayalı Olarak Genel Haciz Yoluyla Yapılan İcra
Takibinde İtirazın İptali Davası. 487
Beş yıllık zamanaşımı
MADDE 147 488
III. Sürelerin kesinliği
MADDE 148 490
Zamanaşımının başlangıcı
Genel olarak
MADDE 149 491
Dönemsel edimlerde
MADDE 150 492
Sürelerin hesaplanması
MADDE 151 493
Bağlı alacaklarda zamanaşımı
MADDE 152 493
Zamanaşımının durması
MADDE 153 494
Zamanaşımının kesilmesi
Sebepleri
MADDE 154 496
Birlikte borçlulara etkisi
MADDE 155 498
XXVI İçindekiler
İÇİNDEKİLER
III. Yeni sürenin başlaması
Borcun ikrar edilmesi veya karara bağlanması hâlinde
MADDE 156 498
Alacaklının fiili hâlinde
MADDE 157 499
Davanın reddinde ek süre
MADDE 158 500
Taşınır rehni ile güvenceye bağlanmış alacakta
MADDE 159 500
Zamanaşımından feragat
MADDE 160 501
İleri sürülmesi
MADDE 161 501
G) BORÇ İLİŞKİLERİNDE ÖZEL DURUMLAR
(Teselsül, Bağlanma Parası, Cayma Parası ve Ceza Koşulu)
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Borç İlişkilerinde Özel Durumlar
BİRİNCİ AYIRIM
Teselsül
Müteselsil borçluluk
Doğuşu
MADDE 162 503
A) Müteselsil Borçluluk .503
B) Müteselsil Borç İlişkisinin Kaynakları .505
C) Müteselsil Borç İlişkisinin Hükümleri506
Dış ilişki
Hükümleri
Borçluların sorumluluğu
MADDE 163 507
- Borçlular Arasındaki Dayanışmanın Sonuçları.507
Borçluların savunmaları
MADDE 164 508
A) Ortak Savunmaları Yapma Yükümü.508
B) Bir Borçlunun Kişiliğinde Doğduğu İçin Diğer Borçluların İleri Süremeyeceği Savunmalar .508
Borçluların bireysel davranışı
MADDE 165 509
Borcun sona ermesi
MADDE 166 510
a) Borcun (ifa veya takas yoluyla) sona erdirilmesi.510
b) Borcun (ifa veya takas dışında) sona erdirilmesi 510
c) Borcun (ibra sözleşmesiyle) sona erdirilmesi511
d) Sulh511
III. İç ilişki
Paylaşım
MADDE 167 512
A) Borçluların Birbirine Rücu Hakkı512
a) İç ilişkide borcun paylaşılması.512
b) Birden fazla borçluya rücu ve iç ilişkide teselsül bulunmaması.512
c) Rücu edilen borçlulardan birinden alınamayan alacak.513
Alacaklıya halef olma
MADDE 168 514
Müteselsil alacaklılık
MADDE 169 515
a) Kavram.515
İçindekiler XXVII
İÇİNDEKİLER
b) Alacaklılar arasında teselsülün kaynakları 515
c) Alacaklılardan birine yapılan ifa, bütün alacaklılara karşı yapılmış olur. 516
d) İcraya veya mahkemeye başvurulduğu bildirilmedikçe borçlu alacaklılardan herhangi
birine ifada bulunabilir. 516
e) Müteselsil alacaklılar arasındaki rücu hakkı 516
f) Kendisine düşen paydan fazlasını elde eden alacaklı, bu fazlalığı payını alamamış olan
diğer alacaklılara ödemekle yükümlüdür . 516
g) Birden fazla iş sahibinin bulunması halinde menfaatin saptanması 517
İKİNCİ AYIRIM
Koşullar
Geciktirici koşul
Genel olarak
MADDE 170 517
- Şarta bağlı borçlar 518
- Geciktirici koşulun gerçekleşmesinin sonucu . 518
Koşulun askıda olduğu sıradaki durum
MADDE 171 519
III. Koşul gerçekleşinceye kadar elde edilen yararlar
MADDE 172 520
Bozucu koşul
MADDE 173 520
Ortak hükümler
Koşulun gerçekleşmesi
MADDE 174 521
Dürüstlük kurallarına aykırı engelleme
MADDE 175 522
III. Yasak koşullar
MADDE 176 522
A) Koşullarda Kesin Hükümsüzlük veya Yasak Koşullar. 523
B) Anlamsız ve Sıkıcı Koşullar . 523
ÜÇÜNCÜ AYIRIM
Bağlanma Parası, Cayma Parası ve Ceza Koşulu
Bağlanma parası
MADDE 177 524
Cayma parası
MADDE 178 525
Ceza koşulu
Alacaklının hakları
Cezanın sözleşmenin ifası ile ilişkisi
MADDE 179 526
A) Ceza Koşulu Kavramı. 526
B) Ceza Koşulunun Fer’i Niteliği 526
C) Ceza Koşulunun Alacaklıya Verdiği Haklar . 527
D) Dönme Cezası (fesih cezası) 529
E) Cezai Şart Alacağında Zamanaşımı Sorunu 529
Ceza ile zarar arasındaki ilişki
MADDE 180 531
Kısmi ifanın yanması
MADDE 181 532
Cezanın miktarı, geçersizliği ve indirilmesi
MADDE 182 533
A) Cezanın Miktarı . 533
B) Cezanın Geçersizliği. 533
C) Hakim, Aşırı Gördüğü Ceza Koşulunu Kendiliğinden İndirir . 534
D) Borçlunun Ödemede Bulunması . 534
E) Yargılama. 534
XXVIII İçindekiler
İÇİNDEKİLER
H) BORÇ İLİŞKİLERİNDE TARAF DEĞİŞİKLİĞİ
BEŞİNCİ BÖLÜM
Borç İlişkilerinde Taraf Değişiklikleri
BİRİNCİ AYIRIM
Alacağın Devri
Koşulları
İradi devir
Genel olarak
MADDE 183 536
A) Kavram.536
B) Takibe Konu Edilen Alacağın Dar Anlamdaki İradi Devrine Bağlanan Sonuçlar536
C) Alacağın Devrine (Temlikine) Hukuksal Bir Engel Bulunmamalıdır537
a) Temlikin (devrin) kanunla yasaklanmış olması .538
b) Temlikin (devrin) sözleşme ile yasaklanmış olması .538
c) Devrin işin niteliği gereği yasak olması539
D) Sözleşmeden Doğan Devir Yasağının Üçüncü Kişilere Mutlak Olarak İleri Sürülmesinin
İstisnası539
E) Alacağın Devrinin Benzer Hukuksal İlişkilerle Karşılaştırılması539
a) Havale 539
b) Sözleşmenin devri539
c) Tahsil için vekalet540
d) Portföy devri .540
e) Faktoring sözleşmesi540
Şekli
MADDE 184 543
A) Sözleşme İçin Öngörülen Şekil Şartı543
B) Alacağın Devri Sözü Verme, Şekle Bağlı Değildir 543
Yasal veya yargısal devir ve etkisi
MADDE 185 544
Devrin hükümleri
Borçlunun durumu
İyiniyetle yapılan ifa
MADDE 186 544
A) Borçlunun Borçtan Kurtulması 544
a) Eski alacaklıya ifa ile kurtulma 545
b) Arka arkaya temliklerde ifa.545
İfadan kaçınma ve tevdi
MADDE 187 546
Tevdi İle Borçtan Kurtulma 546
Borçluya ait savunmalar
MADDE 188 546
A) Borçlunun Yeni Alacaklıya Karşı Yapabileceği Savunmalar.546
B) Borçlunun Takas Hakkı.547
Öncelik hakları ve bağlı hakların geçişi
MADDE 189 549
A) Öncelik Hakları ve Bağlı Hakların (Fer’i Hakların) Geçişi 549
B) Devredenin Kişiliğine Özgü Hakları549
C) Asıl Alacakla Birlikte İşlemiş Faizler de Devredilmiş Sayılır.550
III. Senet ve belgelerin teslimi ve bilgi verilmesi
MADDE 190 550
Garanti
Genel olarak
MADDE 191 551
A) Devir Eden Alacaklının Garanti Yükümlülüğü551
a) İvazlı temlikler (devirler) 551
b) Bir edim karşılığı olmaksızın devredilmiş ya da kanun gereğince başkasına geçirilmişse .552
İçindekiler XXIX
İÇİNDEKİLER
İfaya yönelik devir
MADDE 192 552
Sorumluluğun kapsamı
MADDE 193 553
A) Garanti Sorumluluğunun Kapsamı 553
a) Menfi zarar . 553
b) Müspet zarar 554
Özel hükümlerin saklılığı
MADDE 194 554
İKİNCİ AYIRIM
Borcun Üstlenilmesi
İç üstlenme sözleşmesi
MADDE 195 555
Dış üstlenme sözleşmesi
Öneri ve kabul
MADDE 196 558
Önerinin bağlayıcılığı
MADDE 197 560
Borçlunun değişmesinin sonuçları
Bağlı hak ve borçlar
MADDE 198 561
Savunmalar
MADDE 199 562
Sözleşmenin hükümsüzlüğü
MADDE 200 564
Borca katılma
MADDE 201 565
Malvarlığının veya işletmenin devralınması
MADDE 202 567
A) Bir Malvarlığının veya İşletmenin Devrinde Borçların İntikali. 567
B) İşyerinin Devri 569
İşletmelerin birleşmesi ve şekil değiştirmesi
MADDE 203 570
Özel hükümlerin saklılığı
MADDE 204 571
ÜÇÜNCÜ AYIRIM
Sözleşmenin Devri ve Sözleşmeye Katılma
Sözleşmenin devri
MADDE 205 572
A) Sözleşmenin Devri. 572
B) Sözleşmenin (hukuki işlemle) Yüklenilmesi=Devredilmesi Kavramı ve Bir Yargıtay
Kararı. 577
Sözleşmeye katılma
MADDE 206 582
A) Sözleşmeye Katılma Hakkında Genel Bilgiler 582
B) Borca Katılma . 583
C) Sözleşmeye Katılmanın Koşulları 584
XXX İçindekiler
İÇİNDEKİLER
İKİNCİ BÖLÜM
ÖZEL BORÇ İLİŞKİLERİ
ÖZEL BORÇ İLİŞKİLERİ HAKKINDAKİ İLK DÜŞÜNCELER 591
A) SATIŞ SÖZLEŞMESİ
1- SATIŞ SÖZLEŞMESİNİN TANIMI VE GENEL HÜKÜMLERİ
İKİNCİ KISIM
Özel Borç İlişkileri
BİRİNCİ BÖLÜM
Satış Sözleşmesi
BİRİNCİ AYIRIM
Genel Hükümler
Tanımı ve hükümleri
MADDE 207 594
A) Tanımı ve Mahiyeti 594
B) Satış Sözleşmesinin Esaslı Unsurları 595
a) Satılan şey 595
b) Satış bedeli .595
c) Satılanla satım bedelinin değiştirilmesi konusundaki anlaşma596
d) İki tarafa borç yükleyen sözleşmelerde karşılıklı borçları ifa sırası597
e) Satılanın zilyetlik ve mülkiyetini alıcıya devretme598
Yarar ve hasar
MADDE 208 598
A) Taşınır Satımında Yarar ve Hasarın Geçmesi598
B) Mesafe Satışında Yarar ve Hasar.601
C) Alıcının Temerrüdünde.601
D) Hasarın Geçişine İlişkin Şartlar .602
E) Zilyetliğin Devri .602
F) Gönderilecek Borç Olması Halinde 603
G) Taşınmaz Satımlarında Hasarın İntikali603
H) Kuralın İstisnaları.603
I) Sonuç .604
2- TAŞINIR SATIŞI
İKİNCİ AYIRIM
Taşınır Satışı
Konusu
MADDE 209 605
Satıcının borçları
Zilyetliğin devri
Kural
MADDE 210 606
A) Satım Sözleşmesinde Tarafların (Genel Olarak) Borçları606
B) Satıcının Asli Borcu 607
a) Zilyetliğin devrinin çeşitli şekilleri 607
b) Zilyedliğin devri .608
c) Satılanın mülkiyetini geçirme 608
Devir ve taşıma giderleri
MADDE 211 609
A) Devir ve Gerektiğinde Taşıma Giderleri .609
B) Franko Devir .609
C) Liman ve Gümrük Giderleri Olmaksızın Devir .609
D) Masrafsız Devirin Çeşitleri Olan (CİF), (FOB) ve (CF) Kavramları .610
Satıcının temerrüdü
Kural ve ayrık durum
MADDE 212 610
A) Alelade (Adi) Satışta Satıcının Direnimi610
İçindekiler XXXI
İÇİNDEKİLER
B) Zilyetliğin Devri İçin Belirli Bir Süre Konulmuş Olan Ticari Satışlarda Satıcının Direnimi. 611
C) Satıcının Zilyedliğin Devri Borcunu İfada Kısmi Direnimi. 612
Giderim borcu ve kapsamı
MADDE 213 613
A) Zilyedliğin Devrinin İfa Edilmemesi Halinde Zararın Hesabı. 613
Zapttan sorumluluk
Konusu
MADDE 214 615
A) Zapta Karşı Tekeffül (zapttan sorumluluk) 615
Yargılama usulü
Davanın bildirimi
MADDE 215 619
A) Zapta Karşı Sorumluluğun Şekli Şartları 619
Mahkeme kararı olmaksızın satılanı verme
MADDE 216 620
A) Alıcının Mahkeme Kararı Olmaksızın Satılanı Üstün Hak İddiasında Bulunan Üçüncü
Kişiye Vermesi Halinde Satıcının Zapttan Sorumluluğu . 620
B) Alıcı İadeye (Geri Vermeye) Mecbur Olduğunu İspat Edebilirse, Şeyi Üçüncü Kişiye
Davasız Bırakmış Olsa Bile Satıcıyı Zapta Karşı Sorumlu Tutabilir 621
C) 818 Sayılı Borçlar Kanununun 191. Maddesinin Açıklanması . 621
D) Yeni Borçlar Kanunu İle Getirilen Değişiklikler . 621
Alıcının hakları
Tam zapt hâlinde
MADDE 217 622
A) Satış Sözleşmesinin Kendiliğinden Sona Ermesi ve Bunun Sonuçları 622
B) Satıcı, Kendisine Hiçbir Kusur Yüklenemeyeceğini İspat Etmedikçe, Alıcının Satılanın
Elinden Alınması Yüzünden Uğramış Olduğu Diğer Zararları Da Gidermekle Yükümlüdür. 623
Kısmi zapt hâlinde
MADDE 218 624
A) Kısmi Zapt Halinde Alıcının Hakları 624
B) 818 Sayılı BK. mad. 193 Hükmünün Açıklanması . 625
III. Ayıptan sorumluluk
Konusu
Genel olarak
MADDE 219 626
I- TBK’nun 219-231. Maddelerine Toplu Bakış 626
A) Ayıp Tanımı 626
B) Ayıptan Sorumluluğun Kusur İle Bağlantısı ve Sorumsuzluk Anlaşması 626
C) Alıcının Bildiği Ayıplarda Satıcının Sorumluluğu 627
D) Gözden Geçirme ve Satıcıya Bildirme 627
E) Alıcının Seçimlik Hakları ve Bunların Sınırları 627
F) Alıcının Tazminat İstemi 629
G) Zamanaşımı 630
II- Satıcının Zapttan Doğan Sorumluluğuna İlişkin Düzenlemeler. 630
III- Satıcının Malın Ayıbından Doğan Sorumluluğu. 632
Hayvan satışında
MADDE 220 637
A) Genel Açıklamalar . 637
B) Hayvan Satışında Ayıptan Sorumluluğun Söz Konusu Olduğu Durumlar. 638
C) Hayvan Satımlarında Ayıptan Sorumluluğun Özellikleri. 639
D) 818 Sayılı Borçlar Kanununun 195. Maddesinin Açıklanması . 639
E) 818 Sayılı Borçlar Kanununun 199. Maddesinin Açıklanması . 640
Sorumsuzluk anlaşması
MADDE 221 641
A) Ayıptan Sorumluluğun Sözleşme İle Kaldırılması 641
B) Yeni 6502 Sayılı TKHK’nın “Tüketici Sözleşmelerindeki Haksız Şartlar” Başlığını Taşıyan
Maddesi 642
XXXII İçindekiler
İÇİNDEKİLER
C) 818 Sayılı Borçlar Kanunu mad. 196’nın Açıklanması 643
D) Yeni Kanunun Getirdiği Değişiklikler643
Alıcının bildiği ayıplar
MADDE 222 644
A) Açık Ayıplardan Satıcı Sorumlu Tutulamaz .644
B) Alıcının Satılana Olağan (Yeterli) Dikkati Harcamakla Farkına Varabileceği Adi
Ayıplardan da Satıcı Kural Olarak Sorumlu Tutulamaz 644
C) Satıcı Ayıbın Varlığını Bilse de, Bilmese De Sorumlu Tutulur645
D) 6502 Sayılı TKHK Tüketiciye Bir Muayene (gözden geçirme) Külfeti Yüklememiştir .645
E) 818 Sayılı Borçlar Kanununun 197. Maddesinin Açıklanması645
Gözden geçirme ve satıcıya bildirme
Genel olarak
MADDE 223 646
A) Gözden Geçirme (Muayene) Yükümü 646
B) Bildirme (İhbar) Yükümü647
C) Bildirim ve Gözden Geçirme Yükümlülüğü Kaldırılmıştır.648
D) 818 Sayılı BK’nun 198. Maddesinin Açıklanması .648
Hayvan satışında
MADDE 224 649
Satıcının ağır kusurunun sonuçları
MADDE 225 650
Satılanın başka yerden gönderilmesi
MADDE 226 651
A) Başka Yerden Gönderilen Satılanın Ayıplı Olması Halinde Alıcının Yükümlülükleri651
B) BK. mad.226’da Öngörülen Yükümlülükler.652
a) Geçici koruma yükümlülüğü652
b) Şeyi sattırma yükümlülüğü .652
c) Olayı tespit ettirme ödevi .653
C) 818 Sayılı BK’nun 201. Maddesinin Açıklanması .653
Alıcının seçimlik hakları
Genel olarak
MADDE 227 654
A) Borcun İfa Edilmemesinin Genel Olarak Sonuçları 654
B) Alıcının Seçimlik Hakları655
a) Sözleşmeden dönme655
b) Satılanı Alıkoyup Ayıp Oranında Satış Bedelinde İndirim İsteme 656
c) Satılanın Ücretsiz Onarılmasını İsteme.656
d) Olanak Varsa, Satılanın Ayıpsız Bir Benzeri İle Değiştirilmesini İsteme .657
C) Alıcının Genel Hükümlere Göre Tazminat İsteme Hakkı 659
D) Sözleşmeden Dönme Hakkının Sınırlandırılması659
E) Sözleşmeden Dönme veya Fesih Haklarının Dava Yoluyla Kullanılması Şart mıdır?660
F) 818 Sayılı Borçlar Kanununun 202 ve 203. Maddelerinin Açıklanması 661
Satılanın yok olması veya ağır biçimde zarara uğraması
MADDE 228 662
A) Satılanın Yok Olması veya Ağır Biçimde Zarara Uğraması Halinde Sözleşmeden Dönme
Olanağı ve Şekli.662
B) Şey Alıcının Kusuruyla Yok Olmuş veya Alıcı Şeyi Başkasına Devretmiş ya da Biçimini
Değiştirmişse Alıcı, Ancak Değerindeki Eksiklik Karşılığının Satış Bedelinden
İndirilmesini İsteyebilir.663
C) TKHK’da Durum.664
D) 818 Sayılı Borçlar Kanununun 204. Maddesinin Açıklanması664
Dönmenin sonuçları
Genel olarak
MADDE 229 665
A) TBK’na Göre Alıcının Sözleşmeden Dönmesinin Sonuçları665
B) TKHK’a Göre Durum 666
C) Sözleşmeden Dönme Hakkının Kullanılamayacağı Durumlar667
İçindekiler XXXIII
İÇİNDEKİLER
Birden çok mal satışında
MADDE 230 667
A) Birden Çok Mal veya Parça Satışında Alıcının Seçim Hakkının Sınırları 667
B) 818 Sayılı BK’nun 206. Maddesinin Açıklanması. 669
Zamanaşımı
MADDE 231 670
A) Zamanaşımı 670
B) 818 Sayılı Borçlar Kanununun 207. Maddesinin Açıklanması . 673
Alıcının borçları
Satış bedelinin ödenmesi ve satılanın devralınması
MADDE 232 674
A) Satılanı Devralma Borcu 674
B) Devralma Borcunun Koşulları . 674
C) Devralma Yükümlülüğünü Yerine Getirmemenin Hükümleri 675
D) Alıcının Satılanı Teslim Borcundan Başka Yan Borçları 675
E) 818 Sayılı Borçlar Kanununun 208. Maddesinin Açıklanması . 675
Satış bedelinin belirlenmesi
MADDE 233 676
A) Satış Bedelinin Belirlenmesi (Satış bedelini söylemeden satım) . 676
B) Ağırlığa Göre Satışta, Satış Bedelinin Hesabı (TBK. mad. 233/2). 677
C) Bedelin Satılanın Daralı Ağırlığı Üzerinden Ödenmesi (TBK. mad. 233/3). 678
D) 818 Sayılı Borçlar Kanununun 209. Maddesinin Açıklanması . 678
III. Satış bedelinin muacceliyeti ve faizi
MADDE 234 679
A) Satış Bedelinin Muacceliyeti . 679
B) Satış Bedelinin Faiz Getirmesi 679
C) 818 Sayılı Borçlar Kanununun 210. Maddesinin Açıklanması . 680
Alıcının temerrüdü
Satıcının dönme hakkı
MADDE 235 681
A) Genel Olarak. 681
B) Dönme Hakkının Koşulları 681
a) Satış bedelinin, önceden (peşin) ya da satılanın teslimi ile karşılıklı olarak ve aynı
anda ödenmesi gereken durumlarda 681
b) Sözleşmeden dönmeyi gecikmeksizin (derhal) bildirme 682
c) Veresiye satımlarda (satılan şeyin tesliminden sonra dönme) . 682
C) Karşılıklı Edim Borçları İçeren Sözleşmelerde Temerrüdün Sonuçları . 684
a) Sözleşmeden Dönme. 684
b) TBK. mad. 235/3’ün ratio legis’i (konuluş amacı). 685
D) 818 Sayılı BK. mad. 211’in Açıklanması. 686
Zararın hesaplanması ve giderimi
MADDE 236 687
A) Satıcının, Satış Bedelini Ödemede Direnime Düşmüş Olan Alıcıdan İsteyebileceği
Tazminat ve Zararının Hesabı. 687
B) Somut ve Soyut Yöntemler ve Fark Kuramı Adi Satımlarda Alıcının Direnimi Halinde de
Uygulanır 689
C) 818 Sayılı Borçlar Kanununun 212. Maddesinin Açıklanması . 689
3- TAŞINMAZ SATIŞI VE SATIŞ İLİŞKİSİ DOĞURAN HAKLAR
ÜÇÜNCÜ AYIRIM
Taşınmaz Satışı ve Satış İlişkisi Doğuran Haklar
Şekil
MADDE 237 690
A) Taşınmaz Mülkiyetinin Konusu . 690
B) Taşınmaz Satımının Şekli . 690
C) Taşınmaz Satış Vaadi, Geri Alım ve Alım Sözleşmeleri, Resmi Şekilde
Düzenlenmedikçe Geçerli Olmaz 694
XXXIV İçindekiler
İÇİNDEKİLER
D) Önalım Sözleşmesinin Geçerliliği Yazılı Şekilde Yapılmış Olmasına Bağlıdır694
E) 818 Sayılı Borçlar Kanunu mad. 213’ün Açıklanmasına Yardımcı Olan İçtihatlar694
F) Taşınmaz Mülkiyetinin Aktarılmasında Şekil ve Şekle Aykırılığın Sonuçları.695
G) Resmi Senette Gerçek Satış Bedelinden Daha Az veya Daha Fazla Bir Miktarın
Gösterilmesi, Satışın Geçersiz Olmasını Gerektirir mi?.699
Satış ilişkisi doğuran haklar
Süresi ve şerhi
MADDE 238 701
A) TMK’daki Benzer Düzenlemeler.701
B) Önalım, Geri Alım ve Alım Hakları Hakkında Kısa Açıklamalar701
C) TBK’dan Önceki Evrede (yani 818 sayılı -eski- Borçlar Kanunu döneminde) Durum.701
D) Hak Düşürücü Sürenin Dolması 701
Devredilmesi ve miras yoluyla geçmesi
MADDE 239 703
A) Sözleşmeden Doğan Önalım (Şuf’a), Alım (İştira) ve Gerialım (Vefa) Hakları Taraflarca
Aksi Kararlaştırılmış Olmadıkça Devredilemez 703
B) Miras Yoluyla Geçmesi .703
C) Şuf’a, Vefa ve İştira Haklarını Kuran Sözleşmeler Hangi Şekle Tabi İse, Devrin de Aynı
Şekle Uygun Olarak Yapılması Gerekir.704
III. Önalım hakkı
İleri sürülmesi
MADDE 240 704
A) Bir Satış ya da Ekonomik Bakımdan Satışa Eşdeğer Her Türlü İşlemin Yapılması 704
B) Önalım Hakkının Kullanılamayacağı İşlemler 705
Koşulları ve hükümleri
MADDE 241 706
A) Hakkın Kullanılacağı Hususunda Muhataba (önalım hakkı sahibine) Bildirimde
Bulunulmalıdır .706
B) Satım Sözleşmesi Meydana Gelip Onalım Hakkı Kullanıldıktan Sonra, Satış
Sözleşmesinden Dönülmesi Önalım Hakkı Üzerinde Etkili Olmaz (BGE 42 11 35) 707
C) Satış Sözleşmesinin Alıcının Şahsından Kaynaklanan Sebeplerle Onaylanmaması707
D) Önalım Hakkı Sahibinin Taşınmazı Kazanmasının Koşulları 707
E) Ekonomik Bakımdan Satışa Eşdeğer İşlemlerde de TBK. 240 Hükümleri Uygulanır .707
Kullanılması ve hükümleri
MADDE 242 708
A) Önalım Hakkı Dava Açılarak Kullanılır 708
B) Davanın Tarafları.708
C) Davanın Bağlı Olduğu Süreler.709
Taşınmaz satışı
Koşullu satış ve mülkiyetin saklı tutulması
MADDE 243 709
A) Her Türlü Taşınmaz Satımı Sözleşmesi Tescile Hak Vermez 709
B) Taşınmaz Satışında Mülkiyeti Saklı Tutma Koşulu Tescil Edilemez .710
C) Şarta Bağlı Taşınmaz Satım Vaadi.710
D) 818 Sayılı BK’nun 214. Maddesinin Açıklanması .710
Sorumluluk
MADDE 244 710
A) Yalnız Yapılara Ait Ayıp Kavramı Ve Zamanaşımı 710
B) Taşınmazın Ölçüsünde Vaki Olacak Noksanlar711
C) Ölçü Eksikliğinin Gerçekleşmesi Durumunda Satımdan Dönülebilir mi? 711
D) Ölçünün Satım Senedinden Fazla Çıkması712
E) Bir Yapının Ayıplı Olmasından Doğan Davalarda Zamanaşımı Süresi 712
F) Satıcı Ağır Kusurlu İse, Beş Yıllık Zamanaşımı Süresinden Yararlanamaz712
G) 818 Sayılı Eski Borçlar Kanununun 215. Maddesinin Açıklanması.713
İçindekiler XXXV
İÇİNDEKİLER
III. Yarar ve hasar
MADDE 245 715
A) Taşınmaz Satımında Yarar ve Hasar . 715
B) Tescilden Sonraki Bir Zamanda Alıcı Tarafından Teslim Alınması İçin Sözleşmeyle Bir
Süre Belirlenmesi Durumunda Yarar ve Hasarın Geçmesi. 715
C) Satılanı Teslim Almada Temerrüt 715
Taşınır satışına ilişkin kuralların uygulanması
MADDE 246 716
4- BAZI SATIŞ TÜRLERİ
a- ÖRNEK ÜZERİNE SATIŞ
DÖRDÜNCÜ AYIRIM
Bazı Satış Türleri
Örnek üzerine satış
Tanımı
MADDE 247 717
A) Tanımı ve Mahiyeti 717
B) Koşulları . 717
C) Hükümleri. 718
İspat yükü
MADDE 248 719
A) Alıcı Satışın Örnek Üzerine Yapıldığını, Satıcı da Örnek Üzerine Yapılmadığını İddia
Etmesi Üzerine İspat . 719
B) Kendisine Örnek Verilen Taraf, Elindeki Örneğin Kendisine Verilmiş Örnek Olduğunu
İspat Yükü Altında Değildir 719
C) Satılanın Örneğe Uygunluğunu İspat Yükü Satıcıya Aittir 719
D) Örnek, Alıcının Elindeyken Bozulmuş veya Yok Olmuşsa, Kusuru Olmasa Bile, Satılanın
Örneğe Uygun Olmadığını İspat Yükü Alıcıya Düşer. 719
E) Örneğin Saklanması ve Geri Verilmesi. 720
b- BEĞENME KOŞULUYLA SATIŞ
Beğenme koşuluyla satış
Tanımı
MADDE 249 721
Hükümleri
MADDE 250 721
III. Deneme veya gözden geçirme
Satıcının yanında
MADDE 251 722
Alıcının yanında
MADDE 252 723
c- KISMİ ÖDEMELİ SATIŞLAR
Kısmi ödemeli satışlar
Taksitle satış
Tanımı, şekli ve içeriği
MADDE 253 724
A) TBK. mad. 253-263 Hükümlerine Toplu Bakış (Taksitle Satış Sözleşmeleri) . 724
a) Kavram 724
b) Geçerlilik koşulları . 725
c) Eşin yazılı onayını arayan İBK. mad. 226 b/1 ve 3 hükmü haklı ve isabetli olarak
yeni TBK’na alınmamıştır . 726
d) Yasal temsilcinin rızası. 726
e) Alıcının iradesini geri alma açıklaması . 727
f) Peşin ödeme borcu ve sözleşmenin süresi. 727
g) Ücretin temliki TBK’na alınmamıştır 728
h) Uygulama alanı (kapsamı) . 728
ı) TKHK’nun taksitle satım sözleşmesine ilişkin TBK’na aykırı hükümleri ilga edilmiştir . 730
XXXVI İçindekiler
İÇİNDEKİLER
B) Tanımı 730
C) Mahiyeti731
D) Şekli .731
E) Sözleşmede Yer Alması Zorunlu Hususlar 732
F) Şekle Aykırılığın Yaptırımı .734
G) 818 Sayılı Borçlar Kanununa Göre Taksitle Satışın Tanımı, Şekli ve İçeriği735
Yasal temsilcinin rızası
MADDE 254 736
A) TMK. mad. 16 ve TBK. mad. 254 Arasındaki Farklar.736
B) Yazılı Rızanın Sözleşmedeki Yeri737
C) Değerlendirme 737
Sözleşmenin hüküm ve sonuçlarını doğurması ve geri alma açıklaması
MADDE 255 737
A) Geri Alma Hakkı (cayma hakkı).737
- Kavram.737
- Hukuki mahiyeti 738
- Bu haktan önceden feragat edilemez738
- Geri alma bildiriminin (cayma bildiriminin) şekli .739
- Geri alma (cayma) bildiriminin süresi739
- Olağan gözden geçirme .740
- Geri alma hakkının kullanılmasının sonuçları740
B) Sözleşmenin Yürürlüğe Girmesi 740
- Alıcı bakımından740
- Satıcı bakımından740
- Malın alıcıya devredilmesi halinde sözleşmenin yürürlüğe girmesinin koşulları740
Tarafların hak ve borçları
Peşinatı ödeme borcu ve sözleşmenin süresi
MADDE 256 741
A) Peşinatı Ödeme Borcu ve Zamanı (ön ödeme) .741
B) Sözleşmenin Süresinin Sınırlandırılması .742
C) Peşinat (Önödeme) Tam Olarak Yapılmaksızın Satılanın Alıcıya Teslimi Halinde
Hukuksal Durum744
D) Peşinattan (önödemeden) Vazgeçilmesi Karşılığında Satış Bedelinde Artış Yapılamaz744
Alıcının def’ileri
MADDE 257 744
A) Alıcı, Satıcının Taksitle Satıştan Doğan Alacağı İle Kendisinin Satıcıdan Olan Alacağını
Takas Etme Hakkından Önceden Feragat Edemez (TBK. mad. 257/1) .744
B) Alacağın Devredilmesi Durumunda Alıcının, Satış Bedelinden Doğan Alacağına İlişkin
Def’ileri Sınırlanamaz ve Ortadan Kaldırılamaz (TBK. mad. 256/2).745
Satış bedelinin tamamen ödenmesi
MADDE 258 746
A) Alıcının Kalan Borcu Bir Defada Ödeyebilme Olanağı 746
B) Alıcının Borcundan Kurtulması ve Bedelin İndirimi748
Alıcının temerrüdü
Satıcının seçimlik hakkı
MADDE 259 748
A) Alıcının Peşinatı Ödemede Direnime Düşmesi.748
B) Alıcının Taksitleri Ödemede Direnime Düşmesi.749
C) Satıcının Dönme Dolayısıyla İsteyebileceği Miktar, Ödenmiş Olan Taksitler Tutarına
Eşit veya Daha Fazla ise Satıcı Sözleşmeden Dönemez.751
D) TKHK’da Satıcının Seçimlik Hakları ve Muacceliyet Kaydı.752
Sözleşmeden dönme
MADDE 260 753
A) Satılanın Alıcıya Devrinden Sonra Dönme Hakkının Kullanılmasının Sonuçları .753
a) Genel olarak753
b) Malın iadesini talep 754
c) Hakkaniyete uygun bir kullanım bedeli talep hakkı .753
İçindekiler XXXVII
İÇİNDEKİLER
d) Satılanın olağandışı kullanılması sebebiyle değerinin azalması halinde tazminat
talep hakkı 756
e) Satıcı sözleşmeden dönme halinde yapmış olduğu masrafları alıcıdan talep edemez 756
f) Ceza koşulu kararlaştırılmışsa; peşin satış bedelinin yüzde onunu aşamaz. 756
g) Satıcı, sözleşme zamanında ifa edilmiş olsaydı elde edecek olduğundan fazlasını
isteyemez. 756
h) Yanma kayıtları ve faiz talebi . 757
B) Satılanın Devrinden Önce Dönme Hakkının Kullanılmasının Sonuçları 757
Hâkimin müdahalesi
MADDE 261 759
A) Hakimin Müdahalesi 759
B) Hakimin Yetkisi . 760
C) Alıcının Genel Ekonomik Durumu 760
D) Satıcının Herhangi Bir Zararının Olmaması Gerekir. 760
E) Alıcıya Ödeme Kolaylıkları Sağlanmalıdır . 760
F) Hüküm Buyurucu (emredici) Niteliktedir . 761
Yetkili mahkeme ve tahkim
MADDE 262 761
A) Yetki ve Tahkim Şartı Yasağı 761
B) Yeni HMK. mad. 17 Karşısında Durum 762
Uygulama alanı
MADDE 263 763
A) Taksitle Satım Sözleşmesinin Uygulanma Alanı 764
B) Taksitle Satışa İlişkin Hükümlerin Kıyasen Uygulanması. 766
C) Tacir Sıfatını Taşıyan Alıcı 767
Ön ödemeli taksitle satış
Tanımı, şekli ve içeriği
MADDE 264 770
A) Önödemeli Satışın Genel Olarak İlkeleri 770
B) TBK. mad. 264-273 Hükümlerine Toplu Bakış . 771
C) Tanımı 774
D) Şekli. 774
E) İçeriği 775
F) 818 Sayılı Borçlar Kanununda Yer Verilmeyen Yeni Bir Maddedir 775
G) Dönme, Cayma, Vazgeçme ve Geri Alma Kavramları 775
H) Taksitle Satıştan Farkı . 777
Tarafların hak ve borçları
Ödemelerin güvenceye bağlanması
MADDE 265 777
A) Uzun Süreli Sözleşmelerde Ödemelerin Güvencesi. 777
B) Bankanın İşlevi . 777
C) Sözleşmeden Cayma . 778
Alıcının malın devrini isteme hakkı
MADDE 266 778
A) Alıcının Satış Bedelinin Tamamını Ödemesi . 778
B) Alıcının Birden Çok Şey Satın Alması veya Seçim Hakkını Saklı Tutması. 779
Satış bedelinin ödenmesi
MADDE 267 779
Satış bedelinin belirlenmesi
MADDE 268 780
A) Tahsis Kaydıyla Satış. 780
B) Bu Sözleşmenin Varlığı, Aşağıdaki Koşulların Birlikte Gerçekleşmesine Bağlıdır. 780
C) Satış Konusu Olan Şeylerin Mutlaka Sözleşmenin Kurulması Anında Saptanmış Olması
Şart Değildir. 780
D) Geçersiz Kayıtlar ve Anlaşmalar 781
XXXVIII İçindekiler
İÇİNDEKİLER
Sözleşmenin sona ermesi
Cayma hakkı
MADDE 269 782
A) Malın Devrine Kadar Alıcının Sözleşmeden Cayması782
B) Cayma Parası (dönme cezası).782
Sözleşmenin süresi
MADDE 270 784
A) Ön Ödemelerin İfa Borcu, Beş Yılın Geçmesiyle Sona Erer 784
B) Ödeme Süresi Bir Yıldan Uzun Veya Belirsiz Olan Ön Ödemeli Satış Sözleşmesinde 784
Alıcının temerrüdü
MADDE 271 785
A) Alıcı Bir Veya Daha Çok Ön Ödemede Direnime Düşerse Satıcı, Ancak Vadesi Gelmiş
Olan Ödemeleri İsteyebilir785
B) Satıcının Sözleşmeden Dönmesi785
C) Uzun Süreli Sözleşmelerde Direnime Düşmüş Bulunan Alıcının Malın Devrini İstemesi.786
Uygulama alanının sınırlanması
MADDE 272 787
III. Ortak hükümler
MADDE 273 789
- Kıyasen Uygulanacak Hükümler789
- Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunla İlişkisi789
d- AÇIK ARTIRMA YOLUYLA SATIŞ
Açık artırma yoluyla satış
Tanımı
MADDE 274 790
A) Tanımı 790
B) Hukuki Mahiyeti.790
C) Çeşitleri 790
a) Cebri arttırma790
b) İhtiyari açık arttırma 790
c) İhtiyari özel arttırma 791
Kurulması
MADDE 275 791
A) İhale.791
B) İhale Yetkisi 792
C) Artırma ve Eksiltmede, Öneri veya Öneriye Davet Sorunu.792
III. Hükümleri
Artırmaya katılanın bağlandığı an
Genel olarak
MADDE 276 793
A) Pey Sürenin Önerisiyle Bağlılığı.793
B) Artıran Kimsenin (Artırmaya İlişkin Şartlar Bu Konuda Bir Hüküm İçermediği Takdirde)
Ödeme Gücünü Gerektirir mi? 794
Taşınmazın açık artırma yoluyla satışında
MADDE 277 795
A) İhale veya İhalenin Reddi Artırmadan Hemen Sonra Yapılmalıdır 795
Ödemenin peşin olması gereği
MADDE 278 796
Mülkiyetin geçmesi
MADDE 279 797
Zapttan ve ayıptan sorumluluk
MADDE 280 799
- Zapta ve Ayıba Karşı Sorumluluk 799
- Cebri ve İhtiyari Artırmalarda Zapta ve Ayıba Karşı Tekeffül .799
İçindekiler XXXIX
İÇİNDEKİLER
Artırmanın iptali
MADDE 281 800
- Artırmanın İptali . 800
- Cebri Artırmalar Hakkında Özel Hükümler Saklıdır . 803
- 818 sayılı BK’nun 226. Maddesinin Açıklanması. 803
B) MAL DEĞİŞİMİ (TRAMPA) SÖZLEŞMESİ
İKİNCİ BÖLÜM
Mal Değişim Sözleşmesi
Tanımı
MADDE 282 804
Tabi olduğu hükümler
MADDE 283 805
Zapttan ve ayıptan sorumluluk
MADDE 284 806
A) Zapta Karşı Sorumluluk . 806
B) Ayıba Karşı Sorumluluk (Tekeffül) 806
C) Yeni Düzenleme İle Kapsam Genişletilmiştir 807
C) BAĞIŞLAMA SÖZLEŞMESİ
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Bağışlama Sözleşmesi
Tanımı
MADDE 285 808
A) Tanımı 808
B) Unsurları 809
C) Henüz Edinilmemiş Olan Haktan Feragat Etmek veya Bir Mirası Reddetmek, Bağışlama
Değildir 810
D) Ahlaki Bir Ödevin Yerine Getirilmesi Bağışlama Sayılmaz 811
E) Tarafların (karı-kocanın) Kendilerine ve Çocuklarına Daha İyi Bir Gelecek Hazırlama
Bakımından Aralarında Sözleşmesel İlişki Kurmaları (tapulu taşınmaz devri, kooperatif
payı aktarma vs.) Hususu, Katkılarını Birbirine Bağışlama Anlamına Gelmez 811
F) Davalıya Evlilik Birliğini Sadakatla Yürütmek Amacıyla Taşınmaz Satışı Gibi Gösterilen
Hukuksal İşlem, Gizli Bağıştır . 811
G) Gizli Bağış. 811
Bağışlama ehliyeti
Bağışlayan için
MADDE 286 812
A) Bağışlamada Ehliyet ve Tasarruf Gücü 812
B) Vasinin Bağışlama Sözleşmesini İptali. 813
Bağışlanan için
MADDE 287 814
A) Bağışlananın Ehliyeti . 814
B) Sınırlı Ehliyetsizin Yasal Temsilcisinin Bağışlamayı Reddi 814
Kurulması
Bağışlama sözü verme
MADDE 288 815
Elden bağışlama
MADDE 289 817
III. Koşullu bağışlama
MADDE 290 818
Yüklemeli bağışlama
MADDE 291 824
Bağışlayana dönme koşullu bağışlama
MADDE 292 826
XL İçindekiler
İÇİNDEKİLER
Bağışlama önerisinin geri alınması
MADDE 293 828
Bağışlayanın sorumluluğu
MADDE 294 829
A) Bağışlayanın Sorumluluğu 829
- Bağışlayanın zapta ve ayıba karşı sorumluluğu 829
B) Bağışlayan, Bağışlamadan Doğan Zarara Ağır Kusuruyla Sebep Olmadıkça,
Bağışlanana Karşı Sorumlu Değildir.830
C) Başkalarının Malda Hak İleri Sürmesi (Zapt) Halinde Durum .830
Bağışlamanın ortadan kalkması
Bağışlamanın geri alınması
MADDE 295 830
A) Bağışlamanın Geri Alınması 831
B) Yüklemeli Bağışlamada Yüklemenin Yerine Getirilmesinden Kaçınma.832
Bağışlama sözü vermenin geri alınması ve ifadan kaçınma
MADDE 296 832
III. Geri alma hakkının süresi ve mirasçılara geçmesi
MADDE 297 834
Bağışlayanın ölümü
MADDE 298 835
D) KİRA SÖZLEŞMESİ
1- GENEL HÜKÜMLER
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Kira Sözleşmesi
BİRİNCİ AYIRIM
Genel Hükümler
Tanımı
MADDE 299 836
A) Genel Olarak .836
B) Kira Sözleşmesinin Ayırt Edici Nitelikleri.836
C) Hizmet Ve Kiradan Oluşan Bileşik Sözleşmelerde Kısmi Butlan 836
D) Ahlaka Aykırı Amaca Hizmet Eden Kira Sözleşmeleri, Ahlaka Aykırılık Nedeniyle Batıldır837
E) Kira Sözleşmesi Yapma Vaadi (ön sözleşme) Sorunu 837
a) Farazi sorun 837
b) Sözleşme özgürlüğü.837
c) Kira sözleşmesini yapma vaadi .837
d) Rüçhan hakkı 838
e) Şarta bağlı alacak yönünden.838
f) Tazminat yükümlülüğü.839
Kira süresi
MADDE 300 842
Kiraya verenin borçları
Teslim borcu
MADDE 301 844
A) Genel Olarak .844
B) Kira Sözleşmesinde Tekeffül Borcu ve Sorumsuzluk Anlaşması844
C) Kiralanan Şeyin Sözleşmeden Amaçlanan Bir Halde Teslim Edilmesi Borcu.845
Vergi ve benzeri yükümlülüklere katlanma borcu
MADDE 302 853
III. Yan giderlere katlanma borcu
MADDE 303 854
A) Geniş Anlamda Borç İlişkisi - Yan Borç İlişkisi Kavramları854
B) Kira Sözleşmesinde Tarafların Yan Edim Yükümlülüğü Borçlanması veya Bundan
Kurtulması Anlamına Gelen Örtülü İrade Beyanlarında Bulunması .855
C) Maddenin Açıklanması856
İçindekiler XLI
İÇİNDEKİLER
Kiraya verenin kiralananın ayıplarından sorumluluğu
Kiralananın teslim anındaki ayıplarından sorumluluk
MADDE 304 859
A) Önemli Ayıplar 860
B) Önemli Olmayan Ayıplar 860
C) Önemli Ayıplarda Kiraya Verenin Sorumluluğu. 860
D) Önemli Olmayan Ayıplarda Kiraya Verenin Sorumluluğu. 860
E) Sözleşme İlişkisinin Ortadan Kaldırılması. 860
Kiralananın sonradan ayıplı hâle gelmesinden sorumluluk
Genel olarak
MADDE 305 861
A) Kiralananın Sonradan Ayıplı Hale Gelmesinde Sorumluluk 861
B) Kiracının Sözleşmeyi Fesih Hakkı 864
Ayıbın giderilmesini isteme ve fesih
MADDE 306 864
A) Ayıbın Uygun Bir Sürede Giderilmesini İsteme ve Sonuçları 865
B) Kiracının Sözleşmeyi Feshetmesi 865
C) Ayıpsız Benzeri İle Değiştirme 865
D) Kiraya Veren, Kiracıya Aynı Malın Ayıpsız Bir Benzerini Hemen Vererek ve Uğradığı
Zararın Tamamını Gidererek, Onun Seçimlik Haklarını Kullanmasını Önleyebilir 865
E) Ayıpsız Benzeri İle Değiştirme Nedeniyle Doğacak Masraflar Kiraya Verene Aittir. 866
Kira bedelinin indirilmesi
MADDE 307 866
Zararın giderimi
MADDE 308 867
Üçüncü kişinin ileri sürdüğü haklar sebebiyle sorumluluk
Zapttan sorumluluk
MADDE 309 867
A) Genel Olarak. 867
B) Üçüncü Kişinin İddiasına Karşı Sorumluluk (zabta karşı tekeffül). 868
C) HMK. mad. 63’de Yapılan Değişiklik TBK. mad. 309’u Etkilememektedir 870
Üçüncü kişinin sözleşmenin kurulmasından sonra üstün hak sahibi olması
Kiralananın el değiştirmesi
MADDE 310 872
Üçüncü kişinin sınırlı ayni hak sahibi olması
MADDE 311 873
Tapu siciline şerh
MADDE 312 873
Kiracının borçları
Kira bedelini ödeme borcu
Genel olarak
MADDE 313 875
A) Genel Olarak. 875
B) Kira Borcunun Niteliği, Kapsamı Ve Ödenmesi İle İlgili Sorunlar 876
C) Götürülecek Borçlar. 882
İfa zamanı
MADDE 314 886
Kiracının temerrüdü
MADDE 315 888
Özenle kullanma ve komşulara saygı gösterme borcu
MADDE 316 892
A) Yeni Düzenlemenin Açıklanması . 892
B) Konut ve Çatılı İşyeri Kiralarında Sözleşmenin Feshi 892
C) Diğer Kira İlişkilerinde İse Kiracıya Önceden Bir Uyarıda Bulunulmaksızın Yapılacak
Yazılı Bir Bildirimle Sözleşme Hemen Feshedilebilecektir 893
XLII İçindekiler
İÇİNDEKİLER
D) Diğer Açıklamalar 893
E) Maddenin Açıklanması894
F) Getirilen Yenilikler895
III. Temizlik ve bakım giderlerini ödeme borcu
MADDE 317 898
Ayıpları kiraya verene bildirme borcu
MADDE 318 900
Ayıpların giderilmesine ve kiralananın gösterilmesine katlanma borcu
MADDE 319 901
A) Genel Olarak .901
B) Konutun, Kira İle Tutmak ya da Satın Almak İsteyen Kişiler Tarafından Gezilip Görülmesi 902
Özel durumlar
Kiralananda yenilik ve değişiklik yapılması
Kiraya veren tarafından
MADDE 320 904
Kiracı tarafından
MADDE 321 905
Alt kira ve kullanım hakkının devri
MADDE 322 906
A) Alt Kira veya Kullanım Hakkının Başkasına Devri Hakkında Genel Bilgiler .907
B) Özel Açıklama907
C) Borçlar Kanununa Göre Kiracının Kiracısı Sorunu908
D) Konut ve Çatılı İşyeri Kiralarında.911
- İhtar.912
- Sözlü kira sözleşmelerinde devir yetkisinin ispatı .913
III. Kira ilişkisinin devri
MADDE 323 914
Kiralananın kullanılmaması
Genel olarak
MADDE 324 915
Kiralananın sözleşmenin bitiminden önce geri verilmesi
MADDE 325 917
Takastan feragat yasağı
MADDE 326 919
Sözleşmenin sona ermesi
Sürenin geçmesi
MADDE 327 919
Belirsiz süreli kira sözleşmelerinde fesih bildirimi
Genel olarak
MADDE 328 924
A) Genel Olarak .925
B) Haksız Fesih Olağan Feshe Tahvil Edilemez .925
C) Haklı Neden Olmaksızın Yapılan Fesih, Başka Bir Olağanüstü Feshe Tahvil Olunabilir925
Taşınmaz ve taşınır yapı kiralarında
MADDE 329 926
A) Taşınmaz veya Taşınır Yapı Kavramı .926
B) Taraflardan Her Biri, Bir Taşınmaza veya Taşınır Bir Yapıya İlişkin Kira Sözleşmesini
Yerel Âdette Belirlenen Kira Döneminin Sonu İçin Feshedebilir927
C) Böyle Bir Âdetin Bulunmaması Durumunda, Altı Aylık Kira Döneminin Sonu İçin, Üç
Aylık Fesih Bildirim Süresine Uyularak Feshedilebilir .927
Taşınır kiralarında
MADDE 330 928
A) Taşınır Kiralarında928
B) Kiraya Verenin Mesleki Faaliyeti Gereği Kiraya Verdiği ve Kiracının Da Özel
Kullanımına Yarayan Taşınır Kiralarında.928
İçindekiler XLIII
İÇİNDEKİLER
III. Olağanüstü fesih
Önemli sebepler
MADDE 331 930
A) Giriş. 930
B) Genel Olarak. 931
C) Madde Hükmünün Uygulanma Koşulları 931
Kiracının iflası
MADDE 332 934
Kiracının ölümü
MADDE 333 935
Kiralananın geri verilmesi
Genel olarak
MADDE 334 937
A) Giriş. 937
a) Kira ilişkisinin doğması. 938
b) Fesih hakkının kullanılmasında durum. 938
B) Genel Olarak. 938
C) Kiralananın Geri Verilmesinin Yerine Getirilme Şekli ve İfada Gecikme 939
D) Kiralananın Zamanında ve Yasaya Uygun Olarak Geri Verilmemesinden Doğan
Tazminat İstemleri 940
Kiralananın gözden geçirilmesi ve kiracıya bildirme
MADDE 335 942
Kiraya verenin hapis hakkı
Konusu
MADDE 336 944
Üçüncü kişilere ait olan eşya
MADDE 337 945
III. Hakkın kullanılması
MADDE 338 946
2- KONUT VE ÇATILI İŞYERİ KİRALARINA İLİŞKİN HÜKÜMLER
İKİNCİ AYIRIM
Konut ve Çatılı İşyeri Kiraları
Uygulama alanı
MADDE 339 951
A) Genel Olarak. 951
B) Konut ve Çatılı İşyeri Kirası 951
C) Mabetler Kiraya Verilemez . 952
D) Kullanımı Kiracıya Bırakılan Eşyalar. 953
E) Ürün Kirasına Verilen Taşınmazlara 6098 Sayılı Yeni Türk Borçlar Kanununun 339.
Maddesi Uygulanır mı? 953
F) Taşınmazın Bulunduğu Yer İtibariyle Uygulama Alanı. 953
G) İstisnası . 953
H) Kamu Kurum ve Kuruluşlarının, Hangi Usul ve Esaslar İçinde Olursa Olsun Yaptıkları
Bütün Kira Sözleşmelerinde de Bu Hükümler Uygulanır 954
Bağlantılı sözleşme
MADDE 340 955
A) Genel Olarak. 955
B) Bağlantılı Sözleşme Kavramı 956
C) Sözleşmenin Kurulması ya da Sürdürülmesinin Başka Bir Borca Bağlanması 956
Kullanma giderleri
MADDE 341 956
Kiracının güvence vermesi
MADDE 342 957
A) Genel Olarak. 957
B) Kira Sözleşmesinde Güvence Kavramı. 958
XLIV İçindekiler
İÇİNDEKİLER
C) Güvencenin Bankaya Yatırılması ya da Depo Edilmesi Durumunda 961
D) Depozito ve Bankaların Sorumluluğu.962
E) 818 s. Eski BK.na Göre Kira Sözleşmelerinde Kararlaştırılan Güvence (Teminat) Parası 969
Kira bedeli
Genel olarak
MADDE 343 982
Belirlenmesi
MADDE 344 985
A) Genel Olarak .986
a) Tarafların anlaşması.986
b) Mahkeme eliyle tespit 986
c) Beş yıldan uzun süreli kira sözleşmelerinde .986
d) Her beş yıldan sonraki kira yılında belirleme (altıncı yılda kira)987
e) Kira bedelinin yabancı para olarak kararlaştırılması durumunda 987
B) Özel Olarak .987
a) Tespit davasının konusu.987
b) Taraflar ileriki yılların kira parasını diledikleri miktarda kararlaştıramazlar 988
c) Taraflar kira artışı konusunda bir anlaşma yapmamışlarsa 988
d) Beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde988
e) Sözleşmede kira bedeli yabancı para olarak kararlaştırılmışsa .990
C) TBK. mad. 344/1,2’nin Karşılaştırılması .995
D) Kira Tespiti Davalarında Görevli Ve Yetkili Mahkeme 996
E) Sözleşmenin Kurulması Anında Belirlenen Kira Bedeline Karşı Hakime Hakkaniyete
Dayalı Bir Müdahale İmkanı Tanınmamıştır997
III. Dava açma süresi ve kararın etkisi
MADDE 345 1001
A) Genel Olarak .1001
B) Dava Her Zaman Açılabilir 1001
C) Kira Parasının Geçerli Olacağı Dönem Belli Edilirken Uyulması Gereken İlkeler .1001
D) İhtar Yazılı Yapılmalıdır 1002
E) İhtarın Tarafları.1002
F) Sözleşmede Yeni Kira Döneminde Kira Bedelinin Artırılacağına İlişkin Hüküm
Bulunması Durumunda.1003
Kiracı aleyhine düzenleme yasağı
MADDE 346 1004
A) Genel Olarak .1004
B) Kiracıya Kira Bedeli ve Yan Giderler Dışında Bir Ödeme Yükümlülüğü Getirilemez.1005
C) Yan Giderler1005
D) Cezai Şart ve Muacceliyet Koşulu Yasağı .1006
E) TBK’nun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun1008
Konut ve çatılı işyeri kiralarında sözleşmenin sona ermesi
Bildirim yoluyla
Genel olarak
MADDE 347 1010
A) Maddenin Açıklanması1010
B) Örtülü Yenileme 1011
C) Sözleşmenin Aynı Koşullarla Uzatılması .1011
D) Kiraya Veren, Sözleşme Süresinin Bitimine Dayanarak Sözleşmeyi Sona Erdiremez 1013
E) Belirsiz Süreli Kira Sözleşmelerinde Fesih Bildirimi İle Sona Erdirme 1014
F) Uygulama Zamanı1014
Bildirimin geçerliliği
Şekil
MADDE 348 1015
Aile konutu
MADDE 349 1017
A) Madde Açıklaması1017
B) Aile Konutu .1018
İçindekiler XLV
İÇİNDEKİLER
C) Hakimin Müdahalesi .1018
D) Kiracı Olmayan Eşin, Kiraya Verene Bildirimde Bulunarak Kira Sözleşmesinin Tarafı
Sıfatını Kazanması Halinde1019
Dava yoluyla
Kiraya verenden kaynaklanan sebeplerle
Gereksinim, yeniden inşa ve imar
MADDE 350.1019
A) Genel Olarak1020
B) Düzenlemenin Esin Kaynağı Olan 6570 Sayılı Kanundan Farklı Yanları1020
C) Konut ya da İşyeri Gereksinimi Sebebiyle Sona Erdirme1020
D) İşyeri Gereksinimi 1027
E) Yeniden İmar-İnşa Amacıyla Tahliyenin Şartları1034
Yeni malikin gereksinimi
MADDE 351.1037
A) Genel Olarak1037
B) Maddenin Açıklanması1038
C) Çeşitli Olasılıklar.1038
D) TBK. mad. 352/2 Hükmü İle Uygulama Yasalaşmıştır .1039
Kiracıdan kaynaklanan sebeplerle
MADDE 352.1041
I- Düzenlemenin Genel Olarak Değerlendirilmesi .1041
II- Yazılı Tahliye Taahhüdüne Dayanılarak Kira Sözleşmesinin Sona Erdirilmesi .1043
A) Genel Olarak1043
B) Geçerli Bir Tahliye Taahhüdünün Şartları .1044
C) Tahliye Taahhüdü Yazılı Olmalıdır1046
D) Tahliye Taahhüdünü Bizzat Kiracı Yapmış Olmalıdır 1047
E) Beyaza İmza Atan Kiracı, Belgenin Amaç Dışı Doldurulduğunu Kanıtlayamadığı
Takdirde, İmzasının Sonuçlarına Katlanmalıdır1047
F) Kira Sözleşmesi Yapılırken Kiracıdan Alınan Tarihsiz ya da Daha Sonraki Bir Tarihi
Taşıyan (Tahliye Taahhütleri)nin Doğurduğu Sonuç1049
G) Tahliye Taahhüdünü Taşıyan Yazıda (Taşınmazın Hangi Tarihte Tahliye
Edileceğinin de Belirtilmiş Bulunması) Gerekir 1050
H) Şarta Bağlı Tahliye Taahhüdü Geçerlidir.1050
I) İlk Kira Sözleşmesi İle Birlikte Verilen Tahliye Taahhüdünün Geçersizliği Hususu,
Yazlık Olarak Kiralanan Yerler Bakımından Uygulanamaz.1050
İ) Tahliye Taahhütlerinde İcra ve Dava Süreleri İle Sürenin Hesaplanması.1050
J) Davacı-Davalı.1051
K) Kiralayan İcra Takibini ve Dava Hakkını Bir Arada Kullanabilir mi? .1051
L) Vekilin Verdiği Tahliye Taahhüdü 1052
III- İki Haklı İhtar Nedeniyle Tahliye .1053
A) Genel Olarak1053
B) Kira Bedelini Ödemediğinden Dolayı Kiracıya Haklı İhtar Yapılmış Olmalıdır 1054
C) İhtarın Yazılı Olması ve Hangi Vadeye Ait Kira Bedelinin İstendiğini Belirtmesi
Gerekir1054
D) Bir Kira Yılı İçinde İki Haklı İhtar Yapılmalıdır .1054
E) Kira Süresinin Sonunu İzleyen Ay İçinde Tahliye Davası Açılmalıdır1054
F) Kira Bedelinin Zamanında Ödenmemesinden Dolayı İki Haklı İhtar Sebebiyle Sona
Erdirme Konusunda Yeni Türk Borçlar Kanunu mad. 352/2’nin Getirdiği Yenilikler 1055
IV- Kiracının Veya Birlikte Yaşadığı Eşinin (Aynı İlçe veya Belde Belediye Sınırları İçinde
Oturmaya Elverişli Bir Konutu) Bulunması Nedeniyle Sona Erdirme1056
A) Kural.1021
B) Bu Boşaltma İmkânı Sadece Mesken (Konut) Olarak Kiralanan Yerler İçin Söz
Konusudur.1056
C) Kiralayanın Kiracısının veya Eşinin Aynı İlçe veya Belde Belediye Hudutları İçerisinde
Oturulabilecek Evi (Konutu) Olduğunu Bildiği Halde Kiraya Vermesi ya da Bu
Durumu Öğrendikten Sonra Dahi Kiraya Devam Etmesi Halinde Sorunun Çözümü1056
D) Oturulacak Meskenin Halen Bir Başkası Tarafından İşgal Edilmekte Bulunması
Tahliye Davasının Kabulüne Engel Değildir.1057
XLVI İçindekiler
İÇİNDEKİLER
E) Kiralayanın Kiralanana Şahsen Veya Yakınları İçin İhtiyacı Bulunmasa Dahi, Yine
Kiracısına Karşı 6570 Sayılı Yasa Madde 7 Son Fıkraya (TBK. mad. 352/3)
Dayanarak Tahliye Davası Açabileceği Gibi Tahliye Edilen Kiralananı Tekrar
Dilediği Başka Birine Kiraya Verebilir .1057
F) Dava Açma Hakkı 1057
Dava süresinin uzaması
MADDE 353 1059
A) Giriş1059
B) Genel Olarak .1059
C) Yargıtay Uygulaması 1059
D) Kira Süresi Sona Erdikten Sonra Kira Bedelinin Alınması .1060
E) Kira Sözleşmesindeki (mal sahibi kiracı aleyhine ihtiyaçtan dolayı dava açamaz)
Kaydının, Kiralayanın İhtiyaç Doğsa Bile, Hiç Olmazsa Sözleşmenin Bitiminden Sonraki
İlk Kira Yılında Dava Açılamayacağı Şeklinde Yorumlanması Gerektiği Yargıtay
Tarafından Kabul Edilmektedir1060
F) Islah ya da Dava Sırasında İhtiyaçlının Değiştirilmesi .1060
Dava sebeplerinin sınırlılığı
MADDE 354 1061
- 6570 Sayılı Yasada ve Borçlar Kanununda Açıklanan Nedenler Dışındaki Sebeplerle
Açılacak Tahliye Davaları, Sözleşmelerde Aksine Şart Bulunsa Dahi Dinlenemez.1062
Yeniden kiralama yasağı
MADDE 355 1062
- TBK. mad. 355’in Kaynağı Olarak 6570 Sayılı Kanunun 15 ve 16. Maddelerinin Açıklanması .1063
Kiracının ölümünde sözleşmenin sürdürülmesi
MADDE 356 1068
- 6570 Sayılı Kanunun “Kiracının Ölümü Halinde Tahliye” İle İlgili 13. Maddesinin (ve
dolayısıyla TBK. mad. 356’nın) Açıklanması .1069
3- ÜRÜN (hasılat) KİRASI
ÜÇÜNCÜ AYIRIM
Ürün Kirası
Tanımı
MADDE 357 1072
Genel hükümlerin uygulanması
MADDE 358 1076
Tutanak düzenleme
MADDE 359 1077
Kiraya verenin borçları
Teslim borcu
MADDE 360 1077
Esaslı onarımlar
MADDE 361 1078
Kiracının borçları
Kira bedelini ve yan giderleri ödeme borcu
Genel olarak
MADDE 362 1079
- Kira bedelinin ödenmesi zamanı .1079
- Kiracının temerrüdü (direnimi)1080
- 818 Sayılı Borçlar Kanunu’nun 281 ve 288. Maddelerinden Ayrılma Nedenleri1080
Olağanüstü durumlarda kira bedelinden indirim
MADDE 363 1081
Kiralananı kullanma ve işletme borcu
MADDE 364 1083
III. Bakım borcu
MADDE 365 1084
İçindekiler XLVII
İÇİNDEKİLER
Alt kira ve kullanım hakkını devir yasağı
MADDE 366.1085
Sözleşmenin sona ermesi
Sona erme sebepleri
Sürenin geçmesi
MADDE 367.1086
Fesih bildirimi
MADDE 368.1087
Olağanüstü fesih
Önemli sebepler
MADDE 369.1088
Kiracının iflası
MADDE 370.1089
Kiracının ölümü
MADDE 371.1090
Sona ermenin sonuçları
Geri verme
MADDE 372.1091
Tutanağa geçirilmiş eşya
MADDE 373.1092
A) Tutanağa Geçirilmiş Eşyanın Geri Verilmesinin Kapsamı1092
a) İspat için tutanak.1092
b) Hasarın kiracıya ait olmasını sağlamak.1092
c) Kiracının değer artış istemi1093
Ürün ve yetişme giderleri
MADDE 374.1093
- Tarımsal Taşınmazların Ürün Kirasında Sözleşme Sonunda Ürünlerin Kime Ait Olacağı Sorunu1093
Saman, gübre ve benzerleri
MADDE 375.1094
- Düzenli Bir İşletmenin Gerektirdiği Stokların Bırakılması1094
Hayvan kirası
Konusu
MADDE 376.1095
Sorumluluk
MADDE 377.1096
III. Fesih
MADDE 378.1097
E) ÖDÜNÇ SÖZLEŞMESİ
BEŞİNCİ BÖLÜM
Ödünç Sözleşmeleri
BİRİNCİ AYIRIM
Kullanım Ödüncü
Tanımı
MADDE 379.1098
a) Tanım .1098
b) Unsurları .1098
c) Kullanmanın bırakılmasının karşılıksız olması 1099
d) Geri verme borcunun bulunması .1099
e) Tarafların anlaşması.1099
Hükümleri
Ödünç alanın kullanım hakkı
MADDE 380.1100
XLVIII İçindekiler
İÇİNDEKİLER
Bakım ve koruma giderleri
MADDE 381 1101
III. Müteselsil sorumluluk
MADDE 382 1101
Sona ermesi
Amacı belirlenmiş kullanmada
MADDE 383 1102
Amacı belirlenmemiş kullanmada
MADDE 384 1103
III. Ödünç alanın ölümü
MADDE 385 1103
İKİNCİ AYIRIM
Tüketim Ödüncü
Tanımı
MADDE 386 1104
- Bir miktar para ya da tüketilebilen bir şeyin (eşyanın) bulunması1104
- Ödünç verenin para veya tüketilebilen (misli) bir şeyi ödüncü alana devretmeyi yüklenmesi 1105
- Ödünç alanın aynı nitelik ve miktarda bir şeyi geri vermeyi yüklenmesi.1105
- Taraflar arasında yukarıda sayılan hususlarda bir anlaşma bulunmalıdır 1105
Hükümleri
Faiz
Genel olarak
MADDE 387 1106
A) Tüketim Ödüncü Sözleşmesinde Ödünç Alanın Faiz Ödeme Borcunun Kararlaştırabilmesi 1106
a) Genel olarak1106
b) Ticari olmayan (adi) tüketim ödüncü sözleşmelerinde faiz kararlaştırılması 1106
c) Ticari tüketim ödüncü sözleşmesinde taraflarca kararlaştırılmamış olsa bile faiz
istenebilir1106
d) Misli eşyaya ilişkin tüketim ödüncü sözleşmesinde de faiz benzeri bir nema istenebilir.1107
Faize ilişkin özel kurallar
MADDE 388 1107
A) Faiz Oranı .1107
B) Sözleşmede Aksine Bir Hüküm Yoksa Belirlenen Faiz, Yıllık Olarak Ödenir1108
C) Bileşik (mürekkep) Faiz1108
Zamanaşımı
MADDE 389 1108
A) Teslim ve Teslim Alınması İstemlerinin Zamanaşımı .1108
B) Geri Verme Borcunun Zamanaşımı1109
III. Ödünç alanın ödeme güçsüzlüğü
MADDE 390 1110
A) Ödünç Alanın Ödeme Güçsüzlüğü Halinde, Ödünç Veren Teslim Borcunu Yerine
Getirmekten Kaçınabilir1110
Para yerine verilen şeyler
MADDE 391 1111
- Ödünç Konusunu Mislen Geri Verme Borcu .1112
Geri verme zamanı
MADDE 392 1112
A) Tüketim Ödüncü Sözleşmesinin Sona Ermesi.1112
B) Zamanaşımı 1114
F) HİZMET SÖZLEŞMESİ
Yeni Türk Borçlar Kanunu’nda Hizmet Sözleşmesi İle İlgili İlk Düşünceler1115
A) Hizmet Sözleşmesinin Tanımı .1115
B) Kısmi Süreli Hizmet Sözleşmesi.1115
C) Geçersizliği Sonradan Anlaşılan Hizmet Sözleşmesi 1115
İçindekiler XLIX
İÇİNDEKİLER
D) İşçinin Borçları.1115
E) İşverenin Borçları.1116
F) Türk Borçlar Kanunu’nun Özel Hüküm Olarak Doğrudan Uygulama Alanı Bulduğu
Durumlar.1117
G) TBK Kapsamında Çalışanların Kıdem Tazminatı Hakkı .1118
H) Görevli Mahkeme .1118
1- GENEL HİZMET SÖZLEŞMESİ
ALTINCI BÖLÜM
Hizmet Sözleşmeleri
Birinci Ayırım
Genel Hizmet Sözleşmesi
A.Tanımı
MADDE 393.1119
Kurulması
MADDE 394.1122
A) Hizmet Sözleşmesinin Kurulması .1122
B) Yeni Türk Borçlar Kanununda “Eylemsel Sözleşme İlişkisi” Kuramı İle İlgili
Düzenlemenin Önemine Binaen Daha Yakından İncelenmesi.1125
C) Düzenlemenin Eleştirisi.1129
D) Madde Hakkındaki Bilimselöğretideki Değerlendirme 1129
C) İşçinin borçları
Bizzat çalışma borcu
MADDE 395.1130
A) Bizzat Çalışma Borcu 1130
B) 818 Sayılı Borçlar Kanunu mad. 320/2 Hükmü Yeni Kanuna Alınmamıştır.1131
Özen ve sadakat borcu
MADDE 396.1131
A) Genel Olarak1131
B) İşçinin Sadakat Borcu.1132
C) İşçinin Özen Borcu.1133
D) İşçinin Sır Saklama Borcu .1134
E) İşçinin Kendisine Teslim Edilen Malzemeye Özen Gösterme Borcu.1134
F) İşçi, Hizmet İlişkisinin Devamı Süresince (sadakat borcuna aykırı olarak) Bir Ücret
Karşılığında Üçüncü Kişiye Hizmette Bulunamaz Ve Kendi İşvereni İle Rekabete
Girişemez (TBK. mad. 396/3)1135
G) Madde Hakkındaki Bilimselöğretideki Değerlendirme 1135
III. Teslim ve hesap verme borcu
MADDE 397.1136
A) İşçinin Hesap Verme Borcu.1136
B) İşçinin İşin İfası İçin veya İfa Nedeniyle Aldıklarını İşverene Verme Borcu .1136
Fazla çalışma borcu
MADDE 398.1137
Düzenlemelere ve talimata uyma borcu
MADDE 399.1139
A) Düzenlemelere ve Talimata Uyma Borcu1139
B) İşyeri Etik Kuralları ve Bunun İş Sözleşmesinin Feshindeki Etkisi .1141
İşçinin sorumluluğu
MADDE 400.1143
D) İşverenin borçları
Ücret ödeme borcu
1- Ücret
Genel olarak
MADDE 401.1145
Fazla çalışma ücreti
MADDE 402.1146
L İçindekiler
İÇİNDEKİLER
İşin sonucundan pay alma
MADDE 403 1150
A) İşin Sonucundan Pay Almaya İlişkin Düzenleme ve Eleştirisi .1150
B) Kavramlar .1151
a) Komisyon1151
b) Kardan pay alma .1151
d) Aracılık ücreti
MADDE 404 1151
e) İkramiye
MADDE 405 1154
Ücretin ödenmesi
Ödeme süresi
MADDE 406 1156
A) Ücretin Ödenme Süresi 1156
a) Genel olarak1156
b) Aracılık ücreti 1157
c) Üretilenden, cirodan veya kardan pay verilmesi .1157
B) Avans .1157
b) Ücretin korunması
MADDE 407 1158
A) Ücretin Korunması.1158
a) Ücretin ödenme yeri 1158
b) Ücret hesap pusulası1158
c) Takas yasağı .1159
d) Ücretin işveren lehine kullanılacağına ilişkin anlaşmalar geçersizdir .1159
B) Madde Hakkındaki Bilimselöğretideki Değerlendirme 1160
İşgörme ediminin ifasının engellenmesi halinde ücret
İşverenin temerrüdü durumunda
MADDE 408 1160
A) İşverenin Temerrüdü .1160
a) Kabulde temerrüt (alacaklı temerrüdü) ve ifanın imkansızlığı 1160
b) İş sahibinin, işi kabulde temerrüdü yüzünden işçinin çalışılmayan sürelere ilişkin
ücret alacağı .1160
c) Alacaklının-karşı edim borcundan, borçlunun gerçekleştirdiği nedensiz
zenginleşme ölçüsünde-indirim yapılması 1161
d) Hükmolunacak ücretten indirilecek hususlar 1161
İşçinin çalışmayı durdurması hâlinde
MADDE 409 1162
Ücret alacağının haczi, devri ve rehnedilmesi
MADDE 410 1163
Parça başına veya götürü iş
İş verme
MADDE 411 1165
b) Birim ücreti
MADDE 412 1166
İş araç ve malzemeleri
MADDE 413 1167
III. Giderler
Genel olarak
MADDE 414 1168
Taşıma araçları
MADDE 415 1170
Giderlerin ödenmesi
MADDE 416 1171
İçindekiler LI
İÇİNDEKİLER
İşçinin kişiliğinin korunması
Genel olarak
MADDE 417.1171
A) İşçinin Kişiliğinin Korunması1171
a) Genel olarak 1171
b) İşveren, işyerinde ahlaka uygun bir düzeni gerçekleştirmekle yükümlüdür .1172
c) İşveren, işçilerin psikolojik ve cinsel tacize uğramamaları için gerekli önlemleri
almakla yükümlüdür.1173
d) İşçinin kişiliğinin korunmasının hizmet sözleşmesindeki sonuçları.1174
e) Yargı Kararları1176
f) Cinsel taciz 1177
g) İnceleme özetleri .1178
h) Başvurulabilecek Yasal Yollar 1180
ı) Psikolojik Tacizin İspatı.1181
i) Psikolojik Tacizin Önlenmesi İçin Alınabilecek Önlemler 1181
j) İşyerinde Psikolojik Taciz=Mobbing.1182
k) Tarihçe1184
B) İşverenin, İşçinin Yaşamını, Sağlığını ve Bedensel Bütünlüğünü Korumak İçin Gerekli
Önlemleri Alma Yükümlülüğü1184
C) Zararların Tazmini1185
D) Madde Hakkındaki Bilimselöğretideki Değerlendirme 1185
2- Ev düzeni içinde çalışmada
MADDE 418.1185
A) Ev Düzeni İçinde Çalışma .1185
a) Ev düzeni içinde yaşama.1186
b) İşçinin, kusuru olmaksızın hastalık veya kaza gibi nedenlerle işgörme edimini
yerine getirememesi halinde işverenin yükümlüğü1186
c) Kadın işçilerin gebeliğinde ve doğum yapmasında dahi aynı edimler yerine
getirilecektir.1186
d) Sözleşmenin kurulması .1186
Kişisel verilerin kullanılmasında
MADDE 419.1186
Ceza koşulu ve ibra
MADDE 420.1188
A) İşçinin Çalışma Hakkının Korunması 1188
a) Ceza koşulunda ve ibrada işçinin kişiliğinin korunması 1188
b) Çalışma belgesi verme yükümlülüğü1188
c) İşçinin buluş hakkının korunması.1189
B) Ceza Koşulu.1189
a) Sadece işçi aleyhine konulan ceza koşulu geçersizdir1189
C) İşçi İle İşveren Arasındaki İbra Sözleşmesinin Koşulları.1190
D) Hakkın Gerçek Tutarda Ödendiğini İçermeyen İbra Sözleşmeleri (veya ibra beyanını
içeren diğer ödeme belgeleri), İçerdikleri Miktarla Sınırlı Olarak Makbuz Hükmündedir1193
E) İkinci ve Üçüncü Fıkra Hükümleri, Destekten Yoksun Kalanlar İle İşçinin Diğer
Yakınlarının İsteyebilecekleri Dahil, Hizmet Sözleşmesinden Doğan Bütün Tazminat
Alacaklarına da Uygulanır .1193
F) Değerlendirme.1193
G) Eleştirisi 1194
Tatil ve izinler
1- Hafta tatili ve iş arama izni
MADDE 421.1199
Yıllık İzin
Süresi
MADDE 422.1201
İndirimi
MADDE 423.1201
LII İçindekiler
İÇİNDEKİLER
Kullanılması
MADDE 424 1203
Ücreti
MADDE 425 1203
VII. Hizmet belgesi
MADDE 426 1204
Sınai ve fikri mülkiyet hakkı
MADDE 427 1205
Hizmet İlişkisinin devri
İşyerinin tamamının veya bir bölümünün devri
MADDE 428 1205
A) Hizmet İlişkisinin Devri.1205
B) İşyerinin Devrinin Hizmet Sözleşmeleri Üzerindeki Etkisi.1206
Sözleşmenin devri
MADDE 429 1207
Sözleşmenin sona ermesi
Belirli süreli sözleşmede
MADDE 430 1208
A) Belirli Sözleşmenin Sona Ermesi1208
a) Belirli bir süre için sözleşmenin kurulması1208
b) Üstü örtülü yenilenme1209
c) Esaslı bir sebebin varlığı halinde, üst üste belirli süreli hizmet sözleşmesi
kurulabilir1209
d) On yıldan uzun süreli hizmet sözleşmesinin on yıl geçtikten sonra sona erdirilmesi.1210
e) Sözleşmenin belirsiz süreli sözleşmeye dönüşmesi .1210
Belirsiz süreli sözleşmede
Genel olarak fesih hakkı
MADDE 431 1211
2- Fesih bildirim süresi
a- Genel olarak
MADDE 432 1213
Deneme süresi içinde
MADDE 433 1216
A) Deneme Süresi1216
B) Deneme Süresi İçinde Fesih Bildirim Sürelerinin Niteliği1216
C) Deneme Süresinde Fesih1217
D) Belirli Süreli İş İlişkisinde Deneme Süresi 1217
E) Deneme Süresi Sırasında Haklar Ve Yükümlülükler.1217
III. Feshe karşı koruma
MADDE 434 1217
A) Fesih Hakkının Kötüye Kullanılması - Kötüniyet Tazminatı.1218
B) Hakkın Kötüye Kullanılmasını Oluşturan Feshe Örnekler .1218
C) Kötüniyet Tazminatı.1218
Derhal fesih
Koşulları
Haklı sebepler
MADDE 435 1219
İşverenin ödeme güçsüzlüğüne düşmesi
MADDE 436 1221
Sonuçları
Haklı sebeple fesihte
MADDE 437 1222
A) Haklı Sebeple Fesihte Tazminat 1222
B) Haklı Nedenle Feshin Sonuçları.1223
İçindekiler LIII
İÇİNDEKİLER
Haklı sebebe dayanmayan fesihte
MADDE 438.1225
A) Giriş1225
B) İşverenin Haklı Sebebe Dayanmayan Feshinin Sonuçları .1225
C) İhbar Tazminatı .1227
İşçinin haksız olarak işe başlamaması veya işi bırakması
MADDE 439.1227
İşçinin veya işverenin ölümü
İşçinin ölümü
MADDE 440.1232
A) İşçinin Ölümü 1232
B) Ölen İçişinin Yakınlarına Ödeme Yapma Yükümlülüğü.1232
C) İşçinin veya İşverenin Ölümü1232
a) İşçinin ölümünün hizmet sözleşmesine etkisi1232
b) İşverenin ödeme yapma yükümlülüğü .1233
c) İşçinin ödeme yapmakla yükümlü olduğu kişiler .1233
aa) Sağ kalan eş ve ergin olmayan çocuklar 1233
bb) Bakmakla yükümlü olduğu kişiler.1234
cc) İşverenin ödeme yapmakla yükümlü olduğu kişilerin sırası1234
d) İşverenin ödeme yapmakla yükümlü olduğu ücret süresi 1234
D) İşçinin Ölümü ve Rekabet Yasağı İle İlgili Hükümlerin Değerlendirilmesi 1235
İşverenin ölümü
MADDE 441.1236
A) Giriş1236
B) İşverenin Ölümü 1236
C) Hizmet Sözleşmesinin İşverenin Kişiliği Dikkate Alınarak Kurulması1236
D) Yargıtay Uygulaması.1237
Sözleşmenin sona ermesinin sonuçları
Borçların muaccel olması
MADDE 442.1238
Geri verme yükümlülüğü
MADDE 443.1239
A) Geri Verme Yükümlülüğünün Kapsamı.1239
B) Hapis Hakkı .1239
VII. Rekabet yasağı
Koşulları
MADDE 444.1241
A) Rekabet Yasağı1241
B) Şüphe Feshi.1241
Sınırlandırılması
MADDE 445.1243
Aykırı davranışların sonuçları
MADDE 446.1247
A) Aykırı Davranışların Sonuçları1247
a) Tazminat talebi1247
b) Sözleşme cezasına ilişkin talep hakkı .1247
c) TBK. mad. 446/3 yönünden (Rekabet yasağına aykırı davranışa son verilmesi) 1248
Sona ermesi
MADDE 447.1248
a) Gerçek bir çıkarın (menfaatin) kalmaması1248
b) İşverenin sorumlu bulunduğu bir nedenden dolayı hizmet sözleşmesinin sona ermesi.1248
c) Her iki tarafta (işçi ve işverende) kusur (yarışan kusurlar).1249
LIV İçindekiler
İÇİNDEKİLER
2- PAZARLAMACILIK SÖZLEŞMESİ
İKİNCİ AYIRIM
Pazarlamacılık Sözleşmesi
Tanımı ve kurulması
Tanımı
MADDE 448 1250
A) Tanımı ve Kurulması 1250
a) Tanımı 1250
b) Pazarlamacının işi sürekli olmalıdır 1250
c) Ticari işletme sahibi işveren hesabına ve işletmenin dışında işlemin yapılması
gerekir1251
d) Her türlü işlemin yapılmasına aracılık etmektir .1251
e) Ücret 1251
B) Acente Sözleşmesi İle Farkları 1251
Kurulması
MADDE 449 1252
a) Sözleşme Yazılı Yapılırsa İçereceği Hususlar 1252
b) Yazılı Sözleşmede Yer Alması Gereken Hususlar Taraflarca Belirlenmemişse 1252
c) Sözleşmenin Yazılı Yapılması Geçerlik Koşulu Değildir.1252
d) Pazarlamacılık İlişkisi Bir Sözleşmeye Dayanmalıdır 1253
Pazarlamacının yükümlülük ve yetkileri
Yükümlülükleri
MADDE 450 1255
Garanti
MADDE 451 1257
III. Yetkileri
MADDE 452 1258
İşverenin özel yükümlülükleri
Faaliyet alanı
MADDE 453 1259
Ücret
Genel olarak
MADDE 454 1260
A) Ücret 1260
a) Belirli bir miktardan veya bu miktarla birlikte komisyondan oluşan ücret1260
b) Ücretin tamamının veya önemli kısmının komisyondan oluşması .1260
c) Deneme süresi ücreti.1260
B) Pazarlamacılık Sözleşmesi Karşılıklı (İvazlı) Bir İşgörme Sözleşmesi Olduğundan,
Pazarlamacının Gördüğü İş İçin Her Zaman Bir Ücret Talep Etme Hakkı Vardır 1260
C) Ücretin Ödenme Zamanı ve Ödeme Yeri1261
Komisyon
MADDE 455 1262
A) İşverenin Komisyon Ödeme Yükümlülüğü1262
B) Maddenin Unsurları ve Açıklanması.1262
Pazarlama faaliyetinin engellenmesi
MADDE 456 1263
III. Harcamalar
MADDE 457 1264
Hapis hakkı
MADDE 458 1264
Sona ermesi
Özel fesih süresi
MADDE 459 1266
İçindekiler LV
İÇİNDEKİLER
Özel sonuçlar
MADDE 460.1267
A) Pazarlamacılık Sözleşmesinin Sona Ermesinin Özel Sonuçları.1267
a) Özel komisyon istemi1267
b) Pazarlamacının geri vermesi gereken nesneler .1267
B) Pazarlamacılık Sözleşmesinin Tasfiyesi.1267
3- EVDE HİZMET SÖZLEŞMESİ
ÜÇÜNCÜ AYIRIM
Evde Hizmet Sözleşmesi
A.Tanımı ve çalışma koşulları
Tanımı
MADDE 461.1269
Çalışma koşullarının bildirilmesi
MADDE 462.1274
III. İşçinin özel borçları
İşin yapılması
MADDE 463.1276
Malzeme ve iş araçları
MADDE 464.1276
A) Malzeme ve İş Araçlarının İşveren Tarafından Sağlanması Durumunda İşçinin
Yükümlülükleri.1276
a) Malzemenin muayene edilmesi1277
b) İşçinin özen borcu1277
c) İşçinin ihbar yükümlülüğü.1277
d) Malzeme veya iş araçlarının kusurlu olarak kullanılmaz hale gelmesinde
sorumluluk 1277
İşverenin özel borçları
Ürünün kabulü
MADDE 465.1278
A) Ürünün Kabulü.1278
- Ürünün teslimi.1278
- Ürün ayıplı olmalıdır.1278
- İnceleme ve ayıpların bildirilmesi 1278
- İşçinin ürettiği ürünü teslimi veya işverenin tesellümü (teslim olması) .1279
- İşverenin teslim aldığı ürünü yoklaması (incelemesi) ve işçiye bildirmesi1279
Ücret
Ödenmesi
MADDE 466.1280
Çalışmanın engellenmesi hâlinde
MADDE 467.1280
Sona ermesi
MADDE 468.1281
Genel hükümlerin uygulanması
MADDE 469.1282
G) ESER (İSTISNA) SÖZLEŞMESİ
BİRİNCİ BÖLÜM
MADDELERİN AÇIKLANMASI VE YORUMU.1283
YEDİNCİ BÖLÜM
Eser Sözleşmesi
Tanımı
MADDE 470.1283
A) Eser Sözleşmesinin Tanımı ve Unsurları .1283
B) Değişiklikler.1285
LVI İçindekiler
İÇİNDEKİLER
C) Eser Sözleşmelerinde (arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri de dahil) Aktif Dava
(davacı olma) Ehliyeti 1286
Hükümleri
Yüklenicinin borçları
Genel olarak
MADDE 471 1288
Malzeme bakımından
MADDE 472 1293
a) Malzemeyi de kendisi veren yüklenicinin sorumluluğu 1293
b) Malzemenin iş sahibi tarafından verilmesi halinde yüklenicinin sorumluluğu.1293
c) Genel ihbar yükümlülüğü 1295
d) Değerlendirme 1295
İşe başlama ve yürütme
MADDE 473 1295
Ayıp sebebiyle sorumluluk
Ayıbın belirlenmesi
MADDE 474 1297
İşsahibinin seçimlik hakları
MADDE 475 1302
İşsahibinin sorumluluğu
MADDE 476 1308
Eserin kabulü
MADDE 477 1309
Zamanaşımı
MADDE 478 1311
İşsahibinin borçları
Bedelin muacceliyeti
MADDE 479 1315
Bedel
Götürü bedel
MADDE 480 1317
A) Götürü Bedel Kavramı1317
B) Götürü Ücretli Sözleşmelerde Başlangıçta Öngörülemeyen Durumlar Nedeniyle
Sözleşmenin Yeni Koşullara Uyarlanması ya da Sözleşmeden Dönme 1317
C) Sözleşmenin Yeni Koşullara Uyarlanması ve Mümkün Görülmediği (veya Karşı
Taraftan Beklenemediği) Takdirde Sözleşmeden Dönme Hakkı .1317
- Hakimin Görevi .1319
D) Eser, Öngörülenden Az Emek ve Masrafı Gerektirmiş Olsa Bile İşsahibi, Belirlenen
Bedelin Tamamını Ödemekle Yükümlüdür .1326
Değere göre bedel
MADDE 481 1328
Sözleşmenin sona ermesi
Yaklaşık bedelin aşılması
MADDE 482 1330
Eserin yok olması
MADDE 483 1333
III. Tazminat karşılığı fesih
MADDE 484 1334
a) Genel olarak .1334
b) İş sahibinin tazminat karşılığında sözleşmeyi feshetmesinin şartları.1335
c) İş sahibinin sözleşmeyi feshetmesinin sonuçları .1335
İşsahibi yüzünden ifanın imkânsızlaşması
MADDE 485 1337
İçindekiler LVII
İÇİNDEKİLER
Yüklenicinin ölümü veya yeteneğini kaybetmesi
MADDE 486.1339
İKİNCİ BÖLÜM
İNŞAAT YAPIM (ESER) SÖZLEŞMESİ (Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi) 1341
I- Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi .1341
A) Tanımı.1341
B) Unsurları1341
C) Şekli1342
D) Hukuksal Niteliği 1343
E) Gerçekleştirilme Şekilleri (Çeşitleri) Ve Özellikleri1344
F) Sona Ermesi 1344
II- Yükleniciye Yapı Karşılığı Bırakılabilecek Bölümlerle İlişkin Sorunlar .1346
A) Kat İrtifakı Kurulması.1346
B) Tapu Siciline Şerh Verilmesi .1346
C) Sözleşmenin Şekli Sorunu 1347
D) Bağımsız Bölümlerin, Yükleniciden Resmi Olmayan -Yazılı- Bir Sözleşmeyle
Haricen Satın Alınmasına İlişkin Hukuksal Durum 1348
E) Arsa Sahibinin, Arsa Paylarını, Bağımsız Bölümleri Üçüncü Kişilere Tapu Sicilinde
Devretmesi Halinde Hukuksal Durum1350
H) YAYIM (NEŞİR) SÖZLEŞMESİ
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Yayım Sözleşmesi
Tanımı
MADDE 487.1353
Şekli
MADDE 488.1354
Hükümleri
Yayımlatma hakkının geçişi ve sorumluluk
MADDE 489.1355
Yayımlatanın tasarruf hakkı
MADDE 490.1356
A) Yayımlatanın Kaçınma Borcu.1356
B) Gazete ve Dergilerde1357
C) Toplama Eserlerde .1358
III. Basım sayısı ve baskı adedinin belirlenmesi
MADDE 491.1358
Çoğaltma ve dağıtım
MADDE 492.1359
A) Çoğaltma Yükümü1359
B) Satışın Artırılması İçin Gerekli Dağıtım ve Tanıtım Borcu .1360
C) Satış Fiyatını, Eserin Satılmasını Güçleştirmemek Koşuluyla Yayımcı Belirler .1360
Düzeltme ve iyileştirme
MADDE 493.1361
Birarada basım ve ayrı ayrı yayım
MADDE 494.1362
VII. Çeviri hakkı
MADDE 495.1363
VIII. Bedel isteme hakkı
Bedelin belirlenmesi
MADDE 496.1363
Bedelin ödenme zamanı, satış hesapları ve bedelsiz alma hakkı
MADDE 497.1365
LVIII İçindekiler
İÇİNDEKİLER
Sona ermesi
Eserin yok olması
MADDE 498 1367
Basılanın yok olması
MADDE 499 1369
III. Kişisel sebeplerle sona ermesi
MADDE 500 1370
Sipariş üzerine yayım sözleşmesi
MADDE 501 1372
A) Sipariş Üzerine Yayım Sözleşmesi .1372
B) Plagiat (İntihal) .1372
I) VEKALET İLİŞKİLERİ
1- VEKALET SÖZLEŞMESİ
DOKUZUNCU BÖLÜM
Vekâlet İlişkileri
BİRİNCİ AYIRIM
Vekâlet Sözleşmesi
Tanımı
MADDE 502 1375
A) Tanım, Kavram ve Konusu .1375
B) Sözleşme 1376
C) Şekil .1377
D) Ücretin, Vekâletin Zorunlu Unsuru Olmaması Kuralı ve İstisnaları1377
Kurulması
MADDE 503 1379
A) Genel Olarak .1379
B) TBK. mad. 503’ün Özel Unsurları 1380
C) TBK. mad. 503, Metinde Yapılan Arılaştırtrıma Dışında 818 Sayılı BK. mad. 387’e Göre
Bir Hüküm Değişikliği Getirilmemiştir.1380
Hükümleri
Vekâletin kapsamı
MADDE 504 1381
A) Vekaletin Kapsamı .1381
a) Genel olarak1381
b) İşin yapılması için gerekli temsil yetkisi .1381
c) Özel temsil yetkisini gerektiren durumlar.1382
aa) Genel olarak1382
bb) Bağışlama, kendi kendisiyle sözleşme yapma ve çifte temsil .1382
cc) Konunun daha yakından incelenmesi.1383
dd) Taşınmazların temliki veya bir hak ile takyidi (sınırlandırılması, yüküm altına
sokulması) 1389
ee) Kambiyo taahhüdünde bulunmak1390
ff) Dava açmak, usul ve takip hukukuna ilişkin bir kısım işlemlerde bulunmak 1390
B) Yeni Düzenleme (TBK) 818 Sayılı BK’nun 388/son Fıkrasında Küçük Bir Değişiklik
Yapmıştır 1392
Vekilin borçları
Talimata uygun ifa
MADDE 505 1393
Şahsen ifa, sadakat ve özen gösterme
Genel olarak
MADDE 506 1396
A) Şahsen İfa (İşi Kendisinin Yapma Borcu).1396
B) İşi Sadakat ve Özenle Yapma Borcu1397
C) 818 Sayılı Borçlar Kanununun 390. Maddesinde Yapılan Değişiklikler.1399
İçindekiler LIX
İÇİNDEKİLER
İşin üçüncü kişiye gördürülmesi hâlinde
MADDE 507.1400
Hesap verme
MADDE 508.1402
A) Hesap Verme Borcu .1402
B) Vekilin Vekaletin İfası İçin veya İfa Nedeniyle Aldıklarını Vekalet Verenine (Müvekkile)
Verme Borcu1403
C) Yargılama Usulüne İlişkin Sorunlar 1406
D) Maddede Yapılan Düzeltme ve Arılaştırma Dışında; 818 Sayılı Borçlar Kanununa Göre
(mad. 392) Değişiklik .1407
Edinilen hakların vekâlet verene geçişi
MADDE 509.1407
A) Kazanılan Hakların Vekâlet Verene Geçmesi.1407
B) Nam-ı Müstear Sorunu .1409
C) Kanuna Karşı Hile.1418
D) Sonuç .1421
III. Vekâlet verenin borçları
MADDE 510.1422
Birlikte vekâlet verenlerin ve birlikte vekillerin sorumluluğu
MADDE 511.1426
Sona ermesi
Sebepleri
Tek taraflı sona erdirme
MADDE 512.1429
Ölüm, ehliyetin kaybedilmesi ve iflas
MADDE 513.1430
- Vekalet Sözleşmesinin Ölüm, Ehliyetin Kaybedilmesi ve İflas Nedeniyle Sona Ermesi1430
- İşgörmeye Geçici Olarak Devam Borcunun Koşulları.1431
- Vekalet Sözleşmesinden Doğan Uyuşmazlıklarda Zamanaşımı Sorunu1432
Hükümleri
MADDE 514.1433
2- KREDİ MEKTUBU VE KREDİ EMRİ
İKİNCİ AYIRIM
Kredi Mektubu ve Kredi Emri
Kredi mektubu
MADDE 515.1435
Kredi emri
Tanımı ve şekli
MADDE 516.1437
Kredi emrinden yararlananın ehliyetsizliği
MADDE 517.1439
III. Kredi emri verilenin önel vermesi
MADDE 518.1439
Taraflar arasındaki ilişki
MADDE 519.1440
3- SİMSARLIK (tellallık) SÖZLEŞMESİ
ÜÇÜNCÜ AYIRIM
Simsarlık Sözleşmesi
Tanımı ve şekli
MADDE 520.1441
Ücret
Hak etme zamanı
MADDE 521.1444
LX İçindekiler
İÇİNDEKİLER
Ücretin belirlenmesi
MADDE 522 1446
III. Simsarın haklarını kaybetmesi
MADDE 523 1447
Evlenme simsarlığı
MADDE 524 1449
Ücretten indirim
MADDE 525 1450
A) Aşırı Simsarlık Ücretinin İndirilmesi .1450
İsviçre Federal Mahkemesinin Simsarlık İle İlgili Kararları.1451
İ) VEKALETSİZ İŞGÖRME
ONUNCU BÖLÜM
Vekâletsiz İşgörme
İşgörenin hak ve borçları
İşin görülmesi
MADDE 526 1453
Sorumluluk
MADDE 527 1456
A) İşgörenin Borçları 1456
B) İşgörenin Sorumluluğu.1456
III. İşgörenin ehliyetsizliği
MADDE 528 1457
İşsahibinin hak ve borçları
İşin işsahibinin menfaatine yapılması hâlinde
MADDE 529 1459
İşin işgörenin menfaatine yapılması hâlinde
MADDE 530 1461
A) Gerçek Olmayan Vekâletsiz İşgörme (İşin İşgörenin Menfaatine Yapılması) ve Hükümleri1461
B) Kendi Çıkarına Haksız Olarak Başkasının Hukuk Alanına Girip, İşine Karışıp Elde Edilen
Kazanmanın Geri Verilmesi İlkesinin Işığı Altında Fuzuli Şagil’in Sorumluluğunun
(Taşınmazdan Elde Edilen Yarar ya da Malikin Uğradığı Zarar Açısından) Dayandığı
Esaslar1464
C) Hakem Kararlarında Zarar ve Yarar Esası 1471
III. İşin işsahibi tarafından uygun bulunması hâlinde
MADDE 531 1472
J) KOMİSYON SÖZLEŞMESİ
ONBİRİNCİ BÖLÜM
Komisyon Sözleşmesi
Alım veya satım komisyonculuğu
Tanımı
MADDE 532 1473
Komisyoncunun borçları
Bildirme ve sigortalama borcu
MADDE 533 1477
A) Bildirme Borcu.1477
B) Sigorta1478
Özen borcu
MADDE 534 1478
A) Genel Olarak .1478
B) Satılmak Üzere Komisyoncuya Gönderilen Eşya Hakkında Menfaatleri Koruma .1479
Vekâlet verenin belirlediği bedel
MADDE 535 1480
A) Vekâlet Verenin Belirlediği Bedel.1480
İçindekiler LXI
İÇİNDEKİLER
B) Avantajlı Fiyatı Kendisine Mal Etme Yasağı.1480
C) Belirlenen Fiyata Uyma Yükümlülüğü.1481
Veresiye satma ve teslim almadan ödeme
MADDE 536.1481
A) Genel Olarak1481
B) Vekâlet Verenin İzni.1481
C) Ticari Teamüle Göre Veresiye Satış .1481
a) Aynı anda ifa/Veresiye mal satımı/Delcredere ücreti .1482
b) Vekalet verenin kredi ya da avans vermeye ilişkin izni 1482
c) Ticari adet uyarınca kredi açma 1482
D) Satım Bedeline İlişkin Alacağın Teminat Altına Alınması 1482
Komisyoncunun garantisi
MADDE 537.1482
A) Komisyoncunun Borcun İfası Sorumluluğunu Üzerine Alması.1482
B) Komisyoncunun Açıkça Garanti Vermesinin (Borcun İfası Sorumluluğunu Üzerine
Almasının) Ücreti1483
C) Komisyoncunun Sonuç Sorumluluğu Bulunmamaktadır .1483
a) Komisyoncunun yetkisiz olarak mal satması ya da malı teslim almadan peşin
ödemede bulunması.1483
b) Komisyoncu, sözleşmenin yapıldığı yerdeki ticari teamülleri dikkate almalıdır1483
c) Delcredere (güven) sorumluluğu.1483
aa) Delcredere ücreti .1484
III. Komisyoncunun hakları
Ödediği paralar ve yaptığı giderler
MADDE 538.1484
A) Giderler (Masraflar) İçin Karşılık Talep Etme 1484
B) Ardiye ve Taşıma Bedelleri1485
C) Komisyonculuğun İfa Edilmemesi Durumunda Talep Hakları .1485
Komisyon ücreti
İsteme hakkı
MADDE 539.1485
Kaybedilmesi
MADDE 540.1486
A) Komisyoncunun Vekâlet Verene Dürüst Olmayan Davranışta Bulunması.1486
a) Genel olarak 1486
b) Özel sadakatsizlik durumları1486
aa) Komisyoncunun ücret isteme hakkının düşmesi konusunun incelenmesi.1488
bb) Dürüstlük kuralına aykırı davranışın sonuçları.1488
Hapis hakkı
MADDE 541.1489
Malın açık artırmayla satılması
MADDE 542.1489
Komisyoncunun kendisiyle işlem yapması
Bedel ve ücret
MADDE 543.1490
A) Genel Olarak1491
B) Kendisiyle İşlem Yapmanın Hukuksal Niteliği1491
C) Kendisiyle İşlem Yapmanın Koşulları1492
İşlemi kendisiyle yapmış sayılma
MADDE 544.1493
A) İşlemi Kendisiyle Yapmış Sayılma Karinesi .1493
B) Karinenin Etkileri1493
İşlemi kendisiyle yapma hakkının düşmesi
MADDE 545.1494
Diğer komisyon işleri
MADDE 546.1494
LXII İçindekiler
İÇİNDEKİLER
K) TİCARİ TEMSİLCİ, TİCARİ VEKİL VE
DİĞER TACİR YARDIMCILARI
ONİKİNCİ BÖLÜM
Ticari Temsilciler, Ticari Vekiller ve Diğer Tacir Yardımcıları
Ticari temsilci
Tanımı ve yetki verilmesi
MADDE 547 1495
Temsil yetkisinin kapsamı
MADDE 548 1497
A) Temsil Yetkisinin Kapsamı 1497
B) Temsil Yetkisinin (sınırlanması).1498
III. Temsil yetkisinin sınırlandırılması
MADDE 549 1499
Temsil yetkisinin sona ermesi
MADDE 550 1501
Ticari vekil
MADDE 551 1502
Diğer tacir yardımcıları
MADDE 552 1503
Rekabet yasağı
MADDE 553 1504
Ticari temsilcilerin, ticari vekillerin ve diğer tacir yardımcılarının yetkilerinin sona ermesi
MADDE 554 1506
L) HAVALE
ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Havale
Tanımı
MADDE 555 1508
A) Tanımı 1508
B) Hukuksal Niteliği ve Özellikleri 1508
C) Yan (İkincil) Hükümler .1509
D) Havalenin Konusu1509
Hükümleri
Havale eden ile havale alıcısı arasındaki ilişki
MADDE 556 1510
A) Havale Eden İle Havale Alıcısı Arasındaki İlişki.1510
B) Ödeme ve Kredi (Ödünç Verme) Amacı İle Havale .1511
C) Para Borcunun Banka Havalesi Yoluyla Ödenmesi1511
a) Ödemenin gerçekleştiği an .1512
b) Havale eden borçlunun havaledeki gecikmeden dolayı havale alıcısına karşı
sorumluluğu1513
c) Havale eden borçlunun havale konusu meblağın alacaklıya ulaşmamasından
dolayı sorumluluğu 1513
d) Havale eden borçlunun havaleye katılan bankaların hatalı işlemlerinden dolayı
sorumluluğu1514
e) Alıcı bankanın hakimiyet alanındaki kayıp ve gecikme risklerinin borçluyu
temerrütten kurtarması1514
Havale ödeyicisinin borcu
MADDE 557 1515
III. İfa edilmeme hâlinde bildirim
MADDE 558 1516
Geri alma
MADDE 559 1517
A) Genel Olarak .1517
İçindekiler LXIII
İÇİNDEKİLER
B) Havale Alıcısına Karşı Geri Alınabilirlik1517
C) Havale Ödeyicisine Karşı Geri Alınabilirlik .1518
D) Geri Alma Hakkının Bir Süreyle Sınırlanması.1518
E) Havale Edenin İflası .1518
Kıymetli evrak konusunda havale
MADDE 560.1519
A) Hamiline Yazılı Havaleler.1519
B) Kambiyo Senedi Benzeri Havaleler 1519
M) SAKLAMA (VEDİA) SÖZLEŞMESİ
ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Saklama Sözleşmeleri
Genel saklama sözleşmesi
Tanımı
MADDE 561.1520
A) Hukuksal Nitelik 1520
a) Rızaya bağlı sözleşmedir 1520
b) Konusu .1521
c) Taşınır nesnede söz konusu olur .1522
d) Depo’dan ve depozito’dan farkı .1522
e) Ücret ödeme borcu 1522
Saklatanın borçları
MADDE 562.1523
A) Saklatanın Borçları .1523
B) Hapis Hakkı .1524
III. Saklayanın borçları
Kullanım yasağı
MADDE 563.1524
A) Kullanma Yasağı 1524
B) Sözleşmeye Aykırı Olarak Kullanmanın Hukuksal Sonuçları1525
Geri verme
Genel olarak
MADDE 564.1526
Özel durumlar
MADDE 565.1527
A) Genel Olarak 1527
B) Belirlenen Sürenin Sona Ermesinden Önce Geri Alma 1527
C) Belirlenen Sürede Sona Erme1528
D) Birden Çok Kişinin Bir Şeyi Saklamak Üzere Vermesi Durumunda Geri Verme.1528
Geri verme yeri
MADDE 566.1529
A) Geri Verme Yeri .1530
B) Geri Vermenin Tehlike ve Giderleri 1530
Saklayanların sorumluluğu
MADDE 567.1530
Üçüncü kişilerin iddiaları
MADDE 568.1531
A) Genel Olarak 1531
B) El Koyma ve Mülkiyet Davası .1531
Güvenilirkişiye bırakma
MADDE 569.1532
A) Genel Olarak 1532
B) Güvenilir Kişiye Bırakma .1532
C) Koşulları 1532
LXIV İçindekiler
İÇİNDEKİLER
Mislî şeylerin saklanması
MADDE 570 1533
a) Misli şeylerin saklanması kavramı ve kapsamı1533
b) Özellikleri1534
c) Misli şeylerin saklanması sözleşmesinin hükümleri1535
d) Misli şeylerin saklanmasının genel saklama sözleşmesinden farklı hükümleri1537
Ardiyeciye bırakma
Senet çıkarma
MADDE 571 1538
A) Ardiye Sözleşmesinin Tanımı, Niteliği, Tarafları ve Konusunu Oluşturan Ticari Mal1538
B) Koşulları1539
a) Ardiye yerlerini hazır bulundurma .1539
b) Ardiye yerlerini açıkça kamuya bildirme.1539
c) Saklatılan malı temsil eden senet çıkarma .1540
Ardiyecinin saklama borcu
MADDE 572 1540
A) Genel Olarak 1540
B) Teslim Alma Görevi .1541
C) Özen Görevi .1542
D) Muayene (gözden geçirme) ve Bildirme Görevi .1542
E) Saklatanın Ardiyeye Girişine İzin Verme Görevi1542
F) Sigorta1543
III. Bırakılan şeylerin karışması
MADDE 573 1543
Ardiyecinin hakları
MADDE 574 1544
A) Ardiyecinin Hakları.1544
B) Zamanaşımı 1546
Malların geri verilmesi
MADDE 575 1547
a) Genel olarak .1547
b) Ardiyecinin isteği üzerine zamanından önce geri verme .1547
c) Geri alanın yetkisinin ispatı 1548
d) Geri verme .1548
e) Geri vermenin imkansızlığı 1548
Konaklama yeri, garaj, otopark ve benzeri yerleri işletenlere bırakma
Konaklama yeri işletenlerin sorumluluğu
Koşulları ve kapsamı
MADDE 576 1548
A) İşletenler (Otel, Motel, Pansiyon, Tatil Köyü gibi.) İle Konaklayan Arasındaki İlişkinin
Hukuksal Niteliği .1548
B) İşletenin Sorumluluğunun Hukuksal Niteliği 1549
C) Sorumluluğun Koşulları .1549
D) Sorumluluğu ve Dava Hakkını Kaldıran Durumlar 1552
Kıymetli eşya
MADDE 577 1554
Sorumluluğun kalkması
MADDE 578 1557
A) Konaklayanın Zararını İşletene Derhal Bildirmemesinin Sonuçları 1557
Garaj, otopark ve benzeri yerleri işletenlerin sorumluluğu
MADDE 579 1558
III. Hapis hakkı
MADDE 580 1560
İçindekiler LXV
İÇİNDEKİLER
N) KEFALET SÖZLEŞMESİ
ONBEŞİNCİ BÖLÜM
Kefalet Sözleşmesi
Tanımı
MADDE 581.1563
A) Tanım .1563
a) 818 Sayılı Eski BK.’daki Tanımın Eleştirisi (Aksaklıkları) .1563
b) Yeni Türk Borçlar Kanunundaki (TBK) Tanım1563
c) Kefalet, kefille alacaklı arasında kurulur .1563
d) Adi Kefilin Sorumluluğu 1564
e) İcra Kefaletinin İptali1564
B) Kefalet Hukuku Ortadan Kaldırılamaz Nitelikte Olan Şu Hükümleri İçermektedir .1564
C) Garanti Sözleşmesi İle Kefalet Sözleşmesinin Nitelikleri ve Farkları 1564
a) Her İki Sözleşmenin Temel Amaçları1565
b) Her İki Sözleşme Arasındaki Farklar.1566
c) Her İki Sözleşmeyi Birbirinden Ayıran Kıstaslar.1566
d) Garanti Sözleşmesinin Sorumluluk Sınırı.1566
e) Sonuç1568
Koşulları
Asıl borç
MADDE 582.1569
A) Geçerli Bir Asıl Borcun Bulunması1569
B) Müstakbel (gelecekte doğacak) veya Şarta Bağlı Borç.1570
C) Sözleşmenin Tek Taraflı Olarak Bağlayıcı Olmadığı Bazı Durumlarda Kefalet.1570
D) Eksik Borçlarda (örneğin zamanaşımına uğramış borçlarda) Kefalet.1570
E) Kefili Koruyan Hükümlerden Önceden Feragat Edilemez .1570
Şekil
MADDE 583.1571
A) Kefalet Tarihinin Sözleşmede Belirtilmesi Gerekir1571
B) Kefilin Kendi El Yazısıyla Belirtmesinin Şart Olduğu Hususlar .1572
C) Kendi Adına Kefil Olma Konusunda Özel Yetki Verilmesi ve Diğer Tarafa Veya Bir
Üçüncü Kişiye Kefil Olma Vaadinde Bulunulmasının Şekli 1574
D) Kefalet Sözleşmesinde Sonradan Yapılan ve Kefilin Sorumluluğunu Artıran
Değişikliklerin Kefalet İçin Öngörülen Şekle Uyulmadıkça Hüküm Doğurmayacağı.1575
E) Kefalet Limiti Yabancı Parayla İfade Edilebilir mi 1575
F) Şekle Aykırı Yapılan Kefalet Sözleşmesinde Kefilin Borcu İfa Etmesinin Sonuçları1576
a) Alman hukukunda 1576
b) Sözleşmenin geçersizliğini bilmeyen kefilin ifada bulunması.1576
aa) Sebepsiz zenginleşme.1576
III. Eşin rızası
MADDE 584.1579
İçeriği
Türlerine göre
Adi kefalet
MADDE 585.1593
A) Adi Kefalet.1593
B) Zarara (Açığa) Kefalet 1593
Müteselsil kefalet
MADDE 586.1598
Birlikte kefalet
MADDE 587.1605
a) Kavram .1606
b) Bağımsız toplu kefillerden birisi, alacaklı tarafından borcun tamamı için sorumlu
tutulursa, diğerlerine rücu edebilir mi? 1606
c) Toplu (birlikte) kefalet için asıl borcun taksiminin mümkün olması yeterlidir.1607
d) Müteselsil birlikte kefilden esas borcun tamamına yönelik olarak talepte bulunulması .1608
e) Birlikte müteselsil kefalet1610
LXVI İçindekiler
İÇİNDEKİLER
Kefile kefil ve rücua kefil
MADDE 588 1613
A) Kefile Kefalet.1613
B) Rücua Kefalet1613
Ortak hükümler
Kefil ile alacaklı arasındaki ilişki
Sorumluluğun kapsamı
MADDE 589 1614
A) Kefil, Her Durumda Kefalet Sözleşmesinde Belirtilen Azami Miktara Kadar Sorumludur.1614
B) Kefilin Borcun Aslından Başka Yasa Gereğince Sorumlu Olduğu Hususlar.1615
C) Kefalet, Doğacak Borçlar İçin Verilir1616
D) Asıl Borç İlişkisinin Hükümsüz Hale Gelmesi Nedeniyle Doğan Zarardan Ve Ceza
Koşulundan Sorumluluğa İlişkin Anlaşmalar Kesin Olarak Hükümsüzdür 1616
E) Sorumluluğun Kapsamı 1617
Kefilin takibi
MADDE 590 1620
A) İflas1620
B) Takibin Durdurulması.1620
C) Takibin Durdurulmasının Sonuçları1621
D) Kefilin Ödeme Yükümü 1621
Def’iler
MADDE 591 1624
A) Asıl Borçluya Veya Mirasçılarına Ait Olan Defilerin Çevresi ve Uygulama Durumları.1624
B) Kefil, Asıl Borçlunun Ödeme Güçsüzlüğünden Doğan Def’ileri İleri Süremez .1625
C) Borçlunun Def’ilerden Feragatinin Sonuçları.1625
D) Kefilin, Asıl Borçluya Ait Def’ilerinden Feragati .1625
E) Def’iler1626
Özen gösterme, rehin ve borç senetlerinin teslimi
MADDE 592 1629
A) Güvencelerin Azalmasından Sorumluluğun Koşulları .1629
B) Güvenceleri ve İspat Araçlarını Saklama, Kefile Nakil ve Tevdi Yükümlülüğü 1631
C) Alacaklının (TBK.mad.592/3 anlamında) Ödevlerini Yerine Getirmemesinin Sonuçları1632
D) Çalışanlara Kefalet Halinde Alacaklının Gözetim Görevi.1633
E) Taraflar Başka Türlü Anlaşma Yapabilirler .1634
Ödemenin kabulünü isteme
MADDE 593 1634
A) Ödemenin Kabulünün Koşulları.1634
B) Alacaklının Haklı Bir Neden Olmaksızın Ödemeyi Kabulden Kaçınmasının Sonuçları.1635
Bildirim, iflasta ve konkordatoda kayıt
MADDE 594 1636
A) Alacaklının Kefile Bilgi Verme Borcu 1636
B) Alacaklının Asıl Borçlunun Ödemede Belirli Gecikmelerini Kefile Bildirmesi Borcu 1636
C) Bilgi Verme Borcunun Doğum Zamanı.1636
D) Alacaklının, Asıl Borçlunun İflası İle Borçlunun Konkordato İstemindeki Özel Özen Borcu .1637
E) TBK. mad. 594 Hükmüne Göre Alacaklının Borçlarına Aykırı Davranmasının Sonuçları.1638
F) Esas Borçlunun İflası1638
Kefil ile borçlu arasındaki ilişki
Güvence verilmesini ve borçtan kurtarılmasını isteme hakkı
MADDE 595 1639
A) Kefilin Borçludan Güvence İsteyebileceği Durumlar1639
B) Güvencelerin Çeşidi .1640
C) Kefilin Borçtan Kurtarılmasını İstemesi 1640
Kefilin rücu hakkı
MADDE 596 1641
A) Kefilin Rücu Hakkı1641
B) Kefilin İç İlişkiden Doğan Rücu Hakkı Saklıdır 1642
İçindekiler LXVII
İÇİNDEKİLER
C) Kefil Bu İki Çeşit Rücu Hakkından Hangisine Dayanmalıdır 1642
D) Özel Olarak Güvencelerin Geçişi1642
E) Kefilin Rücu Hakkına İlişkin Zamanaşımı 1643
F) Kefil İle Rehin Sahibi Arasındaki İlişki 1644
Kefilin bildirim yükü
MADDE 597.1645
A) Bildirim Borcu 1645
B) Kefilin Yaptığı Ödemeyi Asıl Borçluya İhbar Etmemesi.1645
C) Bildirimde Bulunmamanın Sonuçları.1646
D) Kefilin, Alacaklıya Karşı Olan Sebepsiz Zenginleşmeden Doğan Dava Hakkı Saklıdır 1646
E) Güvencelerin Akibeti 1646
Sona ermesi
Kanun gereğince
MADDE 598.1647
A) Asıl Borcun Sona Ermesine Bağlı Sona Erme 1647
B) Borçlu ve Kefil Sıfatının Aynı Kişide Birleşmiş Olması.1649
C) Yasal Süre Sonucunda Kefaletin Sona Ermesi.1650
D) Kefaletin Uzatılması ve Yenilenmesi.1650
E) Borçlu ve Kefil Sıfatı Aynı Kişide Birleşmiş Olursa, Alacaklı İçin Kefaletten Doğan Özel
Yararlar Saklı Kalır1650
F) Kefaletin Sona Ermesi 1651
Kefaletten dönme
MADDE 599.1653
A) Gelecekteki Bir Alacağa (veya Borca) Kefaletten Dönme .1653
B) Kefaletten Dönme ve Sonuçları .1654
C) Kefilin Kefalet Sözleşmesinden Dönmesi Durumunda Olumsuz (Menfi) Zarar1654
D) Gelecekte ve Şarta Bağlı Borca Kefalet 1657
E) Kefalet Sözleşmesinden Dönmede Olumsuz Zarar 1657
III. Süreli kefalette
MADDE 600.1659
A) Düzenlemenin Amacı ve Gerekçesi 1659
B) Süreli Kefalet Kavramı 1659
C) TBK. mad. 600 Hükmüne Aykırı Olarak Yapılan Sözleşmeler Geçersizdir.1659
D) Süreye Bağlama Anlaşması.1659
E) Belirli Süreli Kefalette Sürenin Dolması Nedeniyle Sona Erme1660
Süreli olmayan kefalette
MADDE 601.1660
A) Maddenin Uygulanmasının Koşulları.1660
B) Alacağın Muaccel Olması (alacağın ödeme gününün gelmesi) Halinde Davranma .1661
C) Alacaklının Alması Gerekli Önlemler.1663
D) TBK.mad.601 Hükmü Kural Olarak Müteselsil Kefile de Uygulanabilir.1663
E) Kefilin Sorumluluğunun Son Bulması .1663
F) Kefil Kendisine TBK. mad. 601 Hükmü İle Tanınan Haklardan Önceden Feragat Edemez1663
Çalışanlara kefalette
MADDE 602.1665
Uygulama alanı
MADDE 603.1665
A) Düzenlemenin Amacı1665
B) Düzenlemenin Koşulları 1665
C) Uygulama Alanı1666
O) KUMAR VE BAHİS
ONALTINCI BÖLÜM
Kumar ve Bahis
Alacağın dava ve takip edilememesi
MADDE 604.1669
A) Bahis ve Kumar’ın Birlikte Tanımı 1669
LXVIII İçindekiler
İÇİNDEKİLER
B) Kavram.1669
C) Hukuksal Nitelik.1670
D) Kumar Amacı İle Yapılan Hukuksal İşlemler.1670
E) Eksik Borcun Yerine Getirilmesi.1671
F) Getirilen Değişiklik.1672
Borç senedi verme ve isteyerek ödeme
MADDE 605 1672
A) Kumar Oynayan Kimsenin Borç Senedi Vermesi ya da Kambiyo Taahhüdü Altına Girmesi 1672
B) İsteğe Bağlı Ödeme .1673
C) Usulsüzlük.1673
D) Eksik Borcun Senede Bağlanması, Dava ve Takip Edilmeme Özelliğini Kaybettirmez.1674
Piyango ve diğer şans oyunları
MADDE 606 1674
A) Piyango Sözleşmesi (ya da diğer şans oyunları) .1674
B) İzin Verilmiş Piyango1674
C) Yasak Olan Piyango ve Tombalalar .1675
D) Yabancı Ülkedeki Piyangolar ve Diğer Şans Oyunları 1675
E) Piyango İle İlgili Sorunlar .1675
F) Senetteki Borcun Kumar veya Bahis Borcu Olduğu İddiası Tanıkla İspat Edilebilir mi? 1676
Ö) ÖMÜR BOYU GELİR VE ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMELERİ
1- ÖMÜR BOYU GELİR (KAYDI HAYATLA İRAT) SÖZLEŞMESİ
ONYEDİNCİ BÖLÜM
Ömür Boyu Gelir ve Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmeleri
BİRİNCİ AYIRIM
Ömür Boyu Gelir Sözleşmesi
Tanımı
MADDE 607 1677
Şekli
MADDE 608 1679
Gelir alacaklısının hakları
Hakkın kullanılması
MADDE 609 1679
A) Ödeme Vadesi.1679
B) Hayatına Bağlı Olarak Ömür Boyu Gelir Kurulan Kişinin Ölümü1679
C) Gelir Borçlusunun İflası 1679
Devredilebilmesi
MADDE 610 1679
2- ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİ
İKİNCİ AYIRIM
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi
Tanımı
MADDE 611 1682
Şekli
MADDE 612 1684
Güvencesi
MADDE 613 1686
Konusu
MADDE 614 1687
İptali ve tenkisi
MADDE 615 1688
A) Nafaka Talep Hakkı Olanların İtirazı 1688
a) Genel olarak1688
b) Nafaka haklılarınca (alacaklılarınca) itiraz 1689
İçindekiler LXIX
İÇİNDEKİLER
c) Mirasçıların iptal davası.1689
d) Alacaklılar tarafından itiraz1690
Sona ermesi
Önel verilerek fesih
MADDE 616.1690
Önel verilmeksizin fesih
MADDE 617.1692
A) Önemli Nedenlerden Dolayı Sona Erdirme1692
B) Mirasa İlişkin Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Hakkında Kıyas (örnekseme) Yoluyla
Uygulama1693
III. Bakım borçlusunun ölümü
MADDE 618.1694
Devredilemezlik, iflas ve haciz hâlinde istem
MADDE 619.1695
A) Alacağın Devredilmesi 1695
B) Bakım Borçlusunun İflası 1695
C) Bakım Borçlusunun Mallarının Haczi 1695
P) ADİ ORTAKLIK SÖZLEŞMESİ
ONSEKİZİNCİ BÖLÜM
Adi Ortaklık Sözleşmesi
Tanımı
MADDE 620.1696
A) Tanımı.1696
B) Adi Ortaklık Sözleşmesinin Unsurları1698
C) Herhangi Bir Ticaret Ortaklığına Dahil Olmayan Ortaklıklar1702
D) Sonuç Açıklamaları.1702
E) Adi Ortaklığa Uygulanabilir veya Uygulanamaz Nitelikteki Borçlar Kanunu Hükümleri 1708
Ortaklar arasındaki ilişki
Katılım payı
MADDE 621.1709
a) Genel olarak 1709
b) Katılma paylarının nicelik ve türü.1709
c) Para olarak taahhüt edilen katılım payının (sermayenin) nakden ve ifa suretiyle yerine
getirilmesi .1710
d) Adi ortaklığa katılım payı olarak bir malın mülkiyetinin veya kullanma hakkının konulması.1710
e) Alacakların katılım payı olarak getirilmesi.1710
f) Kişisel emeğin ortaklığa katılma payı olarak getirilmesi (katılma payının çalışma edimi
olması)1711
g) Katılma payı koyma borcunun ifasının ispatı.1711
h) Katılma payının ifa edilmemesi1712
ı) Ortakların (veya ortağın) açacağı ifa davası .1712
i) Haklı nedenle ihraç ve fesih 1712
Kazanç ve zarar
Kazancın paylaşılması
MADDE 622.1712
Kazanç ve zarara katılma
MADDE 623.1713
A) Kazanç ve Zarar Kavramı1713
B) Kazanç ve Zararın Hesaplanması.1714
C) Kazanç ve Zararın Paylaştırılmasındaki İlkeler 1714
D) Bir Ortağın Aslan Payına Sahip Olduğu Ortaklık İle İlgili Yasak veya Ortakların Zarara
Katılamayacağının Kararlaştırılması1715
III. Ortaklığın kararları
MADDE 624.1716
LXX İçindekiler
İÇİNDEKİLER
Ortaklığın yönetimi
MADDE 625 1717
A) Ortaklığın Yönetimi 1717
B) Şirketi Yönetme Borcu .1719
C) Yönetici Ortakların İtiraz (Veto) Hakkı.1719
D) Gecikmesinde Sakınca Olan Durumlarda Ortaklığa Genel Yetkili Temsilci Atanması.1719
Ortaklar arasındaki sorumluluk
Rekabet yasağı
MADDE 626 1720
Ortakların yaptıkları giderler ve işler
MADDE 627 1722
Özen borcu
MADDE 628 1725
Yönetim yetkisinin kaldırılması ve sınırlanması
MADDE 629 1726
VII. Yönetici ortaklar ile diğer ortaklar arasındaki ilişki
Genel olarak
MADDE 630 1728
Ortaklık işlerini inceleme
MADDE 631 1730
A) Ortaklık İşlerini İnceleme .1730
B) Defterlerin Tümüyle İncelenmesi (Teslim) .1731
VIII. Ortaklar arasındaki ve ortaklık yapısındaki değişiklikler
Yeni ortak alımı ve alt katılım
MADDE 632 1732
A) Yeni Ortak Alınması .1732
B) Ortaklık Payının Kısmen veya Tamamen Devri .1732
C) Alt Katılım .1733
Ortaklıktan çıkma ve çıkarılma
Genel olarak
MADDE 633 1734
A) Ortaklıktan Çıkma ve Çıkarılma .1734
B) Kanunda Belirtilen Çıkma ve Çıkarılma Nedenlerinin Daha Yakından İncelenmesi .1737
C) Düzenlemenin Gerekçesi ve Hukuki Niteliği .1740
Ortaklık payının tasfiyesi
MADDE 634 1741
Malvarlığının yetersizliği
MADDE 635 1743
Tamamlanmamış işler
MADDE 636 1744
Ortakların üçüncü kişilerle ilişkisi
Temsil
MADDE 637 1745
A) Dolayısıyla Temsil1745
B) Kanuni Temsil .1745
C) Doğrudan Temsil.1745
D) Ortakların Üçüncü Kişilerle İlişkisi .1746
E) Adi Şirketlerin (ortaklıkların) Hak Ehliyeti (tüzel kişiliği) ve Alman Federal
Mahkemesinin Bu Konudaki Devrim Niteliğindeki Kararı1748
F) Federal Mahkeme Kararı Türk/İsviçre Hukuku Bakımından Neden Önemlidir? 1750
G) Adi Ortaklığın Taraf ve Takip Ehliyeti ve Ortaklık Borçlarından Sorumluluk.1750
H) Alman Federal Mahkemesi Kararına Konu Olan Olay 1751
I) Federal Mahkeme Kararı Adi Ortaklık Hukukunda Önemli Bir Etki Yaratmıştır; Zira
Temelde Değişiklikler Getirmiştir.1751
İ) Sonuç .1753
İçindekiler LXXI
İÇİNDEKİLER
Temsilin sonuçları
MADDE 638.1755
a) Dış ilişkilerde .1755
b) İç ilişkilerde .1756
c) Ortaklığın alacaklısının ortağın tasfiye veya kâr payına başvurabilmesi.1756
d) Müteselsil sorumluluk.1757
e) Müteselsil sorumluluğun kaldırılması1757
Ortaklığın sona ermesi
Sona erme sebepleri
Genel olarak
MADDE 639.1758
A) Ortak Amacın Gerçekleşmesi Veya Gerçekleşmesinin İmkansız Duruma Gelmesi.1758
B) Ortaklardan Birisinin Ölmesi1758
C) Ortağın Kısıtlanması, İflası veya Tasfiyedeki Payının Cebri İcra Yoluyla Paraya
Çevrilmesi .1758
D) Tüm Ortakların Oybirliğiyle Karar Vermesi .1759
E) Sürenin Son Bulması 1759
F) Bir Ortağın Fesih Bildiriminde Bulunması1759
G) Haklı Sebeplerin Bulunması.1760
Belirsiz süreli ortaklık
MADDE 640.1760
Sona ermenin ortaklığın yönetimine etkisi
MADDE 641.1762
III. Tasfiye
Katılım payı için yapılacak işlem
MADDE 642.1764
Kazanç ve zararın paylaşımı
MADDE 643.1766
A) Kazanç ve Zararın Paylaşımı1766
B) Adi Ortaklığın Tasfiyesi 176
Tasfiye usulü
MADDE 644.1767
A) Tasfiye Usulü.1767
B) Tasfiye İşlerini Yürütmek Üzere Tasfiye Görevlisi Atanması.1768
Üçüncü kişilere karşı sorumluluk
MADDE 645.1769
A) Genel Olarak1769
B) Zamanaşımı Sorunu .1769
Türk Medenî Kanunu ile ilişkisi
MADDE 646.1769
Yürürlükten kaldırılan Kanun
MADDE 647.1769
Geçici madde 1.1769
Geçici madde 2.1770
Yürürlük
MADDE 648.1770
Yürütme
MADDE 649.1770
KAYNAKLAR1771
KAVRAM DİZİNİ.