Brexit Sonrası Yeni Avrupa Birliği Düzeni ve Türkiye'ye Etkisi
Dr. Mehmet B. PİKER
Bu kitap; Giriş, Brexit Nedir?, Avrupa Birliği Üyeliği’nden Ayrılma Açısından Lizbon Anlaşması, Avrupa Bölgesinde Entegrasyon, Brexit Müzakereleri (Çekilme / Ayrılma Müzakereleri), Brexit’in Türkiye’ye Etkisi, Avrupa Birliği'nde Gelecek Senaryoları ve Yeni Bir Kavram: Ayrıcalıklı Üyelik / Ortaklık ve Sonuç bölümlerinden oluşmaktadır. Bu kitapta, BREXIT süreci ve sonrası Türkiye’ye, muhtemel Yeni Avrupa Düzeni’nde yeni bir açılım fırsatını tanıyabilecek mi sorusuna cevap aranmaktadır.
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ V
BİRİNCİ BÖLÜM
GİRİŞ
İKİNCİ BÖLÜM
BREXIT NEDİR?
I. BREXIT ÖNCESİ BİRLEŞİK KRALLIK’IN AVRUPA
BİRLİĞİ’NDEN AYRICALIKLI TAM ÜYELİK TALEBİ 5
II. AVRUPA BİRLİĞİ ÜYESİ ÜLKELER’DE
REFERANDUM UYGULAMALARI 8
A. AVRUPA BİRLİĞİ’NDE TAM ÜYELİK ONAYI İÇİN
YAPILAN REFERANDUMLAR 9
B. ANLAŞMA ONAY REFERANDUMLARI 9
C. AVRUPA BİRLİĞİ’NDE ORTAK POLİTİKA ONAY
REFERANDUMLARI 16
D. BİR İLK ÖRNEK: BREXIT, AVRUPA BİRLİĞİ TAM
ÜYELİĞİ’NDEN AYRILMA REFERANDUMU 17
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
AVRUPA BİRLİĞİ ÜYELİĞİ’NDEN AYRILMA
AÇISINDAN LİZBON ANLAŞMASI
I. AVRUPA BİRLİĞİ’NDE REFORM İHTİYACI VE
TALEPLERİ 19
II. AVRUPA BİRLİĞİ’NDE KARAR ALMA SÜREÇLERİ 21
III. AVRUPA BİRLİĞİ KARAR ALMA MEKANİZMASI VE
İMTİYAZ UYGULAMASI (OPT- OUT) 29
IV. AVRUPA BİRLİĞİ YAPISAL OLARAK ULUSLARÜSTÜ
MÜ? HÜKÜMETLERARASI MI? 31
V. LİZBON ANLAŞMASINA GÖRE AVRUPA BİRLİĞİ’NDEN
ÇEKİLME SÜRECİ 34
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
AVRUPA BÖLGESİNDE ENTEGRASYON
I. BİRLEŞİK KRALLIĞIN ANA HEDEFİ: (BREXIT IS BREXIT)
GÜMRÜK BİRLİGİ VE TEK İÇ PAZARDAN ÇEKİLMEK 41
II. DÜNYA TİCARET ÖRGÜTÜ 45
A. GATT (GENERAL AGREEMENT ON TARIFFS AND
TRADE) TARİFELER VE TİCARET GENEL
ANLAŞMASI 45
B. DÜNYA TİCARET ÖRGÜTÜNÜN KURULUŞU VE
ANA İLKE VE HEDEFLERİ 47
C. DÜNYA TİCARET ÖRGÜTÜNÜN REFORMU 52
III. AVRUPA BİRLİĞİ VE TİCARET ANLAŞMALARI 35
A. DÜNYA TİCARET ÖRGÜTÜ VE SERBEST TİCARET
ANLAŞMALARI 53
B. AVRUPA BİRLİĞİ’NİN YAPTIĞI ULUSLARARASI
TİCARET ANLAŞMALARI 55
C. AVRUPA BİRLİĞİ - KANADA SERBEST TİCARET
ANLAŞMASI - CETA (COMPREHENSIVE ECONOMIC
TRADE AGREEMENT) 60
D. NORVEÇ MODELİ ENTEGRASYON 62
E. İSVİÇRE MODELİ ENTEGRASYON 65
BEŞİNCİ BÖLÜM
BREXIT MÜZAKERELERİ (ÇEKİLME / AYRILMA MÜZAKERELERİ)
I. BREXIT MÜZAKERE SÜRECİ 67
II. ÇEKİLME TASLAK ANLAŞMASI 70
III. NASIL BİR MÜZAKERE YÖNTEMİ? 74
IV. BREXIT MÜZAKERELERİNİN KAPSAMI 80
V. BREXIT MÜZAKERELERİNİN OLASI SONUÇLARI 83
A. BREXIT’İN BİRLEŞİK KRALLIK ÜLKELERİNE
ETKİSİ 83
B. BREXIT'İN AVRUPA BİRLİĞİ ÜYESİ ÜLKELERE
ETKİSİ 96
ALTINCI BÖLÜM
BREXIT’İN TÜRKİYE’YE ETKİSİ
I. AVRUPA BİRLİĞİ - TÜRKİYE İLİŞKİLERİNİN
TARİHÇESİ 101
II. AVRUPA BİRLİĞİ - TÜRKİYE TAM ÜYELİK
MÜZAKERELERİ 107
III. AVRUPA BİRLİĞİ’NİN YAPTIĞI SERBEST TİCARET
ANLAŞMALARININ TÜRKİYE’YE ETKİSİ 118
YEDİNCİ BÖLÜM
AVRUPA BİRLİĞİ'NDE GELECEK SENARYOLARI VE YENİ BİR KAVRAM: AYRICALIKLI ÜYELİK / ORTAKLIK
I. AVRUPANIN GELECEĞİ ÜZERİNE SENARYOLAR 121
II. BEYAZ KİTAP: AVRUPA BİRLİĞİ KOMİSYONU’NA
GÖRE GELECEKTE NASIL BİR AVRUPA BİRLİĞİ? 125
III. AVRUPA’NIN GELECEĞİ HAKKINDA AB
KOMİSYONU’NUN BEŞ SENARYOSU 109
IV. AVRUPA BİRLİĞİ’NİN TÜRKİYE'YE AYRICALIKLI
ÜYELİK/ORTAKLIK TEKLİFİ 129
SEKİZİNCİ BÖLÜM
SONUÇ 135
KAYNAKÇA 141