İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ 5 İÇİNDEKİLER 7 KISALTMALAR 11 GİRİŞ 13 BİRİNCİ BÖLÜM İNTERNET KAVRAMI VE İNTERNET HUKUKU I. İNTERNET KAVRAMININ TANIMI VE TARİHSEL GELİŞİMİ 17 A. TANIM 17 B. TARİHSEL GELİŞİM 18 1. Dünyada İnternetin Gelişimi 18 2. Türkiye’de İnternetin Gelişimi 20 II. İNTERNET HUKUKU 21 A. TANIM 21 B. NİTELİĞİ 23 C. İNTERNET HİZMETİ VE EVRENSEL HİZMET 25 1. İnternetin Yapısal Unsurları 27 a. TCP/IP Protokolü 28 b. World Wide Web 29 c. Alan Adı 30 III. İNTERNET İÇERİĞİ İLE İLGİLİ DÜZENLEMELER 32 A. İNTERNET İÇERİĞİ KAVRAMI 32 B. 5651 SAYILI KANUN 33 C. 5651 SAYILI KANUNUN AMACI VE NİTELİĞİ 36 D. 5651 SAYILI KANUNA GÖRE İNTERNET PİYASASI AKTÖRLERİ 38 1. İnternet Erişim Sağlayıcıları 40 2. İnternet İçerik Sağlayıcıları 43 3. İnternet Yer Sağlayıcıları 45 4. İnternet Toplu Kullanım Sağlayıcıları. 47
8 İçindekiler
İKİNCİ BÖLÜM İNTERNET SİTELERİNE ERİŞİMİN ENGELLENMESİ I. ERİŞİM ENGELLEME KAVRAMININ TANIMI 51 A. ERİŞİM ENGELLEME NEDENLERİ 52 B. ERİŞİM ENGELLEME, SANSÜR VE FİLTRELEME 55 II. ERİŞİM ENGELLEME KAVRAMININ HUKUKİ NİTELİĞİ 56 III. ERİŞİM ENGELLEME YÖNTEMLERİ 58 A. ALAN ADI ENGELLEMESİ 60 B. IP ENGELLEMESİ 62 C. URL ENGELLEMESİ 63 D. BENZER YÖNTEMLER 64 IV. ERİŞİM ENGELLEMEDE HTTPS PROTOKOLÜ. 68 V. TÜRKİYE’DE ERİŞİMİN ENGELLENMESİ 72 A. 5651 SAYILI KANUNUNA GÖRE ERİŞİMİN ENGELLENMESİ 72 1. 5651 sayılı Kanunun 8. Maddesine Göre Erişimin Engellenmesi 72 2. Gecikmesinde Sakınca Bulunan Hallerde Erişimin Engellenmesi 89 3. Kişilik Haklarının İhlali Durumunda Erişimin Engellenmesi 90 a. Sulh Ceza Hâkimliğine Başvuru Şartları 92 (1) Kişisel Hakkın İhlal Edilmesi 92 (2) Erişim Engelleme Talebinde Bulunulması 95 (3) Tercihli Erişim Engelleme Talebinde Bulunulabilir 97 (a) Uyar-Kaldır Yöntemi 98 (b) Yargı Yolu 99 b. Erişim Engelleme Kararının Erişim Sağlayıcıları Birliğine Gönderilmesi 100 c. Erişim Engelleme Kararının Kademeli Uygulanması 101 d. Aynı Mahiyetteki Yayınların Erişiminin Engellenmesi 102 e. Erişim Engelleme Kararına İtiraz Yolu 103 f. Erişim Sağlayıcı İşletmeler Tarafından Mahkeme Kararlarının Uygulanması 103 g. İfade Özgürlüğü ile Kişilik Hakların Çatışması 104 4. ÖZEL HAYATIN GİZLİLİĞİNİN İHLAL EDİLDİĞİ DURUMLARDA ERİŞİMİN ENGELLENMESİ 113 a. Özel Hayat ve Gizliliği 113
İçindekiler 9 b. Özel Hayatın Gizliliği ve Kişisel Verilerin Korunması 116 c. Bilgi Teknolojileri İletişim Kurumuna Başvuru Yapılması 119 d. Özel Hayatının Gizliliğinin İhlal Edildiğine İlişkin Bilgiler 119 e. Sulh Ceza Hâkimine Başvurma 120 f. Mahkeme Kararının Hükümsüz Kalması. 121 (1) 5651 Sayılı Kanunun 9/7 Maddesi Gereğince Mahkeme Kararının Hükümsüzlüğünün Tespiti 121 (2) ESB Genel Sekreterliği Tarafından Hükümsüzlüğün Tespiti 122 B. FİKİR VE SANAT ESERLERİ KANUNU’NA GÖRE ERİŞİMİN ENGELLENMESİ. 123 C. FUTBOL VE DİĞER SPOR MÜSABAKALARINDA BAHİS VE ŞANS OYUNLARI KANUNU’NA GÖRE ERİŞİMİN ENGELLENMESİ 125 D. DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI KURULUŞ VE GÖREVLERİ HAKKINDA KANUNU’NA GÖRE ERİŞİMİN ENGELLENMESİ 125 E. SERMEYE PİYASASI KANUNU’NA GÖRE ERİŞİMİN ENGELLENMESİ 126 VI. ERİŞİM ENGELLEME USULÜ 127 A. KORUMA TEDBİRİ OLARAK ERİŞİMİN ENGELLENMESİ 127 B. İDARİ TEDBİR OLARAK ERİŞİMİN ENGELLENMESİ 128 VII. ERİŞİM ENGELLEME KARARLARINA KARŞI İTİRAZ YOLLARI 133 A. KORUMA TEDBİRİ OLARAK ERİŞİMİN ENGELLENMESİ KARARINA KARŞI İTİRAZ USULÜ 133 B. İDARİ TEDBİR OLARAK ERİŞİMİN ENGELLENMESİ KARARINA KARŞI İTİRAZ USULÜ 134 VIII. ERİŞİM ENGELLEME KARARLARININ UYGULANMASI 135 A. KORUMA TEDBİRİ OLARAK ERİŞİMİN ENGELLENMESİ KARARININ UYGULANMASI 135 B. İDARİ TEDBİR OLARAK ERİŞİMİN ENGELLENMESİ KARARININ UYGULANMASI 137 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ERİŞİM SAĞLAYICILARI BİRLİĞİ I. ERİŞİM SAĞLAYICILARI BİRLİĞİNİN KURULUŞU 139 II. ERİŞİM SAĞLAYICILARI BİRLİĞİNİN YAPISAL ÖZELLİKLERİ 141 A. ÖZEL HUKUK TÜZEL KİŞİLİĞİ. 141 B. BİR MESLEK BİRLİĞİ DEĞİLDİR. 144 C. KAMU YARARINA FAALİYET YERİNE GETİRMEKTEDİR 146
10 İçindekiler
III. ERİŞİM SAĞLAYICILARI BİRLİĞİNİN ORGANLARI 147 A. GENEL KURUL 147 1. Genel Kurulun Toplanması 148 2. Genel Kurulun Görevleri 149 B. YÖNETİM KURULU 149 1. Yönetim Kurulunun Oluşması 150 2. Yönetim Kurulunun Görevleri 151 C. DENETİM KURULU 151 1. Denetim Kurulunun Oluşması 152 2. Denetim Kurulunun Görevleri 152 D. GENEL SEKRETERLİK 153 1. Genel Sekreterliğin Oluşumu 153 2. Genel Sekreterin Görevleri. 154 IV. ERİŞİM SAĞLAYICILARI BİRLİĞİNİN GÖREVLERİ 155 V. ERİŞİM SAĞLAYICILARI BİRLİĞİ VE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE İLETİŞİM KURUMU ARASINDAKİ İLİŞKİ 158 A. TÜZÜĞÜN ONAYLANMASI 159 B. GENEL SEKRETERİN ATANMASI 160 V. ERİŞİM SAĞLAYICILARI BİRLİĞİNİN BÜTÇESİ VE GELİRLERİ 161 SONUÇ. 163 KAYNAKÇA 167
