Çocuğun Soybağını Değiştirme Suçu
Büşra KOLAK
İÇİNDEKİLER
TEŞEKKÜR 7
BİRİNCİ BÖLÜM
ÇOCUK VE SOYBAĞI
A) SOYBAĞI TANIMI VE TARİHÇESİ. 15
B) ÇOCUK VE ÇOCUK HAKLARI AÇISINDAN SOYBAĞI 17
C) ÖZEL HUKUK AÇISINDAN SOYBAĞI KURULMASI 18
Soybağının Anne ile Kurulması . 19
Soybağının Baba ile Kurulması 19
a) Anne ile Evlilik 19
b) Babalık Davası . 23
c) Tanıma 25
Soybağının Kurulmasının Hukuki Sonuçları 28
İKİNCİ BÖLÜM
ADLİ GENETİK VE BİYOLOJİ BİLİMLERİ IŞIĞINDA SOYBAĞI HUKUKU VE TAŞIYICI ANNELİK, SPERM-YUMURTA-EMBRİYO BANKALARI
A) TIP VE SAĞLIK HUKUKU BAKIMINDAN SOYBAĞININ KURULMASI 33
Evlilik Birliği İçinde Soybağının Kurulması 33
Heterolog Döllenme . 34
Yumurta, Sperm ve Embriyo Bağışı . 38
B) YARDIMCI ÜREME TEKNİKLERİ, TAŞIYICI ANNELİK KURUMLARI VE SOYBAĞI . 44
C) ANONİM DOĞUM VE BEBEK SANDIĞI UYGULAMALARI BAKIMINDAN SOYBAĞI . 56
D) BİYOTIP ETİĞİ YÖNÜNDEN YAPAY DÖLLENME YOLLARININ İNCELENMESİ 58
Din Açısından Yapay Döllenme . 59
İnsan Klonlaması 59
Embriyo Üzerinde Deney . 60
Taşıyıcı Annelik . 62
İnsan Hakları Biyotıp Sözleşmesi. 63
E) SOYBAĞININ BELİRLENMESİNDE DNA ANALİZİ 67
Anayasa ve Delil Hukuku Bakımından DNA İncelemesi 67
DNA İncelemesinin Hukuksal Yansımaları . 70
Ceza Muhakeme Kanunu ve Adli Tıp Kanunu Bakımından DNA İncelenmesi Usulü 79
Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve Türk Medeni Kanunu Bakımından DNA İncelemesi 83
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
SOYBAĞINI DEĞİŞTİRME SUÇU VE SUÇUN BENZER SUÇLARLA KARŞILAŞTIRILMASI
A) SOYBAĞINI DEĞİŞTİRME SUÇU . 89
Genel Olarak . 89
Korunan Hukuki Değer 93
Suçun Şartları ve Unsurları 94
a) Maddi Unsurlar (Tipikliğin Maddi Unsurları) . 94
b) Manevi Unsur . 105
c) Hukuka Aykırılık Unsuru . 109
d) Suça Etki Eden Nedenler 110
e) Kusurluluğu Etkileyen (Kaldıran veya Azaltan) Haller 111
f) Cezanın Artırılmasını veya Azaltılmasını Gerektiren Nitelikli Haller . 113
Suçun Özel Görünüş Biçimleri . 114
a) Teşebbüs . 114
b) İştirak 117
c) İçtima 118
Netice ve İlliyet Bağı 123
Suçun Yaptırımı 125
Ceza Muhakemesi Hukukuna İlişkin Hususlar 126
B) SOYBAĞINI DEĞİŞTİRME SUÇUNUN 765 SAYILI TCK VE 5237 SAYILI TCK’DEKİ DÜZENLEMELER BAKIMINDAN KARŞILAŞTIRILMASI . 128
C) SOYBAĞINI DEĞİŞTİRME SUÇUNUN DİĞER SUÇ TİPLERİYLE KARŞILAŞTIRILMASI. 130
Çocuğun Soybağını Değiştirme Suçu ve Soykırım Suçu (TCK m. 76) . 130
Çocuğun Soybağını Değiştirme Suçu ve Terk Suçu (TCK m. 97) . 132
Çocuğun Soybağını Değiştirme Suçu ve Yardım Bildirim Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemesi Suçu (TCK m. 98) . 134
Çocuğun Soybağını Değiştirme Suçu ve Aile Hukukundan Kaynaklanan Yükümlüğün İhlali Suçu (TCK m. 233) . 135
Çocuğun Soybağını Değiştirme Suçu ve Çocuğun Kaçırılması ve Alıkonulması Suçu (TCK m. 234) . 137
Çocuğun Soybağını Değiştirme Suçu ve Resmî Belgede Sahtecilik Suçu (TCK m. 204) ve Özel Belgede Sahtecilik Suçu (TCK m. 207) . 139
Çocuğun Soybağını Değiştirme Suçu ve Resmî Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Beyan Suçu (TCK m. 206) 148
Çocuğun Soybağını Değiştirme Suçu ve Görevi Kötüye Kullanma Suçu (TCK m. 257) 152
Çocuğun Soybağını Değiştirme Suçu ve Sağlık Mesleği Mensuplarının Suçu Bildirmeme Suçu (TCK m. 280) . 153
Çocuğun Soybağını Değiştirme Suçu Hakkında Değerlendirme 154
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ADLİ BİLİMLER YÖNÜNDEN SOYBAĞINI DEĞİŞTİRME SUÇU VE YARGITAY KARARLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ VE BU SUÇUN ÖNLENMESİNE YÖNELİK ÖNERİLER
A) ADLİ BİLİMLER VE DELİL HUKUKU AÇISINDAN SOYBAĞININ DEĞİŞTİRİLMESİ SUÇU . 157
Adli Bilimler ve Delillerin Toplanması 159
Soybağının Değiştirilmesi Suçunda Delillerin Elde Edilmesi 161
B) YARGITAY KARARLARI VE DEĞERLENDİRMELER 164
Soybağını Değiştirme Suçunun “Özel Norm” Oluşu . 165
Doğmamış Çocuğun Soybağını Değiştirme İmkânı Yoktur . 168
Evlatlık Vermek Saiki ve Soybağını Değiştirme Suçu . 169
Soybağını Değiştirme Suçunun Tespitinde Tıbbi Rapor Zorunluluğu 170
Soybağını Değiştirme Suçunda Zamanaşımı 171
Soybağı Tespit Davalarında Usul Hukuku . 172
a) Babalık Karinesi . 172
b) Soybağının Tespiti Davalarında, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Uygulanır 173
c) Dava Ehliyeti 173
d) Babalığın Tespiti İstemine İlişkin Davalarda, Hâkim Maddi Olguları Re’sen Araştırı ve Kanıtları Serbestçe Takdir Eder . 173
e) Hak Düşürücü Süre 173
C) SOYBAĞINI DEĞİŞTİRME SUÇUNU ÖNLEME YOLLARI 174
SONUÇ 177
KAYNAKÇA . 181