Elektrik Piyasasında Kamu Hizmeti
ELEKTRİK PİYASASINDA KAMU HİZMETİ
Çağdaş Evrim ERGÜN
- Elektrik Piyasasında Kamu Hizmeti Kavramı
- Kamu Hizmeti Kavramı ve Unsurları
- Bir Faaliyetin Kamu Hizmeti Olup Olmadığının Tespiti
- Elektrik Piyasasında Kamu Hizmetlerinin Gelişimi
- Kamu Hizmetinin Kurulması
- Kamu Hizmetinin Düzenlenmesi
- Kamu Hizmetinin Kaldırılması
İÇİNDEKİLER
TEŞEKKÜR v
SUNUŞ vii
İÇİNDEKİLER xi
KISALTMA CETVELİ xvii
I. ELEKTRİK PİYASASINDA KAMU HİZMETİ KAVRAMI 1
11.4. KAMU HİZMETİ KAVRAMI VE UNSURLARI 1
12.1. Tanım 1
2.Organik Unsur 3
12.1.1. Maddi Unsur 6
12.1.2. Biçimsel Unsur 10
11.5. BİR FAALİYETİN KAMU HİZMETİ OLUP
OLMADIĞININ TESPİTİ 13
1 .İdare Hukuku Bakımından Değerlendirme 13
12.2. Ekonomi Bilimi Bakımından Değerlendirme:
Kamusal Mal Kavramı 16
12.1.2.3. Kamusal Mallar 20
12.2.1. Tam Kamusal Mallar 21
12.2.2. Yarı Kamusal Mallar 23
12.1.2.4. Özel Mallar 24
12.1.2.5. Erdemli Mallar 25
11.6. ELEKTRİK PİYASASINDA KAMU
HİZMETLERİNİN GELİŞİMİ 27
l.Osmanlı İmparatorluğu ve Cumhuriyet Dönemleri 27
2.Fransız İdare Hukukunda 32
3 Avrupa Birliği Hukukunda 39
11.7. ELEKTRİK PİYASASI FAALİYETLERİNİN KAMU HİZMETİNİN TANIM VE UNSURLARI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 58
1 .Elektrik Piyasası Faaliyetleri 58
11.4. Üretim Faaliyetleri 58
11.5. lletim Faaliyetleri 60
11.6. Dağıtım Faaliyetleri 60
11.7. Toptan Satış Faaliyetleri 61
11.8. Perakende Satış Faaliyetleri 62
11.9. İthalat - İhracat Faaliyetleri 62
11.10. Organize Sanayi Bölgeleri 63
12.1. Lisans Alma Yükümlülüğü 63
12.1.1. Genel Olarak 63
12.1.2. Lisansm Hukuki Niteliği 64
12.1.2.3. Özel Şirketlere Verilen Dağıtım Lisansı
Kamu Hizmeti Ruhsatıdır 66
12.1.2.4. Özel Şirketlere Verilen Elektrik Üretim ve
Ticareti Lisansları Kamu Hizmeti Ruhsatı Değildir 66
12.1.3. Lisansın Süresinin Faaliyetinin Hukuki Nitelemesine Etkisi 67
12.1.4. Lisans Türleri 70
12.2.1. Üretim Lisansı 70
12.2.2. İletim Lisansı 72
12.2.3. Dağıtım Lisansı 73
12.2.4. Toptan Satış Lisansı 74
12.2.5. Perakende Satış Lisansı 75
12.2.6. Otoprodüktör ve Otoprodüktör Grubu Lisansları 75
12.2. Kamu Hizmetinin Unsurları Bakımından
Elektrik Piyasası Faaliyetleri 77
12.2.1.1. Elektrik Piyasası Faaliyetlerinin Kamu Hizmetinin
Organik Unsuru Bakımından Değerlendirilmesi 77
12.2.1.2. Elektrik Piyasası Faaliyetlerinin Kamu Hizmetinin
Maddi Unsuru Bakımından Değerlendirilmesi 79
12.2.1.3. Elektrik Piyasası Faaliyetlerinin Kamu Hizmetinin
Biçimsel Unsuru Bakımından Değerlendirilmesi 80
12.3. Elektrik Piyasası Faaliyetlerinin Kamu Hizmeti
Niteliğinde Olup Olmadıkları Meselesi 84
13.3. İdare Hukuku Bakımından Genel Değerlendirme 84
13.4. Faaliyet Bazında Yapılan Değerlendirme 86
11.4. Lisansın Mahiyeti 87
11.5. T arifenin T espiti 89
11.6. Yaptırımların Mahiyeti 91
11.7. Kamu Hizmeti Ayrıcalıkları 92
11.8. Kamu Hizmeti Yükümlülükleri 96
11.9. Kamu Hizmeti Yükümlülükleri Karşılığında
Sağlanan Mali Yardımlar 100
11.10. Eşit ve Nesnellik İlkesinin Elektrik ve
Ticareti İçin Geçerli Olmaması 103
11.11. Kamuya Sunulma Zorunluluğu 106
11.12. Devletleştirme Yetkisinin Değerlendirilmesi 107
11.13. Elektriğin Emtia Niteliği 110
11.14. Kanunkoyucunun İradesine İlişkin Diğer Göstergeler 112
12.1. 4283 Sayılı Kanun 113
12.2. 5539 Sayılı Kanun 116
12.3. Türkiye - ABD Karşılıklı Yatırım Anlaşması 117
11.15. Kamu Hizmetleri Arası Önem Sıralamasında
Elektriğin Yeri 119
11.16. Özel Kişiler Tarafından Yürütülen Faaliyetlerin
Özel Faaliyet Karinesinden Yararlanması 122
11.17. Lisans Yönetmeliği Kapsamında Değerlendirme 122
12.1.1. Kamu Kuruluşları Tarafından Yürütülen Üretim ve
Toplam Satış Faaliyetleri 123
12.1.2.3. Nükleer Enerji Üretiminin Hukuki Niteliği 126
12.1.2.4. Ekonomi Bilimindeki Kamusal Mal Kavramı
Bakımından Değerlendirme 132
12.2.1. Elektrik Piyasası Faaliyetleri Temelinde Yapılan
Ayrım Bakımından Kamusal Mallar 133
12.2.1.1. Elektrik Piyasası Faaliyetleri Tam
Kamusal Mal Niteliğinde Değildir 133
12.2.1.2. Bazı Elektrik Piyasası Faaliyetleri Yarı
Kamusal Mal Niteliğindedir 135
12.2.1.3. Bazı Elektrik Piyasası Faaliyetleri
Özel Mal Niteliğindedir 136
12.2.1.4. Bazı Elektrik Piyasası Faaliyetleri
Erdemli Mal Niteliğindedir 137
12.2.2. Faaliyet Bazında Yapılan Ayrımın Yetersizliği:
Amaçsal Ayrım 138
E. ELETRİK PİYASASINDA KAMU HİZMETİ TÜRLERİ 142
1 .Tekelli ve Tekelsiz Kamu Hizmetleri 142
11.4. Yürütüldükleri Alan Bakımından Kamu Hizmetleri 145
11.5. Yararlanılma Biçimlerine Göre Kamu Hizmetleri 146
4.0rganik veya İşlevsel Yaklaşım Bakımından Kamu Hizmetleri .147 5. Konularına Göre Kamu Hizmetleri 151
12.1. İdari Kamu Hizmetleri 151
12.2. Sosyal Kamu Hizmetleri 152
12.3. Bilimsel, Teknik ve Kültürel Kamu Hizmetleri 153
12.4. İktisadi Kamu Hizmetleri 154
12.1.1. Tanım 154
12.1.2. İktisadi Kamu Hizmetleri ile
Özel Teşebbüs Faaliyetlerinin Farkları 157
12.1.3. İktisadi Kamu Hizmetleri ile
İdari Kamu Hizmetlerinden Farkları 158
12.1.4. Ayrımın Etkisizliği, Nesnelliği ve Zorluğu 158
12.1.5. Elektrik Piyasası Faaliyetleri
Bakımından Değerlendirme 161
H. ELEKTRİK PİYASASINDA KAMU HİZMETLERİNİN HUKUKİ REJİMİ 167
12.1.2.3. GELENEKSEL KAMU HİZMETİ İLKELERİ 167
12.2.1. Süreklilik ve Düzenlilik İlkesi 167
12.2.2. Eşitlik ve Nesnellik İlkesi 185
12.2.1.1. Genel Olarak 185
12.2.1.2. Elektrik Alanındaki Kamu Hizmetleri Bakımından 187
12.2.3. Değişkenlik (Uyarlama) İlkesi 191
13.3. Genel Olarak 191
13.4. Elektrik Alanındaki Kamu Hizmetleri Bakımından 195
12.2.4. Bedelsizlik İlkesi 199
23.2.3.1. Genel Olarak 199
23.2.3.2. Elektrik Alanındaki Kamu Hizmetleri Bakımından 201
12.1.2.4. MODERN KAMU HİZMETLERİ İLKELERİ 206
- Genel Olarak 206
- Elektrik Alanındaki Kamu Hizmetleri Bakımından 209
11.4. KAMU HİZMETİNİN KURULMASI 211
12.1. Yasama Organı Tarafından Kurulma 211
12.2. Anayasal Kamu Hizmetleri 214
12.3. Elektrik Piyasasında Kamu Hizmetlerinin Kurulması 215
12.1.1. KAMU HİZMETİNİN DÜZENLENMESİ 217
12.1.2.3. Genel Olarak 217
12.1.2.4. Elektrik Piyasasında 218
12.1.2. KAMU HİZMETİNİN KALDIRILMASI 223
12.2.1. Kamu Hizmetini Kaldırmaya Yetkili Makam ve Usul 223
12.2.2. Elektrik Piyasasında Kamu Hizmetlerinin Kaldırılması: Özelleştirmeler 225
12.2.1.1. Kamu Hizmetinin Kaldırılması Yöntemi
Olarak Özelleştirmeler 225
12.2.1.2. Elektrik Üretim Sektöründeki Özelleştirmeler 229
13.3. Geçmiş Özelleştirme Çalışmaları 229
13.4. Elektrik Piyasası Kanunu Sonrası
Özelleştirme Çalışmaları 230
12.2.1.3. Elektrik Dağıtım Sektöründeki Özelleştirmeler 233
23.2.3.1. Geçmiş Özelleştirme Çalışmaları 233
23.2.3.2. Elektrik Piyasası Kanunu Sonrası
Özelleştirme Çalışmaları 234
- 2004 ve 2009 Strateji Belgelerine İlişkin Değerlendirme 239
- Danıştay’ın Dağıtım Özelleştirmesine İlişkin
İstişari Görüşlerinin Değerlendirilmesi 240
- Özelleştirme Yöntemine İlişkin Değerlendirme 242
SONUÇ 245
KAYNAKÇA 267