II. Uluslararası Tıp Hukuku Kongresi Bildirileri Kitabı 21 - 23 Eylül 2017 Antalya

Cahid Doğan,

Hakan Hakeri

KONGRE PROGRAMI

KONGRE ONURSAL BAŞKANI
Prof. Dr. M. İhsan Karaman İstanbul Medeniyet Üniversitesi Rektörü
KONGRE BAŞKANLARI
Prof. Dr. M. Refik Korkusuz İstanbul Medeniyet Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Av. Cahid Doğan Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Hukuk Müşaviri
DÜZENLEME KURULU
Prof. Dr. Dr. h.c. Yener Ünver Özyeğin Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı

Prof. Dr. Refik Korkusuz İstanbul Medeniyet Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Çağlar Özel Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı
Prof. Dr. Haydar Sur Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı

Prof. Dr. Behçet Al Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi

Prof. Dr. Başar Cander Necmettin Erbakan Üniversitesi Tıp Fakültesi Prof. Dr. Zeynep Gökçen Çakır Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi
Prof. Dr. Fulya İlçin Gönenç Medipol Üniversitesi İlaç ve Sağlık Hukuku Araştırma ve
Uygulama Merkezi Müdürü

Prof. Dr. Erol Erden Ünlüer Uşak Üniversitesi Tıp Fakültesi

Prof. Dr. Ayfer Uyanık MEF Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi

Doç. Dr. Serkan Çınarlı Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakülte- si Öğretim Üyesi
Yrd. Doç. Dr. Şölen Külahçı Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekan
Yardımcısı

Yrd. Doç. Dr. Cemal Ata Bozoklar İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi

Dr. Eyüp Kahveci Türkiye Organ Nakli Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Yavuz Selim Çınar
Av. Adem Keskin Sağlık Bakanlığı Sağlık Politikaları Kurulu Üyesi

Av. Sunay Akyıldız Tıp Hukuku Derneği Başkanı

Av. Cahid Doğan Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Hukuk Müşaviri

Av. Halide Savaş İstanbul Barosu

Av. Ümit Erdem İstanbul Barosu Sağlık Hukuku Merkezi Üyesi
BİLİM KURULU
Prof. Dr. Hans Lilie Martin Luther Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Almanya Prof. Dr. Henning Rosenau Martin Luther Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Almanya Prof. Dr. Hadi Shalluf Hukuk Fakültesi, Kuveyt
Prof. Dr. Akihiro Onagi Hokkaido Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Japonya Prof. Dr. Elena Marchetti Griffith Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Avustralya Prof. Dr. Mohd Ikbal Abdulwahab International Islamic University of Malaysia Prof. Dr. Farid Shuaib International Islamic University of Malaysia
Dr. Pardis Moslemzade Tehrani Malaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Malezya Prof. Dr. Andrzej Bistyga Katowice University, School of Economics, Polonya
Prof. Dr. Afsun Ezel Esatoğlu Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı


6 Kongre Programı

Prof. Dr. Murat Doğan Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı

Prof. Dr. Ahmet Acıduman Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Prof. Dr. Arın Namal İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi
Prof. Dr. Erdal Kalkan Necmettin Erbakan Üniversitesi Tıp Fakültesi

Prof. Dr. Erdem Özkara Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi

Prof. Dr. Fahri Ovalı İstanbul Medeniyet Üniversitesi Rektör Yardımcısı

Prof. Dr. Faik Çelik İstanbul Üniversitesi Sağlık Bil. Üniversitesi E. Öğretim Üyesi
Prof. Dr. Halil Kalabalık Sakarya Üniversitesi Hukuk Fakültesi

Prof. Dr. Hanefi Özbek Medipol Üniversitesi Tıp Fakültesi

Prof. Dr. Hasan Tahsin Fendoğlu Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı

Prof. Dr. Haydar Sur Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı

Prof. Dr. İbrahim Dülger Karatay Üniversitesi Hukuk Fakültesi

Prof. Dr. Mustafa Samastı İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Prof. Dr. Barbaros Dokumacı Özel Bayrampaşa KOLAN Hastanesi
Prof. Dr. Nadi Ünal Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi

Prof. Dr. Nilgün Sarp Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Özlem Yenerer Çakmut Özyeğin Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Prof. Dr. Pervin Somer Okan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi İstan-
bul Barosu Sağlık Hukuku Merkezi Başkanı

Prof. Dr. Ramazan Çağlayan Kırıkkale Üniversitesi Hukuk Fakültesi

Prof. Dr. Timur Gültekin Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesi Prof. Dr. Zafer Zeytin Türk Alman Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Prof. Dr. Mustafa Topaloğlu Özyeğin Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Rıfat Atilla Arıncı İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi
Prof. Dr. Hasan Tahsin Keçeligil Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi

Hâkim Bertan Özerdağ Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Yüksek Mahkeme Üyesi Doç. Dr. Erdal Yerdelen Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Hukuk Fakültesi Doç. Dr. Ferna İpekel Kayalı İstanbul Medeniyet Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Doç. Dr. Mehmet Ali Zengin Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Hukuk Fakültesi Doç. Dr. Ümit Gezder İstanbul Medeniyet Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Doç. Dr. Yalçın Büyük Adli Tıp Kurumu Başkanı

Doç. Dr. Yıldız Abik Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ayşe Almıla Pazarcı Gaziantep Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Yrd. Doç. Dr. Erika Biton Serdaroğlu Okan Üniversitesi Hukuk Fakültesi

Yrd. Doç. Dr. Burcu Özcan Büyüktanır Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Öğretim Üyesi
Yrd. Doç. Dr. Hacı Kara İstanbul Medeniyet Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Hızır Aslıyüksek Adli Tıp Kurumu Başkan Yardımcısı
Yrd. Doç. Dr. İpek Sevda Söğüt Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Kürşat Ersöz Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Yrd. Doç. Dr. M. Halit Korkusuz İstanbul Medeniyet Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Mine Kasapoğlu Turhan İzmir Ekonomi Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Yrd. Doç. Dr. Murat Tümay İstanbul Medeniyet Üniversitesi Hukuk Fakültesi


Kongre Programı 7

Yrd. Doç. Dr. Nazmiye Özenbaş Boydağ Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi

Yrd. Doç. Dr. Ömer Ergün Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk ABD
Öğretim Üyesi Adalet Meslek Yüksek Okulu Müdürü

Yrd. Doç. Dr. Şölen Külahçı Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Yasemin Durak Kırıkkale Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Öğr. Grv. Dr. Turgay Akalın Kıbrıs Amerikan Üniversitesi Sağlık Meslek Yüksek Okulu
Müdürü

Dr. Nurhan Demirhan Tıp Doktoru/Hukukçu, İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü Öğr. Gör. Dr. Müge Demir Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi
DAVETLİ KONUŞMACILAR
Hâkim Battal Yılmaz Yargıtay Üyesi

Prof. Dr. Dr. H.C. Hakan Hakeri İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Hukuku Araştırma-
ları Birimi Başkanı

Prof. Dr. Dr. H.C. Yener Ünver Özyeğin Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı

Prof. Dr. Refik Korkusuz İstanbul Medeniyet Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ergun Özsunay İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Prof. Dr. Pervin Somer Okan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi

Prof. Dr. Ayfer Uyanık MEF Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi

Prof. Dr. Atilla Arıncı İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi

Prof. Dr. Ömer Özkan Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi

Doç. Dr. Yalçın Büyük Adli Tıp Kurumu Başkanı

Doç. Dr. Hayrünnisa Özdemir Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Deniz Sezgin Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Erdal Yerdelen Ankara Yıldırım Beyazıt Ünv. Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi
Yrd. Doç. Dr. Şölen Külahçı Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekan
Yardımcısı

Av. Adem Keskin Sağlık Bakanlığı Sağlık Politikaları Kurulu Üyesi

Av. Sunay Akyıldız Tıp Hukuku Derneği Başkanı Av. Dr. Y. Gökhan Doğramacı Sağlık Hukuku Bilimi Uzmanı Dr. Alireza Bagheri
Dr. Axel Rahmel Dr. Gia Tomadze
Dr. Maryana Doitchinova Dr. Mohammed Nasrallah Dr. Katy Najafizadeh
Dr. Tarek Fayad
SEKRETARYA
Yrd. Doç. Dr. Serdar Nart Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dr. Av. Yakup Gökhan Doğramacı Sağlık Hukuku Bilimi Uzmanı
Dr. Arif Hüdai Köken Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi

Arş. Gör. Şölen Çakıroğlu İstanbul Medeniyet Üniversitesi Hukuk Fakültesi Suat Asılsamancı SAS1 Turizm Kongre Ltd. Şti.

8 Kongre Programı

21 Eylül 2017 PERŞEMBE,
İBN-İ SİNA SALONU

09.00 - 09.30 AÇILIŞ KONUŞMALARI
▫ Prof. Dr. Dr. h.c. Hakan HAKERİ
İstanbul Medeniyet Üniv. Tıp Hukuku Araştırmaları Birimi
▫ Prof. Dr. Refik KORKUSUZ
İstanbul Medeniyet Üniv. Hukuk Fak. Dekanı
▫ Prof. Dr. M. İhsan KARAMAN
İstanbul Medeniyet Üniv. Rektörü
09.30 - 10.00 ARA

10.00 - 10.30 1. OTURUM
TIBBİ MÜDAHALEYE RIZA AÇISINDAN ÖZEL DURUMLAR
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Refik KORKUSUZ
▫ Tıbbi Vasiyet
Prof. Dr. Pervin SOMER,
Okan Üniv. Hukuk Fak. Öğr. Ü.
▫ Tıbbi Müdahaleye Küçüğün Rızası
Doç. Dr. Hayrunnisa ÖZDEMİR,
Erzincan Üniv. Hukuk Fak. Medeni Hukuk ABD Öğr. Ü.
10.30 - 10.40 TARTIŞMA
10.40 - 11.00 ARA

11.00 - 11.30 2. OTURUM
UYGULAMADA ORGAN BAĞIŞI VE NAKLİ
Oturum Başkanı: Yrd. Doç. Dr. Halit KORKUSUZ, Dr. Levent YÜCETİN
▫ KKTC'de Organ Bağışı ve Nakline İlişkin Hukuki Durum ve Güncel Ge- lişmeler
Yrd. Doç. Dr. Şölen KÜLAHÇI,
Uluslararası Kıbrıs Üniv. Hukuk Fak. Dekan Yardımcısı
▫ Nakil Hazırlığı Sırasında Yaşanan Hukuki Sorunlar
Dilek OKUTUR,
Okan Üniv. Tıp Fak. Hastanesi
11.30 - 11.40 TARTIŞMA
11.40 - 13.00 ÖĞLE YEMEĞİ

13.00 - 13.30 3. OTURUM
HUKUKSAL SORUMLULUK
Oturum Başkanı: Yrd. Doç. Dr. Nurten İNCE

Kongre Programı 9

▫ Sorumluluk Hukuku Kapsamında Hekimin Hukuksal Sorumluluğu
Yrd. Doç. Dr. Halit KORKUSUZ, İst. Medeniyet Üniv. SBF
▫ Malpraktis Davalarında Maddi ve Manevi Tazminat
Av. Nihal YILDIZ, İstanbul Barosu
13.30 - 13.40 TARTIŞMA
13.40 - 14.00 ARA

14.00 – 14.45 4. OTURUM
UYGULAMADA ORGAN BAĞIŞI VE NAKLİ II
Oturum Başkanları: Prof. Dr. Ergun ÖZSUNAY Dr. Yavuz Selim ÇINAR
▫ Organ Bağışını Etkileyen Faktörler: Varsayılan Rıza mı Aydınlatılmış Rıza mı?
Maryana DOITCHINOVA, Bulgaristan
▫ Rahim Nakli
Yrd. Doç. Dr. Yasemin DURAK, Kırıkkale Üniv. Hukuk Fak.
▫ Adli Tıp Bakımından Organ Nakli
Prof. Dr. İbrahim ÜZÜN, Adli Tıp Kurumu
14.45 - 15.00 TARTIŞMA
15.00 - 15.30 ARA

15.30 - 16.30 5. OTURUM
UYGULAMADA ORGAN BAĞIŞI VE NAKLİ III
Oturum Başkanları: Yrd. Doç. Dr. Abdullah Osman KOÇAK, Dr. Rahmi BAYKAN
▫ Kadavradan Organ ve Doku Nakli
Yrd. Doç. Dr. Erika BITON SERDAROĞLU
Okan Ünv. Huk. Fak. Öğr. Ü.
▫ Organ Bağışında Rıza
Yrd. Doç. Dr. Gökhan ŞAHAN, Erciyes Üniv. Hukuk Fak.
▫ Canlılardan Organ Nakli Dr. Levent YUCETİN,
Medical Park Hastanesi, Antalya
▫ İHAM Kararlarında Organ Nakli Yrd. Doç. Dr. Zeynep Burcu AKBABA, Uludağ Üniv. Hukuk Fak.
16.30 - 16.50 TARTIŞMA
20.00 - 00.00 GALA YEMEĞİ

10

21 Eylül 2017 PERŞEMBE, Prof. Dr. AZİZ SANCAR SALONU

Kongre Programı

09.40 - 10.10 1. OTURUM DİŞ HEKİMLİĞİ
Oturum Başkanı: Yrd. Doç. Dr. Fatih BİRTEK
▫ Diş Hekimliğinde Etik ve Endikasyon
Dr. Kenzi Özge İLBAŞ, Av. Tuğçe EROĞLU
10.10 - 10.20 TARTIŞMA
10.20 - 10.40 ARA

10.40 - 11.40 2. OTURUM ACİL TIP
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Atilla ARINCI
▫ Acil Serviste Kayıt Tutma
Yrd. Doç. Dr. Abdullah Osman KOÇAK, Atatürk Üniv. Tıp Fak.
▫ Kardiyopulmoner Resusitasyonda Hukuki Problemler
Uzm. Dr. Mustafa KEŞAPLI, Antalya EAH
▫ Çocuk ve Yaşlı Suistimali Şüphesinin Acil Serviste Değerlendirilmesi
Acil Tıp Uzm. Dr. Fatma TORTUM, Atatürk Üniv. Tıp Fak.
▫ Acil Servislerde Adli Muayene Yapılmalı mı?
Uzm. Dr. Banu KARAKUŞ YILMAZ, Şişli Hamidiye Etfal EAH
11.40 - 12.00 TARTIŞMA
12.00 - 13.30 ÖĞLE ARASI

13.30 - 14.15 3. OTURUM ESTETİK CERRAHİ
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Fahri OVALI
▫ Estetik Cerrahide Malpraktis
Prof. Dr. Atilla ARINCI, İstanbul Üniv. İstanbul Tıp Fak. Estetik ve Plastik Cerrahi ABD Öğr. Ü. / Acıbadem Sağlık Grubu Acıbadem Bakırköy Hasta- nesi Estetik ve Plastik Cerrahi Departmanı
▫ Yargıtay Kararlarında Estetik Cerrahi
Av. Dr. (M.D.) Yakup Gökhan DOĞRAMACI, Hukukçu-Hekim, Sağlık Hu- kuku Bilimi Uzmanı, Medipol Üniv. Sağlık Hukuku Doktora Öğrencisi
▫ Estetik Cerrahiden Kaynaklanan Hukuki Uyuşmazlıklar
Av. Murat BULAT, Antalya Barosu
14.15 - 14.30 TARTIŞMA

Kongre Programı 11

14.30 - 14.50 ARA

14.50 - 15.35 4. OTURUM
KKTC'DE TIP HUKUKU
Oturum Başkanı: Yrd. Doç. Dr. Şölen KÜLAHÇI
▫ KKTC Hukukunda Tıbbi Müdahalenin Hukuka Uygunluğu
Polis Müfettişi Emir Ali GÜRLER
▫ KKTC Hukukunda Sağlık Çalışanlarının Hakları ve Cezai Sorumlulukları
Yrd. Doç. Dr. Özge BENGİSİ, Uluslararası Kıbrıs Üniv.
▫ KKTC'de Acil Tıp ve Hukuki Sorunlar
Dr. Turgay AKALIN, Kıbrıs Amerikan Üniv. Sağlık MYO Müdürü
15.35 - 15.50 TARTIŞMA
15.50 - 16.10 ARA

16.10 - 16.55 5. OTURUM
HEKİMLİK SÖZLEŞMESİ
Oturum Başkanı: Yrd. Doç. Dr. Erika BİTON SERDAROĞLU
▫ Alman Hukuku'nda Güzelleştirme Amaçlı Tıbbi Müdahalelerde Hekim- lik Sözleşmesi ve Hekimin Sorumluluğu
Yrd. Doç. Dr. Nurten İNCE, Marmara Üniv. Siyasal Bilgiler Fak. Hukuk ABD Başkanı
▫ Estetik Müdahalelerin Hukuki Niteliği
Arş. Gör. Ahmet SAAT, Dicle Üniv. Hukuk Fak.
▫ Kamu Görevlisi Statüsü Dışında Bağımsız Sıfatla Tıp Mesleğini İcra Eden Hekimin Sözleşmeden Doğan Hukuki Sorumluluğu
Av. Dr. Osman AÇIKGÖZ
16.55 - 17.10 TARTIŞMA
20.00 - 00.00 GALA YEMEĞİ

12 Kongre Programı

21 Eylül 2017 PERŞEMBE, AHMET CEVDET PAŞA SALONU

09.40 - 10.25 1. OTURUM
ALTERNATİF DİSİPLİNLER
Oturum Başkanı: Yrd. Doç. Dr. Yasemin DURAK
▫ Uluslararası Silâhlı Çatışmalar Hukuku Çerçevesinde Tıbbî Personelin Durumu
Dr. Anıl ÇAMYAMAÇ, KKTC Kıbrıs İlim Üniv. Hukuk Fak. Öğr. Ü.; Doç. Dr. Serkan ÇINARLI, Celal Bayar Üniv. İ.İ.B.F. Hukuk Bilimleri ABD Başkanı
▫ Türk Hukukunda İşyeri Hekimi ve Uygulamada Karşılaşılan Etik Sorunlar
Nuray ÇELİK, İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı
▫ Avukatların Kimyasal Kastrasyon Hakkındaki Bilgilerini Ölçmeye Yöne- lik Saha Çalışması: Ön Rapor
Av. Zeynep REVA, LL.M, Acıbadem Üniv. Adli Tıp ve Etik YL Öğr.
10.25 - 10.40 TARTIŞMA
10.40 - 11.00 ARA

11.00 - 11.45 2. OTURUM
KİŞİSEL SAĞLIK VERİLERİNİN MEDENİ HUKUK BAKIMINDAN KORUNMASI
Oturum Başkanı: Doç. Dr. Yıldız ABİK
▫ Eczacılıkta Kanuna Karşı Hile
Av. Cahid DOĞAN
▫ Eczacılıkta Malpraktis
Ecz. Dr. Rezzan GÜNDAY
▫ KKTC'de Eczacının Hak ve Yükümlülükleri
Öğr. Gör. Faysal GÜDEN, Uluslararası Kıbrıs Üniv.
11.45 - 12.00 TARTIŞMA
12.00 - 13.30 ÖĞLE ARASI

13.30 - 14.15 3. OTURUM
KİŞİSEL SAĞLIK VERİLERİ I
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Dr. h.c. Yener ÜNVER
▫ Bulut Bilişimde Sağlıkla İlgili Kişisel Verilerin Korunması: Türk/ABD Sistemleri Karşılaştırmalı İnceleme
Prof. Dr. Mustafa TOPALOĞLU, Özyeğin Üniv. Hukuk Fak. Öğr. Ü.; Doç. Dr. Ümit TOPALOĞLU, Wake Forest Scholl Of Medicine Öğr. Ü.
▫ Kişisel Sağlık Verileri
Doç. Dr. Yıldız ABİK, Ankara Üniv. Hukuk Fak. Medeni Hukuk ABD Öğr. Ü.
▫ Kişisel Sağlık Verilerinin İşlenmesine İlişkin 6698 Sayılı Kanun'daki Hükümle- rin Avrupa Birliği Mevzuatı ile Karşılaştırmalı Olarak Değerlendirilmesi
Dr. Halil ALTINDAĞ, İstanbul Medeniyet Üniv. Hukuk Fak. İdare Hukuku ABD

Kongre Programı 13

14.15 - 14.30 TARTIŞMA
14.30 - 14.50 ARA

14.50 - 15.35 4. OTURUM
KİŞİSEL SAĞLIK VERİLERİ II
Oturum Başkanı: Doç. Dr. Hayrunnisa ÖZDEMİR
▫ Organik ve Fonksiyonel Anlamda İdare Açısından Kişisel Sağlık Verile- rinin Korunması
Yrd. Doç. Dr. Mehmet HATİPOĞLU, Afyon Kocatepe Üniv. Hukuk Fak. İdare Hukuku ABD
▫ İnsan Hakları Açısından Mahremiyet Kavramı ve Hastanın Kişisel Veri- lerinin Mahremiyeti
Yrd. Doç. Dr. Ömer GEDİK, Erzincan Üniv. Hukuk Fak. Anayasa Hukuku ABD Öğr. Ü.
▫ Sağlıkta Bilgi Güvenliği ve Tıbbi Cihazların Hacklenmesi; Farkındalık Çalışması ve Hukuki Değerlendirme
Av. Gürbüz YÜKSEL, Hukuk Koordinatörü, Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü
15.35 - 15.50 TARTIŞMA
15.50 - 16.10 ARA

16.10 - 16.40 5. OTURUM
KİŞİSEL SAĞLIK VERİLERİ III
Oturum Başkanı: Yrd. Doç. Dr. Murat TÜMAY
▫ Kişisel Sağlık Verilerinin Açıklanması Suçu
Av. Sabire Sanem YILMAZ, Muğla Barosu
▫ Yeni Mezun Hemşirelerin Kişisel Verilerin Korunması Hakkındaki Hu- kuki Bilgi Düzeyleri
Arş. Gör. Ecem KİRKİT, Prof. Dr. Elçin YOLDAŞCAN, Prof. Dr. Necdet AYTAÇ, Arş. Gör. Dr. Tülin GÖNÜLTAŞ, Çukurova Üniv., Dr. Mehmet KİR- KİT, Adana 112 Komuta Kontrol Mrk.
16.40 - 16.50 TARTIŞMA
20.00 - 00.00 GALA YEMEĞİ

14 Kongre Programı

22 Eylül 2017 CUMA,
İBN-İ SİNA SALONU

09.00 - 10.15 1. OTURUM
İNSAN HAKLARI VE TIP
Oturum Başkanları: Prof. Dr. Dr. h.c. Hakan HAKERİ, Av. Sunay AKYILDIZ
▫ WHO ve UNESCO Biyoetik ve İnsan Hakları Evrensel Bildirgelerinde Organ Dağıtım Politikaları
Prof. Dr. Nüket ÖRNEK BÜKEN, Hacettepe Üniv. Tıp Fak.
▫ Biyoetiğin Temel Prensipleri Açısından Organ Aktarımları
Prof. Dr. Nesrin ÇOBANOĞLU, Gazi Üniv. Tıp Fak.
▫ Oviedo Sözleşmesi: İnsan Hakları ve Biyotıp
Prof. Dr. Alireza BAGHERI, Tahran Üniv. Tıp Fak.
10.15 - 10.30 TARTIŞMA
10.30 - 11.00 ARA

11.00 - 12.15 2. OTURUM
İNSAN HAKLARI VE ORGAN BAĞIŞININ ETİK VE HUKUKİ YÖNLERİ
Oturum Başkanları: Prof. Dr. Nesrin ÇOBANOĞLU, Katy NAJAFIZADEH
▫ Oviedo Sözleşmesi: Organ ve Doku Bağışı Ek Protokolü Prof. Dr. Ergun ÖZSUNAY, İstanbul Kültür Üniv. Hukuk Fak.
▫ Türkiye'deki Güncel Durum: Organ Bağışının Hukuki Yönleri
Prof. Dr. Dr. h.c. Hakan HAKERİ, İstanbul Medeniyet Üniv. Hukuk Fak.
▫ Organ ve Doku Bağışındaki Düzenlemelerin Önemi Doç. Dr. Murat Volkan Dülger
12.15 - 12.30 TARTIŞMA
12.30 - 14.00 ÖĞLE YEMEĞİ

14.00 - 15.15 3. OTURUM
ORGAN BAĞIŞI VE NAKLİNDE İYİ UYGULAMALAR: FARKLI BAKIŞ AÇILARI
Oturum Başkanları: Gia TOMADZE, Mohammed NASRALLAH
▫ Avrupa Birliği Uygulamaları
Prof. Dr. Axel RAHMEL
▫ Avrupa Konseyi Uygulamaları
Maryana DOITCHINOVA, Bulgaristan Nakil Kurumu
▫ İran Deneyimi
Katy NAJAFIZADEH, İran Nakil Otoritesi
15.15 - 15.30 TARTIŞMA
15.30 - 16.00 ARA

Kongre Programı 15

16.00 - 17.15 4. OTURUM
ORGAN KAÇAKÇILIĞI, ORGAN TİCARETİ VE NAKİL TURİZMİ
Oturum Başkanları: Axel RAHMEL, Alireza BAGHERI
▫ Küresel Zorluklar
Gia TOMADZE, Gürcistan Nakilciler Derneği
▫ İstanbul Deklarasyonunun Önemi
Yrd. Doç. Dr. Ata BOZOKLAR, Istanbul Bilim Üniv. Tıp Fak.
▫ Organ Kaçakçılığı ile Mücadele: Mısır Örneği
Tarek FAYAD, Cairo University Kasr Alainy Tıp Fak.
17.15-17.30 TARTIŞMA

22 Eylül 2017 CUMA, Prof. Dr. AZİZ SANCAR SALONU

09.00 - 09.30 1. OTURUM
ALTERNATİF DİSİPLİNLER
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Pervin SOMER
▫ Özel Sektörde Hekim Çalıştırma Zorunluğunun Tıp Hukuku Açısından Değerlendirilmesi
Prof. Dr. Refik KORKUSUZ, İstanbul Medeniyet Üniv. Hukuk Fak. Dekanı
▫ Sivil Havacılık Uçucu Personel Periyodik Sağlık Muayenelerinde Malpraktis ve Germanwings Uçak Kazası Vakasının Özel Hukuk Açısından Tahlili
Dr. İlknur ÇELİK, md, THY EASA Class1 AME Uçuş Hekimi, İst. Medeniyet Üniv. Tıp Hukuku Y.L. Öğr.
09.30 - 09.40 TARTIŞMA
09.40 - 10.00 ARA

10.00 - 10.45 2. OTURUM
YARGI KARARLARINDA TIP HUKUKU
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Mustafa TOPALOĞLU
▫ Yargıtay Kararları Işığında Sağlık Hukuku
Hâkim Battal YILMAZ, Yargıtay 13. Hukuk Dairesi Üyesi
▫ İdari Yargıda Tıbbi Uygulamadan Doğan Davalarda Sağlık Personeli İçin Ceza Yargısında Alınan Bilirkişi Görüşünün İdari Yargı Kararına Etkisi Üze- rine Bir İnceleme
Doç. Dr. Serkan ÇINARLI, Celal Bayar Üniv. İktisadi ve İdari Bilimler Fak., Hukuk Bilimleri ABD Başkanı; Uz. Dr. Orhan MERAL, Sağlık Bilimleri Üniv. Bozyaka EAH; Prof. Dr. Ekin Özgür AKTAŞ, Ege Üniv. Tıp Fak. Adli Tıp ABD
10.45 - 11.00 TARTIŞMA
11.00 - 11.20 ARA

16 Kongre Programı

11.20 - 12.05 3. OTURUM
ALTERNATİF DİSİPLİNLER
Oturum Başkanı: Yrd. Doç. Dr. Gökhan ŞAHAN
▫ Zorunlu Sigorta ve Tıp Hukukunda Uygulaması
Yrd. Doç. Dr. Hacı KARA, İstanbul Medeniyet Üniv. Hukuk Fak.
▫ Sağlık Hakkına Dava Yolu ile Erişim
Av. Sunay AKYILDIZ; İstanbul Barosu, Tıp Hukuku Derneği Y.K. Başkanı
▫ Tıp Hukukunda Genel İşlem Şartları
Öğr. Gör. Emine YILDIRIM, Yeni Yüzyıl Üniv. Adalet MYO
12.05 - 12.20 TARTIŞMA
12.20 - 13.30 ÖĞLE ARASI

13.30 - 14.00 4. OTURUM
ORGANİZASYON SORUMLULUĞU
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Refik KORKUSUZ
▫ Hastane Yöneticilerinin Organizasyon Hataları Nedeniyle Ceza Sorumluluğu
Prof. Dr. Dr. h.c. Yener ÜNVER, Özyeğin Üniv. Hukuk Fak. Dekanı
▫ Hastanelerde Organizasyon Sorumluluğu
Dr. Seda KARA KILIÇARSLAN, Kırıkkale Üniv. Hukuk Fak. Adalet MYO
14.00 - 14.10 TARTIŞMA
14.10 - 14.30 ARA

14.30 - 15.00 5. OTURUM TEMEL HAKLAR
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Nüket ÖRNEK BÜKEN
▫ İstek Dışı Tedavi ve Yerleştirmede İnsan Haklarının Korunması
Prof. Dr. Ergun ÖZSUNAY, İstanbul Kültür Üniv. Hukuk Fak.
▫ Anayasa Mahkemesi'nin Tıbbi Müdahalelerden Kaynaklanan Hak İhlali İddialarına Yaklaşımı: Bireysel Başvurular Bağlamında Bir Değerlendirme Yrd. Doç. Dr. Fatih BİRTEK, Erciyes Üniv. Hukuk Fak. Ceza ve Ceza Muhake- mesi Hukuku ABD
15.00 - 15.10 TARTIŞMA
15.10 - 15.30 ARA

15.30 - 16.00 6. OTURUM AYDINLATMA VE RIZA
Oturum Başkanı: Doç. Dr. Hayrünnisa Özdemir

Kongre Programı 17

▫ Canlı Vericiden Organ Naklinde Aydınlatılmış Onamın Etik ve Hukuki Açılardan Değerlendirilmesi
Dr. Arif Hudai KÖKEN (MD), Yrd. Doç .Dr .Önder İLGİLİ) MD., PhD); Hacettepe Üniv. Tıp Fak., Tıp Tarihi ve Etik ABD
▫ Tıbbi Müdahalede Hekimin Aydınlatma Yükümlülüğünün Kapsamı
Arş. Gör. Coşkun ÇALDAĞ, Dicle Üniv. Hukuk Fak.
16.00 - 16.10 TARTIŞMA
16.10 - 16.30 ARA

16.30 - 17.15 7. OTURUM KASTRASYON
Oturum Başkanı: Prof. Dr. İbrahim ÜZÜN
▫ Cinsel Suçlarda Failin Kimyasal Kastrasyonu
Prof. Dr. med. Llm. jur. Hasan Tahsin KEÇELİGİL, Ondokuz Mayıs Üniv. Tıp Fak.
▫ İHAM İçtihatlarında Kimyasal Kastrasyon
Yrd. Doç. Dr. Murat TÜMAY, İstanbul Medeniyet Üniv. Hukuk Fak.
▫ Kimyasal Kastrasyon Uygulamasının Tıp Etiği Açısından Analizi Güler KARABAŞLI, Uludağ Üniv. Tıp Tarihi ve Etik Doktora Öğrencisi Doç. Dr. Elif ATICI, Uludağ Üniv. Tıp Fak. Tıp Tarihi ve Etik ABD Öğr. Ü.
17.15 - 17.30 TARTIŞMA

22 Eylül 2017 CUMA, AHMET CEVDET PAŞA SALONU

09.00 - 09.20 1. OTURUM
ORGAN NAKLİ VE PLASTİK CERRAHİ
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Atilla ARINCI
▫ Tam Yüz Nakli
Prof. Dr. Ömer ÖZKAN, Akdeniz Üniv. Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerr. ABD Öğr. Ü.
09.20 - 09.30 TARTIŞMA
09.30 - 09.40 ARA

09.40 - 10.10 2. OTURUM
HEKİMİN HAK VE ÖZERKLİĞİ
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Hasan Tahsin KEÇELİGİL

18 Kongre Programı

▫ Hekim Hakları
Yrd. Doç. Dr. Ömer ERGÜN, Dicle Üniv. Hukuk Fak. Öğr. Ü.
▫ Ruhsatlı Endikasyon Dışı İlaç Kullanımında Hekimin Mesleki Özerkliği Dr. Delil ÖZCAN, Şişli Hamidiye Etfal EAH Göz Hastalıkları Kliniği, İstanbul Medeniyet Üniv. Tıp Hukuku Tezli Y. L. Öğrencisi
10.10 - 10.20 TARTIŞMA
10.20 - 10.35 ARA

10.35 - 11.05 3. OTURUM İLAÇ HUKUKU
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Pervin Somer
▫ İlaç Üreticisinin İlacın Neden Olduğu Zararlardan Doğan Hukukî Sorumluluğu
Yrd. Doç. Dr. Burcu Gülseren ÖZCAN BÜYÜKTANIR, Hacettepe Üniv. Hukuk Fak.
▫ İlaç Klinik Araştırmaları
Av. Bilge AYDIN TEMİZ,
İstanbul Barosu
11.05 - 11.15 TARTIŞMA
11.15 - 11.30 ARA

11.30 - 12.00 4. OTURUM ZORUNLULUK HALİ
Oturum Başkanı: Yrd. Doç. Dr. Ömer ERGÜN
▫ Tıp Hukukunda Zorunluluk Hali
Arş. Gör. Şölen ÇAKIROĞLU, İstanbul Medeniyet Üniv. Hukuk Fak.
▫ Özel Hukuk Açısından ve Varsayılan Rıza Boyutunda Tıbbî Müdahalede Zorunluluk Hali
Arş. Gör. Ecem KİRKİT, Çukurova Üniv. Hukuk Fak.
12.00 - 12.10 TARTIŞMA
12.10 - 13.30 ÖĞLE ARASI

13.30 - 14.00 5. OTURUM
ALTERNATİF DİSİPLİNLER
Oturum Başkanı: Yrd. Doç. Dr. Tülay YILDIRIM MAT
▫ İğne Uygulaması Sonucu Sakatlığın Tıbbi ve Hukuki Boyutu
Av. Bülent MARAKLI, Adana Barosu
▫ Tazminat Davalarında Rücu
Çiğdem ÖZMEN, Hemşire - Hukukçu
14.00 - 14.10 TARTIŞMA

Kongre Programı 19

14.10 - 14.30 ARA

14.30 - 15.00 6. OTURUM SAĞLIK TURİZMİ
Oturum Başkanı: Yrd. Doç. Dr. Zeynep Burcu AKBABA
▫ Avrupa Birliği Sınır Ötesi Sağlık Hizmetlerinde Hasta Hakları
Yrd. Doç. Dr. Tülay YILDIRIM MAT, İstanbul Medeniyet Üniv. Hukuk Fak..
▫ Medical tourism as a global challenge Medico legal aspects of medical tourism between Turkey and Bulgaria
Mariya PETROVA, European institute of healthcare law healthcare management and public health, Sofia
15.00 - 15.10 TARTIŞMA
15.10 - 15.30 ARA
15.30 - 16.00 7. OTURUM
TEDAVİYİ RET VE İNTİHAR EĞİLİMİ
Oturum Başkanı: Yrd. Doç Gökhan Şahan
▫ Tedaviyi Ret Hakkının Pasif Ötanazi Bağlamında Değerlendirilmesi
Arş. Gör. Ebuzer ZENGİN, İstanbul Medeniyet Üniv. Hukuk Fak.
▫ İntihar ve Zarar Eğilimli Hastalarda Tedavi Yükümlülüğünün İhlali
Arş. Gör. Harun Mirsad GÜNDAY, Erciyes Üniv. Hukuk Fak.
16.00 - 16.10 TARTIŞMA
16.10 - 16.30 ARA

16.30 - 17.15 8. OTURUM GENETİK VE ÜREME
Oturum Başkanı: Yrd. Doç. Dr. Hacı KARA
▫ Taşıyıcı Annelik
Av. Adem KESKİN, Sağlık Bakanlığı Sağlık Politikaları Kurulu Üyesi
▫ Genetik Veri Bankaları
Cumhuriyet Savcısı Remzi DEMİR, Çankaya Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Bölümü Doktora Öğrencisi
▫ KKTC'de Yapay Döllenme
Öğr. Gör. Rağbe YANKIN, Uluslararası Kıbrıs Üniv. Hukuk Fakültesi
17.15 – 17.30 TARTIŞMA

Poster Bildiri Sunumları 22 Eylül 2017 Cuma
Saat 18.00 - 19.00 arasında yapılacaktır.

İÇİNDEKİLER
KONGRE PROGRAMI 5
AÇILIŞ KONUŞMALARI
– I –
Prof. Dr. Dr. h.c. Hakan HAKERİ 29
– II –
Prof. Dr. M. Refik KORKUSUZ 31
– III –
Prof. Dr. M. İhsan KARAMAN 35
BİLDİRİLER
TIBBÎ MÜDAHALEDE KÜÇÜĞÜN RIZASI
Doç. Dr. Hayrunnisa ÖZDEMİR 41
KKTC'DE ORGAN VE DOKU NAKLİ
Yrd. Doç. Dr. Şölen KÜLAHÇI 83
ORGAN NAKLİNDE YAŞANAN HUKUKSAL SORUNLAR
Dilek OKUTUR 93
SORUMLULUK HUKUKU KAPSAMINDA HEKİMİN HUKUKSAL SORUMLULUĞU
Yrd. Doç. Dr. Halit KORKUSUZ 99
MALPRAKTİS DAVALARINDA MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT
Av. Nihal YILDIZ 113
FACTORS INFLUENCING ORGAN DONATION RATE:
PRESUMED VERSUS INFORMED CONSENT (ORGAN BAĞIŞINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER: VARSAYILAN RIZA MI? AYDINLATILMIŞ RIZA MI?)
Maryana DOITCHINOVA-SIMEONOVA, MD 125
RAHİM (UTERUS) NAKLİ
Yrd. Doç. Dr. Yasemin DURAK 127
ÖLÜDEN ORGAN NAKLİ
Yrd. Doç. Dr. Erika BİTON SERDAROĞLU 153
TÜRK HUKUKUNDA ORGAN VE DOKU NAKLİNDE RIZA
Yrd. Doç. Dr. Gökhan ŞAHAN 169
CANLI VERİCİLİ NAKİL
Dr. Levent YÜCETİN 187

22 İçindekiler

İNSAN HAKLARI AVRUPA MAHKEMESİ KARARLARINDA ORGAN NAKLİ
Yrd. Doç. Dr. Zeynep Burcu AKBABA 205
DİŞ HEKİMLİĞİ PRATİĞİNDE ETİK VE ENDİKASYON HUKUKÎ PERSPEKTİF
Dt. Kenzi Özge İLBAŞ / Av. Tuğçe EROĞLU 215
ACİL SERVİSTE KAYIT TUTMA
Yrd. Doç. Dr. Abdullah Osman KOÇAK 223
RESUSİTASYON VE HUKUKÎ SORUNLAR
Uzm. Dr. Mustafa KEŞAPLI 227
ÇOCUK VE YAŞLI İSTİSMARININ ACİL SERVİSLERDE DEĞERLENDİRİLMESİ
Uzm. Dr. Fatma TORTUM 241
ACİL SERVİSLERDE ADLİ MUAYENE YAPILMALI MI ?
Uzm. Dr. Banu KARAKUŞ YILMAZ 251
ESTETİK CERRAHİDE HUKUKİ SORUMLULUKLAR VE MALPRAKTİS
Prof. Dr. R. Atilla ARINCI 263
YARGITAY KARARLARINDA ESTETİK CERRAHİ
Dr. Yakup Gökhan DOĞRAMACI 265
KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ HUKUKUNDA TIBBİ MÜDAHALENİN HUKUKA UYGUNLUĞU
Emir Ali GÜRLER 295
KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ HUKUKUNDA ACİL TIP VE HUKUKÎ SORUNLAR
Yrd. Doç. Dr. Turgay AKALIN 305
ALMAN HUKUKUNDA GÜZELLEŞTİRME AMAÇLI TIBBİ MÜDAHALELERDE HEKİMLİK SÖZLEŞMESİ VE HEKİMİN SORUMLULUĞU
Yrd. Doç. Dr. Nurten İNCE 333
ESTETİK MÜDAHALELERİN HUKUKİ NİTELİĞİ
Araş. Gör. Ahmet SAAT 365