Kamu Hizmetleri Ve Kamu Teşebbüslerine Rekabet Hukuku Kurallarının Uygulanması
KAMU HİZMETLERİ VE KAMU TEŞEBBÜSLERİNE REKABET HUKUKU KURALLARININ UYGULANMASI
Cem Çağatay ORAK
- Rekabet Teorisi ve Rekabet Hukukuna İlişkin Temel Kavramlar
- Uluslararası Uygulamalar Işığında Kamu Hizmetleri ve Kamu Teşebbüslerine Rekabet Hukuku Kurallarının Uygulanması
- Türk Rekabet Hukukunun Uygulama Alanı Bakımından Kamu Teşebbüsleri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ
SUNUŞ
İÇÎNDEKİLE R
KISALTMALAR
GİRİŞ
§ BİRİNCİ BÖLÜM
REKABET TEORİSİ VE REKABET HUKUKUNA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR
I- REKABET TEORİSİ 1
A- Rekabet Kavramı 1
B- Rekabetin Fonksiyonları 4
I- Rekabetin Seçme Özgürlüğünü Arttırma Fonksiyonu 4
II- Tüketici Egemenliğini Sağlama Fonksiyonu 6
III- Etkin Kaynak Kullanımını Sağlama Fonksiyonu 10
IV- Sosyal Darwinizm ve Rekabetin Demokratikleştirme Fonksiyonu 11
V- Rekabetin Regülasyon Fonksiyonu.. 12
VI- Ekonomik Kamu Düzenini Sağlama Fonksiyonu 15
II- REKABET HUKUKU VE POLİTİKASI 20
A- Genel Olarak 20
B- Devletin Ekonomiye Müdahale Aracı Olarak Rekabet Hukuku ve Politikası 21
C- Rekabet Hukukunun Gelişim Çizgisi 28
1- Amerikan Rekabet Hukuku 28
2- Avrupa Birliği Rekabet Hukuku 33
3- Türk Rekabet Hukuku 35
D- Rekabet Hukukunun Diğer Disiplinlerle İlişkisi 36
a) Genel Olarak 36
b) Anayasa Hukuku ile İlişkisi 40
c) İdare Hukuku ile İlişkisi 51
d) Ceza Hukuku ile İlişkisi 58
ÎKÎNCÎ BÖLÜM
ULUSLARARASI UYGULAMALAR IŞIĞINDA KAMU HİZMETLERİ VE KAMU TEŞEBBÜSLERİNE REKABET HUKUKU KURALLARININ UYGULANMASI
I- KAMU HİZMETİ KAVRAMI 67
A- Klasik Kamu Hizmeti Teorisi 67
I- Genel Olarak 67
II- Kamu Hizmetine Hakim Olan Temel Anlayışlar 69
1- Objektif Kamu Hikmeti Anlayışı 69
2- Sübjektif Kamu Hikmeti Anlayıp 71
3- Türk Anayasa Mabkemeâ’nitı Kamu Hikmeti Anlayıp 72
B- Modem Kamu Hizmeti Teorisi; 73
C- Avrupa Birliği Kamu Hizmeti Teorisi 83
a) Evrensel Hizmet Kavramı 87
b) Genel Ekonomik Yarar Hizmetleri 95
II- KAMU HİZMETİ VE REKABET 102
A- Rekabetçi Piyasalar ve Kamu Hizmeti 102
B- Rekabet — Regülasyon ve Kamu Hizmeti İlişkisi 112
C- Ülke Uygulamaları 123
a) İngiltere 123
b) Fransa 133
c) İtalya 139
d) Amerika Birleşik Devletleri 143
D- Sektörel Bazlı İnceleme 154
1- Enerji Sektörü 154
2- Telekomünikasyon Sektörü 163
3- Posta Sektörü 171
III- DEVLETİN PİYASA IÇl MÜDAHALE BİÇİMİ OUtRAK KAMU TEŞEBBÜSLERİ 175
A- Teşebbüs Kavramı 176
a) Genel Olarak 176
b) Rekabet Hukukunda Teşebbüs Kavramı 177
B- Kamu Teşebbüsü Kavramı 189
C- Kamu Teşebbüslerinin Rekabet Karşıtı Uygulamaları 191
I- Genel Olarak 191
II- Kamu Teşebbüsleri Lehine Piyasada Rekabeti Bozucu Enstrümanlar 200
I- Yasal Monopoller. 200
II- İflasa Tabi Olmama 203
III- Verğ Muafiyetleri. 209
IV- İştirak İlişkisi. 214
1- DEVLETİN PİYASA DIŞI MÜDAHALE BİÇİMİ OLARAK
KENDİLERİNE MÜNHASIR VE ÖZEL HAKLAR TANINMIŞ TEŞEBBÜSLER VE DEVLET YARDIMLARI 218
A- Genel Olarak 218
B- Münhasır Haklar 226
a) Münhasır Haklar Üye Devletler Tarafından Verilmelidir. 228
b) Münhasır Hakkın Kamusal Bir Tasarruf ile Verilmesi 229
c) Münhasır Hakkın Tek Bir Teşebbüse Verilmesi 231
d) Ekonomik Aktivitenin Yürütülmesi Amacıyla Verilme 232
C- Özel Haklar 232
D- Devlet Yardımları Kavramına Genel Bakış 233
§ ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRK REKABET HUKUKUNUN UYGULAMA ALANI BAKIMINDAN KAMU TEŞEBBÜSLERİ
a) TÜRK HUKUKUNDA KAMU TEŞEBBÜSLERİ 241
A- Kavram ve Tarihçe 241
B- Kamu Teşebbüslerinin Tabi Olduğu Hukuki Rejim 255
b) 4054 SAYILI REKABETİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN’UN UYGULAMA ALANI BAKIMINDAN KAMU TEŞEBBÜSLERİ 266
A- Genel Olarak 266
B- Kamu Teşebbüslerinin Bağımsızlığı Sorunsalı 268
C- Kamu Teşebbüslerine Rekabet Kurallarının Uygulanması Konusunda
Rekabet Kurulu’nun Yaklaşımı 284
D- Kamu Teşebbüslerine Rekabet Kurallarının Uygulanması Konusunda
Öğretideki Görüşler 291
E- Görüşümüz 296
c) KAMU TEŞEBBÜSLERİNİN 4054 SAYILI REKABETİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN’A AYKIRI UYGULAMALARI 298
A- Hakim Durumun Kötüye Kullanılması 299
I- Zorunlu Unsurun Verilmemesi 303
II- Fiyatlar Yoluyla Kötüye Kullanmalar 314
III- Girişleri Engellemek ve Rakipleri Zor Durumda Bırakma 321
IV- Mal Vermeyi Reddetme 331
V- Ayrımcılık 334
VI- indirim Sistemleri 339
B- Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Karar ve Uyumlu Eylemler 340
C- Yoğunlaşmalar 350
I- KAMU TEŞEBBÜSLERİNİN REKABET KURALLARINI İHLAL ETMELERİ HALİNDE DEVREYE SOKULABİLECEK HUKUKSAL MEKANİZMALAR 352
A- Kamu Teşebbüslerinin Rekabet Kurallannı Bizatihi Kendi İşlem ve Eylemleri ile İhlal Ettiği Durumlar 352
1- İdari Mekanizmalar 352
2- Yargısal Mekanizmalar 368
a) İptal Davası 368
b) Tam Yargt Davası. 380
B- Kamu Teşebbüslerinin Rekabet Kurallannı İhlal Etmesinin Yasama
Tasarrufu ya da İdari İşlemlerden Kaynaklandığı Durumlar 384
1 - İptal Davası 392
a) Tam Yargı Davası 405
b) Rekabet Savunuculuğu 410
C- Muafiyet ve Menfi Tespit Uygulamalan 415
II- ÖZELLEŞTİRME UYGULAMALARI İLE 4054 SAYILI REKABETİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN ARASINDAKİ İLİŞKİ VE KAMU TEŞEBBÜSLERİNİN DURUMU 417
A- Özelleştirme ve Rekabet Teorisi Arasındaki İlişki 417
B- Anayasa Mahkemesi Kararlan Işığında Özelleştirme ve Rekabet 422
C- Özelleştirme İşlemlerinde Rekabet Kurulu’nun Görev ve Yetkileri 424
1- ön Bildirim ve Rekabet Kurulu Görüşü 427
2- Rekabet Kurulu’ndan İzin Alınması Zorunluluğu... 432
SONUÇ 435
KAYNAKÇA 437