Ceza Muhakemesinde İstinafın Gelişimi ve Bölge Adliye Mahkemelerinde Muhakemenin Yapılması
CEZA MUHAKEMESİNDE İSTİNAFIN GELİŞİMİ VE BÖLGE ADLİYE MAHKEMELERİNDE MUHAKEMENİNİ YAPILMASI
Dr. Cengiz ÜNSAL
- İstinafa İlişkin Genel Bilgiler
- İstinafın Tarihsel Gelişimi ve Mukayeseli Hukukta İstinaf
- Bölge Adliye Mahkemelerinin Örgütlenmesi, İşleyişi ve Bu Mahkemelere Müracat Şekil ve Esasları
- Bölge Adliye Mahkemelerinde Kanun Yolu Yargılaması
- Türk ve Alman Ceza Muhakemesi Hükümlerinin Karşılaştırması
Önsöz 7
Kısaltmalar Listesi 19
Giriş 21
Birinci Bölüm İSTİNAFA İLİŞKİN GENEL BİLGİLER
I KAVRAM OLARAK İSTİNAF 27
- 1. Genel Olarak 27
- 2. İstinaf Terimi 28
- 3. İstinafın Hukuki Niteliği 31
- 4. İstinafın Amacı 33
- 5. İstinafın Çeşitleri 35
- 2. Genel Olarak 35
- 3. Klasik İstinaf 36
- 4. Dar Anlamda İstinaf 36
- 5. Genişletilmiş Temyiz 38
- 6. İstinafın Konusu 39
1.1. Genel olarak 39
1.2. İdari Kararlar ve Yaptırımlar 41
1.3. İlk Derece Mahkeme Kararları 43
- 7. İstinafın Kapsamı 48
- 4. Tabi Olanlar 48
- 5. Tabi Olmayanlar 49
- 8. İstinafın, Kanun Yolu Olarak Karşılaştırılması 50
- 1. İtiraz ile Karşılaştırma 50
- 1. Benzer Yönleri 50
- 2. Farklı Yönleri 50
- 2. Temyiz ile Karşılaştırma 52
- Benzer Yönleri 52
- Farklı Yönleri 52
- 3. Olağanüstü Kanun Yolu ile Karşılaştırma 55
II İSTİNAFIN LEH VE ALEYHİNDEKİ GÖRÜŞLER 56
- 1. Tarih Boyunca Uygulanmasına Dayanan Görüş 56
- 2. Günümüzdeki Uygulanışı ile İlgili Görüşler 57
- 3. Mahalli Tesirlerden Etkilenme Görüşü 60
- 4. Maddi Olaylara İlişkin Hataların Düzeltilmesi Hakkında Görüş 60
- 2. Genel Olarak 60
- 3. Davaların Uzaması Sonucunu Doğuracağı Görüşü 61
- 4. İkinci Hükmün İlk Hükümden Farksız Olduğu Görüşü 62
- 5. İstinafın Fonksiyonu ile İlgili Görüşler 63
- 6. Tekrar Muhakeme Yapılması ile İlgili Görüşler 64
- 5. İstinaf Kontrolünün Hâkimleri Dikkate Zorlaması 65
- 6. Ekonomik Sorunlar ve Personel Sıkıntısı 66
- 7. Ceza Muhakemesi İlkelerinden Hareket Edilen Görüşler 67
- 8. İstinafın Olmadığı Sistemlerdeki Sonuçlar ile İlgili Görüşler 68
- 9. İstinafın Bulunduğu Sistemlerdeki Sonuçlar ile İlgili Görüşler 70
J Üniter Devlet Yapısı ile İlgili Görüşler 71
K Âdil Yargılanma Açısından Görüşler 74
L İstinafın Leh ve Aleyhindeki Görüşlerin Toplamı 77
M Türk Hukuku Bakımından Görüşlerin Değerlendirilmesi 79
1.1. Genel Olarak 79
1.2. Hâkimlerin Nitelikleri 79
1.3. Mahkeme Teşkilatı 80
1.4. Yargıtay'ın İşyükü 81
1.5. Davaların Uzaması 85
İkinci Bölüm İSTİNAFIN TARİHSEL GELİŞİMİ VE MUKAYESELİ HUKUKTA İSTİNAF
I İSTİNAFIN TARİHSEL GELİŞİMİ 87
- 4. Genel Olarak 87
- 5. Eski Yunanda İstinaf 88
- 6. Roma Hukukunda İstinaf 89
TÜRK HUKUKUNDA İSTİNAFIN TARİHSEL GELİŞİMİ 90
- 1. Genel Olarak 90
- 2. Tanzimat Fermanı (1839) Öncesi 91
- 3. Tanzimat Fermanı Sonrası ve Nizamiye Mahkemelerinin Kuruluşu 94
- 4. 1879 Tarihli Kanun Sonrası 96
E İstinaf Mahkemelerinin Kaldırılması 97
F Yeniden Kurulmasına Yönelik Yapılan Çalışmalar 101
- 2. Genel Olarak 101
- 3. Beş Yıllık Kalkınma Planları 102
1.1. Üçüncü Beş Yıllık (1973-1977) Kalkınma Planı 103
1.2. Dördüncü Beş Yıllık (1978-1982) Kalkınma Planı 103
1.3. Beşinci Beş Yıllık (1985-1989) Kalkınma Planı 104
1.4. Altıncı Beş Yıllık (1990-1995) Kalkınma Planı 104
1.5. Yedinci Beş Yıllık (1996-2000) Kalkınma Planı 104
1.6. Sekizinci Beş Yıllık (2001-2005) Kalkınma Planı 105
1.7. Dokuzuncu Beş Yıllık (2007-2013) Kalkınma Planı 105
- 4. İstinaf Mahkemelerinin Kuruluşu ile İlgili Taslaklar 105
- 4. Genel Açıklama 105
- 5. 1932 Tarihli Kanun Tasarısı 106
- 6. 1948 Tarihli Kanun Tasarısı 107
- 7. 1952 Tarihli Kanun Tasarısı 107
- 8. 1963 Tarihli Kanun Tasarısı 108
- 9. 1977 Tarihli Kanun Tasarıları 110
- 10. 1978 Tarihli Kanun Tasarısı 112
- 11. 1985 Tarihli Kanun Tasarıları 113
11993 Tarihli Kanun Tasarısı 114
j 2002 Tarihli Kanun Tasarısı 115
- 5. Avrupa Birliğine Katılım Sürecinin Etkileri 116
- 1. İstişarî Ziyaret Raporu 116
- 2. İlerleme Raporları 116
- 6. Sivil Toplum Kuruluşlarının Etkileri 118
- 1. Türkiye Sanayici ve İşadamları Derneği Raporu 118
- 2. Sanayici ve İşadamları Demeği Raporu 119
- Türk Hukuk Mevzuatında İstinaf 120
- Genel Olarak 120
2213 Sayılı Vergi Usul Kanununda İstinaf 121
- Denizde Zapt ve Müsadere Kanununda İstinaf 122
- Gümrük Kanununda İstinaf 124
- 5235 Sayılı Kanunla Birlikte Mevzuatta Yapılan Değişiklikler 124
- 1. MUKAYESELİ HUKUKTA İSTİNAF 125
- 2. Almanya 125
1.1. Tarihi Süreç İçerisindeki Görünümleri 126
1.2. İstinafta Refornt İçin Çalışmalar 128
1.3. Ceza Yargılamasında Mahkeme Teşkilatı 130
1.4. İstinaf Mahkemelerinin Yapısı ve İşleyişi 131
- 3. Fransa 136
- 4. Tarihi Süreç İçeriandekiGörünümlett 37
- 5. İstinafta Reform İçin Çalışmalar 138
- 6. Ceza Yargılamasında Mahkeme Teşkilatı
- 7. 142
- 4. İngiltere 149
- 5. Avusturya 155
- 6. Yunanistan 158
- 7. İtalya 159
- 8. Hollanda 162
- 9. İsveç 167
- 10. Suriye 172
J İslâm Hukukunda İstinaf ' 172
- 2. AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ AÇISINDAN İSTİNAF 178
- 3. AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ KARARLARI BAKIMINDAN İNCELEME 182
Üçüncü Bölüm BÖLGE ADLİYE MAHKEMELERİNİN ÖRGÜTLENMESİ, İŞLEYİŞİ VE BU MAHKEMELERE MÜRACAT ŞEKİL VE ESASLARI
- 1. KURULUŞU 191
- 1. Üst Mahkeme Olması
- 2. Müstakil Mahkeme Olması 192
- 3. Toplu Mahkeme Olarak Çalışması 193
- 4. Kurulacak Yer ve Sayısı 193
- 2. BÖLGE ADLİYE MAHKEMELERİNİN GÖREVLERİ 198
- 1. MAHKEME ORGANLARI 199
- 2. Bölge Adliye Mahkemesi Başkanlığı 199
1.1. Başkan 199
1.2. Yazı İşleri Müdürlüğü 200
- 3. Bölge Adliye Mahkemesi Başkanlar Kurulu 201
- 4. Bölge Adliye Mahkemeleri Daireleri 202
- 4. Ceza Daireleri 203
- 5. Hukuk Daireleri 204
- 2. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI 204
- 1. Cumhuriyet Başsavcısı 205
- 2. Cumhuriyet Başsavcıvekili ve Cumhuriyet Savcısı 206
- 3. Müdürlükler
- 4. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ ADALET KOMİSYONU 207
- 5. BÖLGE ADLİYE MAHKEMELERİNİN DENETLENMESİ 208
- 6. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ HÂKİM VE CUMHURİYET SAVCILARININ İŞLEDİKLERİ SUÇLARDAN ÖTÜRÜ SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMA 209
- 7. BÖLGE ADLİYE MAHKEMELERİNE MÜRACAT ŞEKİL VE ESASLARI 211
- 1. İstinaf Kanun Yoluna Başvurabilecekler 211
- Cumhuriyet Savcısı 212
- Şüpheli 214
- Sanık 214
- Şüpheli veya Sanığın Kanuni Temsilcisi veya Eşi 215
- Müdafi veya 217
- Davaya Katılan 219
- Şahsi Hakkı Olan Kişiler 220
- 2. Aleyhine İstinaf Yoluna Başvurulabilecek Kararlar, 221
- 3. İstinaf Yoluna Başvuru Şartları 222
- Süre -222
- Hukuki Yarar 225
- İstem 226
- İzin 230
- Sebep Gösterme 230
- 4. İstinaf 232
- Mutlak İstinaf Nedenleri 233
- Mahkemenin Kanuna Uygun Olarak Teşekkül Etmemesi 233
- Kanunen Yasaklanmış Bir Hâkimin Hükme Katılması 234
- 1. Reddedilen veya Hakkındaki Red İstemi Kanuna Aykırı Olarak Kabul Edilmeyen
Hâkimin Hükme Katılması 235
- 2. Mahkemenin Kanuna Aykırı Olarak Davaya Bakmaya Kendini Görevli veya Yetkili Görmesi 236
- 3. Duruşmada Kanunen Mutlaka Hazır Bulunması Gereken Kişilerin Yokluğunda
Duruşma Yapılması 237
- 4. Duruşmada Açıklık İlkesinin İhlali 238
- 5. Hükmün Gerekçesiz Olması 239
- 6. Hüküm İçin Önemli Olan Hususta Savunma Hakkının Kısıtlanmış Olması 240
ı Hükmün Hukuka Aykırı Yöntemlerle Elde Edilen Delile Dayanması 242
- 2. Nispi İstinaf Nedenleri 243
1.1. İstinaf Başvurusunun İlk Derece Mahkemesince İncelenmesi 244
- 4. İstinaf Başvurusunun Reddi 245
- 1. Red Kararına Karşı Kanun Yolu 246
- 2. Red Kararına Karşı Kanun Yoluna Başvurmanın Hüküm Üzerindeki Etkisi 248
- 5. İstinaf Başvurusunun Kabulü 249
- 1. İstinaf Başvurusunun Karşı Tarafa Tebliği 249
- 2. Karşı Tarafın Cevap Vermesi * 250
1.2. İstinaf Başvurusunun Etkisi 251
- Aktarma Etkisi 251
- Durdurma Etkisi 251
- Yayılma Etkisi 252
Dördüncü Bölüm BÖLGE ADLİYE MAHKEMELERİNDE KANUN YOLU YARGILAMASI
- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞINCA BAŞVURUNUN İNCELENMESİ 253
- Genel Olarak 253
- Tebligat Eksikliğinin Giderilmesi 254
- Belge ve Delillerin Eklenmesi 255
- Tebliğnamenin Düzenlenmesi 257
- Tebliğnamenin Tebliğ İşlemleri 259
- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİNCE BAŞVURUNUN İNCELENMESİ 262
- Ön İnceleme 262
- Dosyanın Esastan İncelenmesi ve Kovuşturma 265
- 1. İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi 266
- 2. İlk Derece Mahkeme Hükmünün Bozulması 268
- 1. Davanın Yeniden Görülmesi 270
- 2. Duruşma Hazırlığı 271
- 3. Duruşmada Cumhuriyet Savcısının Rolü 274
- 4. Duruşmanın Yapılması 274
ca Duruşmanın Başlaması 277
cb İnceleme Raporunun Okunması 277
1.1. İlk Derece Mahkeme Hükmünün Okunması 278
cd Sanığın Sorgulanması 278
ce Delillerin Toplanması 280
- 2. Davanın Yeniden Görülmesi Üzerine Verilebilecek Kararlar 291
- 4. Muhakemenin Devamı Sırasında Verilebilecek Kararlar 291
aa Düşme Kararı 292
ab Durma Kararı 293
ac Davanın Reddi Kararı 294
ad Görevsizlik ve Yetkisizlik Kararı 294
ae Sanığın Gelmemesi Nedeniyle Davanın Reddi Kararı 295
- 5. Muhakemenin Sonunda Verilebilecek Kararlar 298
ba Beraat Kararı 298
bb Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı 299
bc Mahkûmiyet Kararı i 300
bd Güvenlik Tedbiri Kararı 300
be Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararı 301
- 1. İstinaf Davasından Vazgeçme ve Geri Alınması 302
- 1. Vazgeçme 303
- 2. Geri Alma 303
- İstinaf Yargılaması Sonunda Aleyhe Değiştirme Yasağı 305
İM BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARLARINA KARŞI DİRENME YASAĞI 308
- İÇTİHAT AYKIRILIKLARININ YARGITAYCA GİDERİLMESİ 309
- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARLARINA KARŞI KANUN YOLU 313
- İtiraz 313
- Temyiz 316
- Temyiz Kavramı 316
- Temyizin Amacı ve Niteliği 317
- Temyize İlişkin Kanuni Düzenlemeler 318
- Temyiz Edilebilen ve Edilemeyen Kararlar 319
- Temyiz Sebepleri 325
- Temyiz Talebi ve Süresi 326
- 1. Temyiz Başvurusunun Karar Üzerindeki Etkisi 328
- 2. Temyiz Başvurusunda Nedenlerin Belirtilmesi 328
- 3. Bölge Adliye Mahkemesinin Temyiz Koşullarını Araştırması 329
- 4. Yargıtay İncelemesi 330
- 5. Yargıtay Kararının Gönderileceği Makam 333
- 6. Hükmün Bozulmasının Diğer Sanıklara Etkisi 334
- 7. Davaya Yeniden Bakacak Mahkemenin İşlemleri 335
- 2. Temyiz Başvurusunun Şartları Taşımadığından Temyiz İsteminin Reddi Kararından
Sonra Yapılacak İşlemler 335
- 3. Dosyanın Eksiklik Yönünden Geri Gönderilmesinden Sonra Yapılacak İşlemler 336
- 4. Temyiz İsteminin Esastan Reddine Dair Verilen Karardan Sonra Yapılacak İşlemler 336
- 5. Yargıtay'ca İşin Esasına Islah Yoluyla Hükmedilmesi Üzerine Yapılacak İşlemler 337
- 6. Bozma Kararı Verilmesi Üzerine Yapılacak İşlemler 337
1.1. Kanun Yararına Bozma 341
1.2. Yargılamanın Yenilenmesi 343
- 4. Yargılamanın Yenilenmesi Usulü 345
- 5. Yargılamanın Yenilenmesi Sebepleri 345
- 6. Yargılamanın Yenilenmesi Müracaatının İncelenmesi 348
- 7. Yenilenen Yargılama Sonunda Verilecek Kararlar 351
- 8. Bireysel Başvuru Sonucuna Göre Yargılamanın Yenilenmesi 351
Beşinci Bölüm TÜRK VE ALMAN CEZA MUHAKEMESİ HÜKÜMLERİNİN KARŞILAŞTIRMASI
I MEHAZ KANUN VE CEZA MUHAKEMESİ KANUNUNDA YER ALAN İSTİNAFA İLİŞKİN HÜKÜMLER 355
- 1. İstinaf Edilebilen Hükümler 355
- 2. İstinaf Davasının Kabul Edilebilirliği 356
- 3. İstinaf Talebi ve Süresi 359
- 4. İstinaf Süresinde Eski Hâle Getirme Talebi 360
- 5. İstinaf Başvurusunun Kesinleşme Üzerindeki Etkisi 361
- 6. İstinaf Başvurusunun Gerekçeli Olarak Yapılması 362
- 7. İstinaf Davasının Sınırlandırılması 363
- 8. İlk Derece Mahkemesince İstinaf Başvurusunun Reddi 364
- 1. İstinaf Başvurusunun Karşı Tarafa Tebliği ve Dosyasının Savcılığa Verilmesi 366
J İlk Derece Mahkemesinden İstinaf Mahkemesine Dosyanın Gönderilmesi 367
K İstinaf Mahkemesince Yapılan Ön İnceleme 368
L İstinaf Başvurusunun Kabul Edilebilirlik Yönünden İncelenmesi 370
M İstinaf Mahkemesindeki Duruşma Hazırlığı 371
N İstinaf Mahkemesindeki Duruşmanın Yapılması 374
0 İstinaf Mahkemesindeki Duruşmada Belgelerin Okunması 375
P İstinaf Mahkemesinde Delillerin Ortaya Konulması 376
R Sınırlandırılmış İstinaf Başvurusunun Mahkemece Sınırlı İncelenmesi 378
S İstinaf Mahkemesince Verilen Kararlar 379
Ş İstinaf Mahkemesindeki Duruşmada Sanığın Hazır Bulunmaması 381
T İstinafa Kanuni Temsilci Tarafından Başvurulması Halinde Yapılacak Olan Muhakemenin Şekli a 383
U Aleyhe Değiştirme Yasağı 384
V İstinaf Muhakemesinin Nasıl Yapılacağına Dair Hükümler 386
- 2. MEHAZ KANUN İLE CEZA MUHAKEMESİ KANUNUNUN İSTİNAFA
İLİŞKİN FARKLI HÜKÜMLERİ 386
Sonuç 389
Kaynakça 401
Kavramlar Dizini 419