Çevreye Karşı SuçlarTürk ve Alman Çevre Ceza Hukukunda Güncel Sorunlar
Dr. Gülsün Ayhan AYGÖRMEZ UĞURLUBAY
İÇİNDEKİLER
Önsöz7
İçindekiler10
Kısaltmalar23
1. Kısım
Çevre Ceza Hukukuna Giriş
I.Çevre Ceza Hukukunun Önemi ve Varoluş Gerekçesi27
1.Yaşanan Çevre Felaketleri ve Çevreye Karşı Suçların Kriminal Politik Anlamı27
2.Neden Çevre Ceza Hukuku: Çevrenin Korunmasının Ceza Hukukunun Konusu Olması Süreci30
3.Çevre Ceza Hukukunun Varoluş Gerekçesi33
II.Çevre Ceza Hukukunun Tanımı, Kaynakları ve İşlevi35
1.Çevre ceza hukuku: “Dünya Çevre Ceza Hukuku” mu
“Uzay Çevre Ceza Hukuku” mu?35
2.Dar Anlamda Çevre Ceza Hukuku: ACK ve TCK’daki Çevreye Karşı Suçlar37
3.Çevre Ceza Hukukunun Kaynakları38
a)Çevre Ceza Hukukunun Uluslararası Kaynakları38
aa)Türkiye’nin Taraf Olduğu Uluslarası Çevre Sözleşmeleri42
b)Ulusal Kaynaklar43
4.Çevre Ceza Hukukunun İşlevi47
III.Çevre Ceza Hukukunun Tarihsel Gelişimi49
1.Çevre Ceza Hukukunun İlk Aşamaları49
a)Almanya’daki Durum49
b)Türkiye’deki Durum51
aa) Osmanlı’da Çevre Ceza Hukuku51
2.Çağdaş Çevre Ceza Hukukunun Gelişimi56
a)Almanya’da Modern Çevre Ceza Hukukuna Geçiş Süreci57
aa)Çevre Ceza Hukukunun Yan Ceza Hukuku Olduğu Evre57
bb)Çevre Ceza Hukukunun Dar Anlamda Ceza Hukuku Olması58
cc)Çevre Ceza Hukukunun Kodifikasyonu60
dd)Çevre Ceza Hukukunun Avrupalılaşması62
b)Türkiye’de Modern Çevre Ceza Hukukuna Geçiş Süreci64
aa) 1982 Anayasası Öncesi Dönemde Çevre Ceza Hukuku64
bb)1982 Anayasası Sonrası Dönem66
cc)Yeni TCK Sonrası Dönem67
IV.Çevre Ceza Hukukunun Koruduğu Hukukî Değer69
1.Hukukî Değerlerin Ceza Hukukundaki Önemi ve Anlamı69
2.Çevreye Karşı Suçların Koruduğu Hukukî Değerleri Açıklayan Teoriler72
a)Saf Antropozentrik (İnsanmerkezli) Kuram72
aa) Kurama Yönelik Geri Bildirimler ve Görüşümüz73
b)Saf Ekolojik Kuram75
aa) Kurama Yönelik Geri Bildirimler ve Görüşümüz76
c)İdarî Kuram78
aa) Kurama Yönelik Geri Bildirimler ve Görüşümüz79
d)Antipozentrik ve Ekolojik Kuramlarını “Uzlaştıran” (Karma) Arabulucu Kuram80
aa) Görüşümüz86
V.Çevre Suçlarının Özellikleri ve Tabiatları90
1.Atıf Suçları (Blankettstraftatbestände) Olarak Çevre Suçları ve
Çevre Ceza Hukukunun İdâre Hukukuna Bağımlılığı90
a)Atıf türleri91
b)Çevre Ceza Hukukunda Atıf Tekniğine Başvurma Zorunluluğu92
2.Atıflarla Ceza Hukukunun İdâreye Bağlanması ve İdâreye Bağımlılık Türleri93
a)İdâreye Bağımlılık Türleri93
aa)İdârî Kavramlara Bağımlılık: Kavramsal Bağımlılık93
bb)İdâre Hukukuna Bağımlılık: Hukuksal Bağımlılık93
cc)İdârî İşlemlere Bağımlılık: İşlemsel Bağımlılık94
dd)İdârî Yargı Kararlarına Bağımlılık: Yargısal Bağımlılık95
ee)İdârî Sözleşmelere Bağımlılık: Sözleşmeden Doğan Bağımlılık95
b)Çevre Ceza Hukukunun İdâre Hukukuna Bağlılığının Getirdiği Anayasal Sorunlar95
c)Hukuk Düzeninin Bütünlüğü İlkesi ve Çevre Ceza Hukukunun Müstâkilliği101
d)İdârî İzinlere Bağlılık ile İlgili Temel Hususlar102
aa) İdârî İznin Tabiatı: Tipikliği Ortadan Kaldıran Bir Sebep mi Hukuka Uygunluk Sebebi mi?102
bb)İznin Kapsamı ve Sınırları104
cc)Hukuka Aykırı İdârî İşlemin, İzin ya da Ruhsatın Çevre Ceza Hukukuna Etkisi105
dd)Hukuka Aykırı İzin Ceza Hukukunda Hukuka Uygunluk Yaratabilir mi?105
3.Tehlike Suçu Olarak Çevre Suçları111
a)Tehlike Suçu Türleri112
aa)Soyut Tehlike Suçları113
bb)Potansiyel Tehlike Suçları114
cc)Somut Tehlike Suçları117
dd)Zarar (Netice) Suçları119
(1)Çevreye Karşı Suçların Doğası: Tehlike ve Zarar Suçları119
4.Özgü Suç Olarak Çevre Suçları128
a)Herkes Tarafından İşlenebilen Suçlar - Genel Suçlar128
b)Özgü Suçlar129
aa)Özgü Suçların Görünüş Şekilleri131
(1)Bizzatî Suçlar131
(2)Yükümlülük Suçları131
(3)Saik ya da Amaç Öngören Suçlar132
c)Özgü ve Genel Suç Olarak Çevre Suçları132
d)ACK m. 14: Başkaları Adına Hareket136
2.Kısım
Çevreye Karşı Suçlarda Genel Hükümler Sorunları
I.Sınıraşan Çevre Kirlilikleri ve Çevre Karşı Suçlar141
1.Alman Ceza Kanunu’nun Yer Bakımından Uygulama Alanı142
2.Türk Ceza Kanunu’nun Yer Yönünden Uygulama Alanı144
3.Çevre Suçlarında Fiilin İşlendiği Yer147
a)Alman ve Türk Ceza Kanunu’na Göre Fiilin İşlendiği Yer147
aa)Hareketin İcrâ Edildiği ya da İhmâl Edildiği Yer149
bb)Neticenin Gerçekleştiği Yer: Soyut Tehlike ve Somut Tehlike Suçlarında Netice?152
II.Çevreye Karşı Suçlarda Nedensellik ve Objektif İsnâdîyet Sorunları154
1.Genel Olarak Nedensellik ve Objektif İsnâdîyet155
a)Nedensellik Bağını Açıklayan Teoriler156
aa)Uygun İlliyet Teorisi (Adäquanztheorie) ve Karma Uygunluk Kuramı156
bb)Beşerî Sebebiyet Teorisi158
cc)Yasaya Uygun Bağlantılar Öğretisi
(die Lehre vom gesetzmäßigen Zusammenhang)159
dd)Şart Teorisi (Bedingungstheorie)161
b)Objektif İsnâdîyet (objektive Zurechnung)162
aa)Nesnel Yüklenebilirliğin Doğası162
bb)Objektif İsnâdîyetin İçeriği ve Kapsamı165
cc)Nedenlerin çokluğu: Özellikle Alternatif, Kümülâtif ve Atipik Nedensellik167
2.Çevreye Karşı Suçlarda Nedensellik ve Objektif İsnâdîyet170
a)Çevre Suçunda Neticeyi Belirlemedeki Zorluk: Hangi Hava, Hangi Su, Hangi Toprak?171
aa)Asgarîlik Koşulu: “Çevreye Zarar Verecek Şekilde” Olma ve Buna Yönelik Eleştiriler172
b)Birden Fazla Etmenin Bir Araya Gelmesi ile (Kümülâtif) Ortaya Çıkan Nedensellik Sorunları176
aa) Summasyon ve Sinerjik Efektler177
bb)Kümülâtif Etkilerde Nedensellik Sorunları178
(1)Topyekün Neticenin Her Bir Faile İsnâdı179
(a)Görüşümüz182
(2)Neticenin Kısmî İsnâdı183
(a)Görüşümüz189
cc)Hatalı Ürünleri Geri Çağırmama ve Topluluk Kararlarında Nedensellik Sorunları191
(1)Ekonomi Ceza Hukukundan Çevre Ceza Hukukuna Geçiş191
(2)Federal Mahkeme’nin Ürünlerden Doğan Cezaî
Sorumluluğa Yönelik Tavrı192
(3)Çevreye Zararlı Ürünü Geri Çekmeme ve Nedensellik195
(4)Topluluk Kararlarında (Kollegialentscheidungen)
Nedensellik ve Objektif İsnâdîyet196
(a)Federal Mahkeme ve Baskın Görüşün Konuya Yaklaşımı: Kümülâtif Nedensellik197
(b)Alternatif Nedensellik?198
(c)Yasaya Uygun Koşullar Kuramı198
(d)Görüşümüz199
III.Çevreye Karşı Suçlarda Taksir200
1.Taksir Tanımı202
2.Taksirin Görününüş Şekilleri203
3.Taksirden Doğan Cezaî Sorumluluğa İlişkin Temel İlkeler204
a)Tipikliğin Ana Unsurları: Maddî Unsur Olarak Objektif Özen Yükümlülüğünün Tespiti ve Sınırlandırılması205
aa)Özene Aykırılığın Belirlenmesinde Ölçüt: Objektif Değerlendirme207
bb)Özen Aykırılığa Yönelik Sınırlandırmalar208
cc)Özen Yükümlülüğe Aykırılığın Nesnel Yüklenebilirliği208
b)Taksirli Suçlarda Hukuka Aykırılık ve Kusurluluk210
4.Eko-Audit’e Katılım210
IV.Çevreye Karşı Suçlar ve İhmâlkârlık211
1.Garantörsel İhmâlî Suçlara İlişkin Genel Bir Hükmün Olmaması: Kanunîlik İlkesi ve Kıyas Yasağının İhlâli?213
a)Öğretideki Görüşler213
b)Görüşümüz214
2.Türk ve Alman Ceza Hukukunda Garantörsel İhmâlî Suçlardan Sorumluluğa İlişkin Temel İlkeler215
a)Alman Hukukunda Garantörsel İhmâlî Suçlar215
b)Türk Hukukunda Garantörsel İhmâlî Suçlar218
aa) İhmâl Kavramı219
bb)Olanak Dâhilindeki İcrâî Hareket219
cc)İhmâlî Hareketle Netice [ya da Somut/Potansiyel Tehlike] Arasında Nedensellik Bağı ve Objektif İsnâdîyet220
dd)Garantörlük Konumu: Garantörlük Kaynakları ve Yükümlülük Türleri221
(1)Kanundan Doğan Garantörlük222
(2)Sözleşmeden Doğan Garantörlük223
(3)Öngelen Tehlikeli Eylemden Doğan Garantörlük223
V.Çevreye Karşı Suçlar ve İştirâk225
1.Türk ve Alman Ceza Hukukunda İştirâka İlişkin Temel İlkeler225
a)Faillik226
aa)Doğrudan (Tek Başına, Müstâkil) Faillik226
bb)Dolaylı Faillik227
(1)Organize Örgütün Gücünden Faydalanarak İrâde Üzerinde Hâkimiyete Dayalı Dolaylı Faillik230
(2)İşletmelerde ya da Firmalarda Üsttekinin Alttaki Kişi Bakımından Dolaylı Failliği?232
(3)Görüşümüz234
cc)Birlikte (Müşterek) Faillik235
dd)Yanyana Faillik239
b)Suça katılma (şeriklik: azmettirme ve yardım etme)240
aa)Azmettirme241
bb)Yardım Eden243
c)Bağlılık kuralı246
VI.Özel ve Kamu Kuruluşunda Çalışanların Çevreye Karşı İşledikleri İcrâî, İhmâlî Fiilinden Cezaî Sorumlulukları249
1.Özel İşletmelerde Çalışanlarının Cezaî Sorumluluğu249
a.Sorumluyu Bulmak İçin Yöntem Seçimi250
b.Fail Olarak İşletme Çalışanı252
aa) Yatay (Horizontal) Düzlem İş İlişkilerinde Cezaî Sorumluluk253
(1)Yöneticilerin Çevreye Zararlı Üründen Doğan
Sorumlulukları256
(2)Yöneticilerin Kurul Hâlinde Karar Alması ve İştirâkten Sorumlulukları258
bb)Dikey (Vertikal) Düzlem İş İlişkilerinde Cezaî Sorumluluk260
(1)Amirin Altındakine Hukuka Aykırı Emir Vermesi: İcrâî Hareketten Doğan Sorumluluk260
(2)İdârî Seviyede Dikey Etki Gösteren Yükümlülükler:
İhmâlî Hareketten Sorumluluk262
cc)Firmalara Danışmanlık Yapan Çevre Görevlilerinin Cezaî Sorumlulukları263
(1)Almanya’da Çevre Görevlilerinin Görev ve
Yükümlülükleri264
(2)Türkiye’de Çevre Görevlilerinin Görev ve
Yükümlülükleri265
(3)Çevre Görevlilerinin Cezaî Sorumlulukları269
(a)Dışarıdan Görevlendirilmiş Çevre Görevlilerinin
Cezaî Sorumluluğu269
(b)Ayrıca Firmada Çalışan Çevre Görevlilerinin Cezaî Sorumluluğu272
2.Kamu Görevlilerinin Cezaî Sorumluluğu273
a)Kamu Görevlisinin Bizzat “İşletmeci” Olarak Çevreye
Zarar Vermesi275
aa)Alman Federal Mahkemesi’nin Belediye Başkanı Kararı277
bb)Türk Hukukunda Belediye Başkanı ve Meclis Üyelerinin İşletmeci Olarak Cezaî Sorumluluğu?278
b)Kamu Görevlisinin Görevinden Kaynaklanan Yükümlülükleri
İhlâl Etmesi280
aa) Yok Hükmünde İzin veya Ruhsat Vermeden Sorumluluk?281
bb)Hukukun Kötüye Kullanılmasından Dolayı Sorumluluk
(ACK m. 330d I V)?282
cc)Hakkın Kötüye Kullanılması Dışında Kalan Hukuka Aykırı İzinlerden Dolayı Cezaî Sorumluluk?283
dd)Hatalı Verilen İzin veya Ruhsatın Sonradan Geri Alınmaması?287
(1)Kamu Görevlisinin Garantörlüğünün Kaynağı?288
(a)Gözetim Yükümlülüğü288
(b)Koruma Yükümlülüğü289
(2)Kamu Görevlisinin Garantörlüğünün Kapsamı292
ee)Üçüncü Kişilerin Çevreye Zarar Verici Eylemlerime Kamu Görevlisinin Sessiz Kalması294
ff)Suçu Bildirme Yükümlülüğünü İhlâl
(ACK m. 258 – TCK m. 279)?295
c)Kamu Görevlilerinin Cezaî Sorumluluğunda Takdir
Yetkisinin Rolü297
3. Kısım
Çevre Ceza Hukuku Özel Hükümler
I.ACK’da Yer Alan Çevreye Karşı Suçlar Kapsamında Geçerli Olan Tanımlar304
II.TCK’daki Çevreye Karşı Suçlarda Zaman Bakımından Uygulanma305
III.TCK’daki Çevreye Karşı Suçlar Bakımından De Lege Ferenda Öneriler307
IV.Alman Ceza Kanunu’nda Çevreyi Kirletme Suçları313
1.Suların Kirletilmesi Suçu ACK m. 324313
a)Tipiklik315
aa) Maddî Unsurlar315
(1)Sular315
(2)Suların Kirletilmesi ya da Sair Şekillerde Özelliklerinin Olumsuz Değiştirilmesi318
(3)Fail323
bb)Manevî Unsur: Kasıt323
b)Hukuka Aykırılık ve Kusurluluk323
2.Toprağın Kirletilmesi Suçu ACK m. 324 a324
a)Tipiklik326
aa) Maddî Unsurlar326
(1)Toprak326
(2)Madde Karıştırmak, Nüfuz Ettirmek, Serbest Bırakmak328
(3)Tipik Netice331
(4)İdâre Hukuku Yükümlülüklerinin İhlâli334
bb)Manevî Unsur: Kasıt338
b)Hukuka Aykırılık ve Kusurluluk339
3.Havanın Kirletilmesi Suçu ACK m. 325339
a)Tipiklik341
aa)Maddî Unsurlar (ACK m. 325 I)341
(1)Tesis (İşletme Tesisleri, Makinalar)341
(2)Tesisin İşletimi Sırasında343
(3)Netice: Havada Değişiklik344
(4)Zarar Vermeye Uygunluk346
(5)Tehlikeye Atılan Hukukî Değerler347
(6)İdâre Hukuku Yükümlülüklerini İhlâl348
bb)Maddî Unsurlar (ACK m. 325 II)350
cc)Maddî Unsurlar (ACK m. 325 III)352
dd)Manevî Unsur: Kasıt353
b)Hukuka Aykırılık ve Kusurluluk354
4.Atıklarla İzne Aykırı İştigâl ACK m. 326354
a)Tipiklik356
aa)Maddî Unsur (Atıkların İzinsiz İşletilmesi ACK m. 326 I)357
(1)Atık357
(a)Sübjektif Atıklar361
(b)Objektif Atık Kavramı362
(c)İmhâ Edilecek Atıklar ve Değerlendirilecek Atıklar364
(d)Yan Ürünler365
(e)Tehlikeli Atıklar365
(f)Zehirleri ya da İnsan veya Hayvanlara Bulaştırılması Genel Tehlike Yaratan Hastalık Ajanlarını İçeren ya da [Bunları] Meydana Getirebilecek Atıklar365
(g)İnsanlar İçin Kanserojen Olan, Üremeyi Tehlikeye
Atan ya da Genomlarını Değiştirebilen Atıklar367
(h)Patlama Tehlikesi Olan, Kendiliğinden Yanabilen [Yanıcı] ya da Cüz’î Miktarda Olmayan Radyoaktif Atıklar367
(ı)Türü, Tabiatı ya da Miktarına Göre Sularda, Havada ya da Toprakta Kalıcı Kirlenmeye ya da Sair Olumsuz Değişikliklere ya da Hayvanların ya da Bitkilerin Varlığını Tehlike Atmaya Uygun Olan Atıklar368
(2)Tipik hareketler: Toplamak, Nakletmek, İşlemek, Değerlendirmek, Depolamak, Yerleştirmek, Boşaltmak, Ortadan Kaldırmak, Ticaretini Yapmak, Aracılık Etmek ya da Sair Şekilde İşletmek369
(3)İdâre Hukukuna Aykırılık372
(4)Minimallik Koşulu372
bb)Maddî Unsurlar (İzinsiz Atık Nakli ACK m. 326 II)373
cc)Maddî Unsurlar (Radyoaktif Maddelerin Nakledilmemesi
ACK m. 326 III)373
dd)Manevî Unsur: Kasıt374
b)Hukuka Aykırılık ve Kusurluluk375
5.Çevre Suçlarının Özel Ağır Hâlleri ACK m. 330375
a)Kurallaşmış Örnekler (fıkra 1 cümle 2)376
aa) Failin, Sular, Toprak ya da ACK m. 329 III Kapsamındaki Koruma Alanına, Zarar Hiç Ortadan Kaldırılamayacak Şekilde [ya da] Sadece Olağanüstü Uğraşılarla Zarara Son Verilebilecek Şekilde ya da Ancak Çok Uzun Bir Zaman Geçtikten Sonra Ortadan Kaldırılabilecek Şekilde Zarar Vermesi377
bb)Failin, Kamusal Su Tedarikini Tehlikeye Atması377
cc)Failin, Sıkı Koruma Altındaki Türden Hayvan ya da Bitkilerin Varlığına Kalıcı Zarar Vermesi ya da378
dd)Failin, Kâr Hırsı ile Hareket Etmesi378
b)Nitelikli Hâller (fıkra 2 bent 1, 2)378
6.Zehir Salma Yoluyla Ağır Tehlike Yaratma Suçu ACK m. 330 a380
a)Tipiklik381
aa) Maddî Unsurları382
bb)Manevî Unsur: Kasıt383
b)Hukuka Aykırılık ve Kusurluluk383
7.Etkili Pişmanlık ACK m. 330 b384
V.Türk Ceza Kanunu’nda Çevrenin Kasten Kirletilmesi Suçu TCK m. 181385
1.“Çevrenin Kirletilmesi” Madde Başlığının Anlamı386
2.Çevreyi Kasten Kirletme Suçunun Doğası388
3.Atık veya Artıkları Toprağa, Suya veya Havaya Vermek TCK m. 181 I389
a)Tipiklik389
aa) Maddî Unsurlar389
(1)Toprak390
(2)Su391
(3)Hava394
(4)Atık veya Artıkları395
(a)İdâre Hukukuna Kavramsal Bağlılık: İdâre Hukukunda Atık Kavramı395
(b)Ceza Hukukunda Atık Kavramı396
(c)Üst Kavram Olarak Atık Kavramı: Artık?397
(d)Atık Türleri398
(e)Kişisel ve Evsel Atıkların Akibeti?400
(5)İlgili Kanunlarla Belirlenen Teknik Usûllere Aykırı
Olarak ve402
(a)Normun Koruma Amacına Hizmet Eden Yazılı
Mevzuat403
(b)Teknik Usûllere Aykırı Olarak405
(6)Çevreye Zarar Verecek Şekilde407
(a)“Çevre” Nedir?407
(b)Suya, Toprağa, Havaya veya Canlılara Zarar Verecek Şekilde409
(c)Zarar Verecek Şekilde: Olumsuzluk Potansiyeli
Taşımak412
(7)Vermek416
(8)Fail417
bb)Manevî Unsur: Kasıt417
b)Hukuka Aykırılık418
c)Kusurluluk418
d)Teşebbüs418
e)İştirâk419
f)İçtimâ419
g)Ne Bis İn İdem İlkesi ile Suç-Kabahat İçtimâî420
aa)Çevreye Karşı İşlenen Bir Haksızlıktan İki Kere Cezalandırma: Kabahat ve Suç Arasında İki Kere Cezalandırma Yasağı?420
(1)Ne Bis İn İdem İlkesi422
(a)Görüşümüz423
bb)Suçlarla Kabahatler Arasında İçtimâ425
(1)Görüşümüz426
4.Atık/Artıkları İzinsiz Ülkeye Sokma Suçu TCK m. 181 II429
a)Tipiklik430
aa) Maddî Unsurlar430
(1)Atık veya Artıkları430
(2)Ülkeye Sokan430
(3)Fail432
bb)Manevî Unsurlar: Kasıt432
b)Hukuka Aykırılık433
c)Kusurluluk434
d)Teşebbüs434
e)İçtimâ434
5.TCK m. 181 III ve IV435
a)3. Fıkra: Atık veya Artıkların Toprakta, Suda veya Havada Kalıcı Özellik Göstermesi435
b)4.Fıkra: Bir ve İkinci Fıkralarda Tanımlanan Fiillerin, İnsan veya Hayvanlar Açısından Tedavisi Zor Hastalıkların Ortaya Çıkmasına, Üreme Yeteneğinin Körelmesine, Hayvanların veya Bitkilerin Doğal Özelliklerini Değiştirmeye Neden Olabilecek Niteliklere Sahip Olan Atık veya Artıklarla İlgili Olarak437
c)İçtimâ439
6.Tüzel Kişiliğe Yönelik Yaptırımlar439
a)Tüzel Kişilerin Cezaî Sorumluluğu De Lege Ferenda?440
b)Almanya ve Türkiye’de Tüzel Kişiliğe Yönelik Yaptırımlar444
aa)Müsadere447
(1)Suçla İlgili Eşyanın Müsaderesi448
(2)Kazanç Müsaderesi452
VI.Çevrenin Taksirle Kirletilmesi Suçu TCK m. 182454
1.Çevreyi Taksirle Kirletme Suçunun Doğası456
2.TCK m. 182 I 1. Cümle Kapsamında Çevreye Taksirle Atık Vermek457
a)Tipiklik457
aa) Atıkların Çevreye Zarar Verecek Şekilde Verilmesine Taksirle Neden Olmak457
(1)Objektif Özen Yükümlülüğüne Aykırılık458
(2)Özen Yükümlülüğüne Aykırılığa Yönelik
Sınırlandırmalar458
(3)Özen Yükümlülüğe Aykırılığın Nesnel Yüklenebilirliği459
bb)Fail460
b)Hukuka Aykırılık460
c)Kusurluluk460
d)Teşebbüs ve İştirâk461
e)İçtimâ461
3.TCK m. 182 I 2. Cümle ve m. 182 II461
1.TCK m. 182 I 2. Cümle: Bu Atık veya Artıkların, Toprakta, Suda veya Havada Kalıcı Etki Bırakması462
2.TCK m. 182 II: İnsan veya Hayvanlar Açısından Tedavisi Zor Hastalıkların Ortaya Çıkmasına, Üreme Yeteneğinin Körelmesine, Hayvanların veya Bitkilerin Doğal Özelliklerini Değiştirmeye Neden Olabilecek Niteliklere Sahip Olan Atık veya Artıkların Toprağa, Suya veya Havaya Taksirle Verilmesine Neden Olmak463
VII.Alman Ceza Kanunu’nda Gürültüye, Sarsıntıya ve İyonlaşmamış Işınlara Neden Olma Suçu ACK m. 325 a464
a)Tipiklik465
aa) Maddî Unsurlar: Sağlık İçin Tehlikeli Gürültüye Neden Olmak ACK m. 325 a I465
(1)Tesis İşletimi Sırasında466
(2)Gürültüye Neden Olmak466
(3)Başka Bir İnsanın Sağlığına Zarar Vermeye Uygunluk467
(4)İdâre Hukuku Yükümlülüklerinin İhlâl Edilmesi468
bb)Maddî Unsurlar: Gürültü, Sarsıntı ve İyonlaşmamış Işına
Sebep Olmak ACK m. 325 II468
cc)Manevî Unsur: Kasıt470
b)Hukuka Aykırılık ve Kusurluluk470
VIII.Gürültüye Neden Olma Suçu TCK m. 183470
1.Gürültüye Neden Olma Suçunun Doğası471
a)Tipiklik471
aa)Maddî Unsurlar471
(1)Gürültüye Neden Olmak471
(2)Başka Bir İnsanın Sağlığına Zarar Vermeye Uygunluk473
(3)İlgili Kanunlarla Belirlenen Yükümlülüklere Aykırı
Olmak475
(4)Fail476
bb)Manevî Unsur: Kasıt476
b)Hukuka Aykırılık476
c)Kusurluluk476
d)Teşebbüs476
e)İştirâk477
f)İçtimâ477
IX.İzinsiz Nükler Tesis İşletilmesi ACK m. 327478
1.Tipiklik480
a)Maddî Unsurlar (İzinsiz Nükleer Tesis İşletme ACK m. 327 I)480
b)Maddî Unsurlar (Nükleer Maddelerin Nakledilmemesi Suçu
ACK m. 328 II)482
c)Manevî Unsur: Kasıt482
2.Hukuka Aykırılık ve Kusurluluk482
X.Radyoaktif Maddelerin ve Diğer Tehlikeli Maddelerin ve Mallar Hakkında Kurallara Aykırı Uygulamalar ACK m. 328482
1.Tipiklik485
a)Maddî Unsurlar
(Radyoaktif Maddelerle İzinsiz İştigâl ACK m. 328 I)485
b)Maddî Unsurlar (ACK m. 328 II)487
c)Maddî Unsurlar (ACK m. 328 III)488
d)Manevî Unsur: Kasıt490
2.Hukuka Aykırılık ve Kusurluluk490
XI.Korunma Altındaki Yerlerin Tehlikeye Atılması ACK m. 329491
XII.İmar Kirliliğine Neden Olma Suçu TCK m. 184500
1.İmar Kirliliğine Neden Olma Suçunun Doğası502
2.Ruhsatsız ya da Ruhsata Aykırı Bina Yapma ya da Yaptırma Suçu TCK m. 184 I503
a)Tipiklik503
aa) Maddî Unsurlar503
(1)Bina503
(a)Bina Kavramına Yer Yönünden Sınır506
(b)Belediye Sınırları İçinde Olan Yerler veya507
(c)Özel İmar Rejimine Tabi Yerler508
(2)Yapı Ruhsatîyesi Alınmadan veya Ruhsata Aykırı Olarak509
(a)Yapı Ruhsatîyesi: Yeni İnşaat Ruhsatı, Esaslı Tamir ve Tadil Ruhsatı ve İlâve İnşaat Ruhsatı510
(b)Yapı Ruhsatîyesi Almak Zorunluluğu511
(c)Verilen Ruhsata Aykırılık513
(d)Yapmak veya Yaptırmak514
bb) Manevî Unsur: Kasıt519
b)Hukuka Aykırılık ve Kusurluluk520
c)Teşebbüs520
d)İçtimâ520
e)Kişisel Cezasızlık Sebebi TCK m. 184 V521
3.Ruhsatsız Şantiyeye Elektrik, Su veya Telefon Bağlantısı Yapmak TCK m. 184 II523
a)Tipiklik524
a)Maddî Unsurlar524
aa) Yapı Ruhsatîyesi Olmadan Başlatılan İnşaatlar Dolayısıyla Kurulan Şantiyelere524
bb) Elektrik, Su veya Telefon Bağlantısı Yapılmasına Müsaade Etmek ve Müsaade Eden Kişi524
b)Manevî Unsur: Kasıt528
c)Hukuka Aykırılık ve Kusurluluk528
d)Teşebbüs529
4.İzinsiz Yapılarda Sınaî Faaliyetin İcrâsına Müsaade Etme
TCK m. 184 III529
a)Tipiklik530
aa) Maddî Unsur530
(1)Yapı Kullanma İzni Alınmamış Bina(lar)530
(2)Herhangi Bir Sınaî Faaliyetin İcrâsına Müsaade Eden531
(a)Sınaî Faaliyet Nedir?531
(b)Sınaî Faaliyet İcrâsına Müsaade Etmeye
Yetkili Olanlar?534
(c)Sınaî Faaliyetin İcrâsı537
bb) Manevî Unsur537
b)Hukuka Aykırılık ve Kusurluluk537
c)Teşebbüs537
XIII.Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne Yansımış Bazı Türk Çevre Ceza Hukuku Kararları538
1.Türkiye İçin Önemli Bir Karar: Bergamalı Köylüler ve Siyanürlü Altın Arama, AİHM Taşkın ve Diğerleri Kararı539
2.İnsan Sağlığının Zarar Görmesi Konusunda: Öneryıldız – Türkiye Davası542
Kaynakça543