Ceza Avukatı El Kitabı

İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 5
İÇİNDEKİLER 9
I. CEZA MUHAKEMESİNDE AVUKAT 21
A. CEZA MUHAKEMESİNDE AVUKATLIĞIN GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ 21
1. MÜDAFİİLİK (ŞÜPHELİ VEYA SANIĞIN AVUKATLIĞI) 21
a) Seçilmiş (isteğe bağlı) Müdafi 24
b) Atanmış Müdafi 24
c) Zorunlu Müdafii 25
2. VEKİLLİK (ŞİKAYETÇİ VEYA KATILAN AVUKATLIĞI) 26
a) Seçilmiş (isteğe bağlı) Vekillik 28
b) Atanmış Vekil 29
c) Zorunlu Vekillik 30
B. MÜDAFİİ VEYA VEKİL OLMAKTAN YASAKLANMA 30
II. MÜDAFİLİK VE VEKİLLİK 35
A. SORUŞTURMA AŞAMASINDA MÜDAFİLİK VE VEKİLLİK 35
1. SORUŞTURMA AŞAMASI VE BU AŞAMA İLE İLGİLİ TANIMLAR. 35
2. SORUŞTURMA AŞAMASINDA MÜDAFİ İLE VEKİLİN HAK VE YETKİLERİ 39
a) MÜDAFİNİN HAK VE YETKİLERİ 41
aa) Müdafiin şüpheli ile görüşme hakkı 41
aaa) Müdafiin Yakalanan ve Gözaltına Alınan
Şüpheli ile Görüşmesi 41
aab) Müdafiin Tutuklanan Şüpheli/Sanık ile Görüşmesi 42

aac) Müdafiin Hükümlü İle Görüşmesi 43
aad) Şüpheli/Sanık/Hükümlünün Müdafii İle Görüşmesinin Kısıtlanması 46
aada) 5271 Sayılı CMK’nın 154/2.
Maddesinden Kaynaklanan Kısıtlama 46
aadb) 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun’un 59. Maddesinden
Kaynaklanan Kısıtlama 47
ab) İfade ve sorgu sürecinde şüphelinin yanında
olma ve hukuki yardımda bulunma hakkı 52
aba) İfade Alma ve Sorguya Hazırlık İşlemleri 52
abb) İfade ve Sorgu Usulü 55
abc) İfade Alma ve Sorguda Yasak Usuller 58
abd) İfade Alma ve Sorgu İşlemleri Aşamasında Müdafilik 60
ac) Müdafinin Dosya İçeriğini İnceleme ve Örnek
Alma Hak ve Yetkisi ile Buna İlişkin Kısıtlamalar 67
aca) Dosya İçeriğini İnceleme İle Örnek Alma
Hak ve Yetkisi 67
b) MÜŞTEKİ VEKİLİNİN HAK VE YETKİLERİ 73
ba) Mağdur/Şikayetçi/Suçtan Zarar Görenin Yanında
Olma Ve Hukuki Yardımda Bulunma Hakkı 73
baa) Dinleme İşlemi İçin Mağdur ile Şikayetçinin Çağrılması 73
bab) Mağdur ile Şikayetçinin Dinlenmesi Usulü 76
bac) Bilgi Alma İşlemi Sırasında Vekillik 77
bb) Vekilin Dosya İçeriğini İnceleme ve Örnek Alma
Hak ve Yetkisi ile Buna İlişkin Kısıtlamalar 79
3. KORUMA TEDBİRLERİ ve KORUMA TEDBİRLERİ
KARŞISINDA AVUKATIN HAK VE YETKİLERİ 80
a) KORUMA TEDBİRLERİ, ÖZELLİKLERİ VE KOŞULLARI 80
b) GÖZALTINA ALMA 85
ba) Gözaltına alma kararını vermeye yetkili olanlar 85
bb) Gözaltına Alma İşleminin Koşulları. 86

bc) Gözaltına Alma İşlemi Sonrasında Yapılacak
İşlemler 87
bd) Gözaltı Süreleri 87
be) Gözaltına Alma veya Uzatma Kararlarına Karşı Başvurulabilecek Kanun Yolu 92
bf) İtirazın İncelenmesi 92
bg) Yeniden Yakalama Yasağı 92
c) TUTUKLAMA 93
ca) Tutuklama Kararını Vermeye Yetkili Olanlar 94
cb) Tutuklama Kararının Verilmesi. 94
cc) Tutuklamanın Koşulları 97
cd) Tutuklamada Orantılılık İlkesi 105
ce) Tutuklama kararı verilemeyecek suçlar 106
cf) Tutuklulukta Geçecek Süre 108
cg) Tutuklama Kararının Geri Alınmasının İstemesi 115
ch) Salıverilme İstemleri ve Bu İstemlerin İncelenme Usulü 117
ci) Tutukluluk İncelemesi 119
d) ADLİ KONTROL 122
da) Adli Kontrol Kararı 122
db) Adli Kontrol Kararı verilme Koşulları 123
dc) Adli Kontrol Yükümlülükleri 125
dd) Adli Kontrol Tedbirinin Gereklerine Uymama 128
de) Güvence, Önceden Ödetme ve Güvencenin Geri Verilmesi 131
dea) Güvence (CMK 113) 131
deb) Önceden Ödetme (CMK 114) 133
dec) Güvencenin Geri Verilmesi (CMK 115) 133
df) Adli Kontrol Kararının Kaldırılması 135
e) DİĞER KORUMA TEDBİRLERİ 136
f) AVUKATIN KORUMA TEDBİRLERİ KARŞISINDA HAK VE YETKİLERİ 137
fa) Yakalama, Gözaltına Alma, Tutuklama ve Adli
Kontrol Tedbirleri Bakımından 137

fb) Arama ve El Koyma Tedbiri Yönünden 142
fc) Diğer Koruma Tedbirleri Bakımından 150
g) KORUMA TEDBİRLERİ NEDENİYLE TAZMİNAT 151
ga) Tazminat İstemine Konu Olacak İşlemler 152
gb) Tazminat İstemi 161
gc) Yargılama Usulü 162
4. AVUKATIN SORUŞTURMA AŞAMASINA DELİL SUNMASI 172
a) Genel Olarak. 172
b) Avukatın Bilgi ve Belge Toplaması 173
c) Avukatın Soruşturma Aşamasında Delil Sunması 186
5. SORUŞTURMA AŞAMASININ SONA ERMESİ 197
a) Genel Olarak. 197
b) Kamu Davasının Açılması (İddianame Düzenlenmesi) 197
c) Kamu Davası Açılmasının Ertelenmesine Karar Verilmesi 200
d) Kovuşturmaya Yer Olmadığına Karar Verilmesi 205
da) Yeterli Şüphe Oluşturacak Delil Elde Edilememesi Nedeniyle Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı Verilmesi 206
db) Kovuşturma Olanağının Bulunmaması Nedeniyle Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı Verilmesi 206
dc) Cumhuriyet Savcısının Takdir Yetkisini Kullanması Nedeniyle Kovuşturmaya Yer
Olmadığı Kararı Verilmesi 209
dd) Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararına İtiraz 212
6. SERİ MUHAKEME USULÜ 215
a) GENEL OLARAK 215
b) SERİ MUHAKEME USULÜNÜN UYGULANMA KOŞULLARI 215
c) SERİ MUHAKEME USULÜ KAPSAMINDAKİ SUÇLAR 218
d) SERİ MUHAKEME USULÜNÜN UYGULAMA AŞAMALARI 219
da) Savcılık Aşaması 219
db) Mahkeme Aşaması 225
e) SERİ MUHAKEME USULÜNDE KANUN YOLLARI 228
f) SERİ MUHAKEME USULÜNÜN YÜRÜRLÜK TARİHİ VE
DERDEST DOSYALAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 228

III. İDDİANAME VE İDDİANAMENİN İADESİ 231
A. İDDİANAMENİN İADESİ SEBEPLERİ 231
B. İADE KARARINA KARŞI KANUN YOLU 234
IV. MAHKEMELERİN GÖREVLERİ 235
A. GÖREV 235
Görevsizlik Kararı. 238
Görevsizlik Kararına Karşı Kanun Yolu 239
Görev Uyuşmazlığı. 239
Yetki 240
Bağlantılı Suçlarda Yetki 241
Yetkisizlik İddiası 241
Yetki Uyuşmazlığı 242
Davanın Nakli ve Duruşmanın Başka Yerde Yapılması 242
B. KOVUŞTURMA AŞAMASI 243
1. BASİT YARGILAMA USULÜ 245
2. KOVUŞTURMA EVRESİ 251
a) Duruşma Hazırlığı Devresi 251
b) Duruşma Devresi 253
3. DURUŞMAYA HAKİM OLAN İLKELER 254
a) Açıklık (Aleniyet) 254
- Ses ve Görüntü Alıcı Aletlerin Kullanılmasının Yasaklanması. 254
b) Kesintisizlik 255
c) Doğrudan Doğruyalık 255
d) Sözlülük 255
C. DURUŞMADA HAZIR BULUNMASI GEREKENLER 256
1. Hâkim 257
a) Hakimin Görevden Alıkonma Nedenleri 257
aa) Hakimin Davaya Bakamayacağı Haller (CMK 22) 257
ab) Hakimin Yargılamaya Katılamayacağı Haller (CMK 23) 258

ac) Hakimin Reddi 259
b) Hakimin Davadan Çekinmesi (CMK 30) 260
ba) Çekinme Sebepleri (CMK 30) 260
bb) Çekinme Usulü (CMK 30) 260
c) Hakimin Reddi İstemi 261
ca) Ret İsteminde Bulunabilecekler (CMK 24/2-3) 261
cb) Ret İsteminin Süresi (CMK 25) 261
cc) Ret İsteminin Usulü (CMK 26) 262
 Reddi İstenen Hakimin Yapabileceği
İşlemler (CMK 29) 262
cd) Ret İstemi Hakkında Karar Verecek Mahkeme
(CMK 27) 263
ce) Ret İsteminin İncelenme Usulü 264
 Usul yönünden inceleme: (CMK 31) 264
 Esas yönünden inceleme: 264
 Zorunlu Müdafii 265
 Duruşmanın İdaresi (CMK 192) 265
 Duruşmanın Yürüyüşü 267
 Duruşmanın Yapılması Usulü 268
 Delillerin Ortaya Konulması 269
 Mağdur İle Şikayetçinin Dinlenmesi 270
 Tanıkların Dinlenmesi. 271
 Bilirkişi Raporu ve Uzman Mütalaası 272
 Bilirkişinin Duruşmada Dinlenmesi 276
 Duruşmada bilgi ve belgelerin okunması 277
 Ceza Mahkemesinin Ek Yetkisi 279
 Yaş Tespiti Sorunu (CMK 218/2) 280
 Tevsii Tahkikat Talebi (Delillerin Toplanması) 280
 Ek Savunma Hakkı 282
 Ara Kararlar 284
 Delillerin Tartışılması 286
 Keşif Yapılması 289

D. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASININ (HAGB) DEĞERLENDİRİLMESİ 293
1. Sanığın İşlediği Suça Verilecek Cezaya İlişkin Şartlar 294
2. Faile İlişkin Şartlar 294
a) Sanığın Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasını
Kabul Etmesi 295
b) Sanığın Daha Önce Kasıtlı Bir Suçtan Mahkûm
Olmamış Olması 296
c) Sanığın Yeniden Suç İşlemeyeceği Hususunda Kanaat
Gelmiş Olması 297
d) Suç Nedeniyle Uğranılan Zararın Giderilmesi 297
e) Sanık Hakkında Daha Önceden Hükmün Açıklanmasının
Geri Bırakılması Kararı Verilmemiş Olması 298
3. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararına Karşı Başvurulacak Yasa Yolu 298
4. HAGB Kararının Sonuçları 299
5. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasının Tazminat
Hukukuna Etkisi 299
E. AVUKATIN DURUŞMADA HAZIR BULUNMASI VE MAZERET VERMESİ 300
F. DURUŞMADA AVUKATIN SÖZ ALMASI 302
G. KOVUŞTURMA AŞAMASINDA MAHKEMEYE VERİLECEK
DİLEKÇEDE BULUNMASI GEREKEN HUSUSLAR 304
H. HÜKÜM VERİLMESİ 316
İ. MAHKEME TARAFINDAN VERİLECEK HÜKÜMLER 323
1. Mahkumiyet Kararı Verilmesi 323
2. Beraat Kararı Verilmesi 324
a) Yüklenen Fiilin Kanunda Suç Olarak Tanımlanmamış
Olması 324
b) Yüklenen Suçun Sanık Tarafından İşlenmediğinin
Sabit Olması 324
c) Yüklenen Suç Açısından Failin Kast veya Taksirinin Bulunmaması 325
d) Yüklenen Suçun Sanık Tarafından İşlenmesine Rağmen,
Olayda Bir Hukuka Uygunluk Nedeninin Bulunması 325

e) Yüklenen Suçun Sanık Tarafından İşlendiğinin Sabit
Olmaması 325
3. Ceza Verilmesine Yer Olmadığına Karar Verilebilecek Haller 326
4. Davanın Reddi Kararı Verilebilecek Haller 328
V. CEZA DAVASINDA VEKALET ÜCRETİ 329
A. GENEL OLARAK AVUKATLIK ÜCRETİ 329
B. MAHKUMİYET KARARI VERİLDİĞİNDE AVUKATLIK ÜCRETİ 332
C. BERAAT KARARI VERİLDİĞİNDE VEKALET ÜCRETİ 334
VI. KANUN YOLLARI VE BAŞVURU 337
A. GENEL OLARAK KANUN YOLLARI 337
B. İTİRAZ KANUN YOLU 344
1. İtirazın Konusu 344
a) Hakim Kararları. 344
b) C. Savcısı Kararı 345
c) Mahkeme Kararları 346
2. İtiraz Başvurusu 348
a) Başvurunun Şekli 348
b) Başvurunun Süresi 350
c) Başvurunun Hukuki Sonucu (CMK 269) 350
3. İtiraz Mercileri 351
4. İtiraz Başvurusunun İncelenmesi 353
a) İtiraz Başvurusunun Kararı veren Hakimlik veya
Mahkemece İncelenmesi 353
b) İtiraz Başvurusunun İtiraz Merciince İncelenmesi 354
ba) İtirazın Cumhuriyet Savcısına ve Karşı Tarafa
Tebliği İle İnceleme ve Araştırma Yapılması 354
bb) İtiraz İncelemesi 354
bc) İtiraz Üzerine Karar Verilmesi 354
bd) İtiraz Üzerine Verilen Kararların Niteliği 356

C. İSTİNAF KANUN YOLU 356
1. Genel Olarak 356
2. İstinaf Merci 360
3. İstinafın Konusu 362
4. İstinaf Başvurusu 365
a) İstek Koşulu 365
b) Başvuru Mercii 370
c) Başvuru Süresi 370
d) İstinaf Başvurusunun Hukuki Sonuçları 378
 Aktarma Etkisi 378
 Yayılma Etkisi 378
 Durdurma Etkisi 379
 Gerekçenin Tebliği 380
 Sanık Lehine Başvurma Halinde Verilecek Hüküm 380
5. İstinaf Başvurusunun Hükmü Veren İlk Derece Mahkemesi Tarafından İncelenmesi 381
6. İstinaf Yargılaması 384
a) Dosyanın Tevzii 384
b) Ön İnceleme 385
ba) Yetki incelemesi 385
bb) İşbölümüne göre görev yönünden inceleme 386
bc) İstinaf başvurusunun kabul edilebilirlik incelemesi 386
c) Dosyanın Esastan İncelenmesi 387
ca) İnceleme şekli 387
cb) İncelemenin kapsamı 388
cc) İnceleme sonunda verilecek kararlar 389
d) Duruşma Hazırlığı 398
da) Sanığın çağrılması 399
db) Müdafiin duruşmaya çağrılması 401
dc) Sanığın kanuni temsilcisinin duruşmaya çağrılması 402

dd) Tanıkların ve bilirkişilerin duruşmaya çağrılması 402
de) Katılanın, katılma isteği karar bağlanmamış, reddedilmiş veya katılan sıfatını alabilecek derecede suçtan zarar görmüş bulunanların ve
vekillerinin duruşmaya çağrılması. 404
df) Tercüman atanması ve duruşmaya çağrılması 405
dg) Keşif yapılması kararı 405
dh) Delillerin toplanması 407
di) Duruşma gününün belirlenmesi 408
e) İstinaf Kanun Yolunda Duruşma 408
f) İstinaf Merciince Yapılan Duruşma Sonunda Verilecek Kararlar. 416
fa) İstinaf başvurusunun esastan reddi kararı 416
fb) İlk derece mahkemesinin hükmünün kaldırılarak
yeni bir hüküm verilmesi 417
g) İstinaf Dilekçesinin Hazırlanması 418
D. TEMYİZ KANUN YOLU 445
1. Temyizin Konusu 445
2. Temyiz Sebebi 453
3. Temyiz Başvurusu 460
a) Başvurunun Şekli 460
b) Başvuru Süresi ve Sürenin Başlangıcı 460
c) Temyiz Başvurusunun Hukuki Sonucu 463
d) Temyiz Başvurusunun İçeriği ve Temyizin Gerekçesi 463
YARGITAY KARARLARI 465
4. Temyiz Başvurusunun Hükmü Temyiz Olunan Bölge Adliye Mahkemesince İncelenmesi 465
5. Temyiz İsteminin Yargıtay’da İncelenmesi 467
a) Dosyanın Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca
İncelenmesi 467
b) Dosyanın Ceza Dairesi Tarafından İncelenmesi 467
ba) Tebliğnamenin tebliği 467
bb) Temyiz kanun yolunda duruşmalı inceleme yapılması 468

bc) Temyiz incelemesinin kapsamı 470
 İncelemenin Kapsamı 470
c) İnceleme Sonucunda Verilecek Kararlar 470
ca) Temyiz isteminin esastan reddi kararı 470
cb) Hükmün bozulması kararı 471
cc) Davanın esasına hükmedilmesi ya da hukuka
aykırılığın düzeltilmesi 471
6. Bozma Üzerine İlk Derece Mahkemesinde Yapılan Yargılama 472
a) Hükmün İstinaf Mahkemesi Tarafından Bozulması
Halinde Yapılacak İşlemler 472
b) Hükmün Yargıtay Tarafından Bozulması Üzerine
Yapılacak İşlemler 473
E. CUMHURİYET BAŞSAVCISININ İTİRAZ YETKİSİ 476
F. YARGILANMANIN YENİLENMESİ 480
G. KANUN YARARINA BOZMA 492
VII. TEBLİGAT 497
A. HANGİ HALLERDE TEBLİGAT YAPILIR 497
B. KİMLERE TEBLİGAT YAPILIR 498
C. TEBLİGATIN YAPILACAĞI YER 499
D. USULSÜZ TEBLİGATIN SONUÇLARI 501
E. TEBLİGAT TARİHİ 504
VIII. AVUKATLAR İÇİN ÖNEMLİ OLAN DİĞER HUSUSLAR 507
IX. AVUKATLARIN SORUŞTURULMASI VE YARGILANMASI 511
Soruşturma Usulü 511
Kovuşturma Usulü 513
Avukatın suç teşkil eden bir kısım eylemleri 516

DİLEKÇE ÖRNEKLERİ 519
1- Savunma Dilekçesi Örneği. 519
2- Ek Savunma Dilekçesi 526
3- İstinaf Dilekçesi Örneği 532
4- Temyiz Dilekçesi Örneği 543
TÜRK CEZA KANUNU KAVRAM İNDEKSİ 549
CEZA MUHAKEMESİ KANUNU KAVRAM İNDEKSİ 589