Av. Prof. Dr. Erdener YURTCAN
Av. Begüm İRTİŞ
İçindekiler
23. Basıya Önsöz 7
Yargı Reformu Stratejisi ile 2022 Yılı Cumhurbaşkanlığı Ça-lışma Programı üzerine Düşünceler
1. Bölüm
AVUKATLIĞIN TEMEL İLKELERİ
I. MÜVEKKİL İLİŞKİLERİ 23
II. HİZMETİ AÇIKLIK, DÜRÜSTLÜK İÇİNDE TAM OLARAK YERİNE GETİRME 25
III. MÜVEKKİLLE HABERLEŞME 26
IV. MÜVEKKİL PSİKOLOJİSİ 26
V. HUKUKU BİLMEK (DOKTRİNİ VE UYGULAMAYI TAKİP ETMEK) 27
VI. ADLİYE PERSONELİ İLE İLİŞKİLER 28
VII. AVUKATLARIN KILIK VE KIYAFETLERİ
2. Bölüm
SUÇ DUYURUSU VE ŞİKAYETE İLİŞKİN İLKELER
I. SUÇLANAN KİŞİ: ŞÜPHELİ/SANIK 29
II. DİLEKÇELERDE AÇIK BİR ANLATIMIN GEREKLİ OLUŞU 35
III. DİLEKÇEDE OLMASI GEREKEN BİR BÖLÜM: HUKUKİ DEĞERLENDİRME 37
IV. DİLEKÇENİN EKLERİNİN DÜZENLİ OLMASI 38
V. SAVCININ DAVA AÇMA MECBURİYETİ VE TAKDİR YETKİSİ 38
VI. TAKİPSİZLİK KARARI (KOVUŞTURMAMA KARARI) VE BU KARARA İTİRAZ 42
3. Bölüm
CEZA DAVASI AÇILDIKTAN SONRAKİ İLKELER
I. BİRİNCİ DERECE CEZA MAHKEMELERİ 51
II. DOSYANIN İZLENMESİ - DAĞITIM (TEVZİ) 55
III. DURUŞMA HAZIRLIĞI 63
A. Konusu ve Amacı 63
B. İddianamenin Kabulü (m.175) 63
C. Duruşma Gününün Belirlenmesi 63
Ç. Duruşma İçin Çağrıların Yapılması 64
D. Delillerin Toplanması 67
E. Tanık Dinleme ya da Bilirkişiye Başvurma 67
F. İddianamenin Sanığa Bildirimi 68
IV. AVUKATIN CEZA DAVASINDAKİ SIFATLARI 69
V. DURUŞMANIN AÇIKLIĞI- KAPALI DURUŞMA
VI. DURUŞMALARDA HAZIR BULUNMA - MAZERET BİLDİRME 71
A. Savcının Duruşmada Hazır Bulunması 71
B. Müdafi ve Müdahil Vekilinin Duruşmada Hazır Bulunması - Mazeret Bildirme 73
VII. AVUKATA SÖZ VERİLMEZ: AVUKAT SÖZ ALIR 75
VIII. DURUŞMADA TUTUKLU SANIĞIN TAHLİYESİ İSTEMİ 75
IX. TUTUKLULUĞUN İNCELENMESİ (M.108) 78
X. TUTUKLAMA SÜRESİ (M.102) 80
XI. CMK’DA YENİ BİR YARGILAMA ÖNLEMİ: ADLİ KONTROL 83
A. Adli Kontrol Kavramı, Hukuki Niteliği ve Sonuçları 83
B. Adli Kontrol Kararı ve Hükmedecek Merciler (m.110) 91
C. Adli Kontrol Kararının Kaldırılması (m.111) 91
Ç. Adli Kontrol Tedbirlerine Uymama (m.112) 91
D. Adli Kontrolün Güvenceye Bağlanması (m.113) ve Önceden Ödetme (m.114) 94
E. Çocuk Koruma Kanununda (ÇKK) Adli Kontrol 95
XII. DURUŞMADA YEREL YETKİ İTİRAZI 96
XIII. DURUŞMADA GÖREV İTİRAZI 99
XIV. DURUŞMADA VERİLEN GÖREVSİZLİK KARARI İLE İŞBÖLÜMÜ YÖNÜNDEN YETKİSİZLİK KARARI FARKI 100
XV. LAYİHALARLA DOSYAYA YÖN VERME 101
XVI. DURUŞMADA BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ 102
A. Bilirkişi Raporu, Uzman Mütalaası 108
B. Uzman Mütalaası 110
C. Görevini Yapmayan Bilirkişi Hakkındaki İşlem 111
Ç. Bilirkişi Gider ve Ücreti 111
XVII. DURUŞMADA MAHKEMEDEN MEHİL İSTEME 111
XVIII. DOĞRUDAN SORU SORMA 112
XIX. DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİNİ YA DA AYRILMASINI İSTEME 116
XX. SON SORUŞTURMANIN GENİŞLETİLMESİ İSTEMİ 119
XXI. MÜDAHİLİN (KATILANIN) ESAS HAKKINDAKİ İDDİASINI BİLDİRMESİ 120
XXII. SAVCININ ESAS HAKKINDAKİ MÜTALAASI VE BUNA KARŞI SAVUNMA 122
XXIII. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI (HAGB)…………………… 127
A. Hükmün Açıklanmasının Ertelenmesi Kurumuna Eleştirel Yaklaşım 130
B. 6008 Sayılı Yasayla Getirilen Değişiklik 132
4. Bölüm
KANUNYOLLARINA İLİŞKİN İLKELER
I. İTİRAZ KANUN YOLU 137
A. Konusu ve Niteliği 137
B. İtiraz Yoluna Başvurma 138
1. Yetkililer 138
2. Yöntemi 139
3. Etkisi 139
C. İtiraz Yargılaması 139
1. Genel Olarak 139
2. İtiraz Yargılamasının Esasları 141
3. Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Başsavcılığının İtiraz Yetkisi 143
II. İSTİNAF KANUN YOLU 144
A. Konusu ve Niteliği 144
B. Bölge Adliye Mahkemeleri 145
C. İstinafa Açık ve Kapalı Olan Hükümler (m.272) 147
Ç. İstinaf İstemi ve Süresi (m.273) 148
D. Eski Hale Getirme Süresi İçinde İstinaf Süresinin İşlemesi (m.274) 149
E. İstinaf Dilekçesinin Etkisi (m.275) 149
F. İstinaf İsteminin Hükmü Veren Mahkemece Reddi (m.276) 149
G. İstinaf İsteminin Tebliği ve Cevabı (m.277) 149
Ğ. Bölge Adliye Mahkemesi Savcısının Görevi (m.278) 150
H. Dosya Üzerinde Ön İnceleme (m.279) 151
I. Bölge Adliye Mahkemesinde İnceleme ve Kovuşturma (m.280) 152
İ. Duruşma Hazırlığı (m.281) 155
J. İstisnalar (m.282) 155
K. Sanık Lehine Başvuru Halinde Verilecek Hüküm (m.283) 158
L. Israr (Direnme) Yasağı (m.284) 159
M. Özel Yasalardaki Hükümlere Karşı İstinaf Yolu (m.285) 160
N. İstinaf Kanun yoluna Eleştirel Yaklaşım 161
1. Genel Olarak 161
2. Bölge Adliye Mahkemelerinin Kurulması 161
3. CMK’da İstinaf Kanun yolu 162
4. CMK’da İstinaf-Temyiz Sistematiği 166
a. CMK’da İstinaf 166
b. CMK’da Temyiz 166
c. İstinaf Kanun yolu Uygulamasının Bugüne Kadarki Bilançosu 168
III. TEMYİZ KANUN YOLU 170
A. Yargılamanın Yargıtay’da Yapılması 170
1. Genel Olarak 170
2. Yargıtay’ın Karar Organları 171
a. Ceza Daireleri 171
b. Ceza Genel Kurulu 174
c. Yargıtay Büyük Genel Kurulu 175
ç. Başkanlar Kurulları 175
d. Birinci Başkanlık Kurulu 176
B. Temyiz Yargılamasının Konusu ve Niteliği 176
C. Amacı 187
Ç. Temyiz Yoluna Başvurmanın Etkisi 188
D. Temyiz İstemi ve Temyiz Nedeni 188
1. Temyiz İstemi 188
2. Temyiz Süresi 189
3. Temyiz Dilekçesi, Temyiz Layihası, Temyiz Harcı 191
E. Temyizde Duruşmalı İnceleme İstemi 193
F. Yargıtay’ın Son kararları 196
1. Red Kararı (Onama, Tasdik) 197
2. Düşme Kararı 197
3. Islah Kararı (Düzelterek Onama) 198
4. Bozma Kararı 200
G. Yargıtay Kararının Gönderileceği Merci 201
Ğ. Yargıtay’da Hükmün Açıklanması 208
H. Hükmün Bozulmasının Diğer Sanıklara Etkisi 208
I. Bozmadan Sonraki Yargılama 210
1. Yetkili Mahkeme 210
2. Mahkemenin Yapacağı İşlemler ve Verebileceği Kararlar (m.307) 211
a. Israr (Direnme) Kararı 212
b. Uyma Kararı 215
c. Uymadan Sonraki Serbestlik Kuralı 216
aa. Kural 216
bb. Serbestlik Kuralının İstisnaları 218
bbb. Bozmanın Belirli Bir Eksiklik Nedeniyle Olması 218
ccc. Yalnız Sanık Lehine Temyiz Davası Açılmış Olması 218
İ. Yargıtay’da Dosyanın Takibi 219
J. Yargıtay’da Temyiz İncelemesi 221
1. Tebliğnamenin Bildirimi 223
2. Temyiz İncelemesinin Kapsamı 228
3. Temyiz İncelemesinin Hızlandırılması 230
K. Yargıtay Kararının Gönderileceği Merci 231
IV. ÖTEKİ KANUN YOLLARI 237
5. Bölüm
KAMU DAVASINA MÜDAHALE (KATILMA)
TEMEL İLKELER - UYGULAMADA MÜDAHALE
I. KAMU DAVASINA MÜDAHALE (CMK: KATILMA) NEDİR? 239
II. KİM MÜDAHALE İSTEMİNDE BULUNABİLİR? 240
III. MÜDAHALE İSTEMİ NE ZAMAN YAPILIR? 240
IV. MÜDAHALE İSTEMİNİN YÖNTEMİ 241
V. MAHKEMENİN MÜDAHİLLİK KARARI VERME ZORUNLULUĞU 241
A. Mahkemece Müdahale İsteminin Reddedilmesi 242
B. Karara Bağlanmayan Müdahale İstemi 242
C. Mağdur ile Şikayetçinin Dinlenmesi 243
VI. MÜDAHİL DAVAYI TAKİP ETMEK ZORUNDA MIDIR? 247
VII. MÜDAHALENİN DİĞER ÖZELLİKLERİ 248
VIII. VEKİLLE TEMSİL 248
IX. ÖZEL YASALARDA MÜDAHALE
A. Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu
B. Ailenin Korunması ve Kadına karşı Şiddetin Önlen-mesine dair Kanuna göre kamu davasına müdahale
C. 3628 sayılı Mal Bildiriinde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu
D. 5411 sayılı Bankacılık Kanunu
E. 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu
6. Bölüm
SERİ YARGILAMA
I. GENEL OLARAK 253
II. SERİ YARGILAMAYA KONU OLABİLECEK OLAN SUÇLAR 254
III. SERİ YARGILAMADA BİLGİLENDİRME 255
IV. SERİ YARGILAMA TEKLİFİ 256
V. SERİ YARGILAMADA SAVCININ CEZAYI BELİRLEMESİ 256
VI. SERİ YARGILAMADA SEÇENEKLER 257
VII. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASININ UYGULANMASI (HAGB) 257
VIII. GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN UYGULANABİLMESİ 258
IX. SAVCININ MAHKEMEDEN SERİ YARGILAMAYI İSTEMESİ 258
X. MAHKEMENİN SERİ YARGILAMADA HÜKÜM KURMASI 259
XI. SERİ YARGILAMADA ELDE EDİLEN BELGE VE BİLGİLERİN DAHA SONRA KULLANILMASI YASAĞI 260
XII. SERİ YARGILAMAYA KONU SUÇUN İŞTİRAK HALİNDE İŞLENMESİ 261
XIII. SERİ YARGILAMA YASAĞI 261
XIV. SERİ YARGILAMAYA ENGEL HALLER 261
XI. MAHKEMENİN KURDUĞU SERİ YARGILAMA HÜKMÜNE KARŞI KANUN YOLU 262
XV. YÖNETMELİK ÇIKARILMASI 262
XVI. SERİ YARGILAMA İLE İLGİLİ GEÇİCİ HÜKÜM 263
7. Bölüm
BASİT YARGILAMA
I. GENEL OLARAK 267
II. BASİT YARGILAMANIN UYGULANMA OLANAĞI 267
III. MAHKEMECE YAPILACAK BASİT YARGILAMA İŞLEMLERİ 268
IV. MAHKEMENİN HÜKÜM KURMASI 268
V. MAHKEMEYE TANINAN SEÇENEK YETKİLER 268
VI. BASİT YARGILAMA HÜKMÜNE KARŞI KANUN YOLU 269
VII. MAHKEMENİN BASİT YARGILAMADAN CAYMASI 269
VIII. BASİT YARGILAMANIN İSTİSNALARI 270
IX. BASİT YARGILAMA İLE BİRLEŞTİRME YASAĞI 270
X. BASİT YARGILAMADA İTİRAZ 270
XI. BASİT YARGILAMA İLE İLGİLİ GEÇİCİ HÜKÜM 272
8. Bölüm
MÜDAFİNİN YETKİLERİ
I. MÜDAFİNİN GÖREVLENDİRİLMESİ 277
II. MÜDAFİ SANIKTAN BAĞIMSIZDIR 277
III. MÜDAFİNİN VEKALETNAME İBRAZI 278
IV. DAVA DOSYASINI İNCELEME YETKİSİ 279
V. MÜDAFİ SAYISI 284
VI. MÜDAFİNİN GÖREV VE YETKİLERİ 284
VII. MÜDAFİLERİN VE MÜDAHİL VEKİLLERİNİN DURUŞMA SALONUNDA OTURACAKLARI YER 285
VIII. AVUKATLARIN DURUŞMADA AYAĞA KALKMALARI 286
9. Bölüm
TUTUKLAMA HAZIRLIK SORUŞTURMASINDA TUTUKLAMA YARGILAMASI
I. TUTUKLAMA NEDENLERİ VE KOŞULLARI 287
II. HAZIRLIK SORUŞTURMASINDA TUTUKLAMA YARGILAMASI VE KANUNYOLLARI 289
III. TAHLİYE İSTEMİ VE KANUN YOLU 291
IV. SORGU İÇİN TUTUKLAMA 292
V. TUTUKLULUK SÜRELERİ 293
VI. TUTUKLULUĞUN İNCELENMESİ 296
VII. AYNI SANIK HAKKINDA BİRDEN ÇOK TUTUKLAMA KARARININ VARLIĞI 299
VIII. HÜKÜMLE BİRLİKTE TUTUKLAMA VE YURTDIŞINA ÇIKMA YASAĞI 301
IX. KORUMA TEDBİRLERİ (YARGILAMA ÖNLEMLERİ) NEDENİYLE TAZMİNAT (CMK, 141-144) 303
A. Kavram 303
B. Tazminatı Doğuran Nedenler 305
C. Yargılama 306
1. Genel İlkeler 306
a. İstek 306
b. Süre 308
c. Görevli ve Yetkili Mahkeme 308
2. Yargılama Yöntemi 309
a. Ön Yargılama 309
aa. İncelemenin Mahkemece ya da Bir Üye Tarafından Yapılması 309
ab. İstemin Süre Yönünden İncelenmesi 309
ac. Hüküm ve Karar Dosyalarının Getirtilmesi 310
aç. Delillerin Toplanması 310
ad. Savcının Görüş Bildirmesi 311
b. Mahkemenin Karar Vermesi 312
c. Mahkemenin Verebileceği Kararlar 312
ca. İstemin Reddi Kararı 313
cb. İstemin Kabulü Kararı 313
cc. Yetkisizlik Kararı 314
3. Kanun Yolları 315
a. Kural Olarak İstinafa Başvurulacağı 315
b. Kanun Yollarına Başvurma Yetkisi 315
c. Süre 316
Ç. Tazminatın Geri Alınması (m.143) 316
D. Tazminat İsteyemeyecek Kişiler (m.144) 317
E. Yargıçlara ve Cumhuriyet Savcılarına Açılacak Olan Tazminat Davaları 318
X. ÖTEKİ KORUMA TEDBİRLERİNDE (YARGILAMA ÖNLEMLERİ) 6572 VE 6763 SAYILI YASALARIN YAPTIĞI DEĞİŞİKLİKLER VE YORUMU 320
A. Şüpheli veya Sanıkla İlgili Arama 320
B. Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma 323
C. İletişimin Tespiti, Dinlenmesi ve Kayda Alınması 331
1. CMK’nın Hükümleri 331
a. İletişimin Tespiti, Dinlenmesi ve Kayda Alınması 339
b. Avukatlarla İlgili İstisna (m.136) 342
XI. GİZLİ SORUŞTURMACI GÖREVLENDİRME (m.139) 343
XII. TEKNİK ARAÇLARLA İZLEME 349
10. Bölüm
ÖNÖDEME VE UZLAŞTIRMA
I. ÖNÖDEME (TCK MD.75) (Şerh) 355
A. Kavram 357
B. 6763 sayılı Yasa Değişikliği 358
C. 7188 sayılı Yasa Değişikliği 359
II. UZLAŞTIRMA 363
A. Terim ve Kavram 368
B. Uzlaştırmanın Unsurları 368
1. Taraflar 368
2. Uzlaştırmaya Konu Olabilecek Suçlar 369
3. Uzlaştırma Yasağı 370
4. Özel Yasalardaki Suçlarda Uzlaşma 370
5. Uzlaştırmanın Bir Kere Uygulanabilmesi 370
6. Uzlaştırmanın Koşulları 370
a. Failin Suçu Kabullenmesi 370
b. Failin Zararı Ödemesi ya da Gidermesi 371
7. Uzlaştırmada Kanun Yolları 372
8. Uzlaştırma Konusuna Eleştirel Bakış 372
9. Mahkeme Tarafından Uzlaştırma 373
11. Bölüm
2016 OHAL’İ İLE GETİRİLEN VE
YASALAŞTIRILAN HÜKÜMLER
7145 SAYILI YASA İLE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER
I. 2016 OHAL’İ İLE GETİRİLEN VE YASALAŞTIRILAN HÜKÜMLER 375
A. 7070 sayılı Yasayla (Yürürlük: 8.3.2018) Yapılan Değişiklikler 375
1. CMK’nın 149/2’nci Maddesine Aşağıdaki Cümle Eklenmiştir 375
2. Müdafi Görevini Yerine Getirmediğinde Yapılacak İşlem ve Müdafilik Görevinden Yasaklanma 376
3. Müdafi ile Görüşme 379
4. Çağrılması Reddedilen Tanığın ve Uzman Kişinin Doğrudan Mahkemeye Getirilmesi 380
5. Duruşmada Hazır Bulunacaklar 381
B. 7072 sayılı Yasayla (Yürürlük: 8.3.2018) Yapılan Değişiklikler 381
1. Cumhuriyet Savcısının Görev ve Yetkileri 381
2. Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı 382
3. Cumhuriyet Savcısının Kararına İtiraz 383
C. 7076 sayılı Yasayla (Yürürlük: 8.3.2018) Yapılan Değişik 383
Ç. 7078 sayılı Yasayla (Yürürlük: 8.3.2018) Yapılan Değişiklikler 384
1. Bilirkişi Olarak Atanabilecekler 384
2. Tutuklulukta Geçecek Süre 385
3. Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesi 386
4. Teknik Araçlarla İzleme 389
5. Haksız Tutuklama ve Yakalamada Tazminat 389
6. İhbar ve Şikayet 390
7. Cumhuriyet Savcısının Görev ve Yetkileri 391
8. Duruşmadan Vareste (Bağışık) Tutma 393
9. Duruşmada Delillerin Tartışılması 393
10. 7078 sayılı Yasayla (yürürlük: 8.3.2018) Eklenen Geçici Madde 395
D. 7079 sayılı Yasayla (Yürürlük: 8.3.2018) Yapılan Değişiklikler 401
1. Şüpheli veya Sanığın Salıverilme İstemleri 401
2. Postada Elkoyma 401
3. 7079 sayılı Yasayla Eklenen Madde 402
4. Duruşmada Anlatılması Zorunlu Belge ve Tutanaklar 403
5. Bölge Adliye Mahkemesinde İnceleme ve Kovuşturma (Son Soruşturma) 403
6. İstinaf Yolunda Uygulanacak Olan İstisna Hükümler 403
7. Yargıtay’da Duruşmalı İnceleme 403
E. 7086 sayılı Yasayla (Yürürlük: 8.3.2018) Yapılan Değişiklik 405
F. 7091 sayılı Yasayla (Yürürlük: 8.3.2018) Yapılan Değişiklik 407
G. 6758 sayılı Yasayla (Yürürlük: 24.9.2016) Yapılan Değişiklikler 407
1. 128’inci Maddeye Ek Madde 407
2. Bölge Adliye Mahkemesi Savcısının Görevi (m.278) 414
II. 7145 SAYILI YASA İLE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER 415
A. Aramanın Yapılması 415
B. Elkoyma 416
C. Bilgisayar ve Bilgisayar Programları İle Bilgisayar Kütüklerinde Arama Yapılması 418
Ç. Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı 419
D. Hükümlü Lehine Yargılamanın Yenilenmesi 421
E. 7145 sayılı Yasa (yürürlük: 31.7.2018) 133’üncü Maddeye Bir Geçici Hüküm Eklemiştir 423
12. Bölüm
CEZA YARGILAMASINDA SEGBİS UYGULAMASI
CEZA YARGILAMASINDA SEGBİS UYGULAMASI 425
CEZA DAVASI İŞLEMLERİ VE
ÖRNEKLERİ
TUTUKLAMA KARARINA İTİRAZ DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ 433
MÜDAHALE (KATILMA) DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ 434
ŞİKAYET DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ 435
TAKİPSİZLİK (KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞINA) KARARINA İTİRAZ (CMK 173) 436
CEZA MAHKEMELERİ İSTİNAF DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ 437
TEMYİZ SÜRESİNİN MUHAFAZA DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ 439
TEMYİZ LAYİHASI 440
YARGILAMANIN YENİLENMESİ DİLEKÇESİ 441
KANUN YARARINA BOZMA (YAZILI EMİR) İSTEĞİ ÖRNEĞİ 442
PARA CEZASI ÖDEME HAKKINDA TEBLİGAT ÖNÖDEME TEBLİGATI 443
TAKİPSİZLİK KARARI (VAZGEÇME) 444
TAKİPSİZLİK KARARI (HUKUKİ) 445
ZORLA GETİRME MÜZEKKERESİ (Tanıklar için) 446
KOVUŞTURMAMA (TAKİPSİZLİK) KARARI 447
KOVUŞTURMAMA (TAKİPSİZLİK) KARARI 448
İDDİANAME ÖRNEĞİ 449
CEZA MUHAKEMESİ KANUNU 451
CEZA MUHAKEMESİNDE SERİ MUHAKEME YÖNETMELİĞİ 645
TÜRK CEZA KANUNU 655
