Ceza Hukuku Genel Hükümler Dersleri
Mustafa ÖZEN
İÇİNDEKİLER
SEKİZİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ.5
İÇİNDEKİLER .7
BİRİNCİ BÖLÜM
CEZA HUKUKUNDA KAVRAMLAR,
CEZA HUKUKUNUN AMACI, GÖREVİ, KAYNAKLARI, YORUM
TANIMLAR .39
Ceza Hukuku Teriminin Tanımı39
Suç Teriminin Tanımı.40
Ceza Normu (Ceza Kuralı)40
Bağımsız - Bağımlı Ceza Normları 40
Tam Ceza Normu – Eksik Ceza Normu – Açık Ceza Normu .41
Davranış Normları (Davranış Kuralları)42
Ceza Teriminin Tanımı.43
CEZA HUKUKUNUN GÖREVİ (İŞLEVİ) VE AMACI .44
III. TÜRK CEZA HUKUNUN TARİHSEL GELİŞİMİ 44
Genel Olarak .44
Osmanlı Devleti Dönemi45
Cumhuriyet Dönemi 45
CEZA HUKUKUNDA KAYNAKLAR 46
Asli Kaynaklar 46
Anayasa .46
Kanun 46
Uluslararası Sözleşmeler .46
Ceza Hukukunun Tamamlayıcı Kaynakları.46
Gelenek (Örf ve Adet) Kuralları .46
Ahlak Kuralları .47
Din Kuralları.48
Mahkeme İçtihatları48
Öğreti 49
Hukukun Genel İlkeleri 49
CEZA HUKUKU KAYNAKLARININ YORUMU.50
Yorum Yöntemleri .50
8 İçindekiler
Lâfzî Yorum / Sözel Yorum / Gramatik Yorum Yöntemi 50
Mantıki Yorum Yöntemi 51
Sistematik Yorum Yöntemi52
Kanun Hükmünün Konulma Nedenini Belirleme Yöntemi 52
Amaçsal Yorum Yöntemi .52
a) Kanunun Amacının Esas Alınması Gerektiği Görüşü (Objektif)53
b) Kanun Koyucunun Amacının Esas Alınması Gerektiği Görüşü
(Sübjektif):.53
c) Birleştirici Görüş:.54
Tarihsel Yorum Yöntemi55
Hukukun Genel İlkeleri55
Karşılaştırmalı Hukuk.55
Yorum Çeşitleri56
Yapana Göre Yorum Çeşitleri 56
a) Yasama Yorumu 56
b) Yargı Yorumu.56
c) Öğreti Yorumu.56
Niteliğine Göre Yorum Çeşitleri.56
a) Daraltıcı Yorum56
b) Genişletici Yorum 57
c) İlerletici Yorum59
d) Düzeltici Yorum .60
CEZA HUKUKUNUN DİĞER HUKUK DALLARIYLA İLİŞKİSİ. 60
Anayasa Hukuku60
Devletler Hukuku 61
Ceza Muhakemesi Hukuku61
İnfaz Hukuku .61
Kriminoloji.61
İdare Hukuku.62
Ticaret Hukuku 62
Disiplin Hukuku .62
İKİNCİ BÖLÜM
TEMEL İLKELER VE CEZAİ SORUMLULUK
VII. CEZA HUKUKUNUN TEMEL İLKELERİ VE CEZAİ SORUMLULUĞUN ESASI . 65
Ceza Hukukunun Temel İlkeleri.65
Hukuk Devleti İlkesi.65
İçindekiler 9
İnsanilik İlkesi 65
Kusur İlkesi 66
Kanunilik İlkesi (Kanunsuz Suç ve Ceza Olmaz İlkesi/Ceza Hukukunun
Güvence İşlevi) 69
a) İlkenin Anlamı69
b) İlkenin Tarihçesi.72
c) İlkeye Yöneltilen Eleştiriler ve Verilen Cevaplar 73
(1) Eleştiriler 73
(2) Eleştiriye Cevaplar73
d) İlkeyi Kabul Etmeyen Kanunlar74
e) Türk Hukukunda Kanunilik İlkesi .74
f) Kanunilik İlkesinin Sonuçları74
(1) Suç ve Cezaların Kanun ile Konulması 74
(2) Kıyas Yasağı 75
(3) Aleyhte Kanunun Geçmişe Etkili Olmaması/Geçmişe Yürüme
Yasağı (Lex Pravia)77
(4) Lehe Hükmün geçmişe yürümesi ilkesi 78
(5) Suçta ve Cezada Belirlilik İlkesi (Lex Certa).79
(6) Örf ve Adet Kuralları İle Suç ve Ceza Oluşturulamaması 80
(7) Kanunilik İlkesi ve İdarenin Düzenleyici İşlemleriyle Suç
Oluşturması 81
Orantılılık/Adalet İlkesi84
Kanun Önünde Eşitlik İlkesi .85
Ceza Sorumluluğunun Şahsiliği İlkesi.85
j) Anlamı Belirsiz (Muğlâk) Kavramlar Şüpheli Lehine
Yorumlanmalıdır88
VIII. CEZA HUKUKUNDA OKULLAR.89
Klasik Okul.89
Pozitivist Okul90
Üçüncü Okul92
Toplumsal Savunma 92
TCK’NIN 5. MADDESİNİN UYGULANMASI VE GENEL KANUN - ÖZEL KANUN
İLİŞKİSİ.92
SUÇLARIN TASNİFİ VE KABAHATLERİN SUÇ OLMAKTAN ÇIKARILMASI .95
Suç ve Kabahat Kavramları95
Suç ve Kabahat Ayrımının Sonuçları96
10 İçindekiler
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
CEZA HUKUKUNUN UYGULAMA ALANI
CEZA KANUNLARININ ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI 99
Genel Olarak .99
Kanunların Yürürlüğe Girmesi ve Yürürlükten Kalkması .99
Yürürlük Süreleri Bakımından Ceza Kanunları.100
Ceza Kanununun Zaman Bakımından Uygulanması 101
Zaman Bakımından Uygulanmaya İlişkin İlkeler101
a) Derhal Uygulanma (Hemen Uygulanma) İlkesi101
b) Aleyhe Hükmün Geriye Yürümemesi İlkesi .103
c) Lehe Hükmün Geriye Yürümesi İlkesi104
d) İnfaz Hükümleri ve Lehe Kanun Uygulaması .110
e) Güvenlik Tedbirleri ve Lehe Kanun Uygulaması 112
f) Kabahatler Kanunu’ndaki Yaptırımlar ve Lehe Kanun Uygulaması113
Kanunların İleriye Yürümesi 114
Suçun İşlendiği Zaman.116
a) Hareket Görüşü .116
b) Netice Görüşü .117
c) Karma Görüş117
Suçun İşlendiği Zamanın Belirlenmesi Bakımından Suç Türleri .117
a) Ani Suçlar 117
b) Sırf Hareket Suçları118
c) Neticeli Suçlar118
d) İhmali Suçlar118
e) Kesintisiz Suçlar.118
f) Zincirleme Suçlar.119
g) İtiyadi Suçlar119
h) Teşebbüs Aşamasında Kalan Hareketler .119
i) İştirak Halinde İşlenen Suçlar 120
XII. CEZA KANUNLARININ YER BAKIMINDAN UYGULANMASI 120
Suçun İşlendiği Yerin Tespitine İlişkin Görüşler.121
Hareket Görüşü .121
Netice Görüşü .123
Karma Görüş .124
Türk Hukukunda Kabul Edilen Görüş.124
Suç Türleri Bakımından Suçun İşlendiği Yer 125
Ani Suçlar 125
İçindekiler 11
Mesafeli/Neticesi Hareketten Ayrılabilen Suçlar 125
Kesintisiz Suç .126
İtiyadi Suç 126
İştirak Halinde İşlenen Suçlar 127
Zincirleme Suç .128
Teşebbüs Aşamasında Kalan Suç.128
Sınır Aşan (Transit) Suç128
Bilişim Suçları 129
Objektif Cezalandırılma Koşulu Olan Suç 129
Seçimlik Hareketli Suç .129
TCK’nın Suçun İşlendiği Yere İlişkin Kabul Ettiği İlkeler .130
Mülkilik (Ülkesellik) İlkesi (TCK m. 8, 9).130
Şahsilik (Kişisellik) İlkesi.134
a) Faile Göre Şahsilik İlkesi (TCK m. 10, 11) .135
b) Mağdura Göre Şahsilik İlkesi (TCK m. 12/1 -2) 140
Koruma (Gerçeklik) İlkesi (TCK m. 13/1-b). .144
Evrensellik (Adalet) İlkesi (TCK m. 12/3 / TCK m. 13/1-a/TCK m. 13/1-
c,d,e,f,g,ı).145
a) TCK m. 12/3’e Göre Evrensellik İlkesi 146
b) TCK m. 13/1-a’ya Göre Evrensellik İlkesi .147
c) TCK m. 13/1-c,d,e,f,g,h,ı’ya Göre Evrensellik İlkesi .148
Faile ve Mağdura Göre Şahsilik İlkesi Kapsamında Suçların Seçimlik Ceza
Gerektirmesi Durumunda Soruşturma149
Yabancı Ülkede İşlenen Suçların Türkiye’de Yargılanması İçin Soruşturma
Koşulu Olan Cezanın Hesaplanması 149
Yabancı Ülkede Geçirilen Hürriyetten Yoksunluk Hallerinin Türkiye’deki
Yargılama Sonucu Verilen Mahkûmiyet Hükmünden mahsup Edilmesi .149
Yabancı Ülkede Verilen Mahkeme Kararlarının TCK’daki Hak
Yoksunluklarına Etkisi149
XIII. SUÇLULARIN GERİ VERİLMESİ 151
Genel Olarak .151
Geri Vermenin Sınır Dışı Etmeden Farkları153
Geri Verme Kurumunun Kaynakları 154
Geri Vermeye Neden Olan Suçların Belirlenmesi Bakımından Kabul Edilen
Sistemler .155
Geri Vermenin Koşulları (Fail veya Hükümlünün Yabancı Ülkeye
Gönderilmesi)155
6706 sayılı Kanuna Göre Geri Vermenin Koşulları.156
12 İçindekiler
a) Yabancı Bir Ülkede Yabancı Ülke Vatandaşı Hakkında Ceza
Soruşturması veya Kovuşturması Başlatılmış Ya Da Mahkûmiyet
Kararı Verilmiş Olmalıdır 156
b) Geri Vermeye Konu Suçun Cezasının Üst Sınırı, Bir Yıl veya Daha
Fazla Hürriyeti Bağlayıcı Cezayı Gerektirmelidir156
c) Mahkûmiyetin İnfazı Bakımından Hükmolunan Cezanın En Az Dört
Ay Hürriyeti Bağlayıcı Ceza Olmalıdır 157
d) Geri Vermeye Konu Fiilin Her İki Devletin (Talep Eden Devlet ile
Türkiye’nin) Kanunlarına Göre De Suç Olmalıdır.157
6706 Sayılı Kanuna Göre Geri Vermemenin Koşulları .160
a) Yabancı Bir Ülkede İşlenen Suçun Düşünce Suçu, Siyasî Suç veya
Siyasî Suçla Bağlantılı Bir Suç Niteliğinde Olması 160
(1) Düşünce Suçu.160
(2) Siyasi Suç 161
(a) Siyasi Suçu Tanımlayan Kuramlar 161
aa) Nesnel (Objektif) Kuram . 161
bb) Öznel (Sübjektif) Kuram 162
cc) Üstünlük Kuramı . 162
(b) Siyasi Suçun İstisnaları . 162
aa) Belçika Kuralı. 162
bb) Terör Suçu. 163
cc) Uluslararası Suçlar. 163
(c) Siyasi Suç Çeşitleri 163
aa) Tam Siyasi Suç. 163
bb) Nisbi Siyasi Suç 163
b) Sırf Askerî Suç Niteliğinde Olması164
c) Türkiye Devletinin Güvenliğine Karşı, Türkiye Devletinin veya Bir
Türk Vatandaşının Ya Da Türk Kanunlarına Göre Kurulmuş Bir Tüzel
Kişinin Zararına İşlenmesi165
d) Türkiye'nin Yargılama Yetkisine Giren Bir Suç Olması .166
e) Zamanaşımına veya Affa Uğramış Olması .166
f) İadesi Talep Edilen Kişinin Türk Vatandaşı Olması 168
g) İadesi Talep Edilen Kişinin Kanunda Belirtilen Nedenlere Dayalı
Olarak Soruşturma veya Kovuşturmaya Maruz Bırakılacağına veya
Cezalandırılacağına ya da İşkence veya Kötü Muameleye Maruz
Kalacağına Dair Kuvvetli Şüphe Sebeplerinin Bulunması 169
h) İadesi Talep Edilen Kişi Hakkında, Talebe Konu Fiil Nedeniyle Daha
Önce Türkiye’de Beraat veya Mahkûmiyet Kararı Verilmiş Olması.169
i) İade Talebinin, Ölüm Cezası veya İnsan Onuru ile Bağdaşmayan Bir
Ceza Gerektiren Suçlara İlişkin Olması 171
İçindekiler 13
(1) 6706 sayılı Kanunda Açıkça Düzenlenmeyen ve Fakat Geri
Vermeme Kapsamı Dışında Tutulan Diğer Suçlar (Geri
Vermeye Tabi Suçlar) .171
(a) Uçak Kaçırma Suçları. 171
(b) Diplomatlara ve Uluslararası Korunan Kişilere Karşı
İşlenen Suçlar 172
(c) Terörün Finansmanı 172
(d) Mali Suçlar . 172
Geri Vermenin Takdire Bağlı Olduğu Durum.172
Geri Vermede Özellik Kuralı = İadede Hususilik İlkesi .173
Geri Vermede Özellik İlkesinin İstisnaları 174
Geri Vermede Görev ve Yetki (Usul) .175
Aynı Kişi Hakkında Birden Fazla Devlet Tarafından İade Talebinde
Bulunulmasında Usul 175
İ. Geri Vermede Sürecinde Tutuklama İşlemleri 176
Yabancı Kanunun Göz Önünde Bulundurulması (Yabancı Ülke Ceza
Kanunun Değeri) .176
XIV. CEZA KANUNUNUN KİŞİ BAKIMINDAN UYGULANMASI 178
Genel Olarak .178
Türk Ceza Kanunu’nun İç Hukuk Bakımından Uygulanmasında İstisnalar.178
Cumhurbaşkanının Cezai Sorumluluğu178
a) Cumhurbaşkanının Kişisel Suçlarından Dolayı Sorumluluğu178
b) Cumhurbaşkanı’nın Görevi İle İlgili İşlediği Suçlardan Sorumluluğu180
Yasama Sorumsuzluğu.185
a) Sorumsuzluk (Mutlak Dokunulmazlık).185
(1) Anayasa m. 83/1’e Göre Sorumsuzluğun Koşulları 186
(2) Yasama Sorumsuzluğunun Sonuçları187
b) Geçici Dokunulmazlık (Kovuşturma Yasağı).188
(1) Kovuşturma Yasağının İstisnaları188
(2) Sorumsuzluk İle Dokunulmazlık Arasındaki Farklar190
(3) Dokunulmazlık Kapsamındaki Suçlarda Zamanaşımı Sorunu .190
Ceza Kanunun Devletler Hukuku Bakımından Uygulanmasında İstisnalar191
Diplomatlar .191
a) Dokunulmazlığın Kabul Edildiği Durumlar .193
b) Diplomat Dokunulmazlığı ile Konsolosların Dokunulmazlığı Farklıdır .193
Yabancı Askerler194
a) Sözleşme Kapsamına Giren Kişiler.194
b) Yargı Yetkisi .194
14 İçindekiler
(1) Mutlak (Kesin) Yargı Yetkisi194
(2) Öncelikli Yargı Yetkisi .195
c) Gönderen Devletin Yargı Yetkisi195
(1) Gönderen Devletin Mutlak Yargı Yetkisi 195
(2) Gönderen Devletin Öncelikli Yargı Yetkisi 195
d) Gönderilen (Kabul eden) Devletin Yargı Yetkisi.196
(1) Gönderilen Devletin Mutlak Yargı Yetkisi.196
(2) Gönderilen Devletin Öncelikli Yargı Yetkisi 196
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
SUÇ KAVRAMI VE SUÇUN UNSURLARI
SUÇ KURAMI . 197
Suçun Yapısını Açıklayan Kuramlar200
Klasik Suç Kuramı 200
a) Klasik Suç Kuramında Hareket.201
b) Klasik Suç Kuramında Netice .201
c) Klasik Suç Kuramında Nedensellik Bağı .201
d) Klasik Suç Kuramında Fiil.201
e) Klasik Suç Kuramına Göre Suçun Unsurları .202
(1) Klasik Suç Kuramına Göre Tipiklik 202
(2) Klasik Suç Kuramına Göre Hukuka Aykırılık 202
(3) Klasik Suç Kuramına Göre Kusurluluk.202
Yeni Klasik (Teleolojik / Neo Klasik) Klasik Suç Kuramı203
a) Yeni Klasik Suç Kuramında Hareket.204
b) Yeni Klasik Suç kuramında Suçun Unsurları.204
(1) Yeni Klasik Kurama Göre Tipiklik 204
(2) Yeni Klasik Kurama Göre Hukuka Aykırılık205
(3) Yeni Klasik Kurama Göre Kusurluluk 205
Amaççı (Gai / Finalist) Suç Kuramı.206
a) Amaççı Suç Kuramına Göre Tipiklik .206
b) Amaççı Suç Kuramına Göre Kusur .207
c) Amaççı Suç Kuramına Göre Kast .207
d) Amaççı Suç Kuramına Göre Taksir.208
e) Amaççı Suç Kuramına Göre Hata.208
Sentezci (Teleolojik) Kuram.209
a) Sentezci Kurama Göre Suçun Unsurları.209
(1) Tipiklik 210
İçindekiler 15
(2) Hukuka Aykırılık210
(3) Kusur 210
(a) Sentezci Kurama Göre Kast. 210
(b) Sentezci Kurama Göre Taksir 210
XVI. SUÇUN UNSURLARI 211
Genel Olarak .211
Tipiklik (Suçun Yasallık Unsuru).213
Tipiklik ve Hukuka Aykırılık 215
Tipiklik ve Hukuki Hata 215
Tipiklik ve Hayal (Mefruz/Varsayılan/Sözde) Suç 215
Tipiklik ve Kuruntu Suç 216
Tipiklik ve İşlenemez Suç .218
Tipiklikte Yer Alan Unsurlar.218
Tipikliğin Maddi Unsurları .220
Hareket222
1) Hareketi Açıklayan Kuramlar225
(i) Hareketi Hukuki Anlamın Dışında Ele Alan Kuramlar
(Ontolojik Kuramlar) 226
(ii) Doğal (Nedensel) Hareket Kuramı 226
(iii) Amaççı (Gai – Final) Hareket Kuramı 228
(iv) Sosyal Hareket Kuramı 230
2) Hareketi Hukuki Anlamın İçinde Ele Alan Kuramlar .232
(a) Normativist Hareket Kuramı. 232
(b) Hareket Kuramlarının Değerlendirilmesi 233
(1) Ceza Hukuku Bakımından Hareket Sayılmayan Durumlar233
(2) Hareketin Sayısına Göre Suçların Sınıflandırılması .236
(a) Tek Hareketli Suçlar. 236
(b) Birden Çok Hareketli Suçlar. 236
aa) Birleşmiş (Birleşik) Hareketli Suçlar. 236
bb) Bölünebilen veya Kesintili Suçlar/Amaç Suç – Araç Suç . 237
cc) Seçimlik Hareketli Suçlar . 237
dd) İtiyadi Suçlar. 240
(c) Geçitli Suçlar 240
(3) Hareketin Şekline Göre Suçların Sınıflandırılması 241
(a) İcrai (Etken Hareketle İşlenen) Suçlar. 241
(b) İhmali (Edilgen Hareketle İşlenen Suçlar) Suçlar 242
(4) Hareketin Önemine Göre Suçlar 252
(a) Serbest Hareketli Suçlar 252
(b) Bağlı Hareketli Suçlar. 253
16 İçindekiler
(5) Hareketin Devamının Gerekip Gerekmediğine Göre Suçların
Sınıflandırılması253
(a) Ani Suç 253
(b) Kesintisiz (Mütemadi) Suçlar. 254
(6) Hareketin Aşamasına Göre Suçların Sınıflandırılması.258
(a) Kalkışma Suçları . 258
Netice259
a) Neticenin Esasını Açıklayan Kuramlar .260
(1) Doğalcı Kuram 260
(2) Tehlike Kuramı .260
(3) Kuralcı Kuram .261
b) Neticeye Göre Suçların Tasnifi 262
(1) Neticesi Harekete Bitişik Suçlar (Neticesiz suçlar, Şekli suçlar,
Sırf Hareket Suçları)-Neticeli suçlar (Maddi neticeli suçlar) .262
(a) Neticesi Harekete Bitişik Suçlar (Neticesiz Suçlar/Sırf
Hareket Suçları/Soyut Neticeli Suçlar) 262
(b) Neticeli Suçlar (Maddi Neticeli Suçlar) 262
(c) Seçimlik Neticeli Suçlar – Tek Neticeli Suçlar 264
Nedensellik Bağı264
(1) Koşul Kuramı (Şart Teorisi) = Tabii Nedensellik Düşüncesi =
Eşdeğerlik Kuramı = Koşulların Eşitliği.266
(2) Uygun Sebep Kuramı.268
(3) Etkin Sebep Kuramı .270
(4) En Etkin Sebep Kuramı 271
(5) Son Koşul Kuramı (Son Şart Teorisi) 271
(6) Beşeri Nedensellik Kuramı.271
(7) Objektif Yüklenebilirlik (İsnadiyet) Kuramı272
(8) Bazı Nedensellik Durumları .274
(a) Normal Nedensellik (Tek Hareket, Tek Netice) 275
(b) Çifte Nedensellik (Birden Çok Hareket, Tek Netice).275
(c) Tamamlayan (Atipik/Toplam) Nedensellik .276
(d) Hareketten Önce Var Olan Nedenin Eklenmesi .277
(e) Hareketten Sonra Meydana Gelen Bir Nedenin Eklenmesi277
(f) Hareketten Sonra Meydana Gelen ve Mağdurun Kusuru ile Bir
Nedenin Eklenmesi.278
(g) Netice Sebebiyle Ağırlaşan Durumlar.279
(h) Sollayan Nedensellik (Öne Geçen Nedensellik/Nedensellik
Bağının Kesilmesi) 279
(ı) Varsayılan Nedensellik .279
(i) Kişinin Kendisini Tehlikeye Atması .280
İçindekiler 17
(j) Neticenin Kişinin Egemenlik Alanı Dışında Olması .280
(k) Sosyal Nedensellik281
(l) Risk Azalması282
(m) Normun Koruma Alanı İçinde Olmaması282
(n) Rücu Yasağı 282
(o) Kişinin Üzerine Düşen Dikkat ve Özen Yükümlülüğüne
Uymasına Rağmen Neticenin Gerçekleşmesi .284
(ö) İhmali Hareketle İşlenen Suçlarda Nedensellik 285
Fail.286
a) Özgü Suç287
b) Tüzel Kişilerin Suçun Faili Olup Olamayacağı Sorunu 291
(1) Tüze Kişilik Kavramı291
(2) Tüzel Kişiliğin Esasını Açıklayan Kuramlar 291
(a) Farazilik Kuramı . 291
(b) Gerçeklik Kuramı . 292
(c) Karma Kuram. 293
(3) TCK Açısından Tüzel Kişilerin Cezai Sorumluluğu ve Faillik
Durumu 293
(4) Tüzel Kişiler Hakkında Uygulanacak Yaptırım.294
(5) Kabahatler ve Tüzel Kişilerin Sorumluluğu .295
Mağdur297
Suçun Konusu304
a) Suçun Maddi Konusu.305
b) Suçun Hukuki Konusu306
c) Suçun Konusuna Göre Suçların Sınıflandırılması .307
(1) Zarar Suçu – Tehlike Suçu Ayrımı .307
(a) Zarar Suçu 307
(b) Tehlike Suçu. 309
(i) Somut Tehlike Suçu . 309
(ii) Soyut Tehlike Suçu. 310
Tipikliğin Manevi (Sübjektif) Unsurları 311
Genel Olarak311
a) Suçun Manevi Unsuru, Kusurluluk ve Kusur Kavramları Arasındaki
İlişki .312
b) Hareket Yeteneği ile Kusur Yeteneği Kavramları Arasındaki İlişki313
c) Suçun Manevi Unsuru ile Kast ve Taksir Kelimeleri Arasındaki İlişki .314
d) Kast ve Taksir ile Kusurluluk Kavramları Arasındaki İlişki 314
Kast315
18 İçindekiler
a) Kastı Açıklayan Kuramlar.316
(1) Tasavvur Kuramı.316
(2) İrade Kuramı.317
(3) Bilinç ve İrade Kuramı 317
b) Kastın Unsurları .319
(1) Kastın Bilme Unsuru.319
(2) Kastın İsteme Unsuru .325
(a) Doğrudan Kast (Birinci Dereceden Kast). 326
(b) Doğrudan Kast (İkinci Dereceden Kast). 327
(c) Olası Kast 330
(i) Olası Kastı Belirlemek İçin Ortaya Atılan Kuramlar . 331
(ii) Olası Kasta İlişkin TCK m. 21/2’de Yer Alan Düzenleme . 336
(iii) Olası Kastta Kusurluluğun Derecesi veya Yoğunluğu338
(iv) Olası Kastta Sorumluluk. 338
(3) Kastın Aranacağı Zaman .341
(a) Başlangıç kastı 341
(b) Eş zamanlı Kast. 341
(c) Eklenen Kast. 342
(4) Kastın Türleri 342
(a) Genel Kast (Doğrudan Kast/Dolus Directus). 342
(b) Doğrudan Kast (Dolus Directus) 342
(c) Olası Kast (Dolus Eventualis) . 343
(d) Özel Kast. 343
(e) Ani Kast 344
(f) Tasarlama (Taammüt) Kastı. 344
Taksir.346
a) Genel Olarak346
b) Taksirin Hukuki Esasını Açıklayan Kuramlar 346
(1) Hukuka Aykırı Araçlar Kullanma Kuramı.347
(2) Etkin Sebep Kuramı 347
(3) Önleyebilme Kuramı.347
(4) Yanılma Kuramı 347
(5) Öngörebilme Kuramı347
c) Taksirin Unsurları 348
(1) Hareketin Taksirle İşlenebilen Bir Suç Olması 349
(2) Hareketin İradiliği.349
(3) Dikkat ve Özen Yükümlülüğüne Aykırılık350
(4) Neticenin Öngörülebilir Olması352
(5) Neticenin İstenmemiş Olması 354
İçindekiler 19
(6) Hareket ile Netice Arasında Nedensellik Bağının Bulunması356
d) Taksirli Suçlarda Kişilerin Cezai Sorumluluğu 356
(1) Üçüncü Kişinin Hareketi .356
(a) Üçüncü kişinin hareketi kusursuzdur 356
(b) Üçüncü kişinin hareketi kusurludur 356
(i) Üçüncü kişi kasten kusurludur. . 356
(ii) Üçüncü kişi taksir ile kusurludur 357
(c) Üçüncü Kişi Tamamen Kusurludur 357
(2) Mağdurun Hareketi357
(a) Mağdurun hareketi kusurlu değildir. 357
(b) Mağdurun hareketi normal değil ancak kusurlu ve hukuka
aykırı da değildir. . 358
(c) Mağdurun hareketi kusurludur 358
(i) Meydana gelen netice tamamen mağdurun kusurlu
hareketinden meydana gelmiştir 358
(ii) Meydana gelen netice bakımından hem fail hem de
mağdur kusurludur 358
e) Taksirin Gerçekleştirilme Şekilleri (Taksir Kalıpları/Taksirin Görünüş
şekilleri) .359
(1) Dikkatsizlik359
(2) Özensizlik (Tedbirsizlik) 359
f) Taksirin Derecelendirilmesi .361
g) Taksir Türleri (Çeşitleri) .362
(1) Bilinçsiz Taksir (Basit Taksir/Tam Taksir)=Niteliksiz Taksir .362
(2) Bilinçli Taksir (Öngörülü/Şuurlu Taksir)=Nitelikli Taksir .363
(3) Bilinçsiz Taksir - Bilinçli Taksir Ayrımı .364
(4) Bilinçsiz Taksir - Bilinçli Taksir Ayrımının Hukuki Sonuçları 365
h) Olası Kast/ Bilinçli Taksir Ayrımı 366
i) Taksirli Suçlarda Şahsi Cezasızlık Sebebi veveya Cezada İndirim
Yapılmasını Gerektiren Şahsi Sebep (TCK m. 22/6) .366
j) Taksirli Suçlarda Verilecek Cezanın Belirlenmesi.373
k) Taksir ve Teşebbüs 374
l) Taksir ve İştirak374
m) Taksir ve Hata375
n) Taksir ve Kabahat 375
o) Taksir ve Kusur 375
p) Taksir ve Kusursuz Sorumluluk 378
Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suç .379
a) Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçun Oluşum Şekilleri.382
20 İçindekiler
b) Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suç Şekilleri 383
(1) Gerçek Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suç 383
(2) Gerçek Olmayan (Görünüşte) Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suç.383
c) Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlarda Kast-Taksir Bileşimi
(Kombinasyonu) 388
d) Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlarda Teşebbüs .390
e) Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlarda İştirak.391
f) Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suç ve Kusursuz Sorumluluk 392
Hukuka Aykırılığın Bulunması/Hukuka Uygunluk Nedenlerinin
Bulunmaması 392
Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Ortak Özellikleri396
Türk Ceza Kanununda Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Sınıflandırılması
Sorunu.398
Türk Ceza Kanununda Hukuka Uygunluk Nedenleri400
Kanun Hükmünü Yerine Getirme/Görevi İfa .400
a) Kanun Teriminin Anlamı401
b) Kolluğun Zor ve Silah Kullanma Yetkisi405
(1) Zor ve Silah Kullanma Yetkisinin Kapsamı 405
(2) Zor Kullanma Yetkisinin Aşamaları .405
(a) İhtar 405
(b) Bedeni Kuvvet Kullanma 405
(c) Maddi Güç Kullanma . 406
(d) Silah Kullanma 406
(3) Zor ve Silah Kullanma Yetkisinde Orantılılık İlkesi 408
(4) Zor Kullanma Yetkisinde Takdir Yetkisi.409
c) Müdafilik Görevinin Yerine Getirilmesi .409
Meşru Savunma 411
a) Meşru Savunmanın Hukuki Niteliği .411
b) Meşru Savunmanın Koşulları.411
(1) Saldırıya İlişkin Koşullar412
(a) Bir Saldırı Olmalıdır 412
(b) Bu Saldırı Haksız Olmalıdır. 414
(c) Bu Saldırı Gerçekleşmiş veya Gerçekleşmesi veya Tekrarı
Muhakkak Olmalıdır 416
(d) Saldırı Herhangi Bir Hakka Yönelmiş Olmalıdır . 418
(e) Saldırı, Meşru Savunmada Bulunana Karşı Olabileceği Gibi,
Üçüncü Bir Kişiye De Yönelebilir 419
(f) Saldırı Mutlaka Bir İnsandan Kaynaklanmalıdır 420
(2) Savunmaya İlişkin Koşullar .421
İçindekiler 21
(a) Savunmada Zorunluluk Olmalıdır . 421
(b) Savunma İle Haksız Saldırı Arasında Oran Bulunmalıdır 422
(i) Konu Bakımından Orantı/Haklar Arasında Orantı. 422
(ii) Araç Bakımından Orantı. 422
(c) Savunma, Mutlaka Haksız Saldırıda Bulunan Kişiye Karşı
Yapılmalıdır 424
c) Üçüncü Kişi Lehine Meşru Savunma424
d) Haksız Saldırı Başlamadan Önce Alınan ve Kendiliğinden Harekete
Geçen Önlem/Offendicula.425
e) Meşru Savunmada Sınırın Aşılması .426
(1) Meşru Savunmada Sınırın Mazur Görülebilecek Bir Heyecan,
Korku veya Telaş ile Aşılması426
(2) Meşru savunmada Oranın/Sınırın Kast Olmaksızın Aşılması
(Taksir ile Aşılması).426
(3) Meşru Savunmada Sınırın Kast (Doğrudan veya Olası Kast) ile
Aşılması.427
(4) Meşru Savunmada Sınırın Kusursuz Olarak Aşılması428
f) Meşru Savunma Halinde Üçüncü Kişilerin Zarar Görmesi .428
g) Meşru Savunma – Haksız Tahrik ilişkisi .428
h) Meşru Savunma ve Hata .429
Hakkın Kullanılması .429
a) Hakların Çatışması ve Neminem Laedere İlkesi.430
b) Hukuka Uygunluk Nedeni Olarak Bazı Önemli Hakkın Kullanılması
Durumları 431
(1) Hekimlik Mesleğinin İcrası/Tıbbi Müdahale .431
(a) Hekimlik Mesleğini İcra Edecek Kişinin Yetkili Kişi Olması
Gerekir. 432
(b) Hastanın Tıbbi Müdahalenin İçeriği ve Muhtemel Sonuçları
Bakımından Aydınlatılmış Olması Gerekir 433
(c) Hastanın Rızasının Bulunması/Aydınlatılmış veya
Bilgilendirilmiş Onam–Hastanın Hukuken Geçerli Rızası . 434
(d) Tıbbi Müdahalenin Zorunluluğu (Endikasyon) . 435
(e) Hekimlik Mesleğinin Mesleğin Gereklerine Uygun İcra Edilmiş
Olması/Hekimlik Mesleğinin (Tıbbi Müdahalenin) Kanunda
Öngörülen Usullere Uygun Bir şekilde İcra Edilmiş Olunması
Gerekir . 435
(f) Tıbbi Müdahalenin Teşhis ve Tedavi Amacı İle Yapılmış
Olması 436
(2) Düşünce Özgürlüğü ve Eleştiri Hakkı 436
(3) Bir İş, Meslek, Sanat veya Bilimin İcrası438
(4) Ticari ve Sınaî Faaliyetlerin İcrası438
(5) Haber Verme ve Haberleşme Hakkının İcrası/Gazetecilik
Mesleğinin İcrası.438
22 İçindekiler
(6) İddia ve Savunma Hakkının Kullanılması 439
(7) Spor Faaliyetleri .440
(8) Tedip Hakkı.442
(9) İhbar ve Şikâyet Hakkı 442
(10) Organ ve Doku Nakli.443
İlgilinin Rızası.444
a) Rızanın Suç Genel Kuramı İçindeki Yeri .445
(1) Tipikliği Kaldıran Rıza445
(2) Hukuka Aykırılığı Kaldıran Rıza .445
b) Rızanın Hukuki Esası 446
c) Rızanın Hukuka Uygunluk Nedeni Sayılabilmesi İçin Gereken
Koşullar446
(1) Kişinin Üzerinde Mutlak Surette Tasarrufta Bulunabileceği Bir
Hakkın Bulunması.447
(a) Uluslararası Suçlar (TCK m. 76 – 80) 447
(b) Kişilere Karşı İşlenen Suçlar (TCK m. 80 - 169) 447
(i) Hayata Karşı Suçlar (TCK m. 81 – 85) 447
(ii) Vücut Dokunulmazlığına Karşı Suçlar (TCK m. 86 – 98) 448
(iii) Çocuk Düşürtme, Düşürme veya Kısırlaştırma (TCK m.
99 – 101) 450
(iv) Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlar (TCK m. 102 – 105). 450
(v) Hürriyete Karşı Suçlar (TCK m. 106 – 124) 450
(vi) Şerefe Karşı Suçlar (TCK m. 115 - 131) 451
(vii) Özel Hayata ve Hayatın Gizli Alanına Karşı Suçlar (TCK
131 - 140) 451
(viii) Malvarlığına Karşı Suçlar (TCK m. 141 - 169) 451
(c) Topluma Karşı Suçlar (TCK m. 170 -246). 452
(i) Genel Tehlike Yaratan Suçlar (TCK m. 170 - 180) . 452
(ii) Çevreye Karşı Suçlar (TCK m. 180 - 184) . 452
(iii) Kamunun Sağlığına Karşı Suçlar (TCK m. 185 - 196) . 452
(iv) Kamu Güvenine Karşı Suçlar (TCK m. 197 - 212) 452
(v) Kamu Barışına Karşı Suçlar (TCK m. 213 - 222). 452
(vi) Ulaşım Araçlarına veya Sabit Platformlara Karşı Suçlar
(TCK m.223 - 224) 452
(vii) Genel Ahlâka Karşı Suçlar (TCK m.225 - 229) 452
(viii) Aile Düzenine Karşı Suçlar (TCK m. 230 - 234) 452
(ix) Ekonomi, Sanayi ve Ticarete İlişkin Suçlar
(TCK m. 235 - 242) . 452
(x) Bilişim Alanında Suçlar (TCK m. 242 - 246) . 452
(d) Millete ve Devlete Karşı Suçlar ve Son Hükümler (TCK m.
247-343). 452
İçindekiler 23
(i) Kamu İdaresinin Güvenilirliğine ve İşleyişine Karşı
Suçlar (TCK m. 247 - 266) 452
(ii) Adliyeye Karşı Suçlar (TCK m. 267 - 298) 452
(iii) Devletin Egemenlik Alametlerine ve Organlarının
Saygınlığına Karşı Suçlar (TCK m. 299 - 301). 452
(iv) Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar (TCK m.302 - 308). 452
(v) Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar
(TCK m.309 - 316) 453
(vi) Millî Savunmaya Karşı Suçlar (TCK m.317 - 325) 453
(vii) Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk (TCK m. 326 -
339) 453
(viii) Yabancı Devletlerle Olan İlişkilere Karşı Suçlar (TCK m.
340 - 343). . 453
(2) Rızaya Ehliyet .453
(3) Rıza Açıklaması .454
TCK’da Yer Almayan Hukuka Uygunluk Nedeni Olarak Yükümlülüklerin
Çatışması .456
a) Yükümlülüklerin Çatışmasının Gerçekleşebileceği Şekiller457
b) Eşit Olmayan İki Değerin Korunması Aşamasında Yükümlülüklerin
Çatışması .458
İ. Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Sınırın Aşılması 458
Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Sınırın Kasten Aşılması.459
Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Sınırın Taksir İle Aşılması .459
Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Sınırın Korku, Panik veya Heyecan ile
Aşılması .460
Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Sınırın Kusursuz Olarak Aşılması461
Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Sınırın Hata İle Aşılması .461
XVII. KUSURLULUK. 463
Haksızlık ve Kusurluluk Kavramları Arasındaki İlişki 463
Kusurluluk ile Kusur Kavramları Arasındaki İlişki.464
Kusurluluğu Açıklayan Kuramlar .465
Psikolojik Kuram465
Normatif Kuram 465
Kusurluluğun Kapsamı.466
Fiil Kusuru466
Fail Kusuru.467
Kusurluluk ile Kast ve Taksir Kavramları Arasındaki İlişki 467
Taksir ile Kusursuz Sorumluluk Kavramları Arasındaki İlişki 467
Kusurluluğun Unsurları468
Kusur Yeteneğine Sahip Olmak .468
24 İçindekiler
a) Kusur Yeteneğinin Aranacağı Zaman.470
b) Kusur Yeteneği ile Kusurluluğu Etkileyen Kavramları Arasındaki
İlişki .470
Kusurluluğu Etkileyen Nedenlerden Birinin Bulunmaması471
a) Kusur Yeteneğini Etkileyen Haller .471
(1) Yaş Küçüklüğü 472
(a) 0 – 12 Yaş Arasında Olan Çocuklar=(TCK m. 31/1) . 473
(b) 13 – 15 Yaş Arasında Olan Çocuklar=(TCK m. 31/2) . 473
(c) 16 – 18 Yaş Arasında Olan Çocuklar=(TCK m. 31/3) . 475
(d) Kusur Yeteneği Bulunmayan Çocuklara Uygulanacak
Hükümler . 475
(e) Kusur Yeteneği Bulunan Yaş Sınıfında Olan Çocuklara İlişkin
TCK ve CMK’da Öngörülen Özel Düzenlemeler 475
(2) Sağır – Dilsizlik=(TCK m. 33) .477
(3) Akıl Hastalığı=(TCK m. 32) 477
(a) Akıl Hastalığının Kusur Yeteneğine Etkisi Bakımından Kabul
Gören Sistemler. 477
(i) Biyolojik Sistem 477
(ii) Psikolojik Sistem 478
(iii) Karma Sistem. 478
(b) Akıl Hastalığının Kişinin Kusur Yeteneğine Etki Eden
Durumları. 479
(4) Geçici (Arızi) Nedenler, Alkol veya Uyuşturucu Madde
Etkisinde Olma (TCK m. 34) 481
(a) Geçici Nedenler 481
(b) Alkol veya Uyuşturucu Madde Alma. 483
(i) İstemeyerek (İrade Dışı) Alkol veya Uyuşturucu Madde
Alma. 484
(ii) İsteyerek (İrade İle) Alkol veya Uyuşturucu Madde
Alma. 484
(iii) Alkol veya Uyuşturucu Bağımlısı Olmak . 488
Kusurluluğu Kaldıran Haller (Nedenler) 489
Hukuka Aykırı ve Fakat Bağlayıcı Emrin Yerine Getirilmesi/Yetkili
Amirin Emrini İfa .489
a) Yetkili Amirin Emrini İfasının Uygulanma Koşulları .492
(1) Bir Emir Bulunmalıdır .492
(a) Emir Hukuka Uygundur .493
(i) Şekli Anlamda Hukuka Uygunluk Emri Verenin
Hukuken Emir Vermeye Yetkili Olması . 493
(ii) Maddi Anlamda Hukuka Uygunluk. 495
(b) Emir Hukuka Aykırıdır 496
İçindekiler 25
(c) Emrin Konusu Suçtur. 499
(2) Emri Veren Emri Vermeye Yetkili Olmalıdır503
(3) Emrin Yerine Getirilmesi Zorunlu Olmalıdır (Emir Bağlayıcı
Olmalıdır) .506
Zorunluluk Hali 506
a) Zorunluluk Halinin Hukuki Niteliği.506
(1) Zorunluluk Halinin Hukuki Niteliğini Açıklayan Kuramlar .506
(a) Koruma İçgüdüsü Kuramı 506
(b) Manevi Cebir Kuramı. 507
(c) Saiklerin Sosyalliği Kuramı. 507
(d) Amaç Kuramı . 507
(e) Hakların Çatışması Kuramı 507
(2) Zorunluluk Halinin Sınıflandırılmasına İlişkin Kuramlar 508
(a) Zorunluluk Halinin Hukuka Uygunluk Sebebi Olduğu Kuramı . 508
(b) Zorunluluk Halinin Mazeret Sebebi (Kusurluluğu Kaldıran
Sebep) Olduğu Kuramı 508
(c) Fark Gözetme Kuramı . 508
(3) TCK Bakımından Zorunluluk Halinin Hukuki Niteliği.510
(4) Zorunluluk Halinin Hukuka Uygunluk Sebebi İle Kusurluluğu
Kaldıran Sebep Olması Arasındaki Farklar .512
b) Zorunluluk Halinin Koşulları 512
(1) Tehlikeye İlişkin Koşullar .512
(a) Bir Tehlike Bulunmalıdır 512
(b) Bu Tehlike Ağır ve Muhakkak Olmalıdır 514
(c) Tehlike Bir Hakka Yönelmiş Olmalıdır. 515
(d) Tehlikeye Bilerek Sebebiyet Verilmemiş Olunmalıdır 515
(2) Korunmaya İlişkin Koşullar .516
(a) Tehlikeden Başka Türlü Korunma İmkânının Bulunmaması 516
(b) Tehlike ile Korunmaya Yönelik Gerçekleştirilen Hareket
Arasında Nedensellik Bağının Bulunması . 517
(c) Tehlike ile Korunmaya Yönelik Gerçekleştirilen Hareket
Arasında Orantı Bulunması . 517
(d) Tehlikeye Karşı Koyma Yükümlülüğünün Bulunmaması 518
c) Zorunluluk Hali ile Meşru Savunmanın Karşılaştırılması519
Cebir ve Şiddet 520
Korkutma veya Tehdit .522
Hata (Yanılma).525
a) Hata Kavramı.526
b) Suçun Maddi Unsurlarında Hata: (Fiili/Maddi Hata / Unsur
Yanılgısı) 527
26 İçindekiler
(1) Suçun Konusunda Hata 530
(2) Şahısta Hata (Mağdurda Hata) .532
(3) Nedensellik Bağında Hata ve Sapma 535
(4) Hedefte Sapma.537
c) Suçun Nitelikli Unsurlarında/Hallerinde Hata .540
(5) Cezayı Artıran Nitelikli Unsurlarda Hata.540
(6) Cezayı Azaltan Nitelikli Unsurlarda Hata 541
(7) Şahsa, Fiile ve Mağdurun Sıfatına Bağlı Nitelikli Haller ve Bu
Hallerde Hata .542
d) Ceza Sorumluluğunu Kaldıran veya Azaltan Nedenlere Ait
Koşulların Gerçekleştiği Hususunda Hata544
(1) Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Hata.544
(2) Kusurluluğu Kaldıran veya Azaltan Nedenlerde Hata.548
e) Hukuki Hata (Haksızlık Bilincinde Hata, Yasaklık Hatası, Tipiklik
Hatası) .551
Kaza ve Tesadüf (Öngörülememe/Beklenememe) .555
Mücbir Sebep (Kaçınamama/Karşı Koyamama) 556
İ. Kusurluluğu Azaltan Haller557
Haksız Tahrik .557
a) Genel Olarak558
b) Haksız Tahrik Durumlarında Daha Az Ceza Verilmesinin Hukuki
Sebebi/Haksız Tahrik Kurumunun Hukuki Niteliği.559
(1) Öznel (Sübjektif) Görüş 559
(2) Nesnel (Objektif) Görüş559
(3) Karma Görüş 559
c) Haksız Tahrik Kurumunun Düzenlenişi Bakımından ETCK ile TCK
Arasındaki Farklar560
d) Haksız Tahrikin Koşulları560
(1) Tahrik Oluşturan Bir Hareket Bulunmalıdır 560
(2) Hareket Haksız Olmalıdır562
(3) Haksız Hareket Sonucunda Failde Sinirlenme, Acı Duyma,
Öfkelenme (Hiddet veya Şiddetli Elem) Meydana Gelmelidir564
(4) Suç, Haksız Hareketin Doğurduğu Sinirlenme, Acı Duyma,
Öfkelenmenin Etkisiyle İşlenmelidir (Nedensellik Bağı) .564
(5) Karşı Hareket Mutlaka Haksız Hareketin Kaynağına Yönelmiş
Olmalıdır .565
e) Haksız Tahrik ile Bazı Ceza Hukuku Kurumları Arasındaki İlişki567
(1) Haksız Tahrik ile Tasarlama Arasındaki İlişki.567
(2) Haksız Tahrik ile Taksirli Suç Arasındaki ilişki .568
İçindekiler 27
(3) Haksız Tahrik ile Kan Gütme Saiki/Özel Kast Arasındaki İlişki.568
(4) Haksız Tahrik ile Meşru Savunma Arasındaki ilişki .569
(5) Haksız Tahrik ile Hata Arasındaki İlişki570
(6) Haksız Tahrik ile Takdiri Hafifletici Nedenler Arasındaki İlişki 571
(7) Haksız Tahrik ile İştirak Arasındaki İlişki .571
XVIII. SUÇUN NİTELİKLİ HALLERİ 572
Nitelikli Hallerin Sınıflandırılması 575
Cezayı Artıran ve Azaltan Nitelikli Haller .575
Şahsa, Fiile ve Suçun Konusuna Bağlı Nitelikli Haller.575
a) Şahsa Bağlı Nitelikli Haller .575
(1) Failin Sıfatı Bakımından Nitelikli Haller.575
(2) Mağdurun Sıfatı Bakımından Nitelikli Haller 576
(3) Fail ile Mağdur Arasındaki İlişki Bakımından Nitelikli Haller.576
(4) Failin Amaç ve Saiki Bakımından Nitelikli Haller.576
b) Fiile Bağlı Nitelikli Haller576
(1) Fiilin İşleniş Şekline Göre Nitelikli Haller 576
(2) Fiilin İşlendiği Yer ve Zaman Bakımından Nitelikli Haller580
c) Suçun Konusuna Bağlı Nitelikli Haller580
XIX. SUÇUN UNSURLARI DIŞINDA KALAN HUSUSLAR 581
Nesnel (Objektif) Cezalandırılma Koşulları581
Ön Koşullar588
Ceza Muhakemesi Koşulları 589
Şahsi Cezasızlık Sebepleri 591
TCK’daki Şahsi Cezasızlık Sebepleri .592
TCK’ndaki Cezada Şahsi İndirim Nedenleri593
TCK’ndaki Hem Şahsi Cezasızlık Hem De Cezada Şahsi İndirim
Nedenleri.593
Cezayı Kaldıran Şahsi Sebepler/Cezayı Azaltan veya Kaldıran Şahsi Sebep
Olarak Etkin Pişmanlık.594
BEŞİNCİ BÖLÜM
SUÇUN ÖZEL ŞEKİLLERİ
SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ . 597
TEŞEBBÜS 597
Kavram 597
ETCK ile TCK’nın Karşılaştırılması.597
Teşebbüsün Cezalandırılma Sebebi.599
a) Öznel (Sübjektif) Görüş .599
28 İçindekiler
b) Nesnel (Objektif) Görüş.599
c) Etki Görüşü600
d) Karma Görüş600
Teşebbüsün Hukuki Niteliği.601
Teşebbüsün Koşulları/Unsurları 602
a) Suç İşleme Kastının Varlığı Bulunmalıdır .602
b) İşlenmek İstenen Suç Ancak Kasten İşlenebilen Bir Suç Olmalıdır605
c) Suçun İcrasına Elverişli Hareketlerle Doğrudan Doğruya Başlamak 606
(1) Elverişli Hareketin Anlamı 606
(2) Doğrudan Doğruya İcraya Başlama 610
d) Failin Elinde Olmayan Nedenlerle Suçun İcra Hareketinin
Tamamlanamaması veya Neticenin Gerçekleştirilememesi615
(1) Failin Elinde Olmayan Nedenlerle Suçun İcra Hareketinin
Tamamlanamaması616
(2) Failin Elinde Olmayan Nedenlerle Neticenin
Gerçekleştirilememesi.618
Gönüllü Vazgeçme 619
a) Gönüllü Vazgeçmenin Hukuki Niteliği .621
b) Gönüllü Vazgeçmenin Cezalandırılmamasını Açıklayan Görüşler621
c) Gönüllü Vazgeçmenin Uygulanma Aşamaları623
d) Gönüllü Vazgeçmenin Tespiti627
e) İştirak Halinde İşlenen Suçlarda Gönüllü Vazgeçme ve Şeriklere
Etkisi 632
f) Gönüllü Vazgeçme ile Teşebbüs Arasındaki İlişki 633
Gönüllü Vazgeçme ve Etkin Pişmanlık.634
İşlenemez Suç/Elverişsiz Teşebbüs635
a) İşlenemez Suçta Kişiye Ceza Verilmemesini Açıklayan Görüşler635
Teşebbüs Bakımından Bazı Özel Durumlar638
Teşebbüs Halinde Verilecek Cezanın Belirlenmesi643
XXI. İŞTİRAK . 646
Genel Olarak .646
İştirakın Hukuki Esası.649
İştirakte Suç Sayısı.649
Suç Birliği Görüşü 649
Suç Ayrılığı Görüşü 649
İştirakın Hukuki Niteliği .650
İştirake İlişkin Hükümlerin Tipikliği Sınırlandırdığı Görüşü 650
İştirake İlişkin Hükümlerin Cezai Sorumluluğu Alanı ve Tipikliği
Genişlettiği Görüşü651
İçindekiler 29
İştirakte Suça Katılanların Cezai Sorumluluğu Konusunda Kabul Edilen
Sistemler .652
Eşitlik (Teklik) Sistemi652
İkilik Sistemi.652
Cezanın Faile Göre Belirlenmesi Sistemi .653
İştirak Şekilleri/Türleri.654
Faillik .656
a) Müstakil (Tek Başına Faillik/Doğrudan Faillik).657
b) Müşterek Faillik/Birlikte Faillik 657
1) Müşterek Failliğin Unsurları .658
(a) Suçun İşlenişi Üzerinde Müşterek Hâkimiyet
Kurma/Hareketin Birlikte İcra Edilmesi 658
(b) Birlikte Suç İşleme Kararının Bulunması . 663
2) Özgü Suçlarda Müşterek Faillik 666
3) İhmali Suçlarda Müşterek Faillik 667
4) Taksirli Suçlarda Müşterek Faillik .668
5) Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlarda Müşterek Faillik 668
c) Dolaylı Faillik669
Şeriklik (Suç Ortaklığı/Suça İştirak Şekilleri) 674
Suça İştirakın (Suç Ortaklığı/İştirak/Şerikliğin) Koşulları675
a) Birden Çok Failin Birden Çok Hareketinin Bulunması675
b) Her Bir Failin Suça Katılma (İştirak İradesi) Kastının Bulunması 676
c) İşlenmek İstenen Ortak Suçun En Azından Teşebbüs Aşamasına
Varmış Olması (İcra Hareketlerine Başlanmış Olunması) 683
d) İşlenen Suçun Bütün Şerikler İçin Aynı Olması 684
e) Hareketlerin Nedensel Değerinin Bulunması 689
Şeriklik Şekilleri .690
a) Müşterek Faillik .690
b) Azmettirme .690
c) Yardım etme702
Cezayı Artıran veya Azaltan Nedenlerin Şeriklere Yansıması (Sirayeti) .707
a) Cezayı Artıran Nedenlerin Şeriklere Yansıması707
(1) Cezayı Artıran Şahsi Nedenler 707
(2) Cezayı Artıran Fiili Nedenler.711
b) Cezayı Azaltan Nedenlerin Şeriklere Yansıması.711
c) Cezayı Kaldıran Nedenlerin Şeriklere Uygulanması.712
Suça İştirakte Gönüllü Vazgeçme 712
Kabahate İştirak 716
30 İçindekiler
XXII. SUÇLARIN İÇTİMAI 717
Genel Olarak .717
Bileşik Suç720
Genel Olarak720
Bileşik Suçun Oluşum Şekilleri.720
a) Tam (Gerçek) Bileşik Suç .720
b) Görünüşte (Şekli/Eksik) Bileşik Suç722
Bileşik Suçta Manevi Unsur .724
Bileşik Suçta Zamanaşımı 724
Bileşik Suçta İştirak724
Bileşik Suçta Uzlaşma ve Şikâyet .724
Bileşik Suçta Teşebbüs 725
Bileşik Suçta Gönüllü Vazgeçme725
Bileşik Suçun Bölünmezliği İlkesi .726
Zincirleme Suç (Müteselsil Suç).726
Genel Olarak726
Zincirleme Suçun Hukuki Esasını/Niteliğini Açıklayan Görüşler 727
a) Tek Suçun Varlığı Görüşü.727
b) Çok Suçun Varlığı Görüşü 728
Zincirleme Suçun Koşulları 728
a) Suç İşleme Kararında Birlik 728
b) Aynı Olan Birden Çok Suçun İşlenmesi 731
c) Suçların Farklı Zamanlarda İşlenmesi 741
d) Mağdurun Aynı Olması742
Zincirleme Suç Hükümlerinin Uygulanamayacağı Durumlar .748
Zincirleme Suçta Yaptırım .749
Fikri İçtima.751
Fikri İçtimanın Hukuki Esasını Açıklayan Görüşler .753
a) Suç Tekliği Görüşü .753
b) Suç Çokluğu Görüşü 753
Fikri İçtimanın Koşulları.753
a) Tek Fiilin Bulunması.753
(1) Fiil Kelimesinden Hareketi Anlayan Görüş .754
(2) Fiil Kelimesinden Neticeyi Anlayan Görüş759
(3) Tek Fiil kelimesinden Suç İşleme Kastının Tekliğini Anlayan
Görüş761
b) Birden Fazla Farklı Suçun İşlenmesi.762
İçindekiler 31
Fikri İçtimada Uygulanacak Cezanın Belirlenmesi .769
Fikri İçtima İle İlgili Bazı Özel Durumlar .770
a) Maddi Unsur770
b) Manevi Unsur770
c) Teşebbüs .770
d) İştirak.771
e) Zamanaşımı, Af, Şikâyet, Uzlaşma, Dava ve Ceza İlişkisini Düşüren
Nedenler771
f) Netice Sebebiyle Ağırlaşan Suçlarda Fikri İçtima.773
g) Kesintisiz suç – Ani suç ve Fikri İçtima .774
h) Non Bis İn İdem İlkesi ve Fikri İçtima .776
i) Kabahatlerde İçtima 776
XXIII. GÖRÜNÜŞTE İÇTİMA (KANUNLARIN İÇTİMAI/ YASALARIN TEKLİĞİ) 777
Normların Görünüşte İçtimaı Şekilleri ve Bu Durumlarda Tek Bir Normun
Uygulanmasının Gerekçeleri .778
Özel Norm – Genel Norm İlişkisi778
Asli Norm - Tali (İkincil) Norm İlişkisi/Asli Normun Önceliği - Yardımcı
Normun Sonralığı İlkesi .781
Tüketen Norm – Tüketilen Norm İlişkisi 784
Normlardan Birinin Seçilmesi İlkesi.784
ALTINCI BÖLÜM
CEZA HUKUKUNDA YAPTIRIM VE TÜRLERİ
XXIV. YAPTIRIM KURAMI 787
Genel Olarak .787
TCK’nda Öngörülen Yaptırım Şekilleri .787
Ceza.787
a) Cezanın Amaçları.787
(1) Mutlak Görüşler .787
(a) Cezanın Ödetme/Kefaret Amacı. 788
(b) Cezanın Adalet Amacı . 788
(2) Nisbi Görüşler.788
(a) Özel Önleme 789
(b) Genel Önleme . 790
(3) Karma/Uzlaştırıcı/Birleştirici Görüş 791
Cezanın Özellikleri/Nitelikleri 791
Cezanın Türleri 792
a) Hapis Cezası.792
32 İçindekiler
(1) Müebbet Hapis Cezası793
(2) Süreli Hapis Cezası793
b) Süreli Hapis Cezalarına İlişkin Öngörülen Seçenek İmkânlar.793
(1) Kısa Süreli Hapis Cezasına Seçenek Yaptırımlar .793
i) Hukuki Nitelik. 794
ii) Kısa Süreli Hapis Cezasına Seçenek Yaptırımların
Uygulanma Koşulları 795
aa) Nesnel (Objektif) Koşullar. 795
bb) Öznel (Sübjektif) Koşul:. 797
iii) TCK m. 50/1’de Öngörülen Seçenek Yaptırımlar 797
iv) Suç Tanımında Hapis Cezası ile Adlî Para Cezasının Seçenek
Olarak Öngörüldüğü Hâllerde, Hapis Cezasına
Hükmedilmişse; Bu Ceza Artık Adlî Para Cezasına Çevrilmez.
(TCK m. 50/2) . 803
v) Daha Önce Hapis Cezasına Mahkûm Edilmemiş Olmak
Koşuluyla, Mahkûm Olunan Otuz Gün ve Daha Az Süreli
Hapis Cezası ile Fiili İşlediği Tarihte Onsekiz Yaşını
Doldurmamış veya Altmışbeş Yaşını Bitirmiş Bulunanların
Mahkûm Edildiği Bir Yıl veya Daha Az Süreli Hapis Cezası,
Birinci Fıkrada Yazılı Seçenek Yaptırımlardan Birine Çevrilir.
(TCK m. 50/3). 805
vi) Taksirli Suçlardan Dolayı Hükmolunan Hapis Cezası Uzun
Süreli De Olsa; Bu Ceza, Diğer Koşulların Varlığı Hâlinde,
Birinci Fıkranın (a) Bendine Göre Adlî Para Cezasına
Çevrilebilir. Ancak, Bu Hüküm, Bilinçli Taksir Hâlinde
Uygulanmaz. (TCK m. 50/4). 806
vii) Uygulamada Asıl Mahkûmiyet, Bu Madde Hükümlerine
Göre Çevrilen Adlî Para Cezası veya Tedbirdir. (TCK m.
50/5). 806
viii) Hüküm Kesinleştikten Sonra Cumhuriyet Savcılığınca Yapılan
Tebligata Rağmen Otuz Gün İçinde Seçenek Tedbirin
Gereklerinin Yerine Getirilmesine Başlanmaması veya
Başlanıp da Devam Edilmemesi Hâlinde, Hükmü Veren
Mahkeme Kısa Süreli Hapis Cezasının Tamamen veya Kısmen
İnfazına Karar Verir ve Bu Karar Derhâl İnfaz Edilir. Bu
Durumda, Beşinci Fıkra Hükmü Uygulanmaz. (TCK m. 50/6). 807
ix) Hükmedilen Seçenek Tedbirin Hükümlünün Elinde
Olmayan Nedenlerle Yerine Getirilememesi Durumunda,
Hükmü Veren Mahkemece Tedbir Değiştirilir. (TCK m.
50/7). 810
(2) Hapis Cezasının İnfazının Ertelenmesi811
i) Genel Olarak 811
ii) Ertelemenin Hukuki Niteliği. 812
İçindekiler 33
iii) Erteleme Kurumunun Leh ve Aleyhinde İleri Sürülen
Görüşler. 812
aa) Lehte İleri Sürülen Görüşler. 812
bb) Aleyhte İleri Sürülen Görüşler . 812
iv) Ertelemenin Koşulları 813
aa) Nesnel/Objektif) Koşul (TCK m. 51/1). 813
bb) Öznel/Sübjektif Koşul (TCK m. 51/1-b) Mahkûmun
Suçu İşledikten Sonra Yargılama Sürecinde Gösterdiği
Pişmanlık Dolayısıyla Tekrar Suç İşlemeyeceği
Konusunda Mahkemede Bir Kanaatin Oluşması 821
cc) Erteleme Kararı Verilebilmesi İçin Ek Seçimlik Koşullar 825
v) Erteleme Kararı 827
vi) Denetim Süresi (TCK m. 51/3). 827
vii) Erteleme Süresi İçinde Mahkûmun Yükümlülükleri. 829
viii) Denetim Süresi İçinde Hükümlünün Yükümlülüklerini
Yerine Getirmemesi 830
ix) Denetim Süresinin İyi Halli Geçirilmesi, Kasıtlı Bir Suç
İşlenmemesi veya Yükümlülüklere Uyulması. 833
(3) Hapis Cezasının Sakıncalarını Giderme Amacıyla Kabul Edilen
Diğer Kurumlar .833
(a) Uzlaştırma 834
(b) Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi. 834
(c) Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması. 834
c) Adli Para Cezası .836
(1) Adli Para Cezasının Belirlenmesi Bakımından Kabul Edilen
Sistemler 836
(a) Klasik Sistem 836
(b) Gün Para Cezası Sistemi 838
(c) TCK m. 52’de Öngörülen Adli Para Cezası Sistemi 839
i) Gün Para Cezasının Belirlenmesi. 839
ii) Belirlenen Adli Para Cezasının Uygulanması. 842
iii) Belirlenen Adli Para Cezasının Yerine Getirilmemesi . 842
iv) Adli Para Cezasında Erteleme, Zamanaşımı 844
Güvenlik Tedbirleri 845
a) Genel Olarak845
b) Güvenlik Tedbirinin Uygulanabilmesi İçin Gerekli Olan Koşullar .846
c) Güvenlik Tedbirinin Hukuki Niteliği .848
d) Güvenlik Tedbirinin Amacı 848
e) Güvenlik Tedbiri ile Ceza Yaptırımı Arasındaki Farklar 848
f) Güvenlik Tekbiri ile Ceza Yaptırımı Arasındaki Ortak Noktalar850
g) TCK’da Öngörülen Güvenlik Tedbiri Türleri.850
34 İçindekiler
(1) Belli Haklardan Yoksun Bırakılma (TCK m. 53)850
(a) Belirli Haklardan Yoksun Bırakılma Güvenlik Tedbirinin
Uygulanma Koşulları 851
(b) Belirli Haklardan Yoksun Bırakılma Güvenlik Tedbirinin
Uygulanma Süresi 853
(c) Hak Yoksunluğunun İnfaz Süresinden Sonra Belirli Bir Süre
Devam Edeceği Durum 856
(d) TCK m. 53/1’de Yer Alan Hak Yoksunlukları 859
(e) TCK m. 53/6’da Yer Alan Hak Yoksunlukları 861
(2) Müsadere .863
(a) Genel Olarak 863
(b) Müsaderenin Hukuki Niteliği. 864
(c) Müsadere Türleri . 866
i) Eşya Müsaderesi 866
ii) Kazanç Müsaderesi 875
(3) Çocuklara Özgü Güvenlik Tedbirleri .880
(4) Akıl Hastalarına Özgü Güvenlik Tedbirleri 880
(5) Alkol veya Uyuşturucu Bağımlısı Kişiler Hakkında Uygulanaca
Güvenlik Tedbirleri.881
(6) Sınır Dışı Etme Güvenlik Tedbiri .881
(7) Tüzel Kişiler Hakkında Uygulanacak Güvenlik Tedbirleri882
(a) TCK m. 60’ta Yer Alan Güvenlik Tedbirlerinin Uygulanma
Koşulları 883
(i) Bir Kamu Kurumunun Verdiği İzne Dayalı Olarak
Faaliyette Bulunan Bir Özel Hukuk Tüzel Kişisi
Bulunmalıdır. 883
(ii) Özel Hukuk Tüzel Kişisinin Organ veya Temsilcilerinin
İştirakiyle ve Bu İznin Verdiği Yetkinin Kötüye
Kullanılması Suretiyle Kasten Bir Suç İşlenmelidir. 883
(iii) Kasten İşlenen Bu Suç Özel Hukuk Tüzel Kişisinin
Yararına İşlenmelidir. . 884
(iv) Özel Hukuk Tüzel Kişisinin Yararına Olarak Kasten
İşlenen Suçtan Dolayı Mahkûmiyet Kararı Verilmelidir. . 885
(v) Kanunda İlgili Suç Tipine İlişkin Olarak Güvenlik
Tedbirinin Uygulanacağına Yönelik Açık Hüküm
Bulunmalıdır. 885
(b) Hâkim veya Mahkemenin Takdir Yetkisi/Orantılılık İlkesi 885
(c) Uygulanacak Tedbirler. 886
(i) İznin İptali . 886
(ii) Müsadere . 887
XXV. SUÇ İŞLEMEDE TEKERRÜR 887
Genel Olarak .887
Tekerrürün Hukuki Niteliği887
İçindekiler 35
Tekerrür Türleri .889
Tekerrüre İlişkin Hükümlerin Uygulanma Koşulları.890
Daha Önce Bir Suç İşlenmiş ve Bu Suçtan Dolayı Verilen Mahkûmiyet
Kararı Kesinleşmiş Olmalı 890
Yeni Bir Suçun İşlenmesi894
Tekerrür Süresi896
Tekerrür yasakları898
Tekerrürün Sonuçları.899
YEDİNCİ BÖLÜM
CEZANIN BELİRLENMESİ VE MAHSUP
XXVI. CEZANIN BELİRLENMESİ VE BİREYSELLEŞTİRİLMESİ 901
Genel Olarak.901
Temel Cezanın Belirlenmesi ve Bu Belirleme Yapılırken Esas Alınan
Ölçütler .902
Suçun Olası Kast veya Bilinçli Taksirle İşlenmesi .911
Mükerrer (Çifte) Değerlendirme Yasağı 911
Suçun Nitelikli Unsurlarının Cezanın Belirlenmesinde Uygulanması.912
Cezayı Artıran Nitelikli Haller 916
Cezayı Azaltan Nitelikli Haller916
Sonuç Cezanın Belirlenmesi ve Bu Belirlemede Uyulacak Usuller.917
Teşebbüs .917
İştirak.918
Haksız Tahrik .918
Yaş Küçüklükleri ile Akıl Hastalıkları 918
Cezada İndirim Yapılmasını Gerektiren Şahsi Sebepler .918
Takdiri İndirim Nedenleri (TCK m. 62) .918
a) TCK’da Öngörülen Takdir İndirim Nedenleri .919
b) TCK m. 62/2’de Öngörülen Takdiri İndirim Nedenleri .921
Cezanın hesaplanması.925
Hapis Cezasının Hesaplanması 925
Adli Para Cezasının Hesaplanması.925
Cezaların İçtimaı928
Cezanın Yukarı ve Aşağı Sınırının Aşılmaması928
İ. Mahsup .930
Mahsubun Hukuki Esası 931
Mahsubun Uygulanma Koşulları .931
a) Kişi Yargılanmakta Olduğu Suçtan Mahkûm Olmalıdır 931
b) Kişi Yargılanmakta Olduğu Suçtan Dolayı Hüküm Kesinleşmeden
Önce Hürriyetinden Yoksun Kalmış Olmalıdır .932
c) Mahsup İçin Hükümlünün Talebi Gerekmemektedir 934
d) Mahsup Kararını Yargılamayı Yapan Mahkeme Vermelidir.934
36 İçindekiler
SEKİZİNCİ BÖLÜM
DAVA VE CEZA İLİŞKİSİNİ SONA ERDİREN NEDENLER
XXVII. GENEL OLARAK . 935
XXVIII. SANIĞIN ÖLÜMÜ 936
XXIX. HÜKÜMLÜNÜN ÖLÜMÜ . 937
XXX. AF . 938
Genel Olarak .938
Affın Türleri .939
Genel Af.940
Özel Af.941
XXXI. ZAMANAŞIMI . 942
Genel Olarak .942
Ceza Hukukunda Zamanaşımının Leh ve Aleyhinde İleri Sürülen Görüşler.943
Ceza Hukukunda Zamanaşımı Lehinde İleri Sürülen Görüşler.943
a) Manevi Yönden Acı Çekme Görüşü .943
b) Suç İşleyen ve Kaçak Durumda Olan Kişinin Uslanmış Olduğu
Görüşü.943
c) Kamuoyunun İlgisinin Azalması ve Suçun Delillerinin Kaybolması
Görüşü/Sosyal Fayda Görüşü 943
d) Cezanın Önleme İşlevinin Ortadan Kalkması Görüşü 943
e) Soruşturmanın Terki ve Failin Cezalandırılmama Hakkını Kazanması
Görüşü.944
f) Failin Manevi Dünyasının Değiştiği Görüşü .944
Ceza Hukukunda Zamanaşımı Aleyhinde İleri Sürülen Görüşler .944
a) Beccaria’nın Görüşü 944
b) Bentham’ın Görüşü .944
c) Pozitivist Görüş944
Zamanaşımının Hukuki Niteliği945
Zamanaşımını Ceza Muhakemesi Kurumu Olarak Kabul Eden Görüş .945
Zamanaşımını Ceza Hukuku Kurumu Olarak Kabul Eden Görüş946
Zamanaşımını Karma Nitelikte Bir Kurum Olarak Kabul Eden Görüş 946
Dava Zamanaşımı 947
Dava Zamanaşımı ile Benzerlik Gösteren Kurumlar 947
Dava Zamanaşımına Tabi Olmayan Suçlar.948
Dava Zamanaşımına Tabi Olan Suçlar .948
a) Dava Zamanaşımının Kabul Edildiği Suçlarda Süre 948
b) Dava Zamanaşımına Tabi Olan Suçlar Bakımından ETCK İle TCK’nın
Karşılaştırılması .949
c) Dava Zamanaşımı Sürelerinin Özel Hukuktaki Etkisi .949
İçindekiler 37
d) Dava Zamanaşımının Süresinin Belirlenmesinde Esas Alınacak Ceza 949
e) Dava Zamanaşımında Sürenin İşlemeye Başladığı Anın Tespiti.951
(1) Aynı Fiilden Dolayı Tekrar Yargılamayı Gerektiren Haller
Bakımından 951
(2) Bazı Suç Türleri, Suçun Özel Görünüş Şekilleri ve Mağdurun
Yaşı Bakımından .952
(a) Tamamlanmış Suç . 952
(b) Teşebbüs Halinde Kalan Suç . 953
(c) Kesintisiz Suç 953
(d) Zincirleme Suç . 953
(e) Çocuklara Karşı İşlenen Suç. 953
(f) İştirak Halinde İşlenen Suç 953
(g) Objektif Cezalandırma Koşulunun Arandığı Suç. 954
f) Dava Zamanaşımının Durması ve Kesilmesi 954
(1) Dava Zamanaşımının Durması954
(a) İzin 955
(b) Karar 955
(c) Bekletici Meselenin Çözümü. 957
(d) Kaçak Kararı. 958
(2) Dava Zamanaşımınının Kesilmesi .959
(a) Dava zamanaşımının kesilme nedenleri: 960
(i) Şüpheli veya Sanıklardan Birinin Savcı Huzurunda
İfadesinin Alınması veya Sorguya Çekilmesi . 960
(ii) Şüpheli veya Sanıklardan Biri Hakkında Tutuklama
Kararının Verilmesi 962
(iii) Suçla İlgili Olarak İddianame Düzenlenmesi . 963
(iv) Sanıklardan Bir Kısmı Hakkında Da Olsa, Mahkûmiyet
Kararı Verilmesi 963
(b) Dava Zamanaşımının Kesilmesi Üzerine Dava
Zamanaşımının Uzaması . 965
Ceza Zamanaşımı.968
Ceza Zamanaşımında Öngörülen Süreler 971
Ceza Zamanaşımında Sürenin Başlama Anı.972
Ceza Zamanaşımının Durması .973
Ceza Zamanaşımının Kesilmesinin Etkisi .975
Ceza Zamanaşımının Sonuçları975
Ceza Zamanaşımının Hak Yoksunluklarına (Güvenlik Tedbirlerine) Etkisi .975
Müsaderede Zamanaşımı975
Zamanaşımının Hesabı ve Uygulanması 975
XXXII. ŞİKÂYET . 976
Tanım 976
Şikâyet Kurumunun Hukuki Niteliği.976
38 İçindekiler
Şikâyetin Koşulları .977
Şikâyete Tabi Bir Suçun İşlenmiş Olması Gerekir 977
Şikâyet Hakkına Sahip Olan Kişi veya Kişilerin Şikâyet Hakkını
Kullanması Gerekir 977
Şikâyet Hakkının Kanunda Öngörülen Süre İçinde Yapılmış Olması
Gerekir 979
Şikâyetin İlgili Mercilere Yapılması Gerekir .980
Şikâyetin Yazılı veya Sözlü Olarak Yapılması Gerekir.981
Şikâyet İle İlgili Bazı Özel Durumlar .981
Şikâyet Hakkının Kullanılmasından Feragat (Vazgeçme) .981
Yapılan Şikâyetin Geri Alınması .984
Şikâyette Sirayet987
a) Şikâyetin Yapılmasında ve Geri Alınmasında Sirayette Mutlak ve
Nisbi Şikayete Tabi Suç Ayrımı.988
b) Şikâyetin Geri Alınmasında Sirayet988
XXXIII. ÖNÖDEME 990
Tanımı ve Hukuki Niteliği 990
Koşulları 991
Önödeme Kapsamına Giren Bir Suç İşlenmiş Olmalıdır.991
a) Sadece Adli Para Cezası Öngörülmüş Olabilir992
b) Hapis Cezası ile Adli Para Cezası Seçimlik Olarak Öngörülmüş
Olabilir.992
c) Hapis Cezası ile Adli Para Cezası Birlikte Öngörülmüş Olabilir 992
Belli Bir Miktar Paranın Devlet Hazinesine Ödenmesi.993
a) Ödenmesi Gereken Miktar Adli Para Cezasıdır .993
b) Ödenmesi Gereken Hapis Cezasıdır 993
c) Ödenmesi Gereken Hapis ve Adli Para Cezasıdır.993
Önödeme Usulü ve Sonuçları993
a) Soruşturma Evresi Bakımından .993
b) Kovuşturma Evresi Bakımından.994
Önödeme Kabul Edilmeyen Suçlar/Önödeme Yasağı995
Önödemede Süreye Bağlı Ceza Artırım Durumu .995
Önödemenin Sonuçları995
Önödemenin Etkileri .995
KAYNAKÇA 997
-
-
-
-
-
-
-
-
%3440,00 TL426,80 TL -
-
-
-
