Ceza Hukukuna Giriş Genel Hükümler

Yrd. Doç. Dr. Polat TUNÇER

İÇİNDEKİLER
YAZARIN ÖZGEÇMİŞİVII
ÖNSÖZ.IX
İÇİNDEKİLER.XI
KISALTMALARXXI
BİRİNCİ BÖLÜM
TEMEL İLKELER VE TANIMLAR
A. Ceza Hukukunun Tanımı1
B. Ceza Hukukunun Amacı.3
C. Ceza Hukukunun Türleri.5
D. Ceza Hukukunun Kısımları5
1. Maddî Ceza Hukuku6
2. Şeklî Ceza Hukuku.6
3. İnfaz Hukuku.7
E. Ceza Hukukunda Sistem.7
F. Ceza Hukuku ve Ceza Muhakemesi Hukuku9
G. Ceza Hukukunda Yorum.11
1. Yorum Kavramı.11
2. Yorum Türleri13
a. Yasama Yorumu.13
b. Yargı Yorumu.13
c. Doktrin Yorumu.14
3. Yorum Yöntemleri.14
a. Sözel Yorum.14
b. Amaçsal Yorum16
c. Sistematik Yorum.17
d. Daraltıcı Yorum19
e. Genişletici Yorum.19
f. Tarihi Yorum20
g. Mantıkî Yorum.21
4. Yorum Araçları21
XII
a. Kıyas.21
b. Evleviyet.22
c. Aksi ile Kanıt.22
H. Ceza Kanunumuz23
İKİNCİ BÖLÜM
CEZA HUKUKUNUN TEMEL İLKELERİ
A. Hukuk Devleti İlkesi27
1. Hukuk Devletinin Genel Şartları27
a. Yasama Organı Hukuka Bağlı Olmalıdır27
b. Yürütme Organı Hukuka Bağlı Olmalıdır27
c. Yargı Organı Hukuka Bağlı Olmalıdır28
2. Hukuk Devletinin Özel Şartları28
a. İdarenin Bütün Eylem ve İşlemleri Yargı Denetimine
Tabi Olmalıdır29
b. Hâkimler Bağımsız ve Teminatlı Olmalıdır.29
c. İdarenin Faaliyetleri Önceden Bilinebilir Olmalıdır30
d. Hukuki Güvenlik İlkesi ve Geçmişe Etkisi Yasağı30
e. İdarenin Malî Sorumluluğu Mevcut Olmalıdır.31
B. Kanunilik İlkesi.31
1. Genel Olarak.31
2. İlkeye Yönelik Eleştiriler33
3. Kanunilik İlkesinin Sonuçları.35
a. Belirlilik İlkesi.35
b. Örf ve Adet Hukukuna Dayalı Cezalandırma Yasağı.37
c. İdarenin Düzenleyici İşlemleriyle Suç ve Ceza
Konulamaz.37
d. Kıyas Yasağı39
e. Geçmişe Yürüme Yasağı.40
C. Orantılılık İlkesi42
D. İnsanilik İlkesi.42
E. Eşitlik İlkesi.43
F. Kusur İlkesi.43
G. Cezanın Şahsiliği İlkesi44
H. Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi45
XIII
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
HAKSIZLIK OLUŞTURAN DİĞER FİİLLER VE SUÇLAR
A. Haksız Filler ve Suçlar.47
1. Genel Olarak.47
2. Haksız Filler ile Suçların Farkları48
B. İdari Yaptırım Gerektiren Filler ve Suçlar.51
1. Disiplin Suçları ve Suçlar.51
2. İdari Suçlar (Zabıta Tedbirleri Gerektiren Fiiller ve Suçlar)
53
3. Kabahatler ve Suçlar.54
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
CEZA KANUNU'NUN UYGULANMASI
A. Zaman Bakımından Uygulama.60
B. Yer Bakımından Uygulama.62
1. Ülkesellik (Mülkilik) İlkesi63
2. Şahsilik İlkesi.64
a. Faile Göre Şahsilik İlkesi.64
b. Mağdura Göre Şahsilik İlkesi65
3. Koruma İlkesi66
4. Evrensellik İlkesi68
C. Kişi Bakımından Uygulama.69
1. Ulusal Hukuktan Doğan İstisnalar.70
a. Cumhurbaşkanı70
b. Parlamenterler.72
1) Yasama Sorumsuzluğu72
2) Yasama Dokunulmazlığı74
2. Uluslararası Hukuktan Doğan İstisnalar75
a. Diplomatlar75
b. Asker Kişiler.77
BEŞİNCİ BÖLÜM
SUÇLULARIN GERİ VERİLMESİ
A. Yabancıların Geri Verilmesi79
B. Geri Verme Koşulları80
XIV
C. Yasal Düzenlemeler84
ALTINCI BÖLÜM
YABANCI ÜLKEDE VERİLEN HÜKMÜN VE
CEZA KANUNUNUN DEĞERİ
A. Yabancı Ülkede Verilen Hükmün Değeri87
B. Yabancı Ülke Ceza Kanununun Değeri.90
YEDİNCİ BÖLÜM
KAMU GÖREVLİLERİ VE CEZA HUKUKU
A. Kamu Görevlisi Kavramı.95
B. Kamu Görevlisinin Sorumlulukları96
SEKİZİNCİ BÖLÜM
SUÇ GENEL TEORİSİ
A. Suçun Yapısı.99
B. Suçun Unsurları100
1. Tipiklik.100
2. Maddi Unsurlar.100
a. Fiil101
b. Sonuç.102
1) Kavram102
2) Sonuç Bakımından Suçların Ayrımı.103
a) Biçimsel Suç – Maddî Suç Ayrımı.103
b) Anî Suç – Kesintisiz Suç Ayrımı.104
c) Zarar Suçu – Tehlike Suçu Ayrımı.107
c. İlliyet Bağı109
d. Fail.113
e. Mağdur114
f. Konu.118
3. Manevî Unsurlar.120
a. Kast120
1) Doğrudan Kast121
2) Olası Kast122
b. Taksir.123
1) Bilinçsiz Taksir.126
2) Bilinçli Taksir.127
XV
c. Kast Çeşitleri128
1) Genel Kast-Özel Kast.128
2) Zarar Kastı-Tehlike Kastı.130
3) Anî Kast- Düşünce Kastı130
4) Başlangıçta Kast-Eklenen Kast131
d. Kastta Amaç ve Saik.133
e. Netice Sebebiyle Ağırlaşmış Suç134
4. Hukuka Aykırılık Unsuru135
5. Hukuka Uygunluk Nedenleri.137
a. Kanun Hükmünü Yerine Getirme.137
b. Meşru Müdafaa.140
c. Hakkın Kullanılması144
d. Zorunluluk Hali.145
1) Koruma İçgüdüsü Teorisi146
2) Manevi Cebir Teorisi.147
3) Saiklerin Sosyalliği Teorisi.147
4) Amaç Teorisi.148
5) Hakların Çatışması Teorisi.148
e. Mağdurun Rızası148
1) Genel Olarak.148
2) Mağdurun Rıza Sorunu.151
6. Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Sınırın Aşılması.153
7. Ceza Kanunu'nda Yer Almayan Hukuka Uygunluk Sebepleri
155
a. Ticarî Bilgiler155
b. Tıbbî Müdahaleler156
c. Sportif Faaliyetler157
8. Suçun Unsurları Dışında Kalan Hususlar.158
a. Önşartlar158
b. Cezalandırılabilme Şartları.159
c. Kişisel Cezasızlık Nedenleri161
d. Muhakeme Şartları162
1) Şikâyet162
2) Talep ve İstem167
XVI
3) İzin168
4) Karar.170
5) Yabancı Hükümetin Talebi170
C. Suç ve Haksız Fiil171
D. Suç ve İdarî Yaptırım Gerektiren Eylemler.173
1. Suçun Kabahatten Ayrılması.175
2. Suçların Disiplin Suçlarından Ayırt Edilmesi180
E. Kusurluluk183
1. Kusur Yeteneği Kavramı183
2. Kusurluluğu Etkileyen Haller.185
a. Yaş Küçüklüğü186
b. Sağır ve Dilsizlik191
c. Akıl Hastalığı192
d. Geçici Nedenler.194
e. Alkol veya Uyuşturucu Madde Etkisinde Olma194
3. Kusurluluğu Kaldıran Nedenler.196
a. Zorunluluk Hali (Iztırar)196
b. Amirin Emrini Îfâ198
c. Kaza ve Tesadüf.199
4. Kusurluluğu Etkileyen Nedenler200
a. Cebir ve Şiddet (Maddî Zorlama).200
b. Korkutma ve Tehdit (Manevî Zorlama)201
c. Yanılma (Hata).202
d. Haksız Tahrik206
e. Takdirî İndirim Nedenleri.212
F. Suçun Özel Görünüş Biçimleri213
1. Teşebbüs.213
a. Genel Olarak Teşebbüs213
b. Teşebbüsün Şartları.216
1) Suç İşleme Kastı216
2) İcraya Başlama217
3) Elverişli Hareketler218
4) Suçun Tamamlanamaması218
c. Teşebbüs Teorileri.219
XVII
1) Sübjektif Teori.220
2) Objektif Teori220
3) Karma Teori221
2. İşlenemez Suç (Elverişsiz Suç).223
3. Sözde Suç (Mefruz Suç).223
4. Gönüllü Vazgeçme225
5. Etkin Pişmanlık228
6. İştirak234
a. İştirakin Şartları234
b. Faillik Türleri235
1) Müşterek Faillik235
2) Dolaylı Faillik.237
c. Suça Ortaklık Türleri239
1) Suça Azmettirme239
2) Suça Yardım Etme.241
d. İştirakte Bağlılık Kuralı.242
7. Nitelikli Hallerin Şeriklere Etkisi245
8. Tahrikçi Ajan.247
9. Suçların Birleşmesi250
a. Genel Olarak250
b. Bileşik (mürekkep) Suç.252
c. Zincirleme Suç254
d. Fikrî İçtima.256
1) Fikrî İçtima Kavramı256
2) Fikrî İçtimanın Unsurları.257
a) Fiilin Tek Olması.257
b) Birden Fazla Farklı Suçun Oluşması.259
c) Suçların Muhakeme Edilebilir ve
Cezalandırılabilir Olması260
3) Fikrî İçtimanın Sonuçları.261
DOKUZUNCU BÖLÜM
YAPTIRIM
A. Genel Olarak265
B. Yaptırım Türleri265
XVIII
C. Cezalar.266
1. Ceza Kavramı266
2. Cezanın Amacı.267
a. Kefaret Teorileri.268
b. Korkutma Teorileri.269
c. Islah Teorileri.270
d. Uzlaştırmacı Teorileri.271
3. Cezanın Özellikleri.272
a. Cezanın Şahsîliği.272
b. Cezanın Kanunîliği272
c. Cezanın Orantılı Olması.272
d. Cezanın Bölünebilirliği.273
e. Cezanın Tamir Edilebilirliği.273
f. Cezanın İnsanîliği.274
4. Ceza Türleri.274
a. Hapis Cezaları274
1) Kısa Süreli Hapis Cezasının Seçenek Yaptırımlara
Çevrilmesi.275
2) Hapis Cezasının Ertelenmesi.275
3) Koşullu Salıverilme279
b. Adlî Para Cezası280
c. Cezaların Belirlenmesi ve Bireyselleştirilmesi283
1) Takdirî İndirim Nedenleri285
2) Mahsup.287
d. Kısa Süreli Hapis Cezası ve Bu Cezaya Seçenek
Yaptırımlar.288
D. Güvenlik Tedbirleri.290
1. Kavram290
2. Belli Haklardan Yoksun Kılma290
3. Müsadere292
a. Tanımı292
b. Müsadere Çeşitleri.293
1) Eşya Müsaderesi.293
a) Suçla İlgili Eşya ve Değerinin Müsaderesi. .294
XIX
b) Konusu Suç Teşkil Eden Eşyanın Müsaderesi
.295
2) Kazanç Müsaderesi.295
c. Müsadere Usulü.296
4. Çocuklara Özgü Güvenlik Tedbirleri296
5. Akıl Hastalarına Özgü Güvenlik Tedbirleri.299
6. Suçta Tekerrür ve Özel Tehlikeli Suçlar.301
7. Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbirleri302
8. Alkol ve Uyuşturucu Bağımlıları Hakkında Güvenlik Tedbirleri
303
9. Yabancıların Sınır Dışı Edilmesi.303
E. Davayı ve Cezayı Düşüren Sebepler.304
1. Sanığın Ölümü.304
2. Hükümlünün Ölümü.304
3. Af305
4. Zamanaşımı.305
a. Dava Zamanaşımı.305
b. Dava Zamanaşımını Durduran Sebepler306
c. Dava Zamanaşımını Kesen Sebepler307
d. Ceza Zamanaşımı.307
e. Ceza Zamanaşımının Kesilmesi308
f. Zamanaşımının Hesabı ve Uygulanması.308
g. Zamanaşımı Uygulanmayan Suçlar309
1) Bu Tür Suçların Ortaya Çıkışı.309
2) Soykırım Suçu, İnsanlığı Karşı Suçlar ve Bu Suçları
İşlemek İçin Örgüt Kurma.310
3) Yurtdışında İşlenmiş ve On Yıldan Fazla Hapis
Cezasını Gerektiren Suçlar310
5. Şikâyet Yokluğu.311
6. Ön Ödemenin Gerçekleşmesi.312
7. Dava veya Cezanın Düşmesinin Etkisi.313
F. Kabahatlerde Zaman Aşımı313
1. Soruşturma Zamanaşımı.313
2. Yerine Getirme Zamanaşımı.314
XX
KAYNAKÇA.315