Ceza Muhakemesi Hukuku

Ahmet GÖKCEN

Murat BALCI

Mehmet Emin ALŞAHİN

Kerim ÇAKIR

 

İÇİNDEKİLER

BASKIYA ÖNSÖZ5

BASKIYA ÖNSÖZ6

BASKIYA ÖNSÖZ7

BASKIYA ÖNSÖZ8

ÖNSÖZ9

İÇİNDEKİLER11

BİRİNCİ BÖLÜM

CEZA MUHAKEMESİNE GİRİŞ,

CEZA MUHAKEMESİNİN TARİHÇESİ VE KAYNAKLARI

1- CEZA MUHAKEMESİNE GİRİŞ 31

I- Tanım, Terim.31

II- Ceza Muhakemesinin Amacı.32

III- Hukuk Sistematiğindeki Yeri .33

2- CEZA MUHAKEMESİNİN TARİHÇESİ 33

I- Genel Açıklamalar.33

II- Avrupa’daki Tarihi Gelişim, İtham, Tahkik ve İşbirliği Sistemleri 33

III- Türk Ceza Muhakemesi Hukukunun Tarihi Gelişimi .39

1- Genel Açıklamalar ve Türklerin Müslüman Olmalarından Önceki

Dönem .39

2- Türklerin Müslüman Olması, İslam Ceza Muhakemesi Hukuku.40

3- Osmanlı Devleti Mahkeme Teşkilatı ve Sistemi .42

A- Genel Açıklamalar ve Tanzimat’ın İlanına Kadar Olan Dönem42

B- Şer’iye Mahkemeleri ve Diğer Yargılama Organları 43

a- Şer’iye Mahkemeleri ve Kadı .43

b- Adli Teşkilatta Kadı’lardan Başka Görevli Olan Şahıslar.44

c- Diğer Yargı Organları .45

aa- Divan-ı Hümayun45

bb- Paşa Divanları .45

cc- Muhtesiplik.46

dd- Kazaskerlik46

C- Zimmilere Ait Cemaat Mahkemeleri.46

D- Konsolosluk Mahkemeleri 48

E- Tanzimat’ın İlanından Cumhuriyet’in Kuruluşuna Kadar Olan

Dönem 48

 

12 İçindekiler

 

a- Mehakim-i Nizamiyenin Teşkilatı Kanunu ile Usul-ı

Muhakemat-ı Cezaiye Kanunu’nun Yürürlüğe Girmesine

Kadar Olan Gelişmeler.49

b- Mehakim-i Nizamiyenin Teşkilatı Kanunu ile Usul-ı

Muhakemat-ı Cezaiye Kanunu’nun Yürürlüğe Girmesi .51

aa- Mehakim-i Nizamiyenin Teşkilatı Kanunu’nun Yürürlüğe

Girmesi .51

bb- Usul-i Muhakemat-ı Cezaiyye Kanunu’nun Yürürlüğe

Girmesi .54

4- Cumhuriyet Dönemi 56

3- CEZA MUHAKEMESİNİN KAYNAKLARI 58

 

İKİNCİ BÖLÜM

 

CEZA MUHAKEMESİ KURALLARININ YORUMU,

UYGULAMA ALANLARI, YÜRÜYÜŞÜ VE ŞARTLARI

 

1- CEZA MUHAKEMESİ KURALLARININ YORUMU . 61

I- Genel Açıklamalar.61

II- Kıyas .62

2- CEZA MUHAKEMESİ KURALLARININ UYGULANMASI 64

I- Ceza Muhakemesi Kurallarının Yer Bakımından Uygulanması .64

II- Ceza Muhakemesi Kurallarının Zaman Bakımından Uygulanması64

3- CEZA MUHAKEMESİNİN YÜRÜYÜŞÜ. 69

4- CEZA MUHAKEMESİNİN ŞARTLARI . 71

I- Genel Açıklamalar.71

II- Dava Şartları .72

1- Genel Açıklamalar72

A- Şikâyet72

B- Dava Süresi.77

C- İzin78

D- Talep.79

E- Yargı Bulunmaması.80

F- Açık Dava Bulunmaması .80

G- Önödemenin Yerine Getirilmemesi81

H- Uzlaştırmanın Sonuçsuz Kalması 87

III- Yargılama Şartları .97

1- Genel Açıklamalar97

A- Sanığın Hazır Bulunması .97

a- Gaiplik (m.244, 246) 97

b- Sanığın Yokluğu Halleri98

 

İçindekiler 13

aa- Genel Açıklamalar.98

bb- Sanığın Mahkemeden Uzaklaşması (m.194).100

cc- Sanık Gelmese Bile Duruşma Yapılabilen Haller (m.195)100

dd- Sanığın Duruşmadan Vareste (Bağışık) Tutulması

(m.196) .101

ee- Sanığın Duruşmadan Çıkarılabileceği Haller

(m.200, 203, 204) .102

c- Kaçaklık103

aa- Genel Açıklamalar.103

bb- Kaçaklara Özgü Koruma Tedbirleri .105

aaa- Kaçaklar Hakkında Tutuklama 105

bbb- Güvence (Teminat) Belgesi.105

ccc- Özel Elkoyma 109

cc- Sanığın Müdafii Gönderme Hakkı.110

d- Eski Hale Getirme 110

B- Sanığın Akıl Hastası Olmaması 110

C- Bekletici Meselenin Çözümü 111

D- Geçici Yasama Dokunulmazlığının Bulunmaması111

2- Yargılama Şartlarının Gerçekleşmemesinin Sonuçları .113

 

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

CEZA MUHAKEMESİNİN İLKELERİ

 

1- CEZA MUHAKEMESİNDE İLKELER 115

I- Genel Açıklamalar.115

II- Hukuk Devleti İlkesi - Oranlılık İlkesi .116

III- İnsan Haysiyetinin Dokunulmazlığı İlkesi 119

IV- Adil Yargılanma İlkesi121

V- Hakim Önünde Meramını Anlatabilme İlkesi 125

VI- Maddî Gerçeğin Araştırılması İlkesi 126

VII- Şüpheden Sanık Yararlanır (İn Dubio Pro Reo) İlkesi 127

VIII- Bağımsız ve Tarafsız Hâkim İlkesi130

IX- Davasız Yargılama Olmaz İlkesi .132

X- Özel Hayatın Gizliliği İlkesi 134

XI- Halka Açıklık (Aleniyet) İlkesi 136

XII- Vasıtasızlık (Doğrudan Doğruyalık) İlkesi 137

XIII- Sözlülük-Yazılılık İlkesi.139

XIV- Kovuşturma Mecburiyeti İlkesi-Maslahata Uygunluk İlkesi 139

XV- Masumiyet İlkesi (Karinesi).141

 

14 İçindekiler

 

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

CEZA MUHAKEMESİ TEŞKİLATI

 

1- MAHKEMELER VE HÂKİMLİKLER. 143

I- Mahkemeler .143

II- Hakimlikler145

III- Adalet Komisyonu.146

2- CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI 146

3- BÖLGE ADLİYE MAHKEMELERİ . 147

4- YARGITAY 148

 

BEŞİNCİ BÖLÜM

CEZA MUHAKEMESİNE KATILAN KİŞİLER

 

1- HÂKİM . 151

I- Kavram .151

1- Kanuni Hâkim İlkesi .152

2- Tabiî Hâkim İlkesi.153

II- Hâkimde Bulunması Gereken Nitelikler154

1- Tarafsızlık.158

A- Genel Açıklamalar 158

B- Hâkim Tarafsızlığının Güvenceleri 161

a- Hâkimin Davaya Bakamayacağı Haller 161

b- Hâkimin Reddi ve Red Muhakemesi165

c- Hâkimin Çekinmesi ve İnceleme Mercii 167

2- Bağımsızlık .168

A- Genel Açıklamalar 168

B- Uluslararası Sözleşmelerde Hâkim Bağımsızlığı169

C- Hâkim Bağımsızlığının Güvenceleri.169

a- Yasama Organına Karşı Bağımsızlığın Güvenceleri 169

b- Yürütme Organına Karşı Bağımsızlığın Güvenceleri.170

c- Diğer Organlara Karşı Bağımsızlığın Güvenceleri.172

III- Hâkim Çeşitleri174

IV- Hâkimin (Mahkemenin) Yetkileri175

1- Madde (Görev) Bakımından Yetki .175

A- Asliye ve Ağır Ceza Mahkemeleri .176

B- Sulh Ceza Hâkimliği 177

C- Madde Bakımından Yetkisizlik İddiası ve Yetki Uyuşmazlığı.178

D- Madde Bakımından Yetkide İstisnai Haller.180

a- İşin Yanlışlıkla Madde Bakımından Yetkisiz Mahkemeye

Gelmesi .180

 

İçindekiler 15

b- Bağlantı180

aa- Genel Olarak.180

bb- Bağlantının Çeşitleri181

aaa- Sübjektif-Objektif Bağlantı .181

bbb- Dar-Geniş Bağlantı181

cc- Bağlantının Sonuçları182

aaa- Birleştirme 182

bbb- Nisbi Muhakeme 186

ccc- Bekletici Mesele .188

2- Yer Bakımından Yetki.189

A- Genel Olarak .189

B- Yetki Uyuşmazlığı ve Yetkiye İtiraz192

C- Yer Bakımından Yetkide İstisnai Haller .193

a- İstinabe193

b- Davanın Nakli.194

c- Bağlantı196

3- Kişi Bakımından Yetki.196

A- Genel Olarak .196

B- Kişi Bakımından Yetkide İstisna: Bağlantı .196

2- SAVCI .197

I- Kavram197

II- Savcılık Teşkilatı 199

1- Genel Açıklamalar199

2- Cumhuriyet Başsavcılığı .200

3- Cumhuriyet Başsavcısı .200

4- Cumhuriyet Başsavcı Vekili 201

5- Cumhuriyet Savcısı.201

A- 5235 sayılı Teşkilat Kanunundaki Görevleri 202

B- 5271 sayılı CMK’daki Görevleri .202

a- Soruşturma Aşamasındaki Görevleri .202

b- Kovuşturma Aşamasındaki Görevleri.209

C- 5275 sayılı CGTİK’daki Görevleri .211

D- İdari Görevleri.211

E- Özel Hukuktaki Görevleri211

III- Savcılık Makamının Hukuki Niteliği .213

1- Genel Açıklamalar213

2- İdari Makam Olduğu Görüşü .213

3- Adli Makam Olduğu Görüşü.214

 

16 İçindekiler

4- Karma Görüş214

5- Kanaatimiz.215

IV- Savcı Bağımsızlığı 215

V- Savcının Tarafsızlığı.216

VI- Savcının Yetkisi .217

VII- Savcılar Arasında Yetki Uyuşmazlığı219

VIII- Savcının Reddi veya Çekinmesi 223

3- MÜDAFİ . 225

I- Kavram .225

II- Müdafiin Hukuki Konumu.226

1- Genel Açıklamalar226

2- Müdafiin Hukuki Konumuna İlişkin Görüşler.227

A- Müdafiin Şüphelinin/Sanığın Temsilcisi Olduğu Görüşü.227

B- Müdafiin Şüphelinin/Sanığın Yardımcısı Olduğu Görüşü227

C- Müdafiin Hem Mahkemenin Hem de Şüphelinin/Sanığın

Yardımcısı Olduğu Görüşü 228

D- Müdafiin Bağımsız Bir Adli Organ Olduğu Görüşü228

E- Kanaatimiz228

III- Müdafi Olabilme Şartları 229

IV- Müdafilik Yapılamayacak Haller ile Müdafiin Görevden Yasaklanması 230

V- Zorunlu Müdafilik, İhtiyari Müdafilik232

VI- Müdafi Sayısı 233

VII- Müdafiin Yetkileri .234

1- Dosyayı İnceleme Yetkisi .234

A- Genel Açıklamalar 234

B- İncelenecek Dosyanın İçeriği 236

C- İncelemenin Serbestliği 237

D- Dosyayı İnceleme Yetkisinin Sınırlandırılması.239

E- İncelenmesi Sınırlandırılamayan Belgeler 242

F- Dosyanın İnceleneceği Yer ve Süre.245

G- Kovuşturma Evresinde Dosya İnceleme Yetkisi 246

2- Dosyadan Örnek Alma Yetkisi247

3- Hazır Bulunma Yetkisi248

4- Doğrudan Soru Sorma Yetkisi249

5- Şüpheli ve Sanıkla Haberleşme Yetkisi 249

6- Kanun Yoluna Başvurma Yetkisi 250

VIII- Müdafiin Ödevleri.251

 

İçindekiler 17

4- ŞÜPHELİ-SANIK.251

5- MAĞDUR, SUÇTAN ZARAR GÖREN, KATILAN255

I- Mağdur, Suçtan Zarar Gören 255

II- Katılan (Müdahil) 258

6- ADLİ KOLLUK 262

I- Genel Açıklamalar.262

II- Adli Kolluk Kavramı .263

III- Savcı-Adli Kolluk İlişkisi .264

7- ZABIT KATİBİ 266

 

ALTINCI BÖLÜM

CEZA MUHAKEMESİ İŞLEMLERİ

 

1- TANIM269

2- İŞLEM ÇEŞİTLERİ .269

3- İŞLEMLERİN SÜRELERİ 272

I- Genel Olarak .272

II- Sürelerin Hesaplanması 272

III- Eski Hale Getirme273

4- İŞLEMLERİN BİLDİRİLMESİ 275

5- İŞLEMLERDEKİ HUKUKA AYKIRILIKLAR277

6- İŞLEMLERDEKİ HUKUKA AYKIRILIKLARIN GİDERİLMESİ .279

 

YEDİNCİ BÖLÜM

CEZA MUHAKEMESİNDE İSPAT

 

1- CEZA MUHAKEMESİNDE İSPAT VE ESASLARI.281

2- İSPAT ARACI OLARAK DELİLLER: ÖZELLİKLERİ VE ÇEŞİTLERİ.282

I- Genel Açıklamalar, Delilin Özellikleri ve Çeşitleri282

II- Sanık Açıklamaları ve İkrar286

1- Genel Açıklamalar286

2- İfade ve Sorgunun Tarzı .286

3- İfade Alma ve Sorguda Yasak Usuller.288

III- Tanık Açıklamaları.293

1- Genel Açıklamalar293

2- Tanıkların Çağrılması295

3- Tanıklıktan Çekinme 296

4- Meslek ve Sürekli Uğraşıları Sebebiyle Tanıklıktan Çekinme .297

5- Devlet Sırrı Niteliğindeki Bilgilerde Tanıklık .298

6- Kendisi veya Yakınları Aleyhine Tanıklıktan Çekinme 300

 

18 İçindekiler

7- Tanığın Yemini ve Dinlenmesi301

IV- Sanık ve Tanıktan Başka Kişilerin Açıklamaları (m.50/1-c)308

V- Yazılı Açıklamalar (Belgeler)308

VI- Görüntü ve Ses Kaydeden Araçlarla Açıklamalar312

VII- Belirti Delilleri (Maddi Deliller, İz).313

3- DELİLLERİN MUHAFAZA VE TOPLANMASINDA YETKİLİ MAKAM . 314

4- MADDİ DELİLLER; MUHAFAZASI, TOPLANMASI, AMBALAJLANMASI 317

I- Maddi Deliller (İz) ve Çeşitleri.317

II- Maddi Delillerin Muhafaza Altına Alınması, Toplanması, Ambalajlanması 318

1- Olay Yeri İncelemesi, Muhafaza Altına Alma.318

2- Maddi Delillerin (İz) Toplanması320

3- Maddi Delillerin Ambalajlanması 320

4- Delillerin Gönderileceği Yerler, Kriminal Polis Laboratuvarı ve

Bölümleri .321

A- Balistik Bölümü.323

B- Sahtecilik Bölümü.323

C- Patlayıcı Maddeler Bölümü 324

D- Kimya Bölümü 325

E- Teknik Fotoğraf Bölümü .325

F- Araştırma ve Geliştirme Bölümü 325

5- DELİLLERİN İKAMESİ. 326

6- DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ . 332

7- DELİL YASAKLARI (DELİL ELDE ETME ve DEĞERLENDİRME YASAKLARI). 337

I- Genel Açıklamalar.337

II- Mutlak Değerlendirme Yasağı 343

III- Nisbi Değerlendirme Yasağı351

IV- Değerlendirme352

8- BİLİRKİŞİ 353

I- Kavram .353

II- Bilirkişinin Hukuki Niteliği.356

III- Uzman Mütalaası-Teknik Müşavir 357

IV- Bilirkişinin Görevlendirilmesi359

V- Bilirkişinin Görev ve Yetkileri361

VI- Bilirkişinin Görevini Yerine Getirmemesi363

VII- Bilirkişinin Reddi ve Çekinmesi .364

VIII- Bilirkişiye Başvurulması Gerekli Haller .365

1- Bilirkişiye Başvurulabilecek Haller .365

2- Bilirkişiye Başvurulması Zorunlu Haller .367

 

İçindekiler 19

A- Sahte Para ve Değerler Üzerinde Yapılacak İncelemeler (m. 73)367

B- Şüpheli veya Sanığın Bilincinin İncelenmesi (Müşahade-Gözlem

Altına Alma, m.74) 368

C- Şüpheli veya Sanığın Beden Muayenesi ve Vücudundan Örnek

Alınması 369

a- Genel Olarak369

b- Hukuki Niteliği ve Amacı370

c- Dış Beden Muayenesi 371

d- İç Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alma 371

e- Diğer Kişilerin Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alınması .373

D- Moleküler Genetik İncelemeler 374

E- Fizik Kimliğin Tespiti375

F- Ölü Muayenesi ve Otopsi378

a- Ölü Muayenesi.378

b- Otopsi 378

3- Bilirkişiye Başvurulabilecek Diğer Bazı Haller 380

9- KEŞİF 380

10- TEŞHİS 383

I- Teşhisin Aşamaları 384

II- Teşhisin Şekilleri384

III- Teşhise Katılacak Olan Kişiler386

IV- Teşhise Hazırlık İşlemleri ve İcrası.386

V- Teşhiste Müdafiin Konumu.388

11- YÜZLEŞTİRME .389

 

SEKİZİNCİ BÖLÜM

KORUMA TEDBİRLERİ

 

1- KAVRAM 391

I- Terim, Tanım, Önleyici Tedbirlerden Farkı391

II- Koruma Tedbirlerinin Ortak Özellikleri .394

1- Genel Açıklamalar394

2- Hükümden Önce Temel Bir Hakkı Sınırlama 394

3- Geçici Olma395

4- Kanuni Dayanak Bulunması .396

5- Gecikmede Tehlike (Sakınca) Bulunması .396

6- Oranlılık (Ölçülülük) Bulunması .397

7- Suç Şüphesinin Belirli Bir Yoğunlukta Olması.399

A- Şüphe Kavramı399

 

20 İçindekiler

B- Basit Şüphe (Başlangıç Şüphesi) .400

C- Makul Şüphe.401

D- Yeterli Şüphe 402

E- Kuvvetli Şüphe402

2- KORUMA TEDBİRLERİNİN ÇEŞİTLERİ. 403

I- Yakalama (m.90).403

1- Genel Açıklamalar, Önleme Yakalaması, Koruma Altına Alma,

Durdurma, Kimlik Sorma .403

2- Hukuki Niteliği .406

3- Yakalamanın Şartları407

A- Herkes Tarafından Yapılan Yakalama .407

a- Suçüstü Halinin Bulunması 408

b- Failin Kaçma Tehlikesinin Bulunması veya Hemen Kimliğinin

Belirlenememesi .409

B- Kolluk Görevlileri Tarafından Yapılan Yakalama .410

4- Şikâyete Bağlı Suçlarda Yakalama410

5- Yakalama Emri Üzerine Yakalama (Müzekkereli Yakalama) 411

6- Yeniden Yakalama Yasağı 413

7- Yakalanan Kişi Hakkında Yapılacak İşlemler 413

A- Yakalanan Kişiye Yasal Haklarının Bildirilmesi 413

B- Yakalanan Kişinin Durumunun Cumhuriyet Savcısına Bildirilmesi415

C- Yakalanan Kişinin Durumunun Yakınlarına Bildirilmesi 415

D- Yakalanan Kişi İle İlgili Alınacak Önlemler 416

II- Gözaltı (m. 91) 417

1- Genel Açıklamalar417

2- Şartları .418

3- Gözaltı Süresi.419

4- Gözaltı Kararı Üzerine Yapılacak İşlemler 421

5- İtiraz ve Denetim.423

III- Tutuklama (m. 100) 424

1- Genel Açıklamalar424

2- Tutuklamanın Şartları 427

A- Kuvvetli Suç Şüphesini Gösteren Somut Delillerin Varlığı 428

B- Tutuklama Nedenlerinin Varlığı429

C- Tedbirin Orantılı Olması .430

D- Tutuklama Yasağı Bulunan Haller.431

3- Tutuklama Kararı .433

4- Tutuklama Kararına İtiraz 434

 

İçindekiler 21

5- Tutuklamada Geçecek Süre .435

6- Tutuklama Kararının Geri Alınması ve Salıverilme Talepleri 440

7- Salıverilenin Yükümlülükleri 441

8- Tutuklamanın Yakınlara Bildirilmesi 441

9- Tutukluluğun İncelenmesi .442

10- Tutuklama Nedeniyle Tazminat .442

IV- Adli Kontrol (m. 109).443

1- Genel Açıklamalar443

2- Kavram ve Tanım .444

3- Adli Kontrol Yükümlülükleri .446

4- Adli Kontrolün Uygulanma Şartları 449

A- Tutuklama Koşullarının Gerçekleşmiş Olması.449

B- Bir Suç Dolayısıyla Yürütülen Soruşturma veya Kovuşturmanın

Bulunması .449

5- Karar Verecek Merci 450

6- Adli Kontrol Altında Geçen Süre 452

7- Adlî Kontrol Kararının Kaldırılması.452

8- Adli Kontrol Tedbirlerine Uymama 454

9- Güvence Gösterilmesi455

V- Zorla Getirme (m. 146) .457

1- Genel Açıklamalar457

2- Şüpheli ve Sanığın Zorla Getirilmesi 458

3- Tanık ve Bilirkişilerin Zorla Getirilmesi.458

4- Mağdur ve Şikâyetçilerin Zorla Getirilmesi459

5- Karar Verecek Merci 460

6- Süresi .460

7- Tedbirin İcrası 461

VI- Arama (m. 116) .461

1- Genel Açıklamalar, Adli–Önleme Araması Ayrımı461

2- Hukuki Niteliği .465

3- Aramanın Şartları.466

A- Genel Olarak, İlgilinin Rızası466

B- Makul Şüphe.467

C- Hakim Kararı veya Yetkili Merciin Yazılı Emri467

D- Aramaya Maruz Kalan Kişiye İlişkin Şartlar.471

a- Genel Olarak471

b- Şüpheli veya Sanık Nezdinde Yapılacak Arama471

c- Diğer Kişiler Nezdinde Yapılacak Arama 471

 

22 İçindekiler

E- Aramanın Yapılacağı Zamana İlişkin Şartlar472

F- Arama Yapılacak Yere İlişkin Şartlar .473

a- Üstte Arama 473

b- Eşyada Arama473

c- Konutta Arama 474

d- İşyerinde Arama 476

e- Avukat Bürolarında Arama 476

f- Araçta Arama 477

4- Arama Kararı veya Emri.478

5- Aramanın İcrası478

6- Bilgisayarlarda, Program ve Kütüklerinde Arama479

VII- Elkoyma (m. 123)481

1- Genel Açıklamalar481

2- Elkoymanın Amacı, Hukuki Niteliği ve Müsadereden Farkı .483

3- Elkoyma İçin Aranan Şartlar 485

A- Elkoymaya Müracaat Edebilmek İçin Aranan Şüphe 485

B- Kişi Bakımından Şartlar.485

C- Madde Bakımından Şartlar.486

4- Elkonulamayacak Eşya.488

A- İçeriği Devlet Sırrı Niteliğindeki Belgeler 488

B- Elkonulamayacak Mektuplar ve Belgeler .488

C- Basın Araçları490

5- Elkoyma Kararını Verme Yetkisi.490

6- Elkoyma Kararının Yerine Getirilmesi 491

7- Elkonulan Eşyanın İadesi .492

8- Elkonulan Eşyanın Muhafazası veya Elden Çıkarılması493

9- Elkoyma Sırasında Tesadüfen Elde Edilen Deliller .494

10- Özel Elkoyma Çeşitleri .495

A- Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma (m. 128) .495

B- Postada Elkoyma (m. 129)498

C- Avukat Bürolarında Elkoyma (m. 130)500

D- Bilgisayarlarda Elkoyma (m. 134) .501

E- Kaçaklarla İlgili Elkoyma (m. 248) .503

F- Basılmış Eserlere Elkoyma (Basın K. m.25) .504

11- İtiraz ve Denetim .504

12- Sona Ermesi.505

VIII- Şirket Yönetimine Kayyım Tayini (m. 133)505

1- Genel Açıklamalar505

 

İçindekiler 23

2- Tedbirin Amacı ve Hukuki Niteliği506

3- Tedbire Karar Verme Yetkisi 507

4- Tedbirin Uygulanma Şartları 508

A- Tedbirin Gerekli Olması 508

B- Kuvvetli Suç Şüphesinin Varlığı .508

C- Katalogda Yer Alan Bir Suçun Olması509

D- Tedbirin Uygulanmasının Ölçülü Olması.510

IX- Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi (m. 135).511

1- Genel Açıklamalar511

2- Tedbirin Hukuki Niteliği .513

3- Tedbirin Uygulanma Şekilleri .513

4- Tedbirin Uygulanabileceği Suçlar.515

5- Tedbirin Uygulanabilme Şartları 519

6- Tedbirin Uygulanma Süresi520

7- Tedbirin Uygulanabileceği Kişiler.521

8- Tedbire Karar Verecek Mercii 524

9- İletişimin Denetlenmesi Yasağı 525

A- Tanıklıktan Çekinme Yönünden 525

B- Müdafi Yönünden.527

a- Sorunun Ortaya Konulması527

b- Çözüm Önerileri.527

10- İletişimin Denetlenmesi Tedbiri İçin Tazminat Talebinin

Değerlendirilmesi.532

11- Tedbirin Uygulanması Sonucunda Elde Edilen Bilgilerin İmha Edilmesi 533

12- Şüpheli veya Sanığın Üçüncü Kişilerle Yaptığı Görüşmelerin Delil

Değeri 534

13- İletişimin Önleme Amaçlı Denetlenmesinin Uygulanabileceği Suç

Tipleri.536

14- İletişimin Önleme Amaçlı Olarak Denetlenmesi Konusunda Verilen

Yazılı Emrin Hâkimin Onayına Sunulması Sırasında Gerekli İşlemler .537

15- Önleme Amaçlı Gerçekleştirilen İletişimin Tespitinin Delil Değeri.538

16- Önleme Amaçlı Gerçekleştirilen İletişimin Tespiti Sonucu Elde Edilen

Bilgilerin Mahkûmiyet Hükmünde Kullanılması.539

X- Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesi (m. 139) .540

1- Genel Açıklamalar ve Kışkırtıcı Ajan Kavramı.540

2- Tedbirin Uygulanma Şartları 543

3- Gizli Soruşturmacının Görev ve Yetkileri .546

4- Tedbire Karar Verecek Merci ve Tedbirin Süresi .549

5- Tesadüfen Elde Edilen Deliller .550

 

24 İçindekiler

XI- Teknik Araçlarla İzleme (m.140) .550

1- Genel Açıklamalar550

2- Tedbirin Uygulanma Şartları ve Kapsamı.553

3- Tedbire Karar Verecek Merci ve Tedbirin Süresi .553

4- Tesadüfen Elde Edilen Deliller .554

XII- Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat (m. 141) .555

1- Genel Açıklamalar555

2- Tazminat Nedenleri .557

3- Tazminatın Kapsamı 568

4- Tazminat İsteminin Kabulü ve Karar Verecek Merci569

5- Tazminatın Geri Alınması.572

6- Tazminat İstenemeyecek Haller 573

 

DOKUZUNCU BÖLÜM

CEZA MUHAKEMESİNİN YÜRÜYÜŞÜ

 

1- GENEL AÇIKLAMALAR 575

2- SORUŞTURMA EVRESİ 575

I- Kavram, Soruşturma Evresinde Yetkili Olanlar .575

II- Delillerin Toplanması ve Muhafaza Altına Alınması .581

III- Soruşturmanın Gizliliği, Lekelenmeme Hakkı .581

IV- Soruşturmanın Sona Ermesi .582

1- İddianamenin Düzenlenmesi.583

A- Genel Açıklamalar, Kovuşturma Mecburiyeti İlkesi583

B-Maslahata Uygunluk – Kamu Davası Açmada Takdir Yetkisi 584

C-İddianamede Bulunması Gereken Hususlar – Davasız Yargılama

Olmaz İlkesi 584

2- Soruşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar586

3- Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (Takipsizlik Kararı) ve

Denetimi588

3- ARA MUHAKEME EVRESİ . 590

I- Genel Açıklamalar.590

II- İddianamenin Değerlendirilmesi 591

1- İddianamenin Kabulü 591

2- İddianamenin İadesi 591

4- KOVUŞTURMA EVRESİ . 595

I- Duruşma Hazırlığı Evresi .595

II- Duruşma Devresi 598

1- Genel Açıklamalar598

 

İçindekiler 25

2- Duruşmada Yapılacak İşlemler.599

3- Duruşmada Bulunması Zorunlu Olan Kimseler 601

4- Sanığın Duruşmadan Vareste (Bağışık) Tutulması .602

5- Delillerin Ortaya Konulması ve Tartışılması .603

A- Duruşmada Anlatılması Zorunlu Belge ve Tutanaklar.605

B- Duruşma Tutanağı 605

6- Doğrudan Soru Yöneltme, Çapraz Sorgu .606

7- Tercüman Bulundurulması 607

III- Hüküm Devresi .608

1- Genel Açıklamalar608

A- Hüküm- Kesin Hüküm - Kesinleşmiş Hüküm .609

B- Karar .611

2- Hükmün Oluşumu611

A- Müzakereye Katılacak Hâkimler .612

B- Müzakerede Görüşülecek Konular ve Müzakere Yönetimi.614

C- Gerekli Oy Sayısı ve Oyların Toplanması.617

3- Hükmün Unsurları621

A- Genel Açıklamalar.621

B- Hükmün Şekli Unsurları 622

a- Hükmün Türk Milleti Adına Verilmesi622

b- Muhakemeye Katılanların Kimlikleri624

c- Suçun İşlendiği Yer ve Zaman 625

d- Hürriyeti Kısıtlayıcı Haller 626

e- Gerekçe .628

f- İmza .629

C- Hükmün Esasa İlişkin Unsurları.631

a- Verilen Hükmün Çeşidi 631

b- Uygulanan Kanun Maddeleri .632

c- Ceza Miktarı.633

d- Kanun Yolları634

e- Tazminat İsteme İmkanı 637

4- Hüküm Fıkrasının Değiştirilmesi ve Düzeltilmesi .638

5- Gerekçe639

6- Hükmün Konusu 641

A- Genel Açıklamalar.641

B- Fiil ve Failin İddianamede Gösterilmesi 643

a- Fiilin (Maddi Olayın) İddianamede Açıklanması 645

b- Failin İddianamede Açıklanması 646

 

26 İçindekiler

7- Hükmün Açıklanması .647

A- Hükmün Tefhimi.647

B- Hükmün Tebliği 649

8- Hüküm Çeşitleri .649

A- Genel Açıklamalar 649

B- Beraat.652

a- Suçun Unsurlarına İlişkin Beraat653

b- Sübuta İlişkin Beraat653

C- Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı 654

a- Kusurun Bulunmaması Dolayısıyla Ceza Verilmesine Yer

Olmadığı Hükmü654

b- Faile Ceza Verilememesi Sebebiyle Ceza Verilmesine Yer

Olmadığı Hükmü655

D- Mahkumiyet .655

E- Güvenlik Tedbirlerine Hükmedilmesi .656

F- Davanın Reddi 656

G- Davanın Düşmesi657

H- Adli Yargı Dışındaki Bir Yargı Merciine Yönelik Görevsizlik Kararı 658

9- Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması659

A- Genel Olarak.659

B- Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasının Şartları .661

a- Suça İlişkin Şartlar (Objektif Şartlar)661

b- Faile İlişkin Şartlar (Sübjektif Şartlar) 661

C- Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasının Yasak Olduğu Haller.664

D- Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararının Uygulanması664

E- Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasının Sonuçları 665

F- Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararının Kanun Yolu

Denetimi.666

10- Basit Yargılama Usulü 668

 

ONUNCU BÖLÜM

KANUN YOLLARI

 

1- GENEL AÇIKLAMALAR 671

I- Terim, Tanım 671

II- Amacı672

III- Kanun Yolunun Öngörülmüş Olması.672

IV- Kanun Yollarının Konusu.672

V- Başvuru Şartı Olarak Hukuki Yararın İhlal Edilmesi.673

VI- Kanun Yollarına Gidebilecekler.673

 

İçindekiler 27

1- Genel Açıklamalar673

2- Cumhuriyet Savcısı.674

3- Şüpheli veya Sanık .675

4- Katılan (Müdahil) .676

5- Yasal Temsilci ve Eş676

6- Müdafi veya Katılan Vekili Olarak Avukat677

7- Diğer Kişiler678

VII- Kanun Yoluna Başvurmanın Etkisi.679

1- Aktarma .679

2- Yayılma 679

3- Durdurma 680

VIII- Başvuruda Yanılma .680

IX- İstem.681

X- Başvurudan Vazgeçme ve Başvurunun Geri Alınması.682

XI- Aleyhe Değiştirme Yasağı683

XII- Çeşitleri684

2- İTİRAZ 685

I- Tanım 685

II- İtirazın Konusu 686

III- İtiraz Sebepleri686

IV- İtiraz Kanun Yoluna Başvurabilecek Kişiler .686

V- İtiraz Süresi .687

VI- İtirazı İnceleyecek Merci .687

VII- İtiraz İncelemesi689

3- İSTİNAF 691

I- Genel Açıklamalar.691

II- İstinafa Tabi Kararlar.693

1- Resen İstinafa Tabi Kararlar .693

2- Talep Üzerine İstinafa Tabi Kararlar.694

III- İstinafa Tabi Olmayan Kararlar .695

IV- Doğrudan Temyize Tabi Kararlar 696

V- İstinaf Sonrası Kesinleşen Kararlar696

VI- Başvuru Hakkı Olanlar.698

VII- Başvuru Süresi 698

VIII- Başvuru Şekli.699

IX- İstinaf Başvurusunun Hükmü Veren Mahkeme Tarafından Reddi700

X- İstinaf Talebinin Tebliği ve Cevabı.700

XI- Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Başsavcılığının Görevleri .701

 

28 İçindekiler

XII- Bölge Adliye Mahkemesi Ceza Dairesinin Görevi .702

1- Dosya Üzerinde Ön İnceleme .702

2- İnceleme.702

3- Duruşma Hazırlığı .704

4- İstinaf Duruşması704

5- Görevsizlik Kararlarını İnceleme .705

6- Koruma Tedbirlerine Müracaat 705

XIII- Başvurunun Etkisi .706

XIV- Aleyhe Bozma ve Direnme Yasağı.706

XV- Bölge Adliye Mahkemesi Ceza Dairelerinin Verdikleri Kararlar Arasındaki

Uyuşmazlığın Giderilmesi .707

XVI-İstinaf Sonrası Kanun Yolu 707

4- TEMYİZ 708

I- Genel Açıklamalar.708

II- Temyiz Mercii Olarak Yargıtay 709

1- Ceza Muhakemesinde Olay ve Hüküm Mahkemesi Ayrımı .710

2- Yargıtay’ın Görev Alanı 715

A- Yargıtay’ın Görev Alanının Ceza Muhakemesi İlkeleriyle

Sınırlandırılması718

B- Yargıtay’ın Görev Alanının Hukuki Tanımlama İle Sınırlandırılması721

III- Temyiz Kanun Yolu .723

IV- Temyiz İncelemesinin Konusu 725

1- Genel Bilgiler .725

2- 24 Ekim 2019 tarihinde Yürürlüğe Giren 7188 sayılı Kanunla Getirilen

istisnalar 728

V- Temyiz İncelemesinin Kapsamı.730

VI- Temyiz Sebepleri 731

1- Hukuk Kuralının Uygulanmaması veya Yanlış Uygulanması 733

2- Hukuka Kesin Aykırılık Hâlleri 735

A- Mahkemenin kanuna uygun olarak teşekkül etmemiş olması (m.

289/1-a)735

B- Hâkimlik görevini yapmaktan kanun gereğince yasaklanmış

hâkimin hükme katılması (m. 289/1-b) 736

C- Geçerli şüphe nedeniyle hakkında ret istemi öne sürülmüş olup

da bu istem kabul olunduğu hâlde hâkimin hükme katılması veya

bu istemin kanuna aykırı olarak reddedilip hâkimin hükme

katılması (m. 289/1-c) 737

D- Mahkemenin kanuna aykırı olarak davaya bakmaya kendini

görevli veya yetkili görmesi (m. 289/1-d).737

 

İçindekiler 29

 

E- Cumhuriyet savcısı veya duruşmada kanunen mutlaka hazır

bulunması gereken diğer kişilerin yokluğunda duruşma yapılması

(m. 289/1-e)738

F- Duruşmalı olarak verilen hükümde aleniyet kuralının ihlâl

edilmesi (m. 289/1-f) 739

G- Hükmün 230 uncu maddede gösterilen şekilde gerekçeyi

içermemesi (m. 289/1-g) 739

H- Hüküm için önemli olan hususlarda mahkeme kararı ile savunma

hakkının sınırlandırılmış olması (m. 289/1-h) .740

İ- Hükmün hukuka aykırı yöntemlerle elde edilen delile dayanması

(m. 289/1-i).741

VII- Temyiz İstemi ve Süresi.741

VIII- Temyiz Gerekçesi 742

IX- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının Görevi742

X- Temyiz İncelemesi Sonunda Verilen Kararlar .742

XI- Temyiz İsteminin Esastan Reddi veya Hükmün Bozulması .748

XII- Yargıtay Kararının Gönderileceği Merci 749

XIII- Hükmün Bozulmasının Diğer Sanıklara Sirayeti 749

5- KANUN YARARINA BOZMA.750

I- Genel Açıklamalar.750

II- Başvuracak Merci753

III- Bozma Nedenleri ve Karar Çeşitleri 753

6- CUMHURİYET BAŞSAVCISININ OLAĞANÜSTÜ İTİRAZI .755

I- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının İtiraz Yetkisi .755

Genel Açıklamalar755

İtiraz Üzerine Yapılacak İnceleme 757

Başvuru Usulü757

Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Başsavcılığının İtiraz Yetkisi.759

7- YARGILAMANIN YENİLENMESİ .760

I- Genel Açıklamalar.760

II- Yargılamanın Yenilenmesi İsteminde Bulanabilecekler 762

III- Yargılamanın Yenilenmesinde Süre 762

IV- Yargılamanın Yenilenmesinin Kabul Edilmeyeceği Hâl762

V- Yargılamanın Yenilenmesi Sebepleri.762

1- Yargılamanın Hükümlü Lehine Yenilenmesi Sebepleri.763

2- Yargılamanın Hükümlü Aleyhine Yenilenmesi Sebepleri .771

VI- Yenileme İsteminin Kabule Değer Olup Olmadığı Kararı.772

 

30 İçindekiler

8- ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU 775

I- Genel Açıklamalar.775

II- Bireysel Başvuru Hakkının Konusu776

III- Bireysel Başvuru Hakkının Amacı777

IV- Bireysel Başvurunun Kabul Edilebilirlik Şartları 777

1- Kişi Bakımından Yetki 777

2- Yer Bakımından Yetki.778

3- Zaman Bakımından Yetki .779

4- Konu Bakımından Yetki779

A- Başvuruya Konu Olabilecek Eylem ve İşlemler .779

B- Başvuruya Konu Olamayacak Eylem ve İşlemler 779

V- Olağan Kanun Yollarının Tüketilmesi780

VI- Başvuru Süresi 781

VII- Hukuki Yarar Bulunması .781

VIII- İhlal İddiasının Açıkça Dayanaktan Yoksun Olmaması781

IX- Başvurunun İncelenmesi 782

1- Öninceleme .782

2- Kabul Edilebilirlik İncelemesi .782

3- Esas Hakkında İnceleme 783

KAYNAKÇA . 789