Ceza Muhakemesi Hukuku

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Yedinci Basıya Önsöz 5
Altıncı Basıya Önsöz 7
Beşinci Basıya Önsöz 9
Dördüncü Basıya Önsöz 11
Üçüncü Baskıya Önsöz 13
Kısaltmalar 69
BİRİNCİ KİTAP:
GENEL HÜKÜMLER
BİRİNCİ BÖLÜM:
CEZA MUHAKEMESİNİN TEMEL İLKELERİ
§ 1. CEZA MUHAKEMESİNİN GAYESİ 71
I. Ceza Muhakemesinin Tarihçesi ve Gaye Açısından Geçirdiği Safhalar 71
1. Ceza Muhakemesinin Gayesi 71
2. Suçlunun Cezalandırılması Gayesi 72
3. Sanığın Korunması Gayesi 72
4. Maddi Gerçeğin Araştırılması Gayesi 73
5. Maddi Gerçeğin İnsan Haklarına Saygılı Bir Şekilde Araştırılması 74
II. Hem Maddi Gerçeğin Araştırılması, Hem de Toplum İle Sanığın Korunması 75
1. Ceza Muhakemesinin Gayesindeki Değişim 75
a. Reform Önerileri 75
b. Alternatif Çözüm Yolları 75
2. Temel Haklarla İlgili İlkeler ve Ölçülülük 76
a. Temel Hakların Korunması 76
aa. Toplumun Korunması 76
ab. Temel Haklar 76
b. Menfaatlerin Dengelenmesi 77
ba. Suçsuzluk Karinesi 77
bb. Humanizm 77
c. Ceza Muhakemesinin Temel İlkeleri 77
ca. Yapıya İlişkin İlkeler 77
cb. Soruşturma Evresine İlişkin İlkeler 79
cc. Kovuşturma Evresine İlişkin İlkeler 79
cd. Amaca İlişkin İlkeler 81
İKİNCİ BÖLÜM:
CEZA MUHAKEMESİNİN YAPISI
§ 3. CEZA MUHAKEMESİ NORMLARI 83
I. Normların Görevi 83
1. Hukuk Normları ve Hukuk Düzeni 83
2. Hukukî Değerlendirme (Tavsif) 84
3. Hukukî Değer Hükmünün Verilişi 84
4. Hukuk Normlarının Yansıttığı Değer 85
5. Muhakeme Hukuku Normları 86
6. Ceza Muhakemesi Hukuku Normu ve Suç Hukuku Normu Arasındaki Fark 86
II. Normların Kaynakları 87
1. Yazılı Hukuk: Mevzuat 87
a. Anayasa 88
b. Uluslararası Sözleşmeler 88
c. Kanun ve Ceza Muhakemesi Normlarının “Kanunîliği” 89
2. Norm Kaynağı İdarî İşlemler (Yönetmelik vs) 89
a. Norm Kaynağı İdarî İşlemler 89
b. KHK’lar 90
c. OHAL KHK’ları 90
d. Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri 91
e. Bakanlar Kurulunun Tüzük ve Yönetmelikleri 91
f. Bakanlık Yönetmelikleri 91
g. Genelgeler 92
3. Yazılı Olmayan Hukuk 93
4. Hakimlerin Yarattığı Hukuk 93
5. Bilimsel Hukuk 94
III. Normların Uygulanabilirliği 95
1. Yürürlük 95
2. Geçerlik 96
3. Normun Anayasaya Aykırılığının Yaptırımı: Butlan 97
IV. Normların Zaman Bakımından Uygulanması 99
1. Zaman Bakımından Uygulanma 99
2. Muhakeme–Dışı Kanunların Zaman Bakımından Uygulanırlığı 99
3. Muhakeme Kanunlarının Zaman Bakımından Uygulanırlığı 100
4. Derhal Uygulanırlık Kuralının İstisnası 100
a. Kesinleşmiş Kararlar Bakımından Uygulanma 101
b. Şikayette Uygulanma 101
c. Görev Değişikliğinde Uygulama 101
d. Usul İşlemleri Bakımından Uygulanma 102
V. Yer Bakımından Uygulanırlık 102
1. Mülkilik Prensibi 102
2. Mülkilik Prensibinin İstinasları 102
3. Mahkeme Kararlarının Karşılıklı Olarak Tanınması 103
4. Delillerin Eşdeğerliği Sorunu 103
5. Cezai Konularda Uluslararası Adli İşbirliği Kanunu 103
VI. Normun Yorumlanması 104
VII. Muhakeme Normlarına Aykırılığın Yaptırımı 105
§ 4. CEZA MUHAKEMESİ İŞLEMLERİ 106
I. Hukukî İşlem, Muhakeme İşlemi ve Ceza Muhakemesi İşlemi 106
II. Muhakeme İşlemleri 106
III. Hukukî Değer 107
IV. Hukukî İşlemin Subjektif ve Objektif Unsurları 107
V. İşlemin Dil Şartı 108
VI. İşlemin Süre Şartı ve Eski Hale Getirme 108
1. Süreler 108
a. İşlemin Yapılması Bakımından Süreler 108
b. Tayin Eden Bakımından Süreler 109
c. Sürelerin Uzaması 110
d. Süreye Uyma 111
2. Eski Hale Getirme 112
a. Eski Hale Getirme Kavramı 112
b. Yoklukta Yapılan Duruşmadan Sonra Eski Hale Getirme 113
c. Eski Hale Getirme Dilekçesi 114
d. Eski Hale Getirme İstemi Üzerine Verilen Karar 114
VII. İşlem Türleri 115
1. Sözlü ve Yazılı İşlemler 115
2. Hareketli İşlemler ve Fikri İşlemler 118
3. Açık İşlemler 119
4. Gizli İşlemler 119
5. Elektronik İşlemler 120
a. UYAP Sistemi 120
b. SEGBİS Sorgusu 121
6. Araştırma, Soruşturma ve Koruma İşlemlerine Ait Tutanaklar 122
a. Tutanak Kavramı 122
b. Savcı Tutanakları 122
c. Soruşturma Evresinin Gizliliği ve Tutanak 122
d. İfade ve Sorgu Tutanakları 122
e. Adli Kolluk İşlemlerinin Tutanakları 123
f. Adli Kolluğun Fezleke Düzenlemesi Sorunu 123
g. Duruşma Tutanağı 124
h. Sair Muhakeme İşlemlerine Ait Tutanaklar 124
VIII. İşlemlerin Taraflara Bildirilmesi 124
1. İşlemlerin Açıklanması 124
a. Doğrudan Bildirme 124
aa. Tefhim 125
ab. Tevdi 125
ac. Sair Doğrudan Doğruya Bildirmeler 125
b. Vasıtalı Bildirme–Tebliğ 125
c. Telefon, Elektronik Posta İle Yapılan Çağrı 128
d. Bildirimdeki Hukuka Aykırılıklar 128
2. Mahkeme Başkanının Yaptığı ve Cumhuriyet Başsavcılığınca Yapılan Tebligat 128
a. Mahkeme Başkanı Veya Hakim Tarafından Yapılan Tebligat 128
b. Cumhuriyet Başsavcılığınca Yapılan Tebligat 128
3. Muhakeme İşlemi İle İlgili Görüş Bildirme Hakkı 129
4. Dosya 130
IX. Muhakeme Hukuku Yaptırımlarının Çeşitleri 131
1. Hukuk Bakımından Yokluk 131
2. Hak Düşümü 134
3. Butlan 134
4. Kabul Edilmezlik 135
X. Aykırılıkların Giderilmesinin Çeşitleri 136
1. Geçer Sayma 136
2. Değiştirme 136
3. Aykırılık Kaldırmak Suretile İşlemin Muhafazası 137
4. Geri Alma 137
5. Bozma Veya İptal 137
6. Islâh 138
7. Yenileme 138
§ 5. CEZA MUHAKEMESİNİN KONUSU: YARGILANACAK UYUŞMAZLIK 138
I. Yargılanacak Uyuşmazlığın Nitelikleri 138
1. Yargılanacak Uyuşmazlığın Sınırlarının Belirtilmesi 138
2. Yargılama Yapılabilmesi İçin “Yeterli Şüphe” Bulunması 139
3. Yargılanacak Uyuşmazlığın Somut Olması 140
4. Yargılanacak Uyuşmazlığın Sorumluluğu Gerektirmesi 141
II. Yargılanacak Uyuşmazlığın Belirtilmesinin Sonuçları 141
III. Uyuşmazlıklar Arasında Bağlantı 143
1. Bağlantı Kavramı 143
2. Dar Manada Bağlantı 144
3. Geniş Manada Bağlantı 144
4. Bağlantının Sonuçları 144
5. Diğer Kanunlardaki Bağlantı Kuralları 144
IV. Muhakemelerin Birleştirilmesi 145
1. Birleştirme Kavramı 145
2. Birleştirmenin Sonuçları 146
3. Birleştirme Mecburiyeti Veya İhtiyarı 146
4. Görülmekte Olan Davaların Birleştirilmesi 147
a. Genel Usulde 147
b. Çocukların Davalarında 148
5. Birleştirilen Davaların Ayrılması 148
V. Nispi Muhakeme 149
1. Nispi Muhakeme Kavramı 149
2. Nispi Muhakeme Yapma Mecburiyetine Örnekler 151
a. Yaş Tespiti 151
b. Hakarette İsnadın İspatı 151
c. Suç Tipinde Unsur 151
3. Hukuk Muhakemesindeki Durum 152
VI. Bekletici Mesele 152
§ 6. SÜJELER 154
I. Cumhuriyet Başsavcılığı ve Sulh Ceza Hakimliği 154
1. Cumhuriyet Başsavcılığı 154
2. Sulh Ceza Hakimliği 156
a. Sulh Ceza Hakimliğinin Kuruluş ve Görevleri 156
b. Sulh Ceza Hakimliğinin Soruşturma Evresindeki Görevleri 157
c. Soruşturmanın Sulh Ceza Hakimi Tarafından Yapılması 158
d. Soruşturma Evresinde Görev Alan Sulh Ceza Hakiminin Kovuşturmadan Yasaklanması 159
3. Uzlaştırma Bürosu 159
4. Bilirkişilik Bölge Kurulu 160
a. Adalet Bakanlığının Bilirkişilikle İlgili Görevleri 160
b. Bilirkişilik Bölge Kurullarının Yapısı 160
II. Adli Kolluk 160
1. Kolluk 160
2. Adli Kolluğun Yapısı 161
a. Adli Kolluk Personeli 161
b. Adli Kolluk Görevlileri 161
c. Adli Kolluk Sorumlusu 162
d. Adli Görevi Bulunmayan Üst 162
e. En Üst Dereceli Kolluk Amiri 162
3. Adli Kolluk Personelinin Görevlendirilmesi 162
4. Cumhuriyet Savcılarının Adli Kolluğa Emir Vermesinin Usulü 163
5. Adli Kolluk Personelinin Görev ve Yetkileri 163
6. Adli Kolluğun Eğitimi ve İhtisaslaşma 164
7. Denetleme ve Değerlendirme Raporu Düzenleme 165
a. Denetleme 165
b. Değerlendirme Raporu 165
8. Adli Kolluğun Olay Yerine Aldığı Tedbirler 165
III. Suçun Mağduru ve Suçtan Zarar Gören 166
1. Suçtan Zarar Gören ve Suçun Mağduru İle Şikayetçinin Süjeliği 166
2. “Mağdur” ve “Suçtan Zarar Gören Ferdin” Tayini 166
3. Suçun Mağduru, Şikayetçi 167
4. Mağdur, Şikayetçi İle Katılan ve Vekilinin Soruşturma ve Kovuşturma Evrelerindeki Hakları 168
5. Mağdur İle Şikayetçinin Çağırılması ve Dinlenmesi 170
IV. Malen Sorumlu 170
V. Katılan 171
1. Katılma Hakkında Genel Açıklamalar 171
2. Kamu Davasına Katılmanın Koşulları 172
a. Suçun Mağduru, Suçtan Zarar Gören vs. Olmak 172
b. Zamanında Katılma Talep Etmek ve Katılan Sıfatı 174
c. Süresinde Katılma İstemi ve Kararı 176
3. Kamu Davasına Katılmada Savcının Durumu 177
4. Katılanın Diğer Ödev ve Yetkileri 177
5. Katılma Nedeni İle Durma Kararı Verilemez 178
6. Katılanın Müstakil Kanun Yolu Hakkı 178
7. Kamu Davasına Katılma Davasının Sona Ermesi 180
VI. Şüpheli ve Sanık 181
1. Bireysel Savunma Makamı: Bizzat Yapılan Bireysel Savunma 181
2. “Suç İşlediği Tahmin Edilen Kişi”, “Düzeni Bozan Kişi”, “Şüpheli”, “Sanık”, “Ceza Davalısı Sanık” Ayrımları 182
a. Hakkında İhbar Veya Şikayette Bulunulan Kişi 182
b. Suç İşlediği Tahmin Edilen Kişi 182
c. Düzeni Bozan Kişi 183
d. Şüpheli 183
e. Sanık 184
f. Ceza Davalısı 184
3. Şüpheli Veya Sanığın Temsilcileri 184
a. Kanunî Temsilci 184
b. Sanığın Eşi 185
c. Vekil 185
4. Şüpheli Veya Sanığın Belli Olması Şartı 185
5. Sanıklık Ehliyeti: Akıl Hastalığı 186
6. Ceza Muhakemesinin Aktif Süjesi Olan Sanığın Hakları 186
7. Tüzel Kişinin Sanık Statüsüne Girmesi 186
VII. Müdafi 187
1. Savunma Görevi ve Savunma Makamı Hakkında Genel Bilgiler 187
a. Savunmanın Önemi 187
b. Savunmanın “Kamusal Bir Görev”, Müdafiin “Bağımsız Bir Adalet Organı” Olması 189
c. Müdafiin Bağımsızlığı 190
2. Sanık İle Müdafii Arasındaki İlişki ve İlişkinin Sona Ermesi 191
3. Müdafi Olmak İçin Aranan Koşullar 194
a. Avukat Olmak 194
b. Avukatlık Yasağı Bulunmamak ve Görevden Yasaklanmış Olmamak 194
c. Belli Sıfatları Olmamak 195
d. Menfaatlerde Uygunluk Olmak 196
4. Müdafiin Ödevleri 197
a. Müdafi Kabul Ettiği Müdafaa Görevini Yapmak Mecburiyetindedir 197
b. Müdafi Kabul Ettiği Müdafaa Görevini Dürüstlükle Yapmak Mecburiyetindedir 198
c. Müdafiin Sır Saklamak Mecburiyeti 198
5. Avukatın “Müdafi” Olarak Görevlendirilmesi 198
a. Sanığın Veya Kanunî Temsilcisinin “Müdafi” Seçmesi 198
b. Zorunlu Müdafilik 199
c. İstem Üzerine Zorunlu Müdafii 201
6. Vekaletname Görevlendirme Belgesi İbrazı Sorunu 202
7. Müdafi Sayısı 205
8. Müdafiin Yaptığı Hukuki Yardım 206
a. Müdafiin Yaptığı Hukuki Yardımın Kapsamı 206
b. Müdafiin İşlem Yapılırken Hazır Bulunma Yetkisi 207
9. Müdafi ve Vekilin Soruşturma Dosyasını İncelemesi 208
10. Müdafiin Şüpheli İle Görüşme Hakkı 209
a. Terör ve Örgüt Suçlarında Müdafi İle Görüşmenin İstisnaları 210
b. Müdafiin Tutuklu Sanıkla Yazışması 211
c. Savunma Bağışıklığı 211
d. Müdafie Ayrıca Bildirme 212
e. Müdafiinin “Karşılıklı Sual Sorma”da Tanıklara ve Bilirkişilere Sual Sorma Yetkisi 212
f. Müdafiin Kanun Yolu Davası Açma Yetkisi 212
11. Zorunlu Müdafi Veya Vekile Ödenen Ücret 212
12. Gizli Soruşturma Yöntemlerinde Müdafaa Sorunu 214
13. “Modern Müdafiin” Gelişmiş Yetkileri 214
IX. Bilirkişi ve Uzman 215
1. Bilirkişinin Hukuki Statüsü ve Vasıfları 215
2. Bilirkişi–Uzman Farkı 215
3. Bilirkişiye Başvurulabilen Haller 216
a. Hukuk Alanı Dışındaki Uzmanlık Alanları 216
b. Bilirkişiye Başvurma Yasağı 216
c. Bilirkişiye Başvurma Mecburiyeti 217
d. Yasal Mecburiyetler 217
4. Bilirkişilik Yapabilenler ve Görevlendirme Kararı 217
a. Bilirkişi Olarak Atanabilecekler 217
b. Görevlendirme Kararı 219
c. Bilirkişinin Reddi 220
d. Bilirkişilikten Çekinme, Bilirkişi Olarak Dinlenemeyenler 220
5. Bilirkişi İncelemesinin Yapılması 221
a. İnceleme Usulü 221
b. Delillerin Değerlendirilmesine Yardım 222
c. Bilirkişi Mütalaası Delil Değildir 223
d. Hakim Bilirkişi Mütalaası İle Bağlı Değildir 223
6. Bilirkişinin Görevi Kabul Etmesi, Yükümlülük ve Yetkileri 223
a. Bilirkişiliği Kabul 223
b. Bilirkişinin Yükümlülükleri 223
c. Bilirkişinin Yetkileri 225
d. Görevini Yapmayan Bilirkişi Hakkındaki İşlem 225
7. Raporun Bildirilmesi ve Değerlendirilmesi 226
a. Bilirkişi Raporu 226
b. Raporun Değerlendirilmesi 227
c. Duruşmada Bilirkişinin Açıklaması 228
8. Güvenlik Tedbiri Muhakemesinde Bilirkişilik 228
9. Sahte Para Üzerinde İncelemeler 229
10. Uzman Görüşü 229
§ 7. YARGILAMA MAKAMI 231
I. Yargılama Makamlarını İşgal Eden Sujeler Olarak Hakimler 231
1. Hakimin Bağımsızlığı 231
2. Hakimin Bağımsızlığının Yasama Organına Karşı Korunması 233
3. Hakim Bağımsızlığının Yürütme Organına Karşı Korunması 234
4. Hakimler ve Savcılar Kurulu 235
5. Hakim Bağımsızlığının Yargılama Organına Karşı Korunması 237
6. Hakim Bağımsızlığının Ortama Karşı Korunması 237
II. Hakimin Objektifliği 238
1. Tarafsızlık 238
2. Yargılama Yasağına Aykırılığın Yaptırımı 239
3. Hakimin Kişiliğinden Sıyrılması 240
4. İlk Derece Hakiminin, Kanun Yolu Muhakemesine Katılamaması 240
5. Soruşturma Evresinde Görev Yapan Hakimin Kovuşturmadan Yasaklanması 241
6. Önceki Yargılamada Görev Alan Hakimin Yargılamanın Yenilenmesinden Yasaklanması 241
7. Hakimin Reddi 241
a. Hakimin Reddi Sebepleri 241
b. Ret Davasının Açılması 242
c. Davanın Açılması Zamanı 242
d. Esas Davaya Bakma Hakkında Karar Verilmesi 243
e. Hakimin Oturumda Reddedilmesi 245
f. Hakimin Reddi İsteminin Geri Çevrilmesi 245
g. Hakimin Çekinmesi 245
h. Zabıt Katibinin Reddi ve Çekinmesi 246
III. Mahkemenin Görevi 246
1. Görev Yönünden Yetkinin Niteliği ve Çeşitleri 246
2. Kovuşturma Evresindeki Yargılama Makamlarının Görevleri 247
3. Sulh Ceza Mahkemeleri 2014–6545 sk İle Kaldırılmıştır 248
4. Asliye Ceza Mahkemelerinin Görevi 248
5. Ağır Ceza Mahkemelerinin Görevi 248
6. Terör İhtisas Ağır Ceza Mahkemelerinin Görevi 249
7. Kaldırılan Askeri Mahkemeler 249
8. Çocuk Mahkemelerinin Görevi 250
9. Bölge Adliye Mahkemesi, Yargıtay ve Anayasa Mahkemesi’nin İlk Derece Mahkemesi Sıfatı İle Baktığı Davalar 250
10. Naip Hakimlik 251
11. Görevsizlik Kararı 252
12. Görev Uyuşmazlığı 253
13. Görevsizlik Kararına Karşı Kanun Yolu 253
14. Üst Görevli Mahkemenin Görev Kazanması 254
15. Görevli Olmayan Mahkemece Yapılan İşlemlerin Yenilenmesi 254
IV. Mahkemelerin Yer Bakımından Yetkisi 255
1. Yetki 255
2. Yetkiyi Belirlemede Ana Kıstas 256
3. Basın Suçlarında İstisna 257
4. İnternet Yoluyla İşlenen Suçlarda İstisna 257
5. Çek Suçlarında İstisna 257
6. Çocuk Suçlarındaki İstisnalar 258
7. Milletvekili Suçlarındaki İstisna 258
8. Yedek Kıstaslar 258
a. Yakalanma Veya Tutuklanma Yeri 258
b. Şüpheli Veya Sanığın Yerleşim Yeri 258
c. Şüpheli Veya Sanığın Türkiye’de (En) Son Adresinin Bulunduğu Yer 258
d. İlk Usul İşleminin Yapıldığı Yer 259
9. Yabancı Memleketlerde İşlenen Suçlarda Yetki 259
10. Kovuşturmanın Aktarılması 259
11. Yabancı Ülkedeki Türk Diplomatlar 259
12. Nakil Vasıtalarında İşlenen Suçlar 260
13. Çevre Suçları 260
14. Bağlantılı Suçlarda Yetki 260
15. Yetkisizlik İddiasının Zamanı 261
16. Olumlu Veya Olumsuz Yetki Uyuşmazlığı 262
17. Kanun Yolu 263
18. Yer Yönünden Yetkisiz Hakimin İşlemleri 263
19. Davanın Nakli ve Duruşmanın Başka Yerde Yapılması 264
a. Davanın Nakli ve Duruşmanın Başka Yerde Yapılması Kavramları 264
b. Davanın Nakli Sebepleri: Hukuki ve Fiili Nedenler 264
c. Dava Nakli Kararını Veren Makam 265
d. Davanın Nakli Kararının Kesinliği 265
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM:
TEHLİKE TEDBİRLERİ VE KORUMA TEDBİRLERİ
§ 8. TEHLİKE TEDBİRLERİ 267
I. Tehlike Tedbirlerinin Hukuki Niteliği 267
1. Tehlike Tedbiri Kavramı 267
2. Koruma Tedbiri İle Önleme Tedbiri Arasındaki Farklar 267
II. İstihbarat Amaçlı Yetkiler 268
1. Milli İstihbarat Teşkilatının Görevleri 268
2. Milli İstihbarat Teşkilatının Yetkileri 269
a. İletişimin İstihbarat Amacı İle Denetlenmesi 269
b. 2014–6532 Sk İle Verilen Yeni İstihbarat Yetkileri 271
c. Tanıklık Yasağı 272
d. Bilgi Verme Yasağı 272
e. Silah Taşıma 272
f. Teçhizat Kullanımı 273
3. MİT Mensuplarının Korunması ve Yıllık İstihbarat Raporu 273
a. MİT Mensuplarının Sorumsuzluğu 273
b. Yalan Makinesi Kullanma 273
c. MİT Mensuplarına Soruşturma İzni Verilmesi ve Yargılama 273
d. MİT mensuplarının ve yakınlarının korunması 274
e. Görev Sırasında Verilen Zararın Tazmini 274
f. MİT Sırları İle İlgili Ceza Hükümleri 274
III. Ön Alan Araştırmaları 276
IV. Valinin Önleyici Yetkileri 278
V. Suç Önlemek Amacı İle İletişimin Denetlenmesi 280
1. Haberleşmenin Gizliliği 280
2. Suç Önleme Amaçlı İletişim Denetlemesine Tabi Suçlar 280
3. Önleme Amaçlı İletişimin Denetlenmesi Tedbirine Başvurulabilecek Aşama 282
4. Önleme Amaçlı İletişim Denetlenmesinde Nedenler 282
5. Suçu Önleme Bakımından Son Çare Olma Koşulu 282
6. Suç Önleme Denetlemesi Kararı 282
7. Önleme Amaçlı İletişimin Denetlenmesinde Süre 283
8. Önleme Amaçlı İletişimin Denetlenmesi Kararında Bulunması Gereken Hususlar 283
9. İletişimin Denetlemesi İşleminin Gerçekleştirilmesi 283
10. Tedbire Son Verilmesi 284
11. Elde Edilen Bilgilerin Kullanımı 284
12. Özel İş Yerlerindeki İletişim Denetleme 284
13. Ceza İnfaz Kurumunda İletişim Denetleme 285
14. Kayıp Çocuklara İlişkin Yetkiler 285
VI. Önleme Araması 285
1. Tehlikenin Önlenmesi 285
2. Hakim Kararı Veya Yazılı Emir 285
3. Önleme Araması Kararı İstemi: “Makul Sebep” Kavramı 286
4. Önleme Araması Kararı Veya Yazılı Emri 286
a. Önleme Araması Kararı 286
b. Mülki Amirin Yazılı Emri 287
5. Önleme Araması Kararına İtiraz Sorunu 287
6. Önleme Araması Kararının Kapsadığı Yerler 287
7. Önleme Araması Kararının Uygulanması 288
8. Önleme Araması Kararı Almadan Yapılabilen İşlemler 289
9. Arama Yönetmeliğinde Gösterilen İstisnalar 289
10. Yönetmelikle “Arama” Sayılmayan Denetlemeler 290
11. Kaçakçılığın Önlenmesi 291
12. İnfaz Kurumlarında Yapılan Önleme Kontrolleri 292
13. Okullarda Yapılan Önleme Kontrolleri 293
14. Memurlarla İlgili Özel Kontrol Durumları 293
15. Avukatın Üzerinde Yapılan Önleme Araması 294
16. Genel Arama–Taramalar 294
VII. Durdurma 295
1. Durdurma Kavramı 295
2. Durdurma ve Yakalama Farkı 296
3. Durdurmanın “Makul” Sebepleri 296
a. Suç Veya Kabahatin İşlenmesini Önleme 297
b. Yakalama Amaçlı Durdurma 297
c. Tehlikeyi Önleme Amaçlı Durdurma 297
d. Hakim Kararının Yerine Getirilmesi Amaçlı Durdurma 298
4. Durdurma Yetkisinin Kullanılması 298
VIII. Önleme Yakalaması ve Muhafaza Altına Alma 299
1. Toplum İçin Tehlike Teşkil Eden Hallerin Önlenmesi İçin Yakalama 299
2. Muhafaza Altına Alma, Sınır Dışı Etmek Üzere İdari Yakalama ve İdari Gözetim 300
a. Muhafaza Altına Alma 300
b. İdari Gözetim 300
3. Polis Hukukunun Öngördüğü Yakalama Yetkileri 302
a. Durdurma Sonrası Tutma 302
b. PVSK 13 İle Düzenlenen Yakalama Türleri 302
c. Can Güvenliğini Tehlikeye Düşüreni Yakalama Yetkisi 303
d. Kolluğun Uzaklaştırma Yetkisi 303
e. Aile İçi Şiddet Tehlikesini Önleme Yetkisi 303
f. Emre Uymayanı Yakalama Yetkisi 304
g. Özel Güvenlik Görevlisinin Yakalama Yetkisi 304
4. Önleme Yakalamasından Sonra Hakimden Karar Alma Sorunu 304
5. Muhafaza Altına Alınan Kişinin Durumu 304
§ 9. KORUMA TEDBİRLERİ 305
I. Koruma Tedbirlerinin Muhakeme Hukuku Bakımından Görevi ve Türleri 305
II. Koruma Tedbirlerinin Özellikleri 306
1. Vasıta Oluş 306
2. Geçici Oluş 307
3. Koruma Tedbirinin Ön Şartları 307
a. Gecikmede Tehlike 307
b. Haklı Görünüş 308
c. Ölçülülük 309
III. Şüphenin Kuvvet Dereceleri 310
1. Makul Sebep ve Makul Şüphe Kavramları 310
2. Soruşturma Evresinin Başlaması “Suç İşlendiği İzlenimi Veren Hal”: Başlangıç Şüphesi 310
3. Kovuşturma Evresine Geçilmesi: Yeterli Şüphe 311
4. Tali Ceza Davalarındaki Şüphenin Kuvvet Dereceleri 311
§ 10. ADLİ YAKALAMA 313
I. Yakalama Kavramı 313
II. Adli Yakalama 314
1. Suçüstünde Yakalama ve Kolluk Gözaltısı 315
a. Özel Kişilerin Suçüstü Yakalama Yetkisi 316
b. Kimlik Tespiti Amacı İle Tutma 317
2. Tutuklama Yakalaması 317
3. Tutuklama Yasağı Bulunan Hallerdeki Yakalama 318
4. “Müzekkereli Yakalama 319
a. Yakalama Emri Üzerine Yakalama 319
b. Yakalama Emri Türleri 320
c. Gıyabi Tutuklama Kararı Üzerine Yakalama 321
d. Kesinleşmiş Hapis Cezasının İnfazı İçin Yakalama: Elegeçirme 321
e. Bilişim Sistemlerindeki Aranan Kişi Verilerine Dayanan Yakalama 322
III. Yakalamanın İcrası 323
1. Yakalama İşleminin Gerçekleştirilmesi 323
a. Yakalamanın Yeri ve Zamanı 323
b. Yakalama Sırasında Kolluğun Zor Kullanma Yetkisi 324
c. Kişiye Yakalandığının Açıklanması 325
d. Yakalama Sebebinin Bildirilmesi 326
e. Yakalanan Kişiye Haklarının Bildirilmesi 326
f. Yakalama Tutanağı 328
2. Cumhuriyet Savcısına Bilgi Verme 328
3. Konsolosluğa, Kanunî Yakınlara Veya Belirlediği Kişiye Haber Verme 329
4. Yakalamanın “Şikayet Hakkı Olan İlgililere” Bildirilmesi 330
IV. Özellik Taşıyan Yakalanmalar 330
1. Diplomatlık Dokunulmazlığı 330
2. Milletvekili Dokunulmazlığı 330
3. Suça Sürüklenen Çocukların Yakalanması 331
4. Basın Yolu İle İşlenen Suçlar 331
5. Kamu Görevlilerinin Yakalanması 331
6. İade Yakalaması 332
7. Avukatların Yakalanması 332
8. Yakalama Dışında Hürriyet Kısıtlaması 332
V. Gözaltına Alma 333
1. Gözaltı Kararı 333
a. CMK 91/2 Uyarınca Verilen Gözaltı Kararı 333
b. CMK 91/4 Uyarınca Kolluk Amiri Tarafından Verilen Gözaltı Kararı 334
2. Gözaltı Süreleri 334
a. Bireysel Suçlardaki Gözaltı Süresi 334
c. CMK 91/4 Kolluk Gözaltı Süresi 335
d. Terörle Mücadele Kanunu Geçici Madde 19/1–c Gözaltı Süreleri 336
e. Yakalama Emri Üzerine Yakalanan Kişilerin Gözaltı Süresi 337
f. Gözaltı Süresinin Uzatılması 337
g. İade Yakalamasında Süre 338
3. Yakalamaya Karşı Sulh Ceza Hakimliğine CMK 91/5 Başvurusu 338
4. Gözaltı Birimine Getirme ve Yapılan İlk İşlemler 339
a. Gözaltı Birimi 339
b. Hakların Tekrar Bildirilmesi 339
c. Gözaltına Alma Kararı ve Nezarethaneye Kabul 339
d. Nezarethane Defterine Kayıt 340
e. Nezarethaneye Alınacak Kişinin Üstünün Aranması 341
f. Eşyanın Tutanağı ve Saklanması 341
5. Doktora Götürme 342
6. Müdafiin Nezarethaneye Gelmesi, Dosyayı İncelemesi ve Şüpheli İle Görüşmesi 342
a. Müdafiin Dosyayı İncelemesi 342
b. Müdafiin Şüpheli İle Görüşmesi 342
7. Gözaltına Alınan Sanığın İfadesinin Alınması 343
8. Gözaltı Durumunun Sona Ermesi 343
9. Gözaltı İşlemlerinin Denetimi 343
VI. Şüphelinin Sulh Ceza Hakimliğine Çıkarılması 344
1. Sorgu 344
2. Yakalama Emri Üzerine Yakalanan Kişi Hakkında Verilen Karar 344
a. Yetkili Hakimin Yüze Karşı Veya SEGBİS Üzerinden Verdiği Karar 344
b. Yakalama Emri Üzerine, Yetkili Hakimin Verdiği Karara İtiraz ve Tutukluluk Durumunun İncelenmesi Sorunu 345
§ 11. ADLİ KONTROL VE TUTUKLAMA 346
I. Adli Kontrol 346
1. Adli Kontrol Kararı Türleri 346
a. Tutuklama Kararı Yerine Adli Kontrol 346
b. Tutuklama Yasağı Olan Hallerde Uygulanan Adli Kontrol Tedbiri 346
c. Tutukluluk Sürelerinin Dolması Nedeniyle Uygulanan Adli Kontrol Tedbiri 346
d. Suça Sürüklenen Çocuklar Hakkında Uygulanan Adli Kontrol Tedbiri 347
2. Adli Kontrol Kararının Konusu Yükümlülükler 347
a. Yurt Dışına Çıkamamak 347
b. Hakim Tarafından Belirlenen Yerlere, Belirtilen Süreler İçinde Düzenli Olarak Başvurmak 349
c. Hakimin Belirttiği Merci Veya Kişilerin Çağrılarına ve Gerektiğinde Meslekî Uğraşlarına İlişkin Veya Eğitime Devam Konularındaki Kontrol Tedbirlerine Uymak 349
d. Taşıt Kullanma Yasağı ve Sürücü Belgesini Teslim Etme Yükümü 349
e. Tedavi Veya Muayene Olma Yükümü 349
f. Güvence Yatırma Yükümü 349
g. Mağdurun Haklarını Veya Nafaka Borcunu Önceden Ödetme 351
h. Silâh Bulunduramamak Veya Taşıyamamak 352
ı. Suç Mağdurunun Haklarını Güvence Altına Almak 352
i. Aile Yükümlülüklerini Yerine Getireceğine ve Adli Kararlar Gereğince Ödemeye Mahkûm Edildiği Nafakayı Düzenli Olarak Ödeyeceğine Dair Güvence Vermek 352
j. Konutunu Terk Etmemek 352
k. Belirli Bir Yerleşim Bölgesini Terk Etmemek 352
l. Belirlenen Yer Veya Bölgelere Gitmemek Ya Da Ancak Bazı Yerlere Gidebilmek 352
m. Belirlenen Kişi ve Kuruluşlarla İlişki Kurmamak 352
3. Adli Kontrol Kararının Verilmesi 353
4. Adli Kontrol Kararının Uygulanması 353
5. Adli Kontrol Tedbirini Kaldırma Kararı 354
II. Tutuklama 354
1. Tutuklama Hakkında Genel Bilgiler 354
2. Tutuklamanın Hukuki Niteliği 356
3. Tutuklamanın İhtiyarîliği 357
III. Tutuklama Kararı Verilmesinin Koşulları 358
1. “Kuvvetli Suç Şüphesinin Varlığını Gösteren Somut Deliller” Bulunması 358
2. Tutuklama Nedeni Bulunması 358
a. Tutuklama Nedenleri 358
b. Şüpheli Veya Sanığın Kaçması, Saklanması 359
c. Delil Karartma Kuvvetli Şüphesi 359
d. Tutuklama Nedeninin Var Sayılabileceği Suçlar 360
e. Tekrar Suç İşleme Tehlikesi Sorunu: “Önleme Tutuklaması” 361
3. Ölçülülük ve Adli Kontrol Uygulamasının Yetersiz Kalması 361
4. Tutuklama Yasağı Bulunmaması 362
a. Hapis Cezasının Üst Sınırı 362
b. Suça Sürüklenen Çocuklarda Tutuklama Yasağı 362
5. Sanığa Güvence Belgesi Verilmemiş Olması 362
6. Diğer Koşullar 363
a. Muhakeme Şartı Gerçekleşmelidir 363
b. Muhakeme Ehliyetinin Bulunması Koşulu 363
c. Dava Kamu Davası Olmalıdır 363
IV. Tutuklama Kararı Verilmesi İstemi ve Tutuklama Kararının Muhtevası 363
1. Tutuklama Kararı Verilmesi İstemi 363
2. Tutuklama Kararının Verilmesi 364
3. Tutuklama Oturumu Öncesinde Müdafiin Savunma Hazırlaması 366
4. Tutuklama Oturumu 366
5. Tutuklama Kararının İçeriği 367
6. Tutuklama Kararının Gerekçesi 368
7. Tutuklananın Yakınlarına Haber Verme 370
8. Tutuklama Kararına İtiraz 371
9. Hukuka Aykırı Tutuklama Kararı Veren Hakimin Hukuki ve Cezai Sorumluluğu 372
a. Hukuka Aykırı Tutuklama Kararı Veren Hakimin Hukuki Sorumluluğu 372
b. Hukuka Aykırı Tutuklama Kararı Veren Hakimin Cezai Sorumluluğu 373
10. Özel Tutuklama Halleri 373
a. Özel Tutuklama Kavramı 373
b. Mal Beyanında Bulunmama 374
c. Duruşmanın Düzeninin Bozulması 374
d. Disiplin ve Zorlama Hapsi 374
e. İade Tutuklaması 375
V. Tutukluluğun Azami Süresi 376
1. Tutukluluk Süreleri 376
a. Ağır Cezalık Olmayan Suçlardaki Üst Süre 376
b. Ağır Cezalık Suçlardaki Üst Süre 376
c. Terörle Suçlarındaki Süre Uzaması İstisnası 376
2. Tutukluluk Süresinin Hesaplanması 376
3. Tutukluluk Durumunun İncelenmesi ve Verilen Karar 379
a. İnceleme 379
b. Tutukluluk Durumunun Devamı Kararının Verilmesi 380
c. Tutuklu Şüphelinin Adli Kontrol Altına Alınması 381
VI. Tutuklunun Salıverilmesi 381
1. Cumhuriyet Savcısının Tutukluyu Kendiliğinden Serbest Bırakması 381
2. Tutuklunun Salıverilme İstemi 382
3. BAM Ve Yargıtay Tarafından Salıverilme 382
4. Sağlık Nedenlerinin Salıverme Sebebi Olup Olmadığı Sorunu 383
5. Salıverme Usulü 383
6. Tutuklama Kararı İle İlgili Geçici Düzenlemeler 384
7. Salıverilenin Yükümlülükleri 384
VI. Tutuklunun Tabi Olduğu Rejim 385
1. Taban Kurallar 385
2. İnfaz Kanunundaki Düzenleme 385
VII. Hürriyeti bağlayıcı cezadan mahsup 386
§ 12. ADLİ ARAMA 386
I. Adlî Arama 386
1. Aramanın İkincil Bir Tedbir Olması 387
2. Adlî Arama Kararı Verilmesinin Ön Şartı: Makul Şüphe 387
a. Aranan Kişi Veya Şeyin Bulunabileceği Hakkında Makul Şüphe Kavramı 387
b. Aranan Kişinin Orada Bulunduğunu Gösteren “Makul” Şüphe, Şüphelinin İşlediği Sanılan Suç Bakımından İse “Basit” Suç Şüphesi Söz Konusu Olur 388
c. İhbar, “Suç Delillerinin Elde Edilebileceği Hususunda Makul Şüphe” Sayılabilir 389
d. Kolluğun Suç Delillerinin Elde Edilebileceği Hususunda Makul Şüpheyi Takdir Etme Yetkisi 390
3. Şüpheli Veya Sanık İle İlgili Arama 391
4. Şüpheli Dışındaki Diğer Kişilerle İlgili Arama 392
5. Adli Aramanın Türleri 392
II. Diğer Kanunlardaki Arama ve Elkoyma Türleri 393
1. Orman Suçlarında Arama 393
2. Avukatın Bürosunda ve Konutunda Adli Arama 393
3. Vergi Hukukunda Arama ve Elkoyma 393
III. Arama Kararı Veya Emri 394
VI. Gece Yapılan Arama 398
V. Aramanın Yapılması 399
1. Aramada Hazır Bulunabilecekler 399
2. Aramada Belge İnceleme Yetkisinin Bulunmaması 400
3. Arama Sonunda Verilen Belge 401
§ 13. ELKOYMA VE MUHAFAZA ALTINA ALMA 401
I. Elkoyma 401
II. Muhafaza Altına Alma 402
III. Eşyayı Vermeyenler Hakkında Yapılan İşlem 403
IV. Devlet Sırrı İçeren Belgenin İncelenmesi 403
V. Elkonulamayacak Mektup ve Belgeler 404
VI. Elkoyma Kararı ve Emri 404
1. Elkoyma Kararı 404
2. Elkoyma Emri 405
3. Elkoyma Emrinin Onaylanması 405
VII. Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma 406
1. Hak ve Alacaklara Elkoyma Kavramı 406
a. Kazanç Müsaderesinin Tedbiri Olarak Elkoyma 406
b. Elkonabilecek ve Kayyım Atanabilecek Olan Taşınmazlar, Hak ve Alacaklar 406
2. Hak ve Alacaklara Elkoyma Kararı Vermeden Önce Rapor Alma Yükümü 406
3. Hak ve Alacak Elkoymasına Konu Teşkil Edebilecek Olan Suçlar 407
4. Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoymanın Şartları 407
5. Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma Kararının Uygulanması 408
6. Elkoyma Kararının Gereklerine Aykırılığın Yaptırımı 408
7. Birleşmiş Milletler Kararı Üzerine Malvarlığının Dondurulması 408
VIII. Postada Elkoyma 410
1. Haberleşmenin Gizliliği 410
2. Postada Elkoyma Hakkındaki Düzenlemeler ve Elkoyma Yetkisi 410
3. Elkoyma Konusu Gönderiler 411
4. Eşyayı Tetkik Yetkisi 411
5. İlgilisine Haber Verme 411
6. Postada Elkoyma Tedbirinin Sona Ermesi 411
IX. Elkonulan Eşyanın İadesi 412
X. Elkonulan Eşyanın Muhafazası 412
§ 14. ŞİRKET YÖNETİMİ İÇİN KAYYIM TAYİNİ 413
I. Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayini Hakkında Genel Bilgiler 413
II. Karar Verme Yetkisi 414
III. Kayyım Tayininin Koşulları 414
1. Kuvvetli Şüphe Sebebinin Varlığı 414
2. Suçun İşlenmekte Olması 414
3. Şirket Faaliyeti Çerçevesinde Bu Suçun İşlenmesi 415
4. Maddi Gerçeğin Ortaya Çıkarılması Bakımından Zorunlu Olması 415
5. Suçun CMK 133/4. Fıkrada Belirtilen Katalog Suçlardan Olması 415
IV. Kayyım Olarak Atanabilecekler 416
V. Kayyım türleri 417
VI. Kayyımlığın Sona Ermesi 417
V. Kayyım Tayini Nedeniyle Tazminat 417
VI. İtiraz 418
VII. Kayyımın Ücreti 418
§ 15. BİLGİSAYARLARDA ARAMA 418
I. Bilgisayarda Arama Hakkında Genel Bilgiler 418
1. Bilgisayar Verisi 418
2. Ceza Muhakemesi Hukukunda Bilgisayarlarda Arama 420
3. Siber Suç (Sanal Ortamda İşlenen Suçlar) Sözleşmesindeki Düzenlemeler 422
4. Bilgisayarlardan Elektronik Delil Elde Etme Yöntemi 425
II. Şüphelinin Kullandığı Bilgisayar, Bilgisayar Programları ve Cep Telefonunda Arama Yapılması 426
1. Bilgisayarda Arama Yapmanın Koşulları 426
a. Somut Delillere Dayanan Kuvvetli Şüphe Sebepleri Bulunduğu İçin, Soruşturma Evresinin Başlamış Olması, Fakat Kovuşturmaya Geçilmemiş Olması Koşulu 426
b. En Son Çare Olma Koşulu 426
c. Hakim Kararı 426
2. Şüphelinin Kullandığı Bilgisayar ve Bilgisayar Programı İle Bilgisayar Kütüklerinde Arama Yapma Yöntemi 427
3. Bilgisayarın Hafızasındaki E–Mailler 428
4. Şüphelinin Cep Telefonunda Arama Yapılması 428
5. Özel Kişiler Tarafından Bilgisayarda İnceleme Yapılması Olasılığı 429
6. Karar Türleri 430
III. Bilgisayara Elkoyma ve Bilgisayarın Müsadere Edilmesi 430
IV. Bilgisayarda Yapılan Arama Sonunda Elde Edilen Verinin Delil Olma Özelliği 432
1. Sağlamlık Denetimi 432
2. Bilgisayar Verisinin Delil Olmasının 11 Koşulu 433
3. Türk Hukuku 435
§ 16. İNTERNETE ERİŞİMİN ENGELLEMESİ TEDBİRİ 435
I. Koruma Tedbiri Olarak Erişimin Engellenmesi Kararı 435
II. Gecikmesinde Sakınca Bulunan Hallerde İçeriğinin Çıkarılması Veya Erişiminin Engellenmesi 436
III. İçeriğin Yayından Çıkarılması ve Erişimin Engellenmesi 437
IV. Özel Hayatın Gizliliği Nedeni İle İçeriğe Erişimin Engellenmesi 438
§ 17. İLETİŞİMİN DENETLENMESİ 438
I. İletişimin Adli Amaçla Denetlenmesi Kavramı 438
1. İletişimin Denetlenmesi Kararı Verilmesinin Koşulları 438
a. Ceza Soruşturmasının Başlaması Koşulu 438
b. Somut Delillere Dayanan Kuvvetli Şüphe Sebeplerinin Varlığı Koşulu 439
c. İletişim Denetlemenin İstisnai ve “Son Çare” Olarak Kullanılması Koşulu 441
d. Başka Kanunlarda Düzenlenen İletişimin Denetlenmesi Tedbirleri 441
2. “İletişim” ve “Denetleme” Kavramları 442
a. “Genel Yetki” İle Cumhuriyet Savcısının Yaptığı Araştırma, İletişimin Denetlenmesi Kapsamına Girmez 442
b. Telekomünikasyon Yolu İle İletişim Kavramı 444
c. İletişimin Dinlenmesi 444
d. İletişimin Kayda Alınması 444
e. “Sinyal Bilgilerinin Değerlendirilmesi” 444
f. İletişimin “Tespiti” 445
3. Mobil Telefonun Bulunduğu Yerin Tespiti 446
4. İletişimi Denetlenebilen ve Denetlenemeyen Kişiler 447
a. Soruşturma ve Kovuşturma Evrelerinde Denetleme 447
b. İletişimi Denetlenebilen Kişiler 447
c. İletişimi Denetlenemeyen Kişiler 448
ca. Kendisinden Şüphelenilmeyen Kişi 448
cb. Müdafiin İletişiminin Denetlenmemesi Kuralı 448
cc. Tanıklıktan Çekinme Yetkisine Sahip Kişiler 449
cd. Hakim Veya Cumhuriyet Savcısının İletişiminin Denetlenmesi Sorunu 451
5. Dinleme, Kayda Alma ve Sinyal Bilgilerinin Değerlendirilmesi Tedbirleri Uygulanabilen Katalog Suçlar 451
a. CMK 135/8 Listesinde Yer Alan Suçlar 451
b. Listede Yer Almayan Suçların Durumu 452
c. Listeden Çıkartılan, Sonra Tekrar Eklenen Suçların Durumu 453
6. “Kesintisiz” Denetleme Sorunu 454
7. İletişimin Denetlenmesi Kararının İçeriği, Denetlemenin Süresi ve Gizlilik 454
a. Hakim Kararının Veya Savcı Emrinin Muhtevası 454
b. Yetkili Yargılama Makamı 456
c. Gerekçe Gösterme Mecburiyeti 457
d. Sulh Ceza Hakiminin İletişimin Denetlenmesi Kararına İtiraz 457
e. Cumhuriyet Savcısının Emri İle Yapılan İletişim Denetleme 458
f. Kararın Dosyada Bulundurulması Mecburiyeti 459
g. Karar Alınmadan, Hat Sahibinin Rızası İle Yapılan İletişim Denetleme 459
h. Tedbirin Süresi 460
ı. Kararın Gizliliği 461
II. İletişimin Denetlenmesinden Elde Edilen Delillerin Niteliği 462
1. Denetlemeden Elde Edilen Delillerin Niteliği 462
2. Katalogda Yer Almayan Bir Suçta; Dinleme, Kayda Alma Sinyal Bilgisinin Değerlendirilmesi, Kanuna Aykırıdır; İletişimin Tespiti Yapılabilir. 464
3. Delilin Soruşturmaya Bağlılığı İlkesi 464
III. İletişimin Denetlenmesi Kararlarının Yerine Getirilmesi 465
1. İletişimin Denetlenmesi Yöntemi 465
a. İletişimin Denetlenmesinin Gerçekleştirilmesi 465
b. Denetlemenin Yapılacağı Yer 465
2. Telekomünikasyon Hizmetlerini Veren Kurumların Durumu 466
3. Kayıtların Metin Haline Getirilmesi 466
IV. İletişimin Denetlenmesi Tedbirine Son Verilmesi ve Kayıtların İmha Edilmesi 466
V. İletişimi Denetlenen Kişiye Bilgi Verilmesi. 467
VI. Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi Sırasında Tesadüfen Elde Edilen Bilgiler 468
1. İletişimin Denetlenmesi Yöntemlerinden Tesadüfen Elde Edilen Delil, Sadece CMK 135/8 Kapsamındaki Suçlarda Kullanılabilir 468
2. Tesadüfen Elde Edilen Suç Şüphesinin, “Soruşturma Başlatmak İçin Kullanılması” Sorunu 468
§ 18. GİZLİ SORUŞTURMACI GÖREVLENDİRİLMESİ 469
I. Gizli Soruşturmacı Kavramı 469
1. Gizli Soruşturmacı 469
2. Gizli Soruşturmacının Statüsü 470
3. X Muhbir 470
II. Gizli Soruşturmacının Görevlendirilmesi 471
1. Somut Delile Dayanan Kuvvetli Şüphe Sebepleri Bulunması 471
2. Başka Surette Delil Elde Edilememesi 471
3. Hakim Kararı 472
4. Soruşturmacının Kimliğinin Değiştirilmesi 472
5. Gizli Soruşturmacının Araştırmakla Görevlendirilebileceği Suçlar 472
6. Kararın Verilmesi 473
7. Kararın Saklanması 473
III. Gizli Soruşturmacının Topladığı Deliller 474
1. Koruma Tedbiri Uygulama Yasağı 474
2. Soruşturmacının Suç İşlememesi Kuralı 474
3. Delilin Soruşturmaya Bağlılığı İlkesi ve Tesadüfi Delil Yasağı 474
IV. Gizli Soruşturmacının Topladığı Delillerin Duruşmada İkame Edilmesi 475
§ 19. TEKNİK ARAÇLARLA İZLEME 475
I. Teknik Araçlarla İzleme Kararı Verilmesinin Koşulları 475
1. Soruşturma Başlatılması Mecburiyeti 476
2. Somut Delile Dayanan Kuvvetli Şüphe Sebebi Bulunması Koşulu 476
3. Başka Suretle Delil Elde Edilememesi Koşulu 476
4. Katalog Suçlar 477
II. Teknik Araçlarla İzleme Kararının Verilmesi ve Uygulanması 478
1. Cumhuriyet Savcısının İstemi 478
2. Hakimin Kararının İçeriği 478
3. Süre 479
4. Teknik Araçlarla İzleme Kararının Uygulanması 480
5. Delilin Soruşturmaya Bağlılığı Kuralı ve Tesadüfi Delil Sorunu 480
III. Özel Kişiler Tarafından Yapılan Ses ve Görüntü Kayıtları 481
1. Karşılıklı Konuşmaların Gizlice Kayıt Edilmesi 481
2. Özel Kişilerin Yaptığı Video Kayıtları 482
3. Eşler Arasında Yapılan Gizli Band Kayıtları 483
4. Özel Kişinin Getirdiği Hukuka Aykırı Delile İlişkin Görüşümüz 483
5. Resmi Makamlar Tarafından Yapılan, Teknik Takip Dışındaki Gizli Kayıtlar 484
a. MOBESE Kameralarındaki Görüntüler 484
b. İfade Alma Kayıtları 484
c. Tutuklunun Bilgisi Olmadan Ses Veya Görüntüsünün Kaydedilmesi 485
6. İnsan Kulağı İle Yapılan Gizli Dinlemeden Veya Radyo İle Yapılan Konuşmaların Dinlenmesinden Elde Edilen Deliller 485
§ 20. KORUMA TEDBİRLERİ NEDENİYLE TAZMİNAT 486
I. Tazminat İstemi 486
1. Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat 486
2. Tazminat İsteme Hakkını Bildirme Mecburiyeti 486
3. Süre Koşulu 487
4. Başvurulacak Mahkeme 487
5. İstem Dilekçesi 488
6. İstemin Kabul Açısından Reddi 488
7. Tazminat İsteyemeyenler 488
II. Tazminat Davasının Konusu 489
1. Kanunda Belirtilen Koşullar Dışında Yakalama ve Tutuklama 489
a. Yakalama 489
b. Tutuklama 490
c. Tutukluluğun Devamına Karar Verme 490
d. Gözaltı Süresi İçinde Hakim Önüne Çıkarılmama 491
e. Kanuni Hakları Hatırlatılmadan Veya Hatırlatılan Haklarından Yararlanma İsteği Yerine Getirilmeden Tutuklama 492
f. Tutuklanan Kişinin Makul Sürede Yargılama Mercii Huzuruna Çıkarılmaması ve Makul Sürede Hakkında Verilmemesi 492
g. Yakalandıktan Veya Tutuklandıktan Sonra Hakkında Kovuşturmaya Yer Olmadığı Veya Beraat Kararı Verilmesi 492
h. Mahkum Olan Kişinin Gözaltı Veya Tutukluluk Süresinin Hükümlülük Süresinden Fazla Olması Veya Sadece Adli Para Cezasını Gerektiren Suçtan Dolayı Yakalanan Veya Tutuklanan Kişi 493
ı. Yakalama Veya Tutuklama Nedeninin Veya Suçlamanın Bildirilmemesi 494
i. Yakalandığı Veya Tutuklandığının Yakınlarına Bildirilmemesi 494
2. Kanuna Aykırı Arama ve Elkoyma 494
III. Tazminat Muhakemesi 494
1. Dava Hakkı 494
2. İstemin Kabulü 494
3. İstemin Değerlendirilmesi 494
4. Mahkemenin Karar Verme Usulü 495
5. Maddi ve Manevi Tazminat, Avukatlık Ücreti 495
a. Maddi Tazminat 495
b. Manevi Tazminat 495
c. Avukatlık Ücreti 496
6. Kanunyolu: İstinaf 496
IV. Tazminatın Geri Alınması ve Rücu 496
1. Yargılamanın Yenilenmesi Durumunda Geri Alma 496
2. Kamu Görevlisine Rücu 497
3. Müfteriye Rücu 497
§ 21. DELİLLER 497
I. İspat Kavramı ve Deliller 497
1. İspat Kavramı 497
a. İspat Açısından Delillerin Rolü 497
b. İspatın Nispiliği 498
c. Şüpheden Sanığın Faydalanması 500
2. İspat Konusu 501
a. İspat Edilmesi Gereken Olay 501
b. İspatına İhtiyaç Olmayan Hususlar ve İstisnaları 501
3. Kimin Neyi İspat Edeceği Meselesi 502
a. Mahkemenin Delilleri Kendiliğinden Araştırması Kuralı 502
b. İspat Külfeti 503
4. Delillerin Özellikleri 503
a. Delil Gerçek Olayı Temsil Edici Olmalıdır 503
b. Mantık Kurallarına Uygun Olmalıdır 504
c. Konu İle İlgili Olmalıdır 505
d. Delil Hukuka Uygun Olmalıdır 505
e. Deliller Müşterek Olmalıdır 505
f. Bilimsel Deliller 506
5. Delillerin Sınıflandırılması 507
II. Beyan Delili: Tanıklık 508
1. Tanık Beyanı 509
2. Tanığın Gelme Yükümü 510
3. Tanığın Hakları 510
4. Tanığın Zorla Getirilmesi 511
5. Tanıklıktan Çekinme 512
a. Kendisi ve Yakınları Aleyhine Tanıklıktan Çekinme: “Nemo Tenetur” Kuralı 512
b. Akrabalık 513
c. Meslek Sebebiyle Tanıklıktan Çekinme 513
d. Devlet Sırrı İle İlgili Tanıklık 515
e. Tanıklıktan Çekinme Sebebinin Bildirilmesi 516
f. Tanıklıktan Sebepsiz Çekinme 517
6. Tanığa Yemin Verilmesi 518
a. Yemin Verilmeyen Tanıklar 518
b. Tanığa Yemin Verilmesi 519
7. Tanıkların Dinlenmesi 520
8. Yüzleştirme 522
9. Tanık Dinlemede Görüntü ve Ses Kaydı (SEGBİS) 522
10. Tanığın Tekrar Dinlemesi 524
11. Tanığa Verilecek Tazminat ve Giderler 525
12. Tanığın Korunması 525
III. Belirti Delilleri 532
1. Belirti Kavramı 532
2. Belirti Delilinin Duruşmada İkamesi 534
IV. Belge Delilleri 534
1. Delil Olabilen Belgeler: Vesika, Senet, Belge 534
2. Belgenin Sağlamlığı 534
3. Yazılı Belge 535
4. Şekil Tesbit Eden Belge 536
5. Ses ve Görüntü Tesbit Eden Belge 536
6. Bilişim Verisi Şeklindeki Belgeler 537
7. Belge Delillerinin Duruşmada İkamesi 537
V. Hukuka Uygun Bir Şekilde Elde Edilmiş Delille İspat 537
1. Kanuna Aykırı Elde Edilen Delili Yasaklamanın Amacı 537
2. Terminoloji “Kanuna Aykırılık”, “Hukuka Aykırılık” ve “Hukuka Uygunluk” 538
3. Kanuna Aykırı Olarak Elde Edilen Deliller Konusundaki Yerleşik Görüşler 539
a. “Hüküm Verirken Kullanılması Yasaklanan Deliller” Görüşü 540
aa. Konusu Bakımından Yasaklanmış Olan Deliller 540
ab. Özel Hayatın Korunması Amacı İle Yasaklanan Deliller 540
ac. Elde Edilmesinde Uygulanan Metod Dolasıyısle Yasaklanan Deliller 541
ad. “Korunan Hak ve Hukuki Menfaat” Görüşü 541
4. Yetki Sınırı Aşılarak Elde Edilen Delil 542
5. Adil Yargılama Hakkı ve Bunun Delil Elde Etme Yetkisi İle İlişkisi 543
6. Sanık Hakları Teorisi 544
7. İstisnai Hallerde Kullanılabilen Kanuna Aykırı Yöntemle Elde Edilen Deliller 545
8. Hukuka Uygun Olarak Elde Edilen Delilin, Başka Bir Davada Kullanılamaması Kuralı 546
9. Yabancı Ülkede Türk Kanunlarına Aykırı Yöntemlerle Elde Edilen Deliller Açısından İstisnalar 546
10. Delil Yasaklarının Uzak Etkileri Sorunu 546
11. Delilin Dosyadan Çıkartılması Sorunu 548
12. Kanaatimiz 548
VI. Hukuka Aykırı Bir Şekilde Elde Edilen Delillere Örnekler 550
1. Kanuna Aykırı Olarak Durdurma 550
2. Arama ve Elkoyma İşlemindeki Kanuna Aykırılıklar 551
3. Özel Kişiler Tarafından Elde Edilen Deliller 552
4. Yakalama İşlemlerindeki Hukuka Aykırılıklar 553
a. Yakalanan Kişinin Haklarını Öğrenme Hakkı’nın İhlali 553
b. Yakalanan Kişinin Susma Hakkının İhlali 553
c. Yakalanan Kişinin İsnadı Öğrenme Hakkının İhlali 553
d. Yakalanan Kişinin Hakim Önüne Çıkarılma ve Sorguya Çekilme Hakkının İhlali. 554
5. İfade Alma İlgili Kurallara Aykırılık 554
a. İfade Alma Veya Sorgu Sırasında Müdafiin Hazır Bulunmaması 554
b. Müdafiin Şüpheli İle Görüştürülmemesi 554
c. “Yasak Sorgu Yöntemlerinin Uygulanmamasını Talep Etme” Hakkı 554
d. “İfade Alma Sayılmayan” Konuşmaların Akibeti 555
e. Hakların Kullandırılmamasının Sonucu 555
İKİNCİ KİTAP:
CEZA MUHAKEMESİNİN YÜRÜYÜŞÜ
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM:
İLK DERECE MUHAKEMESİ
§ 22. CEZA MUHAKEMESİNİN EVRELERİ 557
I. Ceza Muhakemesinin Evreleri ve Morfolojik Prensipler 557
1. Organiklik Prensibi 557
a. Derece 557
b. Evre 558
c. Aşama 559
d. Bölüm 559
e. Hadise 559
2. Gelişme Prensibi 559
3. Uygunluk Prensibi 559
4. CMK’nın Soruşturma ve Kovuşturma Evreleri 560
5. Bizim Kabul Ettiğimiz Muhakeme Şeması 560
a. Suça İlişkin Araştırma İşlemleri 560
b. Kısa Soruşturma 561
c. Ara Soruşturma (İddianamenin Kabul Veya İadesi Aşaması) 561
d. Kovuşturma Evresi 562
§ 23. SORUŞTURMA EVRESİ 563
I. Soruşturma Evresinin Organları 563
II. Soruşturma Evresinin Özellikleri 564
III. Suçun İşlendiğinden Bilgi Edinme 566
1. Suçun Öğrenilmesi ve Soruşturmaya Başlama 566
2. Araştırma Yaparak Kendiliğinden Öğrenme 566
3. Şikayet ve Benzeri Kurumlar 567
4. İhbar 567
5. Gizli Haber Verme 568
6. Suç Duyurucu Rapor 568
7. Şüpheli Ölümün İhbarı 568
8. Medya’nın Suç Haberi Toplaması ve Sanık Hakları 569
IV. Ceza Soruşturmasının Başlaması 570
1. Ceza Soruşturması 570
2. Soruşturmaya Yer Olmadığı Kararı (SYOK) 571
V. Araştırma Mecburiyeti 573
1. Araştırma Mecburiyeti Kavramı 573
2. Adli Görevlerin Başlaması 573
VI. Adli Araştırmalar ve Koruma Tedbirleri 574
§ 24. CEZA MUHAKEMESİ ŞARTLARI 574
I. Ceza Muhakemesi Şartı Kavramı 574
II. Ceza Muhakemesi Şart ve Engelleri 575
1. Şikayet Şartı 575
a. Şikayet Kavramı 575
b. Şikayetin Soruşturma Evresindeki Rolü 576
c. Şikayetin Gayesi 576
d. Şikayetin Belli Bir Formülü Yoktur 577
e. Fiil Şikayet Edilir 577
f. Yazılı Şekil Şartı 578
g. Failin Gösterilmesi Gerekmez; Şikayet Sirayet Eder 578
h. Şikayet Süresi 580
ı. Şikayet Hakkından Vazgeçme 581
i. Şikayetin Uzlaşma İle İlişkisi 582
j. Yabancı Devletin Şikayeti 583
2. Yazılı Başvuru Şartı 583
3. İstem (Talep) Şartı 586
4. Mütalaa Şartı 586
5. İzin Şartı 587
6. Kamu Yararı Şartı 588
7. Diplomatlık Dokunulmazlığının Kalkması Şartı 589
8. Yasama Dokunulmazlığı 589
9. Kamu Görevlisi Dokunulmazlığının Kalkması Şartı 591
a. Memur Dokunulmazlığı 591
b. Hakimlik Dokunulmazlığı 592
c. Savcılık Dokunulmazlığı 592
d. Avukatlık Dokunulmazlığı 592
e. Noterlik Dokunulmazlığı 593
f. Askerlik Dokunulmazlığının Kalkması Şartı 593
g. Seçim Dokunulmazlığının Kalkması Şartı 594
h. Karşılıklılık Şartı 594
10. Şüphelinin Hayatta Olması Şartı 594
11. Sanığın Çocuk Veya Akıl Hastası Olmaması Şartı 594
12. Kabahatüstü (Suçüstü) Yakalanma Şartı 595
13. Ceza Muhakemesi Şartı Olarak Görev 596
14. “İddianamenin” ve “İddianamenin Kabulü Kararının” Hukuken Geçerli Olması Şartı 596
15. Uzlaşma Veya Önödeme Teklif Edilmesi Şartı 596
a. Uzlaşma Teklif Edilmesi 596
b. Önödeme Usulünün Denenmesi 596
16. Asıl Ceza Davasının Süresinde Açılması Şartı 597
17. Dava Zaman Aşımının Dolmuş Olmaması Şartı 597
18. Bekletici Meselenin Çözülmesi Şartı 597
19. Sanığın Türkiye’de Bulunması Şartı 597
20. Gaipliğin Kalkması Şartı 598
21. Durma Sebebinin Kalkması Şartı 598
22. Aynı Davaya Bakılmakta Olmaması Şartı 598
23. Yargı Bulunmaması Şartı (Ne Bis in Idem) 598
24. Yeni Delil Veya Yeni Olay Meydana Çıkması Şartı 599
25. Ceza Muhakemesi Şartı Sayılmayan Haller 599
§ 25. SORUŞTURMA İŞLEMLERİ 599
I. Suçu Araştırma Yetkisi 599
1. Genel Yetki ve Özel Yetki 600
2. Doğrudan Araştırma ve Dolayısıyla Araştırma 600
3. Re’sen Delil Araştırma 601
II. İfade Alma Veya Sorgu İçin Çağrı, Zorla Getirme 601
1. İfadesi Alınacak Kişinin Davetiye İle Çağırılması 601
a. Davetler 601
b. Kolluğun Davet Etme Yetkisi 602
2. Zorla Getirme 603
a. Zorla Getirme Kişi Özgürlüğünü Kısıtlar 603
b. Şüphelinin Zorla Getirtilmesi 603
c. Sanığın Duruşma İçin Zorla Getirtilmesi 604
d. Tanığın Zorla Getirilmesi 605
e. Bilirkişinin Zorla Getirtilmesi 606
III. İfade Alma ve Sorgu. 606
1. “İfade Alma” ve “Sorgu” Kavramları 606
2. Yakaladıktan Sonra İfade Alma, Gözaltında Tutulan Şüphelinin Veya Serbest Olan Kişinin İfadesinin Alınması 607
a. Yakalama Sonrası İfade Alma 607
b. Gözaltına Alınan Şüphelinin İfadesinin Alınması 607
c. Serbest Olan Kişinin İfadesinin Alınması 608
3. İfade Alma Sayılan ve Sayılmayan Sorular 608
4. Kimlik Tespiti 610
5. Suçlamanın Bildirilmesi 610
6. Müdafi Seçme ve Baro Tarafından Görevlendirilmesini İsteme, Hukuki Yardımdan Yararlanma Hakları ve Bunların Bildirilmesi 611
7. Hakların Bildirilmesi ve Hakları Kullanmaktan Vazgeçme Sorunu 612
a. Hakların Bildirilmesi 612
b. Hakları Kullanmaktan Vazgeçme Sorunu 613
8. Yakınlarına Haber Verme Mecburiyeti 614
9. Lehe Delil Toplanmasını İsteme Hakkı 614
10. Susma Hakkı 615
a. Susma Hakkı Pasif Haklardandır 615
b. Susma Hakkının Bilinip Bilinmemesi Sorunu 615
c. Susma Hakkı Bildirilmesinin İstisnası Yoktur 616
d. Bazı Tali Ceza Davalarında Susma Hakkı Bildirilmesi Gerekmez 616
e. Müdafiin İfade Alma Sırasındaki Konumu 616
11. İfadenin Sesli ve Görüntülü Olarak Kaydedilmesi Mecburiyeti (SEGBİS) 617
12. İfade Alma Veya Sorgu Oturumu 617
13. İfade Veya Sorgu Tutanağı 618
14. Şüphelinin Beyanının Özgür İradesine Dayanması 618
a. İfade Alma ve Sorguda Yasak Usuller 618
b. Kötü Davranma 619
c. İşkence 619
d. İlaç Verme 619
e. Yorma 619
f. Aldatma 619
g. Cebir Veya Tehditte Bulunma 619
h. Bazı Araçları Kullanma 619
ı. Kanuna Aykırı Yarar Vaat Etme 619
15. Yasak Usuller “Mutlak Delil Yasağı” Oluşturur 620
16. Kolluğun İkinci Kez İfade Alması Yasaktır 620
IV. Keşif 621
1. Keşif İlk Derece Mahkemesi Tarafından Yapılır 621
2. Soruşturma Evresindeki “Teftiş” İle “Keşif” Farklı İşlemlerdir 621
3. Keşif Kararı ve Keşfin Yapılması 621
4. Keşifte Hazır Bulunabilenler 623
V. Yer Gösterme 623
1. Oluşumu 623
2. Kendisini Suçlamama Hakkı 624
3. Yer Göstermenin Yapılması 624
4. Hükümlü ve Tutukluya Yer Gösterme İşlemi Yaptırılması 624
VI. Teşhis 625
1. Kavram 625
2. Aleyhe Delil Verme Yasağı ve Sıraya Dizme Usulü 625
3. Resimden Teşhis 626
4. Müdafiin Konumu 626
a. Teşhiste Hakların Bildirilmesi 627
b. Duruşmada Yüzleştirme ve Teşhis Hakkında 627
5. Teşhiste Yapılan Hukuka Aykırılık Örnekleri 628
VII. Gözlem Altına Alınma 630
VIII. Beden Muayenesi 631
1. Beden Muayenesi Tedbirinin Amacı 631
2. Şüphelinin Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alınması 634
a. İç Beden Muayenesi 634
b. Karar Verme Yetkisi, Karara İtiraz ve Yasaklanan Deliller 634
c. Hakim Kararı Alınmasına Rağmen İlgilinin Muayeneye Rıza Göstermemesi 635
d. Sağlık İçin Zararlı Olmama Koşulu 637
e. İşlemi Yapabilen Kişiler 637
f. Cezanın Ağırlığı Koşulu 638
g. Şüphelinin Dış Beden Muayenesi 639
2. Alkol Muayenesi 639
3. Mağdur ve Diğer Kişilerin İç ve Dış Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alınması 641
4. Çocuğun Soybağının Tespiti İçin Karar 642
5. Tanıklıktan Çekinme Sebepleri İle Muayeneden Veya Vücuttan Örnek Alınmasından Kaçınma 644
6. Kadının Muayenesi 645
7. Beden Muayenesi ve Aleyhe Delil Vermeye Zorlanamama Yasağı 645
IX. Moleküler Genetik İncelemeler ve DNA Veri Bankaları 646
1. Moleküler Genetik İncelemelerin Taşıdığı Özellikler 646
2. Moleküler Genetik İnceleme Yapılmasının Koşulları 647
3. Yargıtay Kararlarında Moleküler Genetik İncelemeler 652
4. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Görüşü 654
5. DNA Veri Bankaları 657
6. DNA Veri Bankaları Konusunda Uluslararası Düzenlemeler 659
a. Avrupa Konseyi 659
b. Prüm Sözleşmesi 659
c. Mukayeseli Hukuktaki Diğer Düzenlemeler 660
7. DNA Verileri ve Milli DNA Veri Bankası Kanunu Tasarısı 662
X. Fizik Kimliğin Tespiti 664
1. Kavram 664
2. Fizik Kimlik Bilgilerinin Yok Edilmesi 664
3. Teşhise Yarayan Kayıtlar 665
XI. Parmak izinin kayda alınması 665
1. Kavram 665
2. Parmak İzleri Kayıt Altına Alınabilen Kişiler 665
3. Sistemde Yer Alan Parmak İzi Kayıtlarının Kullanılması 666
4. Sisteme Kayıtlı Olan Parmak İzlerinin ve Fotoğrafların Silinmesi 667
5. Fotoğrafların Polis Hukukuna Göre Kayda Alınması 667
6. Polis Hukuku Amaçlı Kayıtlar İle Ceza Muhakemesi Amaçlı Kayıtlar Arasındaki Fark 668
XII. Ölünün Beden Muayenesi 669
1. Ölünün Kimliğini Belirleme 669
2. Otopsi 669
3. Yeni Doğanın Cesedinin Adli Muayenesi 670
4. Zehirlenme Şüphesi 670
§ 26. SORUŞTURMA EVRESİNİN SONA ERMESİ 671
I. Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar 671
1. Soruşturmasının Sona Ermesi 671
2. Maddi Mesele Bakımından Verilen Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar 671
3. Hukuki Mesele Bakımından Verilen Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar 671
4. Takdirilik Sistemi Kapsamında Verilen Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar 672
5. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Sonrasında Verilen Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar 672
6. Uzlaştırma Gerçekleşince Verilen Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar 672
7. Önödemedeki KYOK 672
8. Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Kararın Bildirilmesi 673
8. Kararın Kesin Hüküm Etkisi 673
II. “Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karara” İtiraz 673
1. Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karara İtiraz 673
2. Suçtan Zarar Görenin İtiraz Yetkisi 675
3. Şüphelinin İtiraz Etme Yetkisi Sorunu 675
4. Şüphelinin Hukuki Konumu 676
5. İtiraz Yöntemi 676
6. İncelemenin Yapılması 676
7. Verilebilen Kararlar 676
8. Takdirilik Sistemi 677
9. Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararına İtirazın Sulh Ceza Hakimliğince İncelenmesi İle Sona Eren Muhakemenin Dirilmesi 677
10. Etkin Soruşturma Yapılmaması Üzerine Yeniden Soruşturma Açılması 678
11. Kamu Davası Açmak Üzere İddianame Düzenlenmesi 678
§ 27. KAMU DAVASININ AÇILMASI 678
I. Kamu Davası Kavramı ve Kamu Davası Açılmasındaki Sistemler 678
1. Kamu Davası 678
2. Kamu Davası Açmada Mecburilik ve Takdirilik Sistemleri 679
II. Kamu Davası Açmada Takdir Yetkisi 680
1. CMK 171/1 Kapsamında Savcının Takdir Yetkisi 680
2. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi 680
a. CMK 171/2 Kapsamındaki Takdir Yetkisi 680
b. Yeterli Şüphenin Varlığı Koşulu 680
c. Uzlaştırmanın Önceliği 681
d. CMK 171/3. Fıkradaki Diğer Koşullar 681
e. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Kararına İtiraz 681
f. Deneme Süresinde Verilen Kararlar 682
III. Kamu Davasının Mecburiliği Sistemi 682
1. Kamu Davası Açma Mecburiyeti 682
2. Araştırma Mecburiyeti 682
3. Mecburilik Sisteminin Uygulanma Koşulu 683
4. Kamu Davasının Mecburiliği İlkesinin Yarar ve Zararları 684
5. Kamu Davasının Kendiliğindenliği ve Devamlılığı 684
IV. İddianamenin Düzenlenmesi ve Mahkemece İncelenmesi 684
1. Delillerin Yeterli Şüphe Oluşturması 684
2. Görevli ve Yetkili Mahkemeye Hitaben Düzenlenme 685
3. İddianamede Yer Alması Gereken Diğer Hususlar 685
4. Ara Soruşturma 685
V. İddianamenin İadesi 686
1. CMK 170. Maddeye Aykırı Olarak Düzenlenen İddianame Kavramı 686
2. Suçun Sübutuna Etki Edeceği Mutlak Sayılan Bir Delilin Toplanmamış Olması Kavramı 686
3. Önödeme Veya Uzlaşma Usulünün Uygulanmaması 686
a. Önödeme Uygulanmaması 686
b. Uzlaşma Teklif Edilmemesi 687
4. Yargıtay’ın İddianamenin İadesi İle İlgili Kararları 687
a. Tavsif Hatası 687
b. Sevk Maddesindeki Değişiklik İddianamenin İadesi Sebebi Değildir 688
c. Kimlik Bilgilerinin Eksik Olması İade Nedeni Olmaz 688
d. Sağlık Raporu Alınmaması 688
e. İfade Almadan İddianame Düzenlenmesi Mümkündür 689
f. Görevsizlik Veya Yetkisizlik Nedeni İle İade Kararı Verilemez 690
g. Eksik Soruşturma İade Nedeni Değildir 691
h. Etkin Pişmanlık İşlemlerinin Yapılmaması İade Nedenidir 691
5. Otomatik Kabul 692
6. İade Sonrası Savcılık İşlemleri 692
7. İddianamenin İadesi Yolunun Kapanması 692
8. İddianamenin İadesi Kararına Karşı Kanun Yolu 693
VI. İddianamenin Kabulü Kararı; Kamu Davasının "Açılmış Olması". 693
1. Kamu Davasının Açılmış Olması 693
2. Kovuşturma İşlemleri 694
3. Kovuşturma Evresinin Özellikleri 694
a. Sözlülük 695
b. Açıklık 695
c. Bağlılık 695
d. Yüze Karşılık 695
4. Kovuşturma Evresinin Aşamaları 695
§ 28. DURUŞMA HAZIRLIĞI 695
I. Duruşma Gününün Belirlenmesi 695
II. Duruşmada Hazır Bulunması Gereken Kişilerin Çağırılması 696
1. Çağrı Kavramı 696
2. Hazır Bulunması Gereken Kişilerin Çağırılması 696
3. Duruşma İçin Zorla Getirme 697
4. Tutuklu Sanığın Duruşmaya Çağrılması 697
5. Çağrıyı Yapma Yetkisi Mahkemeye Aittir 697
6. Mahkemenin Re'sen Tanık Veya Bilirkişi Çağırma Yetkisi Düzenlenmemiştir 698
III. İddianamenin Tebliği 698
1. Kabul Edilen İddianamenin Tebliği 698
2. Taslak İddianamenin Tebliği Sorunu 698
3. Savunma Hazırlama Süresi 699
a. Koruyucu Süre 699
b. Süreye Uymamanın Yaptırımı 699
c. Savunmayı Hazırlamak İçin Verilen Sürenin, "Yeterli" Olması Gerekir 700
IV. Sanığın Tanık veya Bilirkişi Davet Ettirmek, Savunma Delili Toplanmasını İstemesi 700
1. Duruşma Hazırlığında Savunma 700
2. Duruşma Hazırlığının Delil Toplama Bölümü 701
3. Tanığın Duruşmaya Çağrılması 701
4. Bilirkişi Veya Uzmanın Davet Edilmesini İstemek 702
5. Sanığın Delil Toplanması İstemi Hakkında Verilen Karar 702
6. Cumhuriyet Savcısına Bildirim 702
7. Savunma Tanıklarının İddia Makamına Bildirilmesi 702
8. İddia Tanıklarının Savunma Makamına Bildirilmesi 702
V. Duruşma Hazırlığında İstinabe ve Keşif 703
1. İstinabe 703
2. Naiple Veya İstinabe Yoluyla Tanık Veya Bilirkişi Dinlenmesi 704
a. Hastalık Veya Malullük Nedeniyle Naiple Veya İstinabe Yoluyla Dinleme 704
b. Konutunun Yargı Çevresi Dışında Olması Nedeniyle Naiple Veya İstinabe Yoluyla Dinleme 705
c. Davayı Gören Mahkemenin Büyükşehir Belediye Sınırları İçinde Naiple Veya İstinabe Yoluyla Dinleyememesi 705
d. İstinabe Olunan Mahkemenin Büyükşehir Belediye Sınırı İçindeki İstinabeyi Yapma Mecburiyeti 705
e. Tutuklu Sanığın Durumu 705
3. Görüntülü ve Sesli İletişim Tekniği Kullanılarak Tanık Veya Bilirkişi Dinlenmesi (SEGBİS) 706
4. Tanık Veya Bilirkişilerin Dinleneceği Günün Bildirilmesi 706
5. Duruşma Hazırlığında Yapılan Keşif ve Muayene 707
§ 29. DURUŞMANIN YAPISI 708
I. Duruşmanın Açıklığı 708
1. Muhakeme Hukuku İşlemlerinin Açıklığı 708
a. Gizli Yapılan İşlemler 708
b. Kimlik Bilgilerinin Gizliliği 709
2. Açıklığın Kaldırıldığı Haller 710
a. Duruşmanın Kapalı Yapılmasının Kararı 710
b. Kapalılık Kararının Gerekçesi 710
c. Kapalı Duruşmada Hazır Bulunma İzni 710
d. Zorunlu Kapalılık 711
e. Ses ve Görüntü Alıcı Alet Kullanma Yasağı 711
f. Duruşmanın Açıklığı İlkesinin İhlalinin Yaptırımı 711
3. Basın Özgürlüğü ve Aleniyet 712
a. Basın Özgürlüğünün Sınırları 712
b. Açık Duruşmanın İçeriğinin Yayımlanmasının Yasaklanabilmesi 713
II. Duruşmaya Ara Vermeme Kuralı 714
1. Duruşmanın Kesiksizliği 714
2. Duruşmaya Ara Verilebilen İstisnai Haller 714
3. Ara Verilmesini İsteme Hakkının Sanığa Bildirilmesi Mecburiyeti 715
4. Ek Savunma İçin Süre Verilmesi 716
III. Duruşmanın Düzeninin Sağlanması 716
1. Duruşmada Düzeni Sağlama Görevi 716
2. Salondan Çıkarma Yetkisi ve Disiplin Hapsi 716
3. Sanığın Dışarı Çıkarılması ve Duruşmanın Yokluğunda Sürdürülmesi 717
4. Duruşma Sırasında İşlenen Suç 718
IV. Duruşmada Hazır Bulunan Süjeler 718
1. Hakim 718
a. Hakimin Değişmemesi Kuralı 718
b. Mahkeme Başkanının Diğer Görevleri 719
ba. Şekil Bakımından İdare İşlemleri 719
bb. Sanığın Sorgusunu Yapmak 720
bc. Delillerin Ortaya Konmasını Yönetmek 720
2. Cumhuriyet Savcısı 720
a. Duruşma Savcısı 720
b. Birden Çok Savcı Veya Müdafi 721
3. Zabıt Katibi 722
4. Tercüman 722
a. Muhakemenin Dili 722
b. Tercümanın Görevlendirilmesi 723
c. Engelli Sanıkların Tercümanı 723
d. Tercümana Ödenen Ücret 723
e. Sanığın İstemi Üzerine Görevlendirilen Yardımcı Tercüman 723
f. Tercüman Listeleri 723
5. Müdafi 724
a. Müdafiin Duruşmada Hazır Bulunma Yükümü 724
b. "Duruşmaya Gelmeyerek Savunma" Girişimleri 724
c. Sanık Hazır Bulunmasa Da, Müdafii Hazır Bulunmaya Yetkilidir 725
d. Sanığın Temsil Edilmesi 725
6. Sanık 725
a. Sanığın Duruşmada Hazır Bulunması ve İstisnaları 725
aa. Sanığın Duruşmada Hazır Bulunma Hakkı ve Mecburiyeti 725
ab. Sanık Hakkında Zorla Getirme Kararı Verilmesi 726
ac. Sorgu Yapmadan Davanın Gıyapta Bitirilebileceği Haller 726
ad. Sanığın Duruşmanın Devamı Süresince Hazır Bulunması İçin Alınan Tedbirler 727
ae. Davanın Sanığın Yokluğunda Bitirilebileceği Haller 727
af. Yoklukta Duruşma 727
ag. Sanığın Duruşma Salonundan Çıkarılması Kararı 728
b. Duruşmada Hazır Bulunmaktan Bağışık Tutulma 728
ba. Sanığın Duruşmada Hazır Bulunması Temel İlkedir 728
bb. Müdafiin Yetkili Kılınmış Olması Gerekir 728
bc. Bağışık Tutulan Sanığın İstinabe Suretiyle Sorgusu 728
bd. Görüntülü ve Sesli İletişim Tekniği İle Sorgu (SEGBİS) 729
be. Tutuklu Sanıkların Durumu 729
bf. Yurt Dışında Bulunan Sanıkların Durumu 730
c. Sanık Hazır Bulunmaksızın Yapılan Duruşmalarda Eski Hale Getirme 730
d. Sanığı Duruşmaya Getirmek İçin Yakalama Emri Verilmesi 731
§ 30. DURUŞMANIN YÜRÜYÜŞÜ 731
I. Duruşmanın Açılması ve Başlatılması 731
1. Duruşmanın Başında Yapılan İşlemler 731
a. Duruşmanın Açılması ve Bir Başka Güne Bırakılması 731
b. Duruşmanın Başlaması ve Yapılan İşlemler 732
c. Duruşmanın Açılması ve Duruşmanın Başlaması Arasındaki Fark 732
2. Tanıkların, Bilirkişilerin ve Uzmanın Yoklaması 733
3. Duruşmaya Başlama Kararı 733
4. İddianamenin Kabulü Kararının Okunması 733
5. Sanığın Kimliğinin Tespiti 733
6. Sanığa suçlamanın anlatılması 734
a. Sanığa iddianın anlatılması 734
b. İddianame Yerine Geçen Belge 734
c. Yetkisizlik Kararının Okunması 736
7. Önödemenin Veya Uzlaşmanın Hatırlatılması 736
8. İlk Talî Davaların Açılması 736
II. Duruşmada Yapılan Sorgu 737
1. Sorgunun Önemi 737
2. Sorgu Yöntemi 738
III. Delillerin Ortaya Konulması ve Delil İkamesi İsteminin Reddi 739
1. Delil İkamesi İsteminin Reddi 739
2. Delilin Ortaya Konmasının Reddi Kararının Gerekçesinin Yazılması Mecburiyeti 740
3. Delilin Ortaya Konmasından Vazgeçilmesi 740
4. Delil Veya Olayın Geç Bildirilmesi Ret Sebebi Olmaz 741
5. Mazeretsiz Gelmeyen Sanığın Yokluğunda Ortaya Konulan Deliller 741
IV. Anlattırıcı Soru ve Çapraz Sorgu 741
V. Esas Hakkında Mütalaalar 742
1. Soruşturma Evresinde Tarafların Görüşlerinin Alınması 742
2. Kovuşturma Evresinde Verilen Kararlar Öncesinde Görüş Alma 742
3. Esas Hakkındaki Mütalaa 743
4. Tartışmada Söz Alma Sırası 743
5. Tartışmanın İçeriği 743
6. Cevap Verme Hakkı 744
VI. Sanığın Son Söz Hakkı 744
VII. Hüküm Vermek İçin Müzakere 745
1. Duruşmadan Sonuç Çıkarma Müzakeresi 745
2. Müzakerenin Yönetimi ve Oyların Toplanması 746
VIII. Kararlarda Oybirliği Veya Oyçokluğu 747
1. Kararların Oylanması 747
2. Karşı Oy ve Gerekçesi 747
§ 31. HÜKÜM 748
I. Hüküm Kavramı 748
1. Hüküm Vermenin Kolektif Oluşu 748
2. Çelişme 748
3. Mütalaa Niteliğinde Hüküm 749
4. Karar Niteliğinde Hüküm 749
5. Kesin Hüküm 750
6. Hükmün Mecburiliği Meselesi 751
II. Hükmün Unsurları 751
1. Maddi ve Hukuki Mesele 751
2. Hükmün “Sonuç” Kısmı 752
3. Gerekçeli Karar ve Kısa Karar 753
III. Gerekçe Kavramı; Hükmün Gerekçesi 754
1. Gerekçe Kavramı 754
a. Psikolojik Anlamdaki Hükmün Gerekçesi 754
b. Gerekçenin Yararları 754
c. Gerekçelerin Zararları 754
d. Yazılı Hukuk ve AİHM Kararlarındaki Durum 755
2. Gerekçede Bulunması Gereken Noktalar 755
3. Kararların Gerekçeli Olması 756
4. Hükmün Gerekçesi 756
a. Mahkumiyet Kararının Gerekçesinde Gösterilmesi Gereken Hususlar (CMK 230/1) 756
b. Beraat Kararının Gerekçesinde Gösterilmesi Gereken Hususlar 757
c. Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararının Gerekçesinde Gösterilmesi Gereken Hususlar 757
IV. Hükmün Konusu 757
1. Yargılanacak Uyuşmazlığın Belirtilmesi 757
2. Fiili Nitelendirmede Mahkemenin Serbest Olması 758
3. Tavsif Değişikliği 759
a. Tavsif Nedeni İle Ek Savunma Verilmesi 759
b. Bildirimlerin Hem Sanığa, Hem de Müdafie Yapılması 761
V. Hakimin Kararını Duruşmaya Getirilmiş ve Huzurunda Tartışılmış Delillere Dayandırma Mecburiyeti 762
1. Delillerin Doğrudan Doğruyalığı İlkesi 762
2. Sözlülük İlkesi 762
VI. Delillerin Hakimin Vicdani Kanaati İle Serbestçe Takdir Edilmesi 762
1. Vicdani Delil Sistemi 762
2. Delillerin Değerlendirilmesi (Takdiri) 763
a. Delillerin Sağlamlık Bakımından Değerlendirilmesi 763
b. Delillerin “Hukuka Uygunluk” Bakımından Değerlendirilmesi 763
3. Sübut Konusunda Hüküm Faaliyeti 764
4. Tecrübe Kaidesi İle İlgili Faaliyet 764
5. Karine 764
VII. Hüküm fıkrası 765
1. Hükmün "Türk Milleti Adına" Verilmesi 765
2. Hükmün Başında Yazılacak Noktalar 765
3. Hükmün Gerekçesinin En Geç Onbeş Gün İçinde Dava Dosyasına Konulması 766
4. Karar ve Hükümlerin Bunlara Katılan Hâkimler Tarafından İmzalanması 766
§ 32. HÜKÜM TÜRLERİ 766
I. Beraat Kararı 766
1. Yüklenen Fiilin Kanunda Suç Olarak Tanımlanmamış Olması 766
2. Yüklenen Suçun Sanık Tarafından İşlenmediğinin Sabit Olması 767
3. Yüklenen Suç Açısından Failin Kast Veya Taksirinin Bulunmaması 767
4. Yüklenen Suçun Sanık Tarafından İşlenmesine Rağmen, Olayda Bir Hukuka Uygunluk Nedeninin Bulunması 767
5. Yüklenen Suçun Sanık Tarafından İşlendiğinin Sabit Olmaması 767
6. Derhal Beraat Kararı Verilebilen Durumlar 769
II. Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı 769
1. Kusur Bulunmaması Nedeniyle Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı 769
a. Yaş Küçüklüğü, Akıl Hastalığı 770
b. Zorunluluk Hali, Meşru Savunmada Sınırın Aşılması, Hata 770
2. Etkin Pişmanlık, Şahsi Cezasızlık vb. Nedenlerle Verilen Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı 770
III. Mahkumiyet Hükmü 771
IV. Güvenlik Tedbiri Hükmü 771
V. Davanın Reddi Kararı 773
1. Yargının Otoritesi 773
2. Ne Bis in Idem 773
3. Kesin Hüküm 774
4. Maddi Mesele Bakımından Kesin Hüküm 774
5. Ceza Mahkemesince Verilen ve Kesinleşen Hükmün Hukuk Mahkemesi Hakimini Bağlayıp Bağlamayacağı Konusu 774
VI. Düşme Kararı 775
1. Davayı Düşüren Sebepler 775
2. Düşme Kararının Verileceği Zaman 776
VII. Görevsizlik Kararı 777
VIII. Durma Kararı 777
IX. Yargılama Giderleri 778
1. Muhakemenin Gerektirdiği Giderler 778
2. Yargılama Giderleri Konusunda Karar Verilmesi 778
3. Cezaya Mahkumiyette Yargılama Giderleri 779
a. Sanığın Mahkum Olması 779
b. Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararına İtirazda Yargılama Giderleri 779
c. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Halinde 779
d. Hüküm Kesinleşmeden Sanığın Ölmesi Halinde Yargılama Giderleri 780
e. Aynı Sanığın Birleştirilen Davalarında Yargılama Gideri 780
f. İştirak Halinde İşlenen Suçlarda Yargılama Gideri 780
4. Beraat Veya Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararında Yargılama Giderleri 780
5. Diğer Bazı Haller 780
6. Karşılıklı Hakaret Halinde Gider 781
7. Kanun Yolu Davasında Gider 781
8. Adli Tatil 782
X. Hükmün Açıklanması 783
1. Duruşmanın Sona Ermesi 783
a. Dar Manada Duruşmanın Sona Ermesi 783
b. Duruşmadan Sonuç Çıkarma Evresinin Başlaması 783
c. Duruşmadan Sonuç Çıkarma Evresi İle Birlikte Geniş Manada Duruşmanın Sona Ermesi ve Hükmün Verilmesi 783
2. Hükmün Açıklanması (Tefhimi) 783
§ 33. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI 784
I. Sanığın Rızasının Ceza Muhakemesinde Rol Oynadığı Haller 784
1. Kamu Davasının Mecburiliği Prensibinin Rızaya Dayalı İstisnaları 784
2. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasının Hukuki Niteliği 784
II. HAGB Kararı 786
1. HAGB Kararı Verilemeyen Haller 786
a. HAGB’nin Uzlaştırma ile İlişkisi 786
b. Devrim Kanunları ve Çek Kanunu 786
c. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarının Göz Önünde Tutulması 786
2. HAGB Kararı Verilmesinin Önkoşulları 787
a. Mahkumiyet Hükmü Kurulmuş ve Cezanın Belirlenmiş Olması Koşulu 787
b. Cezaya İlişkin Önkoşul 787
c. Sanığın Kabul Etmesi Koşulu 788
3. HAGB Kararı Verilmesinin Özel Koşulları 788
a. Sanığın Daha Önce “Kasıtlı” Bir Suçtan Mahkum Olmamış Bulunması 788
b. Mahkemece Sanığın Yeniden Suç İşlemeyeceği Konusunda Kanaate Varılması 788
c. Zararın Giderilmesi 789
d. Zararın Giderilememesi 789
4. HAGB Kararı Verilmesinin Sonuçları 789
a. Mahkumiyet Hükmünün Hüküm Doğurmaması 789
b. Denetimli Serbestlik Uygulama Mecburiyeti 790
c. Seçenek Yaptırımlara Çevirememe 790
d. Zamanaşımının Durması 790
e. HAGB Kararının Sisteme Kayıt Edilmesi 790
5. HAGB Kararına Karşı Kanun Yolu 790
a. İtiraz 790
b. İstinaf 792
c. Kanun Yararına Bozma 792
III. Denetimli Serbestlik Süresinde Veya Sürenin Sonunda Verilebilen Kararlar 794
1. Yükümlüklere Uyma Halinde Düşme Kararı Verilmesi 794
2. Yükümlülüklere Uymama Halinde Hükmün Açıklanması 794
3. Yeni Bir Mahkumiyet Hükmü Kurulması 794
IV. Çocuk Ceza Hukukundaki HAGB 794
V. Kesinleşmiş Hükümlerde HAGB 795
BEŞİNCİ BÖLÜM:
ÖZEL YARGILAMA USULLERİ
§ 34. GAİP VE KAÇAKLARIN YARGILANMASI 797
I. Gaiplerin Ceza Muhakemesindeki Durumu 797
1. Gaibin Tanımı 797
a. Bulunduğu Yer Bilinmeyen 797
b. Yurt Dışında Bulunup da Yetkili Mahkeme Önüne Getirilemeyen 797
c. Yetkili Mahkeme Önüne Getirilmesi Uygun Bulunmayan Kişi 797
2. Gaip Hakkında Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı Verilebilir 797
3. Gaip Hakkında Delil Toplama ve Koruma Tedbiri Uygulama 798
4. Naip Hakim ve İstinabe Olunan Mahkeme 798
5. Tutuklamama Güvencesi Belgesi 798
II. Kaçakların Yargılanması 799
1. Kaçak Tanımı 799
2. Kaçak Kararı Verilmesi 799
3. Kaçak Hakkında Yapılan Kovuşturma 800
4. Kaçak İçin Zorunlu Müdafi Görevlendirilmesi 800
5. Zorlama Amaçlı Elkoyma 800
a. Amaç 800
b. Ölçülülük 800
c. Kayyım Tayini 800
d. Zorlama Amaçlı Elkoyma Kararı Kapsamındaki Suçlar 801
e. El Koyma Kararının Uygulanması ve Kaldırılması 801
f. Kaçağın Bakmakla Yükümlü Olduğu Yakınlarına Yardım Kararı 801
g. Kanun Yolu 801
6. Kaçak Hakkında Yoklukta Tutuklama Kararı Verilebilmesi 802
§ 35. MÜSADERE MUHAKEMESİ 802
I. Suçta Kullanılan Veya Suçtan Meydana Gelen Eşyanın Müsaderesi 802
1. Kamu Davası Açılmaması, Esasla Birlikte Müsadere Kararı Verilmemesi 802
2. Müstakil Müsadere Davası Açabilenler 803
3. Müsadere Duruşması ve Karar 803
4. Müsadere Davasında Elkoyma 803
II. Suç Konusu Olmayan Eşyanın Müsaderesi 804
III. Kanun Yolu 804
1. Müstakil Müsadere Kararına Karşı İstinaf 804
2. Suç Konusu Olmayan Eşyanın Müsaderesine İtiraz 805
§ 36. TÜZEL KİŞİNİN CEZA MUHAKEMESİNDE TEMSİLİ 805
I. Tüzel Kişi Hakkında Yaptırım Uygulanması Sorunu 805
1. Ceza Sorumluluğunun Sübjektifliği 805
2. Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbiri Uygulanması 805
3. Ceza Sorumluluğu Bulunan Tüzel Kişiler 806
4. Tüzel Kişi İle Uzlaşma 806
5. Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru 807
II. Tüzel Kişinin Faaliyeti Çerçevesinde İşlenen Suçların Muhakemesi 807
1. Tüzel Kişinin Organ Veya Temsilcisinin Duruşmaya Kabul Edilmesi 807
2. Tüzel Kişinin Kamu Davasına Katılması 807
§ 37. UZLAŞTIRMA 807
I. Uzlaştırma ve Uyuşmazlığın Saptırılması 807
1. Uyuşmazlıkların Alternatif Yöntemlerle Halledilmesi 807
2. CMK’daki Uzlaştırma ve HMK’daki Arabuluculuk 808
II. Ceza Muhakemesi Kanunun Uzlaştırma Sistemi 809
1. Uzlaştırma, Yaptırım Benzeri Olan Bir Kurumdur 809
2. Şikayet Şartının Gerçekleşmesi Koşulu 810
3. Suça İlişkin Araştırma Yapılması ve Yeterli Şüphe 810
4. Uzlaştırma Teklifinin Yapılması 810
5. Şüphelinin Uzlaştırmadaki Hakları 811
6. Birden Çok Fail Bulunması Halinde Uzlaştırma 812
7. Mağdurun Uzlaştırmadaki Hakları 812
III. Uzlaşmaya Tabi Olan Suçlar 812
1. Soruşturulması ve Kovuşturulması Şikayete Bağlı Suçlar, Uzlaşmaya Tabidir 812
2. TCK’da Yer Alan Uzlaştırmaya Tabi Suçlar 813
3. Çocuklar Bakımından Uzlaştırmaya Tabi Suçlar 814
4. Özel Kanunlarda Uzlaştırmaya Tabi Suçlar 815
IV. Uzlaştırmaya Tabi Olmayan Suçlar 816
1. Uzlaştırma Uygulanamayan Bağlantılı Suçlar 816
2. Uzlaştırma Uygulanamayan Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlar 817
3. Uzlaştırma Uygulanamayan Önödemeye Tabi Suçlar 817
4. Uzlaştırma Uygulanamayan, Mağduru Kamu Tüzel Kişisi Olan Suçlar 817
V. Uzlaştırmacı Olabilenler: Avukat Veya Hukukçu, Cumhuriyet Savcısı 817
1. Uzlaştırmacının Tarafsızlığı 817
2. Uzlaştırma Bürosunca Görevlendirilen Uzlaştırmacı Avukat. 818
3. Hukuk Öğrenimi Görmüş Kişiler Arasından Uzlaştırmacı Görevlendirilmesi 819
VI. Uzlaştırma İşlemlerinin Yürüyüşü 819
1. Baro Tarafından Yapılması Gereken Hususlar 820
2. Uzlaştırmacıya Ödenen Ücret 821
3. Uzlaştırma İlkeleri 821
4. Süreler 821
5. Uzlaştırma Oturumu Öncesi Yapılan Hazırlık Evresi 821
VII. Uzlaştırma Müzakereleri Aşaması 822
1. Tanışma ve Uzlaştırmacının Giriş Konuşması 822
2. Bilgi Toplama Aşaması (Doğrudan Soru ve Çapraz Sorgu) 822
3. Halledilmesi Gereken Problemleri Sınırlama ve Daraltma Evresi 823
4. Ayrı Yerlerde Toplanma 823
5. Tarafların Tekliflerini Belirleme Evresi 824
6. Müzakere Aşaması 824
7. Uzlaştırma Sureti ve Edim 824
a. Uzlaştırma ve Edimin Belirlenmesi Aşamasında Dikkat Edilecek Hususlar 824
b. Edim 824
8. Raporun Düzenlenmesi Aşaması 825
9. Haricen Uzlaştırma 825
10. Edimin İfa Edilmesi ve Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi 825
11. Hukuk Davası Açmak İçin Zamanaşımı Sorunu 826
a. Uzlaşmama Durumunda Tazminat Davası Açma Sorunu 826
b. Uzlaşmaya Rağmen Edimin Yerine Getirilmemesi 826
c. Hukuk Davalarının Zamanaşımı 826
12. Mahkeme Tarafından Uzlaştırma 826
13. Çocuk Hukukundaki Uzlaştırma 827
ALTINCI BÖLÜM:
KANUN YOLLARI
§ 38. KANUN YOLLARINA BAŞVURMA HAKKI 829
I. Kanun Yolu Muhakemesinin Gayesi ve Görevi 829
1. Denetim Muhakemeleri ve Kanun Yolu Kavramı 829
2. Kanun Yolu Muhakemesinin Niteliği 830
3. Kanun Yoluna Başvurmak, Bir İnsan Hakkıdır 830
II. Kanun Yoluna Başvurabilenler 831
1. Şüpheli ve Sanığın Kanun Yolu Davası Açması 831
a. Serbest Olan Şüpheli Veya Sanığın Başvurusu 831
b. Tutuklunun Kanun Yoluna Başvurması 832
2. Avukatın Başvurma Hakkı 832
a. Müdafiin Kanun Yolu Başvurusu 832
b. Başvurunun Sanığın Açık Arzusuna Aykırı Olmaması Kuralı 833
c. Müdafiin Kanun Yoluna Başvurmaması 833
d. Müdafiin Kanun Yoluna Başvurma Yetkisinin Sona Ermesi 833
3. Yasal Temsilci ve Eşin Dava Hakkı 834
4. Medenî Bakımdan Sorumlunun ve Üçüncü Şahısların Kanun Yolu Davası 835
5. Cumhuriyet Savcısının Kanun Yoluna Başvurma Yetkisi 835
a. Kararı Veya Hükmü Veren Mahkemenin Yargı Çevresindeki Cumhuriyet Savcısı 835
b. Başka Mahkemenin Yargı Çevresindeki Cumhuriyet Savcısı 836
c. Cumhuriyet Savcısının Açtığı Kanun Yolu Davasının Lehe Veya Aleyhe Oluşu 836
6. Katılanın Kanun Yoluna Başvurma Yetkisi 836
a. İlk Derece Muhakemesinde Katılan Sıfatını Almış Bulunanlar 836
b. Katılan Sıfatını Alabilecek Surette Suçtan Zarar Görmüş Olanlar 837
7. Olağanüstü Kanun Yolu Davası Açabilenler 838
a. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının İtirazı Davası Açabilenler 838
b. BAM Cumhuriyet Başsavcısının İtirazı Davası Açabilenler 838
c. Kanun Yararına Bozma Davası Açabilenler 838
d. Yargılamanın Yenilenmesi Davası Açabilenler 838
III. Kanun Yolu Davasının Açılması 838
1. Kanun Yolu Muhakemesinde İddia Hakkı 838
2. Karardan Önce Kanun Yolu Davası Açılamaz 839
3. Kanun Yoluna Başvurma Hakkının Öğretilmesi 839
4. Başvuru Süresi 839
5. İstek Koşulu 839
a. Yazılı Başvuru 839
b. Sözle Başvuru 840
c. İsteğin Koşulsuz Olması Şartı 840
d. Otomatik Açılma 840
6. Vazgeçme, Geri alma 841
a. Vazgeçme ve Geri Alma Farkı 841
b. Müdafiin Vazgeçmesi Veya Geri Alması, Vekaletname İbrazı 841
c. Küçükler ve Müdafiin Vazgeçme Veya Geri Alması 841
d. Cumhuriyet Savcısının Vazgeçme Veya Geri Alması 841
7. Kanun Yoluna Başvuru Harcı 842
8. Başvurulacak Makam 842
9. Kanun Yolunun Belirlenmesinde Hata 842
10. Karardan Zarar Görmek Şartı 843
11. Davanın Kabulü Kararı 843
IV. Kanun Yolu Davasının Açılmasının Sonuçları 843
1. Kesinleşmenin Engellenmesi 844
a. Kesinleşmenin Engellenmesi ve Muhakemeye Devam Olunması 844
b. Ceza İnfazının Geri Bırakılması Veya Durması 844
c. Mahkûmiyet Dışındaki Kararların Yerine Getirilmesinin Mümkün Olması 845
2. Yargılamanın Üst Mahkemeye Devredilmesi 845
3. İncelemenin İstekle Bağlı Olması 845
4. Verilecek Kararın Kanun Yolu Davası Açmayanlara Tesir Etmemesi 845
5. Verilecek Kararın Kesin Olması 846
6. Aleyhe Değiştirmeme Mecburiyeti Doğması: Reformatio in Peius 846
a. Kavram 846
b. İtirazdaki Durum 847
c. İstinaf ve Yargılamanın Yenilenmesindeki Durum 847
d. Temyizdeki Durum 847
§ 39. İTİRAZ 848
I. İtiraz Yolunun Niteliği 848
1. İtirazın Olağan Kanun Yolu Oluşu 848
2. İtirazda Maddi Meselenin İncelenmesi 848
II. İtiraz Olunabilen ve İtiraz Olunamayan Kararlar 849
1. Kanunun İtirazı Kabul Ettiği Haller 849
a. Hâkimlik Makamı Kararları 849
b. İtiraz Olunabilen Mahkeme Kararları Kanunda Gösterilmiştir 849
c. Savcılık İşlemleri 849
2. İtiraz Olunamayan Kararlar 850
a. Mahkemenin Hüküm Şeklinde Verdiği Karar 850
b. Mahkemenin Ara Kararları 850
c. İtiraz Edilemeyen Hakimlik Kararları 850
d. Yargıtay Kararları 850
e. İtiraza Müsait Olmayan Kararlar 851
III. Tutuklama Kararına ve Yakalama Emrine İtiraz 851
1. Tutuklama Kararına İtiraz 851
a. Sulh Ceza Hakimliği Veya Mahkemece Verilen Tutuklama Kararı 851
b. Tutuklamama Kararına İtiraz Üzerine, Merci Tarafından Verilen Tutuklama Kararına İtiraz 851
c. Tutuklu Şüphelinin Salıverilme İstemi Hakkında Verilen Karara İtiraz 852
2. Yakalama Emrine İtiraz 852
a. Soruşturma Evresinde Sulh Hakimi Tarafından Düzenlenen Yakalama Emrine İtiraz 852
b. Kovuşturma Evresinde Mahkeme Tarafından Düzenlenen Yakalama Emrine İtiraz Sorunu 852
IV. İtiraz Yolunda Yargılama Makamı 853
1. İtiraz İçin Başvurulacak Makam 853
2. İtirazı İnceleyen Makam 853
a. Sulh Ceza Hâkimliği Kararlarına Yapılan İtirazlar 853
b. Sulh Ceza Hakimliğinin Tutuklamama Kararına Yapılan İtiraz Üzerine Verilen Tutuklama Kararına İtiraz 854
c. Asliye Ceza Mahkemesi Hâkimi Tarafından Verilen Kararlara Yapılacak İtirazların İncelenmesi 854
d. Ağır Ceza Mahkemesi İle Ağır Ceza Mahkemesinin Başkanı Tarafından Verilen Kararlara İtirazı İnceleyen Makam 854
e. Naip Hâkim Kararlarına Yapılan İtirazların İnceleyen Makam 854
f. Bölge Adliye Mahkemesi Ceza Dairelerinin Kararları İle Yargıtay Ceza Dairelerinin Esas Mahkeme Olarak Baktıkları Davalarda Verdikleri Kararlara Yapılan İtirazlar 854
g. Yapılan Değişikliğin Değerlendirilmesi 854
V. İtiraz Davasının Açılması ve Sonuçları 855
1. İddia Hakkı 855
2. İtiraz Süresi ve İtiraz Tali Davasının Açılması 855
3. Kararı Veren Makamın İtiraz Edilen Kendi Kararını Düzeltme Yetkisi 856
4. İtirazın Yerine Getirmeyi Engellememesi 856
5. İtiraz Tali Davasında Karşı Görüş Alınması 856
6. İtirazın İncelenmesi 857
7. İtiraz Üzerine Verilen Islah Kararı 857
8. İtiraz Üzerine Verilen Kararın Kesinliği; Kanun Yararına Bozma Yolu 857
§ 40. İSTİNAF 858
I. İstinaf Hakkında Genel Bilgiler 858
1. İstinafta Maddi ve Hukuki İnceleme Yapılması 858
2. İstinafın Leh ve Aleyhindeki Görüşler 859
3. CMK’nın Kabul Ettiği İstinaf Genişletilmiş Temyizdir 859
4. İstinafta Yargılama Makamı 860
5. İstinafta İddia Makamı 860
6. Bölge Adliye Mahkemesi Adalet Komisyonu 860
II. İstinaf Edilebilen ve Edilemeyen Hükümler 861
1. İstinaf Edilebilen Hükümler 861
a. İlk Derece Mahkemelerinin Hükümleri 861
b. Hükme Esas Teşkil Eden Ara Kararlar 861
c. Diğer Kanunlarda Temyiz Teriminin Kullanıldığı Haller 861
d. İstinaf Atlanarak Doğrudan Temyiz Davası Açılabilen Hal 861
2. İstinaf Edilemeyen Hüküm Veya Kararlar 862
a. 3000 TL Adli Para Cezasına Mahkumiyet Hükümleri 862
b. 500 Gün Adli Para Cezasına Kadar Beraat Hükümleri 862
c. Durma Kararı 862
d. Soruşturma Evresinde Verilen Kararlar 863
e. HAGB Kararının İstinaf ve Temyiz Edilmesi Sorunu 863
f. Kesin Olarak Verilen, İstinaf Edilemeyen Kararların İnsan Hakları Açısından Değerlendirilmesi 863
III. İstinaf Davasının Açılması 864
1. İstem Şartı 864
a. Davasız Yargılama Olmaz İlkesi 864
b. Otomatik İstinaf 864
2. Başvurulacak Mahkeme ve Süre Koşulu 865
a. İstinaf Süresi 865
b. Asliye Ceza Mahkemelerinde İstinaf Süresi 865
c. İstinafta Eski Hale Getirme 865
3. Karardan Zarar Görme Koşulu 866
4. İstinaf Nedeni ve Gerekçe Gösterme Mecburiyeti Yoktur 866
a. Sanık İle Katılanın Başvuru Nedenlerini Göstermek Mecburiyeti Yoktur 866
b. Cumhuriyet Savcısının İstinaf Nedenlerini Gerekçeleri İle Birlikte Gösterme Mecburiyeti 868
c. İstinaf Nedenleri ile Gerekçelerinin Sonradan Bildirilmesi 868
5. İstinaf Davası Açabilenler 869
IV. İstinaf Davası Açılmasının Sonuçları 870
1. Hükmün Kesinleşmesinin Önlenmesi ve Esas Hakkındaki İncelemenin Üst Mahkeme Tarafından Yapılması 870
2. İlk Derece Mahkemesinin Hükmünün Gerekçesinin Açıklanması 870
3. İstinaf İsteminin İlk Derece Mahkemesi Tarafından İncelenmesi 871
a. Kabul Edilebilirlik İncelemesi 871
b. İstinaf İsteminin İlk Derece Mahkemesi Tarafından Reddedilmesine Karşı, Bölge Adliye Mahkemesinin Karar Vermesini İsteme 871
c. İstinaf İsteminin Kabul Edilmesi Halinde İstinaf Dilekçesinin Tebliği 872
d. Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine Gönderilmesi 872
e. Koruma Tedbirlerinin Uygulanması Sorunu 873
4. Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Savcısının Görevleri 873
5. BAM Tarafından Yapılan Ön İnceleme 874
a. Yer İtibarı İle Yetki Sorunu 874
b. BAM Tarafından Yapılan Kabul İncelemesi 874
c. Ön İncelemede Verilen Kararlara Karşı İtiraz 874
6. Bölge Adliye Mahkemesi Ceza Dairesinin Dosya üzerinden Yaptığı Esas İncelemesi ve Kovuşturma 875
a. Dosya Üzerinden Verilen “İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi Kararı” 875
b. Dosya Üzerinden Verilen “Hukuka Aykırılık Giderilerek İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi Kararı” 876
c. İlk Derece Mahkemesinin Kararının Bozulması Kararı 876
d. Davanın Yeniden Görülmesi Kararı 877
7. Duruşma Hazırlığı 878
a. Görev Sorunu 878
b. Delil İkamesinin Kapsamı Konusunda Geçici Bir Karar Verilmesi ve Duruşmada Ortaya Konacak Olan Delillerin Getirtilmesi 879
c. Raportör Üyenin İnceleme Raporu Hazırlamakla Görevlendirilmesi 879
d. Yeni Olay ve Yeni Delil Araştırılması 880
e. Tanık ve Bilirkişilerin Çağırılması 880
f. Sanığın Çağırılması 881
g. Müdafiin Çağırılması 881
h. Duruşma Hazırlığında SEGBİS Yöntemiyle Tanık veya Bilirkişi Dinlenmesi 882
ı. Duruşma Gününün Saptanması 883
V. İstinaf Duruşması 883
1. İstinaf Duruşmasının Özellikleri 883
a. İstinafın İkinci Derece Olmasına Bağlı Özellikler 883
b. İstinaf Duruşması 883
2. İnceleme Raporu 884
a. İnceleme Raporu Hazırlamakla Görevlendirilen Üye 884
b. İnceleme Raporunun İçeriği ve Raporun Sunulması 884
c. İnceleme Raporunun Hukuki Niteliği 886
3. İlk Derece Mahkemesinin Gerekçeli Hükmünün Anlatılması 886
a. İlk Derece Mahkemesince Verilen Hükmün Anlatılması 886
b. Daha Önce Kesinleşmiş Olan Kararlar ile Yapılan Tespitlerin Bağlayıcılığı 887
4. Sanığın Sorgusu 888
5. İlk Derece Mahkemesinde İkame Edilen Delillerin Tutanaklarının Okunması 888
a. İstinaf Duruşmasında Belge Okuma İstisnalarının Genişletilmesinin Nedeni 888
b. İstinafta Maddi Gerçeğin Araştırılması Koşulu 889
c. İlk Derecede Düzenlenen Tanık Dinleme Tutanağı, Bilirkişi Raporu ve Yapılan Keşfin Tutanağının Okunması 890
d. İlk Muhakemede Yapılan Ses ve Görüntü Kayıtlarının Yazıya Dökülmüş Şeklinin İstinaf Duruşmasında Okunması 890
6. İstinaf Duruşmasında Delillerin Ortaya Konulması 890
7. İstinaf Duruşmasında Esas Hakkında Mütalaa 891
8. İstinaf Duruşmasının Tutanağı 891
VI. Bölge Adliye Mahkemesinin Esas Hakkında Verdiği Kararlar ve Yeni Hüküm 891
1. Bölge Adliye Mahkemesinin Esas Hakkında Verdiği Kararlar 891
2. Bölge Adliye Mahkemesinin Duruşma Yaparak Verdiği Yeni Hüküm 891
3. Aleyhe Değiştirme Yasağı 892
4. Direnme Yasağı 892
5. Bölge Adliye Mahkemesinin Yeni Hükmüne Karşı Kanun Yolu 893
a. İstinaf Duruşmasında Kullanılabilen Hukuki Çare 893
b. Bölge Adliye Mahkemesinin Hükmüne Karşı Olağan Kanun Yolu 893
c. Olağanüstü Kanun Yolu 893
§ 41. TEMYİZ 894
I. Temyiz Kanun Yolu Hakkında Genel Açıklamalar 894
1. Temyiz Kanun Yolunun Gayesi ve Görevi 894
2. Yargıtay 895
3. İçtihat Yaratma ve İçtihatları Birleştirme 895
4. Mukayeseli Hukuktaki Gelişmeler 896
II. Temyiz Nedeni 897
1. Temyiz Nedeninin Çeşitli Görünümleri 897
a. Temyiz Nedeni, Temyiz Sebebi ve Bozma Nedeni 897
b. Ultra Petita Kuralı 897
2. Temyiz Nedeni Olarak "Hukuka Aykırılık" 898
a. Terminoloji 898
b. Hukuki Meselenin İncelenmesi 898
c. Maddi Ceza Hukukuna Aykırılık, Muhakeme Hukukuna Aykırılık 898
3. Temyiz Nedeni Olan Hukuka Aykırılığın Kapsamı 900
4. Hukuka Uygun Bir Şekilde Elde Edilmiş Delil 901
a. Delilin Kanuna Aykırı Olarak Veya Hukuka Aykırı Yöntemle Elde Edilmesi 901
b. Temyiz Nedeni Olan Hukuka Aykırılık 902
c. Suç Unsuru Olan Hukuka Aykırılık 902
5. Hukuka Kesin Aykırılık Halleri 902
6. Temyiz Nedeni Olan Hukuka Aykırılık Türleri 903
a. Yazılı Hukuka Aykırılık 903
b. Yazılı Olmayan Hukuka Aykırılıklar 903
c. İçtihadî Hukuka Aykırılıklar 903
d. İlmî Hukuka Aykırılıklar 903
e. Maruf ve Meşhur Olan Şahsî Bilgide Hatalar 903
f. Tecrübe Kaidesine Aykırılıklar 904
7. Bozma Sebebi Sayılmayan Temyiz Nedenleri 904
III. Temyiz Edilebilen Hüküm ve Kararlar 904
1. Bölge Adliye Mahkemesi Hükmü 904
2. Bölge Adliye Mahkemesinin Hükmüne Esas Teşkil Eden Ara Kararlar 905
3. Tali Ceza Muhakemesinde Verilen Kararların Temyiz Edilmesi Sorunu 905
4. Suçlunun İadesi Kararı 905
IV. Temyiz Edilemeyen Hükümler 906
1. İlk Derece Mahkemesinin CMK 223 Uyarınca Verdiği Hüküm 906
2. İstinaf İncelemesi Sırasında Verilen "İlk Derece Mahkemesinin Kararının Kaldırılması Kararı" 906
3. Temyiz Edilemeyen BAM Hükümleri 906
a. Bozma Kararı 906
b. İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi Kararı 906
c. Cezayı Artırmayan BAM Kararları 907
d. İki Yıl Hapis Cezasını Gerektiren Suçlar ve Bunlara Bağlı Adli Para Cezalarına Dair BAM Kararları 907
e. Seçenek Yaptırımlara İlişkin BAM Kararları 908
f. Adlî Para Cezasını Gerektiren Suçlarda Verilen Hükümlere İlişkin BAM Kararları 908
g. Sadece Müsadereye İlişkin Olan Kararın İstinaf Başvurusunun Reddine Dair BAM Kararı 908
h. İstinaf Edilen Beraat Kararı Hakkında BAM Tarafından da Beraat Kararı Verilmesi ve İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi Kararı 909
ı. Davanın Düşmesine, Ceza Verilmesine Yer Olmadığına, Güvenlik Tedbirine İlişkin İlk Derece Mahkemesi Kararları İle İlgili Olarak Bölge Adliye Mahkemesince Verilen Bu Tür Kararlar Veya İstinaf Başvurusunun Reddine Dair Kararlar 909
i. Yukarıdaki Bentlerde Yer Alan Sınırlar İçinde Kalmak Koşuluyla Aynı Hükümde, Cezalardan ve Kararlardan Birden Fazlasını İçeren Bölge Adliye Mahkemesi Kararları 910
V. Temyiz Davasının Açılması ve BAM Tarafından Yapılan Kabul İncelemesi 910
1. Temyiz İstemi ve Süresi 910
a. Temyiz İstemi 910
b. Temyiz Süresi 910
c. Temyizde Eski Hale Getirme 911
2. Hükmün Kesinleşmesinin Engellenmesi 911
3. Temyiz Sebebinin Gösterilmesi Mecburiyeti 912
a. Temyiz Sebebi 912
b. Hukuki Meselenin Denetlenmesi 913
c. Temyizde Gerekçe Gösterme 913
4. Temyiz İsteminin BAM Tarafından Kabul Açısından İncelenmesi 914
a. Temyiz Süresinin Geçmesi 915
b. Temyiz Edilemeyecek Hüküm Olması 915
c. Temyiz Edenin Buna Hakkı Olmaması 915
d. Temyiz Gerekçesinin Gösterilmemesi 915
5. Kabul Açısından Ret Kararına Karşı Başvuru Yolu 915
VI. BAM Tarafından Kabul Edilen Temyiz Davası Üzerine Yargıtay’da Yapılan İşlemler 916
1. Temyiz İstemini Kabul Eden BAM Kararı 916
2. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının Tebliğnamesi 916
3. Temyiz Davasının Kabule Şayan Olup Olmadığı Konusunda Yargıtay Kararı 917
4. Yargıtaydaki İnceleme 918
a. Dosya Üzerinden İnceleme 918
b. Duruşmalı İnceleme 918
c. Duruşmada Usul 919
5. Temyiz Muhakemesindeki İncelemenin Kapsamı 920
a. İstem Dışı İnceleme Yapılamaması 920
b. Maddi Ceza Hukukundaki Aykırılığa Dayanan Temyiz İsteminde İncelenecek Hususlar 921
c. Muhakeme Hukukundaki Aykırılığa Dayanan Temyiz İsteminde İncelenecek Hususlar 921
VII. Temyiz İncelemesinin Sonunda Verilen Kararlar 922
1. Temyiz İsteminin Esastan Reddi Kararı (Onama) 922
2. Bozma Kararı 922
a. Yargıtay Tarafından Verilen Bozma Kararı 922
b. Bozma Sebebi Olan ve Olmayan Hukuka Aykırılıkların İlamda Gösterilmesi 923
ba. Bozma Sebebi Olan Hukuka Aykırılıklar 923
bb. Hükme Tesirsiz Hukuka Aykırılıklar 924
bc. Cezanın Artırılamayacağı Hallerde Sadece Cezayı Artırmaya Yol Açacak Aykırılıklar (Aleyhe Değiştirme Yasağı) 924
bd. Sadece Sanık Yararına Konulmuş Olan Normlara, Sanık Aleyhine Bozma Sonucu Doğurabilecek Aykırılıklar 925
be. Ayrı Bir Talî Dava Açılması İle Giderilecek Aykırılıklar 926
c. Hükme Esas Teşkil Eden İşlemlerin Bozulması 926
d. Hükmün Bozulmasının Diğer Sanıklara Etkisi 926
3. Düşme Kararı 927
4. Yargıtayın İstisna Olarak Esas Hakkında Karar Vermesi: Islah Kararı 927
a. Genel Bilgiler 927
b. Beraat, Düşme, Sabit Cezaya Hükmetme Halleri 928
c. Cezanın En Alt Derecesinin Uygulanması Durumunda 928
d. Kanunun Madde Numarasının Yanlış Yazılması 929
e. Sonradan Yürürlüğe Giren Kanun 929
f. Yaş Küçüklüğü 929
g. Cezada Artırım Veya İndirim Hatası 929
h. TCK 61’deki Sırada Hata 929
ı. Yargılama Gideri 929
5. Yargıtay Hükmünün Gönderileceği Makam 929
a. Onama ve Islah Hükümleri 929
b. Bozma Kararı 930
6. Yargıtay Hükmünün Açıklanması 930
VIII. Bozmadan Sonraki Derece 930
1. Bozma Kararına Direnme 930
a. Yargıtay’ın Bozma Kararına Karşı Direnme Hakkı 930
b. Uyma Veya Direnme Kararı Verme Duruşması 931
c. Direnme Kararını Temyiz Etme Yetkisi 932
2. Bozmaya Uyma 933
a. Bozmaya Uymadan Sonraki Muhakemenin Özellikleri 933
b. Serbestlik Kuralı 934
c. Serbestlik Kuralının İstisnaları 935
ca. Sadece Sanık Lehindeki Kanun Yolu Davası Üzerine Daha Ağır Ceza Verilmemesi 935
cb. Sanık Lehine Bozmadan Sonra Sonucun Ağırlatılamaması 935
cc. Sanık Aleyhine Temyiz Edilişte de Aleyhte Temyizin Çizdiği Tavanın Aşılamaması 936
cd. Cezanın Artırılamayacağı Hallerde Sadece Cezayı Artırmaya Yol Açacak Aykırılıklar 936
3. Uymadan Sonra Verilen Hükme Karşı Kanun Yolu 936
§ 42. KESİN HÜKMÜ ORTADAN KALDIRAN OLAĞANÜSTÜ YOLLAR 937
I. Kesin Hükmün Ortadan Kaldırılması 937
II. Muhakemenin Dirilmesi Yolu 938
§ 43. BAM VE YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISININ İTİRAZ YETKİSİ VE KARAR DÜZELTME 938
I. BAM Cumhuriyet Başsavcılığının İtiraz Yetkisi 939
II. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının İtiraz Yetkisi 939
1. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının Konumu 939
2. Yargıtay Başsavcısının İtirazı Olağan Üstü Kanun Yoludur 940
3. Başsavcının İtirazı Davası Açılabilen Haller 940
4. Başsavcılığın İtirazı Davasının Açılması 941
a. Başsavcılığın İtiraznamesi 941
b. Süre 941
c. Yerine Getirmenin Geri Bırakılması 942
d. Başsavcının İtirazı Davasının Görülmesi 942
5. Verilen Kararlar 942
II. Karar Düzeltme 942
1. CMK 308/2’deki Karar Düzeltme 942
2. 5560 sK m. 8’deki Karar Düzeltme 943
§ 44. KANUN YARARINA BOZMA 943
I. Kanun Yararına Bozma Kavramı 943
1. İçtihat Birliğinin Sağlanması Sorunu 943
2. Kabahatlerde Kanun Yararına Bozma Uygulanması Sorunu 944
3. Kanun Yararına Bozma Yolunun Hukuki Niteliği 944
II. Kanun Yararına Bozma Yoluna Başvuru Koşulları 945
1. Yargılama Makamı Kararı İstinaf Veya Temyiz İncelemesinden Geçmeden Kesinleşmelidir 945
2. Bu Yol Sanık Aleyhine Sonuç Vermemelidir 946
III. Kanun Yararına Bozma Davasının Açılması 946
IV. Kanun Yararına Bozma Muhakemesi 947
V. Kesinleşen Kararın Bozulması 947
1. Davanın Esasını Çözmeyen Karar 947
2. Mahkumiyet Hükmünün Davanın Esasını Çözmeyen Yönüne İlişkin Bozma Kararı 947
3. Davanın Esasını Çözen ve Mahkumiyet Kararı Olmayan Hüküm 948
4. Hükümlünün Cezasının Kaldırılmasını Gerektiren Bozma Nedeni 948
a. Genel Olarak 948
b. Uyuşmazlığın Esasını Çözen Kararlar Açısından 949
c. Uyuşmazlığın Esasını Çözmeyen Kararlar Açısından 950
d. Bozmanın Aleyhe Sonuç Doğurmaması Meselesi 950
VI. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının Başvurması 950
§ 45. YARGILAMANIN YENİLENMESİ 951
I. Yargılamanın Yenilenmesi Sebepleri 951
1. Yargılamanın Hükümlü Lehine Yenilenmesi Sebepleri 951
a. Sahte Belge 951
b. Yalancı Tanık 951
c. Suçlu Hakim 951
d. Hukuk Mahkemesinin Hükmü 952
e. Yeni Delil Veya Yeni Olay 952
ea. Yeni Delil Veya Olayın Meydana Çıkması 952
eb. İçtihat Değişikliği 953
ec. Hukuk Normlarındaki Değişiklik 953
ed. Yeni Delil Olarak Bilirkişi Raporu 954
f. Anayasa Mahkemesinin Hak İhlali Tesbit Eden Kararı 955
g. AİHM’nin Etkin Soruşturma Yapılmadığını Tesbit Eden Kararı 955
h. AİHM’nin Sözleşmeye Aykırılık Tesbit Eden Kararı 955
2. Hükümlü Aleyhine Yenileme Sebepleri 957
a. Hükümlü Aleyhine Yargılamanın Yenilenmesini Kabul Etmeyen Sistemler 957
b. Sahte Belge 957
c. Suçlu Hakim 958
d. Beraat Sonrası Hakim Önünde İkrar 958
II. Yargılamanın Yenilenmesi Davasının Açılması 959
1. İstem Şartı 959
2. Süre 959
3. Yargılamanın Yenilenmesi Davası Açabilenler 959
4. Delil Gösterme Yükümü 960
5. İnfazın Devam Etmesi 960
6. İstemin Kabul Veya Reddi 960
7. Başvurulacak Makam 961
8. Önceki Yargılamada Görev Alan Hakimin Aynı İşte Görev Alamaması 961
III. Yargılamanın Yenilenmesi Yolunun Aşamaları 962
1. Davanın Kabule Şayan Olup Olmadığının Araştırılması Safhası 962
2. Yenilemenin Kabule Değer Görülmesi ve Delillerin Toplanması Aşaması 964
a. Delil Toplanması 964
b. Görüş ve Düşünce İstenmesi 964
c. Yargılamanın Yenilenmesi Kararı 964
d. Yargılamanın Yenilenmemesi Kararı 965
3. Kovuşturma Safhası 965
a. Serbestlik Kuralı 965
b. Duruşma Yapılması 966
c. Duruşma Yapmadan Karar Verilmesi 966
d. İnceleme Sonunda Verilen Kararlar 966
e. Cezanın Ağırlaştırılması Yasağı 967
f. Yeni Hükmün İlanı ve Tazminat 967
4. Kanun Yolu İstinaf 968
Kanun Madde Numarası Dizini 969
Kavram Dizini 985