Ceza Muhakemesi Hukuku Dersleri

Mustafa ÖZEN

 

İÇİNDEKİLER 

ALTINCI BASKIYA ÖNSÖZ 5

Birinci Bölüm

GENEL BİLGİLER

I GİRİŞ47

II TANIM 47

III AMACI 48

IV CEZA MUHAKEMESİNİN TARİHÇESİ48

V 1412 SAYILI CEZA MUHAKEMELERİ USULÜ KANUNU’NDA YER ALIP 5271 SAYILI

CEZA MUHAKEMESİ KANUNU’NDA YER ALMAYAN BAZI KURUMLAR49

A Şahsi Dava49

B Şahsi Hak Davası50

C Ceza Kararnamesi50

D Acele İtiraz 50

E Karar Düzeltme50

F Gıyabi Tutuklama 50

G Kefaletle Salıverme51

H Yasak Hakların İadesi51

 

İkinci Bölüm

 

CEZA MUHAKEMESİNİN UYGULAMA ALANLARI

 

VI CEZA MUHAKEMESİNİN YER BAKIMINDAN UYGULANMASI 53

A Ülkesellik İlkesi: Mülkilik İlkesi53

B Kişisellik (Şahsilik) İlkesi 53

C Evrensellik ilkesi:54

D Yetkili Mahkeme54

1 Genel Yetkili Mahkeme 54

2 Özel Yetki55

3 Yabancı Ülkede İşlenen Suçlarda Yetki55

4 Deniz, Hava ve Demiryolu Taşıtlarında veya Bu Taşıtlarla İşlenen

Suçlarda Yetki55

VII CEZA MUHAKEMESİNİN ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI56

A Hemen/Derhal Uygulama56

B Geçmişe Yürüme 58

C İleriye Yürüme 59

VIII CEZA MUHAKEMESİNİN KİŞİ BAKIMINDAN UYGULANMASI 60

A Cumhurbaşkanı 60

B Milletvekili 65

1 Yasama Sorumsuzluğu 65

2 Yasama Dokunulmazlığı 66

3 Diplomatlar 69

4 Yabancı Askerler69

IX KONU BAKIMINDAN UYGULANMASI  69

 

Üçüncü Bölüm

CEZA MUHAKEMESİ KOŞULLARI

 

X CEZA MUHAKEMESİNİN KOŞULLARI/MUHAKEME ENGELLERİ 71

A Soruşturma Koşulları  72

1 Şikâyet72

1. a) Şikâyet ve İhbar73
2. b) Şikâyetin Geri Alınması İle Feragat (Vazgeçme) Kavramları 74
3. c) Şikâyetin Geri Alınmasının Sonuçları76
4. d) Şikâyetin Geri Alınabileceği Zaman 76
5. e) Soruşturmaya Başlandıktan Sonra Bir Suçun Takibinin Şikâyete

Bağlı Olduğunun Anlaşılması 76

1. f) Kovuşturmaya Başlandıktan Sonra Bir Suçun Takibinin Şikâyete

Bağlı Olduğunun Anlaşılması 76

1. g) Şikâyet Süresi 77
2. h) Şikâyette Sirayet/Yansıma77

ı) Şikâyet Hakkına Sahip Kişi 78

1. i) Şikâyetin Yapılacağı Makam 79
2. j) Şikâyet Şekli79
3. k) Kanun Değişikliği ve Suçun Takibinin Şikâyete Bağlı Hale Gelmesi79

2 Dava Süresi80

3 İzin82

4 Talep/Yazılı Başvuru 85

5 Karar87

6 Mütalaa 87

7 Müracaat/Başvuru/Yabancı Devletin Şikâyeti88

8 Yargı Bulunmaması/Kesin Hüküm Bulunmaması 89

9 Açık Dava Bulunmaması 91

10 Önödeme 92

11 Uzlaştırma 94

12 Dava Zamanaşımı 107

13 Af107

14 Failin Türkiye’de Bulunması 107

15 Karşılıklılık (Mütekabiliyet) Koşulu 108

16 Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi (İddianamenin

Düzenlenmesinin Ertelenmesi) 109

17 Soruşturma Koşullarının Gerçekleşmemesinin Sonuçları109

B Kovuşturma Koşulları  109

1 Sanığın Hazır Bulunması 110

1. a) Sanığın Yokluğu 111
2. b) Gaiplik 116
3. c) Kaçaklık117

2 Sanığın Akıl Hastası Olmaması121

3 Bekletici Meselenin Çözümü 122

4 Yasama Dokunulmazlığının Bulunmaması123

5 Kovuşturma Koşullarının Gerçekleşmemesinin Sonuçları 124

 

Dördüncü Bölüm

CEZA MUHAKEMESİNİN İLKELERİ

 

XI CEZA MUHAKEMESİNİN İLKELERİ  125

A Genel İlkeler 125

1 Hukuk Devleti İlkesi125

2 İnsan Haysiyetinin Korunması 125

3 İşkence Yasağı 126

4 Dürüst İşlem İlkesi (Adil Yargılanma)126

5 Bağımsız ve Tarafsız Hâkim İlkesi 129

6 Meram Anlatma İlkesi 130

7 Suçsuzluk (Masumluk) Karinesi 130

8 Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi = In Dubio Pro Reo 131

9 Özel Hayatın Gizliliği İlkesi133

10 Maddi Gerçeğin Araştırılması İlkesi133

11 Ceza Muhakemesinin Kamusallığı İlkesi 135

12 Nemo Tenetur Se Ipsum Accusare/Hiç Kimse Kendisi ve Yakınları

Aleyhine Delil Göstermeye Zorlanamaz İlkesi ve Susma Hakkı 136

13 Silahların Eşitliği İlkesi 137

14 Aynı Fiilden Dolayı İki Kez Yargılama Olmaz (Non Bis In Idem) İlkesi 137

15 Kıyas Yasağı İlkesi 138

B Soruşturma Aşamasına İlişkin İlkeler 140

1 Delillerin Re’sen Araştırılması İlkesi 140

2 Kamu Davasının Mecburiliği/Kovuşturma Mecburiyeti İlkesi 140

(1) Maslahata Uygunluk İlkesi141

(a) Cezayı Kaldıran Şahsî Sebep Olarak Etkin Pişmanlık 142

(b) Şahsî Cezasızlık Sebebi 143

(c) Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi 143

3 Gizlilik İlkesi144

4 Yazılılık İlkesi147

C Kovuşturma Aşamasına İlişkin İlkeler 147

1 Davasız Yargılama Olmaz İlkesi147

(1) Re’sen İstinaf İncelemesi150

(2) Hükmün Sanıklar Lehine Bozulması Halinde Diğer Sanıklara

Uygulanması150

2 Vasıtasızlık/Delillerin Doğrudan Doğruyalığı İlkesi 150

1. a) Delillerin Doğrudan Doğruyalığı İlkesinin İstisnaları151

(1) Naip Hâkimlik 151

(2) İstinabe151

3 Sözlülük İlkesi 151

4 Halka Açıklık/Aleniyet İlkesi 152

5 Çabukluk/Ucuzluk/Etkinlik İlkesi 154

6 Delillerin Serbestliği İlkesi 154

7 Delillerin Kolektifliği/Ortak Tartışmaya Açıklığı İlkesi/Çelişme İlkesi155

8 Delillerin Serbestçe Değerlendirilmesi İlkesi 155

1. a) Delillerin Serbestçe Değerlendirilmesi İlkesinin İstisnaları156

(1) Duruşma Tutanağının İspat Gücü 156

(2) Delil Yasakları 156

XII CEZA MUHAKEMESİNDE İNSAN HAKLARI  158

A Hak Arama Hakkı  158

B İsnadı Öğrenme Hakkı  158

C Hakları Öğrenme Hakkı 159

D Savunma Hakkı/Müdafii Yardımından Yararlanma Hakkı  159

E Tercüman Yardımından Yararlanma Hakkı 160

F Olağan (Kanuni) Mahkeme ve Hâkim Tarafından Yargılanma Hakkı  161

G Makul Süre İçinde Yargılanma Hakkı 162

H Denetim Mahkemesine Başvurma Hakkı 163

I En Kısa Sürede Bir Yargı Merci Önüne Çıkarılma Hakkı (Habeus Corpus) 163

 

İçindekiler 11

 

Beşinci Bölüm

 

CEZA MUHAKEMESİ TEŞKİLATI, CEZA MAHKEMELERİNİN

MADDE VE YER YÖNÜNDEN YETKİSİ

 

XIII CEZA MUHAKEMESİ TEŞKİLATI 165

A Ceza Mahkemeleri  165

1 İlk Derece Mahkemeleri 166

1. a) Sulh Ceza Hâkimliği 166
2. b) Asliye Ceza Mahkemeleri 166
3. c) Ağır Ceza Mahkemeleri 166
4. d) Diğer Ceza Mahkemelerinin Görevleri 167

2 Bölge Adliye Mahkemeleri 168

3 Yargıtay 168

B Cumhuriyet Savcılıkları 169

1 Cumhuriyet Başsavcılığı169

2 Bölge Adliye Mahkemeleri Başsavcılığı 169

3 Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı169

XIV MAHKEMELERİN GÖREV (MADDE) YÖNÜNDEN YETKİSİ 169

A Genel Olarak 169

B Re’sen Görev Kararı 170

C Görevsizlik Kararı Verilmesi Gereken Hâl ve Sonucu  170

D Görevsizlik Kararı Verilemeyecek Hâl  171

E Görevli Olmayan Hâkim veya Mahkemenin İşlemleri 171

F Madde Yönünden Görev Uyuşmazlığı 172

G Madde Yönünden Görevsizlik Kararlarına Karşı İtiraz Kanun Yolu  173

H Madde Yönünden Yetkinin İstisnaları 174

1 Bağlantı 174

1. a) Dar Anlamda Bağlantı175
2. b) Geniş Anlamda Bağlantı 175
3. c) Tek Çeşit Bağlantı-Karışık Bağlantı 176

2 Bağlantı Nedeniyle Uyuşmazlıkların Birleştirilmesinin Koşulları 176

3 Bağlantının Sonuçları177

1. a) Uyuşmazlıkların Birleştirilmesi 177
2. b) Birleştirme, Madde Yönünden Yetkinin İstisnası177

(1) Soruşturma Aşamasında Birleştirme 178

(2) Kovuşturma Aşamasında Birleştirme 179

(a) Birleştirme Kararı Verecek Makam 179

(b) Birleştirmede Uygulanacak Yargılama Usulü180

(c) Birleştirilen Davaların Ayrılması 180

1. c) Nisbi Muhakeme Yapma 180
2. d) Bekletici Sorun Yapma181

4 Nisbi Muhakeme Neticesinde Verilen Kararın Başka Mahkemeler

Açısından Değeri 182

5 Özel Hukuk Uyuşmazlıkları İle Bağlantılı Ceza Muhakemesinde Hangi

Muhakeme Koluna Ait Usulün Uygulanacağı Sorunu182

6 Farklı Yargı Yerlerinin Kararların Bağlayıcılığı 183

1. a) Medeni Muhakeme Sonucu Verilen Kararın Ceza Mahkemesine

Etkisi 183

1. b) İdari Yargılama Sonucu Verilen Kararın Ceza Mahkemesine Etkisi 184

XV MAHKEMELERİN YER YÖNÜNDEN YETKİSİ  192

A Tanım  192

B Hukuki Nitelik 192

C Yer Yönünden Yetkide Kabul Edilen Sistemler 193

1 Birden Fazla Yerdeki Mahkemenin Yetkili Olması 193

2 Bir Yerdeki Mahkemenin Yetkili Olması 193

D Türkiye’de İşlenen Suçlarda Yer Yönünden Yetkili Mahkeme (Genel Yetkili

Mahkeme) 193

1 Sırf Hareket Suçları (Şekli Suçlar) 194

2 Neticesi Hareketten Ayrılabilen Suçlar (Maddi Suçlar/Neticeli Suçlar) 194

3 İhmali Suçlar194

4 Teşebbüs Aşamasında Kalan Suç194

5 Kesintisiz Suç 194

6 Zincirleme Suç 195

7 Objektif Cezalandırma Gerektiren Suç 195

8 İştirak Halinde İşlenen Suç 195

9 Ülkede Yayımlanan Bir Basılı Eserle İşlenen Suç (CMK m 12/3) 195

10 Soruşturulması ve Kovuşturulması Şikâyete Bağlı Olan Hakaret Suçu

(CMK m 12/4)195

11 Görsel veya İşitsel Yayınlarla İşlenen Suç (CMK m 12/5)196

12 Bilişim Sistemlerinin, Banka veya Kredi Kurumlarının ya da Banka veya

Kredi Kartlarını Araç Olarak Kullanılması Suretiyle İşlenen Suçlar 196

E Türkiye’de İşlenen Suçlarda Yer Yönünden Özel Yetkili Mahkeme (CMK m 13)  196

F Yabancı Ülkede İşlenen Suçlarda Yer Yönünden Yetkili Mahkeme (CMK m 14)  196

G Deniz, Hava ve Demiryolu Taşıtlarında veya Bu Taşıtlarla İşlenen Suçlarda Yer

Yönünden Yetkili Mahkeme (CMK m 15) 197

H Mahkemenin Yer Yönünden Yetkisinde Olumlu ve Olumsuz Yetki Uyuşmazlığı 197

I Yer Yönünden Yetkisizlik İddiası  198

1 Mahkemelerin Yer Yönünden Yetkisizlik İtirazının Zamanı 199

2 Mahkemelerin Yer Yönünden Yetkisizlik İtirazında Bulunabilecek Kişiler 199

3 Mahkemelerin Yer Yönünden Yetkisizlik İtirazı Hakkında Karar

Vereceği Zaman199

4 İtiraz Kanun Yolu 199

İ Yer Yönünden Yetkisiz Mahkemenin Yaptığı İşlemler 200

J Mahkemelerin Yer Yönünden Yetki Kurallarının İstisnaları  200

1 Bağlantı 200

2 Nakil 201

1. a) Hukuki Sebeplerle Davanın Nakli 201
2. b) Fiili Sebeplerle Davanın Nakli 202
3. c) Kamu Güvenliği Nedeniyle Davanın Nakli 202
4. d) Afet Nedeniyle Davanın Nakli202
5. e) Nakil Kararını Verecek Makam 202
6. f) Kısmi Nakil203
7. g) Nakil Kararının Kesinliği203

3 İstinabe203

K Yetkili Olmayan Hâkim veya Mahkemenin İşlemleri 204

L Yargı Organları Arasında İş Bölümü Uyuşmazlığı 204

 

Altıncı Bölüm

CEZA MUHAKEMESİ İŞLEMLERİ

 

XVI CEZA MUHAKEMESİ İŞLEMLERİ  205

A İşlemin Yapısına Göre Tasnif  206

1 Sözlü İşlemler 206

2 Yazılı İşlemler206

3 Hareketli/Eylemli İşlemler 206

4 Hareketsiz/Eylemsiz İşlemler206

5 Açık İşlemler 206

6 Gizli İşlemler207

B İşlemi Yapan Makama Göre Tasnif  207

1 Yargılama Makamı İşlemleri 207

1. a) Hâkim İşlemleri / Kararları207

(1) Fiili İşlemler 207

(2) Fikri İşlemler207

(a) Ceza Muhakemesinin Aşaması Bakımından Karar208

(b) Kararın Niteliği Bakımından Kararlar208

1. b) İşlemi Yapan Makamın Sıfatına Göre İşlemler209

(1) Hâkimlik Kararları 209

(2) Mahkeme Kararları 209

2 İddia Makamı İşlemleri210

1. a) Hareketli İşlemler 210
2. b) Fikri İşlemler210

3 Savunma Makamı İşlemleri 211

C Muhakeme İşlemlerinde Süreler 211

1 Hak Düşürücü Süre211

2 Koruyucu Süre 212

3 Düzenleyici/Yaptırımsız Süre212

D Sürelerin Hesaplanması 212

E Eski Hale Getirme 213

1 Eski Hale Getirmenin Hukuki Niteliği213

2 Eski Hale Getirme Sebepleri213

1. a) Kusuru Olmaksızın Bir Sürenin Geçirilmiş Olması213
2. b) Kanun Yoluna Başvuru Hakkının Bildirilmemiş Olması214
3. c) Duruşmada Bulunmayan Sanık Hakkında Karar Verilmiş Olması 214

3 Eski Hale Getirme Talebinin Yapılacağı Makam 214

4 Eski Hale Getirme Talebi Hakkında Karar Verecek Makam 214

5 Eski Hale Getirme Talebinde Bulunmak İçin Gerekli Olan Süre215

6 Eski Hale Getirme Talebi Üzerine Verilen Karara Karşı Kanun Yolu215

7 Eski Hale Getirme Talebinde Bulunmanın Etkisi216

F Muhakeme İşlemlerinin Bildirilmesi 216

1 Tefhimle Bildirim216

2 Tebliğle Bildirim216

G Muhakeme İşlemlerindeki Hukuka Aykırılıklar ve Bu Aykırılıkları Giderilmesi 217

1 Muhakeme İşlemlerindeki Hukuka Aykırılıklar217

1. a) Yokluk217
2. b) Hak Düşümü 218
3. c) Butlan (Hükümsüzlük) 218

(1) Mutlak Butlan218

(2) Nisbi Butlan 219

1. d) Kabul Edilmezlik/Geri Çevrilme 219

2 Muhakeme İşlemlerindeki Hukuka Aykırılıkların Giderilmesi219

1. a) Geri alma219
2. b) Yenileme220
3. c) Bozma220
4. d) İyileştirme220
5. e) Düzeltme 220
6. f) Çevirme 221

 

Yedinci Bölüm

 

CEZA MUHAKEMESİ MAKAMLARI VE BU MAKAMLARI TEMSİL EDEN KİŞİLER

XVII CEZA MUHAKEMESİ MAKAMLARI 223

XVIII CEZA MUHAKEMESİ MAKAMLARINI TEMSİL EDEN VE CEZA MUHAKEMESİ

İŞLEMLERİNE KATILAN KİŞİLER (ÖZNELER/SUJELER)  223

A Yargılama Makamını Temsil Eden Kişi Olarak Hâkim  224

1 Hâkimlerin Sınıflandırılması224

2 Hâkimlerin Özellikleri 225

1. a) Hâkimin Bağımsızlığı225

(1) Hâkimin Bağımsızlığının Kendisine Karşı Korunması Gereken

Erkler 226

(a) Hâkimin Bağımsızlığının Yasama Organına Karşı

Korunması 226

(b) Hâkimin Bağımsızlığının Yürütme Organına Karşı

Korunması 227

(c) Hâkimin Bağımsızlığının Yargılama Organına Karşı

Korunması 227

(d) Hâkimin Bağımsızlığının Ortama Karşı Korunması (Üçüncü

Kişilere Karşı Korunması)227

1. b) Hâkimin Tarafsızlığı 228

(1) Hâkimin Davaya Bakamayacağı Durumlar229

(a) Hâkimin Kesin Olarak Davaya Bakamayacağı Durumlar229

(b) Yargılamaya Katılamayacak Hâkim231

(c) Hâkimin Tarafsızlığından Şüpheye Düşülecek Nedenlerden

Dolayı Davaya Bakamayacağı Durumlar233

(2) Hâkimin Reddi Muhakemesi 234

(a) Hâkimin Reddi İddiası234

(b) Hâkimin Reddi İddiasında Savunma 235

(c) Hâkimin Reddi İddiasında Karar Verecek Mahkeme 235

(d) Ret İstemi Üzerine Verilecek Kararlar ve Başvurulacak Kanun

Yolları236

(e) Reddi İstenen Hâkimin Yapabileceği İşlemler 238

(3) Hâkimin Çekinmesi238

(a) Hâkimin Çekinme Gerekçeleri238

(b) Hâkimin Çekinme İsteminde Süre 239

(c) Hâkimin Çekinme İsteği Konusunda Karar Verecek Merci 239

(d) Hâkimin Çekinme İsteği Üzerine Mahkemece Verilecek

Karar239

(4) Zabıt Kâtibinin Reddi veya Çekinmesi 240

B İddia Makamını Temsil Eden Kişi Olarak Cumhuriyet Savcısı  240

1 Genel Olarak240

2 Cumhuriyet Savcılığının Örgütlenmesi 241

3 Cumhuriyet Başsavcılığının Görevleri242

4 Cumhuriyet Başsavcısının Görevleri242

5 Cumhuriyet Savcısının Görevleri 243

6 Cumhuriyet Savcılarının Yer Yönünden Yetkisi243

7 Cumhuriyet Savcılarının Hukuki Konumu244

8 Cumhuriyet Savcısının Adalet Bakanı, Birbirleri ve Kolluk Kuvveti ile

İlişkisi244

1. a) Cumhuriyet Savcısının Adalet Bakanı İle İlişkisi244
2. b) Cumhuriyet Savcılarının Birbirleri İle İlişkisi 245
3. c) Cumhuriyet Savcısının Kolluk Kuvveti İle İlişkisi 245

9 Cumhuriyet Savcısının Bağımsızlığı Sorunu 246

10 Cumhuriyet Savcısının Tarafsızlığı Sorunu247

11 Cumhuriyet Savcısının Reddi Sorunu 247

12 Cumhuriyet Savcısının CMK’nın Uygulanmasındaki Görevleri

(Yükümlülükleri)249

1. a) Cumhuriyet Savcısının Soruşturmaya Başlama ve Delilleri Toplama

Görevi (Araştırma ve Delil Toplama Görevi)249

1. b) Cumhuriyet Savcısının İddianame Düzenleme Görevi249
2. c) Cumhuriyet Savcısının Açılmış Olan Kamu Davasına Katılarak

Davanın Sonuçlanmasını Sağlama Görevi 250

1. d) Cumhuriyet Savcısının Kanun Yollarına Başvurma Görevi251

13 Cumhuriyet Savcısının Yetkileri 251

1. a) Cumhuriyet Savcısının Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı Verme

Yetkisi 252

1. b) Cumhuriyet Savcısının Kolluk Kuvvetlerinden Delil Araştırmasını

İsteme Yetkisi 252

1. c) Cumhuriyet Savcısının Başka Bir Cumhuriyet Savcısından Yargı

Çevresi İçindeki Bir Soruşturma İşlemini Yapmasını İsteme Yetkisi252

1. d) Soruşturmada Cumhuriyet Savcısının Hâkim Kararı İsteme Yetkisi253
2. e) Cumhuriyet Savcısının İddianame Düzenleme Konusunda Takdir

Yetkisi 253

14 Cumhuriyet Savcısının İçtihadı Birleştirme Kararı ile Bağlı Olup

Olmadığı Sorunu254

15 Cumhuriyet Savcısının Takdir Yetkisi254

1. a) Delilleri Değerlendirirken Takdir Yetkisi 254
2. b) İddianame Düzenleme Konusunda Takdir Yetkisi 254
3. c) TCK’da Yer Alan Bazı Durumlarda Cumhuriyet Savcısının Takdir

Yetkisi 255

16 Cumhuriyet Savcının Şikâyet veya İhbar Dışında Bir Nedenle Bir Suçun

İşlendiğini Öğrenmesi256

C Kolluk Kuvveti 257

1 Adli Kolluğun Görevi258

1. a) Diğer Kolluk Birimlerinin Adlî Kolluk Görevi 260

2 Adli Kolluğun Yetkisi 261

1. a) Adlî Kolluğun Olay Yerinde Aldığı Tedbirlere Uyulmaması Halinde

Yetkisi 261

1. b) Kolluğun Zor Kullanma Yetkisi, Sınırları ve Şekli 261
2. c) CMK’da Adli Kolluğa Doğrudan Doğruya Soruşturma İşlemlerini

Yapma Yetkisinin Verilip Verilmediği Sorunu 262

3 Kamu Görevlilerinin Adli Görevin İcrası Kapsamında İşlediği Suçlara

İlişkin Soruşturma263

4 Sulh Ceza Hâkiminin Soruşturma Evresindeki Görevi265

5 Soruşturma Evresinde Yapılan İşlemlerin Tutanağa Bağlanması266

D Mağdur veya Suçtan Zarar Gören (Katılan)  266

1 Mağdurun Hakları 270

1. a) Soruşturma Aşamasında Mağdurun Hakları270
2. b) Kovuşturma Aşamasında Mağdurun Hakları 272

2 Mağdura Haklarının Anlatılıp Açıklanması 274

3 Mağdura Zorunlu Vekil Tayini 274

4 Suçun Mağduru İle Şikâyetçinin Çağırılması275

5 Mağdur İle Şikâyetçinin Davete Uymamaları 276

6 Mağdur İle Şikâyetçinin Dinlenmesi 276

7 Kamu Davasına Katılma278

1. a) Kamu Davasına Katılmanın Koşulları 279

(1) Suçun Mağduru, Suçtan Zarar Gören veya Malen Sorumlu

Olmak 279

(2) Dava Açıldıktan Sonra ve Fakat Dava Bitmeden Önce İstemde

Bulunmak 279

8 Kamu Davasına Katılma İsteğinde Bulunma Zamanının Başlama ve

Sona Erme Zamanı280

9 Kamu Davasına Katılma Hakkına Sahip Olan Kişiler 281

10 Kamu Davasına Katılma Usulü282

11 Kamu Davasına Katılanın Hakları283

12 Kamu Davasına Katılanın Yetkileri284

13 Kamu Davasına Katılmanın Davaya Etkisi284

14 Kamu Davasına Katılmadan Önceki Kararların Tebliği285

15 Kamu Davasına Katılanın Kanun Yoluna Başvurması285

16 Kamu Davasına Katılmanın Hükümsüz Kalması285

17 Kamu Davasına Katılma İle Şahsi Dava ve Şahsi Hak Davası286

E Savunma Makamını Temsil Eden Kişi Olarak Şüpheli ve Sanık 286

1 Genel Olarak286

2 Şüpheli ve Sanık 288

1. a) Şüpheli288
2. b) Sanık289

3 Şüpheli ve Sanığın Ceza Muhakemesindeki Konumu 289

4 Şüpheli ve Sanık Olabilme Koşulları 290

1. a) Gerçek Kişi Olma 290
2. b) Belli Olma 291

5 Şüpheli ve Sanığın Hakları 292

1. a) Şüphelinin Hakları 293

(1) Şüphelinin CMK m 147’de Yer Alan Hakları293

(a) Haklarını Öğrenme Hakkı 293

(b) Hakkında Yapılan İsnadları Öğrenme Hakkı 294

(c) Müdafii Yardımından Yararlanma Hakkı 294

(d) Yakınlarına Haber Verilmesini İsteme Hakkı 299

(e) Susma Hakkı 300

(f) Şüpheden Kurtulması İçin Somut Delillerin Toplanmasını

İsteyebilme Hakkı302

(g) Aleyhine Var Olan Şüphe Nedenlerini Ortadan Kaldırmak

ve Lehine Olan Hususları İleri Sürme Hakkı303

(2) Şüphelinin Diğer Hakları306

(a) Lekelenmeme Hakkı306

(b) Makul Sürede Yargılanma Hakkı 306

(c) Savunma Hakkı307

(d) Masumluk Karinesinden Yararlanma Hakkı 307

(e) Hâkim veya Bir Adli Makam Önüne Çıkma (Habeas

Corpus) ve İtiraz Hakkı 308

1. b) Şüphelinin Yükümlülükleri309

(1) İfade ve Sorguya Katlanma Yükümlülüğü309

(2) Hazır Bulunma Yükümlülüğü 309

(3) Koruma Tedbirlerine Katlanma Yükümlülüğü 312

1. c) Sanığın Hakları312

(1) Aleni Yargılanma Hakkı312

(2) Kovuşturma İşlemlerinden Haberdar Olma Hakkı312

(3) Denetim Muhakemesine Başvurma Hakkı 313

1. d) Sanığın Yükümlülükleri 313

(1) Mahkemede Hazır Bulunma Yükümlülüğü 313

(2) Sanığın Kararlara Boyun Eğme Yükümlülüğü313

6 Şüpheli veya Sanığın Yasal Temsilcisinin ve Eşinin Hak ve

Yükümlülükleri 313

F Müdafi  314

1 Genel Olarak314

2 Müdafiin Hukuki Durumu315

3 Müdafi Olabilmenin Koşulları316

4 Müdafilik Türleri317

1. a) İsteğe Bağlı Müdafilik 317
2. b) Zorunlu Müdafilik 317

(1) İstem Üzerine Zorunlu Müdafilik317

(2) Doğrudan Zorunlu Müdafilik 317

1. c) CMK’da Yer Alan Özel Müdafilik Halleri 318

5 Müdafiin Bağımsızlığı 318

1. a) Yürütme Karşısında Bağımsızlık318
2. b) Cumhuriyet Savcısı Karşısında Bağımsızlık 319
3. c) Şüpheli/Sanık Karşısında Bağımsızlık319
4. d) Mahkeme Karşısında Bağımsızlık319
5. e) Baro Karşısında Bağımsızlık 320
6. f) Üçüncü Kişiler Karşısında Bağımsızlık 320

6 Müdafi Yardımından Yararlanma Hakkı/Müdafi Seçimi ve Müdafi

Görevlendirilmesi320

1. a) Müdafi Seçimi321
2. b) Müdafi Görevlendirme321

(1) İstem Üzerine Müdafi Görevlendirme321

(2) Doğrudan Müdafi Görevlendirme 321

(3) Müdafi Görevlendirmede Usul322

7 Müdafi Sayısı 322

1. a) Soruşturma Evresinde Müdafi Sayısı322
2. b) Kovuşturma Evresinde Müdafi Sayısı 323

8 Müdafiin Yetkileri323

1. a) Müdafiin Soruşturma Evresindeki Yetkileri 323

(1) Müdafiin Dosyayı İnceleme ve Örnek Alma Yetkisi 323

(a) İncelenebilecek Dosyanın İçeriğinde Sınırlamanın Bulunup

Bulunmaması Sorunu 324

(b) Dosyayı İncelemek İçin Cumhuriyet Savcısının Yazılı Emri

ve Vekâletname 325

(2) Müdafiin Dosyayı İnceleme Yetkisinin Kısıtlanması 326

(3) Müdafiin Dosyayı İnceleme Yetkisinin Kısıtlanamayacağı

Durumlar 328

(4) Müdafiin Şüpheli veya Sanıkla Görüşme ve Yazışması 330

(5) Müdafiin Hazır Bulunma Yetkisi 331

(6) Müdafiin Kanun Yoluna Başvurma Yetkisi332

1. b) Müdafiin Kovuşturma Evresindeki Yetkileri 332

(1) Dosya İnceleme Yetkisi332

(2) Sanık ile Görüşme ve Yazışma Yetkisi333

(3) Hazır Bulunma Yetkisi334

(a) Müdafiin Doğrudan Soru Sorması335

(b) Müdafiin Kanun Yoluna Başvurması 335

9 Müdafiin Yükümlülükleri/Görevleri 336

1. a) Savunma Görevini Gereği Gibi Yerine Getirme 337
2. b) Sır Saklama 337
3. c) Gerçeği Söyleme Yükümlülüğü338
4. d) Maddi Gerçeğin Ortaya Çıkartılmasını Sağlama 339

10 Müdafiin Yükümlülüğünü / Görevini Yerine Getirmemesi 340

11 Müdafilik Görevinden Yasaklanma341

12 Görevini Yerine Getirmeyen Müdafi Hakkında Disiplin ve Adli

Soruşturma Açılması 344

G Tanık 344

1 Genel Olarak344

2 Tanık Olabilecek Kişiler345

1. a) Hâkimin Tanıklığı 345
2. b) Cumhuriyet Savcısının Tanıklığı346
3. c) Müdafiin Tanıklığı347
4. d) Sanığın/Suç Ortağının Tanıklığı348
5. e) Mağdurun Tanıklığı 349
6. f) Bilirkişinin Tanıklığı351
7. g) Adli Kolluğun Tanıklığı 352

ğ) Çocuk, Akıl Hastaları ve Akıl Zayıflığı İçinde Olanların Tanıklığı 352

3 Tanıkların Çağrılması 353

4 Çağrıya Uymayan Tanıklar Hakkında Uygulanacak Yaptırım 357

5 Tanığın Yükümlülükleri (Ödevleri)357

1. a) Yetkili Makam Huzuruna Gelme Yükümlülüğü (Hazır Bulunma

Yükümlülüğü) 357

1. b) Beyanda Bulunma Yükümlülüğü358
2. c) Beyanda Bulunma Yükümlülüğünün İstisnaları 358

(1) Mutlak Çekinme Hakkının Olduğu Durumlar359

(2) Meslekleri veya Sürekli Uğraşları Nedeniyle Tanıklıktan

Çekinme Hakkı Olanlar 363

(3) Ceza Kovuşturmasına Uğratabilecek Nitelikte Olan Sorulara

Cevap Vermeme Durumları Nedeniyle Çekinme Hakkı366

1. d) Doğru Beyanda Bulunma Yükümlülüğü367
2. e) Yemin Etme Yükümlülüğü 367

(1) Yemin Etme Yükümlülüğünün İstisnaları368

(2) Tanıklara Yemin Verilmesi368

(3) Yeminin Biçimi369

(4) Yeminin Yerine Getirilmesi, Sağır veya Dilsizin Yemini369

6 Tanıklıktan ve Yeminden Sebepsiz Çekinme Durumu ve Yaptırımı 369

7 Tanığın Hakları370

1. a) Tanıklıktan Çekinme Hakkı 370
2. b) Kendisi veya CMK m 45’te Yer Alan Kişiler Hakkında Ceza

Kovuşturmasına Yol Açabilecek Sorulara Cevap Vermeme Hakkı370

1. c) Tazminat Hakkı 370

8 Tanıkların Dinlenmesi371

1. a) Tanığın Dinlenmesine Geçilmeden Önce Tanıklık Yapma Görevinin

Öneminin Anlatılması 374

1. b) Tanığa İlk Önce Sorulacak Hususlar375
2. d) Tanığın Erken Dinlenmesi377
3. e) Tanığın Tekrar Dinlenmesi378

9 Devlet Sırrı Niteliğindeki Bilgilerde Tanıklık378

10 Gizli Tanıklık ve Gizli Korunması 380

H Bilirkişi 383

1 Genel Olarak383

2 Bilirkişinin Tanımı 383

3 Bilirkişinin Hukuki Niteliği384

4 Bilirkişiye Başvurulabilecek Haller384

5 Bilirkişiye Başvurulamayacak Haller 386

6 Bilirkişiye Başvurma (Bilirkişi Atama) Yetkisine Sahip Kişiler388

1. a) Soruşturma Evresinde 388
2. b) Kovuşturma Evresinde 389

7 Bilirkişi Atanmasını İsteme Hakkına Sahip Kişiler 389

8 Delillerin Müşterekliği İlkesi Gereği Hâkimin Kişisel Bilgisini

Mahkemede Kullanmaması391

9 Bilirkişi Olabilecek Kişiler (Bilirkişi Olma Koşulları)391

10 Bilirkişi Atanma Usulü 392

11 Bilirkişinin Yükümlülükleri 393

1. a) Bilirkişiliği Kabul Etme Yükümlülüğü (Zorunlu Bilirkişilik)393
2. b) Yemin Etme Yükümlülüğü 393
3. c) İnceleme Yapma ve Yaptığı İncelemenin Sonuçlarını Bildirme

Yükümlülüğü 394

1. d) Çağrıya Uyma (Hazır Bulunma) Yükümlülüğü396

(1) Çağrıya Uyma Yükümlülüğüne Uymamanın Yaptırımı396

12 Bilirkişi Sayısı 397

13 Bilirkişi Değerlendirmesi, Dinlenmesi ve Uzman Mütalaası 398

1. a) Bilirkişi Değerlendirmesi398

(1) Bilirkişi Değerlendirmesinin Hukuki Niteliği 398

(2) Bilirkişi Değerlendirmesinin Yetkili Kişiye Verilmesi398

(3) Duruşma Aşamasında Bilirkişinin Dinlenmesi 401

(4) Bilirkişinin Erken Dinlenmesi401

1. b) Uzman Mütalaası 402

14 Bilirkişinin Yetkileri403

15 Bilirkişilikten Çekinme 404

16 Bilirkişinin Reddi404

17 Bilirkişi Tanık 406

18 Bilirkişiye Başvurma Zorunluluğunun Bulunmaması 406

1. a) Bilirkişiye Başvurma Zorunluluğunun Bulunduğu Durumlar 406

19 Özel Bilirkişilik Şekli Olarak Gözlem Altına Alma 407

1. a) Gözlem Altına Alma Koşulları 407
2. b) Yetkili Makam407
3. c) Süresi408
4. d) İtiraz 408
5. e) İtiraz Edebilecek Kişiler408
6. f) İtirazı İnceleyecek Merci408
7. g) İtiraz Üzerine Verilecek Karar408

 

Sekizinci Bölüm

CEZA MUHAKEMESİNDE DELİL

 

XIX CEZA MUHAKEMESİNDE İSPAT ARAÇLARI OLARAK DELİLLER  409

A İspat Kavramı 409

B Delil Kavramı 410

C Delillerin Özellikleri 411

D Delil Çeşitleri 411

E Delillerin Sınıflandırılması 412

1 Beyan Delili412

1. a) Tanık Beyanı 413
2. b) Şüpheli ve Sanık Beyanı415

(1) Şüpheli Beyanı416

(a) Şüphelinin İfadesinin Alınması 416

(b) Şüphelinin Sorgusunun Yapılması 420

(c) İfadesi Alınacak veya Sorgusu Yapılacak Şüphelinin

Çağrılması421

(d) İfadesi Alınacak veya Sorgusu Yapılacak Şüpheli Hakkında

Zorla Getirme Kararı Verilmesi421

(2) Sanığın Sorgusunun Yapılması424

(a) Şüphelinin İfadesi Alınmadan veya Sorgusu Yapılmadan

Önce Yapılması Gerekenler (İfade ve Sorgu tarzı)424

(b) Şüphelinin İfadesi veya Sanığın Sorgusu Yapılırken Yasak

Olan İfade ve Sorgu Yöntemleri 425

(i) Kötü Davranma 427

(ii) İşkence 427

(iii) İlaç Verme 427

(iv) Yorma428

(v) Aldatma428

(vi) Cebir veya Tehditte Bulunma430

(vii) Bazı Araçları Kullanma Gibi Bedensel veya Ruhsal

Müdahaleler Yapma (İradeyi Etkileyen Diğer

Nedenler) 431

(viii) Yasaya Aykırı Vaatte Bulunma (CMK m 148/2) 431

(3) Şüpheli veya Sanığın İkrarı433

2 Belge Delili (Yazılı Açıklamalar)435

1. a) Yazılı Belge436
2. b) Şekil Tespit Eden Belge437

3 Belirti Delilleri438

4 Ses ve Görüntü Tespit Eden Araçların Kaydı 439

F Delil Yasakları-Yasak Deliller (Hukuka Aykırı Yöntemlerle Elde Edilen Delillerin

Kullanılamaması) 442

1 Genel Olarak442

2 Delil Yasaklarının Görevi443

3 Delil Yasaklarının Sınıflandırılması Sorunu 443

1. a) Türk Öğretisinde Kabul Edilen Sınıflandırmalar444

(1) Delil Elde Etme Yasağı 445

(a) Genel Olarak 445

(b) Delil Elde Etme Yasağı Durumları 446

(i) Aydınlatma Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemesi

(CMK m 45, 46, 48, 147)446

(ii) İfade Alma ve Sorguda Yasak Yöntemlerin

Kullanılması (CMK m 148) 447

(iii) Kanun Tarafından Yetkilendirilmiş Kişilerin Emri

Bulunmadan ve Kanun Tarafından Belirlenen Usullere

Uyulmadan Delil Elde Edilmesi449

(2) Delil Değerlendirme Yasağı (Hukuka Aykırı Delilin Kullanılma

Yasağı) 449

(a) Anayasa m 38/6’ya Göre Delil Değerlendirme Yasağı450

(b) CMK m 217/2’ye Göre Delil Değerlendirme Yasağı451

(c) Hukuka Aykırı Şekilde Elde Edilen Delillerin Kullanılıp

Kullanılmamasında Mutlak ve Nisbi Kullanma Yasağı

Sistemleri/ Kuramları 454

4 Delil Yasaklarının Uzak Etkisi 470

5 İdari Kolluğun Elde Ettiği Delillerin Kullanılması Sorunu 472

6 Tesadüfen Elde Edilen Deliller475

7 Askeri Ceza Mahkemesi ve Delil Yasakları475

8 Yüce Divan Yargılaması ve Delil Yasakları476

G Delile Ulaşma Yolları (Delil Elde Etme Yöntemleri) 476

1 Genel Olarak476

2 Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alınması 478

1. a) Şüpheli veya Sanığın Beden Muayenesi ve Vücudundan Örnek

Alınması (CMK m 75/1) 478

(1) Beden Muayenesi478

(a) Dış Beden Muayenesi479

(b) İç Beden Muayenesi479

(2) Vücuttan Örnek Alınması 480

(3) Şüpheli veya Sanığın Beden Muayenesi ve Vücudundan Örnek

Alınmasının Hukuki Niteliği 480

(4) Şüpheli veya Sanığın Beden Muayenesi ve Vücudundan Örnek

Alınması ve Kişinin Kendisi veya Yakınları Aleyhine Ceza

Soruşturmasına veya Kovuşturmasına Neden Olacak Beyanda

Bulunmama Hakkı (Nemo Tenetur Se Ipsum Accusare)480

(5) Şüpheli veya Sanığın Beden Muayenesi ve Vücudundan Örnek

Alınmasının Koşulları 481

(a) Bir Şüpheli veya Sanık Bulunmalıdır 481

(b) Suçun Kanunda Öngörülen Cezasının Üst Sınırı İki Yıl ve

Daha Yukarı Olması Gerekir 482

(c) Müdahalenin Sağlığa Zarar Verme Tehlikesinin

Bulunmaması (Orantılılık İlkesi) 482

(d) Karar Verecek Kişi 483

(e) İç Beden Muayenesi veya Vücuttan Örnek Alma İşlemini

Yapacak Kişiler485

(f) İtiraz 485

(g) İtiraz Edebilecek Kişiler 485

(h) İtirazı İnceleyecek Merci 486

(ı) İtiraz Üzerine Verilecek Karar486

(6) Hukuka Aykırı Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alınması

ve Bu Delillerin Kullanılması Yasağı 486

(7) Özel Kanunlar Gereği Alkol Muayenesi ve Kan Örneği Alınması 487

3 Şüpheli ve Sanıktan Başka Kişilerin Beden Muayenesi ve Vücuttan

Örnek Alınması 487

1. a) Genel Olarak487
2. b) Beden Muayenesi487

(1) Dış Beden Muayenesi488

(2) İç Beden Muayenesi 488

1. c) Amaç 488
2. d) Şüpheli ve Sanıktan Başka Kişilerin Beden Muayenesi ve Vücuttan

Örnek Alınmasının Uygulama Koşulları 488

(1) Şüpheli ve Sanık Dışında Bir Kişi Bulunmalıdır488

(2) Müdahalenin Mağdur veya Diğer Kişilerin Sağlığını Tehlikeye

Düşürmemesi Gerekir (Orantılılık İlkesi) 488

(3) Karar Verecek Kişi veya Makam 489

(4) İstemde Bulunabilecek Kişi veya Kişiler490

(5) İtiraz 491

(6) İtiraz Edebilecek Kişiler491

(7) İtiraz Üzerine Verilecek Karar491

(8) Hukuka Aykırı Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alınması

ve Bu Delillerin Kullanılması Yasağı 491

(9) Diğer Kişilerin Rızasının Olmaması ve Susma Hakkı (Nemo

Tenetur) 491

4 Moleküler Genetik İncelemeler493

1. a) Moleküler Genetik İncelemenin Hukuki Niteliği493
2. b) Moleküler Genetik İncelemenin Amacı 494
3. c) Moleküler Genetik İncelemenin Uygulanma Koşulları 495

(1) Başlamış Olan Bir Ceza Soruşturması veya Kovuşturmasının

Bulunması495

(2) İkincil Nitelikte Bir Başvuru Olup Olmadığı496

(3) Karar Verecek Kişi496

(4) Moleküler Genetik İnceleme Yapılabilmesi İçin Bilirkişi

Görevlendirilmesi497

(5) İstemde Bulunabilecek Kişiler 497

(6) Moleküler Genetik İncelemeye Tabi Tutulacak Kişiler 497

(7) İtiraz 498

(8) Genetik İnceleme Sonuçlarının Gizliliği 498

(9) Hukuka Aykırı Moleküler Genetik İnceleme Sonucu Elde Edilen

Deliller ve Kullanılma Yasağı499

5 Fizik Kimliğinin Tespiti 499

1. a) Genel Olarak499
2. b) Fizik Kimliğinin Tespitinin Hukuki Niteliği499
3. c) Fizik Kimliğinin Tespitinin Amacı 499
4. d) Fizik Kimliğinin Tespitinin Konusu 499
5. e) Uygulanma Koşulları500

(1) Üst Sınırı İki Yıl veya Daha Fazla Hapis Cezasını Gerektiren Bir

Suçtan Dolayı Soruşturma ve Kovuşturma Başlamış Olmalıdır 500

(2) Ortada Bir Şüpheli veya Sanık Bulunmalıdır 500

(3) Şüpheli veya Sanığı Teşhisi İçin Gerekli Olmalıdır (Orantılılık

İlkesi) 501

(4) Kararı Verecek Kişi501

(5) İtiraz 502

(6) Şüpheli ve Sanığın Kimliğinin Tespitinin Uygulanma Usulü 502

(7) Şüpheli ve Sanığın Kimliğinin Tespitine Yönelik Bilgilerin Yok

Edilmesi ve Hukuka Aykırı Delil 502

6 Keşif503

1. a) Genel Olarak503
2. b) Keşfin Hukuki Niteliği 504
3. c) Keşfin Amacı504
4. d) Keşfin Konusu504

(1) Nesneler 504

(2) Belgeler 504

(3) Kişiler504

(4) Olgular ve Deneyler505

1. e) Keşfin Uygulanma Koşulları505

(1) Keşif Yapmaya Yetkili Kişiler 505

(2) Keşfin Yapılmasında Hazır Bulunabilecek Kişiler 505

(3) Keşif Tutanağı ve Keşif Tutanağının Delil Değeri 507

(4) Hukuka Aykırı Yöntemler Uygulanarak Gerçekleştirilen Keşif

Sonucu Elde Edilen Delil ve Delil Yasakları 508

7 Keşif Türleri 509

1. a) Yer Gösterme 509

(1) Yer Gösterme İşleminin Hukuki Niteliği509

(2) Yer Gösterme İşlemini Yapabilecek Kişiler 509

(3) Yer Gösterme İşleminde Hazır Bulunabilecek Kişiler510

(4) Yer Gösterme İşleminin Tutanağa Bağlanması510

(5) Yer Gösterme İşleminde İşleme Başlamadan Önce Şüpheliye

Haklarının Hatırlatılması510

1. b) Otopsi510

(1) Genel Olarak510

(2) Otopsi İşleminin Hukuki Niteliği 511

(3) Otopsi İşlemini Yapmaya Yetkili Kişiler511

(4) Otopsi İşlemi Yapılması Kararını Verecek Makam veya Kişi 511

(5) Gömülmüş Bulunan Bir Cesedin İncelenmesi Veya Otopsi

Yapılması 512

8 Arama513

1. a) Genel Olarak513
2. b) Aramanın Amacı 515
3. c) Özel Arama Şekilleri 516
4. d) Aramanın Hukuki Niteliği516
5. e) Aramanın Uygulanma Koşulları 516

(1) Makul Şüphe 516

(a) Şüpheli ve Sanık Bakımından516

(b) Üçüncü Kişiler Bakımından517

(2) Arama Kararı ve Arama Emrini Vermeye Yetkili Kişi519

(a) Arama Kararı 519

(b) Arama Kararını Vermeye Yetkili Kişi519

(i) Soruşturma Evresinde Arama Kararını Vermeye

Yetkili Kişi 519

(ii) Kovuşturma Evresinde Arama Kararını Vermeye

Yetkili Kişi 521

(c) Arama Kararına Gerek Olmayan Durumlar 522

(i) CMK’da Düzenlenen Durumlar 522

(ii) 25832 sayılı Adlî ve Önleme Aramaları Yönetmeliği

m 8’de Düzenlenen Durumlar522

(d) Arama Yapılacak Kişiler 524

(e) Arama Yapılacak Yerler 524

(i) Üstte Arama 525

(ii) Eşyada Arama 525

(iii) Konutta Arama525

(iv) İşyerinde Arama525

(v) Araçta Arama 526

(vi) Diğer Yerlerde Arama527

(vii) Askerî Mahallerde Arama 528

(viii) Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında ve

Kütüklerinde Arama 528

(f) Arama Yapılacak Zaman 529

(3) Arama Karar veya Emrinde Bulunacak Hususlar 530

(4) Aramada Hazır Bulunacak ve/veya Bulunabilecek Kişiler530

(5) Arama Sonunda Verilecek Belge 534

(6) Belge veya Kâğıtları İnceleme Yetkisi 535

(7) Aramada Tesadüfen Elde Edilen Deliller 536

(8) Arama ve Delil Yasakları 538

(9) Tazminat539

9 Elkoyma540

1. a) Genel Olarak540
2. b) Elkoymanın Hukuki Niteliği540
3. c) Elkoymanın Amacı540
4. d) Elkoymanın Kapsamı 541
5. e) Elkoymanın Uygulanma Koşulları 541

(1) Bir Ceza Soruşturması ve Kovuşturması Başlamış Olmalıdır 541

(2) Elkonulacak Eşya veya Kazanç Bir Kişiye Ait Olmalı veya Bir

Kişinin Zilyedinde Olmalıdır542

(3) Elkoyma Karar veya Emrini Yetkili Kişiler Vermelidir542

1. f) Elkoyma Karar veya Emrine Karşı Hukuki Denetim 544
2. g) Elkoyma İşleminin Uygulanma Süresi545
3. h) Elkoyma İşleminin İlgilisine Bildirilmesi545

ı) Elkonulan Eşyanın Geri Verilmesi 546

1. i) Elkonulan Eşyanın Muhafazası veya Elden Çıkarılması546
2. j) İstenen Eşyayı Vermeyenler Hakkında Yapılacak İşlem549
3. k) Elkonulamayacak Mektuplar ve Belgeler 549
4. l) İçeriği Devlet Sırrı Niteliğindeki Belgelerin Mahkemece İncelenmesi 550
5. m) Askerî Mahâllerde Yapılacak Elkoyma İşlemi 551
6. n) Özel Elkoyma Şekilleri 552

(1) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma552

(a) Genel Olarak 552

(b) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma İle Müsadere

Arasındaki Farklar552

(c) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma İle İhtiyadi Haciz

ve İhtiyadi Tedbir Arasındaki Fark 553

(d) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoymanın Hukuki

Niteliği 553

(e) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoymanın Amacı553

(f) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoymanın Kapsamı 554

(g) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoymanın Uygulanma

Koşulları554

(i) CMK m 128/2’de Yer Alan Suçlardan Birinin İşlendiği

Konusunda Somut Delillere Dayanan Kuvvetli Suç

Şüphesi Bulunmalıdır 554

(ii) Ortada Bir Şüpheli veya Sanık Olmalıdır556

(iii) Hâkim Tarafından Karar Verilmelidir558

(h) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma İşleminin

Uygulanması559

(ı) Hukuki Denetim 560

(i) Taşınmaz, Hak ve Alacaklara Kayyım Atanması560

(j) Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Özel Elkoyma Şekli 560

(2) Postada Elkoyma 560

(a) Genel Olarak 560

(b) Postada Elkoymanın Hukuki Niteliği561

(c) Postada Elkoymanın Amacı 561

(d) Postada Elkoymanın Kapsamı 561

(e) Postada Elkoymanın Uygulama Koşulları 562

(i) Herhangi Bir Suç İçin Ceza Soruşturması ve

Kovuşturmasına Başlanmış Olmalıdır562

(ii) Hâkim veya Gecikmesinde Sakınca Bulunan Hâllerde

Cumhuriyet Savcısının Kararı Bulunmalıdır562

(f) Postada Elkoyma Tedbirinin Uygulanması 563

(g) Hukuki Denetim 564

(3) Avukat Bürolarında ve Postasında Elkoyma 565

(a) Avukat Bürolarında ve Postasında Elkoymanın Hukuki

Niteliği565

(b) Avukat Bürolarında ve Postasında Elkoymanın Amacı 565

(c) Avukat Bürolarında ve Postasında Elkoymanın Kapsamı 565

(d) Avukat Bürolarında ve Postasında Elkoymanın Uygulanma

Koşulları 565

(i) Bir Suç İçin Ceza Soruşturması veya Kovuşturmasına

Başlanmış Olmalıdır 565

(ii) Yetkili Kişinin Kararı Bulunmalıdır 566

(e) Elkonulan Şeylerin Avukatla Müvekkil Arasındaki İlişkiye

Ait Olduğu İtirazı 567

(f) Hukuki Denetim 569

(4) Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayini 570

(a) Genel Olarak 570

(b) Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayininin Hukuki Niteliği 570

(c) Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayininin Amacı 571

(d) Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayininin Kapsamı571

(e) Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayininin Uygulanma Koşulları 571

(i) Bir Şirket Bulunmalıdır 571

(ii) Soruşturulması veya Kovuşturulmasına Başlanmış Bir

Suç Olmalıdır571

(iii) Soruşturma veya Kovuşturmasına Başlanmış Suç İçin

Kuvvetli Suç Şüphesi Bulunmalıdır 572

(iv) Maddi Gerçeğin Ortaya Çıkarılabilmesi İçin Gerekli

Olması 572

(v) Hâkim veya Mahkeme Kararı Bulunmalıdır573

(f) Atama Kararında Bulunması Gerekenler573

(g) Tedbirin Uygulanması Sonucu Kayyıma Ödenecek Ücret 574

(h) Tedbirin Uygulanma Süresi 574

(ı) Atanan Kayyımın Bağımsız ve Tarafsız Olması 574

(i) Kayyım Atamada Ölçülülük/Orantılılık İlkesi 574

(j) Kayyımın Hukuki Sorumluluğu 575

(k) Kayyımın Cezai Sorumluluğu 575

(l) Hukuki Denetim 577

(5) Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında ve Kütüklerinde

Arama, Kopyalama ve Elkoyma 578

(a) Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında ve Kütüklerinde

Arama, Kopyalama ve Elkoymanın Hukuki Niteliği578

(b) Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında ve Kütüklerinde

Arama, Kopyalama ve Elkoymanın Amacı 578

(c) Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında ve Kütüklerinde

Arama, Kopyalama ve Elkoymanın Kapsamı 578

(d) Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında ve Kütüklerinde

Kopyalama ve Elkoymanın Uygulanma Koşulları581

(i) Soruşturmasına Başlanmış Bir Suç Olmalıdır581

(ii) Hâkim Kararı Bulunmalıdır 581

(iii) Somut Delillere Dayanan Kuvvetli Şüphe Sebeplerinin

Varlığı Gereklidir 583

(iv) Başka Surette Delil Elde Etme İmkânının

Bulunmaması Gerekir584

(e) Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında ve Kütüklerinde

Elkoymanın Uygulanması 585

(f) Hukuki Denetim 586

(6) Özel Kanunlarda Öngörülen Elkoyma Durumları587

(a) Basılmış Eserlere Elkoyma587

(b) 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nda Elkoyma 588

(c) 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda Elkoyma 588

1. o) Haksız Elkoyma Nedeniyle Tazminat 588

10 Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi 589

1. a) Genel Olarak589
2. b) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesinin

Hukuki Niteliği 590

1. c) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesinin

Amacı591

1. d) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesinin

Kapsamı591

(1) İletişimin Tespit Edilmesi592

(2) İletişimin Dinlenmesi595

(3) İletişimin Kayda Alınması 596

(4) Sinyal Bilgilerinin Değerlendirilmesi599

(5) Mobil (Taşınabilir/Cep) Telefonun Yerinin Belirlenmesi 599

1. e) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesinin

Uygulanma Koşulları600

(1) Soruşturma veya Kovuşturmasına Başlanmış Bir Suç

Bulunmalıdır600

(2) Soruşturma veya Kovuşturmasına Başlanan Suçun İşlendiğine

Yönelik Somut Delillere Dayanan Kuvvetli Suç Şüphesi

Bulunmalıdır602

(3) Başka Türlü Delil Elde Etme İmkânı Bulunmamalıdır 604

(4) Hâkim Kararı veya Gecikmesinde Sakınca Bulunan Hallerde

Cumhuriyet Savcısının Kararı Bulunmalıdır 606

(5) Bir Ceza Soruşturmasında Şüpheli veya Ceza Kovuşturmasında

Sanık Bulunmalıdır 610

1. f) Şüpheli veya Sanığın Tanıklıktan Çekinebilecek Kişilerle Arasındaki

İletişimi613

1. g) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi

Kararının İçeriği 614

1. h) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesinde

Süre 616

ı) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesine

Yönelik Kararın Gizli Tutulması617

1. i) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesinin

Yetkili Olmayan Kişilerce Gerçekleştirilmesi618

1. j) Şüpheli veya Sanığın Müdafiin Bürosu, Konutu ve Yerleşim

Yerindeki Telekomünikasyon Araçları Hakkında Telekomünikasyon

Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi Tedbirinin

Uygulanamaması619

1. k) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi

İşleminin Uygulanması 621

1. l) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi İşlemi

Sonucu Elde Edilen Kayıtların Yok Edilmesi 622

1. m) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi İşlemi

Sonucu Yapılan Kayıtların Yok Edildiğinin İlgiliye Bildirilmesi624

1. n) Hukuki Denetim625

ö) Tesadüfen Elde Edilen Deliller625

ö) İletişim İçeriklerinin Bir İkrar Delili Olup Olmayacağı Sorunu630

1. p) Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi ve

Yasak Delil 631

1. s) İletişimin Önleme Amaçlı (İdari Kolluk) Denetlenmesi632

11 Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesi 634

1. a) Genel Olarak634
2. b) Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesinin Hukuki Niteliği634
3. c) Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesinin Amacı 635
4. d) Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesinin Uygulanma Koşulu 635

(1) Soruşturulmasına Başlanmış Bir Suç Bulunmalıdır 635

(2) Soruşturmasına Başlanmış Suçun İşlendiği Hususunda Somut

Delillere Dayanan Kuvvetli Şüphe Sebepleri Bulunmalıdır 636

(3) Başka Surette Delil Elde Edilememiş Olmalıdır 637

(4) Hâkim Tarafından Karar Verilmelidir637

1. e) Gizli Soruşturmacı Olarak Atanabilecek Kişiler638
2. f) Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesinde Süre638
3. g) Gizli Soruşturmacının Görevlendirilmesinde Usul639
4. h) Soruşturmacı, Görevini Yerine Getirirken Suç İşleyemez ve

Görevlendirildiği Örgütün İşlemekte Olduğu Suçlardan Sorumlu

Tutulamaz639

ı) Soruşturmacı Görevlendirilmesi Suretiyle Elde Edilen Kişisel

Bilgilerin Görevlendirildiği Ceza Soruşturması ve Kovuşturması

Dışında Kullanılamaması640

1. i) Hukuki Denetim641

12 Teknik Araçlarla İzleme 641

1. a) Genel Olarak641
2. b) Teknik Araçlarla İzlemenin Hukuki Niteliği 642
3. c) Teknik Araçlarla İzlemenin Amacı642
4. d) Teknik Araçlarla İzlemenin Kapsamı642
5. e) Teknik Araçlarla İzlemenin Konusu642
6. f) Teknik Araçlarla İzlemenin Uygulanma Koşulları644

(1) CMK m 140/1-a’daki Suçların İşlendiği Hususunda Somut

Delillere Dayanan Kuvvetli Şüphe Sebepleri Bulunmalıdır 644

(2) Kanunda Öngörülen Suçlardan Biri İşlenmiş Olmalıdır644

(3) Başka Suretle Delil Elde Edilememelidir646

(4) Ortada Bir Şüpheli veya Sanık Bulunmalıdır 646

(5) Hâkim Tarafından Karar Verilmelidir646

1. g) Teknik Araçlarla İzlemede Süre 647
2. h) Elde Edilen Delillerin CMK m 140/1-a’da Belirtilen Suçlarla İlgili

Soruşturma ve Kovuşturma Dışında Kullanılamaması648

ı) Teknik Araçlarla İzleme ve Delil Yasakları650

 

DOKUZUNCU BÖLÜM

KORUMA TEDBİRLERİ

 

XX KORUMA TEDBİRLERİ  653

A Terim - Tanım 653

B Koruma Tedbirlerinin Sınıflandırılması 654

C Koruma Tedbirlerinin Ortak Özellikleri  654

1 Kanun İle Düzenlenmiş Olma 654

2 Geçici Olma 655

3 Araç Olma655

4 Zorlama 656

D Koruma Tedbirlerinin Önkoşulları 656

1 Bir Suç Şüphesinin Bulunması 656

1. a) Basit Şüphe/Başlangıç Şüphesi656
2. b) Makul Şüphe 656
3. c) Yeterli Şüphe 656
4. d) Kuvvetli Şüphe656
5. e) Yoğun Şüphe 657

2 Gecikmede Tehlike Bulunmalı659

3 Haklı Görünüş659

4 Orantı Bulunması 659

5 Kural Olarak, Hâkim veya Mahkemenin Gecikmesinde Sakınca Bulunan

Hallerde Cumhuriyet Savcısının Kararının Bulunması 660

E Koruma Tedbirlerinin Çeşitleri  661

1 Yakalama 661

1. a) Tanım 661
2. b) Yakalama Çeşitleri 661
3. c) Yakalamanın Amacı 662
4. d) Yakalamanın Hukuki Niteliği662
5. e) Yakalamanın Sınıflandırılması662
6. f) Yakalama Emri Olmadan Yapılan Yakalama İşlemi 663

(1) Yakalama Emri Olmadan Yapılan Yakalamanın Koşulları663

(a) Kişi Bakımından 663

(i) Herkes Tarafından Yapılabilen Yakalama 663

(ii) Kolluk Kuvvetleri Tarafından Yapılabilen Yakalama 667

1. g) Yakalama Emri Üzerine Yapılan Yakalama İşlemi 669
2. h) Yakalamanın Yapılış Şekli ve Kişiye Haklarının Hatırlatılması 671

ı) Yakalamanın Bildirilmesi 674

(1) Yakalama İşleminin Cumhuriyet Savcısına Bildirilmesi674

(2) Yakalama İşleminin Yakalananın Yakınlarına Bildirilmesi 675

(3) Yakalama İşleminin İlgililere Bildirilmesi 676

1. i) Yakalanan Kişinin Serbest Bırakılması 677
2. j) Yakalama Zamanı ve Yeri678
3. k) Yakalama Süresi678
4. l) Yakalama Tutanağı 679
5. m) Yakalanan Kişinin Mahkemeye Götürülmesi 679
6. n) Tekrar Yakalama681
7. o) Yakalanan Kişinin Nakli ve Kelepçe Takılması682

ö) Hukuki Denetim682

1. p) Bazı Özel Yakalama Durumları683
2. r) Yakalama İle İlgili Kurallara Uyulmaması Sonucu Elde Edilen

Delillerin Kullanılamaması 683

2 Gözaltına Alma 683

1. a) Gözaltına Almanın Amacı 684
2. b) Gözaltına Alma İşleminin Uygulanma Koşulları684

(1) Bir Suç Şüphesi İle Yakalanmış Bir Kişi Olmalıdır 684

(2) Cumhuriyet Savcısı Tarafından Gözaltına Alınma Kararı

Verilmiş Olmalıdır685

(3) Soruşturma Yönünden Zorunlu Olmalıdır 687

(4) Kişinin Bir Suçu İşlediği Şüphesini Gösteren Somut Delillerin

Varlığı Bulunmalıdır687

1. c) Gözaltı Süresi687

(1) Bireysel Suçlarda 689

(2) Toplu Suçlarda691

(3) 3713 sayılı TMK’daki Suçlarda 693

(4) Kabahatler Kanunu’nun 40 Maddesine Göre Gözaltı693

1. d) Yakalanan Kişiyi Yakalama Yerine En Yakın Hâkim veya

Mahkemeye Gönderilmesinde Yetkili Kişi 694

1. e) Yakalama, Gözaltına Alma ve Gözaltı Süresinin Uzatılması Emrine Karşı

Hukuki Denetim Hakkı ve Bu Hakkı Kullanacak Kişiler694

(1) Hukuki Denetim Hakkı694

(2) Hukuki Denetim Hakkını Kullanabilecekler 695

1. f) Gözaltına Alınan Kişinin Sorguya Çekilmesi696
2. g) Gözaltına Alınanın Durumunun Yakınlarına Bildirilmesi696

3 Tutuklama 696

1. a) Tanım696
2. b) Tutuklamanın Amacı697
3. c) Tutuklamanın Hukuki Niteliği 697
4. d) Tutuklama İhtiyari (Takdire Bağlı) Bir Koruma Tedbiridir698
5. e) Tutuklamanın Koşulları698

(1) Kuvvetli Suç Şüphesinin Bulunması698

(2) Tutuklama Nedenlerinden En Az Birinin Bulunması700

(a) CMK m 100/2’deki Tutuklama Nedenleri701

(i) Şüpheli veya Sanığın Kaçması, Saklanması veya

Kaçacağı Şüphesini Uyandıran Somut Olguların

Bulunması 701

(ii) Delilleri Karartma Tehlikesi 702

(b) CMK m 100/3’teki Tutuklama Nedenlerinin Varsayılması

(Tutuklama Karineleri) 704

(3) Tutuklama Yasağının Bulunmaması 708

(4) Tutuklamanın Orantılı Olması (Ölçülülük İlkesi) 710

(5) Şüpheli veya Sanığa Güvence Belgesi Verilmemiş Olması711

(6) Hâkim veya Mahkeme Kararının Bulunması 712

(a) Soruşturma Evresinde712

(b) Kovuşturma Evresinde 714

1. f) Hâkim ve Mahkemenin Tutuklamaya, Tutuklamanın Devamına

veya Bu Husustaki Bir Tahliye İsteminin Reddine İlişkin Kararlarının

Gerekçeli Olması 718

1. g) Şüpheli veya Sanığın Yokluğunda Tutuklama Kararı Verilmesi720
2. h) Müdafiin Hazır Bulunması (Tutuklama Duruşması)720

ı) Tutuklama Kararının veya Tutukluluğun Devamına İlişkin Kararın

Şüpheli veya Sanığın Yakınlarına Bildirilmesi721

1. i) Tutuklulukta Geçecek Süre722

(1) Ağır Ceza Mahkemelerinin Görevine Girmeyen Suçlarda

Tutukluluk Süresi723

(2) Ağır Ceza Mahkemelerinin Görevine Giren Suçlarda Tutukluluk

Süresi723

1. j) Tutuklama Kararının Geri Alınması728

(1) Cumhuriyet Savcısının Tutuklama Kararının Geri Alınmasını

İstemesi (Şüphelinin Serbest Bırakılmasını İstemesi) 728

(2) Şüpheli ve Sanığın Salıverilme İsteminde Bulunması 729

(3) Soruşturma Evresinde Cumhuriyet Savcısının Tutukluyu Re’sen

Serbest Bırakması730

(4) CMK m 103 ve 104’te Yer Almayan Diğer Salıverilme

Sebepleri 732

1. k) Şüpheli veya Sanığın Salıverilme İsteminin Karara Bağlanması

Usulü 734

1. l) Tutukluluğun İncelenmesi 735
2. m) Tutuklama Kararlarına Karşı Kanun Yolu 736
3. n) Birden Çok Tutuklama Kararının Bulunması743
4. o) Tutuklama Kararının Ertelenebilmesi İmkânı 743

ö) Tutuklunun Tedavi Edilmesi ve Beslenmesi 744

1. p) Tutuklulukta Geçen Sürenin Mahkûmiyetten İndirilmesi744
2. r) Salıverilenin Yükümlülükleri 745
3. s) Tutuklunun Hakları745

4 Adli Kontrol 746

1. a) Genel Olarak746
2. b) Adli Kontrolün Hukuki Niteliği 747
3. c) Adli Kontrolün Amacı747
4. d) Adli Kontrol Tedbirlerinin Uygulanma Koşulları 748

(1) CMK m 100’de Yer Alan Tutuklama Koşulları Gerçekleşmiş

Olmalı 748

(2) Sulh Ceza Hâkimi veya Mahkeme Karar Vermeli750

(3) Orantılılık İlkesine Uyulmuş Olmalı 752

1. e) Adli Kontrol Kararının İçeriği 753
2. f) Adli Kontrol Kararının Kaldırılması754
3. g) Adli Kontrol Kararına Karşı İtiraz Kanun Yolu 756
4. h) Adli Kontrol Uygulamasında Süre756

ı) Adli Kontrol Tedbirine Yönelik Karara Uyulmaması ve Yaptırım 757

1. i) Adli Kontrol Tedbirinde Geçen Sürenin Mahsubu758
2. j) Uygulanabilecek Adli Kontrol Yükümlülükleri (Tedbirleri)759
3. k) Güvence Verilmesi761
4. l) Güvencenin Geri Verilmesi761
5. m) Cumhuriyet Savcısı, Hâkim ve Ceza Muhakemesi İşlemlerini Yerine

Getiren Kişilerin Koruma Tedbirlerinin Uygulanması Suretiyle ve

Diğer Hukuka Aykırı Fiillerinden Doğan Hukuki ve Cezai Sorumluluk

= Koruma Tedbirlerinin Uygulanması ve Tazminat Sorumluluğu 762

(1) Hukuki Sorumluluk 762

(2) Cezai Sorumluluk765

 

Onuncu Bölüm

CEZA MUHAKEMESİNİN EVRELERİ

 

XXI CEZA MUHAKEMESİNİN EVRELERİ 767

A Soruşturma Evresi  767

B Soruşturma Evresinin Amacı 770

C Soruşturma Evresinin Görevi  770

D Soruşturma Evresine İlişkin Bazı İlkeler 770

1 Ceza Davasının Kamusallığı 771

2 Davasız Yargılama Olmaz İlkesi772

3 Kamu Davasının Zorunluluğu 772

1. a) Kamu Davasının Zorunluluğu İlkesinin İstisnası773

4 Soruşturmanın Gizliliği 773

5 Soruşturmanın Yazılılığı776

6 Soruşturmanın Dağınıklığı 776

7 Soruşturmanın Bir Sıraya Bağlı Olmayışı 777

8 Soruşturma Evresinde Cumhuriyet Savcısı, Sulh Ceza Hâkimi ve

Kolluğun Görev ve Yetkileri 777

1. a) Cumhuriyet Savcısının Görev, Yetki ve Yükümlülükleri 777

(1) Cumhuriyet Savcısının Görevi 778

(2) Cumhuriyet Savcısının Yetkisi778

(3) Cumhuriyet Savcısının Yükümlülüğü 779

(4) Sulh Ceza Hâkiminin Görev ve Yetkileri779

(a) Sulh Ceza Hâkiminin Yetkisi779

(b) Sulh Ceza Hâkiminin (Görevi) Yükümlülüğü 779

(5) Kolluk Kuvvetlerinin (Görevleri) Yükümlülükleri 779

1. b) Soruşturma Evresinde Şüphe Türleri780

(1) Basit Şüphe780

(2 Makul Şüphe 782

(3) Yeterli Şüphe 782

(4) Kuvvetli Şüphe782

1. c) Suçun Öğrenilmesi 783

(1) Re’sen Öğrenme783

(2) İhbar Yoluyla Öğrenme 783

(3) Şikâyet Yoluyla Öğrenme 784

(4) Tutanakla Öğrenme786

(5) Diğer Yollarla Öğrenme 786

(a) Talep 786

(b) Yabancı Devletin Şikâyeti 786

(c) Mütalaa787

1. d) Soruşturmanın Sona Ermesi 787

(1) Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı 788

(a) Genel Olarak 788

(i) Yeterli Şüphe Oluşturacak Delil Elde Edilememesi792

(ii) Kovuşturma Olanağının Bulunmaması792

(b) Aynı Fiilden Dolayı Yeni Delil Ortaya Çıkmadıkça Kamu

Davası Açılamaması793

(c) Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararına Karşı Hukuki

Denetim Türleri 794

(i) Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararına Karşı İdari

Denetim 794

(ii) Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararına Karşı Adli

Denetim 795

(2) İddianameyi Düzenlemede Takdir Yetkisi 803

(a) Cezayı Kaldıran Şahsî Sebep Olarak Etkin Pişmanlık

Hükümleri803

(b) Şahsî Cezasızlık Sebepleri 804

(c) Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi (İddianamenin

Düzenlenmesinin Ertelenmesi) 804

(3) Kamu Davasının Açılması (İddianamenin Düzenlenmesi, İadesi

ve Kabulü) 807

(a) Genel Olarak 807

(b) İddianamenin Unsurları808

(i) İddianamenin Ön Unsurları808

(ii) İddianamenin Ana Unsurları 810

(c) İddianamenin İncelenmesi 812

(i) İddianamenin CMK m 170/3’te Belirtilen Hususlara

Uyulmadan Düzenlenmesi (CMK m 174/1-a)814

(ii) İddianamenin Suçun Sübûtuna Doğrudan Etki Edecek

Mevcut Bir Delil Toplanmadan Düzenlenmesi (CMK

m 174/1-b) 814

(iii) İddianamenin Önödeme veya Uzlaşma Ya da seri

Muhakeme Usulü Uygulanmaksızın Düzenlenmesi 817

(d) İddianamenin İadesi Yasağı822

(e) İddianamenin İade Edilmesi ve Bu İade Kararı Üzerine

Yapılacak İşlem823

(f) İddianamenin İadesinde Süre825

(g) İddianamenin İadesi Kararına Karşı Hukuki Denetim Yolu 826

(h) İddianamenin Kabul Edilmesi 826

E KOVUŞTURMA EVRESİ  827

1 Genel Olarak827

2 Kovuşturma Evresinin Aşamaları827

1. a) Duruşma Hazırlığı Aşaması 828

(1) Duruşma Hazırlığı Aşamasında Yapılacak İşlemler 828

(a) İddianamenin Sanığa Tebliği ve Sanığın Çağrılması828

(b) Sanığın Savunma Delillerinin Toplanması İstemi829

(c) Çağrılması Reddedilen Tanığın ve Uzman Kişinin Doğrudan

Mahkemeye Getirilmesi831

(d) Çağrılan Tanıkların Ad ve Adreslerinin Sanığa ve

Cumhuriyet Savcısına Bildirilmesi 832

(e) Tanık ve Bilirkişinin Naip Hakim ile veya İstinabe Yoluyla

Dinlenmeleri833

(f) Tanık ve Bilirkişinin Dinleneceği Günün Bildirilmesi835

1. b) Duruşma Aşaması836

(1) Duruşmanın açıklığı837

(2) Duruşmanın Kapalılığı838

(a) Zorunlu Kapalılık838

(b) Zorunlu Olmayan Kapalılık (İsteğe Bağlı veya Re’sen

Verilen Karara Göre Kapalılık) 838

(3) Kapalı Duruşmada Bulunabilme 838

(4) Ses ve Görüntü Alıcı Aletlerin Kullanılması Yasağı839

(5) Duruşmada Hazır Bulunacaklar 839

(6) Duruşmaya Ara Verme 842

(7) Duruşmanın Başlaması842

(8) Başkan veya Hâkimin Görevi 845

(9) Sanığın Duruşmada Hazır Bulunma Zorunluluğu845

(10) Sanığın Duruşmada Hazır Bulunma Zorunluluğunun İstisnaları 846

(a) Mahkûmiyet Dışında Bir Karar Verilmesi Gerektiği846

(b) Sanığın Mahkemeden Uzaklaşması846

(c) Sanığın Yokluğunda Duruşma846

(d) Sanığın Duruşmadan Bağışık Tutulması 847

(e) Sorgu Sırasında Sanığın Mahkeme Salonundan

Çıkarılabilmesi848

(f) Sanığın Duruşma Salonundan Dışarı Çıkarılması 848

(g) Kaçak Sanığın Kovuşturulması848

(11) Sanık Hazır Bulunmaksızın Yapılan Duruşmada Eski Hâle

Getirme Koşulu 849

(12) Sanığın Zorla Getirilebilmesi850

(13) Doğrudan Soru Yöneltme850

(14) Tercüman Bulundurulacak Hâller851

(15) Hâkim veya Başkanın Yetkisi 852

(16) Duruşma Sırasında İşlenen Suç Hakkında İşlem 853

(17) Delillerin Ortaya Konulması ve Reddi853

(18) Delil ve Olayın Geç Bildirilmesi856

(19) Belge ve Tutanakların Duruşmada Okunması 857

(a) Duruşmada Anlatılması Zorunlu Belge ve Tutanaklar 857

(b) Duruşmada Okunmayacak Belgeler 857

(c) Duruşmada Okunmasıyla Yetinilebilecek Belgeler 858

(d) Tanığın Önceki İfadesinin Okunması 859

(e) Sanığın Önceki İfadesinin Okunması 859

(f) Rapor, Belge ve Diğer Yazıların Okunması859

(20) Dinleme ve Okumadan Sonra Diyeceğin Sorulması860

(21) Delillerin Tartışılması860

(22) Delilleri Takdir Yetkisi863

(23) Ceza Mahkemelerinin Ek Yetkisi864

(24) Duruşma Tutanağı 864

(25) Duruşma Tutanağının Başlığı865

(26) Duruşma Tutanağının İçeriği 865

(27) Duruşma Tutanağının İspat Gücü865

(28) Hükmün Konusu ve Suçu Değerlendirmede Mahkemenin

Yetkisi 865

(29) Suçun Niteliğinin Değişmesi 867

3 Hüküm veya Son Karar Aşaması871

1. a) Müzakereye Katılacak Hâkimler 872
2. b) Müzakerenin Yönetimi 872
3. c) Oyların Toplanması872
4. d) Hükmün Gerekçesinde Gösterilmesi Gereken Hususlar873
5. e) Hükmün Açıklanması875
6. f) Hükmün Gerekçesi ve Hüküm Fıkrasının İçereceği Hususlar875
7. g) Hüküm Türleri 877

(1) Beraat Kararı 878

(2) Kusurunun Bulunmaması Dolayısıyla Ceza Verilmesine Yer

Olmadığı Kararı879

(3) Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı 881

(4) Mahkûmiyet Kararı882

(5) Güvenlik Tedbirine Hükmolunması Kararı883

(6) Davanın Reddi Kararı883

(7) Düşme ve Durma Kararı 885

(a) Düşme Kararı885

(b) Durma Kararı889

(8) Adlî Yargı Dışındaki Bir Yargı Merciine Yönelik Görevsizlik

Kararı890

1. h) Hükmün Açıklanması ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması890

(1) Hükmün Açıklanması890

(2) Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması891

(a) Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasının Amacı891

(b) Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasının Hukuki

Niteliği891

(c) Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasının Koşulları891

(i) Nesnel (Objektif) Koşullar 891

(ii) Öznel (Sübjektif) Koşullar899

(d) Kararı Verecek Makam Açısından 902

(e) Denetim Süresi902

(f) Denetim Süresi İçinde Sanığın Yükümlülükleri903

(g) Denetim Süresi İçinde Sanığın Yükümlülüklerine Uyması 904

(h) Denetim Süresi İçinde Sanığın Yükümlülüklerine

Uymaması 904

(ı) Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararının Etkisi906

(i) Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararının

Sisteme Kaydedilmesi 907

(j) Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararının

Verilemeyeceği Durumlar 908

(k) Denetim Süresi İçinde Dava Zamanaşımının Durması908

(l) Hukuki Denetim 908

XXII KANUN YOLLARI 911

A Genel Olarak  911

B Kanun Yollarının Kendi İçinde Farklı Sınıflandırılmaya Tabi Tutulması 911

C Kanun Yollarına Başvurmanın Etkileri  912

1 Aktarma Etkisi 913

2 Yayılma (Yansıma/Genişleme) Etkisi 913

3 Durma Etkisi 915

D Kanun Yoluna Başvurabilmenin Koşulları  916

E Kanun Yollarına Başvurmaya İlişkin Genel Hükümler 916

1 Kanun Yollarına Başvurma Hakkı916

2 Kanun Yoluna Başvuru Hakkına Sahip Olanlar 917

1. a) Cumhuriyet Savcısının Başvuru Hakkı 918
2. b) Şüpheli ve Sanığın Başvuru Hakkı921
3. c) Katılanın, Katılan Sıfatını Elde Edememiş Olanların ve Katılan

Sıfatını Alabilecek Şekilde Suçtan Zarar Görenlerin Başvuru Hakkı923

3 Avukatın Başvurma Hakkı929

4 Tutuklunun Kanun Yollarına Başvurması932

5 Yasal Temsilcinin ve Eşin Başvurma Hakkı932

6 Tanık, Bilirkişi ve Üçüncü Kişilerin Başvuru Hakkı934

7 Kanun Yolunun Belirlenmesinde Hata (Yanılma)934

8 Reformatio In Peius/Aleyhe Bozma ve Değiştirme Yasağı935

9 Kanun Yoluna Başvurma İstemi939

10 Kanun Yollarına Başvurudan Vazgeçilmesi (Feragat) ve Başvurunun

Geri Alınması 940

1. a) Kanun Yollarına Başvurudan Vazgeçilmesi (Feragat)940
2. b) Kanun Yollarına Başvurunun Geri Alınması 942

11 Kanun Yollarına Başvuru Süresi945

F Olağan Kanun Yolları  946

1 İtiraz Kanun Yolu 946

1. a) İtiraz Kanun Yoluna Başvurma Hakkına Sahip Olanlar947
2. b) İtiraz Kanun Yoluna Başvurulabilecek Kararlar947
3. c) İtiraz Kanun Yoluna Başvurmada Süre949
4. d) İtiraz Kanun Yoluna Başvurmada Şekil 949
5. e) İtiraz Kanun Yoluna Başvurma Usulü949
6. f) İtiraz Kanun Yolu Başvurusunu İnceleme Mercileri949
7. g) İtiraz Kanun Yoluna Başvurmanın Etkisi/Sonucu951
8. h) İtirazın Cumhuriyet Savcısına ve Karşı Tarafa Tebliği İle İnceleme ve

Araştırma Yapılması951

ı) İtiraz Kanun Yoluna Başvuru Sonucu Verilecek Karar952

2 İstinaf 953

1. a) Genel Olarak953
2. b) İstinaf Kanun Yolunun Leh ve Aleyhinde İleri Sürülen Görüşler 955
3. c) İstinaf Kanun Yolunda Görevli Bölge Adliye Mahkemesi ve

Cumhuriyet Başsavcılığının Oluşumu 956

1. d) İstinaf Kanun Yoluna Başvurabilecek Kişiler 957

(1) İstem Üzerine İstinaf Başvurusu Yapılabilecek Kararlar 957

(2) Kendiliğinden (Otomatik Olarak) İstinaf Kanun Yoluna Giden

Kararlar957

(3) İstinaf Kanun Yoluna Başvurulamayan Kararlar (İstinaf Yasağı) 958

(4) İstinaf Kanun Yoluna Başvurma İstemi ve Şekli958

(5) İstinaf Kanun Yoluna Başvurma Süresi 961

(6) İstinaf Başvurusunun Etkisi 961

(7) İstinaf İsteminin Hükmü Veren Mahkemece Reddi961

(8) İstinaf İsteminin Tebliği ve Cevabı962

(9) Bölge Adliye Mahkemesi İlgili Ceza Dairesinin Görevi963

(10) Dosya Üzerinde Ön İnceleme 963

(11) Bölge Adliye Mahkemesinde İnceleme ve Kovuşturma 964

(12) Duruşma Hazırlığı 967

(13) İstinaf Kanun Yolu Başvurusu Üzerinde Yapılacak Duruşma 968

(14) Sanık Lehine Başvurma Hâlinde Verilecek Hüküm 973

(15) Bölge Adliye Mahkemesinin Kararlarına Karşı Direnme Yasağı973

(16) Bölge Adliye Mahkemesinin Kararlarına Karşı Herhangi Bir

Kanun Yoluna Başvurma Yasağı974

(17) Özel Kanunların Temyize İlişkin Hükümleri 977

3 Temyiz 977

1. a) Genel Olarak977
2. b) Temyiz Kanun Yolu 977

(1) Genel Olarak977

(2) Temyiz ile İstinaf Arasındaki Farklar978

(3) Temyiz Kanun Yolu Başvurusunun Etkisi 978

(4) Temyiz Edilebilecek Kararlar 978

(5) Temyiz Edilemeyecek Kararlar/Temyiz Yasağı979

(6) Temyiz Nedenleri 981

(7) Nisbi Temyiz Nedenleri 983

(8) Mutlak Temyiz Nedenleri (Kesin Hukuka Aykırılık Halleri) 985

(9) Temyiz İsteminin Yapılma Şekli 986

(10) Temyiz Başvurusunda Süre 986

(11) Temyiz Başvurusunun Etkisi 987

(12) Temyiz Başvurusunun İçeriği987

(13) Temyiz Gerekçesi 989

(14) Temyiz İsteminin Kabule Değer Sayılmamasından Dolayı

Hükmü Veren Mahkemece Reddi 990

(15) Temyiz Dilekçesinin Tebliği ve Cevabı, Yargıtay Cumhuriyet

Başsavcılığının Görevi991

(16) Temyiz İsteminin Reddi 993

(17) Temyiz İncelemesine (Yargılaması) Başlanması 994

(18) Temyiz İncelemesinin Duruşmasız Yapılması 994

(19) Temyiz İncelemesinin Duruşmalı Yapılması 994

(20) Duruşmada Usul995

(21) Temyizde İncelenecek Hususlar 996

(22) Temyiz Kanun Yoluna Başvuru Sonucu Temyiz İncelemesi

Sonucu Verilebilecek Kararlar 997

(a) Esastan Red (Onama) Kararı997

(b) Bozma Kararı 998

(i) Bozma Kararının İçeriği 1000

(ii) Bozma Kararı Üzerine Dava Dosyasının İlgili

Mahkemeye Gönderilmesi1000

(iii) Bozma Kararı Üzerine Dosyanın Geri Gönderildiği İlgili

Mahkemenin Yapacağı İşlemler 1001

(iv) Bozma Kararının Diğer Sanıklara Etkisi1011

(c) Düzeltme (İyileştirme) ve Davanın Esasına Hükmedilmesi1011

(d) Düşme Kararı 1013

G Olağanüstü Kanun Yolları 1013

1 Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının İtiraz Yetkisi1015

1. a) Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının İtiraz Yetkisinin Olağanüstü

Olmasının Nedeni1015

1. b) Olağanüstü İtiraz Kanun Yolu Başvurusunun Koşulları1017
2. c) İtiraz Başvurusunun İçeriği 1017
3. d) Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının Olağanüstü İtiraz Yoluna

Başvurmasını Kimler İsteyebilir 1018

1. e) Yargıtay Özel Dairesinin Olağanüstü İtiraz Yoluna Gidilebilecek

Karar ve/veya Kararları1019

1. f) Olağanüstü İtiraz Kanun Yoluna Başvurmada Süre 1024
2. g) Olağanüstü İtiraz Kanun Yoluna Başvuru Üzerine Ceza Genel

Kurulunun Verebileceği Kararlar 1027

2 Kanun Yararına Bozma 1028

1. a) Kanun Yararına Bozma Olağanüstü Kanun Yollarına Başvurmanın

Unsurları1030

(1) Başvurulacak Karar Bakımından 1030

(2) Gerekçe Bakımından 1037

(3) Başvurma Hakkına Sahip Kişi Bakımından 1038

(4) Başvuru Usulü Bakımından1039

(5) Gerekçe Gösterme Zorunluluğu Bakımından 1039

(6) Süre Bakımından 1040

(7) Kanun Yararına Bozma Olağanüstü Kanun Yoluna Başvurmada

Ön İnceleme 1040

(8) İncelemenin Niteliği Bakımından1040

1. b) Kanun Yararına Bozma Olağanüstü Kanun Yoluna Başvuru Üzerine

Yapılan İnceleme Sonucu Verilebilecek Kararlar 1041

(1) Bozma Kararı1041

1. c) Kanun Yararına Bozma Olağanüstü Kanun Yoluna Sanık veya

Hükümlü Aleyhine Başvurulabilip Başvurulamayacağı Sorunu 1043

1. d) Kanun Yararına Bozma Kanun Yoluna Başvurulacak Merci 1044

3 Yargılamanın Yenilenmesi 1044

1. a) Yargılamanın Yenilenmesi Çeşitleri 1046

(1) Hükümlü Lehine Yargılamanın Yenilenmesi Nedenleri 1046

(2) Sanık veya Hükümlünün Aleyhine Yargılamanın Yenilenmesi

Nedenleri1055

1. b) Yargılamanın Yenilenmesi İsteminde Bulunabilecekler1057
2. c) Yargılamanın Yenilenmesi İsteminde Bulunma Gerekçesi 1057
3. d) Yargılamanın Yenilenmesi Yoluna Başvurmada Süre 1057
4. e) Yargılamanın Yenilenmesi İstemi 1058

(1) Yargılamanın Yenilenmesi İsteminin Etkisi1058

(2) Yargılamanın Yenilenmesinin Kabul Edilmeyeceği Hâl1058

(3) Bir Suça Dayanan Yenileme İstemlerinin Kabulü Koşulları 1058

(4) Yenileme İstemi Hakkında Uygulanacak Hükümler1059

(5) Yenileme İsteminin Yapılacağı Merci ve Bu Merciin Kabule

Değer Olup Olmadığı Kararı 1059

(6) Yenileme İsteminin Kabule Değer Görülmemesi Nedenleri ve

Kabulü Hâlinde Yapılacak İşlem1060

(7) Yenileme İsteminin Esassız Olmasından Dolayı Reddi, Aksi

Takdirde Kabulü 1060

1. f) Yargılamanın Yenilenmesi Yargılaması 1061

(1) Delillerin Toplanması Aşaması 1061

(a) Yargılamanın Yenilenmesinin Duruşma Yapılmaksızın

Yapılması ve Hüküm Verilmesi 1061

(b) Yargılamanın Yenilenmesinin Duruşmalı Yapılması ve

Hüküm Verilmesi1062

Onbirinci Bölüm

ÖZEL MUHAKEME USULLERİ

 

XXIII SERİ MUHAKEME USULÜ  1063

XXIV BASİT YARGILAMA USULÜ 1068

A- Basit Yargılama Usulünde İtiraz1070

KAYNAKÇA  1071