Ceza Muhakemesi HukukundaAleyhe Değiştirme (reformatio in peiuse) Yasağı
Dr. Öğr. Üyesi Uğur ERSOY
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 7
İÇİNDEKİLER 9
KISALTMALAR 15
GİRİŞ 19
BİRİNCİ BÖLÜM
İKİ İZLİ YAPTIRIM SİSTEMİ, CEZA MUHAKEMESİNİN AMACI, HUKUKİ ÇARE VE KANUN YOLU KAVRAMLARI İLE BUNLARIN ALEYHE DEĞİŞTİRME YASAĞI BAKIMINDAN
ARZ ETTİĞİ ÖNEM
§1. İki İzli Yaptırım (İki İzlilik) Sistemi 29
I. Genel Olarak 29
II. Türk Ceza Kanunu'nda Kabul Edilen Yaptırım Sistemi 31
III. Cezanın Anlam ve Gayesini Açıklayan Görüşler 37
1. Kefaret Düşüncesi (Mutlak Teori) 38
2. Genel ve Özel Önleme Düşüncesi (Nisbi Teori). 40
3. Karma Teori 42
IV. Güvenlik Tedbirlerinin Esası ve Amacı 42
§2. Ceza Muhakemesinin Amacı, Hukuki Çare ve Kanun Yolu Kavramları 53
I. Ceza Muhakemesinin Amacı. 54
II. Hukuki Çare ve Kanun Yolu Kavramları 58
III. Ceza Muhakemesi Kanunu'nda Hukuki Çare ve Kanun Yollarına
İlişkin Kabul Edilen Sistem 63
IV. Ceza Muhakemesinin ve Kanun Yollarının Amacının Aleyhe
Değiştirme Yasağı Bakımından Arz Ettiği Önem 64
İKİNCİ BÖLÜM
ALEYHE DEĞİŞTİRME YASAĞININ ORTAYA ÇIKIŞI, KAVRAMSAL GELİŞİM SÜRECİ, KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA DÜZENLENİŞ BİÇİMİ, DOGMATİK ESASI,
ANLAMI, AMACI VE KAPSAMI
§1. Aleyhe Değiştirme Yasağının Ortaya Çıkışı ve Kavramsal Gelişim Süreci 67
I. Genel Olarak 67
II. Roma Hukuku 67
III. Alman Hukuku 70
IV. Osmanlı Hukuku 87
V. Cumhuriyet Sonrası Türk Hukuku 88
1. Yasağın Lehinde İleri Sürülen Görüşler 90
a. Kazanılmış Hak Düşüncesi 92
b. Talep Dışı Karar Verme Yasağı Görüşü 95
c. Hükmün Temyiz Edilmeyen Kısımlarının Kesinleşeceği
Görüşü 95
d. Sözlülük (Vicahilik) İlkesi 96
e. Adalet Düşüncesi 96
f. Kamu Yararı Görüşü 97
g. Kapsamlı Görüş 97
2. Yasağın Aleyhinde İleri Sürülen Görüşler 99
a. Adalet İlkelerine Aykırılık 100
b. Üst Mahkemenin Yetkisinin Kısıtlanması 100
c. Yargılama Hukuku Kuralları İle Uyumlu Olmaması 101
§2. Terim ve Tanım Sorunu 101
§3. Avrupa Birliği Müktesebatında ve Karşılaştırmalı Hukukta Aleyhe
Değiştirme Yasağı 112
I. Avrupa Birliği Müktesebatındaki Durum 112
II. Karşılaştırmalı Hukuktaki Durum 114
1. Almanya 114
2. Fransa 117
3. İtalya 117
4. Macaristan 118
5. Rusya Federasyonu 119
6. Romanya 119
7. Amerika Birleşik Devletleri 119
8. İngiltere 120
9. Avusturya 120
10. İsviçre 121
§4. Aleyhe Değiştirme Yasağının Dogmatik Esası ve Temeli 122
I. Yasağın Ceza Muhakemesi Dogmatiğinden Türediği Görüşü 123
1. Kesin Hüküm Öğretisi (Die Rechtskraftlehre) 123
2. Kamusal Cezalandırma Yetkisinin Kaybedilmesi Öğretisi (Die
Idee der Verwirkung) 128
3. Hukuksal/Hukuki İyilik Öğretisi (Die Rechtswohltatlehre) 132
II. Yasağın Diğer Hukuki Müesseselerden Türediği Görüşü 138
1. Hukuk Devleti Öğretisi 138
2. “ne bis in idem” Öğretisi 148
3. Güvenin Korunması Öğretisi (Der Grundsatz des Vertrauensschutzes) 153
4. Adil Yargılanma Hakkı Öğretisi 159
5. Hukuki Dinlenilme Hakkı Öğretisi 169
6. Silahların Eşitliği Öğretisi. 172
7. İnsan Onurunun Korunması Öğretisi (Der Schutz der Menschenwürde) 178
§5. Aleyhe Değiştirme Yasağının Anlamı ve Amacı 188
§6. Güvenlik Tedbirleri ve Aleyhe Değiştirme Yasağı Arasındaki İlişki 195
§7. “Aleyhe” Kavramı 207
I. Aleyhe Kavramının Belirlenmesinde Dikkate Alınacak Kıstasın
Tespiti 208
II. Alman Federal Yüksek Mahkemesi İçtihatlarındaki Durum 214
1. “Genel-Objektif Kıstas”a İlişkin Alman Federal Yüksek
Mahkemesinin Görüşü 214
2. “Somut-Subjektif Kıstas”a İlişkin Alman Federal Yüksek Mahkemesinin Görüşü 215
3. “Subjektif Kıstas”a İlişkin Alman Federal Yüksek
Mahkemesinin Görüşü 216
III. Doktrindeki Tartışmalar 218
1. Genel-Objektif Görüşler (Generell-objektive Ansichten) 219
a. Ganske Tarafından Savunulan Görüş 219
b. Bruns Tarafından Savunulan Görüş 220
c. Gerhardt Tarafından Savunulan Görüş 221
d. Grethlein Tarafından Savunulan Görüş 223
e. Frisch Tarafından Savunulan Görüş 223
f. Kretschmer Tarafından Savunulan Görüş 226
2. Somut-Subjektif Görüşler (Konkret-individuelle Ansichten) 234
IV. Değerlendirme 235
§8. Aleyhe Değiştirme Yasağının Kapsamı 236
I. Aleyhe Değiştirme Yasağının Konu Bakımından Kapsamı 242
II. Aleyhe Değiştirme Yasağının İçerik Bakımından Kapsamı 254
1. Cezanın Türü ve Miktarı. 254
2. Fiilin Hukuksal Nitelendirmesi (Schuldspruch) 259
3. Adli Para Cezası. 277
4. Tekerrür 281
5. Hapis Cezasının Ertelenmesi 287
6. Müsadere 292
7. Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma 296
8. İtiyadi Suçlular, Suçu Meslek Edinen Kişiler ve Örgüt
Mensubu Suçlular 297
§9. Aleyhe Değiştirme Yasağında Esas Alınacak Sonuç Cezanın
Belirlenmesi 299
I. Genel Olarak 299
II. İlk Derece Mahkemesince Sanık Hakkında Uygulanan Takdiri İndirim Nedenlerinin Yalnızca Sanık Lehine Yapılan Kanun Yolu Başvurusundan Sonra Verilecek Yeni Hükümde Uygulanıp
Uygulanamayacağı 300
III. İlk Derece Mahkemesince Uygulanmayan Nitelikli Hale İlişkin Nedenlerin Yalnızca Sanık Lehine Yapılan Kanun Yolu Başvurusundan Sonra Verilecek Yeni Hükümde Uygulanıp
Uygulanamayacağı 301
IV. İlk Derece Mahkemesince Verilen Hükmünde Uygulanmayan Zincirleme Suç ve Fikri İçtima Kurumlarının Yalnızca Sanık Lehine Yapılan Kanun Yolu Başvurusu Sonrasında Uygulanıp
Uygulanamayacağı 302
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ALEYHE DEĞİŞTİRME YASAĞIYLA İLGİLİ ÖZEL DURUMLAR
§1. Aleyhe Değiştirme Yasağının Diğer Sanıklara Etkisi 309
§2. Savcılık Tarafından Kanun Yoluna Başvurulması 310
§3. Katılan Tarafından Kanun Yoluna Başvurulması 315
§4. Hükmün Yalnızca Sanık Aleyhine Kanun Yoluna Götürülmesine Karşın
Sanık Lehine Bozulması 316
§5. Görevsiz ve/veya Yetkisiz Mahkemece Verilen Hükümlerle Hukuka Kesin Aykırılık Halleri Bakımından Verilen Gönderme Kararları
Bakımından Aleyhe Değiştirme Yasağının Uygulanabilirliği 317
§6. Kanun Yolu İncelemesi Sırasında Yeni Maddi Vakıaların Ortaya
Çıkması 322
§7. Lehe Kanun Değerlendirmesi İçin Verilen İade Kararları 323
§8. Aleyhe Değiştirme Yasağının Uygulanması Sonucunda Belirlenecek Cezanın Seçenek Yaptırımlara Çevrilip Çevrilemeyeceği veya Hükmün
Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararı Verilip Verilemeyeceği 323
§9. Aleyhe Değiştirme Yasağına Aykırılık Oluşturan Bir Durumun Temyiz Yolu İncelemesi Sırasında Re'sen Dikkate Alınıp Alınamayacağı
Meselesi 328
§10. Otomatik İstinaf Durumunda Aleyhe Değiştirme Yasağı Geçerlilik
Kazanır mı? 330
§11. Sanığın Aleyhe Değiştirme Yasağının Uygulanmasından Vazgeçip Vazgeçemeyeceği 333
§12. Kanun Yolunun Sınırlandırılmasının(Die Rechtsmittelbeschränkung)
Aleyhe Değiştirme Yasağı Bakımından Doğurduğu Sonuçlar 337
§13. Yargılama Giderleri 342
§14. Hükmün Verilmesi Sırasında Yapılan Hatalar 345
§15. Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat. 359
§16. Koşullu Salıverme 360
§17. Uyarlama/Kesin Hükümde Değişiklik Yargılaması 361
§18. Hükümde Açık Hukuka Aykırılıkların Bulunması 367
§19. Disiplin ve Tazyik Hapsi 369
§20. İnfaz Rejimine İlişkin Hükümler Bakımından Yasağın Uygulanma İmkanı 372
§21. Üst Derece Mahkemesince Verilen Bozma Kararının Yorumunda Hata Edilmesi 372
§22. Disiplin Hukuku Bakımından Aleyhe Değiştirme Yasağı 373
§23. Derdest Yargılamalarda Bozmaya İlişkin Uyma Kararı Verilmesi Sonrasında Kanun Değişikliği Üzerine Yapılan Uyarlama
Yargılamasında Aleyhe Değiştirme Yasağının Uygulanabilirliği 376
§24. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması İle İlgili Yaşanabilecek Bazı Durumlar 377
§25. Aleyhe Değiştirme Yasağının İhlali İddiasının Anayasa Mahkemesine Yapılacak Bireysel Başvuruya Konu Olup Olamayacağı 380
§26. Aleyhe Değiştirme Yasağının Hukuki Çare Türleri Bakımından
Gösterdiği Bazı Özel Durumlar 382
I. İtiraz 383
II. İstinaf. 391
III. Temyiz 393
IV. Kanun Yararına Bozma 393
V. Yargılamanın Yenilenmesi 394
SONUÇ. 395
KAYNAKÇA 413
-
-
-
%3295,00 TL286,15 TL
-
-
-